Alkmaarsche Courant.
Vtaaq ut Aan&od
Honderd vijt en dertigste Jaargang.
ZATERDAG 4 FEBRUARI
Haagsche brieven.
Voor kleine tuinen.
Ho. 30 1933
■i SicaL en Omgeving.
HERVORMDE (GEREFORMEERDE)
STAATSPARTIJ.
Men schrijft ons:
Voor een flink bezette zaal, waaronder ook
veel jongeren, trad Woensdag ds. Ekering
van Amsterdam op, met het onderwerp:
Onze verantwoordelijkheid bij de stembus
van 1933". De C.H. en A R die tot debat
waren uitgenoodigd, waren niet verschenen,
hadden zelfs geen bericht van verhindering
ingestuurd.
Onze verantwoordelijkheid in 1933, aldus
spr., is zeer groot, omdat we moeten besluiten
jn welken koers het zal gaan met land er.
volk. Die verantwoordelijkheid is des te groo-
ter, omdat we nu niet enkel een maatschap
pelijke, maar tevens een geestelijke crisis
doormaken. Sinds het alg. kiesrecht en de
stemdwang kan niemand zich vrijmaken om
te beslissen in den gang van zaken. Hoe moet
nu onze uitspraak zijn, daar de nood van
land en volk ons is opgelegd?
De revolutionnairen antwoordenDe revo-
lutiekoers. Een voorproefje hadden we reeds
bij de opening van de Staten-Generaal (Wijn
koop, de Visser).
De rechterzijde (RK„ A R. en C.H.) zegt:
We moeten weer terug naar de coalitie Van
Wijnbergen, Colijn en Slotemaker de Bruine
bepleiten dat als onmisbaar, 't Ging immers
zoo schoon, toen ze samenwerkten, totdat in
1925 ds. Lingbeek een spaak in het wiel stak,
door de gezantschapskwestie bij den paus.
'Met de coalitie verdween voor „onze men-
schen" haar winst in geld, posten en ambten.
- Die waren niet gering, doch het meeste kwam
aan Rome. In het overwegend protestantsch-
hervormde Groningen is nu nog maar één
jC.H. burgemeester. In dit opzicht haalde de
C.H. dus niet veel winst. Toch moet er weer
een coalitie komen, zegt men. Als voorheen
zal dit coalitie-huis er weer zoo uitzien: huis
heer de pastoor; juffrouw voor de huis
houding de A.R. en de C. H. Unie fun-
geeft als bellemeisje op de halve kost. Wan
neer we vragen: waarin was de regeering
christelijk, dan is het antwoord niet eenvou
dig.
Was ze christelijk, toen ze een halve week
zendtijd gaf aan den Omroep, die Staat en
Kerk ondermijnt?
Was ze hierom christelijk, omdat ze veel
van „onze menschen" aan posten en ambten
hielp? Dat deden de liberalen ook.
Van haar kwam de wet Donner tegen de
godslastering, ja, maar die was gericht tegen
de krenking van eens anders gevoelen.
't Gaat daar n i e te om den naam en de
eere Gods.
Prof. Anema.zeide in het laatste geval
niet vóór te zullen hebben gestemd. Ook hier
in is ze dus niet-christelijk geweest. Wat
christelijke staatkunde is, zegt de Heilige
Schrift en onze Gereformeerde Belijdenis.
Daarvoor strijdt de H.G.S.
Nederland moet weer hebben een christe
lijke regeering, een christelijke staatkunde,
niets meer, niets minder. Ons land, dat is
overgoten met het licht van Gods waarheid,
ons land, waar het martelaarsbloed van
lO OOOen vloeide, omdat ze God wilden dienen
en de H. Schrift liefhadden. Het is door dc
nood van ons volk dat we ijveren voor een
Staat met den Bijbel. Een nieuwe leer, de leer
van den neutralen staat, heeft de oude calvi
nistisch eischen verdrongen. Een christelijke
regeering vraagt als geheele overheid naar
Gods ordeningen van de eerste en tweede
tafel der Wet. Ze neemt het woord Gods als
richtsnoer en erkent Jezus Christus als Ko
ning en Hoofd van Volk en Kerk. Het is een
overheid, die dus ook de kerk erkent, eert, en
haar steunt in den strijd tegen on- en bijge
loof.
Dat is de bestaansgrond van de H.G S.
Als dus Prof. Slotemaker de Bruine beweert,
dat de eenige bestaansgrond van de H.G S.
is haar anti-papisme, dan is hij er volkomen
naast. Een man van de H.G.S. zal het er
voor over moeten hebben, als anti-papist ge
scholden te wordes. We verkiezen liever anti
papist genoemd te worden, dan pro-papist,
een benaming, die de protestantscne coalitie-
broeders toekomt. Spr. behandelde vervolgens
de neutrale staatsidee van dr. A. Kuyper, die
leert, dat de overheid wortelt in het natuur
lijke leven en het licht der openbaring mist;
dus geen onderscheid kan en mag maken in
geestelijke dingen. Ze moet maar laten groeien
wat groeien wil en kan. Nu, het groeit- Aan
den éénen kant de opstand, aan den anderen
kant, de valsche kerk, Rome. Daartusscher.
zal ons volk doodgedrukt worden, als God
het niet verhoedt. Het voorbeeld van den Neu
tralen staat is al oud; we vinden het reeds bij
Pilatus met z'n vraag aan het volk: „Wie
wilt ge, dat ik u zal losloten, Bar-aböas of
Jezus?" De neutrale staat maakt de overheid
tot een kassier, die aan de verschillende volks
groepen moet uitkeeren, wat ze kunnen opvor
deren aan posten, ambten, invloed, zonaer te
vragen naar waarheid en gerechtigheid. We
hebben sinds de Fransche revolutie, een God-
looze overheid en een God-looze overheids-
school, waar nu nog meer dan 1/3 van onze
gedoopte jeugd onderwijs ontvangt, dat dus
niet in aanraking komt met den Bijbel. Veel
christenen nemen met dezen toestand genoe
gen, men vindt het normaal. De jeugd los ge
maakt van het woord Gods. Dat is de mees-
terslag geweest van V.ome in bond met de Li
beralen. Daarna, in samenwerking met C.H.
en A.R. heeft ze den Bijbel van de volksschool
weten te houden. Hoe hebben Groen van
nnsteren, Hoedemaker en Kohlbrugge daar-
6gen gewaarschuwd. Denk nu niet, dat Ro
e den neutralen staat wilten eigen voordeel
ze er 'n de boven-Moerdijksche provin-
samengaan, in Brabant en Limburg
daante^* Z'J Z'C'1 meer 'n ^aar ware
vl ^aar 's de overheid, door roomsche in-
riteit«.aie* meer neuiraal- Daar loopen auto-
wast:/!1 10 ambtsgewadcn met brandende
te *fSen in P'ccessies. Om enkele cijfers
den Cn van Semee-ite-gelden die daar wer
dt ijk».? VOOr leornschen kerkbouw in
'aatste 10 jaren. Heerlen 109.000, Til
burg 72.000, enz. in totaal naar bekend,
ongeveer 7 ton gouds. Daar is de overheid
practisch roomsch. De protestantsch-christe-
lijke partijen vinden dat opperbest.
De C. H. Unie heeft, nu 8 jaren geleden,
een studie-commissie in het leven geroepen!
welke commissie tot taak kreeg, artikel 36 der
Ned. Geloofsbelijdenis te onderzoeken. Nog
nooit in al die jaren heeft iemand iets verno
men van eenig resultaat. Nog steeds studeert
de commissie. De goed-geloovige kiezer, die
de oude nationaal gereformeerde beginselen
liefheeft, wordt met een kluitje in het riet ge
stuurd. s
De neutrale staat, de feiten bewijzen het,
kan de goede koers niet zijn. In ons land
schijnt tegenwoordig alles mogelijk. Het on
roerend goed in de doode hand is van 1914
1931 toegenomen met j 256.000.000 Waar
is dat geld? Niet bij de protestanten. Sinds
ae befaamde wet „de Visser" in 1920, vloeit
per jaar in de kloosterkassen 9 54 millioen
(Staatsbegrooting 1932). In 1926 bedroeg het
nog 7 millioen. De religieusen, onderwij
zeressen) moeten alles afstaan aan hun
kloosters. In België krijgen de samenwonen
de kloosterlingen geen even hoog salaris als
de niet-kloosterlmg-onderwijzer(es).
Rome wast in Nederland! Een nieuwe aan-
valspoort is Dokkum. Terwijl daar slechts
één roomsche in de gemeenteraad zat, werd
het stuk land, waar Bonifacius heet ver
moord te zijn, der roomsche kerk in handen
gespeeld. Vóór verkoop stemden natuurlijk
ook de protestantsche coalitie-vrienden, de
C.H. en A.R.
In tegenstelling met den roomschen rijkdom
staat nu de nood van de schatkist die gedekt
moet worden. De kloosterkassen kunnen na
tuurlijk niets missen. Moeten de werkloozen
of de rijksambtenaren dan maar weer het
kind van de rekening worden? Spr. wil een
hap doen, en niet een kleintje, uit de klooster
goederen. Herhaaldelijk heeft ds. Lingbeek in
de Kamer daarop aangedrongen. De laatste
maal is hem dat onmogelijk gemaakt, ook
door tegenstanders van de gansche CH.-
fractie. Rome wast in Nederland.
Steeds meer roomsche burgemeesters, aldus
spr. Ook in niet roomsche gem-.enten. Steeds
meer roomsche notarissen, steeds meer
roomsch kader in ons leger. We hebben
thans, volgens minister Ruys de Beeren-
broeck, een extra-parlementair kabinet „met
roomsche signatuur." En hij kan het weten.
Dikwijls zingen we het lied van Da Costa:
„Zij zul en het niet hebben, ons oude Neder
land". Maar ze hebben het al lang! We
hebben het Verbond met den Heer des Heeren
al lang verzaakt en een verbond gemaakt
met den erfvijand van het gereformeerd
protestantisme. Deze vijand rust niet eerder,
voordat het werk der Reformatie en van
Willem den Zwijger verwoest is. Een verbond
met Rome is bovendien nooit van blijvenden
aard. Rome zal het op haar tijd verbreken
Zij verandert het geloofswoord van Luther
in: „Hier sta ik, ik kan óók anders!"
Rome zag den 400sten geboortedag van
Willem den Zwijger ook mee herdenken, maar
wil natuurlijk zwijgen van zijn reformato
risch geloof. Spr. citeerde roomsche pers
stemmen over den Vader des Vaderlands. Ge
let op deze „prachtige" citaten, belooft de
hu'diging in het Concertgebouw te Amster
dam, waar naast dr. H. Colijn ook minister
Ruys de Beerenbrouck zal spreken, wat
fraais te worden.
De H. G. S. zal haar stem waarschuwend
laten hooren.
Nederland, ontwaak!
Hervormde kiezers, uw kerk, uw land, uw
historie staat op het spel! Oók uw kerk, want
wat God samengevoegd heeft, scheide de
mensch niet.
Volk en kerk heeft Gcd saam v-ijgemaakt.
Saam rijzen ze, saam zinken ze!
De Hervormde kerk, zeggen de rechtsche
partijen, moet er buiten. Wie heeft U betoo-
verd, Hervormde kiezers, wie heeft u betoo-
verd om uw kerk een graf te graven? Waar
moet het heen met ons vaderland? De demo
cratisch, fe' roomsche partij, geeft <>en ge
luid, dat ons niet in het onzeker: laat wat
Rome wil. Dat Rome nog niet in alles ha3r
zin heeft, komt door dat gekonkel met onze
aarts-vijanden, de Calvinisten, aldus een ha-
rer woordvoerders.
Spr. vindt de coalitie even erg als het ver
bond Rome-rood. We hebben met onze goede
ren gespeeld, gaat het dien kant nog verder
uit, dan zinken we nog dieper. Men zegt,
dat wat de H. G. S. wil, momenteel onmoge
lijk is.
Spr. zegt: Toen Elia optrad, was Israël
overwoekerd door den Baai-dienst. En wat
deed Elia? Elia zag niet naar de praktijk,
maar hij zeide: Zoo zegt de Heere, uw God
En God zegende.
Toen Guido de Brés de Nederlandsche ge
loofsbelijdenis opstelde, was de verhouding
roomsch-protestant 9—1. Wat deed de Brés?
Hij las uit het Woord en vertolkte wat de
openbaring hem leerde. Zegende God?
De H. G. S. offert géén beginsel op aan
de praktijk, de praktijk richte zich naar het
beginsel. Daaruit volgt, dat zij critiek móet
uitoefenen op de huidige gang naar den af
grond. Daarom is de H. G. S. gehaat, wordt
uitgemaakt voor antipapist, scheurmaker,
etc. Het verwijt „scheurmaker" treft de C.
H. Unie, daar haar geestelijke vader, de
Savornin Lohman, om persoonlijke redenen,
de A -R. heeft verlaten. De H. G. S. pleit
voor het beginsel: gehoorzaamheid aan God
en Diens woord geeft de toekomst in Gods
hand. We moeten afzien van menschelijke
verbonden, die helpen ons volk niet. De pro-
testantsch christelijke partijen zeggen dat
een verbond met Rome moet helpen in den
strijd tegen communisme en socialisme. Daar
zien we niet veel van. De S. D. A P is de
revolutie in wolfsvacht, Rome de revolutie in
schaapsvacht. En revolutie met de revolutie
bestrijden gaat niet. De bewijzen dat Rome
de revolutie brengt, liggen in Spanje en
Mexico. De H. G. S. wil géén coalitie met
een partij die niet buigt voor Gods woord.
We komen, aldus spreker, uw stem en uw
steun vragen, niet in hoogheid des harten,
niet uit Farizeeuwsche partijzucht We moe
ten samen buigen onder de schuld voor God.
We vragen uw stem voor een getuigenis
in de Kamer voor het Woord: Tegen de re
volutie, het Evangelie, als een stem voorde
Vaderlandsche Kerk. Wilt ge het mede mo
gelijk maken, dat er één man durft te staan
met het woord: „Tot de wet en tot de getui
genis, het zal zijn zoo zii niet spreken naar
dit woord, dat ze geen dageraad zullen heb
ben". Wij vragen uw stem als een blijk dat
ook uw oogen opengaan voor het Woord
Gods en eveneens voor onze Nederlandsche
geloofsbelijdenis. Wie lid der H. G. S. wordt,
behoeft niet te rekenen op een goede „baan".
De H. G. S. is nu eenmaal een „nul"!' In dat
opzicht kan spr. niets beloven dan spot en
verafschuwing. Spr. heeft het niet gehad
over menschen maar over beginselen, tenzij
personen zoo zijn samen gegroeid met par
tijen en leuzen, dat namen noodwendig moes
ten worden genoemd.
Van de gelegenheid tot debat werd alleen
gebruik gemaakt door den heer O. S. v. d.
Wal, die het debat nu niet bepaald op het
peil bracht, dat de bekende spreker gaarne
had gewenscht. Na een kort dankwoord van
den voorzitter, sloot ds Ekering de vergade
ring met dankgebed.
INGEKOMEN PERSONEN.
Wed. L. Oeffeit, R.K., van Ubbergen naar
Luttik Oudorp 28. R. Dadeling, vrachtrij
der, R.K., en gezin, van Beemster naar Hoe-
verweg 11. W. J. J. Imming, z.b., R K„ v.
Oudenbosch naar Spoorstraat 40 H.
Schot, dienstbode, N.H., van Schermerhorn
naar Waterschapstraat 10. M. J. de Boer,
slagersknecht, N.H., van Heiloo naar Ridder
straat 14. A. H. van der Beek, broodbak
ker, en gezin, N.H., van Nieuwe Niedorp n.
Tuinstraat 53. P. IJ. Hop. kapper, geen,
van Wieringen naar Heul 3. P. Boekei,
z.b., R.K., van Harenkarspel naar Zuider-
houtlaan 10. J. A. B. Fenijn, behanger en
stoffeerder, N.H., van Düsseldorf (D.) naar
Dubbelebuurt 6. E. Schwiete, dienstbode,
R.K., van Lüchteringen (D.) naar Kennemer-
park 6. H. Cornelisse, broeder-onderwij
zer, R.K., van Roosendaal naar Nassaulaan
30. Wed. C. Broersen, R.K., van Oude Nie
dorp naar Nassauplein 11. H. A. Rouw.
boekhouder, G.K., en gezin, van Goes naar
Leeghwaterstraat 33a. G. Leerkamp, on
derwijzer, N.H., van Enschede naar Stations
weg 27. Wed. J. Vroegop, huishoudster,
N.H., van Heiloo naar Nieuwpoortslaan 22.
P. Bernards, zendeling, van Haarlem n.
Krelagestraat a. J. Koen. depóthouder.
G.K., van Andijk naar Zeglis 6a. J. van
Kalken, dienstbode, geen. van Enkhuizen n.
Rochdalestraat 1. C. Kleen, monteur, geen,
van Prumerend naar Stuartstraat 96. J.
D. Nat, winkelier en reiziger in sigaren, en
gezin, geen, van Driebergen—Rijsenberg n.
Houttil 62. T. Dekker, winkeljuffrouw,
N.H., van Amsterdam naar Laat 146. J.
Streefkerk, z.b., N.H., van Schoonhoven naar
Kanaaldijk 28. E. Jaape, z.b., D.G., van
Hilversum naar Comansstraat 41. A.
Kroone, dienstbode, R.K., van Castricum n.
Groot Nieuwland 56 H J. v. d. Eijnden,
opz. Ned. Heide Mij., en gezin. R.K., van
Hilvarenbeek naar Prins Hendrikstraat 15.
E. en L. Nol, geen, van Heiloo naar
Nieuwpoortslaan 107. Echtg. H. Schip
horst, buffetjuffrouw, R.K., van Amsterdam
naar Laat 81a. H. Hottenga, dienstbode,
geen, van Zijpe naar Nieuwlandersingel 50.
A. H. C. van Voorthuizen, telefoniste, N -
H,. van Heiloo naar Kruislaan 14. F. Lan-
gedijk, agent Levensverz. Mij-, en gezin, R.K.
van Grootebroek naar C. W. Bruinvisstraat
55. J. C. Visser, dienstbode, geen, van Til
burg naar Koningsweg 36. B. Filipsen,
boerenknecht, N.H., van Oude Niedorp naar
Zeglis 213. M. C. van Stijn, kapelaan, R.
K., van Den Helder naar Verdronkenoord 76.
J. Brandligt, buffetjuffrouw, N.H., van
Bussum naar Hekelstraat 14. Echtg. Th.
Bijman. R.K., van Haarlem naar Costerstraat
23. F. Bruijn, z.b., G.K., en gezin, van
Avereest naar Kinheimstraat 37. J. P. Put
ter, bakkersknecht, R.K., van Heer naar
Zeglis 7. I. Verstraate, opzichter Z.Z.W.,
en gezin, N.H., van Wieringen naar Wester-
weg 106. J. Schoonhoven, meubelmaker.
G.K., en gezin, van Oudorp naar Langestraat
100. Wed. K Bood, N.H., van Oudkarspe!
naar Luttik Oudorp 13. A. Doekes, dienst
bode, G.K., van Voorschoten naar Kennemer-
straatweg 51. M. Buijs, dienstbode, R.K.,
van Abbekerk naar Heilooërdijk 31. C. E.
L. de Wit. h.i.d.h., R.K., van Eindhoven n.
Oudegracht 287. Wed. J. D. Meijerink,
N.H., van Doesburg naar Langestraat 61.
D. Buisman, melkslijter, geen, en gezin, van
Edam naar Zijdam 5. W. Vorstman, z.b.,
N.H., van Bloemendaal naar Kennemerstraat-
weg 101. Jac. Horeman, boekbinder, N.H.,
van Haarlem naar Landstraat 83. A.
Blom, z.b., N.H., van Amsterdam naar Wes-
terweg 78. W. van der Plas, coupeur, en
echtg., R.K., van Rotterdam naar Spoorstraat
68. E. G. Fluijter, brig. maj. Riiksveldw.,
en gezin. R.K., van Amsterdam naar Touis-
santstraat 10. F. G. ter Horst, kantoorbe
diende, G.K., van Barsingerhorn naar Wes-
terweg 91. V. Stefaniak, dienstbode, R.K.,
van Haarlem naar Nassauplein 7.
J. Horio, R.K., z.b., van St. Pancras naar
Karnemelksbuurt 12. H. Tukker, N.H
rijtuigpoetser N. S-, van Voorburg naar Po-
pelmanslaan 15. J. Bakker, geen, winkel-
beditnde, van Purmerend naar Boterstraat
8. Barendina Cobussen. E.L., directrice
stoorawasscherij, van Den Heider naar Hei
ligland 38c. J. van Doorn, R.K. voeger,
van België naar Boomkampstraat 28. A
Abbekerk, N.H., dienstbode, van Bover.-
karsoel naar Visscherslaan 2. M. E. van
der Meijde, N.H., leerl. verpleegster, van
Spijkenisse naar Wilhelminalaan 11. A. B.
Lablans. N.H., fabr.arb., van Amersfoort
naar Leliestraat 13. C. dc Groot, echtg. v.
P. J. Smit, geen, en zoon, van Den Helder
naar Koningsweg 61. J. H. van den Berg,
geen. onderwijzer, van Egmond aan Zee naar
van Houtenkade 8. Louis Foreman, N.H.,
leerl. instrumentenmaker, van Utrecht naar
Mient 21. M. Boon, N.H., dienstbode, van
Texel naar Voordam 10. Matthijs van
Eeten, geen. chaufieur, van Den Helder naar
Kweerenpad 16. P. S. Gutter, geen. han
delsreiziger, en echtg. C. Martin, R.K. van
Heiloo naar Leliestraat 12. A Schaak,
wed. v. J. Veldhuis, N.H., van Jisp naar
Veerstraat 1. A. Adler, LdH.. officier L
des Heils. van Winschoten naar Limmerhoek
40a. Tj. Luitjes, LdH.. officier L. des
Heils, van Winschoten naar Limmerhoek
40a. Angelo Bruna. R.K., granietwerker,
van italië naar Lindenlaan 44/ A. Wes-
sendorf, E.L., dienstbode, van Duitschland
naar Everdingenstraat. Z. van der
Velde, R K, hulp i. d. huish van Amster
dam naar Costerstraat 21. J. H. M. Haan,
R K.. werktuigkundig teekenaar. van 's-Her-
togenbosch naar Zocherstraat 7. G.
Knaup. R.K., dienstbode van Duitschland n.
Nieuwlandersingel 70. F. Swart N.I. win-
weijuffrouw, van Amsterdam naar Mient 3-5.
G. P. Vriesman, N.H., wagenvoerder-con-
ducteur N.-H. tram, van Amsterdam naar St.
Annastraat.
Een heel onopvallend, heel stil faillisse
ment is het, waar niet over gepraat wordt en
waarvan menigeen bij het lezen der kleine
mededeeling hoogstens gezegd zal hebbeno,
hm, ja, waar was dat ook weer?" Het is het
faillissement van de Haagsche vrouwenclub.
Crisis? Tijdsomstandigheden? Zeer zeker,
maar waarschijnlijk ook voor een deel tijds
omstandigheden, die niets met de crisis te
maken hebben, meer de ontwikkeling van het
openbare leven, van het vrouwenleven in het
bijzonder, in een bepaalde richting.
De vrouwenclub werd indertijd opgericht
met veel illusies en veel enthousiasme door
een groep vrouwen, die haar leven lang ge
streden hadden voor de vrijmaking, de onaf
hankelijkheid der vrouw en die een uiting
voor die nieuwe onafhankelijkheid wilden
vinden in een stichting, waar zij zich thuis
zouden voelen, waar het goed zou zijn te ver
wijlen. Het was de bedoeling zoowel de on
gehuwde vrouw een pied a terre te geven, als
de gehuwde een plek. waar ze iets anders
vond dan de alledaagsche, huiselijke om
gang/ Het mooie huis op de Lange Vijver
berg scheen wel een ideale verwezenlijking
van dit doel. Het werd met zooveel liefde en
zooveel zorg ingericht. Lees-, speel-, eet- en
conversatiezalen en dan, niet het minst de
groote zaal voor lezingen,' concerten, ten
toonstellingen, die naar de stichtster. Marie
van Dijk de van Dijkzaal genoemd werd.
Natuurlijk, er werd lachend en spottend
gesproken van „de Damessocieteit'', de „Da
mes-Witte", maar de oprichters lieters spot
ten cn stelden hun lokalen open voor wie er
zich tóe aangetrokken voelde en lid wilde
worden. Zij waren vast overtuigd, dat de
vrouwen het heerlijk zouden vinden een
plaats te hebben, waar zij „onder ons" kon
den zijn. evenals de mannen dat hebben in
hun sociëteiten. Misschien was dit, althans
de eerste jaren ook wel zoo. Misschien ook
was de behoefte aan een dergelijk clubge
bouw, zooals men die in Engeland en Ame
rika heeft, hier bij ons, en speciaal in Den
Haag, niet zoo groot, omdat het leven nu
eenmaal op een heel andere leest geschoeid
is. Indien er een werkelijke, levende, niet
kunstmatig geschapen behoefte bestaat, voor
ziet die meestal in zichzelf. Zoo is het ook
hier gegaan.
Het openbare leven wijzigde zich. En de
vrouwenclub kreeg, speciaal in den allerlaat-
sten tijd, een hevige concurentie in de ver
schillende bridgeclubs. Wie als rouw in
Den Haag 's middags of 's avonds afleiding,
uitspanning en verstrooiing wil zoeken bij
het kaartspel is niet op een speciaal gebouw
meer aangewezen, zij kan overal heen en de
practijk heeft nu wel uitgewezen, dat zij in
het algemeen de voorkeur geeft aan gemengd
gezelschap boven dat van haar eigen sekse-
genooten. En van de veel gesmade „huis
houdelijke sleur" heeft zij zich al lang los
gemaakt.
Daarenboven komt, dat het Damesleesmu
seum aan het Lange Voorhout en het katho
lieke damesleesmuseum een huis of wat ver
der, reeds in een bestaande behoefte voor
zien hadden. Het Damesleesmuseum, dat zijn
zilveren jubileum reeds achter den rug heeft,
veroverde zich in den loop der jaren een
groote plaats in het Haagsche vrouwenleven
en bij ae eerste pogingen om een vrouwen-
club te stichten is daar ook reeds voor ge
waarschuwd.
Bovendien zijn dan nog de laatste jaren al
die flatgebouwen verrezen, die ook voor een
deel, een klein deel misschien, maar dat toch
niet te onderschatten is, de bestaansrei n
voor de vrouwenclub wegnamen. Want een
van de attracties was, dat de getrouwde le
den daar 's Zondags met hun gezin konden
komen dineeren, met het oog op hc' ontbre
ken van huishoudelijke hulp op dien dag.
Dan mochten de heeren der scheooing er ge
ïntroduceerd worden. Dit was dan te be
schouwen als een concessie aan de getrouw
de leden en een concessie aan het sterke ge
slacht. Nu geloof ik, dat een man aan weinig
dingen zoo het land heeft als aan goedgun
stig en min of meer neerbuigend ergens te
worden toegelaten, waar hem overigens on
dubbelzinnig duidelijk werdt gemaakt, dar
hij geen recht heeft er te zijn en dat zijn aan
wezigheid niet op prijs wordt gesteld en
uiteraard kon de animo voor deze Zondag-
sche uitstapjes op het uitsluitend gebied der
vrouw slecnts matig zijn.
Zoo heeft de club de laatste jaren weinig
bloei gekend en hoofdzakelijk moeten steunen
op de oude getrouwen. En de crisis met de
gebiedende noodzaak tot bezuinigen cn het
schrappen van allerlei contributies voor lid
maatschappen heeft den laatsten stoot gege
ven. Het huis aan den Langen Vijverberg
stelt nu zijn zalen disponibel om te bridgen
onder deskundige leiding en de Van Dijkzaal
is er nog om te getuigen van de eerlijke, ent
housiaste pogingen eener nobele vrouw om
vreugde te brengen in het leven van haar
zusters die daarvan niet gediend bleken.
Nu moge de crisis veel op haar geweten
hebben, het lijkt tocht, dat er allerlei moge
lijkheden blijven, als men de smaak van het
publiek weet te treffen en tegemoet te komen.
Er werdt zcovee! gesproken over bezuinigen
en de noodzaak om sober te leven, dat men
geneigd zou zijn te verwachten in de verschil
lende inrichtingen van vermaak slechts wei
nig bezoekers te zien. In den schouwburg is
dat ook inderdaad veelvuldig het geval. Maar
verder! Wie op Zaterdagavond een kijkje
gaat nemen in de groote restaurants, waar
het mondaine Den Haag verstrooiing komt
zoeken, moet vooral niet te Iaat in den avond
zijn entree maken, als hij tenminste geen ta
feltje besproken heeft, want dan loopt hij
kans geen plaats meer te krijgen. Na afloop
van concert, schouwburg of bioscoop en ook
wel „zoo maar" stroomen de groote resiau-
rants vol met een elegant publiek en er wordt
met niet veel minder animo gedanst dan en
kele jaren geleden, niettegenstaande de be
wering, dat de groote voorliefde voor dan
sen sterk begint te verminderen. Dit laatste
nioge voor de ouderen gelden, die aan de
bridgetafel zich beter op hqn plaats voeleü
a
Het bestellen van zaden voor
den moestuin.
We hebben ze weer ontvangen de
prijscouranten van zaden en olanten on
we kunnen beginnen aan een prettig
werkje n.1. het bestellen van een en
ander. Om dit behoorlijk e kunnen doen
maken we een plan voor de beplanting
onzer tuin, zoodat we ongeveer kunnen
berekenen hoeveel we van alles noodig
hebben. Zonder dat kunnen we eieenüjk
niet bestellen. We weten dan immers
niet of er voldoende ruimte voor een en
ander aanwezig is Dit geldt zoowel voor
den siertuin als voor den grnententuin.
Voor laatstgenoemden is het maken van
een teeltplan niet zoo erg moeilijk. We
hebben dan gewoonlijk een terrein dat
in den winter geheel leeg is. zoodat de
beschikbare ruimte gemakkelijk is te
overzien en op te meten We bepalen nu
wat we zullen teelen en w elke opper
vlakte voor de verschillende gewassen
zal worden benut. Hierbij houden we
rekening met wisselteelt, zooda> b v. de
zelfde of overeenkomstige gewassen met
steeds op de zelfde plaats konten, met-
het oog op plantenziekten en de aanwe
zige voedingsstoffen in den bodem.
Daarna kunnen we berekenen hoeveel
zaad cf wel hoeveel planten we ongeveer
noodig hebben. Ook houden ve er reke
ning mede dat bepaalde soorten in com
binatie met elkander kunnen worden
geteeld, zoodat dan 2 of zelf 3 soort°n
op een en hetzelfde grondstuk komen.
Hierbij denkeu we b.v. aan spinazie tus-
s.Len erwten, peulen of tuinboonen,
kropsla tusschen bloemkool of stam-
boonen, peen waardoor radijs wordt
gezaaid enz. Hier volgeu d: beuoodigde
hoeveelheden zaaizaad van de voor
naamste groentensoorten Voc r bet be
zaaien van 10 M! is ongeveer noodig:
van spinazie 4 a 5 ons. van tuinboonen
2K ons. van halfhooge of hoogc dop
erwten 1 ons, van stamhooge of hoosre
doperwten 1 ons, van stam- of kruiperw
ten 3/4 ons, van stumboonen 1 ons, van
stokbeenen 54 ons. van schonene»ren 15
gram. van raapstelen, radijs en uien 54
ons. van veldsla 10 gram. van zomer-
pen 15 a 20 gram, van winteroeen 10 A
15 gram. van postelein ons en van wit
lof 4 gram Op zaaibedden om later uit
te planten, zaaien we oa verschillende
koolsoorten, kropsla en andijvie Van
kropsla nemen we een vroeec soort en
een soort voor den zomer; hetzelfde
kunnen we doen met andijvie. Voor de
zaaibedden is van a' deze oorten de
k öinst verkrijgbare hoeveelheid, b v. een
pakje, voor eigen gebruik in de mee te
gevallen ruim voldoende Bestel jw za
den vooral bij een solied adres; al"een
goed zaad kan goede plengen leveren Tn
'n volgend artikel het een en ander over
sierplanten.
dan op den dansvloer, voor de jonge iren-
schen is dit niet het geval. Die bridgen van
daag en dansen morgen en omgekeerd.
Nu is het waar, het uitgaan is in dit sei
zoen den menschen ook wel zoo aangenaam
en gemakkelijk mogelijk gemaakt. Zoo is bij
voorbeeld, behalve dat de prijzen verlaagd
zijn, in een der grootste en elegantste restau
rants de champagnedwang afgeschaft
zonder dat misschien het verbruik aanzienlijk
minder geworden zal zijn
Onlangs voerde een Haagsche Lebem-nn
een paar familieleden uit een andere stad op
een Zaterdagavond rond door uitgaand Den
Haag, zoo'n soort tournée des gTands ducs,
zij. het op iets bescheidener sch-a!. omdnt
Den Haag in enkele aspecten wel een „coin
de Paris" kan zijn, maar dan toch c n heel
bescheiden hoekje Waar ze kwam, ze vond.n
slechts met moeite een plaatsje en eindelijk
zei de provincieman:
Het schijnt hier toch nogal te schikken
met de malaise.
De ander haalde de schouders on en legde
geduldig uit hoe goed het was dat de men
schen wat minder angstig werdpn om geld
uit te geven, hoe daardoor veel we~'r,ooe'' 1
voorkomen kon worden en hoe we het daar
om moeten toejuichen, dat ook het mondaine
leven weer langzaam in de oud" band k^mt.
W.
(Uitsluitend 2e hand!- artikelen)
Van 15 regels 60 cent bij vooruit*
betaling te voldoen.
TE KOOP GEYTRAA(iP een in goeden
staat zijnde TRAPNAAIM ACHTNE Br
met prijs en merk onder letter O 567
bureau van dit blad.
TE KOOP 12 stuks in zeer goeien
staat zijnde DAMESR7JWIEEEN, prij
zen vanaf 13. Luttik Oudorp 3 bij de
Vlotbrug.
JAN BLOKLAXDS Rijwielhandel.
TE KOOP: HEEREXRIJWIELEN
4.50—6, DAMESRIJWIELEN 8 00
tot 11—, TRANSPORTRIJWIEL 8 00.
Ook des Zondags.
LIMMERHOEK 18.
TE KOOP 1 keurig en solied Gazelle
RIJWIEL, billijken prijs
J. BLOKLAND, Luttik Oudorp 3 bij de
Vlotbrug. Telef. 538
TE KOOP KIPPENHOK
Te bevr. METIUSSTRAAT 9.
Oud papier, Couranten, Boeken, fles-
schen te koop gevraagd. Deze worden
door ons bij elke hoeveelheid gekocht en
van huis afgehaald. Briefkaarten w >r-
den vergoed. L DE JONG. Cudegr. 48,
3de huis van de Bioemstr., Alkmaar.
TE KOOP GEVRAAGD prima ORGEL.
Aanbiedingen onder letter R 569 bu
reau van dit blad.
Fornuizen: emaille en gegoten voor
spotprijzen, pracht Kippenhok met ren.
Alle soorten Meubelen, Brandkasten,
Bedstellen z. g a. n J L. SOSTMAN Jr.,
Rpierstraat 10. .-