tDageÜiksch Ovevzicht ÜHuUentand 134e Jaargang Dil nnmmei bestaat alt 2 bladen. HET AFTREDEN VAN NEW-YORK'S BURGEMEESTER. Rooseveldt en Walker Iets over Tammany-hall. Jimmy Walker's vrijwillig aftreden als burgemeester van New-York, waarover wij in ons vorig nummer al iets meldden, heeft on getwijfeld voor Roosevelt, candidaat voor het presidentschap van de Vereenigde Staten, en zijn aanhangers heel wat opluchting ge bracht. Roosevelt stond voor een dilemma: den steun verliezen van Tammany-Hall, die Wal ker de hand haven het hoofd houdt, en de stad New-York, waar Walker zeer gezien is, öf den indruk vestigen dat hij niet krach tig durfde optreden. De keuze hiertusschen is Roosevelt nu, door de vrijwillige ontslag aanvrage van Walker, bespaard. Volgens de „New York Herald"' ging aan de ontslagaanvrage van Walk* een groote conferentie van Tammany-Hall vooraf, waar op men blijkbaar tot de conclusie is gekomen, dat het maar beter was, het ontslag in te dienen. Waarom, is niet duidelijk. Men mom pelt dat Walker zich candidaat zou willen stellen voor de plaats van Roosevelt, als de gouverneur van den staat New-York gekozen wordt tot president van de Vereenigde Sta ten. Walker zelf heeft, naar reeds gemeld, ver klaard dat hij zich weer candidaat zal stellen voor de burgemeestersverkiezingen. Wanneer die verkiezingen plaats zullen hebben, schijnt niet geheel vast te staan Wanneer Walker aangebleven was, zou zijn tweede ambts periode (van vier jaar) in November 1933 af- geloopen zijn. Nu hij vroegtijdig zijn ontslag heeft genomen, is het mogelijk dat reeds in November a.s. op den traditioneelen eersten Dinsdag van die maand, de nieuwe verkie zingen zullen plaats hebben. De voorzitter van den gemeenteraad, Joseph KcKee. neemt voorloopig de functie van den burgemeester waar o Het is wellicht niet ondienstig eens een paar bizonderheden over Tammany-Hall, de iristelling, die een zoo bizonder machtige rol speelt in de Amerikaansche binnenlandsche politiek, vooral in New-York en aan de Oostkust, te vermelden. I ammany-Society, opgericht in 1789 door William Mooney, was bedoeld, aldus het Hbld., als een politieke en sociale instelling, d.w.z dat door weldadigheid en financieele hulp de sociale toestand verbeterd werd en daardoor de corruptie in de politiek bestre den. Al spoedig viel Tammany-Society in het andere uiterste: de stemgerechtigden werden wel onafhankelijk gemaakt van de politieke partijen, maar in het bijzonder van de poli tieke partijen, die tegenstanders waren van de Tammany-leden! De strijd tegen politieke corruptie ontaardde zelfs in politieke corrup tie. Reeds onder leiding van Burr, maar vooral daarna werd Tammany gezuiverd. De hoofdpersonen wijdden zich aan sociale voorzorg en liefdadigheid en de politieke pressie kwam op den achtergrond. Daar Tammany echter een instelling van leden van de democratische partij was, sprak het van zelf dat de strijd tegen hun politieke tegen standers, de republikeinen, steeds verscherpt werd. Door het uitoefenen van „weldadig heid", het helpen van baantjes en alle moge lijke andere middelen trachtte Tammany stemgerechtigden en politici voor zich te win nen en dat Tammany zich daarbij wel eens aan manipulaties schuldig maakt die veel van corruptie hebben, is een gevolg dat voor de hand ligt. Of de corruptie regel is, zooals de tegenstanders van Tammany verklaren, of uit zondering, zooals Tammany zelf zegt, kan in het midden gelaten worden. Zeker is, dat de invloed van Tammany zeer grdot is in alle lager, van de bevolking en dat de machinerie van Tammany bij verkiezingen, voor welke functie dan ook. door haar tegenstanders zeer gevreesd wordt. De tegenwoordige leider van' Tammany heet John F. Curry. DE POLITIEKE GEBEURTENISSEN IN DUITSCHLAND. De verordening inzake de be- stuurshervorming en -vereen voudiging in Pruisen. Blijkens de Zaterdag gepubliceerde veror dening inzake de bestuurshervorming en -ver eenvoudiging in Pruisen heeft de hervorming voornamelijk betrekking op vier hoofdpunten, n-l- wijziging in de verhouding tusschen de Oherpresidenten en de regeeringspresidenten, inschakeling van het districtsbestuur in het algemeene landsbestuur, reorganisatie v. het districtsbestuur en sterke decentralisatie van het bestuursapparaat naar onderen. B«u de verhouding tusschen Oberpresident en regeeringspresident is reeds in hooge mate rekening gehouden met de toekomstige rijks- hervorming. Wanneer de Pruisische Ober president tegelijkertijd commissaris der rijks- regeering zou zijn, zou hij de noodige autori teit in alle bestuursaangelegenheden der pro vincie moeten bezitten en van onnoodig detail werk bevrijd moeten zijn. Het zwaartepunt van het bestuurswerk moet bij den regeerings president liggen, bij wien alle draden van het algemeen landsbestuur samenkomen. De af zonderlijke besturen moeten geheel in het al gemeen landsbestuur worden geschakeld. Hoogere en middelbare schoolkwesties komen te behooren tot de bevoegdheid van den Ober president, waarmee de vroegere provinciale schoolcolleges worden opgeheven. De leiding op cultureel gebied komt bij den regeerings president, de cultureele bureaux blijven be staan, doch de cultureele landsinstanties wor den opgeheven De districtsautoriteiten behou den principieel hun huidige zelfstandigheid De landraad behoudt de mogelijkheid tegen over de technische districtsautoriteiten voor zoover noodig het algemeen bestuur te ver tegenwoordigen. Bovendien krijgt hij de be voegdheid in geval van gevaar verordeningen te mogen uitvaardigen en toezicht te mogen uitoefenen over plattelandsgemeenten en steden met een inwonertal van hoogstens 10.000. Tenslotte voorziet de verordening in de aanstelling van niet bezoldigde burge meesters in kleine steden, verlichting van hei commissariale beheer van bureaux in de Rijn provincie en Westfalen, terwijl ook verschil lende juridische kwesties in betrekking tot ge meenten opnieuw worden geregeld. Luitenant-generaal Von Rundstedt opperbevelhebber van groep I van de Rijksweer. De bevelhebber van de derde divisie van de rijksweergroep III, luitenant-generaal Von Rundstedt, is per 1 October a.s. benoemd tot opperbevelhebber van groep I van de rijks- weer, als hoedanig hij den per 30 September a.s. uit den dienst tredenden generaal der infanterie Otto Hasse opvolgt. Hij zelf wordt opgevolgd door den commandant der eerste cavalerie-divisie, luitenant-generaal Freiherr Von'Fritsch. De groote Stahlhe!mbefoo<nng te Berlijn. In de vroege morgenuren begaven zich gister reeds groote groepen Stahlhelmers in de richting van het vliegveld Tempelhof, waar de groote betooging der frontsoldaten zou worden gehouden. Er waren, ondanks het vroege uur, reeds duizenden op de been ten einde het ongewone beeld te aanschouwen. Het weder was zeer goed. Het verkeer was uitstekend geregeld, zoodat geen noemenswaardige verkeersop stoppingen plaats hadden. Er waren meer deelnemers dan verwacht was. Het aantal aanwezige Stahlhelmers aan den dertienden rijks-frontsoldatendag bedroeg naar schat ting 180.000. Om half tien was de opmarsch ten einde Het aantal toeschouwers wordt op 300.000 geschat. Opnieuw was een groot aantal eere- gasten aanwezig. De kroonprins en zijn ge malin waren reeds van half tien af aanwezig, terwijl de prinsen Eitel Friedrich en Oskar met hun kameraden uit Potsdam meetrokken. Behalve generaal-veldmaarschalk v. Macken- sen die een bizondere ovatie in ontvangst had te nemen werden opgemerkt de vroe gere Rijksdagafgevaardigde v. Oldenburg Januschau, talrijke hooge officieren van de rijksweer, zoomede de Oostenrijksche Heim- werhleider, prins Starhemberg met twee adju danten. Later verschenen de vertegenwoordigers der rijks- en staatsregeeringenrijkskanselier von Papen, v. Schleicher, v. Gayl, v. Braun, graaf Schwering v. Krosigk, dr. Bracht en Ernst en de minister van Wurtemberg, Schaeffer. Rijkskanselier von Papen werd hartelijk toegejuicht. Om half elf inspecteerden de beide bonds- leiders Seldte en Duesterberg het schier ein- delooze veldgrijze front. De oud-strijders wa ren in vier groepen opgesteld. Duizenden zwart-wit-roode vlaggen luisterden het geheel op. Het eerst werd het woord gevoerd door den eersten bondsvoorzitter Seldte. E>eze zeide o.m., dat voor de tweede maal thans het leger van oude frontsoldaten thans in de hoofdstad van het rijk stond opgesteld. Indertijd, in het jaar 1927, waren wij hier met honderd duizend man. Thans hebben wij dit aantal verre overtroffen. Indertijd kwa men wij met onze eerste „Stahlhelm-bood- schap" voor de eerste maal in het Duitsche openbare leven naar voren als de nieuwe staatsburgers eener wordende natie. Thans zijn de eischen vervat in deze Stahlhelmbood- schap in vergaande mate opgenomen in het program der Duitsche rijksregeering. Thans zijn we zoo ver, dat soldatesk denken en een soldateske houding wederom in Duitschlanri v/orden begrepen. De Stahlhelm, welke den grijzen rok draagt, waarin in het jaar 1914 een eenig volk optrok ter bescherming van het vaderland, deze Stahlhelm is geen partij. Hij strijdt niet voor zich zelf, doch voor Duitsch- land. Hij wil niet de macht, maar wet. Hij eischt geen staatsmacht, doch een machtigen staat waaronder Duitschland vrijer, vreed zamer werk kan verrichten in een betere toe komst. Na den eed te hebben afgelegd trouw aan den bond te zullen blijven, werd het Deutsch- landlied gezonden, waarna de tweede bonds voorzitter de nieuwe vaandels inwijdde. Om half twaalf begon de eigenlijke parade. 180.000 man uit alle deelen van het Duitsche rijk defileerden voor de leiders en de eere- gasten. Rijkskanselier von Papen woonde de plechtigheid tot ongeveer drie uren in den na middag bij. De Fransche pers over de Stahl- helm-betooging. De meeste Parijsche bladen publiceeren ar tikelen over de groote Stahlhelmbetooging, die gister te Berlijn is gehouden. E>e „Temps" schrijft, dat de parade van de Stahlhelm ae wereld duidelijk toont, wat doel en bedoeling van den Duitschen eisch tot ge lijkberechtigdheid is. Het werkelijke Duitsch land bevestigt met brutale vrijmoedigheid, dat het wederom een militaire staat wil wor den. De „Intransigeant" schrijft, dat den Stahl- helmlieden nog slechts de geweren en de kanonnen ontbraken, voor de levering waar van de Rijksweer op het juiste oogenblik ech ter wel zorg zal dragen. Von Schleicher, die de groote parade bijwoonde, was zichtbaar voldaan, te zien dat hij zijn leger met 180.000 gedisciplineerde soldaten kan uitbreiden. De „Petit Parisien" schrijft, dat de parade geen provoceerend karakter tegen Polen en Frankrijk droeg. Ook de rede, die Seldte gis teren heeft gehouden, hield geenerlei bedrei ging tegen het buitenland in. De leden van de Stahlhelm maakten voorts geenszins den in druk van operette-figuren, zooals bij derge lijke corpsen dikwijls het geval is, doch had den het uiterlijk van echte voormalige front strijders. Een telegram aan den rijks president. De Stahlhelm leiders Seldte en Düsterberg hebben ter gelegenheid van den 13en rijks- frontsol datendag een telegram aan rijkspresi dent van Hindenburg gezonden, waarbij zij hun trouw en aanhankelijkheid aan den rijks- president uitspreken. DE KATHOLIEKENDAG TE ESSEN. Vergadering van werkgroepen en vertegenwoordigers. In de groote zaal van de Stadshal te Essen is Zaterdagmorgen onder groote belangstelling de huishoudelijke leden vergadering van den Duitschen Katho liekendag begonnen, waarin de verte genwoordigers der verschillende werk groepen hun rapporten uitbrachten. Na de begroeting door den prelaat Baumgartner sprak als eerste rappor teur pastoor Eckert uit Frankfort over „De zielzorg in de groote stad". Over het katholieke huwelijks- en fa milieleven sprak prof. Hermann Mucker- mann uit Berlijn-Dahlem, die er op wees, dat geen der vijftig Duitsche groote ste den nog uit innerlijke levenskracht groeide. De hoop dat deze levenskracht kon worden gevoed door de nieuwe krachten van het land, bleek ijdel In doorsnee was in de groote steden in de gezinnen der katholieke rijken het aan- te. kinderen niet meer voldoende om de ouders te vervangen, wat des te noodlot- tiger was wanneer men met gezonde families te doen had. Voornaamste oor zaak hiervan was de geforceerde levens negatie en het niet willen hebben van kinderen. In tal van groote steden was het aantal miskramen, die voor het grootste deel gewenscht waren grooter dan het aantal geboorten. Teneinde dit verschijnsel te bestrijden wenschte prof. Muckermann een algemeene en grondi ge voorlichting aan de jongeren voor het huwelijk, het instellen van katholieke huwelijks-adviesbureaux en maatregelen tot verlichting van de positie der groote gezinnen. Het rijksdaglid Joos bracht rapport uit over het resultaat der groepsbesprekin gen over „De groote stad als woon plaats", terwijl de echtgenoote van staatspresident Bolz refereerde over „De taak van de Caritas in de groote stad" en de secretaris generaal Boehler uit Dusseldorf over „De school in de groote stad". Met groote belangstelling nam de vergadering kennis van het rapport van den heer Monzel uit Keulen over „De groote stad als cultuurcentrum". De in leider verdedigde de wet tegen de schendliteratuur, die weliswaar gebre ken heeft, doch ook zeer nuttig werkt. Ten aanzien van de film verklaarde hij dat het aantal bioscopen juist in de ka tholieke volkswijken der groote stad als een lawine was toegenomen. Het katho licisme kon derhalve slechts positief medewerken, voornamelijk door uitbrei ding van de eigen productie zooals de Leo Filmgesellschaft deed. Over de radio zeide hij, dat de katholieken de leuze van geen politiek in de omroep afwezen, aangezien deze meestal slechts diende om verborgen politiek te dekken. Verder waarschuwde hij tegen de pogingen om de sport te willen uniformeeren. De ka tholieken zouden zich hun goede eigen organisaties niet uit de hand laten slaan. De landraad Busley uit Keulen sprak over „De groot stad en de religieuse kunst". Hij herinnerde aan den nood dec kunstenaars en richtte het verzoek tot dén Katholiekendag, voor de katholieke kunstenaars iets te doen. De heer Elbracht uit Ham bracht rap port uit van de werkgroep „Groote stad en volksaard". Het hoogtepunt der bijeen komst. Het hoogtepunt van den Duitschen katholiekendag is Zondagmorgen de groote godsdienstplechtigheid op de Baldeneyer Berg geworden, welke plech tigheid uitgroeide tot' een massale reli gieuse betooging der Duitsche katholie ken. Reeds vroeg in den morgen trok een reusachtige menigte in de richting van de Berg, en het totaal aantal deelne mers bedroeg stellig meer dan 200.000. Rondom het hoogaltaar stonden de vaandels opgesteld van honderden ka tholieke organisaties, van arbeiders, mijnwerkerscorpsen, studenten, jeugd verenigingen enz. De plechtigheid be gon met klokgelui, kerkelijke orkestmu ziek en massa-zang, waarna de hooge geestelijkheid haar intrede deed. Op de beide troonzetels werd plaats genomen door den pauselijken nuntius Orsenigo en door den kardinaal-aartsbisschop van Keulen, mgr. Schulte. De rede die mgr. Schulte uitsprak had tot motto het apostel woord „Vernieuw uw zinnen; wordt zooals Christus was". Hierna werd de pontiicale mis gecelebreerd door mgr. Orsenigo. Des middags werden twee openbare slotbetoogingen gehouden, waarin het woord werd gevoerd door mgr. Schulte, mgr. Orsenigo, den Oostenrijkschen Mi nister van justitie dr. von Schussnigg en den Duitschen oud-rijksminister van arbeid dr. Braun. woord. De ex-kroonprins werd stormachtig toegejuicht. 0.a. werd nog het woord ge voerd 'oor geheim ra t dr. Heim die den wensch uitsprak, dat Beieren weer spoedig een koninkrijk zou zijn. EEN „BOTERFRONT" TEGEN DUITSCHLAND. Naar het orgaan van den Letlandschen boerenbond „Briva Seme" („Vrij Land") meldt, is een gemeenschappelijk optreden der Baltische landen inzake het botervraagstuk tegen Duitschland aanstaande. Het initiatief hiertoe gaat van Estland uit dat voorgesteld heeft een gemeenschappelijk „boterfront" tegen Duitschland te vormen. UITBREIDING VAN DE STAKINGS BEWEGING TE KATTOWITZ. De staking van de arbeiders in de Hoogovenbedrijcven en de Bismarck Huette van de Kattowitzer A. G. en van de Vereenigde Konings- en Laura Huet te, heeft zich aanzienlijk uitgebreid. Ook de kantoorbedienden hebben zich bij de staking aangesloten aangezien zij sedert Juni hun salarissen slechts gedeeltelijk uitbetaald hebben gekregen. Evenals de arbeiders zullen zij lijdelijk verzet ple gen door in z.g. Italiaansche staking te gaan, d.w.z. zij zullen wel op de vastge stelde tijden in de kantoorlokalen aan wezig zijn doch geen werk verrichten totdat hun achterstallig salaris is uitbe taald. Men verwacht, dat de beweging ook op andere bedrijven zal overslaan. PADVINDER DOOR SPRINGCAPSULE GEDOOD. Gistermiddag wilden eenige padvinders, die op de Kelsterbacnwelde bij Frankfort am Main kampeerden, een vuur aansteken met behulp van springcapsules, die zij in het bosch hadden gevonden. Doordat een der cafsules ontplofte, werd een 17-jarig pad vinder uit Frankfort gedood. De politie onderzoekt, hoe de capsules in het bosch zijn gekomen. DUITSCH SCHIP IN DE STOCKHOLMSCHE SCHEREN VERGAAN. Waarschijnlijk vier man verdronken. Zaterdag is in de Stockholmsche Scheren de Duitsche motorschoenej „Clare Elise" uit Hamburg vergaan. De kapitein, de eerste stuurman en twee leden der overige beman ning zijn waarschijnlijk verdronken. Het Zweedsche stoomschip „Vanja" was op eenigen afstand getuige van de ramp Het schip was zoo spoedig mogelijk ter plaatse en wist vier opvarenden, den tweeden stuurman Quenzel en de matrozen Wey rauch, Hoeckel en Radau, allen uit Ham burg, te redden. Nadere bijzonderheden ont breken aangezien het Zweedsche stoomschip zich op weg naar Helsingborg bevindt. Ook omtrent de oorzaak van het vergaan van den motorschoener weet men nog niets. NATIONALE HERDENKINGSDAG IN BEIEREN. Te Aischach in Ober Bayern is gisteren een groote Beiersche betooging gehouden ter herdenking van de 750sten verjaardag van de verleening van het hertogdom Beieren aan Otto von Wittelsbach. Ongeveer 10000 personen, waaronder 70 organisaties met vaandels waren aanwezig. Door den bis schop van Augsburg werd op het burchtplein te Ober Mittelsbach een plechtige mis opge dragen, die o-a. werd bijgewoond door ex- kroonprins Ruprecht van Beieren. Bij de feestelijkheden, die 's middags werden ge houden en op de te Eisnach gehouden boeren- betooging voerde ex-kroonprins Ruprecht het NAAR HET EINDE DER BELGISCHE MIJNWERKERSSTAKING. Het congres aanvaardt in principe de voorstellen. Het gister bijeengekomen nationale mijn werkerscongres heeft in principe besloten, de voorstellen van den Belgischen minister van arbeid te aanvaarden ten aanzien van de loonen en den arbeidstijd. De voorstellen zul len onderzocht worden door een paritetisch samengestelde commissie, die nog deze week bijeen komt. Indien arbeiders en werkgevers, wat zeer waarschijnlijk is, tot overeenstem ming komen, zal misschien reeds in den loop van de volgende week het werk in de mijnen worden hervat. Het besluit tot aanvaarding van de minis- teriëele voorstellen werd genomen met 66 procent der uitgebrachte stemmen er voor, 24 procent er tegen en 10 procent blanco. BELANGRIJKE ENGELSCHE KABINETSZITTING VERWACHT. De diplomatieke medewerker van de „Oh server" meldt, dat het Engelsche kabinet in de komende dagen een belangrijke zitting zal houden, waarin het zich hoofdzakelijk 'bezig zal houden met het Duitsche voorstel inzake de gelijkberechtigdheid van 'bewapening en het Japansche besluit inzake Mantsjoerije. Met de kwestie der Duitsche bewapening wenscht de Engelsche regeering zich nog niet te bemoeien, maar de gedacntenwisselir.g tusschen Frankrijk en Duitschland geeft de Engelsche regeering te allen tijde het recht om in te grijpen, ook wanneer zij niet door een der betrokken partijen tot deelneming aan de besprekingen wordt uitgenoodigd. Het Britsche kabinet zal in de eerste plaats moeten overwegen, in hoeverre het Duitsche memorandum een afwijking van de normale methoden der Ontwapeningsconferentie is en of de Duijsche aanspraken uit juridische en practische overwegingen bestreden dienen te worden. In werkelijkheid heeft het Duitsche memorandum geen verrassing gebaard, zoo dat men niet verwacht, dat het kabinet de Duitsche stap onbehoorlijk zal verklaren. Zakelijk gezien bevat het memorandum niets nieuws. Aangezien de onderteekenaars van het Verdrag van Versailles niet voornemens zijn in dezelfde mate als Duitschland te ont wapenen, zal het Engelsche kabinet zich slechts formeel kunnen afvragen, of de zaak opgelost kan worden door Duitschland het recht te geven, zijn bewapening op te voeren. Ten aanzien van de Mantsjoerijsche kwestie is men in Engelsche kringen van meening, dat de mogelijkheid niet is uitgesloten, dat deze zaak binnenkort geheel buiten den Volken bond om zal gaan. Want indien Japan uit den Volkenbond treedt, zullen de drie voor naamste belanghebbenden mogendheden in het Verre Oosten Japan, de Vereenigde Staten en de Sovjet Unie, geen van drieën leden van den Volkenbond zijn. NIEUWE MOUNT EVEREST- EXPEDITIE IN 1933. De Royal Geographical Society deelt mede, dat zij via het Departement van Koloniën een brief heeft ontvangen van het Indische Gou vernement, waarin wordt medegedeeld, dat de Dalai Lama zijn toestemming heeft ge geven voor de Britsche Mount Éverest expe ditie die in 1933 zal worden gehouden. Het comité zal ten spoedigste zijn plannen bekend maken. E>e expeditie zal onder leiding staan van generaal Bruce, die ook leider was van de expeditie van 1923 en die hoopt in het be gin van Mei 1933 te kunnen vertrekken. VOORBEREIDINGEN VOOR DE ECONOMISCHE WERELDCONFERENTIE. En de Conferentie van Stresa. De Engelsche Minister van Buitenland- sche Zaken Sir John Simon heeft als voorzit ter van den Volkenbondsraad de tot voorbe reiding van de Economische Wereldconferen tie ingestelde organisatie-commissie van des kundigen op 10 October a.s bijeengeroepen. Ter voorbereiding van de Maandag a.s. te Stresa beginnende Midden-EuropeescheEco nomische Conferentie is de Fransche Sena tor en oud-minister Bonnet, die deze Conté-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1