DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. fixtyeliiksch Oveczicht ^Buitenland randspiritus LBinnenland No. 231 Vrijdag 30 September 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 134e Jaargang de dertiende volkenbonds vergadering. ft ALKMAAR Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.— franco door het geheele Rijk 2.50. i<osse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENT1EN: Van t5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsinimte. Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telei. 3, redactie 33. Directeur: C, KRAK. Hit nummer bestaat uit drio bladen Redevoeringen van drie gedelegeerden. van groote mogendheden- Voor de dertiende keer is de Volkenbonds vergadering bijeengekomen, om te praten over de groote politieke vraagstukken van Europa. Tastbare resultaten zijn natuurlijk nog niet bereikt, wat trouwens ook moeilijk kon, omdat de algemeene debatten pas begonnen zijn. Bij die algemeene debatten hebben de vertegenwoordigers van Italië, Frankrijk en Engeland het woord gevoerd. Zij hebben hlle drie hun verklaringen afgelegd, doch veel nieuws was daarin niet te ontdekken. Nu de kwestie van den Duitschen gelijkgerechtigd- heidseisch niet behandeld zal worden, be paalden de genoemden gedelegeerden zich tot algemeenheden, die echter toch niet zonder beteekenis waren. Vooral de rede van baron Aloisi, den Italiaanschen gedelegeerde, was volgens de N.R.Crt.-correspondent, de aan dacht waard, omdat zij toonde, dat het boo- ze humeur en het ongeduld van Mussolini, dat in Juli uit de redevoeringen en artikelen van minister Balbo tot uiting was gekomen, weer voor een goed doel gezakt is, en dat de Italiaansche regeering althans voor de naaste toekomst nog met goeden wil aan een succes van de ontwapeningsconferentie en de econo mische wereldconferentie zal blijven mede werken. Aloisi legde er nadruk op door telkens op nieuw de continuïteit in de Italiaansche poli tiek naar voren te brengen. Zijn rede had wat de gematigdheid van inhoud betreft, even goed zoo door Grandi kunnen zijn uit gesproken, alleen wat de woordenkeus be treft, misten wij in de rede van Aloisi de va*k zooveel pittiger en geestiger vorm, waarin Grandi dezelfde gedachten pleegde uit te drukken. Evenals Herriot en Lord Ce- cil eindigde ook Aloisi met een uiting van vertrouwen, dat het zal gelukken de moeilijk heden te overwinnen. Zijn raad, dat men om dit doel te bereiken, niet zal moeten voorbij zien, dat het te verrichten werk vooral een werk van diepe volharding en continuïteit moet zijn, herinnerde aan de vele redevoerin gen in vorige jaren van Scialoja en zal voor de Duitschers wel eenigszins teleurstellend zijn geweest. In niets wekte Aloisi's rede den indruk, dat de Italianen bereid zouden zijn, een va-banque-politiek der Duitschers te on dersteunen. o Herriot, zoo gaat de corresp. verder, heeft zich blijkbaar veel moeite gegeven, niets te zeggen, wat den Duitschers nog meer kon prikkelen. Hij had zijn rede op schrift gesteld en las ze voor, zelfs op weinig meesleepende wijze. Zelden heb ik een rede van een Franschen minister hier aangehoord, waarin zoo wei nig naar stemming maken gestreefd werd. Ook Tardieu onthield zich op de ontwape ningsconferentie van woorden vol lyriek en pathos, doch de scherpe besliste wijze, waar op Tardieu zijn woorden uitsprak en de dien overeenkomstige gebaren met zijn handen, hadden toch ten doel de toehoorders te ïmpo- neeren. Bij Herriot was niets van dit alles te bespeuren, hetgeen weldadig aandeed. Men kreeg een gevoel van sympathie en zelfs van medelijden met den Franschen staatsman, die blijkbaar diep de zwaarte der verantwoorde lijkheid gevoelt, waarvoor het Duitsche ini tiatief hem heeft geplaatst. Het gaat hier om de levens der menschen, die aan onze zorgen zijn toevertrouwd, merkte Herriot op. Zij zouden door een vergissing onzerzijds in ge vaar kunnen worden gebracht en daarom mag men hier niet improviseeren. Hij gaf echter de verzekering, dat Frankrijk met vu- rigen moed zou trachten de moeilijkheden op te lossen in het belang van het succes der ontwapeningsconferentie en van de rust van de wereld, woorden die zeker niet ontmoedi gend zijn voor Henderson en zijn medewer kers in de leiding der ontwapeningsconferen tiedie naar een Duitsch-Fransch compromis streven. Uit het gedeelte van Herriot's rede dat op de ontwapeningsconferentie betrek king heeft, is verder af te leiden dat Herriot blijkbaar inziet, dat aan een herleving van het protocol van Geneve van 1924, waarvan hij en MacDonald de vaders zijn, op dit oogenblik niet te denken is en dat Frankrijk zich op veiligheidsgebied met minder zaï moeten tevreden stellen. De Fransche leuze zal volgens Herriot deze zijn: het volken bondsverdrag, niets dan het volkenbonds verdrag, het geheele volkenbondsverdrag. Wij vonden opnieuw hier denzelfden gedach- tengang, dien minister van Karnebeek in 1923 reeds in de Volkenbondsvergadering verkondigde en dien minister Beelaerts van Blokland dit jaar op de ontwapeningsconfe rentie opnieuw in herinnering bracht. Op dezen grondslag moet het zeker niet onmo gelijk zijn de Fransche veiligheidseischen te bevredigen. Herriot gaf tevens blijk, groote beteekenis te hechten aan de bekende rede van Stimson over een consultatief verdrag ter versterking van het pact van Kellogg. Herriot en Cecil verzetten zich beiden ook tegen een al te groot pessimisme, nu wij in dit jaar het accoord van Lausanne en den be vredigenden afloop van de conferentie te Stresa verkregen hebben. Beiden betuigden natuurlijk ook hun instemming met Motta's verdediging gisteren van de volkenbondsge dachte. De Volkenbond heeft twee soorten vijanden meende Herriot, de geest van reac tie en de geest van demagogie. De Volken bond zal noch den een, noch den ander kun nen bevredigen en er mee moeten volstaan zijn plicht te doen. Lord Cecil herinnerde met groote instemming aan het woord van Mot- ta dat niet de Volkenbond, doch de staten en hun regeeringen aansprakelijk moeten wor den gesteld voor de ellende van dezen tijd. Cecil sprak natuurlijk meer als bekend vol kenbondskampioen dan als Britsche gedele geerde. Zijn geestdrift voor de volkenbonds gedachte is nog in het geheel niet verzwakt, doch ik zou na mijn uitvoerige weergeving van Motta's rede van gisteren in herhalingen vervallen, wanneer ik thans ook Cecil's vol kenbondsverdediging in uitvoerigheden ging bespreken. Dat Cecil als een vurig ontwape ningsvriend met een ontwapeningspleidooi besloot, zal niemand verwonderen. Ce cil herhaalde zijn overtuiging, die helaas door velen moeilijk kan worden gedeeld, dat een werkelijk radicale ontwapening vanzelf ale internationale wrijving zou doen verdwij nen. Cecil eindigde met de reeds honderd ma len gehoorde woorden van Lord Grey, dat de volkeren zullen moeten ontwapenen of ver gaan. Overeenkomstig den ernst der tijden moes ten de sprekers zich met een bescheiden be- leefdheidsapplaus tevreden stellen, ook Her riot, die misschien zal hebben teruggedacht aan den orkaan van bijval, waarmede hij in 1924 in de volkenbondsvergadering bij zijn optreden werd begroet en na zijn beroemde rede over arbitrage, veiligheid en ontwape ning bedankt werd. De geestdrift is te Gene ve verdwenen, doch er is geen reden tot wan hoop, zooals Herriot aan het slot van zijn rede zeide, toen hij de herinnering aan Briand wakker riep, indien de staatslieden den wil behouden om ook tegen den stroom op te roeien. DE WERKLOOSHEID IN PRUISEN. In den staat Pruisen waren, volgens offi- cieele mededeelingen, per 31 Augustus 1. 662.575 werkloozen die steun ontvingen, tegenover 1.612.801 per uit. Juli. In de maand Augustus is het aantal werkloozen dus met 49.774 toegenomen, d. i. 3.1 ROTSINSTORTING BIJ DE MOEZEL. De Bruaseley (de „Lorelei" van de Moe zel) is aan de zijde van den straatweg ver zakt, zoodat deze weg thans door een aard- massa van meer dan 20 M. hoogte wordt versperd. WERKLOOZENDEMONSTRATIES IN DUITSCHLAND. Onder leiding der communisten hebben gister te Dueren eenige honderden werkloo zen gedemonstreerd. De politie moest eenige malen handelend optreden. Drie mannen en twee vrouwen zijn gearresteerd. DE ENGELSCHE KABINETSCRISIS. Baldwin benoemt tot Lord Privv Seal in de plaats van Lord Snowden. Als opvolger van Lord Snowden is be noemd tot Lord Privy Seal Stanley Baldwin, de tegenwoordige Lord-Zegelbewaarder. Baldwin zal beide functies combineeren, doch hij zal voor zijn nieuwe ambt geen salaris ontvangen. Voorts werden nog benoemd tot financieel secretaris van de schatkist, mr. Hore Beliha nationaal-liberaal, die tot op heden de func tie van onderstaatssecretaris van de Board of Trad bekleedde; tot parlementair onder staatssecretaris van de Board of Trade dr. E. L. Burgin, nationaal-liberaal; tot parlemen tair enderstaatssecretaris van koloniën de Earl of Plymouth, conservatief, die in het laatste conservatieve kabinet enderstaatsse cretaris voor de Dominions was; tot parle mentair onderstaatssecretaris voor het tran- portwezen kolonel Morley Headlam, conser vatief, vroeger onderstaatssecretaris van de admiraliteit; tot parlementair onderstaatsse cretaris voor India mr. R. A. Butler, conser vatief. HET LICHTEN VAN DE ENGELSCHF DUIKBOOT M II MISLUKT. De Woensdag aangevangen poging de onderzeeboot M 11 definitief te lichten is mislukt. Toen Donderdagmorgen een krach tige wind kwam opzetten, werden de ber gingswerkzaamheden gestaakt. De M II zonk wederom en ligt thans opnieuw op den bodem der zee. De bergingsvaartuigen zijn naar de kust teruggekeerd. Het staat nog niet vast, wanneer de bergingswerkzaamheden zullen worden hervat DE FACILITEITEN VOOR GANDHI WEER INGETROKKEN. De Indische regeering heeft Gandhi alle faciliteiten, welke hij tijdens zijn hongersta king genoot weder ontnomen. Hij is thans weer gewoon gevangene, terwijl hij tijdelijk het recht heeft gehad in- en uit te gaan en bezoek te ontvangen. NOODWEER IN ZUID-FRANKRIJK. Groote overstroomingen in de Rivièra. Het noodweer, dat in de afgeloopen dagen boven de Fransche Rivièra heeft gewoed heeft op sommige plaatsen groote schade aange richt. In eemge dorpjes werden ruim 1000 personen dakloos, terwijl de straatweg door het water geheel onbruikbaar werd gemaakt. Spoorbruggen werden weggeslagen en strandpromenades werden vernield. Het riviertje de Pricopale trad buiten haar oevers en zette eenige dorpjes onder water. Op sommige plaatsen staat het water twee meter roog. De bevolking moest op de daken van de huizen vluchten. De wijnoogst is volkomen vernield. Ook te Juan les Pains steeg het water in de laaggelegen stadsdeelen tot 2 M. hoogte Met tal van plaatsen is het verkeer geheei verbroken. Groote schade. Gisternacht heeft boven de Fransche Rivièra een zwaar onweder gewoed, hetwelk in het bijzonder te Cannes groote schade heeft aangercht. Daar de hioofdverkeersweg naar Antibes versperd was, moest het ver keer in die richting worden stopgezet. Ook te Cannes werd schade aangebracht o.a. aan den spoorweg, die over 3 K.M. vernield werd. In de stad zijn muren ingestort, waar door de straten versperd zijn voor het ver keer. DE AARDBEVING IN GRIEKENLAND. 328 dooden en meer dan 1000 gewonden. Volgens uit Athene ontvangen berichten zijn Woensdagavond en Donderdagmorgen op het eiland Chaldidice opnieuw aardschok ken waargenomen. Te Chalcedice zijn eenige openbare gebouwen vernield. De bewoners zijn uit hun huizen gevlucht en hebben den nacht in de open lucht doorgebracht. Ook te Asvestochori en andere dorpen in de om- eving van Saloniki werd ernstige schade aangericht. Er is een scheur ontstaan van 3 K.M. leng te en 26 M. breedte. Volgens de laatste mededeelingen bedraagt het aantal dooden 328, terwijl meer dan 1000 personen gewond zijn. Engelsche oorlogsschepen verleenen assis tentie. De matrozen hebben direct de ber gingswerkzaamheden aangevangen. De schokken duren voort. De aardschokken in de omgeving van Sa loniki blijven met groote kiycht voortduren. De bevolking vreest nieuwe rampen en de best gesitueerde bewoners van Saloniki zijn voor een deel reeds naar Athene vertrokken. Te Larissa hebben de achtergeblevenen den nacht wederom in de openlucht doorge bracht. Volgens de seismografische aanwij zingen zijn de aardschokken te Saloniki van tectonischen, dus niet van vulkanischen oor sprong en staan zij in geen enkel verband met de aardbeving op het schiereiland Chai- cidice. Te Athene komen voortdurend berichten over verdere verwoestingen van Macedoni sche dorpen binnen. De nieuwste berichten spreken van ruim 3000 vernielde huizen, en tal van nieuwe slachtoffers. De Engelsche marine is voortdurend behulpzaam bij het opruimingswerk, voornamelijk door het op blazen van muurresten en ruïnes, die drei gen in te storten. TURBINESCHADE AAN DE „REX". De nieuwe Italiaansche Oceaanstoomer „Rex", waarmede een poging werd gedaan den Oceaan in een nieuw recordtijd over te steken, heeft Donderdag turbineschade op- geloopen toen het schip zich op ongeveer 2 uren afstand van Gibraltar bevond. Met een verminderde snelheid van tien knoopen liep de „Rex" de haven van Gibraltar binnen, waar de schade zal worden hersteld. Het staat evenwel nog niet vast, wanneer de reis zal werden voortgezet. AFWEER VAN LUCHTAANVALLEN TE ROME. Een toestel verongelukt, doode. Een Woensdagavond zijn de oefeningen te Ro me aangevangen inzake de beschieting van vliegtuigen, die een luchtaanval op Rome doen. De oefeningen duren anderhalven dag Er vonden drie nachtelijke vlietuigaanvallen op Rome plaats, welke door alarmsirenes werden aangekondigd. Het verkeer werd stopgezet, de noodzakelijke maatregelen ge nomen. Door het Italiaansche Roode Kruis en door de brandweer werden oefeningen gemaakt inzake de bescherming van gasaan vallen. Vliegtuigeskaders wierpen projectielen naar beneden, die het doel waren van de schietoefeningen voor het afweren van lucht aanvallen. Des nacht vond een doodelijk on geval plaats, en bommenwerper verongeluk te, waarbij de bestuurder om het leven kwam. BRAND IN EEN HOEDENFABRIEK TE WEENEN. In de grootste hoedenfabriek te Weenen, waarvan Habig eigenaar is, is gisteren een roote brand uitgebroken. Nadere bijzonder- eden ontbreken nog. POLITIEKE RELLETJES TE WEENEN. Donderdagavond vonden in verschillende deelen van de stad talrijke ongeregeldheden plaats tusschen politieke tegenstanders. Vijf- en-twintig personen bekwamen verwondin gen. Vijftig personen zijn aangehouden, tegen wie een vervolging zal worden ingesteld we gens verstoring van de openbare orde, het in gevaar brengen van de openbare veiligheid, overtreding der bepalingen inzake het dra gen van wapens enz. DE DUITSCHE NAT.-SOC. STRASSER TE WEENEN. Gregor Strasser sprak gister op een nat.- soc. partijdag te Weenen. In den tijd van het materialisme, aldus Strasser, roept het nat.- soc. de geestelijke waarden in het volk wak ker. In het nat.-soc. kent men het verschil tus schen stad en land, tusschen arbeider en boer. De begrippen monarchie en republiek, het verschil in geloof speelden geen rol. Duitsch socialisme beteekent; dat de mensch naar zijn ontwikkeling, naar zijn ras en pre staties beoordeeld wordt. De nat.-soc. verlan gen het herstel van de autoriteit van den sta.t, herleving van de deugden waardoor Duitschland groot geworden is. Het econo misch leven moest dienaar van den staat zijn en niet de meester. Hij, Strasser, is tegen stander van elk valutaexperiment. Schepper van het crediet uit den noodzakelijken bouw steen van het economisch leven, is slechts de staat. ONTSLAGEN IN SPANJE. In verband met den mislukten putsch van Augustus j.1. heeft de Spaansche minister van buitenlandsche zaken ingrijpende wijzi gingen in het diplomatieke corps gebracht en tal van ambtenaren ontslagen. Ontslagen zijn thans in totaal een ambassadeur, twee gezantschapsraden en drie legatie-secretaris sen. Verder zijn nog verschillende ambtena ren op vervroegd pensioen gesteld. RUSSISCHE ONDERZEEBOOT VERGAAN. Volgens „Allehanda" is, naar eerst thans wordt vernomen, de vorige week Woensdag avond een Russische onderzeeboot in de Fin- sche olf door de Deensche stoomboot „Ro- bert Maersk" geramd, waarbij de duikboot met zijn geheele bemanning, bestaande uit 35 koppen, zou zijn vergaan. De stoomboot sloeg bij de botsing lek, zoodat naar Lenin grad moest worden teruggevaren. Volgens de mededeelingen van „Allehanda", welke af komstig zijn van het Deensche consulaat-ge neraal is het aan geen twijfel onderhevig of de Russische onderzeeër is met man en muis vergaan. In de omgeving van Leningrad hebben de vorige week groote vlootmanoeuvres plaats gehad. Van Russische zijde wordt de ramp geheim gehouden, zooals ook bij twee vorige gelegenheden het geval is geweest. AARDBEVING IN NIEUW ZEELAND. Op het Noord-eiland (Nieuw Zeeland) heeft opnieuw een aardbeving plaats gehad In de binnenlanden zijn op verschillende plaatsen de huizen ernstig beschadigd. In de stad Wairca vluchtten de bewoners door ee.r paniek bevangen de straat op, daar zij vrees den dat hun huizen zouden instorten. WOLDEMARAS VRIJGESPROKEN. In het proces tegen den vroegeren Litau- schen premier, prof. Woldemaras, heeft het opperste gerechtshof van Litthauen gister middag, na een behandeling welke drie da gen duurde, vonnis gewezen. Verdachfc werd vrijgesproken. Het proces is, naar ge bleken is, aanhangig gemaakt door politieke tegenstanders van Woldemaras die hem er van beschuldigden staatsgelden tot een be drag van 53.000 Deensche kronen te hebben verduisterd. PARIA'S ALS PRIESTERS. Te Ratnagiri in het presidentschap Bom- bay werden voor de eerste maal sedert men- schenheugenis de religieuze ceremoniën in een hindoetempel door paria's verricht. Deze gebeurtenis, die men beschouwt als een uit vloeisel van Gandhi's hongerstaking, heef: groot opdien gebaard, daar deze ceremoniën tot nu toe slechts door leden van de hoogste Hindoekaste mochten worden verricht Splrftujverkoopkont. „Borgen op Zoom-Delfl" DE OPSTAND IN BRAZILIË. Een wapenstilstand. Een bericht uit Rio de Janeiro maakt mel ding van het feit, dat in verband met de ge voerde onderhandelingen een wapenstilstand is afgesloten tusschen de Braziliaansche bondsregeering en de insurgenten van den staat Sao Paulo. LIEVER GELD DAN SOLDAAT WORDEN. De Chineesche bandieten die mevrouw Pawley en den heer Corkran ontvoerd heb ben, hebben, naar het Hbld. meldt, het aan bod afgeslagen van generaal Wang Tiën tsjoeng die hun immuniteit beloofde en hen bij zijn regiment wilde inlijven, als zij hun gevangenen in vrijheid stelden, aldus Reuter. De ontvoerders hebben nu weer nieuwe en meer veeleischende voorwaarden gesteld voordat zij de tweee Engelschen in vrijheid zullen stellen. Deze nieuwe voorwaarden zijn belachelijk, maar men gelooft toch nog dat het gelukken zal de Engelschen te be vrijden, die wanhopige brieven schrijven om hen snel te verlossen, omdat de bandieten anders hun dreigementen ten uitvoer zullen leggen en de gevangenen zullen martelen. DE TOESTAND IN HET VERRE OOSTEN. De Chineesche vrijscharen Kirin geslagen. bi) Naar het Japansche hoofdkwartier mede deelt, heeft de Japansche infanterie op 27 en 28 September met gunstig resultaat een aan val gedaan op de Chineesche vrijscharen bij Kirin. 600 Chineezen zijn gevangen genomen; de aanvoerder der Chineezen, generaal Lins- jillin, is te Kirin terechtgesteld. Nieuw offensief der Japanners ophanden. De berichten over den opstand der Chinee sche spoorwegtroepen in Noord-Mantsjoerije worden door het Japansche ministerie van oorlog bevestigd. Er wordt aan toegevoegd, dat de opstand niet tegen Japan en de Mantsjoerijsche regeering is gericht, doch dat hij is veroorzaakt, doordat de soldaten reeds eenigen tijd vergeefs wachten op de be taling van achterstallige soldij. Volgens be richten uit Moekden heeft het Japansche hoofdkwartier aldaar besloten een groot en nieuw algemeen offensief te openen tegen de Chineesche vrijscharen en opstandelingen in Noord-Mantsjoerije. De Japanners hebben contact gezocht, met de Russische autoritei- ten teneinde tot overeenstemming te komen over de door den Japanschen generalen staf te nemen militaire maatregelen. OPLEVING IN DE DIAMANT NIJVERHEID. Het derde kwartaal van dit jaar was het eerst sinds geruimen tijd, waarin van een opgaande handelsbeweging in het diamant bedrijf kan worden gesproken. Ongeveer half Augustus vertoonde zich voor het eerst weder een vraag van eenige beteekenis, naar verschillende diamantartikelen, zulks naar men vermoedt in verband met de betere stemming op de effectenbeurzen. Een onmiddellijk gevolg hiervan was, dat de werkloosheid eenigermate verminderde en dat het aantal werkenden in de diamantindu strie in Amsterdam was gestegen van onge veer 600 begin Juli tot ongeveer 1000 than3 en te Antwerpen van circa 2400 begin Juli tot 3400 einde September. Ook in andere diamantcentra kon men eenzelfde verschijnsel waarnemen. Tot de be tere stemming heeft in het bijzonder ook bij gedragen het besluit van de Diamond Cor poration te Londen, om alle verkoopen van ruwe diamant, gedurende de maanden Juli en Augustus stop te zetten. Bovendien is ge bleken, dat aan de regeling getroffen tus schen de Zuid-Afrikaansche regeering en de ruwproducenten, betreffende den toevoer van ruw aan de diamantmarkt, de hand wordt gehouden en dat door de Zuid-Afrikaansche regeering maatregelen genomen zijn ge worden, die ten doel hebben den onwettigen diamanthandel tegen te gaan. Het vreemdelingenbezoek aan de Amster- damsche diamantmarkt is vooruitgaande en men verwacht, dat dit zich in de naaste toe komst sterker zal uitbreiden. De boortprijs is nog weinig gemonteerd. Daarentegen vertoonen de iprijzen van gesle pen diamant een neiging tot stijgen, hoewel zij aanmerkelijk verschillen van die, welke vóór de crisis werden betaald, zoodat er zelfs nu de handel eenigszins opleeft nog steeds belangrijke verliezen op de aanwezige stocks worden geleden. Dit neemt niet weg, dat er een meer optimistische geest in den diamant handel heerscht, dan in het eerste half jaar 1932 het ggval was. -

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1