DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Na de conferentie in Lausanne.
No. 164
Donderdag 14 Juli 1932
134e Jaargang
BaqeÜiksch Oveczkht
Sir John Simon legt in het Lagerhuis een ver
klaring af over de Fransch-Engelsche samen
werking.
UITNOODIGINGEN AAN
ANDERE LANDEN.
Sir John Simon.
^Buitenland
URANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
i,osse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIES
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADLMA.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de minis
ter van buitenlandsche zaken, Sir John Si
mon, tijdens het debat het resultaat van de
conferentie van Lausanne besproken, en hij
heeft daarbij het een en ander verteld over de
FranschEngelsche overeenkomst, over het
z.g. geheime verdrag. Sir John Simon ver
klaarde daarbij o.m. het volgende, naar Reu
ter aan het Hbld. seint:
In de laatste dagen hebben wij gepoogd
vorm te geven aan de uitingen van den nieu
wen politieken geest, die zich te Lausanne
heeft gedemonstreerd en die van zooveel
waarde zou zijn als hij voor de toekomst zou
kunnen worden behouden. Wat ons voor den
geest staat, maakt geen deel uit van het ac-
coord van Lausanne of van de conferentie
van Lausanne en mag geenszins met deze
beide verward worden. Het is geen aanvul
lend accoord, het is in het geheel geen op
zichzelf staand accoord, maar een uitnoodi-
ging om openhartige en openlijke betrekkin
gen en besprekingen te aanvaarden, waarop
naar te hopen is alle groote Europeesche na
ties zullen ingaan. De Fransche en de Brit-
sche regeering hebben te dezer zake het initia
tief genomen en wat zij trachten te bevorde
ren is de Europeesche geest wat betreft de
wijze waarop de moeilijkheden in de toekomst
dienen besproken te worden.
In de verklaring, die deel uitmaakt van de
slotacte van de conferentie van Lausanne,
hebben de onderteekenende mogendheden de
hoop uitgesproken, dat de daar verrichte
taak gevolgd zou worden door nieuwe werk
zaamheden. De onderteekenende mogendhe
den verklaarden dat een succes in de toe
komst gemakkelijker verzekerd zal zijn als de
naties zich aaneensluiten tot een nieuwe po
ging voor de zaak van den vrede, die slechts
volledig kan zijn wanneer zij zich zoowel uit
strekt tot het economische als tot het politie
ke gebied. In hetzelfde document verklaren
de onderteekenende mogendheden voornemens
te zijn alles in 't werk te stellen om de thans
bestaande problemen of die welke later kun
nen rijzen op te lossen in den geest welke de
conferentie van Lausanne bezielde.
In dezen geest hebben de Fransche en de
Britsche regeeringen besloten zelf het initia
tief te nemen door onmiddellijk wederzijds bij
te dragen tot dit doel langs de volgende lij
nen:
lo. In overeenstemming met den geest van
het Convenant van den Volkenbond zijn zij
voornemens met volledige openhartigheid on
derling van gedachten te wisselen en elkaar
wederzijds op de hoogte te houden van iedere
kwestie die zich aan haar voordoet, analoog
in oorsprong aan die welke zoo gelukkig te
Lausanne geregeld werd en het Europeesche
regime kunnende raken. Men hoopt evenwel
dat andere regeeringen zich bij haar zullen
aansluiten door deze procedure te aanvaar
den.
2o. Zij zijn voornemens samen en met an
dere delegaties te Oenève te arbeiden om een
oplossing van de ontwapeningskwestie te vin
den die gunstig en billijk is voor alle betrok
ken mogendheden.
3o. Zij zullen onderling en met elk der
andere betrokken regeeringen confereeren bij
de nauwkeurige en practische voorbereiding
der internationale economische conferentie.
4o. Hangende de onderhandelingen voor
een handelsverdrag tusschen deze beide lan
den zullen zij iedere daad van in ongunsti-
gen zin onderscheid maken vermijden van
het eene land tegen de belangen van het an
dere.
Wat betreft de mededeeling aan andere
landen heb ik, aldus Sir John Simon, gele
genheid gehad de vertegenwoordigers alhier
van Duitschland, Italië en België te ontmoe
ten. Ik heb hen een afschrift van deze ver
klaring ter hand gesteld en aan hun regee
ringen doen verzoeken zich bij de verklaring
aan te sluiten.
o
Officieel wordt medegedeeld, dat de ver
klaring van Simon nopens de Europeesche
samenwerking inzake de problemen in de toe
komst analoog aan die welke te lausanne
geregeld werden geenszins betrekking heeft
op de oorlogsschulden aan Amerika. Wat de
Britsche regeering betreft mag de verklaring
van Simon in geen enkel opzicht worden uit
gelegd als een Europeesch eenheidsfront te
gen Amerika.
Een voorbeeld van het type der problemen
die kunnen rijzen is een herziening van het
verdrag van Versailles. Een dergelijke kwes
tie zou zeer wel behandeld kunnen worden
volgens de door Simon aangegeven lijnen,
In het geval dat Duitschland Groot-Brit-
tannië zou polsen over een schrapping van
de bepaling van de schuld aan den oorlog
uit het verdrag van Versailles zal de Britsche
regeering gehóuden zijn te dezer zake met
Frankrijk te confereeren.
De verklaring van Simon is uitsluitend uit-
noodiging en in geenerlei opzicht een „plan"
of een „pact''.
De uitnoodiging geldt alleen voor de Euro
peesche naties en raakt Japan niet.
o
In de Fransche Kamer heeft Herriot een
uitvoerig relaas gegeven over Lausanne. Hij
legde daarbij in het bizonder den nadruk op
het bizondere verdrag tusschen Frankrijk en
Engeland, waarvan hij den tekst ter kennis
bracht van de commissie van buitenlandsche
zaken. Hij verklaarde, dat het verdrag de
wedergeboorte van de „entente cordiale" be
teekent en voor de FranschEngelsche be
trekkingen een nieuwe aera inluidt. Alle pro
blemen welke betrekking hebben op de be
langen der beide landen, zullen, aldus Her
riot, in de toekomst niet meer afzonderlijk
kunnen worden behandeld. Engeland kan
zich bijv. niet meer, zooals in het jaar 1923,
tegenover de Vereenigde Staten verplichten
de schuldenbesprekingen voort te zetten, al
vorens met Frankrijk tot overeenstemming te
zijn gekomen. Herriot wees voorts op de mo-
reele beteekenis van het verdrag van Lausan
ne en verklaarde dat men slechts om dit doel
te bereiken de herstelbetalingen heeft afge
schaft en een slotbedrag van drie milliard
Mark heeft vastgesteld.
Na afloop der zitting werd een officieel
communiqué uitgegeven, waarin verklaard
wordt, dat de Fransche premier gewezen
heeft op de bizondere beteekenis van het ver
drag van Lausanne, waarvan het belangrijk
ste resultaat bestaat uit de definitieve af
schaffing der herstelbetalingn, zoomede over
eenstemming met de wenschen van de Ver.
Staten, waarbij een Europeesch accoord ge
schapen is, dat een algemeene regeling van
de schuldenkwestie mogelijk maakt. Het tot
stand komen van het verdrag van Lausanne
beteekent een nieuwe etappe op den weg des
vredes en doet een accoord met de Vereen.
Staten mogelijk schijnen.
o
In politieke kringen te Berlijn hecht men de
grootste beteekenis aan de gisteren te Londen
en te Parijs afgelegde verklaringen over de
Fransch-Engelsche samenwerking. Men
toont zich echter natuurlijk nog terughou
dend in afwachting van nadere berichten over
de bizonderheden, di gisteren reeds aan den
Duitschen ambassadeur te Londen werden
medegedeeld. Echter was men ook in de Wil-
helmstrasse reeds van tevoren blijkbaar van
de plannen op de hoogte. In ieder geval schij
nen de berichten uit Londen en Parijs geen
verrassing te hebben gewekt. Hoewel nog
geen officieele verklaring dienaangaande is
afgelegd, schijnt het toch dat de mogelijkheid
van een toetreding van Duitschland ten volle
aanwezig is. Echter kan er in geen geval
sprake van zijn dat Duitschland zich zijn
vrijheid van handelen ten aanzien der ontwa
pening laat bekorten. Op dit gebied blijft O
door het Duitsche rijk gestelde eisch van ai
geheele gelijkgerechtigdheid gehandhaafd.
o
In het Lagerhuis deelde de minister van
buitenlandsche zaken, Sir John Simon gister
mede, dat de regeeringen van Frankrijk en
Engeland een overeenkomst hadden aange
gaan op de vier volgende punten teneinde
een geest van samenwerking van Lausanne
te ontwikkelen
1. Het vriendschappelijk uitwisselen van
meeningen en het elkander op de hoogte
houden van alle kwesties, die den Europee-
schen toestand betreffen.
2. Samenwerken teneinde een billijke op
lossing te vinden voor het ontwapeningspro
bleem.
3. Samenwerken ter voorbereiding van de
economische wereldconferentie.
4. Tot aan het sluiten van een nieuw han
delsverdrag iedere discriminatie te vermijden
jegens elkander.
Duitschland. Italië en België zijn uitge-
noodigd zich bij deze verklaring aan te slui
ten.
HOOFDCOMMISSIE DER
ONTWAPENINGSCONFERENTIE
ZATERDAG BIJEEN.
Het presidium der ontwapeningsconferen
tie heeft gister een streng geheime zitting ge
houden, waarin naar het schijnt belangrijke
besluiten zijn genomen. Benesj de eerste rap
porteur der ontwapenigsconferentie deelde de
pers mede, dat in tegenstelling met alle ver
wachtingen de hoofdcommissie reeds Zater
dagmorgen bijeen zal komen. De conferentie
leiding heeft voorstellen ontvangen, die zul
len worden samengevat in één enkel voorstel,
dat de hoofdcommissie zal worden voorge
legd. Dit voorstel beteekent een grooten
vooruitgang. Men twijfelt er niet aanBof het
zal door alle mogendheden worden aange
nomen. Daarna zal de conferentie voor eeni-
gen tijd worden verdaagd. Het presidium van
de conferentie zal echter reeds over zes we-
kén weer bijeenkomen. Dan zal een besluit
genomen worden over het weer bijeenkomen
der conferentie. Deze optimistische verkla
ringen van Benesj ontmoeten echter in welin
gelichte kringen nog al verwondering en twij
fel, aangezien tot dusverre alle pogingen een
laatste uniform besluit uit te werken op de
grootste moeilijkheden zijn gestuit.
DE STAKINGSBEWEGING IN
BELGIE.
In het Luiksche nog uitgebreid.
Over het algemeen nemen de zaken in het
mijngebied thans een kalm verloop, hoewel in
het kolenbekken van Luik de staking gister
nog uitgebreid is. In 24 mijnen van de 43 ligt
het werk thans stil, terwijl 31.500 arbeiders
staken tegen 19.500, die nog werken.
Te Brussel is het gistermiddag tot bloedige
botsingen gekomen tusschen betoogende com
munisten en de politie. Terh oogte van de
Oude markt raapten de communisten daar
liggend oud ijzer en steenen op, waarmede
zij de politie bekogelden. Noodgedwongen
maakte de politie van haar vuurwapenen ge
bruikt, tot de stakers uiteengedreven waren.
Hierbij vielen drie gekwetsten, terwijl drie
raddraaiers werden gearresteerd.
Te Antwerpen is de communistische be
weging» waarvan reeds werd gewag gemaakt,
vrijwel in de kiem gesmoord. Toen gister
morgen dokwerkers in de verschillende sta
tions aankwamen, trachtten communistische
voormannen hen te overreden het werk neer
te leggen. De politie greep echter onmiddel
lijk in en arresteerde drie der agitatoren, ter
wijl vier anderen uit hunne woningen werden
gehaald en in verzekerde bewaring werden
gesteld. Onder hen bevinden zich twee Duit-
schers, n.1. Willy H., oud 23 jaar en Bruno
T., oud 25 jaar. Er hadden verder geen inci
denten plaats, alle arbeiders gingen aan het
werk.
De uitgestrekte petroleum- en qpptha-op-
slagplaatsen worden door de politie en troe
pen bewaakt.
In de Kamer is een motie ingediend door
de heeren Poullet, Bevèze en Hallet, waarin
de wesch tot uiting wordt gebracht, dat het
geschil snel en billijk tot oplossing zal wor
den gebracht. Verder zegt de motie, dat, acte
nemende van de verklaringen der regeering
een beroep gedaan wordt op de regeering om
de nationale eendracht en den openbaren
vrede te herstellen. Deze motie is aangenomen
met 131 stemmen voor, 1 stem tegen en 22
stemmen blanco.
De minister van Arbeid, Heyman, deelde
mede, dat gistermiddag een volledige over
eenstemming was bereikt tusschen de afge
vaardigden der mijnbesturen en de afge
vaardigden der mijnwerkers.
NIEUWE REGEERING EN LAND
DAGSPRESIDIUM VAN
MECKLENBURG SCHWERIN,
GEHEEL NAT.-SOC.
De nieuwgekozen landdag, die gistermid-
-lag is bijeengekomen, heeft den nat.-soc. af-
i ^evaardigde Krueger tot president van het
huis gekozen. Van de 55 stemmen kreeg
Krueger er 30. Plaatsvervangend voorzitter
werd eveneens een nat.-soc., dr. Schumann,
die eveneens 30 stemmen kreeg. Het presi
dium van den landdag van Mecklenburg—
Schwerin bestaat thans uit enkel nationaal-
socialisten.
De pasgekozen voorzitter Krueger las een
schrijven van de regeering voor, waarin deze
verklaarde af te treden. Na langdurige debat
ten over de agenda werd daarop begonnen
met de eerste lezing van het nat.-soc. voorstel
tot vermindering van het aantal ministers
van 3 op 2.
Ook de soc.-dem. leider verklaarde vóór het
ontwerp te zijn. De tweede werd bestreden
door de communisten, zoodat het ontwerp gis
ter niet meer kon worden aangenomen.
Hierop volgde de verkiezing van een mi
nisterpresident. Met 35 stemmen van nat.-
soc. en Duitsch nationalen werd de nat.-soc.
Granzow gekozen.
Op voorstel van de nat.-soc. werd Amts-
hauptmann dr. Scharf uit Guestrow, die geen
lid is van den landdag, tot tweeden staats
minister gekozen.
Heden zal de regeeringsverklaring worden
voorgelezen.
BRANDSTICHTER IN HET GROOT.
Sedert een jaar hebben in München 47
branden in magazijnen en zolders gewoed.
Voor eenige weken is bij een nieuwen brand op
een zolder een man gearresteerd, die verdacht
werd den brand gesticht te hebben. Hij ontken
de echter hardnekkig iedere schuld. Eerst
op grond van door de politie getoond bewijs
materiaal bekende hij dezen brand gesticht te
hebben, waarna hij door de mand viel en
eveneens bekende ook al andere branden te
hebben gesticht.
BLOEDIGE VECHTPARTIÏ TUSSCHEN
RIFKSBANIER EN NAT10NAAL-
SOCIALISTEN.
Te Duisburg is het in 't stadsdeel Hamborn
Woensdag voor het gebouw van de soc.-dem.
„Volksstimme" tot een hevige vechtpartij ge
komen tusschen Rijksbanierleden en natio-
naal-socialisten. Er werden drie schoten ge
lost. Een nationaal-socialist werd levensge
vaarlijk gewond, terwijl een ander minder
ernstige verwondingen opliep. De politie stelt
een onderzoek in, dat tot nu toe zonder
resultaat is gebleven.
GEHEIME COMMUNISTISCHE
DRUKKERIJ ONTDEKT.
In een tuin in Obergiesing (bij München)
is een geheime communistische drukkerij ont
dekt. Hier werden hoofdzakelijk propagan-
dabrochures, bestemd voor de rijksweer, ver
vaardigd. Al het aanwezige materiaal is in
beslag genomen.
BOERENONLUSTEN IN DE
REPUBLIEK DER WOLGA-
DUITSCHERS EN IN DE OEKRAÏNE.
Door de Sovjetautoriteiten
bloedig onderdrukt. Bij de
aanval op een dorp 350 boeren
om het leven gekomen, verder
zouden nog 90 kolonisten zijn
neergeschoten.
Volgens een bericht van de Agentur expres
zijn kort geleden in enkele plaatsen van de
republiek der Wolga Duitschers onlusten on
der boeren uitgebroken, welke door de Gpoe
bloedig zijn onderdrukt.
Alleen reeds in Urby en Krasnyj Put zou
den ruim 90 kolonisten zijn neergeschoten.
Volgens dit bericht zouden de oorzaken der
onlusten zijn, dat de plaatselijke Sovjet-
autoriteiten de verordening van Stalin over
den gedeeltelijk vrijen handel in levensmidde
len niet willen uitvoeren. Op talrijke plaatsen
waar de kolonisten hun producten ten ver
koop wilden aanbieden, zouden hun goede
ren in beslag genomen zijn. In vele gevallen
heeft men de eigenaars gearresteerd en aan
geklaagd wegens de levensmiddelen-specu
latie. Op verschillende plaatsen zou het iOt
directe vuurgevechten zijn gekomen tus
schen de bevolking en afdeelingen van de
Gpoe die uit Moskou versterkingen heeft
moeten ontbieden. De Kourier WarsZwaski
publiceert een bericht over bloedige bitsin-
gen tusschen Oekrainische boeren en de
Gpoe. In een plaatsje in het gouvernement
Kief zouden de boeren geweigerd hebben de
vereischte hoeveelheden graan te leveren.
Toen daarop de Gpoe het graan in beslag
wilden nemen, dreven de boeren de troepen
uit het plaatsje. Na aankomst van verster
kingen is het dorp omsingeld en althans
volgens dit bericht aan alle vier hoeken in
brand gestoken. Verder meldt het bericht
nog dat 350 personen bij den aanval op het
dorp om het leven zijn gekomen.
DE LICHTING VAN DE
„PROMETHEE".
De pogingen om den gezonken onderzeeër
„Promethée" te lichten zijn ook gedurende de
eide laatste dagen met onverminderden ijver
'voortgezet. De Italiaansche duiker 'van de
Rostro" heeft vastgesteld, dat de romp van
idï duikboot geen beschadigingen heeft ge
kregen en dat de schotten, behalve die van
.ten commandotoren, alle gesloten zijn. De
lichting van het schip schijnt echter op bijna
onoyerkomenliike moeilijkheden te stuiten.
Minister Leygues heeft gister den beken
den Engelschen ingenieur en specialist voor
lichten van gezonken vaartuigen, Cox, ver
zocht zich naar de plaats des onheils te be
geven, teneinde zich daar een meening te vor
men over de vraag of lichten van de „Pro
methée" mogelijk schijnt. Cox zou reeds gis
ter per vliegtuig in Cherbourg aankomen.
ERNSTIGE ONWEERSSCHADE IN
FRANKRIJK.
Uit verschillende Fransche departementen
wordt gemeld, dat door onwedler groote scha
de is aangericht. De rivieren zijn ten deele
buiten hun oevers getreden en hebben de te
velde staande gewassen volkomen vernield.
In het bizonder is aanzienlijke schade aan
gericht in de omgeving van Toulouse. In de
rivieren is veel vee verdronken. De materieele
schade bedraagt eenige millioenen franken.
De Garonne is op schrikbarende wijze geste
gen, zoodat men verdere overstroomingen
vreest. Ten behoeve van de bevolking der be
dreigde streken zijn reeds omvangrijke voor
zorgsmaatregelen getroffen.
DE BRITSCHE DELEGATIE WEER
NAAR DE ONTWAPENINGS
CONFERENTIE.
Sir John Simon, Sir Herbert Samuel en
Lord Londonderry zijn gisteravond uit Lon
den vertrokken naar Parijs, vanwaar zij naar
Geneve zullen doorreizen ter hervatting van
hunne werkzaamheden ter ontwapeningscon
ferentie.
MACDONALD OVERSPANNEN.
Is de inspanning van Lausanne voor Mac-
Donald toch te groot geweest? Het scheen,
dat hij de spanning en inspanning aldaar
goed doorstaan had, maar nu wordt uit Lon
den gemeld, dat hij door zijn dokter met
hevige hoofdpijn naar bed is gezonden. Klaar
blijkelijk heeft de reactie hem nu te pakken,
zegt de N. R. Crt.
Voor het overige wordt gemeld, dat de
premier waarschijnlijk Zaterdag voor veertien
dagen naar Lossiemouth zal gaan. Hij heeft
de rust daar wel verdiend.
Bennet:, de Canadeesche premier, heeft een
gelukwensch aan MacDonaid gezonden van
den volgenden inhoud: „Hartelijke geluk-
wenschen met de schitterende voltooiing van
uw werk te Lausanne, hetwelk een belang
rijke bijdrage beteekent tot de vorderingen
van de beschaving en de welvaart der
menschheid".
HET TWEEDE RUSSISCHE
VIJF-JARENPLAN.
Te Moskou heeft een conferentie plaats ge
had ter bespreking van den cultureelen op
bouw gedurende de periode van het tweede
vijf-jarenplan. Medegedeeld wordt, dat de
plannen gedurende de eerste vijf-jarige
periode geheel zijn uitgevoerd. Dit jaar wor
den in Rusland ongeveer 80000000 menschen
onderwezen. Aan het einde van het tweede
5-jarenplan zullen in alle onderwijsinrichtin
gen tot 130000000 personen onderwijs ont
vangen. Thans ontvangt van elke twee bur
gers in Sovjet-Rusland één onderwijs. In 1937
zullen van elke drie burgers twee onderwijs
ontvangen. Tot het uitbreken van den oorlog
kregen in Rusland slechts 8000000 menschen
onderwijs. Dit jaar reeds 10 maal zooveel en
aan het einde van het tweede 5-jarenplan zul
len het er 15 maal zooveel zijn. De geheele in
voering van den 7-jarigen schoolplicht zal
waarschijnlijk in 1935 plaats hebben.
DE OPSTANDIGE BEWEGING IN
BRAZILIË.
De Braziliaansche minister van oorlog
heeft gelast vrijwilligers van twee lichtingen
in het leger op te nemen, teneinde de opstan
dige beweging in Sao Paolo en de overige
Zuidelijke staten spoediger te kunnen onder
drukken.
De regeering neemt alle noodige maatrege
len teneinde de verzorging van Rio de
Janeiro met levensmiddelen te verzekeren.
Dit bericht, dat door de censuur is heen
teslopen, geeft dus klaarblijkelijk te kennen,
at de toestand in het land ernstiger is, dan
tot dusverre werd erkend.
De kansei de opstandige be
weging te onderdrukken steeds
geringer.
Volgens berichten uit Rio de Janeiro heeft
de opstand in Brazilië het herstel van den
grondwet ten doel. De kansen van Vargas
om de opstandige beweging met geweld te
onderdrukken worden steeds.kleiner. Hij heeft
daarom een comité uit vertegenwoordigers
van alle kringen der bevolking ingesteld dat
een ontwerp voor een nieuwe grondwet zal
uitwerken. Het ontwerp zal voorgelegd wor
den aan de nieuw te kiezen nationale verga
dering. Een bemiddelingsvoorstel van den
staat Rio Grande heeft Vargas afgewezen
met verklaring dat er geen uitzicht was tot
overeenstemming. Zoo land de opstandelin
gen zich niet overgaven. Vargas heeft ver
schillende militaire academiën die neiging
vertoonden zich bij de opstandige bewegmg
aan te sluiten laten sluiten. Kruisers en tor
pedojagers blokkeeren de havens van den
staat Sao Paulo en bewaken de geheele kust.
