DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DANCING Nassau-Bergen HOOVER KOMT MET EEN ONTWAPENINGSVOORSTEL opZaterdag 6t Zondag No. 146 Donderdag 23 Juni 1932 134e Jaargang Hit het Jkulement isam Qagetiiksch OvetzicfU Hoover stelt voor, alle bewapeningen met te verminderen. - De chemische en gasoorlog moeien worden verboden. - Afschaffing der tanks en bombardementsvliegtuigen. DE VERRASSING VAN HOOVER. tBitiieidand DE TOESTAND IN CHILI. Verscherping van den staat van beleg. DE PRUISISCHE LANDDAG BIJEEN. De nationaal-socialist Kerrl voorzitter. Geen samenwerking tusschen Centrum en Communisten. HOTEL BERGEN AAN ZEE CONFERENTIE DER DU3TSCHE MINISTERS VAN BINNENLANDSCHE ZAKEN. DE CONFLICTEN TUSSCHEN CHINA EN TIBET. PERUAANSCHE SCHAT OP DE COCOSEILANDEN GEVONDEN. COMMUNISTISCHE OVERVALLEN TE BRESLAU. NATIONAAL-SOCIALISTEN IN ZUID-AFRIKA. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. L.osse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIE^: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groot* contracten rabat. Groote letters naar plaatsi nimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telei 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen ZIJ, DIE ZICH MET 1 JULI A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN, ON'I VAN GEN DE TOT DIEN DATUM VER SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS DE DIRECTIE. Den Haag, 22 Juni 1932. De Tweede Kamer is hedenmiddag begon nen met te stemmen over de moties bij de in- terpellatie-Kupers ingediend. Voorat moti veerden enkele leden hun stem. De raotie-Kupers betreffende de verdeeling van de crisis-uitgaven tusschen rijk en ge meenten werd verworpen met 55 tegen 24 stemmen. Voorstemmers waren sociaal-de mocraten, communisten en Fl. Vos. De motie-Kupers inzake de werklozen kassen voor het bouwbedrijf werd verwor pen met 47 tegen 32 stemmen. Voorstemmers waren soc.-dem., comm., vrijz.-dem. en Floris Vos. De motie-Kortenhorst inzake steun aan de bouwvakken door bouwcredieten enz., werd aangenomen met 69 tegen 10 stemmen. Hierna hield de heer Wijnkoop zijn inter pellatie over de loonen van het spoorweg personeel en de voorgenomen loonkortingen. Hij lichtte daarbij een viertal vragen toe, in het kort hierop neerkomend: lo. Wil de minister een einde maken aan het drijven van de directie der Spoorwegen tot verlaging van de salarissen beneden i 5000 per jaar? 2o. Moet er bezuinigd worden, wil de mi nister dan bevorderen, dat dit gevonden wordt op de boven 5000 gaande salaris maxima, voorts op de salarissen van hoofd inspecteurs, afdeelingschefs, referendarissen enz., die alle de 5000 te boven gaan? 3o. Acht de minister het behoorlijk, dat de hooge kosten voor het nieuwe luxe-materieel betaald worden door de loonsverlagingen? 4o. Acht de minister de veiligheid der spoorwegen nog voldoende gewaarborgd in dien met het personeel dat deels door zijn ve len nachtarbeid reeds hoogere kosten van be staan heeft en wiens arbeid door de bezuini gingen toch al ten uiterste wordt gespannen, bovendien nog door loonsverlaging het toch reeds niet ruime bestaan nog moeilijker maakt? Daarbij stelde hij de vraag, of hij de thans tot stand gekomen overeenkomst tusschen di rectie en personeel, waarbij vooreerst 5 pCt. verlaging wordt overeengekomen, de moge lijkheid is open gelaten om later desnoods 10 of nog meer pCt. verlaging door te zet ten. Bij zijn toelichting van de vragen spoorde spr. tot sabotage en staking aan, wat den voorzitter aanleiding gaf hem te zeggen niet tot strafbare daden op te ruien. Spr. eischte, dat de loonen en salarissen zouden worden vastgesteld op de regeling van 1921, alsmede dat nog een reeks van te gemoetkomingen bleef gehandhaafd. Minister Reijmer verdedigde tegenover den interpellant het goede werk van de commis sies van Overleg en den Personeelraad, die de goede verstandhouding tusschen directie en personeel zeer heeft bevorderd en de taak der regeering veel heeft vergemakkelijkt. De resultaten van het onderlinge overleg aan vaardt dus de regeering doorgaans. Het overleg inzake loonsverlaging was zeer moeilijk, doch de regeering heeft vermeden in te grijpen en met vreugde gezien, dat over eenstemming is bereikt, een bewijs van juist verantwoordelijkheidsbesef. Bezuinigingen op de hooge salarissen alleen zou niet vol doende zijn; het aantal betrokkenen bedraagt niet meer dan 200. En de lager gesalarieer- den mogen er niet buiten ^blijven. De eerste twee, doch ook de derde vraag beantwoordde de minister dus ontkennend. Niet enkel de 1ste en 2e, doch ook de 3de klasse en wel in sterker mate, wordt verbeterd. Spr. ontkent ter beantwoording van de 4de vraag, dat de veiligheid er op zou achteruit gaan. De heer Wijnkoop repliceerde, was uit den aard der zaak niet bevredigd. Intusschen stelde hij geen motie voor. Minister Reijmer repliceerde kortelijk, bij tnpliek maakte de heer Wijnkoop nog een enkele opmerking en toen was de interpella tie afgeloopen. Een aantal kleinere punten der agenda (in hoofdzaak conclusies op adressen) werden Z°llf1 vee' gedachtenwisseling goedgekeurd. Alleen sprong de heer De Visser (comm de bres voor een paar personen, die in preventieve hechtenis waren geweest, daar- j,'vJ'aren ontslagen en nu schadevergoeding verzocht. Een geval had zich in de in andere in Oost-Indië voorgedaan, mi laatste geval schaarde de heer IJzer- Za H-a.p.) als lid der commissie, die de vvorrif ohHerzocht, zich aan zijn zijde, er toerrp .w, wa* gauw preventieve hechtenis cmprfP l edoch de wet veroorlooft geen ver goeding toe te kennen tievp' v!Stux Otaaff achtte ook de preven- v, jlnis te haastig toegepast. goedkeuring van het ontwero tot od- heffing van de gemeente Cromvoirt, kwam' aan de orde het ontwerp op de contingentee- ring van den invoer van rijwielbanden. Dit werd zwijgend goedgekeurd. Bij het ontwerp tot ccntingenteering van porselein en aardewerk zette de heer IJzer man (s.d.a.p.) utieen, dat deze contingentee- ring goed bezien overbodig zou zijn en de re geering de zaak verkeerd had aangepakt. De heer Hermans (r.k.) betoogde daarte genover, dat het ontwerp niet ver genoeg ging om Maastrichts industrie van onder gang te redden. Ook voor Leerdam is de hulp te eenenmale onvoldoende. Minister Verschuur zette uiteen, dat de re geling niet te ver mag gaan, doch dat de re geling in de practijk reeds goed werkt. Het wetsontwerp werd daarop z. h. st. goedgekeurd. Aan de orde was hierna het ontwerp tot verstrekking van steun aan de nationale scheepvaart. De algemeene beschouwingen hierover ge opend door den heer Schouten (a.-r.) die een beschouwing gaf over den groei van onze koopvaardijvloot sinds 1914, die in verhou ding tot de wereldtonnage belangrijk is toe genomen. Doch daartegenover staat een da ling van de hoeveelheid goederen nog ster ker van de vrachtopbrengst, dit laatste een gevolg van de vermindering van het perso nenvervoer. Dientengevolge is hier te lande 25 pet. van de scheepsruimte opgelegd. Hoe komt men af van dat teveel aan scheepsruim- te? Internationaal moet dat geschieden; hoe oordeelt de regeering daarover? Z.i. moet worden overgegaan tot sloopen, maar dan mogen we onze koopvaardijvloot niet door subsidieering steunen. Wat nu de regeering heeft vorgesteld wil zijn een helpen door rentegevende voorschotten te laten geven door 'n speciaal op te richten vennootschap, waaraan naast de betrokken ondernemingen ook de staat zal deelnemen. De spr. «onder wierp dat stelsel aan een uitvoerige critiek Na hem spraken nog de heeren van der Waerden (s.d.a.p.) en Rutgers v. Rozenburg (c.h.), waarvan de laatste zich aan de zijde der regeering schaarde, de eerste het eens was met den heer Schouten. Morgen voortzetting. De Eerste Kamer heeft hedenavond haar goedkeuring gehecht aan het onteigenings- ontwerp voor de verbetering van de Maas beneden Lith en aan de maatregelen tot we ring van den Coloradokever. Beide punten lokten enkele opmerkingen uit, onderschei denlijk van de heeren Van Sasse van IJs- selt en Westerdijk, doch van beteekenis was de gedachtenwisseling niet. Ingekomen was een brief van mr. O. Hoff- mans dat hij wegens ziekte ontslag nam als lid der Kamer, waarvan hij, in 1908 geko zen, het naar anciënniteit oudste lid was. Uit Genève komt een groote verrassing! Terwijl toch de gedelegeerden uit alle Euro- peesche landen uren lange beraadslagingen hielden, terwijl ze weken achtereen veel praatten en weinig of niets opschoten, terwijl de ontwapeningsconferentie tot nu toe geen enkel practisch resultaat had opgeleverd, terwijl „men" over 't algemeen reeas een nei ging kreeg, om de Ontwapeningsconferentie als mislukt te beschouwen, is daar plotseling een voorstel gekomen van den president van de Vereenigde Staten, dat van enormen in vloed kan wezen op het verdere verloop der conferentie. President Hoover stelde allereerst voor een beperking der wereld-bewapening met een der de deel. Op die manier zal er gedurende de eerstvolgende tien jaren van tien tot vijftien milliard dollars bezuinigd kunnen worden o Onder ademlooze stilte heeft de Ameri- kaansche ambassadeur Gibson de boodschap van Hoover voorgelezen. Met uitzondering van die van Duitschland, Oostenrijk, Honga rije en Bulgarije moeten alle landen hun bewapeningen met eender de verminderen. Voorts moeten alle tanks, de chemische oorlogswapenen en de zware artillerie worden afgeschaft. Alle sta ten moeten een leger verkrijgen, dat in over eenstemming is met hetgeen als politie-orga- nisatie nocdzakleijk is en dat in verhouding zal staan met de strijdkrachten, welke Duitschland krachtens het Verdrag van Ver- sailles worden toegestaan. Op het gebied der militaire luchtvaart moeten de bombardements vliegtuigen geheel worden af geschaft. De totale tonnage der linieschepen moet met een derde, die der vliegtuigmoedersche- perf met een vierde worden verminderd. Geen staat mag meer dan 35.000 ton ou- derzeebooten bezitten. o Ais we deze voorstellen nog wat nader onder de loupe nemen dan zien we dat wat de bewa pening ter land betreft, de Amerikaansche regeeriner voorstelt, de tot nu toe reeds bij de conferentie ingediende propositie aan ie nemen, waarbij een volkomen afschaffing der tanks, chemische oorlogswapenen en zwaar creschut wordt geëischt, voorts een verlaging met een derde van alle 'andtegers welke eaan boven het karakter van politietroepem De bepalingen van het „Verdrag van Ver srilles" en de overige vredesverd™feJJ,,^H ben reeds de bewapeningen van Duitschland, Oostenrijk Hongarije en Bulgarije terugge bracht tot een stand, welke in overeenstem ining ia met de eischen voor de handhaving van de binnenlandsche orde in deze landen. Oo deze wijze is Duitschland, dat een bevol king heeft van 65 millioen menschen, een Sr toegestaan van 100.000 man De Amerikaansche regeering «telt derhalve Hat alle staten als strijdkrachten, weib^ aan de eischen van een poli^orgamsahe voldoen aannemen een imer dat m verhou ding staat tot de Duitschland en de overige staten toegestane strijdkrachten, evenwel zul len voor koloniale mogendheden zekere wijzigingen worden aangebracht, waarbij rekening zal worden gehouden met de bizon dere belangen dezer staten. Op het gebied van de militaire luchtvaart stelt de Amerikaansche regeering de volkomen af schafing der bombardementsvliegtuigen voor Op deze wijze zou het bezit van vliegtuigen, welke zouden kunnen worden toegepast tegen de civiele bevolking, onmogelijk worden ge- Qisskt Op het gebied der vlootbewape- n i n g stelt de Amerikaansche regeering de verlaging voor der geheele tonnage van linieschepen met een derde, der tonnage van vliegtuigmoederschepen, kruisers, torpedo- jagers met een vierde en der tonnage van de onderzeebooten met een derde. In geen geval mag een staat meer dan 35.000 ton aan onderzeebooten bezitten. Voor de vijf belangrijkste maritieme mo gendheden heeft het Verdrag van Washing ton reeds de grenzen vastgesteld voor de linieschepen en de vliegtuigmoederschepen. Wat de kruisers en torpedojagers van Frank rijk en Italië betreft, zullen deze worden be handeld, alsof deze staten zijn toegetreden tot het verdrag van Washington. De toepassing van dit program zou leiden tot een buitenge wone beperking der uitgaven voor den nieuw bouw van oorlogsschepen Paul Boncour eischte, dat het Amerikaan sche plan door de Ontwapeningsconferentie met het voorstel der Fransche regeering in zake de organisatie van de internationale veiligheid zal worden behandeld. Tijdens de particuliere besprekingen welke thans wor den gevoerd, wordt getraèht een basis te vin den voor de regeling der Ontwapenings kwestie, welke in geval van overeenstemming zou kunnen worden voorgelegd aan de Hoofdcommissie. Evenwel is volgens de be palingen van het Volkenbondsstatuut de op lossing van het Ontwapeningsprobleem on afscheidelijk van de organisatie der interna tionale veiligheid. De Fransche regeering blijft onbeperkt trouw aan haar tot nu toe ingenomen stand punt, dat zonder veiligheidsgarantie een op lossing van de ontwapeningskwestie ondenk baar is- Het zou huichelarij zijn de groote moeilijkheden der ontwapeningsconferentie te verdoezelen; wat ter ontwapeningsconfe rentie bereikt kan worden is evenwel ten nauwste verbonden met de veiligheidskwes tie. Spreker achtte het zich een plicht in alle openlijkheid en duidelijkheid dit standpunt der Fransche regeering uiteen te zetten. De Fransche veiligheidsvoorstellen moeten, al dus spreker, door de conferentie worden be studeerd, indien men een verlaging der be wapeningen wil bereiken. De Fransche re geering neemt het Amerikaansche voorstel slechts als basis van onderhandeling aan on der dit principieel voorbehoud. De Fransche regeering heeft de bewape ning reeds verder teruggebracht dan waartoe het Amerikaansche voorstel voorziet. Paul Boncour sloot zijn redevoering met te verwijzen naar het Kellong-oact dat vol- gens hem de sanctiebepalingen mist, welke thans moeten worden opgesteld, o De onderhandelingen van de hoofdcom missie der ontwapeningsconferentie zijn na de verklaringen der groote mogendheden no pens het nieuwe plan van president Hoover wederom voor onbepaalden tijd verdaagd. Ongetwijfeld bestaat hierdoor gevaar dat het groote initiatief van de Amerikaansche regeering opnieuw zonder practisch gevolg zal blijven. De voorstellen der Amerikaansche regee ring zijn eenvoudig en direct. Zij eischt de medewerking van iedere afzonderlijke natie. Niets zou zoo zeer de hoop der menschheid doen herleven dan de goedkeuring van dit program. Het is een waanzin der wereld zich nog verder te verbloeden in ontzaglijke mili taire uitgaven. De Amerikaansche regeering dient deze voorstellen, welke een wezenlijke verlichting zouden kunnen beteekenen voor alle mogendheden in in het volle gevoel van haar eigen verantwoordelijkheid. De portée van de verklaring van president Hoover is ondubbelzinnig, duidelijk, con creet en algemeen begrijpelijk. Ongetwijfeld zullen alle regeeringen het Amerikaansche ontwapeningsprogram eerst willen onder zoeken. Ambassadeur Gibson gaf vervolgens een technische toelichting op het nieu we groote ontwapeningsprogram zijner re geering. De verlaging van de geheele tonnage der Ver. Staten en Groot-Brittannië met 25 pCt. moet geschieden op de basis van het verdrag van Londen. De Amerikaansche regeering eischt voorts dat geen staat meer dan 40 onder zeebooten zal hebben met een maximum van 12ÖÖ. ton en in totaal van niet meer dan 35.000 ton. Ambassadeur Gibson verklaarde vervol gens dat de Amerikaansche regeering op grond van het Hooverplan bereid is onver wijld af te zien van 50.000 ton nieuwe vlootruimte, voorts 1000 stukken zwaar ge schut en 900 tanks en 300 bombardements vliegtuigen te vernietigen. Gibson beëindigde de voorlezing van Hoo- ver's boodschap met de verklaring dat de Amerikaansche delegatie zich ter beschikking stelt van alle overige delegaties ter fine van nadere toelichting. De Ver. Staten, aldus Gibson, zijn evenwel besloten vergaande materieele offers te bren gen in de belangrijkste bewapeningssoorten binnen het kader van een wereldontwape- ningsprogram en zijn er van overtuigd dat ook alle overige mogendheden de zelfde grootsche offers zullen willen brengen. o Het is nu maar de vraag, hoe de Europee- sche groote mogendheden over de Ameri kaansche voorstellen denken. Enkele ideeën van die landen zijn reeds bekend. Zoo ver klaarde Grandi namens Italië, dat het onbe perkt, onvoorwaardelijk en volkomen met he{ Hoover-voorstel instemt. Duitschland juichte de plannen al evenzeer toe. Engeland staat er een klein beetje anders tegenover. Wel juicht het de Hoover-plannen toe, maar het wil in enkele opzichten nog verder gaan: volledige afschaffing der onderzeebooten of tenminste de vaststelling van een maximum tonnage voor den onderzeeër; verder moet voor de slagschepen een lager maximum worden vastgesteld dan waarin de vlootver- dragen van Londen en Washington voor zien, d.i. 35.000 ton. En nu Frankrijk! De Fransche gedelegeer de Paul Boncour heeft een verklaring afge legd, die helaas slechts te beschouwen is als een verwerping van de Amerikaansche voor stellen. Volgens berichten uit Santiago de Chili heeft de junta den staat van beleg uitgebreid en bevolen, dat alle personen, die na 21 uur op straat worden aangetroffen, moeten wor den neergeschoten. De hotels, café's en schouwburgen moeten tegen denzelfden tijd sluiten. Men verwacht, dat de communisten ondanks deze scherpe maatregelen zullen trachten de regeering ten val te brengen. De Pruisische Landdag heeft Woensdag den nationaal-socialistiscnen afgevaardigde Kerrl met 197 stemmen definitief tot president benoemd. Op den sociaal-democratische afgevaar digde Wittmarck werden 91 stemmen uitge bracht, de communist Kasper behaalde 53 stemmen, terwijl de Centrum-fractie 64 blanco-stemmen uitbracht. Tijdens de onderbreking van de landdags- zittina welke onderbreking een uur duurde. Behalve des Zaterdag-avonds worden in de Dan» cing de GEWONE DAGPRIJZEN berekend, welke met ongeveer 20 pCt. verlaagd zijn. Des Zater dag-avonds van 8} tot 12 uur tarieven, ongeveer 25 pCt. lager dan in soortgelijke inrichtingen in andere badplaatsen. Er is muziek gedurende JUNI alléén des Zater dags en Zondags en van 2 Juli af dagelijks. heeft de centrumfractie zich beziggehouden met het communistische voorstel tot samen werking van het Centrum met soc. dem. en communisten met het doel de nationaal- socialisten en de Duitsch-nationalen uit te sluiten van het presidium van den landdag. Na een korte bespreking werd, naar ver luidt, besloten het communistische voorstel af te wijzen. Officieel wordt medegedeeld' In het Duit- sche Rijksministerie van Binnenlandsche Zaken is gistermorgen om elf uur een confe rentie der ministers van Binnenlandsche Zaken bijeengekomen ter behandeling van de ver ordening van den Rijkspresident inzake poli tieke excessen d.d. 14 Juni j.1. Voorzitter was de Rijksminister van Bin nenlandsche Zaken, von Gayl, die een inlei dend woord sprak. Hierna had een urenlange bespreking plaats over den binnenlandsch politieken toestand en de handhaving der ver ordening. De vertegenwoordigers van alle landen rapporteerden uitvoerig de verhoudingen in hun landen en namen stelling tot de afzonder lijke punten der verordening. Aan het slot der bijeenkomst richtte de Rijksminister van Binnenlandsche Zaken tot de landsvertegenwoordigers het dringend ver zoek de thans bestaande landsrechterlijke voorschriften aan te passen aan de politiek der Rijksregeering en de gemeenschappelijke handhaving der geheele aangelegenheid te verzekeren. De definitieve stellingneming der van de opvatting der Rijksregeering afwijkende landen werd den Rijksminister voor de naaste toekomst toegezegd. Naar uit Sjanghai gemeld wordt zijn <fe conflicten die plaats hebben gehad tusschen de troepen van Tibet en China, volgens de laatste berichten, tijdelijk opgehouden. De troepen van Tibet, aldus dit bericht, zijn goed bewapend, goed van levensmiddelen voorzien en werden geleid door Engelsche officieren. De „Star" meldt, dat het gelukt is op de Cocoseilanden den grooten schat te vinden, die reeds door vele expedities was gezocht. De waarde van de schat zou ongeveer 150 millioen gulden bedragen en bestaan uit waardevolle voorwerpen, die door rijke per sonen tijdens de revolutie van 1863 daar waren begraven. Naar aanleiding van een vergadering van de NSDAP is het bij het toestroomen van het publiek naar de vergadering in verschillende deelen van Berlijn tot botsingen gekomen, tusschen aanhangers der NSDAP en commu nisten en sociaal-democraten. Daarbij werden in het Westen der stad verscheidene schoten gelost, waardoor 2 nat. soc. en een rijksvlag- lid ernstig in den borst werden gewond. Naar uit een door de politie ingesteld on derzoek is gebleken werden de overvallen door de communisten planmatig voorbereid. Ook in het Noord-Oosten der stad is het tot ernstige botsingen gekomen, waarbij door communisten de straatlantaarns werden uit gedraaid. Toen de politie ingreep werd uit de vensters geschoten, terwijl de politie met verschillende voorwerpen werd bekogeld. Ook te Kaapstad heeft zich onder leiding van prof. Boehle een Hitlergroep gevormd, welke ongeveer 20 leden telt. Een aantal hunner zijn Duitschers, die kort geleden in Zuid-Afrika zijn aangekomen. Zij waren reeds lid van de Hitlerpartij in Duitschland. Ook in Johannesburg hebben zij een af- rWHttor rtngwif'nr. r

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1