DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. HITLER, DE DICTATOR. 3)jaqjdükschOvet<ücht ^Buitenland PRIJS PER GEWONE ADVERTENTlENs Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rrbat. Groote letters naar plaatsruimte, Brievtc franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. TeleL 3, redactie 33. Ho. 192 Directeur: C. KRAK. Dinsdag 16 Augustus 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 134e Jaargang WAT NU?! DE DUITSCHE REGEERING EN DE WERKVERSCHAFFING. ONWEER IN MECKLENBURG EN IN DE MARK. HITTE IN BERLIJN. NIEUWE TERREURDADEN IN OOST-PRUISEN. DE MEMELKWESTIE. DE BERGING VAN DE „NIOBE". De „Niobe" te Kiel. SLACHTOFFERS VAN DE BERGEN. HET RAADSEL VAN HET TATTAR- MOSS OPGELOST. Zes personen gearresteerd wegens lijkschennis op het kerkhof te Malm. DE A.S. PRESIDENTSVERKIEZING IN AMERIKA Niet het drankverbod, maaf het economisch program de kern. BALIVIA—PARAGUAY. Aanval van Boliviaansche troe pen afgeslagen. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. i.osse nummers 5 cents. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Zijn nederlaag bij de regeering en bij den rijkspresident. Wij hebben gisteren in ons Overzicht de moeilijkheden in Duitschland behandeld, doch deze politieke kwestie is van zooveel belang, dat wij er vandaag nog eens op terug moeten komen Het gaat namelijk nergens an ders om, dan om Hitier"s eisch: dictator van Duitschland! Zooals men weet, heeft Adolf Hitier, de Duitsche Mussolini of de Duitsche Napoleon, zooals hij wel eens genoemd wordt, dezer dagen een bezoek gebracht aan generaal von Schleicher, rijkskanselier von Papen en rijks president von Hindenburg. Dat bezoek is voor Adolf Hitier niet bepaald een succes ge weest. Integendeel, Hitier heeft niets, maar dan ook absoluut niets bereikt. Dat was geen wonder, want Hitler's eischen waren voor eiken politieke tegenstander ab soluut onaannemelijk Hij toch wilde feitelijk eenzelfde macht bezitten als een Mussolini in Italië; m. a. u. Hitier eischte voor zich de dictatuur van Duitschland! Dat zou dus be- teekenen, dat de rijkspresident een soort was senbeeld werd, een titel en vooral niet meer. En dat zou verder beteekenen, dat de Rijks dag het allerbeste met een zeer langdurige vacantie naar huis 20U kunnen gaan, omdat hij toch geen besluiten tegen Hitler's wet zou kunnen nemen. Maar daarnaast eischte Hitier, dat zijn troepen, de S.A.-mannen, in het rijksleger zouden worden opgenomen en natuurlijk (al zeide hij dat er waarschijnlijk niet bij!) dat hij zelf het commando zou blijven voeren. Een dictatuur-Hitier zou dus beteekenen, dat Duitschland dag in dag uit gevaar liep, om in een burgeroorlog gewikkeld te worden, want al is Hitiers macht groot, de meerder heid in Duitschland moet van de nat.-soc. partij niets hebben. Hitier heeft dus een leeiijke nederlaag ge leden. En het wordt steeds maar duidelijker, dat, wat we weken geleden reeds terloops op gemerkt hebben, werkelijkheid worde: dat Hitier zijn vroegere „aanhangers", de regee- ring-von Papen van zich vervreemdt. Von Papen wijst hem de deur, von Hindenburg eveneens, en zelfs generaal von Schleicher doet dit. En dat laatste vooral is merkwaar dig, omdat bekend is, dat Hitier met von Scheicher reeds een soort overeenkomst had gesloten, die ten doel had op een behoorlijk aanbod tot samenwerking van de regeering met de nazi's in te gaan. Hitier heeft dus van de huidige regeering niets meer te verwachten en zal nu op de oude bekende manier blijven strijden. Totdat hij wellicht een „putsch" vangt! Maar voor dien tijd zal er nog wel een ernstige poging gedaan worden, om een ster ke regeering te vormen en het is heelemaal niet onmogelijk, dat het komt tot een coalitie van Centrum en Nazi's. Al zal zoo'n coalitie niet gemakkelijk te vormen zijn, want dan zullen de nazi's eerst water in den wijn moe ten doen. De eerste paar weken kunnen de beslissing brengen. Komt er zoo'n beslissing niet, dan moeten wij de eerste rijksdagbijeenkomst af wachten. Wellicht zal de regeering-von Papen dan ten val worden gebracht. En wat dan? Kan men dan een coalitie vormen? Of moet Hitier dan toch zijn zin krijgen? Of zal dan de rijksdag weer ontbonden worden en nieuwe verkiezingen worden uitgeschre ven? Wij weten het niet en moeten afwachten. Hitier heeft geweigerd, vice-kanselier te gorden. De persdienst der NSDAP publi ceert nu in de „Nat.-soc. Korrespondenz" een artikel onder het opschrift „Bij het Neen!", waarin o.a. de volgende principiëele beschou wing is opgenomen Het niet aannemen door Hitier van de post van vice-kanselier onder von Papen was een daad. Deze beslissing van den leider is het nationale Duitschland uit het hart gegrepen. De doorzichtige poging om de NSDAP door een^veloverwogen stap het belasten van de verantwoordelijk zonder mogelijkhe den van leiding geven eenigszins onmoge lijk te maken, is door het besluit van den leider totaal mislukt. De leider is zich zelf, de beweging en het volk trouw gebleven. De politiek van de regeering-von Papen, welke voldoende gekenmerkt wordt door de voor de NSDAP ondragelijke noodverordening, die de armsten der armen zwaar belast, kan nooit de politiek der NSDAP zijn. Een re- geering, waarin de NSDAP geai leiding geeft, doch slechts vertegenwoordigd is, zal nooit een keerpunt in het Duitsche noodlot kunnen brengen. Een nationaal-socialistische politiek, die opruimng wenscht te houden met het geheele huidige systeem, en de dingen fundamenteel wil veranderen, kan niet ge voerd worden door personen, die de teekenen des tijd ook heden nog niet begrepen hebben, doch slechts door nationaal-socialisten. Dat is de wil van het Duitsche volk, welke ook bij de verkiezingen tot uitdrukking is gekomen en welke nu ook in de staatspolitiek dient te worden doorgevoerd. Daarom heeft Adolf Hitier de leiding der Rijksregeering voor zich opgeëischt. Van een alleen en uitsluitend overnemen der rijksregeering is van den kant der NSDAP geen sprake geweest. Doch wat een vanzelfsprekendheid is, wat men zelfs van het Marxisme tolereert, dat wordt de NSDAP om alle mogelijke schijn redenen geweigerd. Hiertegenover kon de lei der der NSDAP slechts één antwoord geven en dat was: Neen. Dat Adolf Hitier juist gehandeld heeft, zal de toekomst leeren. o Het Rijkskabinet is gisteravond bijeengeko men, voor de eerste maal na het mislukken der onderhandelingen over het opnemen der nationaal-socialisten in de regeering. De besprekingen, welke uren duurden, lie pen hoofdzakelijk over de problenAn der werkverschaffing en het herstel van het eco nomisch leven. Het kabinet zou zich ook bezig gehouden hebben met den politieken toestand, in het bijzonder wat betrof den door de weigering der NSDAP alsmede door de houding van het Centrum geschapen parlementairen toe stand. Een officiëel communiqué inzake de kabi netszitting is niet gepubliceerd. O Enkele avondbladen gaven gisteravond op nieuw commentaar inzake de kwestie, wat er nu dient te gebeuren na het mislukken der onderhandelingen met de Nationaal-socialis ten inzake deelneming aan de rijksregeering. „De Deutsche Zeitung" zegt, dat het met het parlementarisme voor goed gedaan is. De „Evangelische Reichsbote meent, dat ontbinding van den Rijksdag momenteel geen zin heeft, het is spelen met vuur. De eenige mogelijkheid bestaat hierin, dat de regeering- von Papen blijft en dc problemen tracht op te lossen, waarbij Hitier en de Nat.-Soc. mede werking geweigerd hebben. De „Deutsche Zageszeitung" is van mee ning, dat men moet oppassen, dat men de beteekenis van de a.s. parlementaire gebeur tenissen niet gaat overschatten. De „Vossische Zeitung" eischt, indien de Rijksdag reeds in zijn kinderdagen wordt om zeep gebracht, onmiddellijk nieuwe verkiezin gen binnen den daarvoor volgens de grond wet gelden termijn. Het blad gelooft, dat tusschen 31 Juli en heden reeds zooveel ge beurd is, dat een en ander niet zonder invloed zal zijn gebleven op het kiezersvolk. Zaterdag j.1. heeft rijkspresident von Hindenburg, naar bekend is, aan den rijkskanselier met klem verzocht zoo spoedig mogelijk een program voor werkverschaffing samen te stellen. Op het oogenblik wordt hieraan door de Rijksregeering met koortsachtigen ijver gewerkt. Het program wil trachten op allerlei manieren het economisch leven te herstellen en de werkloozen aan brood te helpen. In de eerste plaats zal de vrijwillige arbeidsdienst tot op 200.000 werken uitgebreid worden, waar bij werkzaamheden, welke in het vrije economisch bedrijf niet rendabel wa ren, zooals droogmakerijen, cultiveering van grond, wegenbouw en wegenverbe teringen in de eerste plaats in aanmer king komen. Voorts werkt het Rijksmi nisterie voor de Levensmiddelen plannen uit, welke vestiging op het land en randbebouwing en bewoning der steden zullen bevorderen. Het Rijksministerie voor Economische Aangelegenheden en het Ministerie voor de Rijkspost werken nieuwe opdrachten uit voor de Rijksspoorwegen en de rijks- post. Het betreft hier vernieuwingen van den bovenbouw van de rijksspoor wegen en van den wegenbouw, voorts het herstellen van huizen, het bouwen van kleine woningen enz. Twaalf millioen R.M zullen worden uitgetrokken om een aantal schepen met een totalen tonneninhoud van 400.000 ton, te sloopen, waardoor 3000 arbeiders aan werk komen. Het groote probleem in vrijwel al deze aangelegenheden is de financiee- ring. Reeds in de vorige week waren ge ruchten in omloop gebracht, waarin ge sproken werd van sterke tegenkanting van de zijde van den President der Rijksbank, Luther. In verband hiermede zou het tot een conflict zijn gekomen tusschen Luther en de Rijksregeering. De geruchten blijken in zooverre on juist te zijn, dat de Rijksbank nog steeds bereid is velen door de Rijksbank betrouwbaar geachten wissel, welke haar gepresenteerd wordt, te verdiscon- teeren. Voorwaarde is, dat de terugbe taling aan de Rijksbank op zijn laatst l1/, jaar na de toenmalige verdiscontee ring dient te geschieden. De ongetwij feld nog bestaande meeningsverschi len met de Rijksbank zouden juist deze wissels betreffen. De onderhandelingen tusschen de Rijksregeering en de Rijks bank worden voortgezet. Boven Midden-Mecklenburg heeft Zondagnacht een hevig onweer gewoed. Door den bliksem geraakten verschei dene gebouwen in brand en een aantal schuren met den pas binnengehaalden oogst, brandden af, terwijl ook in de stallen verscheidene stuks vee omkwa men. In de Altmark sloeg de bliksem in ver scheidene huizen in en te Gross-Wu- dicke werd een landbouwer op het veld door den bliksem gedood. In de buurt van Prignitz ontlaadde zich eveneens een hevig onweer, dat ge paard ging met hevigen regenval. Te Neuhof bij Dallmin brandde een 72 me ter lange schuur met een groote hoe veelheid graan af. Te Goernitz had een aantal leden van een sportvereeniging onder een boom geschuild. Toen de regen iets minder werd, vluchtten zij naar den overkant van den weg in 'n schuur. Nauwelijks waren zij onder den boom vandaan, of deze werd door den bliksem getroffen en knapte af. Te Berlijn heerschte groote hitte. Zondag bedroeg de temperatuur 34 graden in de schaduw, waarmede dit jaar een record is be reikt. Hedenmiddag 2 uur was de tempera tuur reeds tot 33 graden opgeloopen. Reeds heeft de hitte twee slachtoffers geëischt. Een man en een vrouw vielen op straat bewuste loos neer. De vrouw werd in ernstigen toe stand naar het ziekenhuis overgebracht, ter wijl de man, die 64 jaar oud was, is gestor ven. Overal waar maar een plekje schaduw was, hadden de Berlyners zich verzameld om de hitte te ontvluchten. De verkeersmiddelen hebben Zondag een record aantal personen vervoerd. De spoorwegen vervoerden meer dan 1.5 millioen Berlijners, die buiten de muren van de wereldstad verkwikking en her ademing zochten. De trams vervoerden 13 millioen passagiers, de ondergrond bracht het tot ongeveer een half millioen, terwijl de autobussen met ruim 350.000 betalende pas sagiers de rij sloten. In het stadje Bialla heeft in den nacht van Zaterdag op Zondag een nieuwe bomaanslag plaats gehad. Tegen het raam van de slaap kamer van den Joodschen koopman Lampei werd een bom geworpen, welke echter haar doel miste en op straat explodeerde. De in middels gealarmeerde politie vond talrijke stukken ijzer. Zondagmorgen hebben communisten een beambte van de politiepost te Allenstein overvallen, waarbij zij den man bewusteloos sloegen. Een der daders, zeker Lugbur, werd aangehouden. In Osterode werd gisteravond een steen tegen de ruiten van het huis van een S.A - man geworpen. Toen hij naar het raam ging om te kijken werd plotseling een lantaren op hem gericht, waarop geschoten werd. Het schot miste zijn doel en de kogel sloeg in het kozijn. In Lyck is een Stahlhelmman door 6 jonge knapen overvallen en met stokken bewusteloos geslagen. De daders zijn ontkomen. De Lithausche minister van buitenland- sche zaken Zaunius en de vertegenwoordiger van Lithauen bij het Haagsche Permanente Hof van Internationale Justitie, Sidzikausas hebben heden redevoeringen uitgesproken over de Haagsche beslissing inzake de Memelkwestie. Laatstgenoemde gaf in groote trekken een overzicht van de verhandelingen in den Haag, terwijl Zaunius een politieke be schouwing gaf van het vonnis, waarbij hij o.a. opmerkte, dat van nu af aan de Memel kwestie geworden was tot een zuiver binnen- landsche aangelegenheid van Lithauen, Gisteravond voer de sleep met de „Niobe" door de engte van Friedrichsort. Het ligt in de bedoeling de „Niobe" in de nabijheid van Friedrichsort aan den grond te zetten en te lichten, waarna de dooaen geborgen kunnen worden. Het Oostzeestation van de Rijksmarine deelt mede, dat het bergingsvaartuig met het onder water liggende wrakstuk van de „Niobe" gisteravond in de haven van kiel is binnengeloopen. Men denkt nog drie dagen noodig te hebben voor het lichten en het ber gen der lijken van de slachtoffers. De Campenwand te Chiemgau heeft Zondag drie slachtoffers gemaakt. Aan de Noord-Oostzijde werd een 17-jarige jongen uit München door een losga- raakten steen tegen de borst geraakt, zoodat hij omlaag stortte en levensge vaarlijk gewond naar het ziekenhuis moest worden overgebracht. Tenslotte verongelukte aan de Zuidzijde een toe rist, wiens lijk nog niet kon worden geborgen. Men meldt uit Stockholm aan de N.R.C.: Ongeveer een jaar geleden stonden de Fin- sche bladen weken lang vol over een zeer ge heimzinnige zaak, de zoogenaamde Tatter- moss-affaire, die bijzonder veel opzien ver wekte en allerwegen, ook buiten Finland, druk besproken werd. Een chauffeufr, die uit een bronnetje in het Tattermoss, een moeras vlak aan den grooten weg van Helsingsfors naar Malm, drinken wilde, had tot zijn ont steltenis ontdekt, dat er eenige afgesneden vingers in het water lagen. De politie had een nader onderzoek ingesteld en nog meer lichaamsdeelen gevonden, welke, zooals men eenigen tijd later kon constateeren, afkom stig waren van op het kerkhof te Malm be graven lijken. Bij een onderzoek van de lij ken, die daar de laatste maanden in de ar mengraven waren bijgezet, was gebleken, dat twintig lijken meer of minder ernstig ge schonden waren, van sommige ontbraken het hoofd, van andere waren armen of bee- nen of alleen vingers afgesneden. De dood graver, die vaak 's nachts op het kerkhof vertoefde, werd aangehouden, maar moest eenigen tijd later weer in vrijheid gesteld worden. Het onderzoek werd toen opgedra gen aan eenige politiemannen onder leiding van den commissaris Lindstrom, terwijl in Februari van dit jaar de leider van het ana tomische instituut van de universiteit te Hel- singsfors, prof. Lassile, de staats-archaoloog dr. J. Rinne, en de hoogleeraar in de socio logie aan de Finsche universiteit te Abo, prof. U. Harva, werden aangewezen om de politie als deskundigen ter zijde te staan. Geruimen tijd geleden heeft een der lei ders van de Lappo-beweging, overste Susi- taival, in een blad de vrijmetselaars ervan be schuldigd, meer van deze geheimzinnige zaak af te weten. In verband hiermee is een apart onderzoek ingesteld, dat echter geen enkel positief resultaat opleverde. Toch was dit voor de autoriteiten aanleiding om het eigenlijke onderzoek met de meeste energie voort te zetten. In het begin van de vorige week, toen men reden had om te verwachten dat het raadsel van het Tattermoss zijn op lossing naderde, heeft de minister van bin- nenlandsche zaken, Von Born. de leiding van het onderzoek overgenomen. Dinsdag wer den twee vrouwen gearresteerd, Donderdag legde de politie de hand op de twee hoofd schuldigen en Vrijdag kon een officieel com muniqué uitgezonden worden, waarin o.a. het volgende te lezen staat: De lijkschennis op het kerkhof te Malm is gepleegd door een bende waartoe o.a. een vroegere voerman Kallio, een werklooze ha- vanarbeider Saari en een werklooze jonge man Hedman behooren. Den laatsten tijd waren zij vrijwel doorloopend armlastig, Eenige vrouwen zijn bovendien bij de zaak zaak betrokken. De 's nachts in de armengra ven te Malm afgesneden deelen van lijken werden door Kallio en zijn helpers naar de bron in het Tattarmoss of naar hun „voor raad" op het kerkhof vervoerd. Op de aange geven plaats zijn nu reeds het vorige jaar daar verborgen deelen van lijken, o.a. een paar hoofden en verscheidene handen en voe ten, opgegraven. Bij het verhoor van de da ders is gebleken, dat zij met behulp van de lijkdeelen in contact met de geestenwereld hoopten te komen en zoo de kracht wilden verkrijgen om ziekten te genezen, onrecht te voorkomen en verloren voorwerpen weer te rug te bezorgen. Zoo wilde men o.a. op de ze wijze bewerken, dat de moeder van Hed man een proces tegen de erfgenamen van een arts, die de vader van haar zoon zou zijn, zou winnen en daardoor een bedrag van ongeveer 20 millioen mark uit de nalaten schap van den arts toegewezen zou krijgen. Kallio heeft zich ook gedurende een reeks van iaren met kwakzalverei bezig gehouden. waarbij hij gebruik maakte van water uit de bron in het Tatermoss, dat door de erin ge worpen lijkdeelen wonderdadige kracht ver kregen zou hebben. Als voorbeeld van de bij gelovigheid der verdachten wordt nog ge noemd, dat zij den vorigen winter met het een of andere onbekende doel twintig duiven hebben begraven in een lange greppel op een hoogte in een der parken van Helsings- fors. Uit de bladen blijkt, dat de politie reeds eenige maanden geleden ten huize van Kallio een huiszoeking heeft verricht, zonder toen echter iets te vinden, dat een aanhouding zou wettigen. Buren hadden toen 's nachts tusschen twaalf en drie uur vaak een eigen aardig geluid gehoord, dat het meest leek op het zagen van zeer hard hout. Ook wist men dat Kallio 's avonds vaak met een valschen baard uitging. Volgens verschillende bladen heeft men het voornamelijk aan minister Von Born te danken, dat de schuldigen nu gevon den zijn. Behalve de drie genoemde mannen zijn ook drie vrouwen gearresteerd. Allen hebben be kend. Zij zouden geen medeplichtigen gehad hebben. De reactie op Hoover's verkiezingsspeech is in de Vereenigde Staten over het alge meen zeer gunstig ontvangen, aldus de cor respondent van de „Times" te Washington. De speech van Hoover wordt de meest ge slaagde genoemd die hij ooit heeft gehouden. Hierdoor heeft hij zich op de beste wijze ge red uit de zeer moeilijke positie waarin hij verkeerde en hij heeft een goede basis gelegd voor de republikeinsche campagne. Voor de Amerikanen is tot voor kort van het meeste belang geweest wat Hoover zeide over het drankverbod. Men kan zich in het buitenland niet voorstellen van welk gewicht die kwestie in de binnenlandsche politiek is. Hoover heeft nu eindelijk zijn draai geno men en zijn belofte of „droger dan ooit" den verkiezingsstrijd in te gaan, vergeten. Dat heeft hem eenige stemmen winst ge bracht, maar zal hem ook ettelijke stemmen verlies opleveren. De partij vóór drankverbod heeft nu geen candidaat meer voor de presi dentsverkiezingen en er dreigt nu scheuring in de partij. Verscheidene prohibitionisten hebben zich thans vóór Hoovers voorstel van staatscontrole op den drankverkoop ver klaard, onder de verontschuldiging dat Hoo vers plan nog beter is dan dat van de demo craten, die nog verder willen gaan en „de kroegen weer willen openen." Maar er zijn ook vooraanstaande prohibitionisten, die be weren dat ook Hoovers idee geen waarborg ervoor biedt dat er geen „kroegen" zullen komen en die zullen dan niet op Hoover doch op den democratischen candidaat Roosevelt stemmen. Maar voor het gros van de stemgerechtig den in de Vereenigde Staten is thans de kwes tie van drankverbod opgelost en die is bij den strijd om den presidentszetel niet meel het brandpunt. Bij zijn keuze tusschen Hoo ver en Roosevelt zal men zich nu moeten la ten leiden door zijn overtuiging wie van die twee de beste maatregelen zal treffen om de crisis te bestrijden. De democraten hebben daarbij het voordeel dat zij kunnen steunen op de critiek over Hoovers beleid, wat gemak kelijker is dan zelf doen. Hoover spant zich in om den toestand gunstiger te maken en het is hem al aardig gelukt. De prijzen van het graan en vleesch en andere eerste levens behoeften zijn al wat gestegen. De democraten hebben den republikeinen ook op handige wijze den loef afgestoken door te beletten dat Roosevelt aan populari teit zou inboeten bij de uitspraak in het ge ding tegen Walker, den burgemeester van New-York. Naar men weet zal met het geven van die uitspraak gewacht worden tot na de verkiezingen. Maar de republikeinen zijn nog beangst voor iets anders. Gebleken is name lijk dat de weduwe van den oud-president Theodore Roosevelt tallooze brieven heeft ontvangen om haar te feliciteeren met het candidaat stellen van haar zoon! Er zijn dus blijkbaar tallooze Amerikanen die denken dat Franklin D. Roosevelt de zoon is van den beroemden ex-president en zij zullen op hem stemmen uit dankbare herinnering aan wij len Theodore Roosevelt. De republikeinen hebben nu de weduwe Roosevelt voor de mi crofoon laten spreken vóór Hoover en zij zijn zelfs van plan om haar zoon, den jongen Theodore Roosevelt, die gouverneur-generaal van de Philippijnen is, naar de Vereenigde Staten te laten overkomen om dat misverstand uit den weg te ruimen. Franklin D. Roose velt, de democratische candidaat, is een neef van wijlen president Roosevelt. Boliviaansche troepen hebben giste ren een aanval gedaan op het Paragu- aansch gebied grensfort Falcon. De aanval werd echter afgeslagen en de Bolivianen moesten zich met verliezen Laai* trekken.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1