Alkmaarsche Courant.
Fortinbras' toovermacht
Qetneetüecaden
JUuUoitietMs
5euitleim
Honlert vier eo dertigste Jaargang.
WOENSDAG 12 OCTOBER
HEERHUGOWAARD.
ten deze ook dezen winter weder te doen
plaats vinden.
DE WERKLOOZENREGELING IN
DEN BERGENSCHEN RAAD, v
Het voorstel van B. en W.
B. en W. deden den raad het voorstel, om,
teneinde de toegezegde subsidie van het rijk
in de kosten van de werkverschaffing te ver
krijgen, de daarvoor door den minister ge
stelde voorwaarden te aanvaarden en de
voor de algemeene controle door den minis
ter aangewezen Ned. Heide Maatschappij
met het dagelijksch toezicht te belasten.
ïfo. 241 1932
Donderdag 13 Oetober.
Hilversum, 296 At. (Uitsluitend AVRO).
8.Gramofoonplaten. 10.Morgenwij
ding. 10.15 Gramofoonplaten. 10.30 Solis
tenconcert m. m. v. J. Kolvers, piano. Mej.
G. Koeman, zang en E. Veen, begeleiding.
11 Kookpraatje door mevr. Lottgering.
11.30 Vervolg solistenconcert. 12.AVRO
kleinorkest o.l.v. N. Treep, tot 2.15. 2.30 Fei-
derhof-concert door Jan Felderhof, viool en
C. de Groot, piano. 3.— Naaicursus door
Mevr. deLeeuw—van Rees. 3.45 Gramofoon
platen. 4.— Ziekenuur door Mevr. A. van
pp. 5AVRO-Kamerorkest o.l.v. L.
Schmidt en gramofoonpl. 6.30 Sportpraatje
door H. Hollander. 7.— Vervolg concert
7 30 Engelsche les door Fred Fry. 8.— Vaz
Dias. 8.15 Uit het Concertgebouw, Amster
dam: Concert door het Concertgebouw-orkest
o.l.v. Pierre Monteux, m. m. v. Nathan Mil-
stein, viool, o.a. Vioolconcert, Dvorak en
Rebus of Partita, Markevitsch. In de pauze
gramofoonplaten. 10.30 Kovacs Lajos en
zijn orkest. Refreinzang: B. Scholte. 11.
Vaz Dias. 11.05—12.— Vervolg Kovacs
Lajos.
Huizen1875 Af. (8.9-15 en 11.2.
KRO, 10.—11en 2.—11.30 NCRV). 8.—
915 en 10.Gramofoonplaten. 10.15 Mor
genwijding. 10.45 en 11.GramofoonjM.
iill.30—12.Godsd. halfuurtje. 12.15 Sep
tetconcert. 2.Handwerkcursus. 3.3 30
Voor de vrouw. 4.Bijbellezing, m. m. v,
bariton en orgel. 5.Cursus handen-arbeid,
voor de jeugd. 5.45 Concert, viool, cello en
piano. 6.45 Knipcursus. 7.7.30 Weekover
zicht. 7.45 Ned. Chr. Persbureau. 8.— Con
cert door dameskoor o.l.v D. van Wouw
9.Voor de ouders. 9.30 Orkestconcert o.l.v.
Kiekens. 10.Vaz Dias. 10.4511.30 Gra
mofoonplaten.
Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding
10 50 Tijdsein en berichten. 11.05 Lezing
12.20 Gramofoonplaten. 12.50 Orgelconcert
Reg. Foort. 1.35 Midland Studio-orkest ol.v.
F Cantell. 2.20 Voor de scholen. 3.20 Ves
per. 4.10 Voor de scholen. 4.25 Moschetto's
orkest. 5.35 Kinderuur. 6.20 Ber. 6 50 Han-
del's en Corelli's vioolmuziek door Orrea
Pernel. 7.10, 7.40 en 7.50 Lezingen. 8.20
Commodore Grand Orkest o.l.v. J. Muscant.
9.20 Berichten. 9 40 Lezing. 9.55 Concert. E.
Scotney, sopraan en F- Mannheimer, piano,
0.a Songs mij mother tught me, Dvorak en
,,Eine kleine Gigue", Mozart. 10.50 Kerk
dienst. 11.05 Lezing. 11.1012 20 BBC-
dansorkest o.l.v. H. Hall.
Parijs „Radio-Paris"1724 M. 8.05, 12-50,
7.40 en 8.20 Gramofoonplaten. 8.50 „Nina-
Rosa", operette van Romberg. Dirigent: Elie
Schuyer.
Kalundborg, 1153 At. 11 20—1.20 Concert
uit het Belleveu Strandhotel. 2.20—4.20
Concert door de Kon. Lijfgarde o.l.v. Drying,
m. m. v. Lise Abrhams, zang en V. Fischer,
piano. 7-309.35 Radio-Symphonie-orkest
01.v. N. Malko, m. m. v. G. Piatigorski,
cello, o.a. Onvoltooide symphonie, Schubert
en Ouv. „Don Juan" Mozart. 9.50—11.50
Dansmuziek uit „Numb".
Langenberg, 473 At. 6.25—7.20 en 11.20
12.10 Gramofocnplaten. 12.201.50 Con
cert o.l.v. Wolf. 4.205.35 Concert door het
Grevesmühl-kwartet. 7.25—8.05 Gramofoon-
laten. 8.05 „Herz unter Trümmern", van
Schaaf. Regie: Rieth. Hierna: „Schul-
stunde im Jahre 3000", hoorspel van P.
Schaaf. Regie: Rieth. 9.45—11.20 Populair
concert o.l.v. Eysoldt.
Rome, 441 At. 9.05 Symphonieconcert o.l.v
Selvaggi, en radio-tooneel, o.a. Ouv. „Semi-
ramis", Rossini.
Brussel, 508 en 338 Al. 508 M.: 12.20
Gramofoonpl. 1.30 Omroepkieinorkest o.l.v.
Leemans. 5.20 Omroeporkest o.l.v. Walpot.
6 50 Omroepkieinorkest o.l.v. Leemans. 8.20
Radio-Symphonieorkest o.l.v. Kumpsa, m. m.
v. mevr. E. Sanglier— Hans, cello. 10.30
Gramofoonplaten. 338 M.: 12.20 Omroep-
kleinorkent o.l.v. Leemans. 1.30 Gramofoon
platen. 5.20 Radio-Symphonie-orkest o. 1. v.
Meulemans. 8.20 Populair programma m. m.
v het Omroeporkest o.l.v. Walpot en humo
risten.
Zeesen, 1635 At. 7.20 Concert door het
lste R.I. (16de Bat.) te Bremen o.l.v. G.
Voigt. 8.20 Berichten. 8.30 „Godeke Michels,
hoorspel naar „Godekes Knecht", van H.
Leip. Regie: H. Freundt. Dirigent: Gartz.
9.20 Ber. Hierna tot 11.20 Duitsche dans
muziek van 19001932 o.l.v. A. Secher.
(Slot.)
De heer Kostelijk wilde graag een uit
spraak van den Raad hooren in verband met
het in het rapport aangestipte omtrent de
salarissen.
De voorzitter was van meening dat men
algemeen het door Ged. Staten toegepaste
principe huldigen zou, ook wat de lagere
ambtenaren betrof.
De heer Kostelijk kon zijn stem hier niet
aan geven. Zijn opinie was dat het college
van Ged. Staten den maatstaf te laag had
gesteld vooral voor de plattelandsgemeen
ten, waar de levensstandaard zooveel lager
was geworden dan in de steden; speciaal
noemde hij de huishuren.
De voorzitter bestreed deze meening. De
huren waren in de steden hooger, doch als
men zijn oogen den kost gaf. zag men Zater
dags talrijke dorpelingen in de steden, die
daar hun inkoopen kwamen doen. Dit noem
de hij een bewijs dat men daar goedkooper
terecht kon. Bovendien was de gemeente
thaqs in de derde klasse, waf ook gold voor
de ambtenaren.
Wethouder Tromp was het tegengevallen
dat Ged. Staten niet het breede gebaar had
den toegepast. Hij zou het toegejuicht heb
ben als zij de indertijd doorgevoerde verhoo
ging hadden ingetrokken. Billijkheidshalve
wilde hij thans voor de lagere ambtenaren
niet verder gaan dan Ged. voor de hoogere.
De heer Groenland was het hiermede
eens.
Het voorstel-Kostelijk (S'A pensioenaf
trek) in stemming gebracht, werd verworpen
met 6—5 stemmen (voor de heeren Kostelijk,
Krom, Kooij, van Langen, Pool).
Besloten werd, dat B. en W. in de volgen
de vergadering met voorstellen zullen komen
in den geest van het door Ged. genomen be
sluit.
Naar aanleiding van een vraag betreffen
de den post malariabestrijding, merkte weth
Tromp op, dat onze gemeente een twintig
jaren terug zoodanig met malaria was be
smet, dat men het een geesel kon noemen.
Als nunten van versobering noemde de
heer Wagenaar nog de verschillende subsi-
dieposten en betrachting van soberheid bij 't
O. L. Onderwijs.
De voorzitter antwoordde, dat in de be
grooting reeds vermindering der subsidies
was toegepast, terwijl bij het L. O. reeds zoo
zuinig mogelijk werd geleefd, men met de
dun bevolkte openbare scholen echter in on
gunstige verhouding stond tot de bijzondere
met hun hoog leerlingental.
De heer Wagenaar stelde voor de 20 op
centen ongebouwd af te voeren. Ook wilde
hij in overweging geven afschaffing van het
schoolartseninstituut. Hij zei deze beide din
gen noode te doen, doch wilde men versobe
ring bereiken, dan moest men iets overboorc
zetten.
Bij stemming over het eerste voorstel, on
dersteund door den heer Kostelijk, werd dit
verworpen met 8 tegen 3 stemmen (voorde
heeren Wagenaar, Kostelijk, v. Langen).
Hierna werd de begrooting aangenomen
als voorgesteld in ontvangst en uitgaaf gew,
dienst op 158.325.82, onvoorzien 4178.59.
Kapitaaldienst 3780.
Begrooting B.A.S. werd vastgesteld op
8905.48 ontvangst en uitgaaf.
Begrooting G.E.B. ontvangst gew. dienst
40.522.20, uitg. 37.716.99, verm. winst
2805.21.
Kapitaaldienst ontvangst en uitgaa
54.774.04, een en ander behoudens wijzi
ging salaris ambtenaren.
Vastgesteld werd tevens gewijzigde pen
sioengrondslag van den heer Hartog in ver
band met zijn benoeming secretaris van de
commissie tot wering van schoolverzuim.
Hierna werden besprekingen gevoerd in
zake verkrijging recht op gronden langs den
Donkereweg, hetwelk men voor 800 van
de eigenaars verkrijgen kan.
In verband met de plannen werkverschaf
fing werd het gedane voorstel goedgekeurc
en besloten den weg (particulier eigendom,
doch openbaar) in werkverschaffing te ver-
breeden.
Daar voor het vervolgonderwijs er zich
slechts 13 leeringen hadden aat\gemeld en
bij concentratie in School II hier nog een vijf
tal af zou vallen, werd besloten dezen win
ter dit onderwijs niet te geven
Na breedvoerige bespreking werd het voor
stel-B- en W. óm voor het plaatselijk crisis
comité een bedrag van 1000 te voteeren
goedgekeurd. (Tegen de heeren Kostelijk
Kooij, Krom en Pool.)
Waar den vorigen winter met den nachte
lijken surveilleancedienst per auto zeer bevre
digende resultaten waren bereikt, werd beslo
naar het Engelsch van William Locke
door J. E. d. B. K.
72
HOOFDSTUK XXIV.
De treurige weken gingen voorbij met hun
ne afwisselingen van hoop en vrees. Martin,
een onbeduidend stipje van blauw en rood,
was in de Argonne; Bigourdin was sergeant
bij de Armeé territoriale (landweer) in het
Noorden.
Het was heel stil in het Hotel des Grot-
tes. Weinig mannen bleven in Brantome. De
vrouwen arbeiden op het veld en reden de
karren en beheerden de winkels, waar niet
veel werd verkocht. Félise hield zich druk be
zig in de fabrique; de arbeid werd uitslui
tend door vrouwen verricht. Fortinbras be
heerde het hotel, waar dagen achtereen geen
reizigers kwamen. Geen auto's met vroolijke
menschen kwamen voorgereden. Nu en dan
zat een enkele bejaarde handelsreiziger in de
leege, stille salie a manger en Fortinbras be
diende hem met vriendelijke mélancholie. Nu
zij zoo te zamen waren gebracht, kwamen
vader en dochter weer meer tot elkaar. Ze
hielden elkaar trouw gezelschap, wandelden
samen op achtermiddagen, wanneer er niets
te doen was, en zaten 's avonds op het ter
Den raad kwam Dinsdagmiddag ten 2 ure
voltallig in spoedvergadering bijeen.
De belangstelling voor de zitting van de
zijde der werkloozen daartoe opgeroepen was
bijzonder groot, zoodat de publieke tribune
te klein was en de pers genoodzaakt was in
een gedrongen hoekje haar werk te verrich-
teiHet eenige punt op de agenda was een
voorstel van B. en W. om voor de werkver
schaffing den rijkssteun te aanvaarden vol
gens door den minister gestelde voorwaarde,
ïetgeen beteekende een uurloon van 30 ct.
Tot nog toe werd in Bergen een uurloon van
40 cent betaald, waarbij een werklooze 19
per week kon verdienen
Om in de werkverschaffing te werk te wor-
den besteld, moest een arbeider minstens 10
aa^en werkloos zijn. Na 2 weken te werk
zijn gesteld, volgde 1 wachtweek, daarop 1
week werken en één wachtweek, daarop weer
o weken werken en 1 wachtweek enz.
In vijf weken verdiende een werklooze bij
de werkverschaffing dus 57 en had dan
nocr de gelegenheid om in de 2 weken bij par
ticulieren iets te verdienen.
B. en W. stelden nu voor om de wachtwe-
ken te laten vervallen en de werkweek op 48
uur te stellen, zoodat per week 13.40 ver
diend kan worden of in 5 weken ten hoogste
J 67.
Neemt men hierbij in aanmerking, dat de
minister ook nog als voorwaarde had ge
steld, dat de eerste drie regenuren per week
niet uitbetaald mogen worden en de volgende
met 24 cent, dan kan veilig worden aangeno-
dat een te werk gestelde in vijf weken bij de
werkverschaffing niet meer zal verdienen dan
62.50.
Voor de werkloozen beteekende de nieuwe
regeling dan ook een verslechtering en het is
dan ook volkomen begrijpelijk, dat zij met de
raadsleden, waarvan in de eerste plaats ver
wacht werd, dat zij hun belangen zouden be
hartigen, voeling hadden gehouden en in
grooten getale ter zitting waren verschenen.
In de zitting bleek al spoedig een wedijver
om hun belangen te bepleiten, waarbij de
heer Dingerdis zich in ae voorhoede plaatste
en naar voren kwam, dat het grootste deel
van de r.k. fractie, na een in de voltallige
fractievergadering genomen besluit, hef be
sluit had genomen om een ander voorstel in
te dienen, dat leidde tot een comité-vergade
ring, waarin de voorzitter mededeeling deed
over den stand van de gemeente-financiën,
welke vergadering een geruimen tijd vor
derde.
Het resultaat van die bespreking was ech
ter, dat na heropening het voorstel van B.
en W. met algemeene stemmen werd aange
nomen, met dien verstande, dat B. en W. als
nog 't mogelijke zullen doen om 't uurloon op
35 cent gesteld te krijgen en een commissie,
bestaande uit den burgemeester en de arbei
ders-afgevaardigden de heeren Dingerdis en
Den Das, werd benoemd om in audiëntie den
minister te overtuigen van den noodzakelijk
heid om het uurloon op 0.35 te stellen.
Indien de minister hiervoor niet te vinden
is, dan zal de raad opnieuw bijeen komen om
een regeling te treffen.
Zooals men weet bepaalde de raad het vo
rig jaar 't loon in werkverschaffing op 18,
wat volgens den minister 15 moest zijn,
zoodat de rijkssteun niet werd verkregen en
het vorig seizoen voor de werkverschaffing
24.000 ten laste van de gemeente kwam. In
dit seizoen is reeds 6000 voor de werkver
schaffing betaald.
Aangezien het zich laat aanzien, dat het
aantal werkloozen, voor de werkverschaffing
in aanmerking komende, thans reeds onge
veer 100, dezen winter nog grooter zal zijn
dan het vorig jaar, zijn B. en W. van oor
deel, gezien den toestand van de gemeente-
financiën, dat voor de werkverschaffing de
steun van het rijk niet gemist kan worden.
Tot nog toe werden de werkloozen voor
een paar weken te werk gesteld, waarop één
of twee wachtweken volgden.
Met het oog op het lagere uit te keeren
loon stelden 6. en W. voor om de arbeiders,
tot nader besluit, geen onderbreking in de
werkgelegenheid meer op te leggen, om daar
door te bereiken, dat het maandinkomen
voor te werk gestelden niet vermindert.
ras, terwijl in het stadje de lichten begonnen
te flikkeren. Ze spraken over vele dingen
Fortinbras deelde haar mede van zijn levens
ervaringen, Félise vertelde van haar werk
Er waren tijden, dat ze het onopgelost ge
heim omtrent haar moeder geheel vergat, en
zijn groote en hunkerende sympathie voelen
de, legde ze haar hart open en weende over
haar verdriet. Samen lazen ze de brieven uit
de loopgraven, alle te kort en te vluchtig,
met dappere opgewektheid geschreven.
De brieven van Martin en Bigourdin kwa
men vrijwel op hetzelfde neer. Beiden zeiden
hetze'fde. Ze hadden niet de gemakken van
het Hotel des Grottes Maar wat wilde je
dan ook? Oorlog was oorlog. Ze waren heel
gezond, ze hadden genoeg te eten. Ze hadden
een hevige schermutseling met de Duitschers
gehad en velen van hen waren gedood. Maar
de overwinning was zeker. Ze hadden warm
ondergoed noodig, want de nachten werden
koud en zou Félise er ook wat chocolade en
pakjes Basto bij willen doen? Hartelijke
groeten aan allen en Vive la France!
Fortinbras nam deze brieven mede naar
het Cafe de 1' Univers en las ze voor aan de
ouderen, die achtergebleven waren en die al
len dergelijke brieven ontvangen hadden. De
Adjoint de Maire was de eerste, die zonder
brief kwam. Hij had een telegram, dat zon
der een woord van hand tot hand ging. Hij
hield zich dapper, maar toete het telegram
weer bij hem terug kwam, barstte hij uit:
C' est stupide! (het is dom). Vergeef
mij, vrienden, maar hij was mijn eenigen
zooil.
Eindelijk na lange stilte kwam er slechte
tijding over Bigourdin, die zwaar, misschien
wel doodelijk gewond lag in het hospitaal in
een kleine stad in het Noorden. Dagen van
hevige ongerustheid volgden. Door een wis
seling van telegrammen vernamen zij, dat hij
door de long was gestoken. Félise deed haar
werk met een bleek, vertrokken gezichtje.
Toen kwam er een brief van Madame
Clothilde Robineau uit Chartres.
Mijn lief nichtje,
Ofschoon je je ondankbaar tegen
over mij gedragen hebt, schenk ik je
vergiffenis nu ik weet, dat je alleen
bent en onbeschermd. Ik heb ver
nomen, dat je oom Gaspard hopeloos
is. Je bent boos weggeloopen, om
dat ik berispend over je vader
sprak. Maar als je ook gestaan had
aan het sterfbed van je moeder in
die vreeselijke zolderkamer in de
Rue Maugrabine, zou je me niet zoo
hard veroordeelen. Wees overtuigd,
lieve kind, dat ik je welzijn pp het
oog heb, zoowel wat het materieele
als wat het geestelijke aangaat. Als
je raad noodig hebt in het beheer
van het hotel, zal ik je graag met
mijn ondervinding bijstaan.
Je liefhebbende tante,
Clothilde Robineau
Aan dit koele, maar goed gemeende
aanbod, sloeg Félise weinig aandacht.
Vader of geen vader, oom of geen oom,
zij voelde zieh bekwaam 00 eau hotel te
Na gevoerde correspondentie verklaarde
de minister zich thans bereid voor het ma
ken van een rijwielpad aan de Hoflaan tegen
over huize „Kranenburg', het verbreeden van
den Bererweg vanaf de melkfabriek tot den
Nesdijk en andere werken, een nader te be
palen subsidie toe te kennen in de loonen,
uit te betalen, aan daarbij te plaatsen werk
loozen, alsmede een percentage in de kosten
der te plakken rentezegels en een deel der
premie verschuldigd ingevolge de ziektewet.
Aan deze toezegging werden de volgende
voorwaarden verbonden:
le. alleen werklooze hoofden van gezinnen
en kostwinners (één uit een gezin) komen in
aanmerking, na verkregen toestemming van
den inspecteur der werkverschaffing te Beem-
ster, om te worden te werk gesteld.
2e. er zal zooveel mogelijk in accoord moe
ten worden gewerkt, tegen een toe te kennen
loon, dat bij flink werk gemiddeld 0.30 per
uur kan worden verdiend;
3e. toeslagen, in welken vorm ook, mogen,
zonder machtiging dezerzijds, niet gegeven
worden
4e. bij verzuim wegens regen mogen de
eerste 3 uur per week niet worden vergoed,
de volgende regenuren met 24 cent.
5e. met de algemeene controle in de werk
verschaffing wordt de Ned. Heide Maat
schappij te Amsterdam belast.
De uit deze controle voortvloeiende kosten
dragen rijk en gemeente elk voor de helft.
De dagelijksche leiding van de werkzaam
heden kan bij zoo'n college berusten.
6e. De premie welke voor het vastgestelde
dagloon verschuldigd is volgens de ziektewet
moet voor 1/4 op de arbeiders worden ver
haald.
De voorzitter betoogde, dat het voor
stel zeer belangrijk was. Het aantal werkloo
zen stijgt en 't is een vraagstuk, hoe den win
ter door te komen. Wanneer de voorteekenen
niet bedriegen zal de winter een moeilijke
worden. Velen zullen op de werkverschaffing
aangewezen zijn. De daaraan verbonden kos
ten zullen gaan boven de draagkracht van
de gemeente. B. en W. hebben zich daarom
tot den minister gewend, die op de genoemde
voorwaarden een subsidie wil toekennen.
B. en W. hebben de gevolgen daarvan
voor de arbeiders onder de oogen gezien en
willen met het oog daarop de wachtweken
bij de te werkstelling laten vervallen.
Spr. gaf hierop een opsomming van de
werken die B. en W. in werkverschaffing wil
len uitvoeren. Hieronder vallen ook het afma
ken van de rioleering in Oostdorp, het be
planten van de duinen, het egaliseeren van
liet terrein voor de ijsbaan en het graven
van slooten.
Wanneer een werkweek van 48 uur wordt
ingesteld, dan beteekent de nieuwe regeling
practisch voor de te werk te stellen werkloo
zen, die nu geen wachtweken meer zullen
krijgen, een vermeerdering van inkomen,
waarvoor ze echter langer moeten werken.
Vooral voor de gemeente, die dan door kan
gaan met het te werk stellen, zal het veel
schelen. Zeker wel een 10.000.
B. en W. stelden dan ook voor om de door
den minister gestelde voorwaarden te aan
vaarden.
De heer Dingerdis (r.k.) zeide, dat het
voorstel in zijn fractie uitvoerig was bespro
ken. Deze is van oordeel, dat er bij den mi
nister op aangedrongen moet worden het
loon op 35' cent per uur te stellen.
Op grond van latere besprekingen is de
meerderheid deed spr. het voorstel, om de
meening, dat de raad nog niet op de hoogte
is van de gemeente-financiën en namens die
meerderheid doet spr. het voorstel, om de
voorstellen van B. en W. aan te houden, een
commissie uit den raad te benoemen, die mèt
den voorzitter op audiëntie gaat bij den mi
nister om te trachten van deze een betere re
geling te verkrijgen en voorloopig de werk
verschaffing nog te laten functionneeren, zoo
als in ée laatste vergadering is aangenomen.
De heer Zeiler vroeg of B. en W. met
de woorden: „tot een naaer besluit" in hun
voorstel een besluit van het gemeentebestuur
of van den minister bedoelen.
De voorzitter zeide, dat de minister
voorloopig een subsidie tot 26 Nov. beoogt
en dat dan de zaak weer bezien moet worden.
Weth. Apeldoorn kwam er tegen op,
als zouden de r.k. fractieleden niet op de
hoogte aijn gebracht van den toestand der
gemeentefinanciën. Spr. heeft in die fractie
duidelijk naar voren gebracht, hoe het daar
mee staat en hoe men er met de eerstkomende
begrooting voor komt te staan. Wat de hee
ren achter zijn rug willen doen, moeten ze
weten, maar hij ontzegt hun dan het recht
om te spreken van de r.k. fractie Van mij
mogen ze zooveel knoeien als ze willen en
vandaag met den eenen wind en morgen met
den anderen meegaan. Tn de fractievergade
ring is echter met algemeene stemmen beslo
ten om voor te stellèn, B. en W. uit te noodi-
gen, alsnog te trachten, het uurloon op 35 ct
te krijgen.
De heer Miltenburg: Wij hebben in
de fractievergadering geen cijfers gehad
Weth. A p e 1 d o o r n: Ik heb ze daar me.
degedeeld.
Mevr. Dekker verklaarde, het met de
meerderheid der r.k. fractie eens te zijn E>e
raad staat voor de moeilijkste beslissing van
het geheele jaar. Spr. vond het ondoenlijk om
in zoo'n korten tijd tot een beslissing te ko.
men. Het door den minister gewilde loon be
teekent, dat het weekloon practisch niet hoo
ger komt dan 13.50. Daarvan zou dan 5
huishuur en voor het ziekenfonds, brandstof
gas, electra 3 afgaan, zoodat er dan 6
blijft voor een gezin, gemiddeld bestaande
uit man, vrouw en 3 kinderen om gedurende
7 dagen in de week den bakker, den kruide
nier, den groenteboer, den melkboer en al het
andere te betalen. Van vernieuwing in de
huishouding zal spr. maar niets zeggen
maar voor haar staat vast, dat dit loon on'
doenlijk is.
Nood breekt wet, doch in de eerste plaats
zullen we moeten probeeren, bij den minister
andere voorwaarden te krijgen. In het voor
stel staat: „de algemeen geldende
voorwaarden'\ maar spr. meende te
weten, dat andere plaatsen betere voorwaar
den verkregen. De beste oplossing zal dan
ook zijn, den minister te bewegen, betere
voorwaarden toe te staan.
Ook spr. is niet op de hoogte van den fi-
nancieelen toestand der gemeente. Zij dacht,
dat dit kwam, omdat zij een nieuweling in
het vak is, maar uit het onderhoud, dat zij
met verschillende raadsleden had, is haar ge
bleken, dat ook de oude rotten absoluut niet
op de hoogte zijn. En om te kunnen oordee-
len, dient de raad precies te weten, waar de
gemeente aan toe is. Het voorgestelde loon is
te weinig en ook dient ernaar te worden om
gezien, of niet op een andere manier kan wor
den bezuinigd. Een kleine 1000 voor een
motorfiets voor de politie is in deze omstan
digheden zeker niet gepermitteerd.
De voorzitter wees er op, dat het be
drag voor de werkverschaffing al op is. Het
aangeroerde over de motorfiets is een kwestie
van algemeen financieelen aard en het is de
vraag of daardoor niet de aanstelling van
een politie-agent bespaard is geworden.
Mevr. Dekker wees er op, dat destijds
geen politieman gevraagd is. Het blijft haar
persoonlijke overtuiging, dat in deze omstan
digheden een kleine 1000 voor een motor
rijwiel voor de politie per jaar niet geoor
loofd is.
Met de r.k. fractie was zijn dan ook voor
aanhouding van het voorstel.
De heer Den Das verklaarde zich even
eens voor aanhouding. Niet alleen de raads
leden zijn financieel niet goed georiënteerd,
maar uit de stukken is hem niet gebleken dat
dit met het college wel het geval is; wel, dat
het college deze zaak vermoedelijk niet van
alle kanten heeft bekeken. Ten eerste betwij
felde hij, of de objecten van werkverschaf
fing, door het college opgenoemd, wel alle
door de regeering als zoodanig zullen wor
den aanvaard. Bovendien zijn er objecten in
het program opgenomen, die niet onder werk
verschaffing behooren, zooals het afmaken
van de rioleering en het maken van de septic-
tank te Oostdorp. Dergelijk werk moet op de
vrije markt worden gebracht, omdat ze baten
met zich brengen.
Voorts kwam het spr. voor, dat het college
niet alle pogingen in het werk heeft gesteld,
om het uurloon voor de werkverschaffing op
een hooger niveau te krijgen. In Beverwijk en
in Krommenie bedraagt het uurloon in werk
verschaffing mèt de Rijkssubsidie 38 cent per
uur. Beziet men de constellatie van de ge
meente en de levensomstandigheden, waarin
de burgers hier verkeeren, dan dient z.i. zeer
zeker met ernst bij de regeering een poging
gedaan te worden om voor Bergen te verkrij
gen, wat Beverwijk en Krommenie verkregen.
Hetgeen B. en W. voorstellen, beteekende
een ernstige stap. Men geeft daarmee prijs
de zeggingschap van de gemeente over deze
materie, terwijl daar tegenover geen enkele
definitieve toezegging staat. 26 Nov. dient te
worden afgewacht, wat er verder zal gebeu
ren. De raad mocht bovendien van B. en W.
verwachten een opgave, hoe de gemeente er
financieel op het moment voorstaat. Z. i. had
dit voorstel behandeld moeten worden bij de
begrooting. De raad had dan over de gege
vens van den Inspecteur der belastingen be
schikt en met kennis van zaken kunnen oor-
deelen of het noodzakelijk is, dat de gemeente
de Rijkssubsidie voor de werkverschaffing
vraagt. Voorts wees spr. er op, dat 't uurloon
van 30 cent slechts verdiend kan worden bij
een goede arbeidsprestaties. De niet-grond-
werkers zullen dus zeker niet de 30 cent per
uur halen. Voor hen is het noodig, dat naast
de werkverschaffing een steunregeling, ook
met Rijkssubsidie komt. Ook bestaat de mo-
besturen. De raad van tante Clothilde
was het laatste, dat zij in de wereld noo
dig had. Maar één zin in den brief
maakte, dat zij niet dadelijk een weige
rend antwoord kon schrijven. Die ééne
zin hield haar gedachten voortdurend
bezig. Haar moeder was in de Rue Mau
grabine gestorven. Zé hadden haar ge
zegd, dat zij in het ziekenhuis was over
leden. Dingen, die haar tot nu toe ake
lig duister waren geweest, werden haar
helder en zij veronderstelde iets, dat
heel tragisch was en heel treurig. Ze
trilde op haar beenen.
't Was de eenige brief, dien de brie
venbesteller dien middag bracht. Ze las
hem in de vestibule. Fortinbras, die in
het bureau rekeningen zat na te kijken,
zag toevallig hoe zij met groote oogen,
zwaar ademend, op den brief staarde.
Hij kwam vlug naar haar toe en vroeg:
Er is toch geen slechte tijding?
Ze gaf hem den brief. Hij las en be
greep niet dadelijk, wat haar zoo ge
troffen had.
Het bericht over je oom is overdre
ven en wat nu het aanbod aangaat
De Rue Maugrabinezei Félise.
Nu begreep hij; zijn adem stokte en
vader en dochter staarden elkaar gerui-
mèn tijd lang en diep in de oogen. Ein
delijk zei zij doodsbleek:
Die vrouw, die ik zagdie de
deur openmaaktewas mijn moeder.
Zij had de waarheid doorgrond. Hij
koo piets tee^r aanvoeren pflj dje te ver
helen. Hij maakte een droevig gebaar
van toestemming.
Waarom hebt u dat voor mij ver
borgen gehouden? vroeg ze.
Je had zoo'n mooi deaal voor
oogen, mijn kind, en het zou een mis
daad zijn geweest om dat ideaal te ver
storen.
Ze stond fier rechtop er was iets
van staat in haar tenger figuurtje en
dicht op hem toetredend en met onbe-
vreesden blik zei zij:
U weet wat u mij deed veronder
stellen, toen ik haar zag?
Ja, mijn kind, zei Fortinbras.
U- waart óók een ideaal, vader!
Hij glimlachte.
Je had mij teeder lief, maar ik was
toch geen heilige in je oogen mijn lieve
ling.
Ze bedwong haar aandoening, onder
drukte een snik, maar de tranen rolden
haar over de wangen.
Dat bent u nu wel, zei zij.
Hij glimlachte droevig.
Een arme oude zondebok van een
heilige, zei hij, en drukte haar tegen zich
aan.
Later, in de salon bij het vuur ge
zeten, want de herfst was kil en vochtig,
vertelde hij haar de droevige geschiede
nis van zijn leven; hij verborg niets,
maar deelde haar de feiten mede, zoodat
zij oordeelen kon. Ze zat op het haard
kleedje met {jaar armen om zijn knieën.
f, (Wordt vervolgd).
