dagblad voof alkmaar en omstreken. ^Buitenland SugeliikschOvetucfU No. 269 Maandag 14 November 1932 134e Jaargang de duitsch-fransche economische onderhande lingen beëindigd. de rijksmaatregelen in pruisen. onderhoud von papen— hugenberg. duitsch schip op een rif geloopen. bank voor internationale betalingen. de ongeregeldheden in de gevangenis te buhlefeld. de brand in het kinderhuis te zuerich. ALKMAARSCHE COURANT. D,*« Courant wordt ELKEN AVOND, bebalve Zon en Feestdagen, nitgegeren. Abonnen.entep,iis per 3 maanden bij vooruitbetaling voo, Alkmaar f 2—, franco 4' r het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. r*>JJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Dit nummer bestaat uit drie bladen. HET OORLOGSSCHULDEN- VRAAGSTUK. Directeur: C. KRAK. Een Engelsche nota aan Amerika. Zullen de andere debiteuren volgen? Het Britsche ministerie van buitenland- sche zaken heeft aan de Vereenigde Staten een nota aangeboden, inzake de Engelsche schulden aan Amerika. De aanbieding van deze nota beteekent een stap verder op den weg van bespreking der oorlogsschulden. De inhoud van de Engelsche nota is mede gedeeld aan de regeeringen van Frankrijk, België, en Italië. Naar verluidt heeft de Fransche regeering een mededeeling betref- fende de Fransche schulden aan Amerika, die de volgende maand betaald moeten wor den gedaan. Verwacht wordt, dat de andere debiteuren een ergelijke stap zullen doen. De inhoud van de Britsche nota is door Stimson getelegrafeerd aan Hoover die waarschijnlijk Dinsdag van Californië te Washington zal terugkeeren. Het Engelsche ministerie van buitenland- sche zaken heeft gisteravond den tekst van haar nota inzake de schulden aan Amerika gepubliceerd. In de nota wordt allereerst herinnerd aan de steun van Engeland aan het moratoriumvoorstel van Hoover en ver volgens in het tweede gedeelte verklaard, dat de verwachtingen, welke door het voorstel Hoover zijn gewekt, niet ten volle in vervul ling zijn gegaan. Refereerend aan het offici- eele communiqué dat ter gelegenheid van het bezoek van Laval aan Washington is gepu bliceerd, wordt dan de overtuiging uitgespro ken, dat verdere actieve maatregelen moeten worden getroffen om de werelddepressie te overwinnen. In het derde gedeelte van de no ta wordt gewezen op het verdrag van Lau- sanne en er de nadruk op gelegd dat dit het maximum beteekent van hetgeen de betrokken regeeringen kunnen bijdragen tot het herstel van de welvaart ter wereld, waarbij het Amerikaansche volk evenvee! belang heeft als de naties van het Britsche empirium en waartoe het noodig is, dat 't Amerikaansche vc'k zijn medewerking verleent. In het vierde gedeelte der nota wordt ver klaard dat het systeem der financieele ver plichtingen der staten onderling, zooals dit thans bestaat, aan een herziening moet wor den onderworoen. De Engelsche regeering acht het noodzakelijk dat snel handelend wordt opgetreden en hoopt dat Amerika zoo snoedig als maar eenigszins mogelijk is on derhandelingen zal aanvangen. In het viifde gedeelte wordt ingegaan op het eigen'ijke doel der nota, n.1. het uitstel der per 15 December a.s. vervallende Engel sche oorlogsschuldbetalingen aan Amerika Het is onmogelijk, in den korten tiid van vijf weken een overeenkomst betreffende een on derwerp van zulk een omvang tot stand te brengen. Daarbij wordt gewezen op de actie, welke tijdens de conferentie van Lausanne werd gevoerd en waarbij om een ongestoord verloop der onderhandelingen mogelijk te maken de betalingen aan de betrokken mo gendheden werden opgeschort. De Engelsche regeering spreekt de hoop uit, dat in dit geval een optreden als te Lausanne zal worden te baat genomen In het laatste gedeelte der nota word. voorgesteld Washington aan te wijzen als zetel voor de besprekingen inzake de schul denkwestie. DE GEMEENTERAADS VERKIEZINGEN IN DUITSCHLAND. Weinig belangstelling in Saksen. Gelijk niet anders te verwachten was, zijn de uitslagen van de gister gehouden gemeen teraadsverkiezingen in Saksen, wat de stem menverhoudingen der verschillende partijen betreft, niet veranderd ten opzichte van de rijksdagverkiezingsuitslagen van de vorige week, afgezien dan van het feit, dat de bevol king in veel geringere mate naar de stembus is opgetrokken. De thans gekozen gemeente raden zullen er desniettemin heel wat anders uit zien dan de vorige, aangezien die nog in 1929 gekozen waren en in den loop der tijden een groot verschil gingen vertoonen, wat hun samenstelling betrof, met de werkelijke ver houding der partijen Deze verkiezingen heb ben dit verschil thans opgeheven. Volgens de tot half zeven gisteravond ontvangen berichten zijn de gemeenteraads verkiezingen in Saksen rustig verloopen tiet -u-eer was somber, maar geregend heeft niet In de ochtenduren is betrekkelijk weinig gestemd. Tot twee uur 's middags badde" noc slechts ongeveer 40 pCt. der kiezers hun stem uitgebracht. Er werden evenwel aan zienlijk minder stemmen uitgebracht dan de vórige week bij de Rijksdagverk.ezmgen. De Saksische bevolking ir vandaag reeds voor de achtste maal van dit jaar naar de stembus getrokken. Zaterdagavond was het te Zwickau tamelijk rumoerig, toen communis ten trachtten te demonstreeren. De politie Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. greep evenwel in en herstelde de orde Eenige personen zijngearresteerd. De verkiezingen te Lubeck. Er hebben zich gister geen incidenten voorgedaan bij de verkiezingen voor het stadsparlement. De opkomst der kiezers schijnt niet zoo groot te zijn geweest als de vorige week bij de Rijksdagverkiezingen. Geen linksche meerderheid meer in Lubeck. Het resultaat van de hier gehouden Bur gerschap-verkiezingen is. dat de linicsche meerderheid gebroken is. De linksche par tijen, die tot dusverre 41 zetels bezetten zijn teruggeloopen tot 38 zetels, de burgerlijke partijen beschikken tezamen over 43 zetels. In het Saargebied. Ook de verkiezingen in het Saargebied, voor de gemeenteraden en de districtsvertegen woordigingen, welke gister zijn gehouden, hebben een rustig verloop gehad. De opkomst der kiezers was vrij groot. Men gelooft dat dc belangstelling even groot is als het geval is geweest bij de verkiezingen welke onlangs voor den landraad zijn ge houden. Officiéél wordt medegedeeld dat: Na be raadslagingen, die twee dagen hebben ge duurd, heeft de vierde subcommissie van de DuitschFransche economische commissie de besprekingen gesloten. Twee consortia zul len worden gesticht. Het eerste is een tech nische vereeniging van Duitsche en Fransche industriëele ondernemingen. Het tweede is in den vorm van een N.V. opgericht door Duit sche, Fransche en Engelsche industriëelen. Haar taak is de uitvoering van groote open bare werken in het buitenland, vooral in ge vallen, dat er verband bestaat met financiëele transacties. De commissie heeft verder een voorloopig rapport aangenomen over een nauwere samenwerking tusschen de indus trieën op het gebied van electrische construc ties, vooral in verband met de electrificeering van de spoorwegen in zekere landen. Eenige leden van de commissie zijn belast met de uitwerking van een gedetailleerd plan. De financiëele kwesties nemen in de be sprekingen een belangrijke plaats in. Van beide zijden is rapport uitgebracht over het in de landen geldende systeem van de over neming van staatsdeficit-garanties bij leve ringen aan het buitenland. Besloten werd, de mogelijkheid van een samenwerking op dit gebied te doen onderzoeken door vier deskun digen. De vierde subcommissie zal in den loop van Februari te Parijs bijeen komen. De beide delegaties drukten haar tevreden heid uit over de bereikte resultaten. GEMEENSCHAPPELIJKE ACTIE VAN DUITSCHE SOC. DEM. EN COMMUNISTEN? Redevoering van Loebe Gistermorgen is te Weenen de partijdag begonnen der soc.-dem. partij van Oostenrijk. De bijeenkomst zal drie dagen duren. Burge meester Seitz opende de vergadering. Namens de Duitsche sociaal-democraten sprak de vorige Duitsche rijksdag-voorzitter, Paul Loebe. Spr wees op de politieke verhou dingen in Duitschland en zeide, dat de tijd van coalities en van dulden voorbij was. Niet bezwaard door vroegere banden zal de sociaal-democratie de socialistische eischen stellen als taak van den tegenwoordigen tijd naast de van zelf sprekende verdediging der democratische rechten. Vervolgens verdedig de Loebe een samenwerking met de commu nisten en zeide, dat onder de arbeiders in bei de kampen een diep verlangen bestond naar een in éénheid uitgevoerde actie. Ieder leider, die uiting geeft aan dit verlangen is zeker van den stormachtigen bijval zijner toehoor ders. Dat men. ondanks de bestaande bereid willigheid, nog niet hiertoe is gekomen, moet geweten worden aan het feit, dat de andere partij onderhevig is aan inv'öeden van bunen de grenzen. Hoe meer echter in Duitschland de democratische volksrechten bedreigd wor den hoe meer de massa der burgers zich tot het'fascisme wendt des te önweerstaanbaar- der wordt de wil tot eenheid ook in het Duitsche proletariaat. Zooals bekend, had de Pruisische minister president dr. Braun in een schrijven aan von Hindenburg geprotesteerd tegen het ontslaan van talrijke hooge Pruisische bestuursambte naren. Naar het „Acht Uhr Abendblatt" meldt, heeft de rijkspresident thans geantwoord, dat hij tot zijn leedwezen in dezen niet kan ingrij pen, daar volgens de uitspraak van het Staatsgerechtshof de rijkscommissaris het recht heeft, in het belang van de vereenvoudi ging van het Pruisische staatsbeheer en van bezuiniging op dat beheer, maatregelen als de onderhavige te nemen. Gister heeft rijkskanselier von Papen, naar de „Montag" meldt een onderhoud gehad met dr Hugenberg. De besprekingen met den leider van het Centrum, prelaat Kaas, en den leider der Beiersche Volkspartij, staatsraad Soaeffer, zullen op zijn vroegst Dinsdag worden gehouden. Naar uit Mexico-City wordt gemeld, is het stoomschip „Vistula" uit Danzig met 60.000 vaten petroleum aan boord ten zuiden van Vera Cruz op een rif geloopen. Het schip was op weg van Tampico naar Hamburg. Het stoomschip .,Rio Bravo" heeft de S.O.S seinen opgevangen en is de „Vistula" te hulp gesneld. Er staat een zwaTe zee. terwijl de bemanning zeer van de koude heeft te lijden. De gouverneurs der circulatiebanken, die deel uitmaken van den raad van beheer van de Bank voor Internationale Betalingen zijn reeds Zondagmiddag voltallig te Bazel bij eengekomen in een voorbespreking tot de Maandag te houden zitting. Ten einde de door de circulatiebanken en de Bank voor Internationale Betalingen te nemen maatre gelen niet in gevaar te brengen, is bevolen dat niets aan de pers mag worden medege deeld. DE ZITTING DER VEREENIGDE DUITSCHE RIJKSRAAD COMMISSIES. Over de zitting van de vereenigde rijks- raad-commissies is het volgende communi qué uitgegeven: ln de zitting van heden werd allereerst de financieele positie van rijk, landen en ge meenten besproken. De rijksminister van fi nanciën, graaf Schwerin Krosick, gaf een overzicht van den financieelen toestand van het rijk. Men houdt rekening met een deficit aan belastingen en invoerrechten van onge veer 700 tot 800 millioen Rijksmark, waar van ongeveer 400 millioen op rekening van het rijk komt, de rest op rekening van de lan- den. Bovendien gaf de minister een exposé over den stand van de schulden en verplich tingen van het rijk. De landen gaven uiting aan hun eischen betaling door het riik in mindering op de schadeloosstelling der spoorwegen, aandeel van de landen aan de opcenten op de in komstenbelasting. De rijksminister zegde toe deze eischen in de regeering te zullen bespre ken. In de middagzitting heeft de rijksminis ter voor binnenlandsche zaken, von Gayl, een overzicht gegeven over de plannen der rijksregeering betreffende de rijkshervorming, waarbij hij er den nadruk op legden, dat deze plannen zullen worden uitgewerkt in over leg met de landen. De vereenigde commissies hebben de volgende resolutie aangenomen, die aan den rijksraad in zijn eerstvolgende plenaire zitting zal worden voorgelegd. 1. De maatregelen van het rijk van 29 en 30 Óctober 1932 gaan veel verder, dan de maatregelen, die zijn genomen op grond van de noodverordening van 20 Juli 1932. De rijksraad stelt vast, dat door deze maatrege len radicale verandering is gebracht in de tot nu toe volgens de grondwet vastgestelde machtsverhouding, tusschen het rijk en Prui sen, het rijk en de landen en de landen on derling. De hoogste rijksorganen hebben her haalde malen de toezegging gedaan, dat aan die verhouding tusschen het rijk en de lan den niets zou worden veranderd. De rijksraad verwacht daarom dat de rijks regeering zoo snel mogelijk maatregelen zal nemen tot het uit den weg ruimen van dezen ongewenschten toestand. 2. Bij de groote beteekenis van een rijks hervorming voor het lot van volk en rijk, verzoekt de rijksraad de rijksregeering drin gend den Duitschen landen een aandeel te geven bij het opstellen der ontwerpen, voor dat die ontwerpen in het rijkskabinet worden besproken. ARRESTATIEBEVEL TEGEN RIJKSDAGAFGEVAARDIGDE. De rechtbank te Wupperthal heeft Vrijdag een bevel tot arrestatie uitgevaardigd tegen den nat.-soc. Rijksdagafgevaardigde Veller wegens poging tot moord in twee gevallen en overtreding van par. 3 van de verordening tegen politieken terreur. Veller is reeds ge arresteerd. anleiding tot dit bevel is de schietpartij, die Zaterdagnacht te Wupper thal heeft plaats gevonden. Daarbij werd uit den auto van Veller geschoten op voorbij gangers en politie. Na de excessen der communistische politie ke gevangenen is de laatste dagen de rust binnen de gevangenismuren niet verstoord De zes gevangenen hebben hun voedselsta king nog niet opgegeven. Van kunstmatige voeding of dergelijke maatregelen is door de directie d?r inrichting tot nog toe afgezien. DE TOESTAND IN ZWITSERLAND. Begrafenis van de slachtoffers te Geneve. Toestand blijft ge spannen. De begrafenis van de slachtoffers der on lusten is over het algemeen rustig verloopen. Aan de plechtigheden in de verschillende sterfhuizen namen duizenden deel, maar de begrafenis op het kerkhof vond plaats slechts in tegenwoordigheid van de naaste verwan ten. In regeeringskringen is men van meening, dat nog geen volledige ontspanning is inge treden. De algemeene staking is tot nu toe kalm verloopen; echter werden in den na middag eenige pogingen ondernomen, het tramverkeer met geweld te verhinderen. De Staatsraad maakt bekend, dat ten ge volge van de aanwezigheid van Bondstroe- pen te Geneve het militaire strafrecht en het algemeene Zwitsersch strafrecht voor alle overtredingen en misdrijven gelden. De Geneefsche regeering heeft alle troe pen onder het bevel van Lederre gesteld, die een scherpe proclamatie heeft gepubliceerd. De troepen zullen onmiddellijk van de wape nen gebruik maken, wanneer ze in hun bewe gingsvrijheid worden belemmerd, wanneer verzet tegen de politie geschiedt, of wanneer personen of eigendommen worden bedreigd, die onder bescherming van de troepen staan. Een waarschuwing behoeft aan het gebiuik van de wapenen niet vooraf te gaan. In de avonduren heerscht er hoofdzakelijk drukte voor de gebouwen, waar de troepen zijn gestationneerd. Ondanks de nerveuze stemming onder de menigte bewaren de troe pen hun kalmte. In de kazernes zijn de ven sters verwijderd, om een beter overzicht over de menigte mogelijk te maken. Bomaanslag in Lausanne. 5 personen gewond. Gisteravond laat is een bomaanslag ge pleegd op het raadhuis te Lausanne, het of- ficieele regeeringsgebouw, waar het geheele stedelijke en gemeentelijke bestuur is onder gebracht. Uit een voorbijrijdenden auto werd een bom naar het gebouw geslingerd. 5 Per sonen werden gewond. Het onmiddellijk door de politie ingestelde onderzoek heeft nog geen resultaten opgeleverd Men is echter al gemeen van opvatting, dat de aanslag door communisten is gepleegd, als protest tegen de door de regeering genomen scherpe maat regelen tegen alle pogingen van communis tische zijde om de orde te verstoren. In Genève is de dag van heden volkomen rustig verloopen De arrestaties van commu nisten hebben nog geen verzet uitgelokt. Nieuwe botsing te Geneve In de late avonduren van Zaterdag is het te Genève opnieuw tot een botsing gekomen tusschen troepen en de menigte, die echter geen ernstige gevolgen had. Voor een ka zerne had zich een menschenmassa ver zameld, die voortdurend de Internationale zong en de soldaten uitdaagde. Plotseling werd een brandspuit in werking gesteld, ter wijl soldaten en politie de menigte met gum mistokken verspreidden. Te elf uur des avonds was de politie den toestand meester. De socialistische leider Isaak is Zaterdag avond gearresteerd. Het is weer rustig Volgens de Zondagochtend uit verschillen de plaatsen ontvangen berichten was de afge loopen nacht rustig verloopen. Te Zürich hebben de communisten des avonds nog een meeting belegd, welke door ongeveer 1500 personen werd bezocht. Onge veer 1000 personen trokken na afloop der bijeenkomst naar de kazerne, waar zij de monstreerden tegen het leger. De politie was evenwel paraat, zoodat het niet tot ernstige botsingen is gekomen. De sociaal-democraten hebben het parool uitgegeven aan de leden niet deel te nemen aan eenige actie zonder de uitdrukkelijke goedkeuring van het vakverbond. Te Bazel is het tot slechts enkele kleine botsingen gekomen Te Lausanne werden een anarchist en een ander verdacht persoon gearresteerd. De algemeene staking ten einde. De algemeene 24 uurs-staking der Geneef sche arbeiders was Zondag ten einde. Het tramverkeer is in vollen omvang hervat. In de stad heeft Zondag volledige rust ge- heerscht. Intusschen zijn de buitengewoon vérgaande veiligheids- en voorzorgsmaatre gelen, welke reeds te voren waren genomen ook gister nog door de politie en de troepen gehandhaafd. De regeering heeft Zondag in den loop van den dag reeds twee bataljons infanterie, wel ke van buiten de stad afkomstig zijn, een mitrailleurscompagnie en een deel van het Geneefsche garnizoen gedemobiliseerd. Ingeval het Maandag niet opnieuw tot or de verstoringen zal komen, zal de rest der gemobiliseerde troepen naar hun garnizoe nen terugkeeren. Sinds Zaterdagavond zijn in totaal 20 nieuwe arrestaties verricht. 2_ soldaten van het Geneefsche garntzoen moesten wegens weigering aan de bevelen te gehoorzamen en andere disciplinaire ver grijpen worden gearresteerd. Zij zijn ter be schikking van de militaire justitie gesteld. In plaatselijke kringen is men het er thans al gemeen over eens, dat de onlusten zijn ver oorzaakt door buiten de stad wonende agita tors. Er zijn Zondag in den loop van den dag eenige huiszoekingen gedaan. De regee ring is, naar verluidt, vastbesloten alle bui tenlanders, die verdacht worden van com munistische propaganda, onverwijld over de grens te laten zetten. Wraak van een psychopaath? De verdenking bestaat, dat de ontzettende jrand in het kindertehuis Buehl aan het meer van Zuerich is aangestoken. Een 42-jarig psychopaath, die verblijf hield in het zelfde gebouw en die reeds meermalen was wegge- oopen, is sedert den nacht van den brand spoorloos verdwenen. Hij was dikwijls zeer opgewonden. Weinige uren voor den brand ïadden de bestuurders nog een gesprek met hem, waarin zij hem onder het oog brachten, dat zijn gedrag zou leiden tot overplaatsing naar Koenisfelden. Daarop dreigde de man, dat hij met de bestuurders nog „een appeltje te schillen" had. Hij begaf zich naar bed, waarna men hem niet meer heeft gezien Zijn aanhouding is bevolen. DE ONTWAPENING. Paul Boncour over het Fransche ontwapeningsplan. De Fransche minister van oorlog, Paul Boncour, heeft ter gelegenheid van een feest maal van oud-strijaers te Couffre een rede voering gehouden over het Fransche ontwa peningsplan. Voor de eerste maal, aldus de minister, laat het plan duidelijk en oyaal en tegenover de geheele wereld uitkomen, waar toe Frankrijk bereid is, indien deze vredesor ganisatie wordt verwerkelijkt. Het is een fout dat Frankrijk vroeger uit voorzichtigheid heeft verzwegen welke bewapeningsbeperkin gen het kon tot stand brengen. Refereerend aan de ontwapeningsconferen tie verklaarde Paul Boncour, welke groote verwachtingen de werkzaamheden, waarvan het welslagen eerst in twijfel was getrokken, thans hebben gewekt en waarvan het misluk ken het teeken zou zijn geweest voor de her bewapening welke vroeg of laat tot een oor log zou hebben geleid. Voor zijn in volledi ge overeenstemming met Herriot verrichte ar beid heeft Boncour, naar hij verklaarde, de beleedigingen moeten slikken, welke sinds den dood van Briand zijn „vrijgekomen". Wij wenschen, aldus Boncour, slechts de toe stemming van alle Franschen. Indien even wel zekere lieden den strijd willen, hierbij doelde hij op de Fransche rechterzijde, dan zullen wij hem voeren. Het land is met ons. Heden publicatie van het Fran sche plan? Nadat Herriot Zaterdag zijn kabinetscolle ga's den tekst van het Fransche ontwape ningsplan had voorgelegd, heeft hij Zondag ook de leden der Fransche delegatie ter ont wapeningsconferentie op de hoogte gesteld van den inhoud van het plan. De kabinetsraad zal wel is waar heden nog een laatste bespreking over de Fransche voorstellen voeren, doch na de zittiner van den ministerraad, welke Zaterdag heeft plaats gehad en welke uitsluitend gewijd was aan het Fransche ontwapeningsplan, kan aangenomen worden, dat geen wijzigingen meer in den tekst zullen worden aangebracht, en dat de tekst zoo mogelijk Maandag nog zal worden gepubliceerd. Het verluidt dat het plan 11 getypte folio vellen beslaat. NOTEERING NOORSCHE FONDSEN. Noorsche persstemmen. In verband met het bericht in het „Financi eel Weekblad" te Amsterdam, volgens het welk de Makelaarsvereeniging te Amsterdam heeft besloten, Noorsche fondsen, zoowel particuliere als openbare, niet meer officieel te noteeren, schrijven de Noorsche bladen, dat het zich terugtrekken van de Noorsche markt door de Hollanders te betreuren, is, vooral waar zij in de laatste tien jaren be langrijke kapitalen in Noorsche fondsen heb ben geïnvesteerd. De bladen wijzen er op, dat onlangs te Londen bij rechterlijke uitspraak is vastge steld, dat obligaties, die in gouden ponden luiden, kunnen worden betaald in papier en ponden volgens dagkoers. Ook in andere lan den zijn dergelijke uitspraken gedaan, daar de goudclausule op het oogenblik illusoir wordt, wanneer het betreffende land offici eel den gouden standaard heeft verlaten. Het Noorsche ministerie van Financiën deelt mede, dat er inderdaad eenige wrijving bestaat. Het geeft toe, dat volgens den nauwkeurigen tekst ook de Noorsche staat verplicht is. de staatsobligaties in goudcou pons af te lossen. Het gaat hier vooral om de leeningen 1904 en 1905. Noorwegen moet er evenwel tegen protesteeren, at van Holland- sche zijde wordt beweerd, dat Noorwegen zijn verplichtingen met betrekking tot de lee ningen niet nakomt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1