DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN S. KROM Uit den Alkmaarschen Raad. Ververij, Chemische Wasscherij 'JD ogeCiiksch Ovevzkht No. 18 Zaterdag 21 Januari 1933 135e Jaargang Ouders, die raadsleden weledelgeboren heeren noemen, hebben niet het recht een eigen school voor hun kinderen te eischen. Dank zij het breede inzicht van den Raad zal de Krebbesteeg in een Krebbestraat veranderd worden. Ambtenaren mogen over de vlotbrug wonen als zij huiseigenaar zijn of een attest van den dokter overleggen. p. fiesch v.naff 2.50 en f 3.30 W. M. H. PELS Zn., TELEF. 1525 Profiteert nu nog van onze 20 7# KORTING op onze reeds ver laagde prijzen. Ajouren, Plisseeren, Stoppage. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- ei. Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, fiancc door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote cent en rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. JJUIIJLIIIHJ— Dit nummer bestaat uit drie bladen. Wij leven in een tijdperk van nootje- dwongen bezuiniging en omdat het onder lijs, zoo goed en zoo gespecialiseerd als net thans is, zeer zware offers vergt, is het be grijpelijk, dat een college van B. en W zoo nu en dan wel eens tot de conclusie kan ko men, dat een klasse, of zelfs een geheclc school, aan de tijdsomstandigheden ten fer gebracht moet worden. Evenwel, de schoolstrijd heeft in \eiloop van jaren wel geleerd, dat de school waarop men zijn kinderen wenscht voor vele oudeio een kostbaar goed is en wie eer. oude, bekende onderwijsinrichting wil laten verdwijnen kan dat niet doen door op een goeden mor gen de deur dicht te laten en te zeggen, ciat dc kinderen wel weer nscir huis kunnen vaan. Zoo hard zijn B. en W. bij de opheffing van de hier ter stede zeer gewaardeerde Meisjesschool dan ook niet van stapel ge- loopen, maar toch is de afvoering van die school op een, laten we het zacht uitdrukken, weinig elegante manier geschied, op een wijze, die velen verbitterd heeft en die in breeden kring den indruk heeft gewekt, dat een deel van het openbaar onderwijs hier ter stede bij de tegenwoordige raadsmeerderheid niet riteer in veilige handen kan geacht wor den. Zonder zelfs het hoofd der school, de commissie van toezicht, de oudercommissie of eenige onderwijzersorganisatie daarin te kennen, heeft men zoo plotseling tot ophef fing van de school besloten, dat belangheb benden practisch niet in de gelegenheid zijn geweest daartegen te protesteeren. Er is wel eens beweerd, dat kort en krachtig ingrijpen de minste moeilijkheden brengt en de raadsmeerderheid, die deze school wilde laten verdwijnen, heeft dan ook inderdaad een gemakkelijke taak gehad Maar zij heeft bij dat alles één groote factor over het hoofd gezien, dat namelijk een deel der bevolking, door het raadsbesluit gedupeerd, zich aan deze wijze van optreden, of laten wij het liever noemen aan deze poli tieke machtsdemonstratie, zoo geërgerd heeft, dat noodzakelijk daarop een reactie moest volgen en een kern van opposanten ontstond, die bereid waren zich moeite en desnoods offers te getroosten om het kwaad ongedaan te maken en iets dergelijks in de toekomst te voorkomen. Daarvoor is bij de opheffing der Reisjes- school reeds gewaarschuwd, maar wij geloo- ven, dat het toen de burgemeester geweest is, die opmerkte, dat men zich van de waar schuwing, dat er een neutrale schoolvereni ging zou worden opgericht niet veel behoef de aan te trekken omdat de practijk wel be wezen had, dat iets dergelijks met zoovele moeilijkheden gepaard gaat, dat er in den regel niet veel van terecht komt. Het wederoprichten van een specifieke meisjesschool schijnt dan ook op groote be swaren te zijn gestuit, wellicht doordat in °nzen tijd de noodzakelijkheid van geschei den opvoeding van jongens en meisjes en wij voor ons noemen dat „gelukkig" niet zoo sterk meer gevoeld wordt. Het comité had daarna zijn actie kunnen staken en misschien zou het daartoe ook wel gekomen zijn als de manier waarop men de school heeft doen verdwijnen en de discus sies welke daarbij gevoerd zijn bij vele ouders niet de overtuiging hadden gevestigd, dat bij de tegenwoordige samenstelling en meerder heidsvorming van den Raad een deel van het openbaar onderwijs in handen der over heid niet meer veilig geacht kan worden. Immers, van Katholieke zijde hebben vrijzinnigen voor hun opleidingsscholen hoogstens een welwillende neutraliteit te verwachten en van sociaal democratische zijde waar men de hechtste steunpilaren van het openbaar onderwijs zou mogen ver wachten kreeg men juist in dit geval een geluid te hooren. dat allesbehalve geruststel lend kon genoemd worden. Boven de liefde voor het openbaar onderwijs in al zijn gele dingen was hier een zekere hetze tegen de zoogenaamde standenschool te constateeren. <£n school, die voor het volkskind min of meer ontoegankelijk zou zijn en voor welks r>e?taan men zich dus minder scheen te in teresseren, slechts uitstel beteekent en dat het school bestuur in hooger beriep volkomen in het ge k gestel zal worden. Evenwel, men heeft opzettelijk de oogen daarvoor willen sluiten, men speculeerde op een andere zienswijze bij de.hoogere autori teiten, die wellicht in verloop van jaren tot de conclusie konden gekomen zijn, dat de onderwijswet op dit punt eigenlijk een pas kwil is en met deze schrale troost in het vooruitzicht is Barbertje, in den vorm van het schoolbestuur, dan ook openlijk aan de galg gehangen. Onder die omstandigheden was het begrij pelijk, dat de opposanten besloten van de wet hetzelfde gebruik te maken als katholie ken en christelijken dat gedaan hebben en een eigen school te stichten, die, door veilige vereënigingsmuren omringd, tegen eiken on- verwachten aanslag beveiligd zou zijn. Bij de inmiddels opgerichte Alkmaarsche Neutrale schoolvereeniging zijn daarvoor niet minder dan 98 kinderen opgegeven en men had dus een reserve van 38 kinderen boven het aantal dat door de wet voor de stichting van een dergelijke school vereischt wordt. Dat hier inderdaad het doel voorzat zich te beveiligen tegen wat men als politiek machtsmisbruik gevoeld heeft en dat het niet de bedoeling geweest is de gemeente op kos ten te jagen werd duidelijk gedemonstreerd in de verklaring van het schoolbestuur, dat men vooreerst geen nieuw gebouw verlangde maar zoo lang mogelijk genoegen met de lo kalen van de vroegere meisjesschool zou willen nemen. Het was voor iemand, die de krachtsver houdingen en toestanden in onzen raad kent wel duidelijk, dat de nieuwe schoolver eeniging op heel weinig medewerking had te rekenen. Immers, hier was een groep burgers, die zich verstout hadden openlijk in opstand te komen tegen wat het stedelijk bestuurscol lege als hoogste gezag in de gemeente had besloten, en wanneer de aanvragers dan ook van de gemeente afhankelijk waren ge weest zou hun wel duidelijk gemaakt zijn," dat zij zoo spoedig mogelijk hun actie had den te staken. Maar en dat wisten zij ook wel er is nog een wet, die hun dezelfde rechten waarborgt als elke confessioneele groep wel ke een eigen school wil bezitten, een wet waaraan ten slotte ook de beleedigde ma jesteiten van ons stadsbestuur hebben te ge hoorzamen. I Het zou royaal geweest zijn als de Raad gezegd had: gij hebt inderdaad bereikt wat gij voorsjield hebt, de wet geeft U thans recht op een eigen school waarin gij zeg genschap over leerplan en onderwijskrach ten zult hebben. Maar wie dat verwachtte heeft nimmer met de politiek kennis gemaakt, met de kleingeestige politiek waarbij men gezamen lijk overlegt wat men nu nog zal kunnen doen om die schoolvereeniging te laten ge voelen hoezeer zij tekort is geschoten door zich tegen de besluiten van dezen Raad te durven verzetten. Wij zullen alles doen, zoo hebben B. en W. geredeneerd, wat in onze macht staat om dit schoolbestuur het leven moeilijk te ma ken en wij zullen al dadelijk beginnen naar motieven te zoeken om de aangevraagde medewerking te kunnen weigeren. Dat de gemeente-secretaris meerdere com plimentjes in ontvangst had te nemen over de wijze waarop hij de moeilijke taak ver richt had iets wat wettelijk onaanvechtbaar was toch als zoo strijdig met de wet en het algemeen belang voor te stellen, dat er vol doende motieven voor afwijzing worden ge vonden, is al een bedenkelijk teeken en het is de groote vraag of men straks in Den Haag ook zoo verrukt over de actie van een gemeen tebestuur zal zijn, dat openlijk blijk geeft de wet en haar interpretatie óf totaal niet te kennen ófwel volkomen te negeeren. Maar intusschen zijn B. en W. er in den Alkmaarschen Raad zooals bij de tegen woordige samenstelling daarvan te verwach ten was volkomen in geslaagd het papie ren succes te bereiken, dat zij zich voorge steld hadden. De heer Vogelaar is geen voorstander van de nieuwe school wat niemand ook van hem mag verwachten maar hij is ten slotte een eerlijk politicus, die rondweg er kende, dat de school wettelijk rechten op een eigen gebouw kan doen gelden. Alle argumenten, welke B en W. bij el kaar gezocht hadden om het aantal opge geven kinderen toch maar beneden de zestig te doen blijven, heeft hij met Koninklijke Be sluiten weerlegd, zoo afdoende, dat het voor ieder duidelijk moet zijn, dat afwijzing De katholieken schenen vergeten hoe zij op deze zelfde wetsartikelen in onze gemeente talrijke scholen hebben gekregen en evenmin te beseffen, dat een mogelijke verzwaring der wetseischen allereerst hen zelf de dupe zal doen worden. Wij hadden de verontwaardigde oratie van den heer Kusters wel eens willen hooren als het gemeentebestuur, toen destijds katholieke scholen werden aangevraagd, met dezelfde motieven voor weigering was gekomen. Maar thans gold het immers geen confes sioneele richting waarvoor ieder zich heeft te bukken, thans gold het slechts een groepje burgerlijke opposanten waarvan men in den raad geen notitie heeft te nemen. Er was voor het onderwijs dat zij verlangden nog wel een andere gelegenheid hier ter stede en het was al weer de heer Vogelaar, die het Koninklijk Besluit memoreerde, dat dit geen factor voor afwijzing van het verzoek zal mogen zijn en die er tevens gezien dit Alkmaarsche voor beeld nog eens op wees welk een chaos het in den lande zou worden als men de ge meenten over de noodzakelijkheid of finan- cieele mogelijkheid van op te richten scholen zou laten beslissen. y Het is te betreuren, dat de nieuwe school tot een min of meer onverkwikkelijk debat geleid heeft ook al doordat een comité van tegenactie al zijn best gedaan heeft den arbeid van het schoolbestuur te belemmeren Onder wijzers van een is dit althans zeker bekend hebben, naar men zegt doordat een raads lid hen de lijst met ouders gegeven heeft welke voor de nieuwe school hadden getee kend, gelegenheid gehad die ouders weer op te zoeken. Er schijnen niet altijd toelaatbare argumenten te zijn gebruikt en het resultaat was dan ook, dat er natuurlijk een groepje minder karakter-vasten geweest is, die zich weer lieten ompraten en zelfs bij het college den indruk wekten, dat zij er min of meer in- geloopen zouden zijn Men verweet anderzijds het schoolbestuur, dat dit evenwel ontkent, dat het openlijk ver kondigd had het openbaai onderwijs met vei lig te achten in handen van sociaal-demo cratische onderwijzers en hoewel wij begrij pen, dat sommige ouders dergelijke be zwaren kunnen hebben, moeten wij van onzen kant eerlijk bekennen, dat ons van eenige roode actie in de school zelf te Alkmaar niets bekend is. Ten slotte zijn dit alles bijkomstigheden, die weinig terzake doen en het schoold-ebat in een geheel verkeerde richting geleid heb ben. Zelfs deed het argument opgeld, dat de ouders der toekomstige leerlingen de aller eerste elementaire kennis missen omdat zij een raadslid „Weledelgeboren" en niet „Edelachtbaar" genoemd hadden en brieven hadden verzonden, die te zwaar voor het j>orto waren geweest, alsof dit alleen reeds voldoende was om de aanvrage voor een nieuwe school te kunnen weigeren De heer Langeveld, die zich verstout had ook zijn naam op de lijst van ouders der toe komstige leerlingen te plaatsen, leek een soort misdadiger, die rekening en verantwoording van zijn onbehoorlijk gedrag moest afleggen waarvan hij, zeer verstandig, niet de minste notitie heeft genomen. Uit het geheele debat bleek opnieuw hoe fel men, voornamelijk van sociaal-democrati- schen kant, tegenover de leden van deze schoolvereeniging staat en het eenige dat men daarmede bereikt, is, dat deze ouders steeds sterker tot de overtuiging komen, dat het hoog tijd werd hun kinderen te onttrekken aan scholen waar een dergelijke politieke macht zich kan laten gelden. Wij zullen over he? debat verder zwijgen, niet alleen omdat het op een bedenkelijk peil stond, maar bovendien en in de allereerste plaats, omdat het volkomen onvruchtbaar was, omdat men argumenten uitploos, die de kern van de kwestie niet raakten en totaal over het hoofd zag. dat di* alles nutteloos ge praat was omdat de wet hier ten slotte de beslissing zal geven. Het kwaad straft zich zelf; de onbehouwen opheffing van de meisjesschool is oorzaak van de stichting der nieuwe schoolvereeni ging geworden. Elk debat dat men hierover verder wil voeren is nutteloos en wanneer men voortgaat het schoolbestuur- in zijn actie op allerlei wijze te bemoeilijken zal het spreekwoord nogmaals herhaald kunnen worden omdat het dan niet zeker is, dat het schoolbestuur van zijn kant nog eenige con sideratie zal toonen en wellicht recht op een geheel nieuwe schoei zal laten gelden Intusschen is het eerste bedrijf van dit schooldrama achter den rug en hebben B. en W. een papieren overwinning behaald in dc- flauwe hoop, dat men zich ook in Haarlem en Den Haag tot eer. discussie zal laten verlei den waarbij plaatselijke sympathieën en anti pathieën zwaarder dan de noimale wetsinter pretatie zullen wegen. De heer Ponsen, die blijkbaar geen per- sona grata was, heeft geen kans gekregen tot bestuurslid van de gemeente instelling van Maatschappelijk Hulpbetoon te worden benoemd, hoewel de Diaconie der Ned. Herv. gemeente hem tweemaal als haar vertegen woordiger had voorgedragen. Het heette, dat zijn functie als secretaris van den Armenraad onvereenigbaar was met die van bestuurslid van Maatschappelijk Hulpbetoon en hoewel het bestuur van den Armenraad en de oppositie in den Raad dit nadrukkelijk ontkenden, kreeg de heer Wes terhof natuurlijk zijn zin doordat zijn hulp troepen zich in gesloten gelederen achter hem schaarden. Wij achten ons niet voldoende bevoegd te leoordeelen in hoeverre hier van een onge- wenschte combinatie van functies sprake kan zijn. Dat de heer Ponsen als bestuurslid van M. H. zijn functie in den Armenraad dan niet objectief meer zou kunnen vervullen lijkt ons een weinig complementeuse opmer king ten opzichte van de persoonlijkheid van den thans gepasseerde en omgekeerd, dat na melijk een bestuurslid van den Armenraad in het bestuur van Maatschappelijk Hulpbetoon niet op zijn plaats zou zijn, is een conclusie waartegen zelfs minder ter zake ingewijden wel eenige bedenking kunnen maken. Het betreft hier immers een bij uitstek deskundige op het gebied van de gemeentelijke armen zorg, een man, die personen en toestanden als weinig anderen bij ervaring heeft leeren ken nen en wiens benoeming dan ook in alle op zichten een verstandige maatregel zou kun nen blijken. Evenwel, als Mohammed spreekt, is de Raad zijn profeet en bij den heer Bok. die thans werd uitverkoren rust ten slotte de be slissing of hij onder dergelijke omstandig heden zijn benoeming voor de Diaconie al dan niet zal willen aanvaarden. Het Krebbesteegdrama is na jaren van mislukking zoo plotseling tot een oplossing gebracht, dat de Raad zelfs vergat er over te debatteeren. Er werd slechts een gelegenheid gezocht de pers nog eens duidelijk te maken, dat het aan haar te groote publiciteitsijver was te wijten, dat de financiëele onderhandelingen tus- schen de gemeente en belanghebbenden niet zoo gunstig waren verloopen als verwacht had mogen worden. De publieke tribune moet werkelijk den in druk hebben gekregen, dat er een noodlottige publicatie van geheime stukken had plaats gevonden, maar wij willen hier gaarne een andere zijde van dit vraagstuk belichten na melijk deze, dat e'k publiek orgaan o.i. niet alleen het recht maar ook den plicht heeft zijn lezers actueel nieuv/s te brengen wanneer het daarover de beschikking zonder verplich ting van geheimhouding heeft gekregen en wanneer door de publicatie daarvan geen gemeenschapsbelang van beteekenis geschaad wordt. Feiten en cijfers, welke wij publiceerden hebben door het bekend maken daarvan geen verandering ondergaan. Slechts heeft men de sympathie van een der belanghebbenden ver loren doordat hem bekend werd, dat het col lege zijn medewerking op weinig prijs stelde en dit aan den Raad bekend maakte op een wijze waardoor hij zich gegriefd gevoeld heeft. ■Jt Heeft de gemeente inderdaad eenige schade ondervonden dan was dit dus niet door pu blicatie van het feitenmateriaal maar door de wijze waarop het college zich over belang hebbende particulieren heeft uitgelaten, een fout, die men niet allereerst bij de pers maar bij het college zelf zal moeten zoeken. Dat onze publicatie inderdaad voor de ge meente schadelijk zou zijn geweest meenen wij ernstig te mogen betwijfelen, niet alleen omdat de heer Keysper thans reeds de toezeg ging deed, dat de beleedigde belanghebbende na den eersten schrik weer tot toenade ring bereid was, maar bovendien om dat juist door die publicatie de mogelijkheid is geschapen, dat opnieuw contact tusschen den heer Klinkert en de gemeente kon worden verkregen, met de waarschijnlijkheid, dat ook hier overeenstemming zal worden bereikt, zoodat de gemeente niet vele jaren met een half verfcreede Krebbesteeg moet blijven zitten. Wij hebben alle hoop, dat men tot een voor beide partijen aannemelijke overeenkomst zal komen zoodat de Krebbesteeg, van welks ver breeding wij ons reeds een veertiental jaren voorstanders verklaard hebben, eindelijk de moderne winkelstraat zal worden welke ons ter plaatse noodzakelijk voorkomt. Het verheugt ons intusschen dat tevens be sloten werd den huurder van het hoekpand op de Nieuwe Sloot een kleine vergoeding van verhuiskosten te verstrekken zoodat hij ten slotte niet de eenige gedupeerde zal blij ken. Komt men thans ook met-den heer Metz KOORSTRAAT 49—51, TELEF. 207 tot overeenstemming, zoodat de strafmaat regel van een allesbehalve fraaie gemeente lijke schutting in de nieuwe straat niet nood zakelijk zal blijken, dan gelooven wij, dat alle bezwaren uit den weg geruimd zijn en zal onze gemeente binnen afzienbaren tijd in het hartje der stad een belangrijken en fraaien verkeersweg rijker zijn geworden. Waarom, zoo vroeg de heer Stoutjesdijk, moet een onderwijzer, die aan den Oudorp- schen kant van het kanaal woont een aan schrijving krijgen dat hij in Alkmaar moet wonen, terwijl andere ambtenaren, waaronder de rector van het Gymnasium, toestemming hebben in Bergen of Heiloo te mogen verblij ven? Uit het antwoord van den heer Westerhof bleek, dat het al dan niet bezitten van een eigen huis hierbij eer. rol speeide en dat de toestemming voor den rector op een medisch rapport voor dien. kinderen berustte waarbij de wethouder het van weinig belang achtte, dat deze kinderen dagelijks het gymnasium hier ter stede bezoeken. Terecht heeft o.i. de burgemeester er daar naast op gewezen, dat de ambtenaren, welke buiten onze gemeente wonen een zoo klein percentage van het corps vormen, dat men ten deze niet met onnoodige strengheid be hoeft op te treden. De geheele Raad bleek het daarmee eens, ook natuurlijk de heer Stoutjesdijk mits dan ook de door hem gent emde niet alleen het kind van de rekening zal worden. De heer Westerhof zegde toe den onderwijzer in allen gevalle ongemoeid te zullen laten als hij huis eigenaar blijkt te zijn, zoodat de heer Ger- ling, ingeval hij dat nog niet is, ten sterkste kati worden aangeraden zich zoo spoedig mogelijk met een vertrouwd makelaarskan toor in verbinding te stellen Laten wij ten slotte mededeelen, dat in dt gebruikelijke nieuwjaarsrede geconstateerd werd, dat Alkmaar het vorige jaar de noo- dige klappen heeft gekreger maar dat het, wanneer wij naar andere gemeenten kijken, nog erger had kunnen zijn Een verheugend verschijnsel is althans, dat wij dit jaar met ruim 500 inwoners vooruit gegaan zijn, al zouden wij als bewijs van levenskracht der gemeente dan ook liever ge zien hebben dat dit aamal niet zoozeer door den intocht van ouden van dagen dan wel docr de geboorte van nieuwe wereldburgers bereikt was. Dit ne°mt niet weg. dat wij ook de bewoners van ..Westerlicht" als bezadigde burgers en welwillende belastingbetalers in onze gemeente van harte we'Vom beeten. Mevrouw EEN CONFLICT TUSSCHEN DEN DUITSCHEN RIJKSDAG EN DE RIJKSREGEERING. Het Seniorenconvent verdaagd. Het Seniorenconvent van den Duitschen rijksdag heeft gisteren in zijn vergadering besloten, den rijksdag tegen Dinsdag 31 Januari bijeen te roepen en de zitting van het seniorenconvent zelf te verdagen tot 27 Januari e.k. Dit laatste besluit van het Seniorenconvent wordt in politieke kringen in Berlijn aldus verklaard, dat het conflict tusschen rijksdag en rijksregeering eigenlijk reeds hiermede is uitgebroken. Wanneer de rijksregeering thans verklaart geen verdere interesse te hebben voor besprekingen en onderhandelingen met partijleiders en bekend maakt, dat zij na acht dagen voornemens is een beslissing af te dwingen, schijnen toch aan den anderen kant deze acht dagen te moeten dienen voor een poging toch nog een oplossing van de par tijen uit tot stand te brengen, een oplossing,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1