DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
flagtliiksch Oveczicht
!Buiteaiaud
^Binnenland
No. 188
Donderdag II Augustus 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
134e Jaargang
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
i^osse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTlENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groofe
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v b. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. TeleL 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
D11 naminei bestaat uit 2 bladen.
DE OPSTAND IN SPANJE.
De opstand naar Sevilla overgeslagen.
Te Madrid de rust weergekeerd.
De voorgeschiedenis van de tegen de
Spaansche republiek gerichte opstand,
waarvan wij gister reeds het een en an
der meldden, schijnt te zitten in maat
regelen van den premier Azana tegen
militairen.
De correspondent van de „Times" te
Madrid maakte nog gisteren melding
van toenemende ontevredenheid en ver
twijfeling ten gevolge van de gestreng
heid van de wet tot verdediging van de
republiek. Hij gewaagde van een inval
der politie, eenige dagen geleden, in het
gebouw van de nationalistische club te
Madrid, waarbij 46 personen gearres
teerd werden. Er werden in die club
eenige pistolen gevonden, doch volgens
het bestuur was een pakje, wapens be
vattend, kort voor de politie kwam, aan
de club bezorgd en had noch het bestuur
noch de leden iets met de zaak te ma
ken. Ook in de nationalistische clubs te
Vigo, Burgos en Bilbao werd door de po
litie huiszoeking gedaan; deze clubs
werden gesloten.
Voorts heeft de politie, meldt het Hbl.,
het gebouw gesloten van de Accion Es-
panola, het monarchistische orgaan, om
dat het heette dat de monarchisten geld
aan het inzamelen waren. Dit zou echter
alleen geschied zijn ten behoeve van het
doen houden van lezingen door buiten-
landsche professoren.
Graaf Villares en de advocaat Eduar-
da La Ielesia zijn in een trein gearres
teerd omdat men ze op afkeurende wijze
had hooren spreken over republikeinsche
politici. Zij zijn in de gevange-is opge
sloten.
Al eenige maanden ging er in Madrid
een stuk, dat voilé zalen trok, „La Car-
tera de Marina" en passages bevatte
waarin een anti-clericale politiek werd
veroordeeld en ultra-democratische me
thoden satyrisch werden behandeld. De
verdere voorstellingen van dit stuk wa
ren volgens den „Times"-correspondent
verboden, evenals de opvoering van een
soortgelijk stuk. Priesters werden be
boet omdat zij begrafenissen bijwoon
den en meisjes gevangen gezet wegens
het dragen van emblemen of linten.
Be clericale propagandagroep, de Accion
Popular, werd in haar optreden belem
merd en bijna honderd harer vergade
ringen werden verboden.
o
Onder leiding van den vroegeren op
perbevelhebber der guardi-*. civil, gene
raal San Jurjo, die thans leider der
dcuane is, is te Sevilla ook een opstand
tegen de regeering uitgebroken. Het ge
heele garnizoen heeft zich bij deze be
weging aangesloten zoodat sinds gister
morgen vroeg het grootste deel van An-
dalusië in oproer is.
De Spaansche regeering heeft om een
uur gistermiddag met extratreinen en
vrachtauto's een regiment infanterie
naar Sevilla gedirigeerd.
Een poging der insurgenten, het gar
nizoen van Jerez over te halen hun zijde
te kiezen is mislukt.
De regeering geeft openlijk toe, dat de
opstand in Sevilla nog niet onderdrukt
is en verklaart dat zij zich op den trouw
harer troepen verlaat. Tot nu toe zijn in
totaal drie generaals gearresteerd.
Beslissend voor het verder verloop
van zaken zal zijn of de regeering zich
in de overige deelen des lands zal kun
nen verlaten op politie, leger en vloot.
Op het oogenblik weet men nog niet in
hoeverre San Jurjo buiten Andalusië
steun zal vinden.
De regeering heeft alle te Madrid ver
schijnende rechtsche dagbladen ver
boden. Men verwacht, dat dit verbod ook
zal worden uitgevaardigd voor de pro
vinciedagbladen.
In Madrid bedraagt, naar verluidt, het
aantal dooden thans 8, dat der gewon
den 20. Infanterie, artillerie, de afdee-
ling aviateurs en de oorlogsmarine wor
den ingezet tegen de opstandelingen van
Sevilla.
In de parlementszitting van gister ver
klaarde de minister-president, dat de
regeering er van in kennis was gesteld,
dat iets werd voorbereid, maar dat zij
principieel eerst had ingegrepen,, toen
de Putsch onmiddellijk voor de deur
stond. San Jurjo was Dinsdag nog in
Madrid. Wanneer hij thans verklaart,
dat hij alleen maar tegen de regeering
strijdt en niet tegen de republiek, dan is
dit onwaar. Het geduld en de lankmoe
digheid van de regeering zijn thans uit
geput. De wet zal met volle strengheid
worden toegepast.
Vervolgens ging de kamer over tot de
orde van den dag.
Tegen den avond zijn talrijke repu
blikeinsche straatbetoogingen gehou
den, hoofdzakelijk door de Madrileen-
sche arbeiders.
Volgens berichten welke laat in den
middag uit Madrid te Parijs zijn ont
vangen, heeft de Spaansche regeering
de gouverneurs der provincies Malaga,
Cadiz en Huelva instructie gegeven
troepen gereed te houden voor een op-
marsch naar Sevilla, waar generaal San
Jurjo zich tot gouverneur-generaal heeft
uitgeroepen.
Naar verluidt, heeft hij reeds gister
avond een kabinet gevormd, waarin ge
neraal Barrera de functie van minister
van oorlog waarneemt, terwijl het bevel
over de guardia civile in handen is ge
legd van generaal Capalcanti.
Teneinde allerlei geruchten reeds van
te voren den kop in te drukken, wordt
van officieele Spaansche zijde medege
deeld, dat ex-koning Alfonso waar
schijnlijk niet met deze tegen de repu
bliek gerichte beweging te maken heeft.
Bovendien zijn reeds troepen uit an
dere provincies naar de omgeving van
Sevilla gezonden. Niettemin is de revo
lutionaire beweging reeds overgeslagen
op Jerez. Gendarmerie en brandweer
hebben de zijde gekozen van generaal
San Jurjo.
Volgens de in de vroege middaguren
door het Spaansche ministerie van bin-
nenlandsche zaken gepubliceerde offi
cieele mededeeling heeft de regeering in
de stad Madrid zelve overal de orde en
rust kunnen doen herstellen. Het aantal
insurgenten dat bij de straatgevechten
om het leven is gekomen bedraagt met
het aantal doodelijk getroffen soldaten
vijf. Een aantal andere personen werd
ten deele ernstig gewond.
Ten einde de indruk te versterken dat
de opstand ook door de burgerbevolking
wordt afgekeurd, heeft de veiligheids
politie de vakvereenigingen geprest een
demonstratie te organiseeren. Een groot
deel der arbeiders trok gister In de mor
genuren in gesloten rijen met republi
keinsche en roode vlaggen door de stra
ten der stad. Eenige arbeiders drongen
daarbij een officierscasino binnen waar
zij de aanwezige actief dienende officie
ren tegen den grond sloegen. De republi
keinsche garde heeft ten slotte de rust
hersteld.
Naar latere berichten melden is de
regeering weer meester van den toe-
Stand in Sevilla. Op het ministerie van
binnenlandsche zaken werd hedenmor
gen vroeg aan de journalisten medege
deeld, dat generaal San Jurgo uit Sevil
la verdwenen is. Niet bevestigd is het
bericht van andere zijde volgens het
welk de opstandige generaal gearres
teerd zou zijn. Wanneer dit zoo zou zijn
dan zou hij onmiddellijk door een krijgs-
ap.iap uea SuaSjoA "tqoajaq uapjoM peea
bericht echter is San Jurgo per vlieg
tuig naar Afrika gevlucht. De telefoni
sche verbinding met Sevilla is hersteld.
In den afgeloopen nacht hebben te Se
villa eenige botsingen plaats gehad on
der anderen werd het gebouw van de
club der grondeigenaren door een aan
tal arbeiders in brand gestoken. Een gis
teren door generaal San Jurgo naar Lo-
ra del Rio gezonden afdeeling, die het
bevel had een brug op te blazen, werd
door de regeeringsgetrouwe gendarme
rie gevangen genomen. Een andere po
ging een brug in de nabijheid van Se
villa te doen opblazen mislukte. In ver
schillende steden kwam het tot uitbar
stingen van republikeinen, b.v. in Gra-
nada, waar een huis van een aristocrati
sche club in brand werd gestoken; te
Santander heeft de menigte het gebouw
van een aristocratische zeilvereeniging,
een clericaal partijhuis en andere ge
bouwen van reactionnaire groepen in
brand gestoken. Het kwam tot een bot
sing met de politie waarbij een man
werd gedood.
DE TOESTAND IN DUITSCHLAND.
De onderhandelingen van
Rijkskanselier von Papen.
Het Rijkskabinet is gistermiddag om vijf
uur bijeengekomen voor een bespreking, welke
tot half acht heeft geduurd. Een officieele
mededeeling betreffende de zitting, althans
betreffende de ter bijeenkomst genoemen be
sluiten is niet verstrekt.
In welingelichte kringen wijst men nog
steeds op het feit, dat de beslissing meer dan
ooit berust bij den Rijkspresident, die van zijn
kant met het oog op den gespannen toestand
in het binnenland als ook ten aanzien van de
onmogelijkheid een parlementaire meerder
heid te vormen, als tevoren waarde hecht aan
een boven de partijen staande presidiale
regeering.
De onderhandelingen van den Rijkskanse
lier met de partijleiders liggen dan ook even
eens in deze lijn.
Nog gisteravond heeft Rijkskanselier von
Papen dr. Hugenberg ontboden.
Hedenmiddag zullen dr. Joos en dr. Bolz
door den Rijkskanselier worden ontvangen.
Hitier vertoefde Dinsdag nog niet te Ber
lijn. Men verwacht, dat de Rijkskanselier
morgen een bespreking zal hebben met den
leiders der N.SDA.P.
Beschouwingen over kabinets
reconstructie.
Officieel werd gister medegedeeld:
Rijkspresident von Hindenburg heeft gister
Rijkskanselier von Papen ontvangen, die hem
rapport uitbracht over den binnenlandsch
politieke toestand.
Voorts heeft de Rijkspresident gistermor
gen den Rijksminister van Buitenlandsche
Zaken,, von Neurath, ontvangen.
Betreffende het resultaat der bespreking
van den Rijkspresident met den Rijkskanse
lier zijn de meeningen die in de Berlijnsche
bladen worden uitgesproken van zeer uiteen
loopenden aard.
Men neemt aan, dat een reconstructie der
Rijksregeering zal plaats hebben met Adolf
Hitier als Rijkskanselier. Volgens deze lezing
zou de huidige Rijkskanselier von Papen ae
portefeuille van buitenlandsche zaken krijgen
en vice-kanselier worden. Gregor Strasser zou
Rijksminister van binnenlandsche zaken wor
den en Goering mogelijk Rijksminister voor
verkeerswezen.
De overige departementen zouden onder
leiding der huidige functionnarissen blijven.
De Rijksminister van buitenlandsche zaken
von Neurath zou wederom ambassadeur te
Londen worden en de Rijksminister van bin
nenlandsche zaken von Gayl Oberpresident
van Oost Pruisen.
Van officieele zijde kunen deze combinaties
niet worden bevestigd.
Een definitieve beslissing is in geen geval
genomen.
Von Papen zal heden de leiders der Cen
trumpartij (waarschijnlijk Joos en Steger-
wald) ontvangen en later mogelijk ook Hitier
en Hugenberg.
Amerikaansche belangstelling
voor de toestand in Duitsch-
land.
Het Amerikaansche publiek, vooral de
dagbladen, volgen met groote belangstelling
en spanning de gebeurtenissen in Duitsch-
land. Algemeen is men er van overtuigd, dat
Hitier vroeg of laat Rijkskanselier zal wor
den.
De door een Amerikaansch correspondent
verspreide uitlating, die Hindenburg zich zou
hebben laten ontvallen, dat hij, Hindenburg,
Hitier niet tot Rijkskanselier kon benoemen,
omdat hij hoogstens geschikt was voor mi
nister van de posterijen, baart hier groot op
zien. De dagbladen maken de berichten uit
Duitschland groot op, maar leveren weinig
commentaar.
vernield. Er werd evenwel niemand gewond,
hoewel twee arbeiders zich in de naaste om
geving dezer loods bevonden.
ZWEMVESTEN VAN DE „NIOBE"
AANGESPOELD.
In de nabijheid van de Oostzeebadplaats
Ribnitz zijn ongeveer 20 zwemvesten van de
„Niobe" aangespoeld. In de nabijheid van het
plaatsje Dierhagen zijn nog 10 dergelijke
zwemvesten gevonden.
DE TERREUR IN DUITSCHLAND.
S.A.-man overvallen door com
munisten.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag is
een S.A.-man te Wismar op den thuisweg
door communisten overvallen. Er werden on
geveer 7 schoten gelost. De man werd door
een schot in den arm gewond.
Communist doodgeschoten.
Volgens mededeelingen van de politie is in
den nacht van Dinsdag op Woensdag in
Potempa (district Gleiwitz) een communis
tisch gezind arbeider door verscheidene per
sonen in S.A.- en S.S.-uniform vermoord
Zijn broer werd door een slag op het hoofd
gewond, waarop hij een vertrek binnenvluch-
te waar hij door een der daders werd gevolgd
die een revolverschot loste, evenwel zonder
doel te treffen. Hierop verlieten de daders het
door hen binnengedrongen huis.
TALRIJKE MISDADIGERS TE
FRANKFORT GEARRESTEERD.
Tijdens een onderzoek, dat de politie te
Frankfort in verband met eenige inbraken in
stelde, is zij op het spoor gekomen van een
misdadigersbende, waardoor licht gebracht is
in een groote reeks zware inbraken, diefstal
len en roofovervallen in Frankfort en Hessen-
De leider der bende was een 27-jarig arbei
ders uit Frankfort.
Volgens de bekentenis der daders, die, voor
zoover ze niet reeds in de gevangenis zitten in
voorarrest worden gehouden, komen o.a. 40
zware inbraken op hun rekening. De uitden
ker der verschillende misdaden was steeds de
bendeleider, die een der gevaarlijkste misda
digers is, die de poltie kent. Hij schrikte voor
een moord niet terug en heeft verschillende
van zijn medeplichtigen met wapens bedreigd
om hun medewerking te verkrijgen.
ONTPLOFFING IN ENGELSCHE
MUNITIEFABRIEK.
In de munitiefabriek der Marine te Holton
Heaht, in de omgeving van Wareham, heeft
Woensdag een ernstige ontploffing plaats ge
had, welke eenige K.M. in den omtrek
werd gehoord. Een der loodsen, waarin nitro-
glvcerine-poeder werd geperst, werd geheel
DE AANSLAG OP HET BFETONSCHE
VERZOENINGSMONUMENT.
Drie van de daders
gearresteerd.
De politie te Rennes is er gister in ge
slaagd drie van de daders van den bomaan
slag, die Zondag j.1. is gepleegd op het
Fransch-Bretonsche verzoeningsmomument
te Rennes op te sporen en te arresteeren. Het
blijken drie Bretonsche seperatisten te zijn
waarvan een gevestigd is in de Iersche
hoofdstad Dublin, vanwaar hij speciaal
voor het plegen van den aanslag naar Bre-
tgne was gekomen. Hij bekende een der bom
men aan den voet van het momument te heb
ben neergelegd. De beide andere gearre
steerden weigerden elke inlichting Heden
morgen vroeg werd medegedeeld, dat de po
litie in den loop van den nacht nog zes an
dere personen heeft gearresteerd, waaronder
leeftijd van 19 tot 24 jaar is de aanslag op
een op 4 ugustus j.1. gehouden bijeenkomst
beraamd.
STEIGER IN ITALIAANSCHE
BADPLAATS INGESTORT.
40 personen gewond.
In vietri sur Mare is een Italiaan, die te
ver in zee was gegaan en die plotseling om
hulp riep, door eenige visschers gered, toen
hij het bewustzijn reeds half had verloren.
Ongeveer 100 personen zagen bij de dramati
sche redding toe op den steiger van het zee
bad. Onder den druk van deze ongewoon
zware belasting stortte de steiger plotseling
in, zoodat het grootste gedeelte van het pu
bliek uit vrij aanzienlijke hoogte in zee en op
het strand viel. 40 Personen werden hierbij
gewond.
MOEILIJKHEDEN BIJ ROEMEENSCHE
REGEERINGSVORMING.
De regeering Wajda Wojwod heeft gister
haar taak verkiezingen uit te schrijven als be
ëindigd verklaard en is afgetreden. De
koning heeft den nationaal tsaranistischen
leider Manioe in zijn paleis ontboden.
Maniu weigerde evenwel categorisch een
kabinet te vormen.
Vervolgens heeft de koning Wajda Woj
wod opnieuw met de kabinetsvorming belast
Wajda Wojwod heeft de opdracht aanvaard.
De weigering van Maniu heeft groot op
zien gebaard, omdat bij de langdurige onder
handelingen tusschen Maniu en den kroon de
bestaande tegenstellingen niet konden wor
den overbrugd.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Geweldige brand in Moekden.
Naar gemeld wordt, is in Moekden een ge
weldige brand uitgebroken. Geruchten be
weren, dat de brand is aangestoken door Chi-
neesche vrijwilligers in burger. Uit Chinee-
sche bron wordt gemeld, dat de strategisch
belangrijkste punten van Moekden door
Japansche tanks bezet worden gehouden om
de van alle kanten aanstormende vrijwilligers
in bedwang te houden.
Niet de bedoeling van Japan
Peking te bezetten.
In den loop van zijn bespreking met den
Amerikaanschen staatssecretaris Stimson ver
klaarde de Japansche ambassadeur Deboeski,
dat het niet in de bedoeling van Japan lag,
Peking en Tjiensjin te bezetten.
DE GOUDMIJNEN VAN ZUID-
AFRIKA.
Goede productiecijfers.
De goudopbrengst over de maand Juli be-
teekent een nieuw record voor de Transvaal-
sche goudmijnindustrie. De productie van
981.160 ons fijngoud had een waarde van
4.167.703. In de maand Juni was de pro
ductie 22.149 ons minder. De opbrengst der
goudmijnen aan de Witwaterstrand bedroeg
933.947 ons, in de buitendistricten 47.213
ons. De maanden Maart en Mei hebben ook
recordopbrengsten gebracht, n.1. resp. van
4.077.969 en 4.101.795.
WERKLOOZENONLUSTEN IN SYRIfi.
De Times verneemt uit Caïro, dat onder
de werklooze zijde arbeiders in Syrië, wier
aantal 20.000 bedraagt, ernstige onlusten
zijn uitgebroken. De werkloozen hebben
eenige winkels, in hoofdzaak magazijnen
waar Japansche zijden stoffen werden ver
kocht geplunderd. Tegenover een delegatie
van werkloozen verklaarden de Fransche
autoriteiten zich bereid te overwegen het in
voerrecht op Japansche zijden stoffen met
100 percent te verhoogen.
DE OVERSTROOMINGEN IN
ZUID-MANTSJOERIJE.
De overstroomingen in Zuid-Mantsjoerije
nemen een steeds grooteren omvang aan. De
overstroomde strook tusschen Karbin en
Sjantsjoung heeft een breete van 80 K.M.
Sjantsjoung is geheel overstroomd en van de
buitenwereld afgesneden. Het water staat op
sommige plaatsen 30 voet hoog. Aangezien
de te velde staande oogst nog niet was bin
nengehaald, is ook de materieele schade zeer
groot.
NIEUWE GOUDSCHATTEN UIT DE
EGYPT GEBORGEN,
Uit Brest wordt vernomen, dat het Ita-
liaansche bergingsvaartuig Artiglio, dat
Zondag uit Brest is vertrokken, om het ber
gingswerk bij het wrak van de Egypt te her
vatten, er wederom in geslaagd is, voor
401.000 pond aan goud te bergen.
HET SPOORWEGONGELUK IN DEN
KAUKASUS.
29 dooden en 69 gewonden.
Betreffende het spoorwegongeluk bij Bakoe
(Kaukasus) werd gister door de Sovjet-auto
riteiten medegedeeld, dat bij deze treinbotsin;
29 personen om het leven zijn gekomen en 6'
anderen ten deele ernstig zijn gewond. Drie
spoorwegemployé's, die hun plichten schrome
lijk hadden verzaakt, zijn door de Gepeoe ge
arresteerd.
BOLIVIA—PARAGUAY.
Een nieuwe nota aan Bolivia,
De neutrale mogendheden hebben opnieuw
een nota betreffende de ten uitvoer legging
van den wapenstilstand gezonden aan Boli
via.
Hoewel de inhoud der nota officieel nog
niet is gepubliceerd, verluidt het, dat de neu
tralen zich accoord zoudden hebben ver
klaard met de voorwaarden, dat Bolovia drie
der bezette forten in Paraguay tot nader
order zal bezet houden.
In Gran Chaco is het nog tot kleinere ge
vechten gekomen, doch in het algemeen is de
toestand thans aanmerkelijk rustiger.
DE DREIGENDE STAKING DER LAND
ARBEIDERS IN WEST-ZEEUWSCH-
VLAANDEREN.
Door de landarbeidersbonden is een ulti
matum gezonden aan de werkgeversl land
bouwers in de gemeenten Aardenburg-Sluis
en SintKruis, waarbij met ingang van 11
Augustus de staking der landarbeiders
wordt aangekondigd, indien vóór dien tijd
geen overleg met behoorlijke resultaat zal
plaats vinden. Aan deze staking zullen on
geveer 350 georganiseerde arbeiders deelne
men.
Later bericht.
De op gister door de arbeidersbonden aan
gekondigde staking der landarbeiders te
Aardenburg, Sluis en St. Kruis gaan voor-
loopig niet door. Ter Aardenburg werd gis
teravond onder leiding van den burgemee
ster een vergadering van bouwers belegd,
waaruit een commissie van vijf werd be
noemd, om met de organisaties te onderhan
delen. t
Hedenmiddag komt de rijksbemiddelaar
mr. de Vries te Aardenburg, om te conferee-
ren met partijen uit genoemde gemeenten.
COMMUNISTEN EN HET PANTSER
SCHIP JACOB VAN HEEMSKERCK. 1
Een overval beraamd
Wij lezen het volgende bericht in de N.
R. Ct.:
Het Nieuws van den Dag voor Ned.-Indië
meldt, dat volgens in Ned.-Indië per vlieg-
mail ontvangen particuliere berichten, in den
nacht van 23 op 24 Juli een overval van 300
communisten was beraamd op het pantser-
schip Jacob van Heemskerck, dat, op oefe
ning-reis, aan de Parkkade te Rotterdam
lag. Door politiespionnage werd het plan
ontdekt. De politie waarschuwde bijtijds, zoo
dat alles aan boord gereed was voor een
warme ontvangst. Het complot bespeurde
blijkbaar onraad en zag van de voorgenomen
overrompeling af. Vooral het zoeklicht werd
van die zijde hoogst onaangenaam gevon
den.
De N. R. Ct. teekent hierbij aan:
Van de zijde der politie deelt men ons mee.
dat dit verhaal volkomen op fantasie berust.
Uit andere bron vernemen wij evenwel, dat
inderdaad de een of andere dwaze heethoofd
in communistische kringen, toen de Jacob v.
Heemskerck voor de Parkkade te Rotterdam
lag, een dergelijk plan ,als waarover Aneta
seint, moet geopperd hebben. Van dit plan
was men op het schip zelf op de hoogte. Na
tuurlijk heeft men aan boord hartelijk om
den inval gelachen, maar men heeft wel ge
zorgd, op alles voorbereid te wezen, en ze
ker zouden de communisten, indien zij hun
dwaze voornemen hadden uitgevoerd, warm
zijn ontvangen.