dagblad voor alkmaar en omstreken.
HEROPENING
N.V. MASSAUGAMGE,
VAN ONZE VERVERIJ EN
CHEMISCHE WASSCHERIJ
Stadsritten 80 cent
Hit hel JUuiemetU
OP 14 NOVEMBER A.S. 1,
Dxtg^Üfksch OveczicfU
J^uitenCand
Ho. 268
Zaterdag 12 November 1932 Hoofdredacteur: Tj N. ADEMA.
134e Jaargang
Onze nieuwe fabriek, onze nieuwe installatie en bovenal onze
nieuwe methode, geven U een idee van de geweldige vooruit
gang op het gebied van CHEMISCH REINIGEN.
Om een ieder de gelegenheid te geven daarmede kennis te
maken, noteeren wij tijdelijk voor chemisch reinigen colbert-
costuums f 2.50, japonnen f 2.—, mantels f 2.—, regenjassen of
mantels f 2.50. Op alle andere goederen 20 procent korting.
Nieuwe gebouwen, nieuwe machines, nieuwe methode, vereenigd
in een zaak met een oude reputatie. DAT MOET GOED ZIJN.
VERVERIJ EN CHEMISCHE WASSCHERIJ
TAPIJTREINIGING VAN S. KROM, ALKMAAR.
TELEFOON 1525.
ONZE WASSCHERIJ ZAL ONGEVEER
HALF DECEMBER GEREED ZIJN.
duitsche politieke
gevangenen in honger
staking.
RITTEN NAAR BUITEN
ZEER BILLIJK TARIEF.
AUTORIJLES met 6 cyL
Amer. gesl. wagen, per
uur of per cursus.
MASSAUPLEIN 1, TEL, 257,
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco 4- )r het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
T^IJS DER GEWONE ADVERTENTIEN»
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij vb. HERMs. COSTER ZOON, VoordamC9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
De algemeene beraadslagingen over de Rijks-
begrooting 1933 werden heden in de Tweede
Kamer voortgezet en wel met een rede van den
beer L. de Visser (comm.), die gelijk te
voorspellen viel, harde en onvriendelijke woor
den richtte tot de andere partijen en hare lei
ders in de Tweede Kamer, de onmacht van het
kapitalisme betoogde en verder beschouwingen
wijdde aan de crisis en daarmede samenhan
gende problemen, gezien door communistische
bril. Dat daarbij huldigend over Rusland werd
gesproken, kan men zich licht voorstellen,
evenals dat hij de zegepraal van het proletari
aat en het communisme voorspelde. Daarbij
brak hij den staf over de reactionaire politiek
der tegenwoordige regeering. Nu en dan moest
de voorzitter den spr. daarbij vermanen de
parlementaire vormen niet te veel te verwaar-
loozen. Bitter klaagde de spr. over de weinige
steun welke de moties en voorstellen der com
munisten bij de Kamer vinden.
Bitter klaagde hij daarbij over de politieke
onderkruiperij van de S. D. A. P., o.a. bij de
kwestie van de cumulatie.
Het rapport-Weiter zou volgens hem een po
ging zijn om het proletariaat tot het Indische
koelie-peil en krioelen van onwaarachtigheden,
o.a. wat betreft de werkloosheid. Ook pro
testeerde hij tegen de hooge inkomsten van de
Kroon, maar dat punt voert het rapport^Welter
niet aan!
Tot besluit diende de spr. twee moties in, een
ten gunste van een heffing ineens en een tegen
de cumulatie van pensioenen en tractementen.
Zij vervielen echter wegens gebrek aan steun.
Mej. F r i d a K a t z (c. h.) hield hierna een
pleidooi ten gunste van de binnenschippers.
De heer d e W i 1 d e (a. r.) besprak de finan
ciën, de financiëele plannen der regeering en
die der sociaol-democraten. Hij kwam daarbij
in het bijzonder tegen de leden, die niets willen
bezuinigen, en alleen tekort uit hooge lasten
willen dekken. Bezuiniging is echter onmis
baar en onvermijdelijk. Men moet daarbij ech
ter in onderling vertrouwen te werk gaan en
geen wantrouwen zaaien.
De rijksfinanciën staan er echter zeer donker
voor. Niet met alle maatregelen der regeering
gaat spr. accoord, wel met het thans gewijzigde
voorstel tot verhooging van de invoerrechten.
Maar met verzwaring van lasten komt men er
niet, er moet ook bezuinigd worden en spr.
laat zich in verband hiermede sympathiek uit
over het rapport-Welter. Men deinze daarbij
niet terug in te grijpen in de z.g. cultureele uit
gaven. Op de defensie valt op het oogenblik
niet verder te bezuinigen. Wat de salariskor-
ting betreft, hoopt spr. op een vruchtbaar re
sultaat van het georganiseerd overleg.
Wat de financieele plannen der S. D. A. P.
betreft, waarom zwijgt de heer Albarda geheel
over de plannen-Oudegeest tot verhooging der
Staatsinkomsten, o.a. door verlaging van de
rente van Staatsfondsen, instelling van een ta-
baksmonopolie, oprichting van een Staatshypo-
theekbank, een Staatsassurantie enz.? De heer
Albarda kikt er nu zelfs niet over, schoon de
vader dier plannen de voorzitter zijner partij is.
Maar zijn heffing in eens zou geen effect heb
ben en zeker niet in 1933. Ook de andere
door den heer Albarda genoemde middelen tot
verhooging der inkomsten zouden niet doel
treffend zijn, in ieder geval niet voldoende op
brengen. Maar intusschen drijft de heer Al
barda een zeer gevaarlijke politiek, ook voor
de eigen partij.
De heer Dr. Bierema (lib.) zette uiteen,
dat de regeering op de begrooting niet vol
doende heeft bezuinigd, terwijl er niet voldoen
de uit de spoorwegen wordt gehaald. Ook op
andere punten was spr. niet ingenomen met
het financieel beleid der regeering en hij
keurde het o. a. af, dat de regeering niet direct
een aantal bezuinigingen van het rapport-Wel
ter heeft toegepast. De verhooging der opcen
ten op de vermogensbelasting had wijders zijn
sympathie niet, tenzij als tijdelijk noodoffer.
Spr. betwijfelt, dat de verhooging der opcenten
op de Gemeentefondsbelasting het geraamde
bedrag van 9 millioen zal bereiken.
Wat de wijziging der voorgestelde verhoo
ging van de invoerrechten betreft, achtte spr.
de nieuwe lezing een verbetering. Hoe zijn
partij er over zou oordeelen, verklaarde hij
echter niet. Spr. behandelde verder de moge
lijkheid van conversie, de bezuiniging door
centralisatie der sociale verzekering, de wen-
schelijkheid om de cumulatie van pensioenen
enz. tegen te gaan, enz.
De heer Vliegen (s. d. a. p.) pleitte voor
de handhaving van de cultureele belangen. De
demonstratie op Houtrust was echter een pro
test tegen het streven om zulks te doen op kos
ten van de arbeidende klasse. Intusschen van
teruggaan tot vroeger toestand wilde hij niet
weten.
Verder pleitte hij o.a. voor een belasting var
het bezit in doode hand, klaagde over de hou
ding der commissie-Weiter tegenover de ge-
meente-financiën, terwijl zij de uitgaven der
provinciën onaangeroerd laat. Zoo het met de
gemeente-financiën niet in orde is, ligt dit met
aan het beheer doch aan de crisis.
De heer F 1 o r i s Vos (wild) verkondigde
hierna eenige beginselen betreffende zuinigheid
in het Staatsbedrijf, had het over de nationalis
tische opleving, pleitte voor belasting van de
De vlag in top.
en veiligheid van het gesticht strookende wij
ze bezig houden. Bovendien kunnen zij, in
dien zij er den wensch toe te kennen geven,
ook werkzaamheden verrichten ten benoeve
van de inrichting. Over het met dezen ar
beid verdiende geld mogen zij vrij beschikken.
De gevangenen kunnen ook twee maal per
week bezoek ontvangen. Zij mogen hun eigen
voedsel verzorgen. Indien zij zulks niet wen-
schen, kunnen zij voldoende voeding van de
inrichting ontvangen.
De orde is thans volkomen hersteld. Slechts
zes gedetineerden weigeren voedsel te ont
vangen.
doode hand, doch was overigens vrijwel onver
staanbaar.
Hat slot zijner rede was een aanbeveling van
het ondernemen van groote werken ter bestrij
ding van de werkloosheid.
De heer J. t e r Laan (s. d. a. p.) lichtte
vervolgens een motie in tegen de plannen van
de salarissen der Rijksambtenaren in te korten.
Zijn partijgenoot D e B o e r sprong ook al in de
bres voor de noodlijdende binnenschippers. De
leider der St. Ger. Staatsp., de heer Kersten,
hield een ongewoon heftige anti-Roomsche re
de, waarin hij den anti-revolutionnairen ver
weet te veel in katholiek gareel te loopen en
zelfs het den heer Colijn euvel duidde, dat hij
katholieke missionarissen bij hun vertrek naar
Indië goede reis toewenschte,
Dinsdag komt de regeering aan het woord.
STANLEY BALDWIN OVER DE
CIVIELE LUCHTVAART.
Het vreeselijke van den oorlog in de lucht.
De luchtoorlog moet verboden worden.
Gisteren heeft in het Engelsche Lagerhuis
Stanley Baldwin het woord gevoerd over de
afschaffing der militaire luchtmacht en de
internationale contröle op de civiele lucht
vaart. De wereld lijdt onder een gevoel van
vrees, aldus Baldwin, en niets is verander
lijker voor deze instinctieve vrees, dan de
vrees voor de lucht. Tot aan den laatsten oor
log toe waren de burgers gevrijwaard voor
de ergste oorlogsgruwelen. Zij hadden zoo
nu en dan met den honger te kampen, ver
loren bun zoons en bloedverwanten, maar
thans lijden zij bovendien van de voortdu
rende vrees niet alleen de vrees gedood te
zullen worden, doch wat voor een man mis
schien nog erger is, te zien dat vrouw en
kinderen uit de lucht worden gedood. In een
komenden oorlog kan iedere stad, welke bin
nen het bereik van een vliegveld is, vijf mi
nuten na het begin worden gebombardeerd
op een wijze, welke in den laatsten oorlog o
begrijpelijk kek, en het is de zaak wiens
moreel het vlugste door het ^eid*"de-^ê
bardement zal zijn geschaad. De ..mn m the
street" doet er wel aan te r^eren aater
geen macht ter aarde ,s, welke hem tegen een
bombardement Kan beschermen. Wat het volk
ook zal zeggen, de bommenwerper gaat zijn
gang. Dit is zeer gemakkelijk te begrijpen, als
men de ruimte in oogenschouw neemt. Neem
de een of andere stad op dit eiiand (Enge
land) of op het vasteland en ga na op welke
wijze de stad en haar voorsteden in staat van
verdediging kan worden gebracht. De lucht
moet in sectoren worden gesplitst. Vliegtui
gen kunnen op 2000 voet of misschien nog
hooger zijn. Nu kan langs mathematischen
weg worden berekend, dat sectoren van tien
tallen tot honderden kubieke mijlen moeten
worden verdedigd Stel voor 100 kubieke mij!
en bereken hoeveel vliegtoestellen noodig
zullen zijn om den vijand geen kans te geven
door te breken. Het is ondoenlijk. Er is geen
enkek deskundige in geheel Europa, die zal
zeggen dat het mogelijk is.
De eenige verdediging is de aanval. Dat
beteekent dat eerst meer burgers, meer vrou
wen en kinderen gedood moeten worden, in
dien de eigen verwanten voor den vijand
gespaard blijven. De luchtstrijdkrachten staan
nog pas in het begin. De mogelijkheden zijn
onberekenbaar en onbegrijpelijk. Ik ben er
stellig van overtuigd, dat indien het mogelijk
is de luchtstrijdkrachten moeten worden ver
boden. Maar indien zij verboden zijn, blijven
er de machtige bommenwerpers. Het moet
mogelijk zijn de burgerlijke luchtvaart te
controleeren.
Zonder twijfel zal Duitschland, al heelt dit
land ook geen luchtstrijdkrachten, deelnemen
aan alk besprekingen, die in dit opzicht moch
ten worden gehouden.
Aan het slot van zijn redevoering zeide
Baldwin: In feite moet dit probleem door de
jongeren worden beslist. Zij zullen deze
bloedige uitkomst van het oorlogvoeren moe
ten bestrijden tot het einde. Het instrument
ligt in hun handen. Er zijn werktuigen, zoo
verschrikkelijk, dat de menschheid besloten
heeft ze niet te gebruiken. Ik zelf ben toeval
lig bekend met ten minste drie uitvindingen,
waarvan het gebruik welbewust in der, vori
gen oorlog is voorgesteld en die nooit in
noemenswaardige mate gebruikt zijn. Ik
vraag mij af, of het geweten der jongeren, met
betrekking tot dit wenctuig, er ooit toe zal
komen, te voelen, dat dit kwaad te niet gedaan
behoort te worden. Wanneer zij dat niet ge
voelen welnu, de toekomst ligt in hun
handen. Laat hen bedenken, dat zij verant
woordelijk zijn voor de verschrikkingen, die
dan op aarde zullen zijn neergekomen.
Te BielefelcL
De communistische „Welt am Abend"
deelt mede, dat politieke gevangenen in de
strafgevangenisstraf te Biekfeld evenals te
Gross Strehlitz,, te Bergedorf bij Hamburg
en te Wesermünde politieke gevangen in hon
gerstaking zouden zijn gegaan wegens ver
scherping van de gevangenis bepalingen.
De betoogingen van de communistische
gevangenen zijn, naar nader wordt gemeld,
behalve tegen de door de verscherpte bepalin-
g n ingevoerde controle op de brieven, ge
richt. Afgezien van het feit, dat de gevange
nen onder leiding van Scheringer stoelen en
ander materiaal vernielden, hebben zij gewei
gerd eenige maaltijden te gebruiken, evenwel
zondrir dat van een voedselstaking kan wor
den gesproken. Door hernieuwd kabaal
gejoel trachten zij ook thans nog de aandacht
aer buitenwereld te trekken. Voor het gebouw
zijn twee Schupo's geposteerd. In de omge
ving is het echter rustig.
De orde herstek
Van bevoegde zijde wordt verklaard, dat de
nieuwe bepalingen inzake de vestingstra
waartoe in het voorjaar 1932 is besloten en
welke voor 10 November 1932 in werkin
zouden moeten treden, niet inhouden dat c
gevangenen dwangarbeid moeten verrichten
Voor hen bestaat geen arbeidsplicht. Daar
entegen mogen zii zich op iedere met de orce
NATIONAAL SOCIALISTISCH
RIJKSDAGLID GEARRESTEERD.
De politie te Wuppertal deelde - mede dat
het nationaal socialistische Rijksdagrid Vellik
te Altona is gearresteerd. Den 7 November is
op den straatweg bij Wuppertal uit rijn auto
geschoten. In de auto is een pistool gevonden.
In zijn gezelschap bevond zich een SS man, die
eveneens werd gearresteerd.
BOMAANSLAG OP UITGEt ERS-
GEBOUW TE DRESDEN.
De sociaal-democratische „Dresdner Volks-
zeitung" meldt dat in het gebouw van het blad
een helsche machine is gevonden. Aangezien
in het gebouw ook het partijsecretariaat van
de S.P.D. is gevestigd, wordt vermoed dat een
politieke aanslag in het voornemen heeft gele
gen. Er is geen schade aangericht. De politie
zet het onderzoek voort.
DE ONDERHANDELINGEN V N DEN
RIJKSKANSELIER MET DE
MINISTER-PRESIDENTEN.
Aan de besprekingen van den Duitschen
rijkskanselier met de eerste ministers van
Beieren, Saksen, Wurtemberg en Baden waren,
naar Berlijnsche bladen melden, besprekingen
der vier premiers voorafgegaan in het gebouw
van het Beiersche gezantschap. Aan deze be
sprekingen hebben ook deelgenomen de Beier
sche staatsraad Schaeffer en de Beiersche mi
nister van binnenlandsche zaken, Stuetzelf.
WAPENSTILSTANDSDAG.
In Engeland en Ierland.
Gister werd in geheel Engeland de veertien
de herdenking van den Wapenstilstand op de
gebruikelijke plechtige wijze gevierd.
Te Dublin is het tot woeste tooneelen en
protestdemonstraties tegen het Engelsche im
perialisme gekomen. Te College Green werd
tijdens een massameeting de Union Jack onder
luiden bijval der aanwezigen verbrand.
Overal waar een Engelsche vlag te zien was,
werd zij neergehaald en in stukken gescheurd.
Souvenirs aan het Vlaamsche front, die ten
toongesteld waren, werden door de menigte
vernield. De republikeinen drongen zelfs
trams en autobussen binnen en ontrukten de
passagiers herinneringsteekenen. 2000 politie
beambten waren te Dublin op de been. De re
publikeinen riepen voortdurend: Leve de Ier-
sche republiek, weg met het Engelsche Rijk
Tal van personen werden gewond en eenige
belhamels werden gearresteerd. Bizonder op
zien baarde een vrouw, die met een stalen
helm op het hoofd en met een militaire cape
om geheel alleen met een Union Jack door de
straten trok.
In Brussel
Naar aanleiding van den wapenstilstandsdag
is de relikwienschrijn van den heiligen Alber
tus Magnus plechtig naar de St. Goedele-kathc-
draal gebracht, waar een treurmis voor de ge
snelvelden werd gehouden. Aanwezig waren
o.a. de Belgische ministers Theunis en Jaspar
benevens verschillende diplomaten.
Des middags werd in het gebouw van de
Academie een plechtigheid georganiseerd, waar
verschillende redevoeringen werden uitgespro
ken over het vredeswerk van Albertus Magnus
Heden zal de relikwienschrijn weer naar Keu
len worden overgebracht.
RELLETJES IN DUBLIN.
Gisteravond moest te Dublin de geheele
politie en de burgerwacht gealarmeerd wor
den aangezien de anti-Engelsche betoogingen
ter gelegenheid van de herdenking van den
wapenstilstand een steeds dreigender karak
ter aannamen. Geuniformde afdeelingen van
het republikeinsche leger trokken door de
straten en riepen o.a.: „Wij willen de Valera
tot koning van Ierland maken". Zij droegen
borden met de woorden: „Boycot Engelsche
goederen". Herhaaldelijk moest de politie
met den gummistok optreden en verscheidene
personen werden gearresteerd. Pas tegen
middernacht kon de rust worden herstek
Tijdens de onlusten stond het geheele ver
keer stil.
DE ONLUSTEN IN ZWITSERLAND.
Proteststaking
De socialistische vakvereenigingen van
Genève hebben, naar gisteravond verluidde
besloten, heden ter gelegenheid yan de ter
aardebestelling der Donderdag bij de onge
regeldheden te Genève gedoode burgers, een
proteststaking voor den tijd van 24 uren te
proclameeren
Nadere bizonderheden zijn nog niet be
kend. Mtn neemt evenwel aan, dat de sta
king betrekking zal hebben op het kanton
Genève en slechts op de kantonnale bedrijven,
dus niet op de spoorwegen, posterijen en tele
grafie en de vitale bedrijven.
Eenergieke tegenmaatregelen der
overheid in Genève.
Onmiddellijk na het bekend worden van het
besluit der vakvereenigingen in Genève om
heden een algemeene staking van 24 uur af te
kondigen, zijn van overheidswege energieke
maatregelen ter voorkoming van iedere po
ging tot onlusten tijdens de staking geno
men. Politie en gendarmerie worden gereed
gehouden om bij het eerste alarm in te grij
pen. Bovendien wordt het regiment, dat men
naar Genève heeft laten komen en dat nog
niet heeft hoeven op te treden, gereed gehou
den Uit Lausanne is ter versterking een
regiment cavallerie in de dorpen rondom
Genève ingekwartierd. Gisteravond was alles
nog rustig.
Zestien gewonden
De algemeene staking in het Kanton Ge
nève, waartoe (le plaatselijke vakbonden in
den loop van cjen nacht hebben besloten, is
hedenmorgen begonnen Van de 240 aan
wezige vakvereenigingsvertegenwQordigers
stemden 87 voor de algemeene staking 58 er
tegen, terwijl de overigen zich van stemming
onthielden. De Christelijke arbeidersorgani
saties hebben besloten, niet aan de staking
deel te nemen. Ook het trampersoneel en de
arbeiders in de gas- en electriciteitsbedrijven
zullen het werk niet neerleggen. De regee
ring heeft nog in den loop van den nacht
het te Geneve gedetacheerde regiment gemo
biliseerd en het hoofdstation aer spoorwe
gen en het hoofdpostkantoor uit veiligheids
overwegingen laten bezetten. Een regiment
uit het Kanton Waadt, dat oorspronkelijk
vandaag gemobiliseerd zou worden, is ter
versterking naar Genève gezonden.
De vakbonden te Lausanne hebben na een
vergadering, die dikwijls een stormachtig
verloop had en verscheidene uren duurde,
besloten zich niet bij de algemeene staking tf
Geneve aan te sluiten.
BOTSINGEN IN PCLrN.
De staking begonnen.
Te Stargard in Pommerellen kwam het tot
bloedige botsingen tusschcn werkloozen en
politie waarbij 16 personen werden gewond
Er werden 46 werkloozen gearresteerd.
DE ORKAANRAMP OP CUBA.
Meer dan 1000 dooden.
Het marinestation in Havanna maakt offi
cieel bekend, dat het aantal dooden, bü den
springvloed gevallen, ruim 1000 bedraagt.
500 dooden zijn reeds begraven. De pas ge
kozen burgemeester van Santa Cruz del Sur,
Antonio Martinez, heeft zich, uit vertwijfe
ling over het feit, dat zijn geheele familie is
omgekomen, een kogel door het hoofd ge
jaagd. Ooggetuigen deelen mee, dat zich
tooneelen van onbeschrijfelijke ellende afge
speeld hebben. Talrijke kinderen kwamen
voor de oogen van de wanhopige ouders om,
zonder dat aan redding ook maar te denken
viel. Toen eindelijk het water terugtrok, wa
ren de boomen en de hooger gelegen huizen
me' tallooze lijken bezaaid
Santa Cruz del Suur een
hoop.
puin-
De minister van arbeid, Onetti, heeft bevel
gegeven, dat de slachtoffers van de spring-
vloedcatastrophe, die nog geborgen worden,
gemeenschappelijk moeten worden verbrand.
De stad Santa Cruz del Sur, die vooral
ernstig geleden heeft, toont het beeld van éés
grooten puinhoop.
1800 dooden?
De stormvloedcastrofe op Cuba heeft, naar
thans blijkt, veel ernstiger gevolgen gehad
dan men tot nu toe heeft aangenomen. Het
aantal dooden varieert in de verschillende
berichten, terwijl enkele' berichten van 50
dooden spreken, wordt van andere zijde mel
ding gemaakt van het verlies van 1800 men-
schenlevens.
De visschersplaats Camaguey is door een
8 M. hoogen springvloed volkomen verwoest.
Duizenden vluchtelingen zijn te Santa Cruz
en de omliggende plaatsen aangekomen. Alle
ziekenhuizen zijn tjokvol. L levensmiddelen en
medicic zijn per vliegtuig overgebracht. De
schade, welke aan de te velde staande gt-