dagblad voor alkmaar en omstreken. Hit het %u DuQelijksch Ouetzicht De Bulgaarsche regeering afgetreden. tBuitenland HM Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- ei Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, li ancc door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE A DVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote cont en rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Briefen franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. No. 307 Directeur: C. KRAK. Donderdag 29 December 1932 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 134e Jaargang Gisteren heeft het Bulgaarsche kabinet zijn ontslag bij den koning ingediend. De toe stand in het land critiek. Een dictatuur niet onmogelijk. BLOEDIGE BOTSINGEN. GENERAAL LITZMANN LEGT ZIJN RIJKSDAGMANDAAT NEER. INCIDENT IN SCHOUWBURG TE BERLIJN. ONTPLOFFING IN STOKERIJ AUTO DOOR TREIN GEGREPEN. Twes dooden. POGING TOT ROOFOVERVAL. INERAAK TEN HUIZE VAN BANKIER. DE VERRADERLIJKE POLS. AUTO RIJDT OP AFDEELING SOLDATEN IN. 11 gewonden. WEER EEN VENETIAANSCHE LEEUW DOOR SERVEN VERNIELD. TWAALFJARIGE JONGEN OP STAP. Kerstreisje naar Zweden. MACHINIST SPRINGT IN HET VUUR CHINEESCK STOOMSCHIP GEZONKEN. 35 personen verdronken. jJjt ALKMAARS Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 28 Dec. 1932. Voor de vergadering, welke de Eerste Ka mer heden heeft gehouden, was een agenda van 25 nummers opgemaakt. Vier en twintig er van zijn afgehandeld, niet altijd zonder bespreking, doch in het vijfentwintigste punt. de noodherz.ening van de wet op het Lager Onderwijs, is de Kamer blijven steken. Mor gen wordt de gedachtenwisseling er over voortgezet. Omtrent de besprekingen betreffende de daaraan voorafgaande ontwerpen vermelden wij, dat er bij het voorstel betreffende onder meer de schorsing van de bijdrage van den staat aan de sociale verzekeringsfondsen, door den heer Danz (s.d.a.p.) namens zijn fractie tegen dezen maatregel is gepro testeerd; de reserves dier fondsen mogen in geen geval worden aangetast. Van katholieke zijde, door den heer De Bruyn, werd daarbij de opmerking gemaakt, dat door die inhou ding der storting voorloopig ook de kans is verkeken voor verbetering van de uitkeerin- gen. Minister Verschuur zette uiteen, dat de maatregel de soliditeit der betrokken fondsen niet in gevaar brengt. Het is alleen te betreu ren. dat er voorloopig geen kans bestaat op verhooging van de uitkeeringen. Doch de nood der tijden dwingt daartoe. Het ontwerp is vervolgens aangenomen met de soc. demo craten als tegenstemmers. Bij het voorstel om nogmaals, en nu voor twee jaar, de verplichte vaccinatie voor ter school gaande kinderen op te schorten heb ben mevr. PothuisSmit (s.d.a.p.) en de heer Smeenge (lib.) ernstige woorden van protest doen hooren. Zij achtten deze opschorting een bedreiging van de volksgezondheid en het gevaar van encephalitis, vooral wanneer de inenting vóór het einde van het eerste jaar geschiedt, geringer dan het gevaar van een optreden van een pokkenepidemie. De heer Smeenge herinnerde hierbij aan de uitnemen de rede, waarmede het vorig jaar zijn partij genoot mr. Rink de opschorting van de ver plichte vaccinatie had bestreden en zette daarbij uiteen, dat het causaal verband tus- schen inenting en kinderverlamming vol strekt niet vaststaat. Minister Verschuur, die wegens uitstedig- heid van zijn ambtgenoot Ruys de verdedi ging van het ontwerp op zich nad genomen, zette uiteen, dat zoolang het niet wetenschap pelijk onomstootelijk vaststaat, dat er, op welke wijze dan ook, een weg is te volgen, waardoor het gevaar van kinderverlamming te eenenmale is uitgesloten, de regeering door handhaving van de verplichte vaccinatie een te groote verantwoordelijkheid op zich zou laden. Het ontwerp is daarop aangenomen met 22 tegen 12 stemmen (de liberalen, de soc. democraten en de heer Slingenberg, vrijz dem.) Het voorstel tot wijziging van de Lager Onderwijswet, de zoogenaamde noodwet werd door den eersten spreker, den heer de Jong (r.k.) met ingenomenheid besproken. Zoowel de wijziging van de leerlingenschaal als het streven naar bezuiniging hadden zijn instem ming. Maar de volgende sprekers, de heeren Slingenberg (v.d.), Ossenaorp (s.d.a.p.) en IJsselmuiden (r.k.) bleken overtuigde tegen- staanders van het voortsel te zijn. De leerlin genschaal vooral achtten zij uit den booze en de scherpste tegenstander was wel de katho liek IJsselmuiden. die betoogde, dat de regee ring feitelijk een deel hare bezuinigingen laat betalen door de gemeenten, verder scherpe kritiek deed hooren op de rijksregeling van de klassebezetting en de onmisbaarheid der bo ventaliige onderwijzers uiteenzette met een beroep oo de verslagen van de onderwijsin- specteurs. Morgen worden de beraadslagingen voort gezet. De Bulgaarsche premier heeft gisteren den koning de ontslagaanvrage van het kabinet aangeboden, welk ontslag de koning aange nomen heeft. Bovenstaande mededeeling werd al sinds eenigen tijd niet onwaarschijnlijk geacht en de laatste dagen zelfs elk moment verwacht. Helaas komt deze regeeringscrisis van Bul garije op een zeer ongelegen tijdstip. De N. R. Crt. heeft daar de volgende beschouwing over, De economische crisis belemmerde het po litieke leven in Bulgarije in hooge mate. Men is er zelfs al een paar maanden ten achter met het betalen der salarissen der ambtena ren! Dat was voor de regeering natuurlijk een kwaad ding. Tusschentijdsche verkiezin gen vertoonden een bedenkelijk afzakken van kiezers naar de uiterste linkerzijde, waar aan een zeer krachtig optreden van over heidswege slechts paal en perk heeft kunnen stellen voor zoover het de communisten be treft. die zich naar Moskou richten. De boe ren zijn weer bezig radicaal te worden als in de eerste jaren na den oorlog. In de groepen, die de regeering vormden, heerschte reeds ge- ruimen tijd groote oneenigheid. De spanning, die uit dat alles ontstaa» is, wordt nog ver ergerd door het woelen van het Macedoni sche element Sedert geruimen tijd valt er te Sofia een stelselmatigheid, vrijmoedigheid en straffeloosheid waar te nemen ten opzichte van het uit den weg ruimen van politieke te genstanders, die een man van het vak uit Chicago, nu daar de klad in het moorden komt, zou kunnen doen watertanden. Het is de ontwikkeling naar de radicale linkerzijde, die het kabinet van Moesjanof ten val gebracht heeft. Dat was samengesteld ui vertegenwoordigers van vier partijen: demo craten. radicalen, nationaal liberalen en boe renpartij. Deze coalitie noemde zich het na tionale blok. Anderhalf jaar had het gere geerd, maar betere omstandigheden had he uiteraard aan het land niet kunnen brengen. De vertegenoordigers van den boerenbon kregen in toenemende mate last met de boe ren, die in die wereld nu eenmaal sP®^dlR verwilderen als het bestaan benard wordt en op het oogenblik heerscht er diepe armoede onder de Bulgaarsche boeren. De critiek van de ontevredenen heeft de Ie'ders van de boerenpartii genoopt SJ00}*: «n invloed op te eischen in het bewind. zij opaten drie ministers in het kabinet, maar wilden er meer. F en voor het overige eensgezinde regee rjnK had dezen eisch witlicht kunnen weer staan: de oneenigheid onder de ministei. van de verschillende groepen had het gezag van het kabinet echter zoodanig geschokt, dat het tegen het opdringen der boeren niet be stand was. Dus viel het uiteen. Er is geen basis voor een coalitie zonder de boeren. Deze beschikken over 71 van dc 274 zetels in het Sobranje, de democraten hebben er 61, de eigenlijke democraten be schikken er over 41 en de liberalen over 14. Dan is cr nog een aanzienlijke groep in het parlement van 31 communisten. De rest be staat uit allerlei kleine groepen; de sociaal democraten bijv zijn niet meer dan 5 man sterk. De constellatie is dus zeer ongunstig voor de vorming van een kabinet met vol doende kracht. Verbeteren de economische omstandigheden niet, dan zou ook een der gelijk kabinet spoedig zeer aan gezag verlie zen. Stof tot ontevredenheid is er al te rijke lijk bij de hand. Niemand zou in staat zijn op dit oogenblik de boeren te helpen. Maar er moet een oplossing voor de crisis gevonden worden. Het is niet onmogelijk, dat men die zal zoeken in de richting van een dictatuur. In militaire kringen wordt, naar men zegt, daarvoor reeds geijverd. Velen maken zich ongerust over den was- senden invloed van het uiterste radicalisme en eischen buitengewone maatregelen. Bulgarije bevindt zich in een kritieke pe riode, waarin het deze crisis slecht kan ver dragen. Maar onder dergelijke omstandighe den zijn nu eenmaal crises onvermijdelijk, vooral wanneer de homogeniteit en iedere mogelijkheid tot consolidatie ten eenenmale ontbreken. o Behalve deze crisis heeft men in de Bul gaarsche hoofdstad de laatste weken ook nog politieke botsingen en moorden. Reeds hebben we er in vorige dagen eeni ge genoemd, doch de meest ernstige is wel geweest die van gisteren. Voor het koninklijk paleis te Sofia zijn n.1. twee groepen Macedoniërs slaags geraakt. Er werd direct van vuurwapenen gebruik gemaakt. De gendarmerie mengde zich in den strijd. Een gendarm werd gedood, ter wijl zes Macedoniërs, tot beide partijen be- hoorende, ernstig werden gewond. Tot de gewonden behoort de hoofdredacteur van het Macedonische orgaan „Makedonia", Et- timov. t J Nader wordt gemeld: deze botsing staat niet in verband met het collectieve aftreden der regeering, doch betreft een aanslag welke Woensdag tegen den middag werd gepleegd op den hoofdredacteur van „Makedonia", welke overval ontaardde in een formeel straatgevecht. Toen Eftimof het plein voor het koninklijke Daleis overstak, juist oo het oogenblik, dat de koning ten paleize confe reerde met den president der Kamer, Mali- now, over den politieken toestand welke ge schapen is door het aftreden der regeering, openden twee in jachtcostuum gekleede man nen uit pistolen en jachtgeweren een snel vuur op Eftimof, die ernstig gewond werd. De lijfwacht van Eftimov beantwoordde het vuur. Tijdens dit kruisvuur werden vier per sonen, die toevallig passeerden, ernstig ge wond. Een der daders is in het stadspark ge vlucht, terwijl hij voortdurend op zijn ach tervolgers vuurde. Hij kon ten slotte worden gepakt; de andere rende den boulevard op en vuurde in het wilde weg. Een officier overmande den vluchteling, die een revolver en twee handgranaten verloor. Bij zijn po ging de vlucht voort te zetten werd hij door een politie-agent met twee schoten neerge legd, zoodat hij, ernstig gewond, kon wor den gearresteerd. Bij de schietpartij op het plein had een politiebeambte nog een schot in het hoofd gekregen, waardoor deze op slag overleed. Een ambtenaar van het mini sterie van oorlog die van voor het venster het gebeuren gadesloeg werd een verdwaal den kogel gewond, zoodat totaal twee perso nen werden gedood en zes ernstig gewond. De aanvallers waren Protogeristen. De ouderdomspresident van den Rijks dag te Berlijn, generaal Litzmann, heeft zijn Rijksdagsmandaat ter beschikking gesteld. Naar het schijnt hebben de na- tionaal-socialisten hem dus alleen can- didaat gesteld voor den Rijksdag om te voorkomen, dat Clara Zetkin als ouder- domspresidente zou fungeeren. Generaal Litzmann die bovendien lid is van en Pruisischen Landdag, zal als Rijksdag lid worden opgevolgd door ord-kolorrel Friedrich Krueger. In het Deutsche Théater is het gister avond bij de opvoering van „Gott, Kaiser und Bauer" van J. Hay tot een incident gekomen. Een aantal toeschouwers gaf tegen 9 uur uiting aan misnoegen over het stuk door luid fluiten. Op verzoek der directie werden toen door de politie 10 personen uit de zaal verwijderd, waarna de voorstelling voortgang kon vinden. ROERIGE COMMUNISTEN. Vannacht tegen één uur werden door een groepje communisten eenige schoten gelost op de nat. soc. partijlokalen in de Ebert- strasze in het Noordoosten van Berlijn. Er werd niemand gewond en toen de politie ar riveerde, vluchtte de daders in het communis tische partijlokaal. Bij huiszoeking werden in het communistische lokaal geen wapens gevonden, doch twee personen werden op grond van getuigenverklaringen gearres teerd. Uit de ramen van de omliggende hui zen werd met steenen naar de politie ge worpen. Wat beantwoord werd door eenige schoten in de lucht. Te Mahlwinkel is in een stokerij een ketel uiteen gesprongen. De ontploffl g was zoo hevig dat het gebouwtje geheel verneld werd. De meesterknecht werd onder het puin bedolven en ernstig ge wond, terwijl een knecht er met lichter kwetsuren afkwam. Ook in de omgeving werd eenige materieele schade aange richt. Tusschen de stations Ettlingen en Bruchhausen (ongeveer 10 K M. van Kar', ruhe) is gisteravond een auto door een personentrein gegrepen, onge veer 100 M. meegesleurd en volkomen vernield. De inzittenden, een veehande laar en diens zoon werden op slag ge dood, terwijl de vrouw van den veehan delaar levensgevaarlijk werd gewond Het ongeluk is het gevolg van nalatig heid van den overwegwachter. Op het Anhalterstation te Berlijn is gisteravond na het binnenkomen van den D-trein LeipzigBerlijn een passa gier uit Leipzig gearresteerd, die in den trein op de reizigster Anna Mueller een roofoverval gepleegd had. De man, lie zegt Herbert Karl Jude te heeten en die in Leipzig was ingestapt had de dame bij het verlaten van het toilet overvallen en haar verscheidene hoofdwonden toe gebracht. Zijn voornemen haar te berooveu werd verijdeld door tusschenkomst van andere passagiers. Het gelukte vervol gens den roover zich in den trein, ver borgen te houden tot aankomst in Ber lijn. De politie aldaar was echter tele grafisch op de hoogte gebracht, zoodat spoedig arrestatie volgde. ROOFMOORD TE APPELHULSEN. In den afgeloopen nacht drongen drie mannen de boerderij van den landbouwer ten Appelhülsen binnen. De landbouwer werd in zijn slaapkamer overvallen en in den loop van het gevecht dat daar ontstond door een schot in den slaap gedood. De dieven hebben verschillende dingen van waarde gestolen. In de villa van den vroegeren direc teur der Dresdner Bank, Herbert Gut- mann, in de Bertini-strase te Potsdam is in den afgeloopen nacht ingebroken De diven hebben een hoeveelheid tafelzilver medegenomen en Perzische tapijten ter waarde van 9000 M en zijn zonder spoor achter te laten ontkomen. Voor den politierechter in Clerkenwell te Londen verscheen gisteren een chauf feur, beklaagd van dronken achter het stuur van zijn taxi te hebben gezeten, meldt de N. R, Crt. De man had een aanrijding gehad en een agent had hem vervolgens aangetroffen terwijf hij zon derlinge capriolen maakte bij een po ging om zijn motor weer aangeslingerd te krijgen. De politiedokter die den man dadelijk onderzocht had, zei dat hij op hei bureau een pols had van ..38. ik ziek was kon ik de 90 nog ni<H halen!" De rechter: „Dat is interessant, toen ik ziek was kon ik de 90 nog niet halen!" Op verzoek van den rechter voelde de dokter nogmaals beklaagdes pols. De polsslag was nu 108. Volgens den dqkter moest dat een gevolg zijn van de nawer king van den. alcpbol; normaal moet de pols beneden 80 blijven. De beklaagde zei, da.t hij sinds 1897 taxichauffeur was en nog nooit wat ge had haa. Hij had altijd een snelle pols. De rechter verklaarde ten slotte geen andere keus te hebben dan den man voor een jaar zijn rijbewijs te ontnemen. Over zes maanden kan hij echter een verzoek indienen om kwijtschelding van de verdere straf. Voorts kreeg hij 20 shilling boete en moet hij 1 pond 16 sh. 9 st. kosten betalen. HEEFT ZUID-AFRIKA DEN GOUDEN STANDAARD VERLATEN OF NIET? De onzekere valuta toestand in Zuid- Afrika heeft een verwarring geschapen, die af en toe min of meer komisch aandoet. De banken, de officieele instellingen, de pers en het publiek, zijn het er niet over eens, of Zuid-Afrika den gouden standaard heeft vei laten of niet. De meest gangbare interpre tatie is deze, dat Zuid-Afrika voor het binnen land den gouden heeft afgeschaft, doch naar hem naar buiten toe handhaaft. Een nieuwe sensatie is gewekt door de mededeeling van de Kamer van goudmijnen, dat zij zich niet meer verplicht haar goud aan de reserve bank over te geven, doch het op de vrije markt aan den hoogstbiedende wenscht te verkoopen. De leider der S. A. P. generaal Smuts en de Transvaaische nationalist Tiele- man Roos hebben gisteren een met spanning tegemoet geziene rede tegen generaal Herzog gehouden. Smuts drukte zijn voldoening uit over de maatregelen der regeering, doch eischte echter tegelijkertijd inflatie. Tieleman Roos verklaarde, dat Smuts alleen niet in staat is de regeeriug-Hérzog ten val te bren gen en een coaiitie-regeering te vormen. De voor de welvaart van Zuid-Afrika voornaam ste doeleinden zijn naast een coalitie-regeering de beëindiging van den strijd tusschen de rassen en de preciatie van het Zuid-Afrikaan- sche pond. Gistermidag is een auto, waarvan de chauffeur de macht over zijn stuu: ver loor, in vollen vaart op een op den weg marcheerende afdeeling Tsjecho-Slo- waaksche vliegers van het eerste regi ment ingereden. 11 soldaten werden ge wond, waarvan 6 zoo zwaar, dat zij on middellijk naar het ziekenhuis moesten worden gebracht. Twee gewonden ver- keeren in levensgevaar. De chauffeur is gearresteerd. Het semi-officieele dagblad „Giarnale d'Italia" publiceert den brief van een. correspondent uit Spalato, volgens wien op 21 December in het dorp Sini in de nabijheid van Spalato wederom een Venetiaansche leeuw verwoest, is. Een soldaat in uniform zou den le^uw van St Marcus, die staat op den muur van het thans als kazerne dienende gebouw met' een hamer beschadigd hebben Den volgenden dag heeft de gemeente raad daarop den leeuw doen verwijde ren. met het motief het beeld voor ver dere beschadiging te willen beschermen. Le ambtenaren, die opdracht hadden het beeld op te bergen lieten het echter val len, waardoor het in stukken brak. Den dag voor Kerstmis, des middags, ver dween, aldus het Hbld. de 12-jarige Jorgen Hansen uit de ouderlijke woning te Kopenha gen. Uit verschillende plaatsen op Seeland kwamen er den volgenden dag berichten, dat men den vermisten knaap gezien had en de verontruste ouders trokken er heen doch zon der resultaat. Maandag gingen zij van El- seneur naar de Zweedsche havenstad Hel- singborg, daar de kapitein van de veerboot tusschen beide plaatsen den jongen op Kerst avond op zijn boot meende gezien te hebben. Op de terugreis daar vandaan, Maandag avond laat, vernamen zij echter tot hun groo te geruststelling, dat Jorgen thuisgekomen was. De politie te Kopenhagen had bij de haven een fiets gevonden, die sedert Zaterdagmid dag daar onbeheerd had gestaan en familie leden herkenden daarin het rijwiel van den vermisten jongen. Terwijl ze nog op de ha venkade stonden, kwam de boot uit de Zweed sche stad Malmö. binnen met Jorgen aan boord! Hij zag er vermoeid en afgemat uit, zoodat men hem maar dadelijk in zijn mandje stopte. Hij heeft een oom in Malmö, maar dien had hij niet bezocht. Volgens zijn ver haal had hij op Kerstavond bij een boeren familie in de buurt van de Zweedsche stad Lund een kop koffie gekregen, maar behoor lijk eten had hij sinds Zaterdag niet gehad. Teleurgesteld over zijn ervaringen in een vreemd land was hij maar teruggekeerd. Deze verdwijning bracht tevens een andere tot klaarheid Op de veerboot over de Groote 'Belt trok met Kerstmis een matroos een 13- jarigen knaap aan, dien hij voor den vermis ten jongen uit Kopenhagen hield. De jongen werd aan de politie te Nyborg overgeleverd, waar hij vertelde, dat hij een bezoek wilde brengen aan een daar wonende tante, van wie hij echter alleen den achternaam kende. Hij viel ten slotte door de mand, vertelde hoe hij heette en waar hij woonde en werd naar huis teruggestuurd. Het geld, dat hij ter gelegen heid van Kerstmis had gekregen, had hij voor de reis besteed. VAN ZIJN LOCOMOTIEF. Op het station Altsohl in Tsjecho-Slowa- kije heeft zich een vreeselijk voorval afge speeld. Een machinist klom op zijn voor ver- trek gereedstaande locomotief, trok zijn jas uit, opende de deur van de stookplaats en sprong in het vuur. In een oogwenk was hij geheel verkoold. Waarschijnlijk heeft hij in een vlaag van verstandsverbijstering gehan deld. Hij laat een vrouw en twee kleine kin deren achter. PLANNEN TOT MOORD OP DEN GRIEKSCHEN PRESIDENT. De Grieksche autoriteiten hebben mededee- lingen ontvangen, dat buitenlandsche anar chisten op weg zouden zijn naar Griekenland om een poging te doen den president der Grieksche republiek Zaimis te vermoorden. De politie heeft verschillenden voorzorgs maatregelen genomen. EEN NIEUW BESLUIT VAN KEMAL PASJA. De dictator van Turkije Kemel Pasja heeft een besluit uitgevaardigd, dat voortaan de mohammedaansche gebeden, die in het Ara bisch gelezen worden in het Turksch moeten worden gezegd en gelezen. De Mohamme daansche priesters, die geen Turksch kennen zullen deze taal moeten leeren. Vooral in con servatieve Mohammedaansche kringen be staat groote ontstemming over deze maat regel en in sommige kringen weigert men den naam van Allah te vervangen. Een aantal die weigerden den naam van Allah te ver vangen door den nieuwen Turkschen naam Tanri is gisteren gearresteerd. Het Chineesche stoomschip „Sinfoe- tai", dat 2000 ton meet, is op weg naar Ningno ten gevolge van een lekkage ge zonken 35 leden der bemanning, waar onder den kapitein en de officieren, kwamen in de golven om. De overige 17 opvarenden werden gered. DE STRIJD IN DEN GRAN CHAO. Na een verbitterde nstrijd van zes we ken zijn de Paraguaysche troepen, naar gemeld worden teruggetrokken uit de forten Saavedra, Samolay en Murguia, zoodat de Bolivianen thans meester zijn van den Pilcomayo-sector van het Gr&n- Chaco-front,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1932 | | pagina 1