Alkmaarsche Courant. Een eerste waarschuwing. fljOQ£Üiksch Oveczkht ^Buitenland ïBuuwdcuid Honderd vijl en dertigste Jaargang. VRIJDAG 10 FEBRUARI. {Jo. 35 1933 "ÏON PAPEN OVER DU1TSCHLAND EN FRANKRIJK. ffn interessant interview met een Fransch journalist. De „Temps" publiceert een interview van zijn naar Berlijn gezonden bizonderen cor respondent George Suarez met den vice-kan- selier von Papen. In dat interview maakte Suarez de opmerking, dat de gebeurtenissen in Duitschland sedert December zeer snel op elkaar zijn gevolgd. Von Papen antwoordde hierop, dat deze snelle ontwikkeling is toe te juichen, want een duurzame verzoening tus- schen de volkeren is slechts mogelijk, wan neer de binnenlandsche en economische toe stand van el kland gestabiliseerd is. Wanneer men durzame waarden wil schep pen, moet men zeker zijn van de toekomst Onder duurzame waarden verstaat spreker de aaneensluiting van alle jonge krachten var. het Duitsche volk tot één enkel blok onder opperleiding van rijkspresident von Hinden burg. De stabiliteit van den binnenlandschen toestand in Duitschland is de 'béste waar borg voor de toekomst van Europa. Op een verdere vraag, hoe hij zijn tamelijk onverwachte samenwerking met de nationaal socialisten verklaart, zeide von Popen, - dat men deze moest beschouwen als de samen werking van de nationale jeugd met de nieu we conservatieven, die zich aan den eenen kant verboden voelen met het Duitsche ver leden en aan den anderen kant met de krach ten des lands. De grondwet van Weimar is een gedachtenconstructie, die geen wortel ge schoten heeft in het leven van het volk. Dit systeem is onbekwam gebleken voor de leiding van Duitschland. Slechts een door eigen krachten gesterkt Duitschland kan de nood zakelijke levensmogelijkheid en duurzaam heid hebben om een dam te vormen tegen het bolsjewisme. De sociaal democratie heeft de macht 14 jaren in handen gehad. Zij heeft zich in alle besturen en scholen toegang ver schaft. Slechts de rijksweer heeft zich verzet tegen het doordringen van den socialistischen geest. De Duitsche jeugd is door Marxisti sche onderwijzers opgevoed. Het werd -tijd daartegen op te treden. Daarom heeft hij ook in Juli van het afgeloopen jaar de maatrege len genomen, die noodzakelijk gebleken wa ren tegen de Pruisische regeering. Men heeft dat een coup d'etat en een poging tot inbreuk op den grondwet genoemd. In werkelijkheid is de grondwet van Weimar zoo nauw om grensd, dat men veroordeeld is tot dadeloos heid, wanneer men zich aan den letter houdt Om duidelijk te zijn, moet het recht opbou wend zijn. Het moet rekening houden met de gebeurtenissen en zich daaraan aanpassen. Vervolgens ging von Papen in op de be trekkingen tusschen Duitschland en Frank rijk. Duitschland, ook het nieuwe Duitsch land, wenscht vrede en vriendschao met de geheele wereld. Zekere kringen in Frankrijk hebben van Duitschland zoo'n slechten dunk, dat zij gelooven, dat het voldoende is het de middelen te weigeren voor herwapening om het daarmede ook den wil tot het bereiken van dit doel te ontnemen. Het toepassen van ge weld heeft bij gezonde volkeren tot dusverre steeds tegengestelde reacties opgewekt. D vernederingen, die men Duitschland zoo lang heeft opgedwongen, hebben noodzakelijker wijze een psvchologische reactie mceten op wekken. Spreker is van meening, dat in Frankrijk tot het inzicht moet komen, dat men er niet mee kan voortgaan Duitschland 14 jaar na den oorlog voorwaarden op te leg gen, die Frankrijk beslist niet zou acceptee ren, wanne;: dit land1 zich in dezelfde positie bevond. Alle mogelijkheden van een economi sche ontwikkeling tusschen Frankrijk en Duitschland zijn belemmerd door de toepas sing der tot dusverre gevolgde politiek. De tegenwoordige economische crisis moet bij beide volkeren den wensch doen opkamen af te zien van het gebruik van geweld en einde lijk over te gaan tot een steeds nauwer sa menwerken. DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE VOOR DE BESLISSING. In het presidium der Ontwapeningsconfe rentie is gistermiddag de behandeling aange vangen van de vaststelling van het werk program. Henderson richtte tot het presidi um het dringend verzoek geen lange bespre kingen meer toe te laten en direct tot practi- sche werkzaamheden over te gaan. De Engelsche onderstaatssecretaris Eden motiveerde in het kort het Britsche werkpro gram en legde er den nadruk op, dat de Brit sche regeering door den langzamen voort gang der onderhandelingen verontrust is. dien in de komende weken geen principieel? groote beslissingen vallen, moet de confe rentie als ernstig in gevaar zijnde worden beschouwd. Nadolny las een schriftelijk geformuleer- ^.verklaring af en legde er den nadruk op, uat de Duitsche regeering het zich een plicht acht te wijzen op het buitengewoon gevaar, zonder resultaat zijn verloopen. Litwinov eischte dat een einde zal worden gemaakt aan de behandeling der kwestie van de procedure en dat de conferentie thans de verantwoordelijkheid op zich zal nemen voor de principieele beslissingen. Ook de vertegenwoordigers van Zweden en Neder land wezen op de noodzakelijkheid van di recte en definitieve beslissingen. De onderhandelingen werden vervolgens verdaagd tot Vrijdagmiddag. Het Duitsche standpunt De basis der Duitsche wijzigingsvoorstel len ter Ontwapeningsconferentie is: 1. de te verbieden zware aanvalswapenen moeten vernield worden; 2. de stand der Duitsche bewapening moet in de toekomst van den stand der bewapening der overige mogend heden afhankelijk worden gesteld. Voorts zal van Duitsche zijde worden voorgesteld, dat in het Ontwapeningsverdrag de effectieve troepensterkte van ieder land zal worden vastgesteld. DE POLITIEKE TOESTAND IN DUITSCHLAND. Protest van het Centrum tegen de maatregelen in Pruisen. De Duitsche Centrumpartij heeft, naar van Centrumzijde wordt medegedeeld, een protest ingediend tegen de maatregelen van den rijkspresident en den rijkscommissaris voor Pruisen van 6 Febr. De „verordening tot herstel van geordende regeeringsverhoudin- gen in Pruisen" wordt in strijd met den grondwet verklaard. De voorwaarden voor een toepassen van artikel 48 par. 1 waren niet aanwezig. De verwijten van plichtsverzaking jegens het land Pruisen zijn klaarblijkelijk onhoudbaar Het niet tot stand komen van een verkiezing van een minister-president berust op de hou ding van het rijk. Wanneer het niet reeds voor Kerstmis tot de verkiezing van een pre- miergekomen is vindt dat zijn oorzaak alleen daarin, dat de toenmaals toonaangevende in stantie der rijksregeering desgevraagd op ondubbelzinnige wijze verklaard heeft, dat ingeval van de verkiezing van den toen door de landdagsmeerderheid voorgestelden mi- nister-president in geen geval zou zijn te re kenen op een terugtrekken van de commissa- riëele regeering. Daar nu echter door de ontwikkeling der politieke verhoudingen volkomen duidelijk is geworden, dat de huidige rijksregeering de bezwaren tegen de toen voorgestelde persoon niet deelt, bestond er geen hinderpaal meer door den landdag van Pruisen de verkiezing van den premier te doen geschieden en daar mede weer grondwettige toestanden in Prui sen tot stand te brengen. Ook de overige, in de motiveering van de verordening naar voren gebrachte verwijten, aldus het protest verder, kunnen geen motief leveren voor de aantijging van plichtsverza king. Bovendien is de uitvoering der maatrege len op de door de verordening bepaalde wijze in strijd met het recht en met de autonomie der landen. Een besluit tot ontbinding van den landdag kan onder geen omstandighe den genomen worden door een onjuist sa mengestelde commissie dus door een absoluut inbevoegd orgaan tegen het protest van den president van len staatsraad in en zonder medewerking van den minister-president. Een dergelijk besluit vormt een ernstigen in breuk op den grondwet en is niet van kracht. Nieuwe brief van Loebe aan den president van den Rijksdag. De voorzitter der Commissie voor de be hartiging van de belangen der Volksverte genwoordiging, Lcebe (SPD), heeft thans een tweede schrijven gericht aan den presi dent van den Rijksdag, waarin hij dank zegt voor de bereidwilligheid tot bijlegging der incidenten in de commissie, doch er den na druk op legt, dat een zoodanige directe be spreking met den nationaal-socialistischen afgevaardigde dr. Frank II hem onmogelijk voorkomt. De rijksdagpresident wordt in het schrijven uitgenoodigd, aan de commissie besprekingen deel te nemen en daarmede ge tuige te zijn van eventuëele nieuwe pogingen de orde te verstoren. Overval met handgranaten. Te Charlottenburg is in den nacht op Vrij dag kort na twaa^ uur door de ruiten van een nationaal-socialistische localiteit in de Goethestrasse door politieke tegenstanders een tweetal ei-handgranaten geworpen, waarna verschillende schoten werden gelost. Drie SA-mannen werden licht gekwetst. De daders ontkwamen per motorrijwiel. de orde in Mantsjoekwo te den vrede en handhaven. Chineesche aanval op Moekden. Volgens berichten in de bladen hebben de geregelde Chineesche troepen een inval ge daan in de provincie Moekden. De Japan- sche troepen hebben een strafexpeditie uitge zonden. De aanval door Japan voortgezet- Van Japansche zijde wordt gemeld, dat de Japansche troepen hun aanval aan de grens van de provincie Jehol en Moekden voortzet ten. De stad Foehsin in Jehol werd na een bestorming door de Japanners ingenomen. Aan den opmarsch wordt deelgenomen door infanterie en cavalerie, die worden ge steund door tanks en bombardementsvlieg tuigen. In het gebied van Toengliao zouden 30000 man Japansche troepen met 100 stukken veldgeschut, 40 tanks en 40 bom bardementsvliegtuigen zijn geconcentreerd. Een Chineesche tegenaanval? Het Japansche ministerie van oorlog deelt mede, dat Chineesche troepen een tegenaan val hebben ingezet tegen de pogingen van Japan om de Chineesche strijdkrachten bin nen het gebied van den Grooten Muur te drijven. Chineesche troepen hebben de grens van de provincies Moekden en Jehol over schreden en hebben twee dorpen in de pro vincie Moekden bezet. Zij waren daar reeds binnen getrokken, voordat de Japansche troepen uit Soesjoeng de dorpen hadden kunnen bereiken. Er ontstond een gevecht, waarbij beide dorpen gedeeltelijk in brand geraakten. Vele inwoners vluchtten naar de nabij gelegen bergen. De Japansche troepen hebben opdracht gekregen de dorpen te her overen. De Chineesche detachementen, die d? dorpen hebben bezet, behooren tot het Noord-Chineesche leger van maarschalk Tsjang Shu Liang. De gebeurtenissen van gisteren worden beschouwd als de voorloo- per van de groote Japansche actie, om Jehol te bevrijden van alle Chineesche troepen. ROOSEVELT'S STANDPUNT IN DE KWESTIE DER OORLOGSSCHULDEN. In kringen, welke den nieuw gekozen pre sident der Vereenigde Staten, Roosevelt, na staan, wordt verklaard, dat Roosevelt in zake de kwestie der oorlogsschulden zijn standpunt op de volgende vier punten heeft vastgelegd: 1. De oorlogsschulden zijn te beschou wen als schulden; 2. De Amerikaansche regeering zal met iederen debiteurstaat afzonderlijk onderhan delen 3. Bij de onderhandelingen met rekening worden gehouden met de betalingscapaciteit van den debiteurstaat; 4. De oorlogsschulden moeten scherp ge scheiden worden gehouden van de herstelbe talingen. Voorts wordt er op gewezen, dat het Brit sche voorstel de oorlogsschulden te regelen door middel van een afbetaling van 10 overeenkomstig het accoord van Lausanne, voor Roosevelt onaannemelijk is. Roosevelt is overigens van meening, dat persoonlijke besprekingen boven groote conferenties moe ten worden verkozen. Roosevelt telefoneert bijna dagelijks met MacDonald en hij heeft de democraten in het Amerikaansch congres verzocht zijn voorbereidingen niet te willen storen door overijlde debatten. Ten gevolge hiervan komen de critieken op de Engelsche voorstellen bijna uitsluitend van Republi- keinsche zijde. LINDBERGH BEDREIGT MET ONTVOERING VAN ZIJN TWEEDE KIND- De Amerikaansche politie heeft in Roanoke Virginia twee mannen gearresteerd. Breant en Harvey, die in December j.1. over ste Lindbergh schriftelijk informaties aanbo den over de moordenaars van zijn kind en daarvoor 50.000 dollar eischten. Het verluidt, dat in hun brieven de bedrei ging geuit is, dat zij, bij niet-inwilligen van hun eischen ook het tweede kind van Lind bergh zou worden ontvoerd. Lindbergh heeft de brieven aan de federale politie ter hand gesteld en heeft, gelijk in de brieven geëischt was een eerste cheque van 17.000 dollar gedeponeerd in een door de afzenders aangeduiden boomstam in de na bijheid van Roanoke. De beide afpersers, Breant en Harvey, wer den gearresteerd, toen zij den cheque bij een bank in Roanoke wilden innen. in zou ontstaan door een maskeering van - -..wmuii UvVl CC1I Ul< e m'slukking der conferentie. 7 Ve ranscbe minister van Buitenlandsche Fr n'^at,l Boncour, verklaarde dat de a®sch€ delegatie eischt dat de conferentie nr.n €en ^''ssing zal nemen over de beide !L 5'Pes het Fransche plan, het princi- cnn*; r y^'i&beid en de aanneming van een mp«H "yn'aal-Europeesch veiligheidspact, zoo- j Fransche voorstel in zake de uni- o'l Europeesche legers, vanda j *'N'ng der Hoofdcommissie zijn hier twt w besprekingen voortgezet. Ook als cV> dolny het woord gevoerd, even als Di «fa ?enwoord'£er van Urugay, die er beven van de commissie voor de effec- anderhaL^8' dat de nu toe gevoerde delingen dezer commissie geheel STORM OVER ZWEDEN. Vijf visschers afgedreven. Woensdagnacht woedde boven Zweden en boven de beide kusten van de Botnische golf een krachtige storm, an de Finsche kust sloegen groote ijsschotsen los en dreven in zee. Op verschillende ijsvelden waren vis schers aan het werk, die echter tijdig kon den worden gered. Vijf visschers echter dre ven op een ijsschots af en sedert dien heeft men niets meer van hen vernomen. Vliegtui gen zoeken thans de Botnische golf af om de afgedreven visschers op te sporen. DE CH1NEESCH—JAPANSCHE STRUBBELINGEN. Nieuw Japansch offensief in Jehol. De Chineesche pers meldt, dat de Japan sche troepen Donderdag om twaalf uur een nieu woffensief hebben ingezet in de provin cie. De eerste colonne van 2000 Japansche cavaleristen is bij Soeitoeng opgetreden. De tweede colonne van 4500 man, die door zware artillerie gesteund wordt, trekt op in de richting van Kailoe. De derde ter sterkte van 5000 man welke eveneens gesteund wordt door zware artillerie en een eskadron tanks, rukt op in de richting van Tsjangsjan Het telegraafagentschap Sjimboen Rengo meldt uit Sjanghai, dat in antwoord op het Chineesche protest in zake het incident te Kailoe de Japansche gezant Ari V oshi heeft medegedeeld, dat de aanval op Kailoe in de provincie Jehol is uitgevoerd in samenwer king met Mandsjoekwo-troepen ten einde HOOG WATER IN AMERIKA- Een eiland bedreigd. Een deel van het Standy Point-eiland loopt gevaar geheel door de zee te worden overspoeld, doordat de dijk, die het eiland te gen het water beschermde, tengevolge van een hevigen storm en een groote vloedgolf is vernield. De laatste radioberichten van het eiland melden, dat het water reeds de huizen op het laagst gelegen gedeelte van het eiland had bereikt Sedert dien heeft men geen draadlooze berichten meer ontvangen terwijl de kabels van de telegraafverbinding reeds eerder door den storm waren vernield. De 7000 bewoners van het bedreigde gedeel te doen pogingen om het hoofdeiland te be reiken, dat gezien de dreigende zee die het eiland omringt, schier onmogelijk lijkt. Ook langs de kust van Nieuw Schotland woedt de storm met een snelheid van 75 a 90 K M. per uur. De storm gaat bovendien gepaard, met een ware regenval. KOUDEGOLF IN AMERIKA. Temperatuursdaling in New York. De uit de Westelijke staten komende kou degolf heeft thans New York bereikt, waar een ijzige wind waait. Er heeft een buiten gewone temperatuurdaling plaats gehad van 17 gr. Celsius tot 11 graden Celsius beneden het vriespunt. In het geheele land zijn mee dan 50 personen doodgevroren. Uit de Noordwestelijke staten wordt een tempera tuur gemeld van minus 50 graden in de ber gen. De sneeuw ligt zes meters hoog, zoodat het verkeer geheel ontwricht is. De weerberichten voorspellen toenemende koude. Nog steeds nieuwe slachtoffers. De met hevige sneeuwstormen gepaard gaande koudegolf, die nu reeds een viertal dagen in het midden Westen der U. S. A. woedt, is de ergste periode, die men sedert 1889 heeft gehad. Nog steeds vallen nieuwe slachtoffers van de koude. Het aantal doo- den van de laatste dagen wordt geschat op minstens 65. Over een groot gebied is de temperatuur 50 graden onder nul. Langs de Atlantische kust woedt nog steeds een hevige storm, die op sommige plaatsen overstroomingsgevaar doet ont staan en zeer groote materieele schade wordt veroorzaakt. Gelukkig beginnen de weerbe richten iets gunstiger te worden en wordt voor heden een stijging van de temperatuur verwacht in de omgeving van de Atlantische kust. BOUWBEDRIJF EN WERK- VERSCHAFFINGSPOLITIEK DER REGEERING. Werkloosheid in andere bedrij ven wordt bestreden ten koste van het bouwbedrijf, dat deze extra-last niet meer kan dragen. Ontstellende cijfers. De belangrijke kwestie van de werkver- schaffingspolitiek der regeering en den in vloed daarvan op het bouwbedrijf in Neder land, is voor de Commissie inzake Werkver schaffing, die zich gevormd heeft uit den Nederlandschen Aannemersbond, den Pa troonsbond' voor de Bouwbedrijven in Neder land, den Nederl. r.k. Bond van Bouwpa- troons, den Alg. Ned. Bouwarbeidersbond, den Ned. r.-k. bouwvakarbeidersbond „St Joseph", den Ned. chr. Bouwarbeidersbond en den Chr. Nationalen Bouwvakarbeiders bond in Nederland, aanleiding geweest tot het bijeenroepen van een persconferentie, waarin de ernstige gevaren, welke voor een bedrijf, dat 180.000 personen omvat, ge legen zijn in dezen vorm van regeeriogsbe- leid, op duidelijke wijze in het licht zijn ge steld. De conferentie werd geleid door den voorzitter der commissie, mr. B. Bonman, die er op wees, dat de wederzij dsche belangen van de werkgevers- en werknemersorganisa ties, welke organisaties reeds gedurende een twaalftal jare nodor collectieve contracten twaalftal jaren onder collectieve contracten de huidige situatie dichter dan ooit tot elkaar zijn gekomen. Deze situatie is voor het bouw bedrijf buitengewoon slecht en zij wordt voortdurend erger, vooral ook omdat men en het was het lid der commissie ir. W. M. Thijssen, die daar in 't bijzonder den nadruk op legde door de werkverschaffingspoli' tiek der regeering ook in de toekomst met een blijvende werkloosheid in het bouwbedrijf rekening houdt, in welke omstandigheid men in zekere mate een onrecht ziet en waaruit mede de groote verbittering, die bij de be trokkenen in dit bedrijf heerscht, te verklaren valt. Zooals mr. Bouman verder zeide, moet het begrip werkverschaffinge opgevat worden als het maken of brengen van werk op die plaat sen, waar het niet is. Werkverschaffing draagt een apart karakter en het is begrijpe lijk tot daarvoor niet het normale loon be taald wordt, aangezien bij de arbeiders de prikkel moet blijven bestaan om weer in het eigen vak aan het werk te geraken. Het begrip werkverruiming betreft normaal werk, dat binnen afzienbaren tijd toch zou moeten worden uitgevoerd, doch waarvan de uitvoering vervroegd wordt. Naar het oordeel der commissie is werkverruiming een soort roofbouw op de toekomst, waarop het „après nous le déluge!'' van toepassing is. Als derde vorm heeft men het normale werk, dat in elk geval moet worden uitge voerd en daarom thuishoort op de normale markt, terwijl men als een tusschenvorm kan beschouwen een willekeurig object, waarvan de uitvoering mèt gebruikmaking van ma chines aan bijvoorbeeld zeshonderd menschen werk geeft, welk aantal zonder gebruikma king van machines tot duizend zou kunnen worden opgevoerd. De commissie wil niet ontkennen, dat er redenen kunen bestaan, die de uitvoering van een object op de laatstge noemde wijze noodig of wenschelijk doen zijn en zij wil te dien aanzien dan ook de noodige soepelheid betrachten. Onzuivere vorm van werkver schaffing. Naar het oordeel der commissie was de werkverschaffing in haar eerste stadium ab soluut zuiver, omdat als werkverschaffings objecten hoofdzakelijk gekozen werden: het ontginn envan woeste gronden, bebossching, ontwatering van lage gronden, enz. Lang zamerhand echter gingen Rijk, gemeenten, provinciën en waterschappen hoe langer hoe meer over tot het doen uitvoeren in werkver schaffing van normale bouw-, grond- en wa terwerken, zooals het aanleggen en verbete ren van wegen, straten, rioleeringen, be graafplaatsen, kanalen en dijken. Het is het voorjaar van 1932 door de orga nisaties in het bouwbedrijf ingesteld onder zoek gaf ten deze een ontstellend beeld te zien. Uitvoerig van geheele uitbreidingsplan nen in werkverschaffing Hoogezand! kwamen voor. Zeer vaak geschiedde zulks on der druk der regeering. Elke grens tusschen normaal werk, werkverruiming en werkver schaffing bleek geheel uit het oog te zijn ver loren. Het Rijk geeft voor de uitvoering van werken op bedoelde wijze subsidie en stelt daarbij o.m. als voorwaarden: algeheele uil- schakeling van de gewone bouwvakpatroons, waarbij als regel voorgeschreven wordt, dat de werken moeten worden uitgevoerd door de Heidemaatschappij of een andere soortgelijke instelling; uitschakeling van de bouwvakar beiders, voor zoover deze niet voldoen aan de betreffende plaatsing in de werkverschaffing gestelde eischen; het buiten werking stellen van de bepalingen omtrent loonen en arbeids voorwaarden, per collectief contract in het bouwbedrijf tusschen werk-geversij en werk nemersorganisaties geregeld en ten ongunste van de collectieve arbeidsovereenkomsten af wijkend. Duurder dan de normale wijze Niettegenstaande de veel lagere loonen en beduidend slechtere arbeidsvoorwaarden wor den de werken, uitgevoerd onder leiding der Heidemaatschappij of soortgelijke instelling, Wordt niet van kwaaad tot erger! Die pijn in de lendenen die rheumatische jiijnen, duizeligheid, hoofdpijn en die nare utinestoornissen waarschuwen u, dat de organen welke het bloed dienen te filtreeren verzwakt zijn. Zij toonen aan, dat urinezuur en andere onzuiver heden in den bloedsomloop blijven in plaats van met de urine uit het lichaam1 te worden verwijderd. Uitstel is gevaarlijk. Verwaarloozing leidt dikwijls tot rheumatiek, ischias, spit, blaaszwakte, nierzucht en andere ernstige kwalen. j De ondervinding van duizenden dank bare menschen bewijst, dat de veiligste wijze tot versterking en opwekking der verzwakte organen bestaat in het ge bruik van Foster's Rugpijn Pillen. Dit; speciale middel zal spoedig uw gezond heid en kracht herstellen. Foster's Rugpijn Pillen zijn yerkr. bij alle drogisten enz. a 1.1.75 en 3.— per doos. belangrijk duurder dan bij uitvoering op nor male wijze. Mr. Bouman staafde deze bew> ring namens de commissie met een aantal frappante voorbeelden, van welke wij vermel den dat voor de rioleeringswerken in de ge meente Eibergen door ir. Mos te Enschedé een begrooting werd gemaakt tot een totaal bedrag van 94.000. De begrooting van de Heidemaatschappij voor hetzelfde werk be droeg 128 000. Bovendien komt bij de werk verschaffing een moreele kant in het geding, aangezien de arbeiders veel liever in het vrije bedrijf werken; uit de werkverschaffing toch keeren zij min of meer gedéclasseerd terug Hoewel men moeilijk achter de feiten komt, zijn de commissie gevallen bekend, waarin de werken lang niet voor de door de Heide maatschappij gemaakte begrooting gereed zijn gekomen. Technisch is de Heidemaat schappij niet zoo goed als ervaren onder nemers in staat, dergeliik^ werken, waarvoor als regel zeer veel practische ervaring ver- eischt is, uit te voeren. Enkele uitzonderingen daargelaten is zulks in de practijk ruim schoots gebleken. Het komt er aldus de commissie op neer, dat de werkloosheid in andere bedrijven wordt bestreden ten koste van het bouwbedrijf, dat deze extra-last niet meer kan dragen. Ontstellende cijfers. Het bouwbedrijf wordt mede het ergst door de economische crisis geteistered. Na de dia mantbewerkers hebben de bouwarbeiders het hoogste percentage werkloozen. Medio De cember, toen de vorst nog geen rol speelde, waren geheel werkloos: Alg. Ned. Bouwar beidersbond: 17.600 leden; R.K. Bouwvak- arbeidersbond-: 17.100 leden en Ned Chr. Bouwarbeidersbond 6.900 leden. Het percen tage was 57 Voor de grondwerkers, welke categorie het ergst door de regeeringsmaat- regelen gedupeerd wordt, bedroeg het werk loosheidscijfer 85 Honderden bouwpa- troons zijn zonder emplooi; het bouwbedrijf is voor een groot deel geheel ontwricht. E)e regeering is op dezen toestand gewezen zon der dat eenig resultaat werd bereikt. In 1930 resp. voor 151 en 89 millioen en men houdt z'n hart vast voor 1933."Uiteraard zit in deze cij.ers wel eenig prijsverschil, loonverschil echter niet. Naar men ons nog mededeelde was even vóór de vorst het percentage der werklooze bouwvakarbeiders gestegen tot 70 en dat der grondwerkers tot 90 procent. En geregeld neemt de omvang van uitvoe ring in werkverschaffing toe; het wordt voort, durend erger. Het Rijk geeft vrijwel op aUe objecten subsidie, indien zij slechts in werk verschaffing uitgevoerd worden. Gemeenten die niet aan deze politiek willen meedoen, worden daartoe soms gedwongen. Sappemeer is daarvan onder zeer vele andere een voor beeld. Tot twee keer werd een raadsbesluit, het uitbreidingsplan op gewone wijze uit te voeren, vernietigd. De eisch was: uitvoering in werkverschaffing. Het lag voor de hand dat de werkgevers- en werknemersorganisaties besloten, zich te gen deze ontzettende gevaren voor het bedrijf te weer te stellen. Over de uiterst teleurstellende houding der regeering ten deze en over hetgeen de organi saties in het bouwbedrijf willen, zullen wij in een slotartikel nog het een en ander mede- deelen. DE TEXTIELSTAKING TE ALMELO. Ongeregeldheden. Eenige gewonden. Te Almelo is het gistermiddag en -avond tot rumoerige tooneelen gekomen in verband met de staking in de textielindustrie. Terwijl een groote menschenmenigte zich verzameld had op de Markt en aan de Haven, waar eenige fabrieken gelegen zijn, werden door de politie, geassisteerd door veldwachters en marechaussee, enkele malen charges onderno men, waarbij gebruik gemaakt werd van sa bel en gummistok. De oorzaak was, dat van uit de stakers een lat met spijkers naar de po- iitie geworpen werd, terwijl verschillende werkwilligen door de stakers lastig gevallen werden. Het publiek vluchtte in paniek, waarbij verscheidene personen onder den voet geraakten en enkelen zoodanige klappen ontvingen, dat zij zich onder doktersbehande ling moesten stellen. Een van hen werd door sabelhouwen bloedend aan het hoofd ver wond. In verband hiermede is het gisteravond in den gemeenteraad tot een hevig debat geko men, waarbij door verschillende leden ge protesteerd werd tegen het optreden der po litie. De burgemeester verdedigde het beleid der politie en zeide dat, gezien de vele klach ten die bij hem ingekomen waren over het uitoefenen van een terreur door de stakers, de politie genoodzaakt was streng op te tre den ter bescherming van werkwilligen. Hij vreest verdere uitbreiding der staking. Bij vele werkwilligen zijn de ruiten inge worpen. WEELDE-VERTERINGSBELASTING. Ook de Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor de Veenkoloniën te Veendam heeft zich met een adres tot de Tweede Kamer gewend, waarin zij met aandrang verzoekt I het aanhangige wetsvoorstel te verwerpen of althans eenige door haar genoemde artike len in de tabel van de wet te schrappen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 9