Dxunciéckk
Jhhaa&adeiek
£atuU en Juuiiouw
WAT KIKKER KAREL EN TUIMELTJE BELEEFDEN
O
0
4
5«
0
10
0
7
O
14
5
S
0
0
0
0
0
0
6
12
n 6
13'4
'0
0
18
24
17
25
0
20
0
6
6
12
0
6
8
10
4
6
0
0
12
19
volgen van de tot dusverre door een aantal
industrieele ondernemingen, wier aandee'.en
op de Amsterdamsche beurs genoteerd ziin,
uitgekeerde, resp. aangekondigde dividenden
over 1931, in vergelijking met die over het
voorafgaande boekjaar.
1931 1931
'Amsterdamsche Droogdok Mij.
Calvé-Delft
Fijenoord
Wilton-Fijenoord
Gouda Kaarenfabr.
Hazemeyer
Stoommeelfabr. Holland
Hollandia Fabr. Kattenburg
Holl. Draad- en Kabelfabr.
Intern. Gew. Beton Mij.
Kiene Co. Fabr. v. Choc Werkc
Lijm- en Gelatinefabr. „Delft"
Ncd. Gist- Spiritusfabr.
Ned. Kabelfabr.
Ned. Ford
Ned. Scheepsbouw Mij.
Rotterdamsche Droogdok Mij.
Kon. Mij. de Schelde
Unilever
Philips Gloeilampen
Papierfabr. van Gelder
Hoek's Mach. en Zwirstoffr.
Er zijn verschillende gevallen, waarbij de
dividenduitkeering ten tweede, soms zelfs ten
derde of vierden male achterwege blijft. Voor
het loopende jaar zijn de vooruitzichten
meestal nog somberder, al is in het algemeen
het streven waar te nemen, om de verminde
ring van de inkomsten zooveel mogelijk door
een beperking der uitgaven door verdere be
sparingen op te vangen.
Voor zoover in het afgeloopen jaar reeds
met verlies is gewerkt, kon dit in vele geval
len bestreden worden uit de vroeger gekweekte
reserves, waarop tevens vaak een beroep werd
gedaan voor het dekken van extra valuta-ver
liezen, waardevermindering van het effecten
bezit e.d. Dit zijn verliezen die, naar men
mag aannemen, zich niet, of althans niet op
zoo groote schaal, zullen herhalen en in dit
opzicht zullen de balansen voor het loopende
jaar dus een gunstiger beeld kunnen vertoo-
nen.
Een andere vraag is het, of het kapitaal,
dat thans in vele ondernemingen gestoken is.
op den duur wel rendabel zal blijken te zijn,
wegens de inkrimping van den omzet, en
mede in verband met het feit, dat door de
prijsdaling de behoefte aan bedrijfskapitaal
sterk verminderd is. Dit heeft het gevolg, dat
de liquiditeitspositie van de meeste maat
schappijen op het oogenblik bijzonder bevredi
gend is, een feit, dat in de jaarverslagen spe
ciaal wordt gereleveerd. Inderdaad is net
ook in zooverre gunstig, dat er uit blijkt, dat
financieele moeilijkheden als gevolg van
geldgebrek, opzegging van credieten e.d. voor
ae desbetreffende maatschappij niet te vree
zen is; aan den anderen kant weerspiegelt
zich in de ruime kaspositie vaak een vermin
dering van de bedrijvigheid die, wanneer zij
langen tijd mocht aanhouden, de rentabiliteit
der onderneming zou beperken.
Een duidelijk voorbeeld hiervan vormt de
groote liquiditeit van Philips Gloeilampen
fabrieken; blijkens het jaarverslag bedroegen
de op korten termijn realiseerbare middelen
van het geheele concern eind 1931 reeds
47.30 millioen, en bij het ter perse gaan van
het verslag 59 millioen, wat stellig niet in
de laatste plaats te danken is aan de ver
dere vermindering van den omzet, de daling
van grondstoffenprijzen enz. Rentewinst
wordt er op de beschikbare of op korten ter
mijn opvraagbare gelden nauwelijks gemaakt:
slechts als deze middelen weer in het bedrijf
zelf kunnen worden aangewend, zullen zij
tot de winst kunnen bijdragen.
Men mag aannemen, dat bij een algemeene
ecoomische opleving voor de thans beschik
bare middelen weer loonend emplooi zal
kunnen worden gevonden en het is ongetwii
feld een geruststellende gedachte, dat de
financiering ook dan geheel uit eigen midde
len bekostigd kan worden, zonder dat men bij
de banken behoeft aan te kloppen of door uit
gifte van nieuwe aandeelen of obligaties een
beroep op het publiek behoeft te doen op een
tijdstip, waarop de markt hiervoor nog niet
rijp zou zijn.
De gunstige liquide positie, die uit het jaar
verslag van Philips bleek, heeft op de beurs
weliswaar een goeden indruk gemaakt, maar
in het koersverloop der aandeelen is deze na
genoeg niet tot uiting gekomen, aangezien
men teleurgesteld was over het feit, dat de be
taling van het dividend slechts daardoor
mogelijk is gemaakt, dat verschillende af
schrijvingen en reserveeringen, die eigenlijk
uit de winst bestreden hadden dienen te
worden, ten laste van de agio-reserve zijn ge
bracht, waaronder de waardedaling van voor
raden, valuta-verliezen en extra reserveering
tegen dubieuze debiteuren.
Veel beweging is er in aandeelen Philips
overigens niet geweest, evenmin trouwens als
in de meeste andere koersen. Een lichte ver
betering van de stemming op de New York-
sche beurs heeft zich te Amsterdam zelfs nau
welijks in het koersverloop weerspiegeld.
Hoogstens kan men zeggen, dat de grond
stemming tijdelijk iets vaster is geweest, mede
onder den invloed van een gering prijsherstel
voor sommige producten, waaronder tarwe
en koffie, al valt deze stijging in het niet ver
geleken met de voorafgegane prijsdaling
Voor suiker en rubber laat een herstel nog
steeds op zich wachten.
In de jaarverslagen van verschillende rub
berondernemingen is medegedeeld, dat nog
geen beslissing is genomen over de stopzet
ting van den tap, omdat men eerst wilde af
wachten, hoe de markt zich verder zal ont
wikkelen, nu de gedwongen restrictie-moge
lijkheid geheel van de baan zijn. Slechts de
financieel krachtige ondernemingen zullen de
periode van aanpassing echter kunnen door
komen; geleidelijk zullen er hoe langer hoe
meer ondernemingen zijn, die wegens gebrek
aan werkkapitaal het bedrijf moeten staken
en de in erfpacht genomen gronden zullen
moeten abaxidonneeren, waarna deze met an
dere gewassen zullen worden beplant. Op
deze wijze zal het evenwicht tusschen pro
ductie en verbruik worden hersteld.
Door drastische bezuinigingen op de ex
ploitatie zullen de voortwerkende ondernemin
gen hun productie-kosten verder dienen aan
te passen aan den lagen stand der verkoop
prijzen. Naar in verschillende jaarverslagen
werd medegedeeld, zullen de kostprijzen in
omdat bij een algemeene herleving van zaken
lage rubberprijzen het verbruik zullen kunnen
stimuleeren.
In de scheepvaartafdeeling blijft de stem
ming nog troosteloos. Ook voor de Indische
lijnen, wier bedrijf direct afhankleijk is van
den economischen toestand in onzen Oost,
zijn de vooruitzichten alles behalve roos
kleurig. Zoowel het passagiers- als het
vrachtvervoer is sterk verminderd en de „toe-
ristenvacantiereizen" vormen slechts een ge
ringe compensatie voor de derving van in
komsten uit het gewone bedrijf.
Het eenige fonds, waarvoor ook in de af
geloopen week iets meer belangstelling stond,
was Koninklijke Petroleum. Veel lekt er wel
niet uit van de besprekingen tusschen de in
ternationale petroleumproducenten, die thans
te New York gaande zijn, maar het is toch
voldoende, om te laten zien, dat zoowel van
de zijde van de ondernemingen als van de
Sovjets de wil tot samenwerking aanwezig
is. Voor de Engelsch-Nederlandsche en Ame-
rikaansche concerns gaat het er blijkbaar in
de eerste plaats om, een dam op te werpen
voor den stroom van petroleum uit Sovjet-
Rusland, aangezien elke poging tot regeling
van productie en afzet tusschen de maat
schappijen onderling door nieuw aanbod van
Sovjet-olie te niet dreigt te worden gedaan.
Men schijnt de Russen er nu toe te willen
brengen, zich te verplichten, den petroleum-
uitvoer in de eerstvolgende tien jaren te be
perken tot de hoeveelheid, die in 1931 is ge
ëxporteerd; mocht hiervoor geen afzet op de
markt kunnen worden gevonden, dan zouden
de petroleumconcerns net betrefende kwan
tum tegen een vasten prijs overnemen. Een
overeenlcomst op een dergelijke basis zal
stellig niet gemakkelijk te bereiken zijnvoor
een belangrijk exportproduct als petroleum
zullen de Russen zich vermoedelijk wel niet
voor zulk een langen tijd aan banden willen
leggen. Daartegenover staat echter het voor
deel van een hoogere opbrengst van den uit
voer, wanneer een internationale afzetrege-
Iing tot stand mocht komen, een foordeel, dat
de Russen zich ook ingaarne zullen laten ont
gaan.
Aan de DammersI
In onze vorige rubriek gaven wij ter
oplossing probleem no. 1225.
Stand.
Zw. 8 sch. op: 7, 18. 23, 24, 25, 26, 29, 36.
W. 9 sch. op: 34, 37, 38, 40/44, 50.
Oplossing.
1. 44—39 1. 36:47
2. 37—31 2. 2ë 48
3. 50—44 3. 47:33
4. 39:30 4. 48:50
5. 34: 1 5. 25:45
6. 1— 6 wmt.
Een openingsve riant.
De volgende openingsvariant is van
Ricon, den kampioen van Marseille (de
heer v. Dartelen maakte hier melding
van).
Vanuit den beginstand wordt als volgt
gespeeld:
1. Wit 33—28, Zwart 18—23; 2. Wit
39—33, Zwart 12—18; 3. Wit 44—39,
Zwart 712; 4. Wit 5044, Zwart 17;
Wit 34—30, Zwart 17—21; 6. Wit 31—26,
Zwart 12—17??
waarna de volgende stand is ontstaan:
Zw, 20 sch. op 2/11, 13/21, 23.
W. 20 sch. op: 26, 28, 30, 32, 33, 35/49.
Zwart verliest thans altijd een schijf!
7. Wit 30—24!!, Zwart 20 :29; 8. Wit
33 24, Zwart 19 30; 9. Wit 35 24. Zwart
14—19 A; 10. 40—35. Zwart 19:30; 11.
Wit 35:24, Zwart 18—22 B.; 12. Wit
88 19, Zwart 13—18 C.; 13. Wit 19—13!!,
Zwart 830; 14. Wit 39—34. Zwart
30 50; 15. Wit 38—33, Zwart 50 28; 16.
32 1, Zwart 2—7 (of 17. Wit 1 31,
Zwart 9—13; 18. Wit 31 9, Zwart 4 13;
19 Wit 3732 en Wit heeft een schijf ge
wonnen en belangrijk positie-voordeel.
A. Op 9. Zwart 1420 volgt Wit 28 19,
3934 1 enz. met winst.
Op 9. Zwart 7—12 of 18—22 volgt Wit
28 19, 24—20, 3227, enz. met schijf
winst.
B. Op 11. Zwart 914 volgt weder Wit
28 19, 2420, 3227 met schijfwinst.
Op 11. Zwart 712 en vervolgens 10—
14 en 5 14 om schijf 24 te bedreigen,
speelt Wit 4440, waarna dan op 1419
Wit 4034 laat volgen.
Op eiken anderen afwachtenden zet
van Zwart kan Wit niet 403530 enz
voortzetten en de schijf blijft definitief
gewonnen.
C. Als llden zet voor Zwart geeft 18—
22 en 10—14, 5 14 geen beter resultaat
dan is aangegeven in B.
12. Zwart 914 is verboden, daar Wit
door 36 of 37—31, 3227, enz., een tweede
schijf wint en op eiken anderen dan
1318 als 12den zet voor Zwart kan Wit
zijn gewonnen schijf door 24—20 enz.
natuurlijk direct in veiligheid brengen.
Als geheel een zéér fraaie openings
studie en voorzeker een aanwinst voor
de theorie van ons spel.
Slagzet.
In een similtaanseance maakte de
heer Ham de volgende combinatie:
Eindspel 531.
G. Sachodjakin.
Zw. 17 sch. op: 2, 3, 7, 8, 9, 12, 13,
23, 24, 29.
W. 17 sch. op: 26, 27, 30/33, 35, 36, 38,
39, 40, 42, 43, 45/48.
1. 27—22 1. 17:37
2. 26 17 2. 12 21 A.
3. 33—28 3. 23 :22
4. 38—27 4. 21 :32
5. 30—25 5. 37 26
6. 25: 1
A. op 37 26 volgt 39-34, 33—28 en
34 1.
Ter oplossing voor deze week:
Probleem 1226 van P. Kleute Jr., den
Haag.
Zw. 13 sch. op: 3, 4, 7, 8, 10, 12, 13, 14,
16, 18, 21, 26, 35.
W. 13 sch. op: 23, 27, 28, 29, 31, 33, 34,
37 41, 46, 47, 48, 49.
In onze volgende rubriek geven wij
de oplossing.
Oplossing probleem 3B1.
Pf4 dreigt
Lc4f
Tg3f
Kc5
Pc5
2. Pe6 mat.
2. Pf7 mat
2. Pg6 mat.
2. Le3 mat
2. bc3 mat
Oplossing eindspe 349.
1Tf4 2. gf4 Df7ü 3. Dft pat.
Oplossing eindspel 550
1DhSf 2. Kh3 Pe3+ 3. Kh4 g5f
4 Kh5 Lg4f 5. Kh6 Lf8 mat.
Probleem 392.
N. Termaat, Alkmaar.
3e Bijz. Vermelding Intern. Jubileum-
tournooi „Dagens Nyhedir" 1931.
Mat in twee zetten.
Wit speelt en wint.
Eindspel 552.
(V. Gandolfi).
8
7
6
5
4
3
2
1
Wit speelt en wint.
De in 't voorjaar in ons land vertoe
vende grootmeester Spielmann heeft
aan den Ned. speler J. Davidson gele
genheid gegeven om een match te spe
len, waarbij deze alles verloor.
Ier volgt een Óer partijen met notaties
aan die van den witspelei ontleend
Wit: Spielman. Zw. J. Davidson.
Siciliaansche partij.
1. e4 c5
2. Pf3 Pc6
3. d4 cd4
4. Pd4 Pf6
5. Pe3 d6
6. Pe2 Deze weinig vertoonde zet
heeft tot doel voorloopig d5 te ver
hinderen en zwarts theorie in de
war te sturen.
6g6
7. Pf4 Lg7
8. Le2 b6 Om Lc8 te fianchetteeren.
Beter was rochade.
9. Pfd5 00 Nu moest Pd5 gebeuren.
Om na 10. ed5 Pd4 te spelen. Nu
wint wit een belangrijk tempo.
10. Pf6 Lf6
11. Lh6 Te8
12. Dd2 Pd4. 't Is duidelijk dat wit
zijn L. niet zal laten afruilen. Daar
om had zwart beter zich kunnen
ontwikkelen b.v. met 12Led 13
f4 Pa5 enz.
13. Ld3 Ld7 Zoo ziet zwart van zijn
oorspronkelijk plan (Lb7) af.
14. Pd5 Lh8
15. c3 Pe6? Zwart verhindert zelf
de gezonde ontwikkeling van zijn
spel. Maar hij doet al zijn best om
Wits witte L. af te rullen 't geen
hem niet gelukt dan tot zijn schade.
16. 0—0 Pc5
17. Lc2 Tc8 Beter 17e6 en Lc6
18. Tadl Lc6
19. f3 La4? Zeer zwak.
20. La4 Pa4
21. f4! b5
22. f5! Geeft wit open lijnen.
22Laö
23. Df2 f6
24. Lf4 Pb6
25. Le5 Pd5
26. Td5 fe5
27. fg6 Db6?
28. gh7f Kh7
29. Db6 ab6
30. Tb5 Tc4
31. Tel e6
32. Tb6 d5
33. ed5 ed5
34. Tb5 Wit geeft op. Er valt nog
minstens één picn en wit wint met
pionnen.
NIEUWE BOND VAN
ZUIVELFABRIEKEN.
In het Land bouwhuis werd Vrijdagmiddag
onder voorzitterschap van den heer A.
Schrooder de algemeene vergadering ge
houden van den Nieuwen Bond van Zuivel
fabrieken.
Wanneer wij, aldus de voorzitter, deze
vergadering openen, dan mag men wel een
buitengewone optimist zijn, wil men niet in
pessimisme vervallen.
267. Juist had de reparateur het laatste stukje ijzerdraad
aan de paal bevestigd, toen hij ineens voelde dat er aan de
paal gerukt werd. Hij hield hem stevig vast, maar daar
het dak van het paleis zoo glad was, rolde hij er al heel
gauw af en zag dat niemand anders dan Tuimeltje hem
naar beneden trok- Tuimeltje zweefde nog altijd op de
268. Zend een S. O. S. uit, riep de dokter tegen de kik
kers, die door de torenruitjes stonden te kijken en zoo
vlug ze konden gingen de kikkers naar het politie-bureau
en zou de ooievaar nu wel aangehouden worden. Uit alle
huizen kwamen kikkers die den tocht van Tuimeltje en
den radio-dokter gadesloegen en enkelen van hen schud-
de^neUui^ioofden en zeiden ..Pil z&\ de laatste tocht
vorig jaar waren de land- en tuin
bouwbedrijven reeds voor een groot deel
gekelderd en niemand heeft kunnen ver
moeden. dat zoo spoedig het veehouders
bedrijf zou volgen. Ook die ziften op het
oogenblik zwaar in de put en hoe ze er uit
moeten komen, weet spr. niet. De regeering
die in de oorlogsjaren ons in 24 uur allerlei
noodwetten oplegde, doet thans niets. Spr.
oordeelde, dat het de plicht van de regeering
is de veehoudersbedrijven te stéunen, al
hoopt hij, dat er spoedig een zoodanige ken
tering zal komen, dat dit niet noodig is.
De voorzitter deed mededeeling van
de conferentie met de besturen van Alkmaar,
Purmerend en Hoorn over verlaging van de
wik- en weegloonen en betreurde het, dat
Alkmaar niet tot verlaging wil overgaan. Hij
hoopte, dat de fabrieken, die de beste kaas
maken, zullen voorgaan met hun kaas per
kaasbeurs te verkoopen.
In samenwerking van den Bond van Coö
peratieve Zuivelfabrieken zal 27 Mei, met de
kaaszetters, een bespreking plaats hebben
over verlaging van het kaaszettersloon, dat
over het algemeen al 30 cent voor 100
kaasjes bedraagt.
De heer Bakker drong er op aan om niet
hooger dan 30 cent te gaan.
De voorzitter zeide, dat de heer Neus
25 cent betaalt.
De heer v. d. M o 1 e n zei dat het in
Hoorn 25 cent is.
De voorzitterMaar daar wordt
apart betaald voor het op de berrie zetten.
Men betaalt hier plus het dubbeltje voor den
tasman 60 cent wik- en weegloon. In ieder
geval is het in Hoorn duurder dan in
Alkmaar.
De heer W i t deelde mede. dat één der aan
voerders, de heer Govers, zijn kaas voor 30
cent niet gezet kon krijgen, waarom hij twee
maal naar Purmerend is geweest en daar op
de kaasbeurs goede prijzen maakte, zoodat
hij er niet meer aan denkt in Alkmaar, met
zijn brutale kaaszetters, te komen. De zetten
die voor hem zetten, zijn met 30 cent te
vreden en begrepen niet, dat de anderen voor
den heer Govers voor dit bedrag niet wilden
zetten.
De voorzitter veronderstelde, dat de
bonden wel aan een loon van 25 cent zullen
vasthouden.
De rekening werd in ontvangst en uitgaaf
op een bedrag van 1000.32 goedgekeurd.
Aan contributie was ontvangen 930.32. He*
batig saldo bedroeg 105.48)4.
De balans sloot in activa en passiva op
een bedrag van 1712.7454.
Uit het verslag over de gemeenschappelijks
aankoop bleek dat een winst was gemaakt
van 120.03.
Het door den secretaris, den heer T. Groot
Cz. uitgebrachte jaarverslag getuigde van
een druk vereenigingsleven en groote activi
teit van het bestuur. teN
Aan de orde was hierop het bestuurs
voorstel om een abonnement te nemen bij het
Station voor Mdkonderzoek te Hoorn voor
gratis onderzoek van verschillende monsters
ten bate van de aangesloten fabrieken.
Dit gratis onderzoek geldt tot een maximum
van 7.50 per millioen K.G. verwerkte melk.
Het voorstel werd hierop z. h. st. aange
nomen. g
De heer Z. Bakker hield hierop een in
leiding over het onderwerp „Wat kunnen we
doen om de fabrieken meer financieel voor
deel te doen verkrijgen en daardoor meer be
staanszekerheid te geven".
Spr. oordeelde, dat de kleine fabrieken over
dezelfde techniek kunnen beschikken als de
groote en was voor het oiganiseeren van
een excursie met de bedrijfsleiders van de
verschillende fabrieken.
De omstandigheden maken, dat men het een
boer niet kwalijk kan nemen, dat hij huiverig
is voor uitgaven. Toch moet wat noodig is
voor het bedrijf, worden aangeschaft en daar
om is het noodig met elkander samen te
werken. Door een excursie kan men tot het in
zicht komen, wat noodig is. De bedrijven
krijgen de gunstigste kaas, wanneer ze goed
ingericht zijn.
De heer v. K a y oordeelde, dat bij de
oote fabrieken, door het groote transport,
melk er niet beter op wordt. Met de melk
prijzen kunnen de kleinen zich met de grooteo
wel meten.
Ook spr. is voor een gemeenschappelijke
excursie en oordeelt, dat men elkander kan
steunen door voordeel te trekken van el
kanders ervaringen.
Besloten werd deze excursies te organi-
seeren.
De heer Lakeman gaf ook in over
weging om een excursie te houden naar dt
kaasbeurs te Purmerend en daar te infor-
meeren naar de voordeelen, die dit de mark
tere brengt. Z. i. zou dit direct voordeel
geven.
De voorzitter vroeg wanneer, daar
cfc nieuwe kaasbeurs geopend zal worden. De
tegenwoordige ruimte is verbazend beperkt.
Een nadeel van de kaasbeurs is, dat men geen
noteering heeft van daar gemaakte prijzen.
De heer Lakeman merkte op. dat het
kostenverschil 50 pCt. zal bedragen en deelde
mede, dat de volgende maand die nieuwe
kaasbeurs gereed komt.
De heer Appel had reed® eenige malen
op de kaasbeurs verkocht en was tevreden
over het bereikte resultaat. De wik- en weeg
loonen spaart men uit. Goede sorteeriog i*
echter noodig en vooral met le soort kan men
beter naar de beurs gaan. Door het ver
koopen op de beurs blijft de kwaliteit van
de kaas ook beter.
'werkte op, dat het in moei
lijke tijden er vooral op aan komt om zich
op het maken van prima kwaliteit toe t«
leggen.
De beste vindt altijd het eerst kooper» tegen
den prijs die te maken is. Wil men eerste k#«-
liteit maken, dan moet de grondstof g<*d
zijn.
Het vervoeren van melk over een te groot*
afstand is een nadeel, doch daarin zit het niet
alleen. Het kan zijn, dat de me'k die over een
grooten afstand vervoerd is, beter is, dan die
welke vervoerd is over een kleinen afstand.
Het hangt af van de zorg die de melkwinfltf
besteed.
Vaak zijn er misstanden op de boerderij en
de besturen van de fabrieken moeten er voor
waken, dat er goede toestanden bij de K-V®"
i