DAGBLAD VOOR ALKMAAR
De gevechten in China.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
et Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iiancc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
Ho. 3
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Qaqetiiksch Omizicht
Waarom het, volgens de Japansche lezing, tot
nieuwe gevechten met de Chineezen kwam en
hoe Sjanhaikwan veroverd werd.
Internationale verwikkelingen?
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
cont .en rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
öbxiitwlcuid
VEERTIENJARIGE KNAPEN
PLUNDEREN EEN WAPENHANDEL.
Woensdag 4 Januari
135e Jaargang
STORM MET ORKAANKRACHT
BOVEN DEN ATLANTISCHEN
OCEAAN.
EEN MANIFEST VAN DEN
CHILEENSCHEN PRESIDENT.
DE STRIJD OM LETICIA.
BOLIVIA—PARAGUAY.
Boliviaansche overwinning.
Het communiqué uit Saucion
over denzelfden slag.
ERNSTIG VERKEERSONGELUK BIJ
TROYES.
Op een spoorwegovergang in de buurt
van Troyes heeft gister een ernstig verkeers
ongeluk plaats gehad. Een railswagen kwam
in botsing met een personenauto. Beide wa
gens stortten in een afgrond. Twee inzitten
den van den personenwagen, waren op slag
dood, terwijl een derde ernstige verwondin
gen opliep. Van de zeven personen die in de
railswagen zaten, werden eveneens twee ge
wond.
ROOFOVERVAL OP EEN BANK
INSTELLING TE BUENOS AYRES.
EEN PLAN VAN AL. SMITH.
DE TOESTAND IN HET VERRE
OOSTEN.
Sjanhaikwan een rookende puin
hoop.
't Gaat weer heelemaal verkeerd in het
Oosten. Nog steeds woeden er de gevechten,
nog steeds vallen er dooden en gewonden,
nog steeds geeft men elkaar de schuld en nog
steeds weigert men het vuurgevecht te sta
ken.
Aan de bezetting van Sjanhaikwan
door Japansche troepen is een groote Japan-
sche aanval voorafgegaan, waaraan werd
deelgenomen door 4000 man infanterie, cava
lerie, en verder zeven vliegtuigen, twee torpe
dojagers en 20 stuks veldgeschut.
Nadat door het artillerievuur een groote
bres in den muur was geslagen, gingen de
Japanners tot den eersten stormaanval over,
welke evenwel door de Chineezen werd afge
slagen. De tweede aanval der Japanners ge
lukte echter. Toen was de bezetting van de
stad een feit geworden.
In verband met deze bezetting hebben ver
schillende Chineesche organisaties van de
Chineesche regeering de onmiddellijke verbre
king der diplomatieke betrekkingen met
p Japan en het verklaren van den volksoorlog
tegen Japan geëischt.
Andere organisaties eischen invoerverbod
van Japansche goederen.
De Chineesche Centrale regeering maant
in een verklaring tot kalmte en verzekert, dat
zij de nationale belangen zal beschermen.
Dinsdag heeft in het Japansche ministe
rie van oorlog een bespreking plaats gevon
den over den toestand te Sjanhaikwan,
waaraan door alle vooraanstaande militaire
persoonlijkheden werd deelgenomen.
Na de bespreking heeft de minister van
Oorlog verklaard, dat de gebeurtenissen zulk
een omvang hebben aangenomen, dat Japan
niets anders overblijft dan de gebeurtenissen
haar beloop te laten.
De Japansche regeering heeft genoeg ge
waarschuwd en verklaart, dat maarschalk
Tsjang Hue Liang de verantwoordelijkheid
draagt voor den politieken toestand, daar hij
door de concentratie van zijn troepen het
Japansche leger heeft geprovoceerd.
in een verklaring aan de pers werpt het
Japansche ministerie van oorlog de geheele
schuld voor de gevechten bij Sjanhaikwan
op de Chineezen. Als gevolg van een
der jongste besluiten van de Nanking-regec-
ring hebben zij Japan tot den strijd geprovo
ceerd, teneinde den V.B. tot handelen te
dwingen
Op Nieuwjaarsdag zouden de Chineezen
Japansche wachtposten en Mantsjoerijsche
soldaten met granaten hebben gebombar
deerd. Een Japansche infanterie-afdeeling
die tot voor de poorten van de stad oprukte,
was door de Chineezen aangevallen.
Van Japansche zijde wordt verklaard, dat
de maatregelen te Sjanhaikwan niets te
maken hebben met den toestand in de pro
vincie Jehol en met de Japansche voorzorg
maatregelen aan de grens van deze provin
cie.
o
De bevelhebbers der buitenlandsche troe
pen te Tientsin zijn, volgens een mededeeling
van het Japansche agentschap „Rengo", in
een spoedvergadering in het Japansche
hoofdkwartier bijeengekomen, ten einde den
toestand te bespreken, welke ontstaan is na
het opblazen van een spoorbrug op 3 K.M.
ten Westen van Sjanhaikwan, hetgeen
waarschijnlijk door Chineezen is verricht. In
het Japansche bericht wordt voorts ver
klaard, dat de spoorlijn Sjang Hai Kwan
Peking op grond van het „Boxer-protocool"
door buitenlandsche troepen moet worden be
waakt.
Generaal Nakamoero, de opperbevelheb
ber der Japansche troepen in Noord-China,
heeft zich, in verband met de gebeurtenissen
te Sjanhaikwan, in verbinding gesteld
met generaal Tsjang Hue Liang. Hij be
weert, dat de Chineezen de te Sjanhaikwan
getroffen regeling hebben geschonden.
De waarschuwing van den Japanschen
generaal aan Tsjang Hue Liang wordt be
sloten met de bedreiging, dat, in geval de
Chineesche troepen ook verder provoceerend
zouden optreden, de Chineezen alle ver
antwoordelijkheid zouden moeten dragen voor
eventueel ernstige gevolgen.
De Japansche regeering heeft de Japan
sche autoriteiten in Noord-China gewaar
schuwd China, dat Japan klaarblijkelijk wil
provcceeren, in de hand te werken.
Het Japansche ministerie van Oorlog ver
klaart een telegram te hebben ontvangen van
den chef van het Japansche leger in China,
Nakamoera, waarin wordt meaegedeeld, dat
de Japansche troepen den derden Januari om
8 uur 30 Sjanhaikwan hebben bezet. De
Japansche troepen zijn de stad binnengerukt
en hebben alle openbare gebouwen bezet. De
Chineesche troepen hebben, zonder tegen
stand. Sjanhaikwan verlaten en worden
door het Japansche leger achtervolgd.
Naar van Japansche zijde officieus wordt
medegedeeld, zijn te Sjanhaikwan eenige
duizenden man Chineesche troepen door de
Japansche infanterie ontwapend.
DU1TSCHE DEMARCHE.
Op verzoek van de Duitsche rijksregee-
ring heeft de Duitsche gezant, graaf Ler-
chenfeld, te Brussel stappen gedaan in ver
band met de uitwijzing van den Eupener ka
pelaan Gilles. De gezant werd door den mi
nister van buitenlandsche zaken, Hymans,
ontvangen, wien hij het standpunt der Duit
sche regeering uiteenzette. Volgens de Ber-
lijnsche instanties is er geen reden den kape-
'aan uit te wijzen.
HET MENGGEBOD VOOR
MARGARINE IN DUITSCHLAND.
Een officieele verklaring.
De Margarine-unie publiceert groote ad
vertenties in het meerendeel der groote Ber-
lijnsche dagbladen, waarin stelling genomen
wordt tegen 't menggebod voor margarine.
Officieel wordt in dit verband de volgende
verklaring gepubliceerd.
Vertegenwoordigers van de margarine-
unie die niet alleen het Hollandsch Engel-
sche margarineconcern maar ook de enkele
vrije margarinefabrieken omvat, zijn sedert
oen herfst van 1932 herhaaldelijk in liet mi
nisterie voor het voedingswezen ontvangen
voor de noodverordening is uitgevaardigd
en wel op 18 Dec. ook door den rijksminister
voor het voedingswezen persoonlijk. Zij heb
ben weliswaar enkele bezwaren geuit tegen
de voorgenomen regeling, maar zich toch be
reid verklaard tot medewerking en beloofd
na Kerstmis schriftelijke voorstellen in te die
nen voor de uitvoering van het menggebod
en van de voorgenomen productiecontingen-
teering.
Het bezwaar van technische onuitvoer
baarheid van een menggebod kan door de
'vooral in Duitschland hoog ontwikkelde
m' rgarineinriustrie met te minder recht wor
den gesiaakt, daar vooral de coiiceraiadi/iê-
ken door internationale relaties zonder moei
te de ervaringen van de buitenlandsche fa
brieken kunnen benutten. Een menggebod is
in Nederland, Noorwegen en Zweden uitge
voerd. Zwitserland, Engeland, Frankrijk,
Finland en Estland staan mengen van boter
in verschillende mate toe.
Met het oog op het feit, dat de prijzen der
grondstoffen voor margarine in de laatste
jaren in grootere mate zijn gedaald dan de
Duitsche prijzen voor margarine en verder,
dat de grondsto'ffen onderling ruilbaar zijn
en het in het algemeen een industrie met
goede winstmogelijkheden betreft is de rijks-
regeering van opvatting, dat met goeden wil
van de betrokkenen een regeling te vinden is,
die een duurder worden voor de consumptie
voor de groote massa uitsluit.
De boterprijzen zijn in den laatsten tijd
belangrijk onder de prijzen van voor den
oorlog gedaald. Dientengevolge krijgt de
landbouwer in den regel niet meer dan 6
rijkspenningen per liter voor zijn melk. Deze
rampspoedige ontwikkeling der prijzen maakt
het tot een plicht voor de rijksregeering geen
middel onbeproefd te laten om aan de Duit
sche boterproductie een grooter aandeel te
geven in de bevrediging van de binnenland-
sche vetbehoefte.
Een ongelooflijk voorval heeft zich Dins
dagmiddag afgespeeld in een wapenhandel
in de Chausseestrasse te Essen. Vijf jongens
van ongeveer 14 jaar kwamen een wapen
handel, die op ongeveer 30 M. afstand van
het raadhuis, waarin een politieposthuis is
gevestigd, ligt, binnen en vroegen de winkel-
fuffrouw om kniebeschermers. Terwijl de ver
koopster, die alleen in den winkel was, het
gevraagde opzocht, lichten de jongens een
Glasplaat van een vitrine op en namen er
eenige revolvers uit. De verkoopster trachtte
bij de deur de jongens tegen te houden, doch
zij werd op den grond geworpen en mishan
deld. straat zeitg zij de jfifigSM a_a
wist een van hen een gestolen revolver te ont
rukken. Voorbijgangers die de juffrouw hand
gemeen zagen met de knapen, trokken voor
de laatsten partij. De politie was echter
spoedig ter plaatse en arresteerde een der
jongens, terwijl zijn vriendjes wisten te ont
komen.
HET OVERLIJDEN VAN DR. CUNO.
Condoleantie-telegram v. Hin
denburg.
De Rijkspresident heeft aan de weduwe
van oud-Rijkskanselier, Dr. Cuno, per tele
gram zijn deelneming betuigd.
DE EERSTE PROEFTOCHT VAN HET
PANTSERSCHIP „DEUTSCHLAND".
Op 19 Januari.
Den 19 Januari zal het pantserschip
„Deutschland" zijn eersten proeftocht ma
ken. Begin April zal de „Deutschland" in
dienst worden gesteld; de bemanning van
den kruiser Emden zal aan boord worden
geplaatst.
1500 CENTENAARS GRAAN
VERBRAND.
Op het landgoed Bedra (district Merse-
burg) heeft een groote brand een graanvoor
raad van 1500 centenaars verwoest. De scha
de bedraagt ongeveer 30.000 Mark.
GEMEENTEONTVANGER
VERDUISTERT 20.000 M.
De gemeenteontvanger van Zeven heeft
zich ter beschikking gesteld van den justitie.
In een aan den burgemeester gericht schrij
ven deelt hij mede tot het jaar 1928 20.000
RM. te hebben verduisterd. Hij kan het niet
met zijn geweten in overeenstemming bren
gen ok in het nieuwe jaar in functie te zijn
en stelt zich deswege ter beschikking.
REORGANISATIES IN FRANKRIJK-
In officieele Fransche kringen wordt de
volgende verklaring gegeven van het besluit
betreffende het stopzetten van het aanstellen
van ambtenaren gedurende 1933. De voorzit
ter van den Franschen ministerraad en de mi
nister van financiën waren van meening, dat
dit de eerste maatregel moest zijn op den weg
der bezuiniging, dien de regeering wil be
treden. Het directe doel is bezuinigingen te
bewerkstelligen, die door de omstandigheden
geëischt worden. Deze bezuinigingen zijn be
stemd blijvend ie worden en een plaats te
vinden binnen een kader van een algemeene
hervorming van de openbare diensten. Ook
ligt het in de bedoeling een administratieve
reorganisatie in te voeren, benevens een her
vorming van den staat zelve.
Ten einde ten slotte een goeden gang der
openbare diensten te waarborgen zonder
nieuwe uitgaven te doen. zal deze eerste
maatregel veranderingen in de administraties
zelve noodig maken.
Tevens heeft Paul Boncour een circulaire
voorbereid, waarbij de ministers er op wor
den gewezen, dat alle wetsvoorstellen of an
dere plannen op de agenda van de kamer
mogen worden geplaatst zonder van te voren
te zijn voorgelegd aan den minister van fi
nanciën, wanneer althans deze voorstellen
credieten eischen zullen.
De minister van financiën heeft gistermid
dag een nieuwe veigadering van controleurs
der uitgaven voorgezeten, waarna hij be
sloot, dat deze vergadering iederen maand
zou gehouden worden, teneinde in alie open
bare diensten de mogelijke bezuinigingen tot
stand te kunnen brengen.
VROUW SCHIET VIER FAMILIE
LEDEN EN DAARNA ZICH ZELF
DOOD.
Een ontzettend familiedrama, dat vijf per
sonen het leven heeft gekost, heeft zich gister
afgespeeld in een vilia te Versailles. Daar
woonde een notaris met zijn vrouw, zijn
schoonmoeder en zijn beide kinderen.
De vrouw van den notaris. d;e reeds sinds
eenigen tijd zwaarmoedig was, begaf zich
vanochtend naar den kelder, waar haar man
de verwarming verzorgde Zonder een woord
te zeggen, doodde zij hem door een schot in
het hoofd, ging vervolgens naar de slaap
kamer van haar moeder en joeg deze even
eens een kogel in het hoofd. Nadat zij haar
jongste kind vermoord had, schoot zij haar
tienjarig zoontje dood. Hierna schreef zij een
afscheidsbrief aan de nabestaanden en sloeg
de hand aan zich zelf. Toen de politie ter
plaatse verscheen, vertoonde geen der slacht
offers nog eenig teeken van leven.
HET CORPS DIPLOMATIQUE BIJ
PAUL BONCOUR.
De Fransche minister-president Paul Bon
cour heeft gister de leden van het corps di
plomatique, die hem een contra-bezoek brach
ten, ontvangen en bij deze gelegenheid hun
gelukwenschen met het nieuwe jaar in ont-
yangst genomen.
SENATOR DE JOUVENEL
AMBASSADEUR TE ROME.
De senators Henry de Jouvenel is gister
benoemd tot ambassadeur van Frankrijk te
Rome.
COSGRAVE CONFEREERT.
Cosgrave heeft gister tot laat in den mid
dag geconfereerd met andere oud-ministers.
Na deze bijeenkomst gaf zijn partij gister
avond een manifest uit aan het Iersche volk,
waarin o.a het volgende wordt gezegd: „Wij
zullen voortgaan te strijden voor de Iersche
rechten gelijk wij dit altijd hebben gedaan
met den moed der mannen van de Paasch-
week. Wij zullen er naar streven een einde te
maken aan den economischen oorlog en een
financiëele regeling te treffen met Britannië
welke zoowel Ierland.tot eer zal strekken als
tot voordeel.
Wij zullen den boeren door vermindering
van hun annuiteiten de grootst mogelijke
voordeelen verschaffen, terwijl een regeling
der bestaande moeilijkheden en een handels
overeenkomst, die zal worden nagestreefd,
het den landbouwers mogelijk zal maken
markten te krijgen voor hun producten en
daar loonende prijzen voor te maken. Wij
zijn voornemens te zorgen voor markten in
plaats van premies, werk in plaats van on
dersteuningen, „fair play" in plaats van ge
schriften om den boeren moed in te spreken,
hoop in plaats van lijden en opoffering voor
allen. Het zal ons doel zijn de belastingen te
verlagen, de voorwaarden voor de indus-
triëele ontwikkeling te stabiliseeren en moe
dig een waarlijk Iersche regeering te vormen.
BRITSCHE KRUISERS UIT BUENOS
AIRES VERTROKKEN.
De Britsche kruisers „Durban" en
„Dauntless" die eenige dagen in den haven
van de Argentijnsche hoofdstad hebben ge
legen zijn gister weer vertrokken.
POOLSCHE RADIOKLACHTEN
JEGENS ENGELAND.
De Poolsche ambassade heeft gister op
het Engelsche departement van buitenland
sche zaken een klacht ingediend over het
Oudejaarsavondprogramma van de Engel
sche amusementsradio. Tijdens deze uitzen
ding, waarbij programma's van verschillen
de Euroipeesche staten werden uitgezonden,
zoude de omroeper, voor hij op Warschau
overschakelde in zijn inleidende woorden
gezegd hebben, dat Polen een land was, dat
een derde van zijn begrooting besteedde aan
bewapeningen. In deze opmerking ziet Polen
een gebruiken van den Engelschen zender
voor politieke propaganda tegen een be
vriende mogendheid, weshalve maatregelen
geëischt worden, die een herhaling voorko
men.
KERK BIT SEVILLA IN BRAND
GESTOKEN.
Door communisten.
In een dorp bij Sevilla is gister de paro
chiale kerk, die groote artistieke waarde had,
door communisten in brand gestoken, zoodat
zij volkomen in den asch gelegd werd.
Nog een daad van revolution-
nairen.
In de nabijheid van het Escurial is een
personentrein ontspoord, zoodat de Zuid-
Express met een vertraging van 5 uur in
Madrid arriveerde. Ook dit blijkt een daad
van revolutionnairen te zijn. In den laatsten
tijd zijn daden van planmatige sabotage
reeds zeer vaak voorgekomen.
DE TOESTAND VAN DEN
GESTRANDEN IJSBREKER.
De positie van den bij Spitsbergen ge-
stranden Russischen ijsbreker „Malygin" is,
naar draadloos wordt medegedeeld ernstig
verslechterd. In de machinekamer is water
gedrongen, dat niet kan worden wegge
pompt. Er bestaat zelfs gevaar dat het water
de geheele machinekamer zal vullen. De ka
pitein van den ijsbreker heeft verder hulp
verzocht. Een andere ijsbreker heeft getracht
de „Malygin" op sleep te nemen, doch de po
gingen waren vergeefsch. De Russische ijs
breker „Lenin" bevindt zich thans op weg
naar Spitsbergen.
STORMACHTIGE DEBATTEN IN
DEN AMERIKAANSCHEN SENAAT
VERWACHT.
De republikeinsche senator Johnson uit
Californië heeft tegen heden een groote re
devoering aangekondigd over de oorlogs
schulden Men verwacht, dat hierop storm
achtige debatten zullen volgen over de oor
logsschulden.
De vertegenwoordiger van Wisconsin in
het huis van afgevaardigden, Schafer, heeft
een voorstel ingediend, waarin een invoer
verbod voor Fransche goederen wordt ge-
eischt tot op het oogenblik, waarop Frank
rijk de Deceinber-annuïteit zal hebben bc-
taald,
d
De orkaan woedde gister onverminderd
voort uit Zuidelijke richting. De zee was
zeer onstuimig. Het Llyodschip Bremen heeft
48 uur vertraging en zal niet voor Donder
dag te New-York aankomen.
De „Leviathan" en tal van kleine Oceaan-
stoomers zullen eveneens ernstige vertraging
ondervinden, doch de luchtdienst Londen
Parijs heeft gewoon doorgang kunnen vin
den.
De president, Alessandri heeft een mani
fest uitgevaardigd waarin hij tot uiting
brengt, dat het werk van den wederopbouw
met kracht ter hand zal worden genomen.
In verband met het feit, dat de Columbi-
aansche vloot naar Leticia onderweg is,
hebben de Peruaansche troepen de plaats in
staat van verdediging gebracht.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Boli
viaansche troepen de Paraguaysche hebben
verslagen bij Corrales en Duarte, twee for
ten.
Medegedeeld wordt, dat de Paraguaysche
troepen die de forten Corrales en Duarte be
zetten teruggetrokken zijn, na den vijand
een verlies van 200 dooden te hebben toege
bracht.
In het centrum van Buenos Ayres hebben
bandieten opnieuw een driesten overval pro-
beeren te plegen op een bankinstelling. Ver
scheidene met revolvers bewapende personen
zijn plotseling de kassiersruimte binnenge
drongen. Tusschen de indringers en de bank
bedienden ontspan zich een vuurgevecht,
waarbij twee personen werden gedood en een
gewond. Het is den bankbedienden gelukt de
roovers te verjagen zonder dat dezen er in
slaagden eenig geld mede te nemen.
Een moratorium voor oorlogsschulden voor
den tijd van twee jaar, gedurende welken tijd
het schuldenprobleem zoowel als de proble
men der bewapening, tarieven etc. kunnen
worden geregeld, wordt door den voormali-
gen gouverneur van den staat New-York.
Alfred Smith bepleit, in een artikel in den
„New Outlook". De redactie van dit blad
schrijft naar aanleiding van het artikel „Wij
vragen ons af, wat zou gebeuren, wanneer
Roosevelt en de leiders van het congres onze
geallieerden ervan in kennis zouden stellen,
dat wij het schuldenprobleem met denzelfden
geest zouden behandelen, waarmede wij den
wereldoorlog zijn ingegaan en dat wij er in
zouden toestemmen een moratorium van twee
jaar toe te staan in den loop waarvan wij een
oplossing voor de oorlogsschulden zouden
uitwerken, benevens voor de tarieven en be
wapeningsproblemen. Het zou de moeite
waard zijn het te probeeren".
Volgens Chineesche berichten is Sjanhai
kwan na de verovering door de Japan
ners nog slechts een rookende puinhoop. In
de straten der stad liggen de lijken van hon
derden Chineeschen soldaten, die bij de
straatgevechten zijn gedood. Ook de Japan
ners zouden groote verliezen hebben geleden.
De Chineesche troepen hebben maatregelen
getroffen om verdere aanvallen der Japan
ners te voorkomen. Maarschalk Tsjang Shu
Liang heeft tal van treinen met troepen en
kanonnen naar het Noorden gedirigeerd. De
spoorwegverbinding tusschen Peking eD
Moekden is gestaakt.
o
Te Kingston op Jamaica is het tot bloedige
onlusten gekomen tusschen een deel der En
gelsche troepen en de inheemsche bevolking.
Het betrokken Engelsche regiment is het
beroemds regiment der North
