DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S.KROM
IJscostuums
Hit het JUutement
Daqeiiiksch Ouetzkhl
buitenland.
Chemische Wasscherij
DEKENS
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
et Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmc-
iiancc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
T^IJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
cent en rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Briefen iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
No. 22
Directeur: C. KRAK.
Donderdag 26 Januari 1933
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
135e Jaargang
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
DE POLITIEKE TOESTAND
IN DUITSCHLANt).
Besprekingen tusschen Hugenberg
en Frlck.
ERNSTIGE BOTSING TUSSCHEN
COMMUNISTEN EN POLITIE.
Verscheidene dooden?
S.P.D. TEGEN DE AFKONDIGING
VAN DEN NOODTOESTAND.
ONTPLOFFING IN KRUITMOLEN.
WANHOOPSDAAD VAN KASSIER.
DE BRAND TE HAMBURG.
Oorzaak zelfontbranding?
DE ENGELSCHE LIBERALEN
EN DE NATIONALE REGEERING.
ALLE SOORTEN
fa. SIDONIUS DE JONG,
TELEF. 1525
reinigen
denzelfden dag retour (zonder prijsverhoging)
HET SCHULDENVRAAGS* TUK.
Hoover over het valuta
probleem.
sa
DEN HAAG, 25 Januari 1933.
De Eerste Kamer is hedenmiddag
weder een uurtje bijeen geweest voor de af
doening van enkel spoedeischende zaken. Al
vorens tot de agenda werd overgegaan is
echter het nieuwbenoemde lid mr. A. A. M.
van Asch van Wljck, die de plaats zal inne
men van wijlen den antirevolutionnairen
senator mr. De Veer, op de gebruikelijke wijze
geïnstalleerd.
Drie punten stonden op de agenda. Daar
van heeft het nieuwe handelsverdrag, dat we
voor een periode van vijf jaar met Zwitser
land hebben gesloten, alleen stof geleverd
voor een kort debat tusschen den heer van
Citters (a.-r.) en den minister van buiten-
landsche zaken o.a. over de vraag of de
meestbegunstigingsclausule van het nieuwe
verdrag niet in strijd was met het verdrag
van Ouchy. Minister Beelaerts ontkende
zulks en wees er bovendien op, dat het onder
havige tractaat tot stand was gekomen voor
het verdrag van Ouchy was gesloten. Het
wetsontwerp is daarop goedgekeurd, evenals
het nieuwe handels- en scheepvaartverdrag
van 1930 te Genève gesloten betreffende den
redwon^en of verp'ichten arbeid. Men weet,
ciat de aanvaarding van dit verdrag in zich
«duit de opheffing van de poenale sanctie
voor de arbeiders op de Oostkust van Suma-
tra In beginsel is daartoe reeds besloten.
De wijziging der Tarwewet, welke men
vermoedde, dat ook nog aan de orde zou ko
men, is niet kunnen behandeld worden, omdat
de betrokken minister; mr. Verschuur, nog te
1 Rome vertoeft.
De Kamer is weder tot nadere bijeenroe
ping uiteengegaan.
De onderhandelingen betreffende de vor
ming van een „schaduwkabinet" zijn gister
door de Duitsche partijen voortgezet.
De „Deutsche Zeitung" meldt, dat tus
schen dr. Hugenberg en den voorzitter der
rijksdagfractie van de N.S.D.A.P., Frick, be
sprekingen hebben plaats gevonden. Bij deze
besprekingen is vertrouwelijkheid overeenge
komen, doch gezegd kan worden dat zij den
pohtieken toestand betreffen.
Het verluidt in politieke kringen, dat de
gedachte aan een door de Duitsch-nationalen
in hun resolutie geëischte volkomen recon
structie van het kabinet in toonaangevende
kringen niet behoeft te worden afgewezen.
„Germania" legt er in dit verband den
nadruk op, dat de beide partijen der rechter
zijde volgens de verklaring der nationaal-so-
cialisten in zoo verre weer een gemeenschap
pelijk front hebben, dat beide partijen in de
oppositie zijn tegen het rijkskabinet. Deze ne
gatieve gemeenschap kan verkeeren in een po
sitieve.
De „Angriff" schrijft nog eens: Er bestaat
voor von Schleicher nog slechts een moge
lijkheid: direct af te treden. In den huidigen
moeilijken toestand van staat en volk kan
slechts een man de regeering ter hand nemen,
die zooals Adolf Hitier op een beweging van
1 millioen menschen kan steunen.
De regeering zou op het standpunt staan,
dat voor het geval dat de rijksdag zich voor
onbepaalden tijd verdaagt dit voor de regee
ring niet voldoende zal zijn en dat daarom
het kabinet van den rijksdag een duidelijke
verklaring zal moeten eischen, zij het dan
ook een vertrouwens- of een tolerentievotum,
dat werkmogelijkheden geeft.
Door Berlijnsche bladen wordt er op gewe
zen, dat nog steeds geen klaarheid heerscht
over de vraag of het tot een verdere verda
ging van den rijksdag zal komen of niet.
De „D.A.Z." stelt in het licht, dat de regee-
ring tegenover verdagingsverlangens der
Partijen nog steeds het standpunt inneemt,
dat ook een verdaging op langen termijn
door haar slechts dan als voldoende zal wor
den beschouwd, wanneer deze mocht geschie
den met de uitdrukkelijke bepaling, dat daar
mede aan de regeering voldoende gelegen
heid wordt gegeven tot uitvoering van haar
programma. Wanneer dus de partijen, gelijk
dit thans wel het waarschijnlijkst is, den
rijksdag na de regeeringsverklaring weer
willen verdagen, zonder tot stemming over te
gaan, waardoor een rijksdagontbinding zou
kunnen ontstaan, zou de rijkskanselier den
rijksdag een soort motie van vertrouwen
voorleggen en wanneer het seniorenconvent
poogt een verdere verdaging tot stand te
brengen zou gebruik gemaakt worden van
artikel 24 van den rijksgrondwet.
Dat rijksdagpresident Goering zich aan
deze uitdaging zou kunnen onttrekken, wordt
niet mogelijk geacht, zoo noodig zou het ver-
nf u„?e-ncht w°rden tot den vice-president.
De beslissende bespreking tusschen den rijks
kanselier en den rijkspresident over de ver
dere behandeling van den binnenlandse!!
politieken toestand en over de kwestie der
volmachten zal waarschijnlijk Zaterdag
plaats vinden.
De „Boersenzeitung" houdt het voor mo
gelijk, dat de Duitsch-nationalen, wanneer
hun een voortzetting der onderhandelingen
met de nationaal-socialisten in de eerstvol
gende weken bijzonder veel belovend moch
ten toeschijnen, dan ook geen groote moei
lijkheden in den weg zouden leggen aan een
verdaging der parlementaire beslissing.
In de „mededeelingen der Duitsch-nationa-
le volkspartij" wordt een vrij uitvoerig arti
kel gepubliceerd, waarin de bezwaren der
Dutisch-nationalen tegen de regeering-von
Schleicher worden geresumeerd en fn het bi
zonder scherp stelling wordt genomen tegen
over rijksminister Gereke. Het artikel wordt
als volgt besloten: De Duitsch-nationalen
zullen een beslissing afdwingen, die er ein
delijk toe zal leiden, dat men geraakt uit den
toestand van verkapt parlementarisme en
zich wijdt aan de taak, welke ter overwin
ning van den economischen en socialen nood,
moet worden ter hand genomen.
DE ONTWAPENING.
De vertrouwelijke besprekingen
zijn begonnen.
De gebruikelijke vertrouwelijke diplomatie-
ke besprekingen ter ontwapeningsconferentie
tusschen de leiders der delegaties der groote
mogendheden zijn thans begonnen, nu de En-
gelsche minister van buitenlandsche zaken is
aangekomen. Op den voorgrond staat de
houding der groote mogendheden ten op
zichte van het in de hoofdcommissie aan de
orde komende groote veiligheids- en ontwape
ningsplan van Frankrijk. De Duitsche ver
klaring is nog niet in détails vastgesteld.
Men kan echter verwachten, dat het bekende
Duitsche standpunt inzake de ontwapenings-
en veiligheidsproblemen duidelijk naar voren
zal worden gebracht.
Het presidium bijeen
Het presidium der Ontwapeningsconferen
tie heeft gister het rapport der speciale com
missie voor de chemische en bacteriologische
wapens behandeld, waarin het verbod van
voorbereiding van den chemischen en bacte-
riologischen oorlog, de controle op het ver
bod, de vaststelling, dat deze wapens zijn ge
bruikt en de sanctiemaatregelen tegen de toe
passing van chemische wapens zijn vervat.
Het rapport wordt besloten met de con
clusie, dat de practische doorvoering van
een verbod op buitengewone, bijna onover
winlijke moeilijkheden stuit. Een algemeen
verbod heeft daarom slechts een beperkte
waarde. In het rapport wordt er evenwel te
gelijkertijd de nadruk op gelegd, dat de
voorbereiding van beschermende maatrege
len tot verdediging tegen den chemischen
oorlog ontoelaatbaar is.
Bij de onderhandelingen opperden de ver
tegenwoordigers van Engeland en Amerika
bezwaren. Massigli (Frankrijk) verklaarde dat
de Fransche regeering haar standpunt no
pens het verbod van den chemischen oorlog
afhankelijk stelt van de regeling der sanctie.
De beraadslaging over het rapport werd
vervolgens verdaagd.
Maandag zal het presidium der Ontwape
ningsconferentie opnieuw bijeen komen. De
bijeenkomst der hoofdcommissie is uitgesteld
tot Donderdag 2 Februari
Gisternacht tegen 12 uur is het te
Dresden tusschen politie en communis
ten tot een hevige botsing gekomen. Een
communistische vergadering werd door
de politie ontbonden. De menigte verzet
te zich hiertegen en greep de politie aan,
die gebruik maakte van haar vuurwape
nen. Volgens mededeelingen van par
ticulieren zouden verscheidene commu
nisten gedood en verschillende anderen
deels zwaar gewond zijn. Een bevesti
ging van de politie over het aantal doo
den en gewonden kon nog niet worden
verkregen.
Gistermiddag heeft het partijbestuur der
S.P.D. een gemeenschappelijke vergadering
gehouden met de sociaal-democratische rijks
dagfractie te Berlijn. Het volgende besluit is
genomen: „Het bestuur der soc.-dera. rijks
dagfractie protesteert met klem tegen het
plan een z.g. uitzonderingsrecht te procla-
meeren wegens den noodtoestand van den
staat. De verwezenlijking daarvan zou uit-
loopen op een staatsgreep, welke het .volk van
zijn constitutionneele rechten zou berooven en
ten goede zou komen aan die kleik, welke
zonder rekening te houden met het geheel en
in het bizonder zonder rekening te houden
met de arbeidersklasse haar eigen belangen
zou behartigen en daarbij reden zou hebben
de critiek van het parlement te schuwen. Een
dergelijke staatsgreep zou een rechteloozen
toestand scheppen, waartegenover iedere te
genstand is geoorloofd en geboden.
ALCOHOL HIELP NIET TEGEN
GRIEP.
Drie personen overleden.
Twee echtparen te Crefeld hebben „tegen
de griep" te veel alcohol gebruikt. Spoedig
deden zich ernstige vergiftigingsverschijnse
len voor, zoodat alle vier personen naar het
ziekenhuis moesten worden overgebracht.
De beide mannen en een vrouw zijn spoedig
aan de gevolgen overleden. De vierde be
vindt zich thans buiten gevaar.
GROOTE BRAND IN VERFFABRIEK.
In de verffabriek van Beit Co. te Ham
burg is gisteravond .tegen zeven uur een
groote brand uitgebroken, welke zich binnen
enkele minuten mededeelde aan de geweldige
opslagruimten der fabriek De brandweer
verscheen met vijt wagens ter' plaatse, doch
moest nog meer materiaal ontbieden. Met 15
slangen werd water gegeven.
AARTSHERTOG OTTO BIJ DEN
RIJKSPRESIDENT.
De Duitsche rijkspresident heeft gister
aartshertog Otto. den oudsten zoon van
Karei van Oostenrijk, in particuliere audiën
tie ontvangen Zooals bekend is, studeert
Otto thans te Berlijn.
DE DIRECTEUR DER BERLIJNSCHE
RADIOMAATSCHAPPIJ, KNOEPFE.
De directeur der Berlijnsche radiomaat
schappij, Knoepfe, wordt er van verdacht
steekpenningen tot een bedrag van ongeveer
500.(X)0 RM van de drukkerij Preuss te hebben
aangenomen. Knoepfe heeft tot nu toe nog
geen enkele verklaring afgelegd, welke het
OM konden tevreden stellen Voorts is het
zelfs niet uitgesloten, dat Knoepfe zich heeft
schuldig gemaakt aan malversaties. Het on
derzoek is nog in vollen gang.
DU1TSCH-BULGAARSCH HANDELS
VERDRAG TE SOFIA GOEDGEKEURD.
De Sobranje heeft gister het DuitschBul-
gaarsche handelsverdrag van 24 Juni 1932
aangenomen. Bij dit verdrag worden voor
keursrechten toegekend op graan, voedergerst
en maïs, op dezelfde basis als de voorkeurs
rechten van Duitschland aan Roemenië en
Hongarije.
COMMUNISTISCHE PROPAGANDA-
MARSCH NAAR HET KARL
LIEBKNECHT-HUIS.
Als antwoord op den nationaal-socialisti-
schen opmarsch naar de Bülowplatz op Zon
dag j.1. heeft de K.P.D. een anti-fascistische
week georganiseerd, welke gister werd inge
zet met een marsch over de bülowplatz, wel
ke eenige uren duurde.
Van drie uur gistermiddag af verzamelden
de communisten zich op verschillende plaat
sen en marcheerden in gesloten rijen, met tal
van roode vlaggen en transparanten, met
muziek en spreexkoren, op naar üe bülow
platz. Aan den gevel van het Karl Lieb-
knecht huis waren tal van transparanten
aangebracht, zoomede groote portretten van
Lemn, Karl Liebknecht en Rosa Luxemburg.
Voor het gebouw was een groote met rood
doek versierde tribune opgericht, waarop
bijna alle leden van het Centrale Comité en
de leider der K P.D., Ernst Thaelmann, ston
den opgesteld.
De eerste betoogers kwamen tegen vier uur
op de Bülowplatz aan. Er werd direct door
gemarcheerd. In de grimmige koude zijp tien-
diuzenden personen, zoowei mannen en vrou
wen als kinderen, onder voortdurende „Rood-
Fronf'-roepen langs het Karl Liebknechthuis
getrokken.
De politie had uitgebreide voorzorgsmaat
regelen getroffen, doch was op straat slechts
in betrekkelijk geringe getale aanwezig. Te-
genbetoogingen werden niet gevreesd, daar
de nazi's hun aanhangers hadden verzocht
de demonstratie te negeeren. Het défilé duur
de tót tegen acht uur.
De afzonderlijke groepen keerden direct
weer naar hun woonwijken terug, waar zij
werden ontbonden. Noch bij den opmarsch,
noch bij den afmarsch is het tot eenig inci
dent gekomen, el moest de politie hier en daar
ingrijpen, wanneer verboden liederen werden
gezongen, doch van beteekenis was zulks
niet.
Door tot nu toe onopgehelderde oor
zaak is een kruitmolen. in gebruik bij de
buskruitfabriek te Walsrode (Duitschl.)
van Wolff Co. in de lucht gevlogen.
Twee arbeiders werden tengevolge van
de felle vlammen en den ontzaglijken
luchtdruk gedood Hun lijken konden
worden geborgen. De knal was eenige
kilometers ver in den omtrek hoorbaar
en de arbeiders uit de omgeving waren
dan ook zeer ongerust. .De materieole
schade zou niet zoo groot zijn, terwijl
het bedrijf ook geen stagnatie zou on
dervinden.
Te Gross-Soltikow (Duitschl.) hééft
Dinsdagnacht een kassier zijn vrouw
en hun drie kinderen van 12, 7 en een
ha'f jaar doodgeschoten en daarna de
hand aan zich zelf geslagen. De man had
bi; de spaar- en voorschotbank, waar hij
in dienst was, verduisteringen gepleegd,
welke bij het onderzoek aan het licht
ziir. gekomen.
Betreffende den brand in de lak- en
verffabriek van de firma Beit Co
wordt nog gemeld, dat de groote opslag
plaatsen binnen een uur een prooi Ier
vlammen zijn geworden. In de loodsen
bevonden zich ook groote voorraden sal
peter, welke direct vlam vatten. Een
ketelinstallatie van 30 bij 70 meter kon
niet gespaard blijven. De directie der
fabriek is van meening dat zelfontbran
ding de oorzaak van den brand is.
STAKING DER FRANSCHE
BEURSBEDIENDEN.
Op de Parijsche beurs zijn gister de bedien
den der makelaars en bankinstellingen in sta
king gegaan tegen de door de financieele
commissie aangenomen socialistische voor
stellen, waarbij effecten en waardepapieren,
wJke tot nu toe aan toonder luidden, in de
toekomst papieren op naam zullen worden.
De stakers zien in dezen maatregel een gevaar
voor het bedrijf. De beursmakelaars en de
vertegenwoordigers der banken hebben ten
slotte zelf in ongeveer 30 fondsen gehandeld.
Chéron keurt de houding der stakers ern
stig af- Hij wil eventueel de stakingsleiders
doen bestraffen.
DE TOESTAND VAN DEN
FRANSCHEN LANDBOUW.
Gister heeft de Fransche landbouwpartij
een vergadering gehouden, waar ongeveer
8000 landbouwers uit de provincie vereenigd
waren, met het doel den toestand van den
landbouw te bespreken en een verzoek aan
de regeering te richten verbetering te schep
pen in de netelige omstandigheden, waarin
de landbouw verkeert. Na het einde der ver
gadering trachtten de deelnemers groepsge
wijze de kamer van afgevaardigden en de
beurs te bereiken, hetgeen echter door de po
litie werd verhinderd. Ernstige incidenten de
den zich niet voor.
Het schijnt, dat een groot aantal liberalen
genoeg begint te krijgen van de nationale re
geering, en dat bij vele liberale Lagerhuisle
den de neiging bestaat na de opening van het
parlement op 7 Febr. a.s. de regeeringsban-
ken te verlaten en zich aan te sluiten bij de
oppositie. Van vele zijden schijnt men aan
drang uit te oefenen op den leider der libe
rale partij sir Herbert Samuel om tot deze
stap over te gaan. Aangezien hij echter bij
zijn aftreden als minister van binnenlandsche
zaken heeft toegezegd, de regeering bij alle
aan de orde komende kwesties behalve de ta
rieven te zullen blijven steunen, verkeert hij
in moeilijke positie.
In verband hiermede zal Vrijdag een bui
tengewone vergadering worden gehouden
van de liberale fractie, waarin deze haar
houding zal vaststellen ten aanzien van het
regeeringsprogram. In aansluiting hierop zal
sir Herbert Samuel een vergadering bijwonen
der nationale liberalen. Indien hij er inder
daad toe mocht besluiten in de oppositie te
gaan, zou dit een moreele overwinning be
ttekenen van Lloyd George, die reeds gerui-
men tijd als zijn meening verkondigt, dat de
liberale partij slechts in de oppositie eenige
vooruitzichten heeft.
EERSTE GEDEELTELIJKE
UITSLAGEN VAN DE IERSCHE
VERKIEZINGEN.
Tot dusverre zijn og slechts gedeeltelijke
verkiezingsuitslagen ontvangen. Volgens de
ze uitslagen was de stand (gisteravond laat)
als volgt
Republikeinen (partij van de Valera) 12,
Cosgrave-partij 6, Onafhankelijken 3, Ar
beiderspartij 1. Men verwacht algemeen een
overwinning van de Valera.
BEPERKING DER BRITSCH-INDISCHE
THEEPRODUCTIE.
De theeplanters van Colombo (Ceylon) en
omstreken hebben alle bepalingen aanvaard
van de voorstellen met betrekking tot beper
king van de theeproductie. In den vervolge
zal de met thee beplante oppervlakte in geen
geval meer vergroot worden op straffe van
weigering van uitvoervergunning aan den
eigenaar. De regeering zal geen terrein ver-
koopen of verhuren, die bestemd zijn voor
den aanplant van thee en zal het omzetten
van bestaande cuitures en plantages in thee-
olantages verbieden.
Mient 19, Alkmaar, Tel. 281
DE CONFERENTIE IN ZAKE 40-URIGE
WERKWEEK TEN EINDE.
De internationale conferentie in zake de
invoering der 40-urige werkweek is gister na
onderhandelingen gedurende 14 dagen ge
ëindigd. De conferentie heeft een voorberei
dend karakter gedragen en heeft zich der
halve beperkt tot het aannemen van een al
gemeen rapport, dat eerst nog zal worden
voorgelegd aan den Raad van Bestuur van
het nternationale Arbeidsbureau.
Het eindrapport der conferentie resumeert
de wederzijdsche opvattingen en geeft de af
wijzende houding der werkgevers en de toe
stemmende houding der werkgevers weer.
Het rapport der conferentie zal ook worden
voorgelegd aan de economische wereldconfe
rentie.
-.,1
Sir Ronald Lindsay heeft gister aan
staatssecretaris Stimson een nota van
de Britsche regeering overhandigd, wel
ke voor Roosevelt bestemd is. In deze
nota verklaart de BrLsche regeering,
dat zij er verheugd over is een of meer
vertegenwoordigers naar Washington
te kunnen zenden, zoo spoedig mosrehjk
na 4 Maart a.s., ten einde de Amerikaan-
sche schuldenkwestie te kunnen bespre
ken. De regeering zal gaarne met den
heer Roosevelt van gedachten wisselen
over andere economische wereldproble
men, waarbij beide regeeringen belang
hebben. De beslissing inzake de kwesties
welke op de agenda der economische
wereldconferentie zullen worden ge
plaatst en waarbij tal van andere staten
betrokken zijn, zal natuurlijk niet kun
nen worden genomen, voordat beraad
slagingen ter conferentie zullen hebben
plaats gehad met alle daar vertegen
woordigde mogendheden.
Naar uit goede bron verluidt hebben
gistermiddag besprekingen plaats ge
vonden over de intergoevernementeele
schulden tusschen Paul Bonrour en de
ambassadeurs van Engeland en de Ver-
eenigde Staten, naar aanleiding van het
Amerikaansche initiatief met betrekking
tot de besprekingen over de schulden
met Engeland en Italië.
De besprekingen hadden een zuivei
inlichtend karakter en bewogen zich te
vens op het terrein van andere proble
men, o.a. de ontwapening.
President Hoover heeft in een pers
conferentie verklaard ,dat de overstroo-
ming der Vereenigde State* met produc
ten uit landen met gedevaloriseerde va
luta een gevaarlijken toestand heeft ge
schapen. Een der belangrijkste kwesties,
welke de a.s. ecoiumische wereldcon
ferentie zal moeten behandelen, is de
oplossing van het valutavraagstuk De:e
kwestie is een der belangrijkste hinder
palen voor een definitieve regeling der
schuldenkwestie De debiteurstaten moe
ten hun valuta stabiliseeren.
Deze uiteenzetting van Hoover is na
tuurlijk van belang met het oog op de
a s. Engelsch-Amerikaansrhe onderhan
delingen over de oorlogsschulden.
DE ROEMEENSCHE REGEERINGS
VERKLARING DOOR SNEEUWVAL
VERHINDERD.
Tengevolge van den sedert drie dagen zon
der ophouden neervallenden sneeuw is het
treinverkeer naar Polen en Hongarije zoo
goed als stilgelegd. Tal van treinen zijn in
den sneeuw blijven steken. Ook het verkeer
op de Moldau en de Sebrusta levert groote
moeilijkheden op. De sneeuw ligt op vele
plaatsen 7 Meter hoog. Het postvervoer naar
de provincie is stopgezet.
De regeeringsverklaring in het parlement
moest gister worden uitgesteld, daar de
meeste afgevaardigden iut de provincie ten
gevolge van de verkeersbelemmerin2 niet tij
dig aanwezig konden zijn.
