FOSTERsMflgGPlUEHl
De verkiezingsstrijd ingezet.
Van Rommelzaken Hobholt:e
Stad en Omgeving.
Rede van dr. H. Colijn. - Kamerontbinding beter
dan aftreden van het ministerie.
WAT NOODZAKELIJK IS.
Indien gl) voortdurend last hebt van
schele hoofdpijn al» gevolg vau een
slechte spijsvertering. gebruik dan
een» een poosie Fostei Maayptllen,
het betrouwbare, zacht werkende
laxeermiddel.
Hom mcrfrOtba— f 0 bi re rtocaa
op de eerstvolgende agenda plaatsen; behan
deling in deze vergadering is echter statuair
niet moge. ijk.
Hierna deed de voorzitter mededeeling van
het door de V. V. V. aan Prov. Staten gezon
den adres pver het geplaatste hek in de dui
nen, waarbij hij opmerkte, dat door de ge
voerde actie men in ieder geval thans door de
tourniquets in het Prov. duingebied zonder
■wandelkaart mag wandelen en deed uit
komen,, dat de in dezen gedane toezegging
van het lid van Ged. Staten, mr. Bruch, niet
klopt met de over het plaatsen van het hek in
de duinen gevoerde correspondentie tusschen
het Gemeentebestuur en de Directie van het
Prov. Waterleidingbedrijf. Spr. bracht hulde
aan de heeren Thomassen, mr. Wende aar
e a., die het hek een onnoodige schending
van het natturschoon hebben genoemd. Hij
betreurde het, dat de door mr. Wendelaar in
gediende motie om het hek weer op te ruimen,
geen meerderheid kon verkrijgen (de stem
ming was 35 tegen 21) en sprak als zijn
overtuiging uit, dat bij de behandeling in de
Staten wel gebleken was, dat het bedrijf Ber
gen met dit hek heeft overrompeld en dat
zelfs Ged. Staten te voren van het maken
van het hek niets hebben geweten. Er was
z.i. dan ook allerminst reden om de V.V.V. in
haar strijd voor de levensbelangen van Ber
gen een ietwat scherp woord in de Memorie
van Toelichting op het request, kwalijk te
nemen.
Vervolgens deelde de voorzitter mede, dat
mr. Judell en spr. zitting hebben in het
voor eenige maanden opgerichte Comité, dat
zich ten doel stelt, een gedenkteeken te
plaatsen op de afsluitdijk Noordholland
Friesland. Waarschijn'ijk zullen twee groote
plaquetten aan den Friesche en den Holland-
sche kant worden aangebracht, waarop hul
de wordt gebracht aan dit groote ingenieurs
werk en vreugde wordt uitgesproken over
deze verbroederingsfactor tusschen Noord
holland en Friesland.
Het 25-jarig bestaan van de V.V.V.
In verband met het 25-jarig bestaan van
de V.V.V., zoo deelde de voorzitter mede, be
sloot het bestuur tot het beleggen van een
herdenkingsbijeenkomst, die een feestelijk ka
rakter zal dragen. Met het oog op de finan
ciën zal dit op bescheiden schaal geschieden.
Het bestuur is voornemens op die bijeenkomst
een terugblik te werpen op het werk, in die
25 jaar door de V.V.V. verricht; de films
van Bergen, die van de B'oemencorso's en
die van de feesten te Bergen aan Zee te ver-
toonen, benevens een mooie natuurfilm en
andere attracties te organiseeren. Deze bij
eenkomst zal vermoedelijk begin Maart in de
Rustende Jager worden gehouden. :i
De rekening
Namens de Commissie, belast met het na
zien der rekening 1932, bracht de heer
Krans het financiëel verslag uit. Op zijn
voorstel werd deze, met een woord van dank
aan de administratrice en het bestuur, in ont
vangst en uitgaven op een bedrag van
6994.5014 en een nadeelig sa'do van
54.20, goedgekeurd. Aan contributies was
ontvangen 2011.50; verkoop gids 514;
opbrengst pensionlijst 1241; verkoop huur
cnotracten 53.90; advertenties in de gids
595.20, subsidie van de gemeente 1000
en subsidie van de Kamer van Koophandel
52.80
Van de uitgaven vermelden wij: algemeene
onkosten 350; betaalde contributies 560;
saiaris 900; drukwerken en kantoor
behoeften met inbegrip van den herdruk
groote gids 2272; porti, telegrammen, te'e-
foon 226; publiciteit 887; reparaties
stationsklok 160, lezingen 240, diversen
218.
Inplaats van den heer Krans, niet herkies
baar, werd tot lid van de financiëele commis
sie benoemd de heer W. van Gulik met 42
van de 73 stemmen.
Aan de orde was bierop de verkiezing van
een bestuurs'id, aftredend de heer J. C
Leven, herkiesbaar.
De heer Krans stelde voor, om den heer
Leijen bij acclamatie te herbenoemen, aange
zien hij het eenige bestuurslid is, dat thans
25 iaar deel van het bestuur uitmaakt
De voorzitter merkte op, dat het be
stuur dit sympathieke voorstel niet kan over
nemen, aangezien statuair bepaald is, dat
over personen schriftelijk gestemd moet wor
den. Bovendien dient aan de vergadering ge
legenheid gegeven te worden, hoe we! de
stemming vrii is, candidaten te stellen.
Als candidaten werden hierop, na her
haald vragen van den voorzitter, genoemd
de heeren Zweerus, Krans en van Gulik
De heer Krans verklaarde nog, terwille
van het aftredende bestuurslid, dat thans het
jubileumjaar meemaakt, een benoeming niet
te zullen aanvaarden.
Hierop werd de heer Leven met 46 van de
73 stemmen herkozen: 5 stemmen waren
blanco uitgebracht; 1 stemmen op den heer
Zweerus; 11 op den heer Van Gulik; 2 op
den heer van Enter, terwij' de heeren Mac-
Donald, De Ridder, J. de Lange en mevr
Krefeld ieder 1 stem verkregen.
De directie van de Rustende Jager had
hierop de atten.ie, het herkozen jubileerende
bestuurslid en kistje sigaren aan te bieden
De feesten.
De heer Klomp bi acht hierna als voor
zitter van de Feestcommissie verslag uit van
de gehouden feesten waarbij hii deed uit
komen. dat dank zii de eensgezinde samen
werking en de medewerking var de vereeni-
gingen. zo:wel de Verlichtingsavond ais het
Bloemencorso en het vuurwerk uitstekenc
geslaagd waren. Het schitterende zomerweer
was hierbij ook een belangrijke factor ge
weest.
Meer uitvoerig bracht spr. dank aan allen,
die tot dit welslagen hadden meegewerkt
waarna hij een beroep op allen deed, om in
het a s seizoen een ge.ijke eensgezindlieid te
betrachten.
Spr schetste de groote beteekenis van het
Vreemdelingen vei keer als economische factor
voor Bergen, waarbij hij deed uitkomen, dat
in het seizoen deze feesten niet meer gemist
kunnen worden. Het bestuur is dan ook voor
nemens om spoedig een bijeenkomst uit te
schrijven van de Feestcommissie met de
medewerkende vereenigingen om de plannen
voor het a s. seizoen vast te stelien.
De heer Bak was van oordeel, dat in deze
vergadering de heer Klomp, die allen dank
had gebracht, voor zijn leiding eveneens een
woord van dank verdiende en sprak onder
instemming der vergaderingen als zijn over
tuiging uit, dat ook de feesten in het a s.
seizoen een succes zullen worden, wanneer de
heer Klomp zich wederom met de leiding zou
willen belasten. "jr
De voorzitter verheugde zich^over
deze steun uit de vergadering en deelde mede,
dat het bestuur in zijn vergaderingen den
heer Klomp r«eds onomwonden blijk had ge
geven van zijn groote waardeering voor het
vele door hem verrichte werk.
Onder de opmeiking, dat de hoofdschotel
van de a s. feesten wederom een Bloemen
corso zal worden, werd besloten, de feestaan-
gelegenheden weer in handen van de Feest
commissie te stellen.
De rondvraag.
De heer Zweerus was van oordeel, dat
de rommel op het gemeente-terrein achter
Ingeborg aan de Oldenburglaan niet har
monieert met het streven van het Gemeente
bestuur om wanstaltigheden uit de gemeente
te verwijderen. Spr. vreest daar toestanden,
als destijds in het Ehiitsche deserteurskamp.
Reeds nu had hij er ratten waargenomen.
Spr. verzocht het bestuur, hieiop de aan
dacht van het gemeentebestuur te vestigen,
De voorzitter zal zich hierover met
de autoriteiten in verbinding slellen.
De heer Verhagen achtte den uitge
trokken prijs voor de pensiongids, nu deze
op kunstdrukpapier gedrukt zal woiden, te
laag en stelde daarom voor, om het bedrag
voor een plaatsing daarin te verhoogen.
De voorzitter was van oordeel, dat
in dezen tijd ernaar gestreefd moest wor
den, ook verhooging van kleine uitgaven te
voorkomen.
Nadat de heer Klomp erop had gewezen,
dat de ontvangsten voor de gids nog wel
mee zullen vallen aangezien de menschen,
die een cliché bij hun opgave plaatsen, voor
die opgave 5 betalen, werd besloten, deze
aangelegenheid aan het bestuur over te laten
Mevr. K u i p e rv an Maldegem
merkte op, dat haar foto in de gids niet be
hoorlijk uitkwam.
De voo.zit ter antwoordde, dat dit
zijn oorzaak vond in het feit, dat velen als
foto voor een cliché ecu foto in de hoogte
hadden ingezonden. Hij verzocht dezulken,
foto's, die in de breedte waren opgenomen
in te zenden.
Op een vraag van den heer J. d e L a n g e,
werd nog medegedeeld, dat met het oog op
de plaatsruimte voor een opgave mèt cliché
5 wordt berekend.
Den heer Joh. Bakker gewerd nog de
toezegging, dat met het oog op het volgen
van, de besprekingen, in het vervolg de be
stuurstafel anders zal worden opgesteld.
De heer Melkman vroeg, met het oog
op de slechte cliché's, die in de pensiongids
waren afgedrukt, wie aan den drukker het
recht had gegeven, de gids af te drukken.
Enkele cliché's waren zóó. dat de betrokke
nen een vergrootglas hebben moeten nemen
om hun huis te herkennen Z. i was het zoo
een prulboekje.
Voorts vroeg spr. of de nieuwe leden wel
een huishoudelijk reglement en de statuten
ontvangen. Hij achtte dit noodig aangezien
ieder Nederlander de wet moet kennen Wat
den Pensionhoudersbond vana/ond gebeur
de. komt hierop neer. dat „gezegd" wordt:
„Kom een ander iaar maar terug". Spr. vindt
dit tegenover 35 leden geen juiste behande
ling.
De voorzitter meende, met klem de
opmerking, dat de pensiongids prulwerk
moest worden genoemd, te moeten bestrij
den en oordeelde die opmerking onjuist en
ongepast. Dat enkele cliché's niet aan 't doel
beantwoorden, komt, doordat daarvooi
slechte en onduidelijke foto's waren inge
leverd. Het bestuur is eraan gehouden, om
iedere cliché gelijke grootte te geven.
In verband met de tweede opmerking zeide
de voorzitter, dat in 1928 het bestuur een
voorstel tot uitbreiding van het bestuur op
aandrang van de leden op de agenda had
gebracht, omdat het tijdig was ingekomen
Alle leden hebben daarvan toen kennis kun
nen nemen en dit voorstel werd met over-
groote meerderheid afgestemd. Het gaat
niet aan om een dergelijk ingrijpend voor
stel, ook al komt dit van 35 leden, dat oo
den dag van de vergadering is ingekomen
in behandeling te nemen. Wij hebben 560
leden; 35 leden zijn daarvan nog maar een
klein deel. En voorkomen moet worden, dat
door een toevallige meerderheid op een ver
gachring de Vereeniging tegen den wil van
het bestuur aan besluiten gebonden wordt,
waarvan de overgroote meerderheid der le
den niet op de hoogte was. Natuurlijk is de
vergadering souverein. maar het bestuur be
schouwt zich niet als de kruier, maar als de
leiding van de Vereeniging. In iedere jaar
vergadering heeft men het recht, een ander
bestuurs'id te kiezen. Wanneer men de be
stuursleden steeds herkiest, dan heeft het be
stuur ook het recht, te eischen, dat de leden
vertrouwen stellen in het bestuur. Wanneer
er bestuursleden aftreden, dan neemt spr,
steeds een onpartijdig standpunt in en ook
ditmaal vroeg spr. driemaal of men tegen
candidaten wi'de stellen.
De heer Klomp deelde nog mede, dat
hij aan den drukker van de Pensiongids na
mens het bestuur last heeft gegeven tot af
drukken. Voor het eerst verscheen de gids in
anderen vorm. Daarin komen niet minder
dan 417 aanbevelingen voor. Mevr. Even-
huis heeft buitengewoon veel werk om al die
adressen af te loopen. Bij velen komt zij we
gens afwezigheid zelfs meermalen. Tot hef
laatst wil zij de menschen ter wille zijn om
hun opgaven nog geplaatst te krijgen. Het
belang van Bergen vorderde echter, dat de
gids tenslotte het land inging.
Spr, was genoodzaakt, den grootsten aan
drang op den drukker uit te oefenen. Ook
hij wist, dat enkele cliché's, doordat onvol
doende foto's waren verstrekt, niet konden
voldoen, doch de tijd ontbrak ten eenenmale
om de betrokkenen te verzoeken, andere foto s
in te leveren en daarvoor nieuwe cliché s te
laten maken. Spr. was overtuigd, dat ae
heer Melkman, wanneer hij kennis had ge
nomen van de verstrekte foto's zijn °Pme,r'
king niet zou hebben gemaakt en noodigde
hem uit, na de vergaderiBg aan de bestuurs
tafel kennis van die foto's te nemen.
Voorts deelde spr. mede, dat op grond
van de opgedane ervaring de nieuwe gids
zóó zal worden ingedeeld, dat terwille va
de verblijfzoekenden de aanbevelingen niet
cliché's en zonder cliché's straatsgewijze
zullen worden geplaatst, al zal daardoor het
artistieke aanzien niet worden verhoogd.
Mevr. E v e n h u i s deelde nog mede,
dat aan alle nieuwe leden de statuten en het
huishoudelijk reglement worden verstrekt.
Nadat de voorzitter nog had mede
gedeeld, dat leden, die een exemplaar van de
statuten en het huishoudelijk reglement wen-
schen, dit aan het Bureau kunnen bekomen,
sloot hij met een woord van dank voor de
gehouden besprekingen en de opkomst, de
vergadering.
Voor de anti-revolutiönnaire kiesvereeni-
ging te Alkmaar en tevens voor die in den
Kamerkieskring Den Helder trad Zaterdag
middag in de Korenbeurs op de leider van de
a.-r. partij, oud-minister dr. H. Colijn. Lang
reeds vóór den aangekondigden tijd was het
heele ruime gebouw tot in alle hoeken ge
vuld. Er waren zitplaatsen geïmproviseerd
door planken over stoelen te leggen, maar ve
len moesten zich met een staanplaats tevre
den stellen. Naar schatting waren er een
paar duizend menschen.
De opening.
De vergadering werd ingezet met het zingen
op verzoek van den heer L. H a r m s, van
Zaandam, van Ps. 89 8, waarna deze voor
las uit de Openbaring het vijfde hoofdstuk en
vervolgens voorging in gebed. De heer
Harms sprak daarna een hartelijk woord van
welkom, zijn blijdschap uitsprekend over het
groote bezoek, zóó groot als hij in Alkmaar
nog niet had bijgewoond. Alkmaar heeft zich
gevuld met nakomelingen van het oude Geu
zenbloed, zei spr.
Welkom heette hij ook den heer Colijn, die
in deze moeilijke dagen de banier van de a.-r.
partij met eere draagt en geen onzeker geluid
geeft. Hij is van Groen van Prinsterer en dr.
Kuyper een waardig opvolger als leider der
partij. Hij toch is een staatsman met sterk
ontwikkelden economischen zin, thans zoo
noodig, en heeft evenals genoemde twee t vol
le vertrouwen van de heele partij. De wereld
roept om een sterken man, een Üebermensch
met sterken vuist, wij willen iemand die het
goddelijk woord onderschrijft. God geve u de
kracht die noodig zal zijn in de komende da
gen, zei spr. tot den heer Colijn (applaus).
Deze behoefde niet naar Alkmaar te komen
om te zeggen op wien gestemd moet worden
(dat weten alle a.-r. wel), maar alleen om den
band te versterken. Laat in heel Noordhol
land weerklinken: „Colijn is de man die ons
regeeren kan". Spr. hoopte dat de koningin
het schip van Staat zal kunnen stellen onder
de leiding van dezen kapitein, dan hebben de
muiters geen kans meer. (Applaus.)
Dr. Colijn over de Kamerontbinding.
De heer C o 1 ij n, met een hartelijke ovatie
begroet, begon met te zeggen, dat de verkie
zingscampagne begint in een moeilijken tijd:
geruchten van ooriog in het Oosten, groote
economische druk ligt op de menschheid en
er doen zich allerlei verschijnselen voor, die
met zorg doen vragen waar we heen gaan
En daar komt nu nog bij de plotselinge Ka
merontbinding. De oplossing van de botsing
tusschen kabinet en Kamer was slechts op
twee manieren mogelijk: öf het ministerie öf
de Kamer moest heengaan. Het is duidelijk
dat er niet gemakkelijk mannen zouden wor
den gevonden, die zich, met een verkiezing in
Juni in het zicht, beschikbaar zouden stellen
voor een ministerszetel.
Verschillende werkzaamheden moet de Ka
mer nog verrichten, o.a. afhandeling van de
staatsbegrooting, wat vóór 1 Mei moet zijn
geschied. Was het min sterie heen gegaan,
dan zou er stagnatie zijn gekomen in veel
parlementair werk, doordat het misschien
wel een paar maanden had kunnen duren eer
er een nieuwe regeering gevormd zou zijn.
De nu genomen beslissing is volgens spr.
de meest juiste voor dezen tijd. Voor ons zal
het gevolg zijn, dat we wat harder moeten
werken. Ons menifest heeft alle instanties
gepasseerd die daarvoor zijn aangewezen.
De oorzaak van de botsing tusschen de Ka
mer en het kabinet is eigenlijk het al of niet
blijven bestaan van een paar rechtbanken.
Het gaat er nu om, een Kamer te verkrijgen
die bereid is om onder leiding van een doel
bewuste regeering een aanval te doen op de
ramp der werkloosheid en dit terrein werd
ook bestreken door ons verkiezingsmanifest
alvorens het conflict tusschen Kamer en re
geering uitbrak.
Spr. wilde dat manifest nader toelichten
Het geeft slechts algemeene richtlijnen en
geen bijzondere dingen, omdat niemand zal
kunnen zeggen wat er in de volgende vier ja
ren ?al worden gedaan of kan woiden ge
daan.
Spr. wees erop, dat de Engelsche minister
Chamberlain dezer dagen zei, dat Engeland
nog v ei tien jaren zal zitten met de crisis en
haar gevolgen en al wilde spr. dit niet direct
onderschrijven, toch durfde hij wel bewpren
dat het voor ons land nog «ei viei jaren zal
duren, en daarom heeft de a.-r. partij in haar
manifest alleen gesproken van den weg, die
naar hare mcening behoort te worden inge
slagen.
Bezuiniging noodzakelük.
Het eerste punt gaat over de financiën. Er
moet in de publieke organen worden gezorgd
1?.t ei evenwicht zij. d.w.z dal men niet meer
urtgeeft dan men heeft, zooals ieder voor
zich in het huisgezin reeds doet. Er ajn nog
zeei velen die meenen, dat hoogere uitgaven
wel geoorloofd zijn in het huisgezin van den
Staat. Gezen de vele mi'.lioencn voor steun
en werkverschaffing, merkte spr. op, dat die
er alleen zullen kunnen komen als de finan
ciën van den staat in orde zijn. Dat over te
geringer sfeun wordt geklaagd is °en gevolg
van het niet in orde zijn van de staatsfinan
ciën. Daarom moet er een Kamer komen, die
sterk vasthoudt aan den eisch dat de finan
ciën van de publieke organen in orde komen
en in orde blijven
Het manifest geeft ook den weg aan waar
langs dat evenwicht in ontvangsten en uitga
ven kan worden verkregen. Allereerst wordt
daartoe aangewezen inperking van uitgaven
en in de tweede plaats belastingverhooging.
Het maatschappelijk inkomen van de Neder-
landsche bevolking is reeds met 40 pCt. ge
daald, maar de publieke Organen leven nog
ongeveer alsof zij nog de volle honderd pro
cent hadden en dat is fout, want zij moeten
niet leven op hooger niveau dan het maat
schappelijk inkomen toelaat. De noodzakelij
ke teruggang kan niet in één keer gebeuren,
maar vast moet staan, dat het leidend begin
sel van de nieuwe Kamer en het ministe
rie moet zijn inperking van uitgaven van de
publieke organen. Dit is ook noodza»- lijk
daarom, omdat de meeste menschen nog
geen besef hebben van den ernst van t be
grotingstekort. En dit is inderdaad - "r
groot. Toen minister De Geer zijn begrooting
indiende, was het tekort 150 millioen, welk
bedrag de regeering voor de helft wild: vin
den in bezuiniging op de uitgaven en overi
gens in hoogere belastingen. Nu is alles niet
tot stand gekomen en al ware dat wel het ge
val geweest, dan nog zou de begrooting voor
1934 een tekort dragen van 120 millioen.
Dit maakt wel duidelijk, dat allereerst moet
worden gestreefd naar herstel van evenwicht
tusschen inkomsten en uitgaven en als dat
niet gebeurt, zakt elke mogelijkheid van
steunverleening ineen.
Verandering van bodemcultuur
noodig?
Het tweede punt van het verkiezingsmani
fest, dat het eerste eigenlijk nog overtreft, is
het economische vraagstuk: de zorg voor het
bedrijfsleven. Deze is zoo erg moeilijk, omdat
men daarbij zoo zeer afhankelijk is van wat
anderen doen. Immers het maakt groot ver
schil of andere landen de grenzen voor ons
sluiten of open stellen. Als de belemmerende
invoerbepalingen woiden opgeheven, zou het
bedrijfsleven kunnen voortgaan, in het an
dere geval treedt de noodzaak in om te over
wegen op welke wijze onze economische
structuur moet worden omgevormd, op welke
wijze de omzetting van onze bodemcultuur
moet plaats hebben.
Om dit te begrijpen moeten we even stil
staan bij de veranderingen der laatste 20
jaren in de wereld. Spr. ging die na door er
op te wijzen, dat er twee economische ceiTra
waren in de wereld, één in Amerika (wat niet
zooveel beteekende voor Europa) en een in
Gentraal-Europa, van waaruit en waarheen
over de heele wereld werd geëxporteerd. Van
dien toestand profiteerde Nederland ten zeer
ste. Voor honderden mil boenen voerde Ne
derland uit aan directe en indirecte bodem
producten, waartegenover stond inveer van
andere artikelen, maar ons toch nog een over
schot gevende van 150 millioen.
Na den oorlog werd het anders, doordat
de verschillende landen zichzelf een industrie
hadden gevormd en ook anderszins voor hen
noodig was het beperken van den invoer.
Grondstoffen voor de industrie moest men
wel blijven invoeren, zoodat men de beper
king zocht in de bodemproducten, en deze
slag is in bijzondere mate op ons land neer
gekomen: binnen- en zeevaart (dus ook de
havens) leden er sterk onder, omdat het ver
voer minder werd, zoo ook de spoorwegen
De gevolgen van een en ander, veroorzaakt
door de economische verschijnselen na den
oorlog, waren zeer ernstig en stelden ons
voor de vraag wat daartegen kan worden ge-
daan. 6
Terugkeer van den toestand van vóór 1914
zou voor ons land het beste zijn, omdat wij
dan het economische apparaat zooals dat in
de laatste 30 tot 40 jaren gegroeid was, kon
den behouden.
Dan stelt het manifest voorop, dat wij
moeten blijven ijveren voor terugkeer vai. het
vrije ruilverkeer. Echter we zijn nuchter en
ze8§dn daarom, dat er moet worden ge
streefd naar het verleenen van krachtigen
steun aan die bronnen van volkswelvaart die
voor het behoud van ons land noodig 'ziin
waarbij rekening moet worden gehouden mei
haar levensmogelijkheden. Daarom moet men
den steun niet richten op bedrijven, die ziin
ingericht op export, als blijkt dat het buiten-
land het artikel niet meer wenscht. In zoo'n
geval zal omzetting der productie moeten
worden bewerkstelligd. Er is altijd nog zeer
veel wat we zelf zullen kunnen voortbrengen
wat wij thans nog uit het buitenlar. kn'i
gen. Het produceeren van dergelijke artike
len zal dus moeten worden gesteund.
Hoe een en ander zal moeten gebeuren is
thans nog door niemand te zeggen. Het jg
een zaak voor rijp beraad. Het straks in Mei
komende nieuwe kabinet zal, voorgelicht door
verschillende organisaties, in September met
weloverwogen plannen kunnen komen, in
plaats van zooals tot dusver het vaak plan-
looze steun-verleenen, dan hier dan daar,
Een welbewuste regeering moet uitgaan van
de gedachte, dat we niet bij de pakken mogen
gaan eerzitten. Er moet, gezien de technische
vaardigheid van hen die de bodemproducten
leveren, een weg gevonden kunnen worden,
die een oplossing mogelijk kan maken.
Het vraagstuk der werkloosheid.
Loonsverlaging kan noodig zijn.
Het derde probleem dat om oplossing
vraagt, is dat der werkloosheid. Er is geen
prob.eem zoo geweldig als dit. Thans wordt
per jaar ongeveer 150 millioen aan werkloo»
zen uitgekeerd en dan een nog even groot be
drag aan armenzorg. Hoe lang zullen we dat
J<unn?n volhouden als de bronnen, waar
uit die mulioenen moeten komen, hoe langer
hoe meer opdrogen?
Spr. had kort geleden in Wales (Engeland)
mannen ontmoet van 28—30 jaar, die nog
nooit in de gelegenheid waren geweest te
werken. Dit is niet alleen erg voor die per
sonen, maar ook voor de heele volkskracht,
want er ontstaat een geest, die deze volks
kracht aantast. En zooals het in Engeland
is, gaat het ook in ons land.
Reeds eenige jaren geleden had spr. een en
ander zien aankomen, zooals hij herinnerde.
Hij had in het parlement daarover gesproken
en voorts herinnerde hij aan zijn twee jaren
geleden in Genève geoefenden aandrang op
wegneming van de invoerbelemmeringen,
waarbij hij waarschuwde voor de gevolgen.
En deze waren niet uitgebleven: ineensfor-
ting van Oostenrijk en Duitschland, veria-
ging van het Engelsche pond, enz.
Spr. bleef in het belang van bestrijding
van werkloosheid aandringen op terugkeer
van normale toestanden in industrie en be
drijf.
Van onze textielproducten kan in ons eigen
land nog geen dertig procent worden ge
plaatst, al het overige moet worden u"'~e-
voerd en daardoor komen wij in aanraking
met het loonvraagstuk. Tot de arbeiders zei
spr. in dit verband: „Bedenkt wel, wanneer
ge afwijzend staat tegenover loonsverlaging,
dat de grootste loonsverlaging u treft als het
bedrijf wordt stilgelegd en gij werkloos
wordt. Als er nog een paar honderdduizend
werkloozen zouden bijkomen, zal zeer zeker
het peil van de uitkeeringen van thans niet
meer kunnen worden gehandhaafd Als er dus
tengevolge van een hoog loonpeil nog meer
werkloozen zouden komen, zou het beter zijn
geweest een kleine loonsverlaging te aan
vaarden".
Tot de werkgevers zei spr., dat zij er be
grip van behooren te hebben, dat de werkne
mers na loonkorting beginnen te vreezen
voor terugkeer naar lang vervlogen iaren
van zwaar werken voor zeer lage loonen.
Daarmee heeft de werkgever rekening te
houden en dus in overleg met de arbeiders te
trachten te voorkomen dat de werkloosheid
nog grooter vormen aanneemt.
Er moet gezocht worden naar
productief werk, dat ook in de
toekomst arbeidsgelegenheid
geeft.
De verschuivingen in het economisch le
ven zijn zoo groot geworden, dat er waar
schijnlijk wel een overschot van arbeiders zal
b.ijven bestaan. Voor hen moet getracht wor
den productief werk te vinden, dw.z. men
moet uitzien naar werkobjecten die na ople
vering aan nog meerderen werk kunnen ver
schaffen (zooals b.v. met de inpoldering van
de voormalige Zuiderzee gebeurt). Dit is
waarschijnlijk de eenige weg om voor het
overschot van werklieden een uitweg te vin
den.
De landbouwloonen kunnen niet
meer naar beneden.
Wat den landbouw betreft, voor zoover
spr. kon nagaan, zijn de prijzen der produc
ten thans lager dan ooit en al.een voor bo
ter zijn in de laatste 100 jaren de Pr9zi®
nog slechts twee keer iets lager geweest. De
loonen zijn in den landbouw reeds zóó laag,
dat ze niet meer gedrukt kunnen worden en
daarom moeten de prijzen der landbouwpro
ducten zoodanig worden gemaakt, dat de
-e nu u-ar zoo gauw mogelijk 10u. .oen bij na een heerlijk slaapje .u
slapen en de waard bracht hem met een kaars werd, kwam hij tot de ontdekking, dat
naar boven. Hè, wat is t hier heerlijk, denkt met Hobbeltje weer het ruime sop bad
Jan, als hij in zijn nachtkleeren voor 't open zen. Hij was al midden in de verichrikkeUl
raam staat. De maan schijnt vlak in zijn bed groote zee en roeide en reoide, zittend <>P
en als hij het kabbelen van de vaart hoort, paard, steeds maar door. Zijn zak had Wj v0
verbeeldt hij zich dat het de zee is en zoo zich op Hobbeltje gebonden-
slaapt hij heerlijk in.
