Alkmaarsche Courant. VAN SPIONNEN EN SPIONNOGE De gevolgen van een operatie. VOORKEUR VOOR NEDERLARDSCH FABRIKAAT. Renden} vfü et dertigste leergang. WOENSDAG 8 MAART *o. 57 1933 2e serie. VI. Jiadionieums Donderdag 9 Maart. Hilversum, 1875 M. (Uitsluitend AVRO). 6 Gramofoonplaten 10.— Morgenwij ding. 10.15 Gramofoonplaten. 10.30 Con cert. E. Rodriguez Pereira, piano. G. Beths, viool en Egb. Veen, piano. 11.Knipcursus Kinderkleeding. 11.30 Vervolg concert. 12. 2.15 Omroeporkest o.l.v. N. Treep en gramo foonplaten. 2.30 Vervolg concert. 3.— Naai- .-..r*.,» t AOramnfnonolaten. 4.Voor cursus. 3.45 Gramofoonplaten zieken en ouden van dagen. 4.30 Pianorecital door J. BrilL 5.— Verhalen voor groote kinderen door mevr. Ant. van Dijk. 5.30 Kovacs Lajos en zijn orkest. Refreinzang: Bob Scholte. 6.30 Sportpraatje H. Hollan der. 7.— Kovacs Lajos. 7.30 Engelsche les. 8— Vaz Dias. 8.05 Gramofoonplaten. 8.15 Concertgebouw-orkest o.l.v. Pierre Monteux, m m. v. Darius Milhaud, piano. In de pauze gramofoonplaten. Ca. 10.30 Uit Carré, Amsterdam: Tweede deel van Bouwmeester's revue „Dat 's goed bekeken", met Buziau en Nieuwenhuysen. 11.30—12.— Gramofoon platen. Huizen, 296 M. (8.9.15 en 11.2. KRO, de NCRV van 10.—11.en 2. 11.30). 8.9.15 en 10.Gramofoonplaten 10.15 Morgendienst. 10.45 Gramofoonpla ten. 11.3012.Godsd. halfuur. 12.15 Or- kstconcert en gramofoonpiaten. 2— Mid dagvergadering van de Chr. Historische Vrouwendag uit Hotel „De Twee Steden" den Haag. 4.Bijbellezing m. m. v. zang en orgel. 5.Zang door P C. Brederode, bas-bariton, m m. v. mevr. A. Brederode Bettink, piano. 5 45 Cursus handenarbeid v. d jeugd 6 15 Causerie door A. Kuiper. 6.45 Knipcursus. 7.Weekoverzicht door C. A Craye. 7.40 Ds. D. J. Couvée: Het geweten in de literatuur C.15 Ged uitzending v. d Willem de Zwijger herdenking in de Mathe nesser kerk te Rotterdam-W. 9.Vervolg causerie ds. D. J. Couvée. 9.35 Gramofoon platen. 9.40 Ned. Chr. Persbureau. 9.50 Vaz Dias. 10.— Orgelconcert door L. Mens, rn. m. v. J. Stotijn, hobo. 11.11.30 Gramo foonplaten. Davenlry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding. 10.50 Tijdsein, berichten. 11.05 Lezing. 12.20 Orgelspel Reg. Foort. 1.05 Midi Studio orkest o.l.v. F. Cantell m. m. v. K Watkins, piano 2.20 Voor de scholen. 3.20 Vesper. 4.10 Voor de scholen. 4.25 Emilio Colombo's orkest. 5.35 Kinderuur 6.20 Be in.hten. 6 50 Moderne cellosonates door Anne en May Muklé. 7.10, 7.40 en 7.50 Le zingen! 8 20 BBC-orkest o.l.v. Jos. Lewis m. m. v. H. Williams, bariton. 9.20 Berichten en lezing. 10.— „The fall of the houce of Usher", van P. Creswell en P. Burnham 10.50 Korte dienst. 1..051.20 Dansmuziek door het BBC-Dar.sorkest o.l v. Henry Hall. Pari/s .JZadio Paris", 1724 M. 8.05 Gra mofoonplaten. 12.50 Orkestconcert. 7.40 Orkestconcert. 8.20 Kadiotooneel. 9.05 Gra mofoonplaten. Kalundborg, 1153 M. 11.20-1.20 Con cert uit hotel Angleterre. 2.20 Deensche lie deren. 2 40 Concert uit rest. „Wivex". 7.30 9.35 Radio-Symphonie-orkest o.l.v Prof. N Malko m. m. v. E. Feuermann, cello. 10.10 11 50 Dansmuziek 0.1.V. Otto Lington Langenberg, 473 M. 6.25 Gramofoonpl. 11.20 Concert. 12.20 Concert o.l.v. Wolf 1.50 Gramofoonplaten. 4.20 Concert o.l.v. Eysoldt. 7.20 Gevarieerd programma door het Weragorkest o.l.v. Buschkötter, Werag- koor o.l.v. Zimmerman en solisten. In de pauze: Radiotoonetel. 9 5011.20 Concert ov. Eysoldt. Rome, 441 M. 8.05 Symphonieconcert o.l.v Toni. 1015 Berichten. Brussel, 338 en 508 M. 338 M.: 12.20 Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 1.30 Gra mofoonplaten. 5.20 Omroeporkest o.l.v André. 6.50 Gramofoonplaten. 8.20 Concert m m. v. orkest, gem. koor, knapenkoor en so listen o l.v. A. Meulemans. 10.3011.20 Gramofoonplaten. 50P M.: 12.20 Gramo foonplaten. 1.30 Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans 5.20 Gramofoonplaten. 6.35 Dito 6 50 Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 8 20 Omroeporkest o.l.v. André m. m. v. solisten (tenor en accordeon). 10 3011.20 Gramo foonplaten (dansmuziek). Zeesen, 1635 M. 7 20 Bernard Derksen en zijn orkest. 7.50 „Kunersdorf", hoorspel van W.vè Götz. 8.50 Mozart's Jupiter-svm- phonie in C gr.t., door het Stuttg. Philh. orkest o.l.v. E. Kahn. 9.20 Berichten en hierna tot 11.20 Dansmuziek door de kapel C'onrnri Mexander Een legendarische figuur. Spionnage is iets zoo romantisch en avon tuurlijks, dat het niet anders kan of fantasti sche figuren doemen in den spionnagedienst op. Er zijn er velen, en aan verschillende kanten en van verschillende soort. Langen tijd heeft tot hen behoord de figuur van Fraulein Doktor, een der beste spionnen wel licht, die Duitschland tijdens den oorlog had Maar, door den keizerlijken en koninklijken naam van Wilhelm II gedekt, waren er in zijn omgeving figuren, van wie een zekere geheimzinnige kracht uitging. Hoe zij heet ten. wie zij precies waren, wie zal het ons vertellen. In sommige verhalen heet de spion van den Keizer, gelijk men hem kortweg aan duidt, Cramer; in een ander geval Hans Fuchs; in weer een ander René Muller, en zoo kan men voortgaan. Maar hoe het zij en welke zijn naam was, een spion van Duitschen huize, die over bij zondere bekwaamheden beschikte en die nauw aan de keizerlijke omgeving was verbonden, heeft op stoutmoedige wijze Londen midden in den oorlog bezocht en is er in het bezit ge raakt van geheimen, die voor de Duitsche oorlogvoering van beteekenis zijn gebleken. Deze spion toont zijn stoutmoedigheid nie: slechts door de wijze, waarop hij tot zelfs de best bewaakte officieele bureaux wist binnen te dringen, maar ook door de wijze, waardoor hij zijn tegenstanders onschadelijk trachtte te maken. Het is meer dan een verhaaltje alleen, wanneer men verneemt, dat bekwame detec tives, die de draden van een intrige tegen den Duitschen spion in handen hielden, op de meest wonderbaarlijke wijze aan een zeldzaam voorkomend geval ten offer vielen. En het is ook meer dan een verhaaltje, wanneer men verneemt, dat een dergelijke Duitsche spion er in slaagde om. althans gedurende enkele weken, midden in Londen, in het drukste ge deelte van de city, een kantoor te houden, voor den aankoop van levensmiddelen be stemd, functionneerende als een echt kantoor, zonder dat zelfs de bekwame Intelligence Service en het wellicht nog bekwamer Scot- land Yard er de lucht van kregen. Lucieto laat dezen spion telefoneeren met de politie op het oogenblik. dat zij deze kantoren door zoeken; hij laat den stoutmoed'gen spion vc toeven in een café waarheen de politie zich ijlings begeeft, echter alleen om van den gérant en zijn kellners een afscheidsgroet, voor haar bestemd, in ontvangst te nemen. Maar vast staat het aan den anderen kant dat ondanks alle maatregelen, door marine en luchtmacht genomen, deze Duitsche spion de middelen wist te verkrijgen om, vermoed? lijk per vliegtuig, Engeland te verlaten in dienzelfden nacht, dat hij overal werd ge zocht. Niet onvermakelijk is daarbij de zgn grap van de punaises. De Engelsche detec tives wisten maar al te goed, dat zij beluis terd werden, waarheen zij gingen. Tot in de belangrijkste havensteden van Engeland en daar wellicht nog het meest, werden complot ten van spionnen opgezet, die er belang bij hadden al datgene af te luisteren wat door de contra-spionnage werd besproken. Een dezer detectives nu, bij ervaring wetende, dat zij -die aan gesloten deuren luisteren, zich bij voorkeur daarheen begeven hetzij op bloote voeten, hetzij op muilen of pantoffels van zeer doordringbare stof alles teneinde on- noodig leven te vermijden strooide op den donkeren gang voor de kamerdeur punaises uit met de punten naar boven. Het resultaat liet niet op zich wachten, want slechts korten tijd daarna klonken rauwe kreten van pijn, en het was maar al te gemakkelijk den luiste raar in hechtenis te nemen. Dit luisteren op zichzelf bood ongetwijfeld geen delict, waar voor gevangenisstraf gewettigd is, maar na dat de zakken van den luisteraar waren on derzoekt. kwam daaruit een zoodanig mate riaal, dat de arrestatie door een ieder volko men gebilliikt kon worden. Nadat Hans Fuchs, of hoe hij heeten mocht, uit Engeland bleek te zijn verdwenen, vermoedelijk met medeneming van gewichtige geheimen en documenten, werd de jacht op hem in Duitschland en het door de Duit- schers bezette gebied, voortgezet. De stout moedige Engelsche detectives waagden zich per vliegtuig binnen de Duitsche zóne; zij wisten het is meer vertoond te dalen op een verlaten plek en konden zoo aan de moei lijkheden verbonden aan het overschrijden van de rondom elk legergebied getrokken grenzen, ontkomen. In Zeebrugge slaagden zij er niet slechts in den aard van de verster kingen in de haven op te nemen en daarvan rapport uit te brengen aan de Egelsche Ad miraliteit, die op grond daarvan den stout moedigen raid oo Zeebrugge voorbereidde, maar zij wisten den keizerlijken spion zelfs gevangen te nemen Deze was goed bewaakt, had zijn kamer in hetzelfde gebouw, waar het Casino der officieren gevestigd was, maar Duitsche uniformen, door de Engelsche en Belgische spionnen aangetrokken, verge makkelijkten het werk. Zij slaagden er werke lijk in den spion van den Keizer op zijn kamer te overvallen, te binden en te dwingen tusschen hen in het Casino te verlaten. Zij brachten hem in een schuilhoek met de bedoe ling hem per onderzeeër naar Engeland over te brengenzij liet hem onder schijnbaar voldoende bewaging achter, maar hoe groot was niet hun verbazing toen zij den volgen den ochtend den bewaker gedood en den E>uitschen spion ontsnapt vonden. Zij begre pen toen, dat hun aanwezigheid te Zeebrugge groot gevaar opleverde, te meer, omdat de spion gelegenheid bad gehad bekend te wor den met de verborgenheden van hun schuil plaats. Vandaar dat zij zich op weg bega ven, en bemerkten, dat tal van Duitsche patrouilles de omgeving afzochten teneinde hen te vinden. Dank zij de medewerking var. een Belgischen boer, die hen in een hooikar verborg, slaagden zij er ongemerkt in Gent binnen te komen. Dat niet alleen, maar de boer, die dienzelfden ochtend aan de Duit- schers diensten had bewezen, kreeg van her. vrijgeleide, dat hem van groot belang was Het moeten deze zelfde spionnen zijn ge weest, die te Charleville hun kwartier opsloe gen. Daar woonde sedert geruimen tijd een Scandi navier, die het vertrouwen van den Duitschen spionnagedienst had weten te verkrijgen. Dat werd hem ten kwade geduid van de zijde der Duitsche legerpolitie, die in voortdurenden onmin met den spionnage dienst leefde Het ging zelfs zoover, dat de legerpoiitie den Scandinaviër bij zich noo- digde, schijnbaar te gast, doch met het doel hem te vermoorden, aangezien het mede dezt Scandinaviër was, die te veel wist en vertelde omtrent de levenswijze van verschillende hooggeplaatste officieren. Het was ook deze zelfde Scandinaviër, die betrokken werd in een poging om materiaal van neutraal grond gebied naar het Duitsche legergebied te voe ren, hetgeen mislukte, tengevolge van het feit, dat dit materiaal door toevoeging van ondeugdelijke grondstoffen werd bedorven. Te Londen hadden de Duitsche spionnen verbintenissen aangeknoopt met Russische uitgewekenen. Doch toen de Engelsche poli tie deze laatsten op het spoor was gekomen, werden zij voor hen niet alleen nutteloos, doch zelfs gevaarlijk, hetgeen de Duitschers er toe bracht om front tegenover hun voor malige landgenooten te maken. Zelfs werd op een dezer Russen, vermoedelijk den voor naamste, een aanslag gepleegd, toen en na dat hij door de Engelsche politiek in hechte nis was genomen en dus in staat kon worden geacht om geheimen te verraden. Maar later doken deze zelfde Russen in de omgeving van het Hoofdkwartier te Charleville op, nu als bondgenooten, die Rusland tot de revolutie en dus tot afval van de Geallieerden brachten De Engelsche spionnen wisten in verbinding met deze Russen te treden, en zoo vonden zij opnieuw den toegang tot den spion van der. Keizer. Zoodanig wisten zij dezen, dank zij aan hem ontroofde papieren, in het nauw te brengen, dat zij vrij bij hem konden uit- en ingaan. Totdat hij van een zoodanig bezoek gebruik maakte om hen, als vrouw gekleed na te gaan. Dit leidde tot een discussie op de openbare straat, die eindigde met het neer schieten van den Duitschen spion, die de Duitsche soldaten als zoodanig, juist tenge volge van zijn vrouwelijke kleedij, niet kon den herkennen. Hoe de Engelsche snionnen, na dezen brutalen aanslag, wisten te ont snappen, is meer dan raadselachtig. De president van de Nederlandsche Handelmaatschappij Dr. C. J. K. van Aalst, getuigde zijn volle instemming met de propaganda voor 't Nederlanlicli fabrikaat. „Als koopman, aldus dr. van Aalst, „ben ik er altijd voorstander van geweest aan het product van Nederland schen bodem de voorkeur te geven boven het buitenlandsche, al neemt dit niet weg, dat een vrij internationaal ruilver keer de ideale toestand blijft Helaas is daarvan op het oogenblik geen sprake Het ziet er zelfs naar uit, dat wij aan stonds met het propageeren van Neder landsch fabrikaat nog verder zullen moe ten gaan, dan thans in het voornemen ligt: ook als buitenlandsche goederen misschien iets goedkooper of beter zou den zijn, zou ik mij kunnen voorstellen dat wij aan Nederlandsche producten de voorkeur gaven De toenemende af sluiting van de grenzen voor onze in dustrie en landbouwproducten dwingf ons er eenvoudig toe, een deel van onze wenschen onvervuld te laten en onze be hoeften zooveel mogelijk in het binnen land zelf te dekken". Vreest U hiervan geen nadeel en voor onze internationale positie? „Naar mijn meening, moet men de werkelijkheid onder het oog durven z»en. Het spreekt vanzelf, dat Nederland op den duur slechts gebaat kan zijn bij een vrij wereldverkeer. AI onze Indische producten moeten op de wereldmarkt worden afgezet en ook onze eigen in dustrie, waartoe ik dan ook de zeer be langrijke landbouwindustrieën reken, zijn van den export afhankelijk Boven dien moet men niet vergeten, dat e'ke maatregel van bescherming onmiddel lijk tegenmaatregelen in het buitenland kan uitlokken. Men verbreekt als het ware een geheel net van handelsrelaties, indien men tegenover een hepaald land met tarieven zou gaan vechten. Slechts wanneer wij geheel onafhan kelijk van handelsverdragen waren, welke op hun beurt wederom onderling verbonden zijn door de meest-begunsti- gingsclausule, eerst dan zouden wij wel licht met kans op succes tot afweer- maatregelen kunnen overgaan In beginsel bent U daar dus geen tegenstander van. ••Ik zie niet in, waarom men, indien men daartoe de macht zou hebben, van af weermaat regelen geen gebruik zou maken. Als elk land bescherming toe past, kan men toch onmogelijk passief blijven. Persoonlijk voel ik dan ook het meeste voor de opvatting van den ouden Chamberlain, die in dit opzicht *>en voorstander was van „retaliation": „doe e het mij, dan doe ik het jou". Dit kan onde; omstandigheden tot vechttarieven lesden, maar ook daarvan ben ik in be ginsel geen tegenstander, al dient een klein land zich om bovengenoemde re- denen er wel degelijk rekenschap van te geven, dat het uiterst moeilijk zal zijn met vechttarieven een nivelieeiing te krijgen van invoerrechten der met ons hrndeldrijvende volken Zelfs groote landen hebben op dit gebied slechts /el den succes. Voor het oogenblik geloof ik dan ook, dat wij niet verder moeten gaan, dan een actie te voeren voor het gebruik van Nederlandsch fabrikaat De menschen moeten wakker geschud wor den. ik acht daartoe thans het tijdstip aangebroken. 'Vant het mooie van ons volk is altijd geweest, dat men voor na tionale belangen warm loopt, als de nood het hoofst gestegen is. Dan is Nederland op zijn best Acht U de finantieele positie van Neder land alsnog krachtig genoeg om ons voor groote schokken in de toekomst te behoe den? Ons land is ongetwijfeld nog rijk, doch daaraan kan spoedig een einde komen. Vergeet niet dat ons land steeds was inge steld op wereld-export, dat het overal een groot aantal afnemers voor zijne producten had, welke afnemers ons zijn ontvallen door de buitengewone maatregelen hunner regeeringen. Ik geloof daarom, dat indien daarin niet spoedig verandering komt, Ne derland in verhouding veel erger zal wor den getroffen dan andere landen. Men dient in te zien, dat aan de krach tigste reserves eenmaal een einde kan ko men en dat men niet zuinig genoeg de fi nanciën kan beheeren. Ook uit dien hoof de lijkt het mij het best, de werkloosheid te bestrijden, door zooveel mogelijk bestaande bedrijven gaande te houden. Daartoe kan deze actie voor het Nederlandsch Fabri kaat bijzonder veel bijdragen. Het gaat thans hard tegen hard in de wereld en het hjkt mij ten eenenmale ongeoorloofd, van overheidswege bestellingen in het buiten- and te doen, als zij het dan ook in en- kele gevallen met eenige geldelijke opoffe ring de Nederlandsche nijverheid even eens voor de levering in aanmerking komt. Hierop zou door de autoriteiten een scher pe controle kunnen worden uitgeoefend, die thans helaas ontbreekt. Teveel gaat men bij de werkloosheidbestrijding nog uit van het standpunt, dat alleen die werken daarvoor in aanmerking komen, welke het grootste aantal ongeschoolde arbeiders werk verschaffen. Daardoor loopt men ge vaar, dat men kapitalen riskeert in land- ontginningen, ontwateringswerken, kortom in die ondernemingen, waarvan de rentabi liteit in de toekomst nog geenszins vast staat. Gaat men ter financiering van zulke le,en:^en aan' dan Creëert men feitelijk schulden, waartegenover geen of althans onvoldoende actief staat, hetgeen in de practijk neerkomt op rentegevende inflatie. mooie nu van de propaganda voor het Nederlandsch product is, dat men daar mede juist géén gevaarlijke financieele ex perimenten, waarvan ons nageslacht de ge volgen zou hebben te dragen, op touw zet. De Nederlandsche Staatsfinanciën verkee- ren in een min of meer zorgelijken toe stand, waarbij men bovendien niet moet vergeten, dat Nederland in de toekomst ook voor Indië moet zorgen. Als Indië het volgende jaar andermaal een tekort heeft, en ik vrees dat dit nog zeer groot zal zijn, zal Nederland wederom moeten steunen omdat Indië zelf niet tegen behoorlijken koers zijn leeningen zal kunnen onderbren gen. Daardoor kan er natuurlijk een op eenstapeling van schuld ontstaan, hetgeen op den duur, bij niet angstvallig beheer, tot inflatie zou kunnen leiden. Tenslotte nog dit. Men zou gaarne wenschen, dat er in Indië een beweging zou ontstaan om zooveel mogelijk Neder landsch fabrikaat te gebruiken. Doch ik vrees, dat daarvoor zeer weinig zal worden gevoeld, zoolang Nederland op Indische producten, bijvoorbeeld op suiker en thee, hooge invoerrechten heft, en het bestaan van Indische ondernemingen bemoeilijkt, terwijl Nederlandsche bodemproducten, waaronder suiker, worden gesubsidieerd". Qemeentecadett 7-euiMetoii Oorspronkelijke roman door Jan Walch £5 Met een ingehouden zucht stond ze dan op, stak de schemerlamp aan, en nam een boek. Maar gewoonlijk zat zij nog zonder te lezen daaroverheen té staren, a's Henri. met de vreugde van leugenoogst beladen, thuis kwam De lie-detec'or was intusschen bekend ge raakt; het was, als een modieus aardig heidje. in de stad gebruik geworden, zich eens door Dr. Marelman op leugen" te laten k uren, zooa's men zijn urine op" suiker, pn zijn bloed „oo" rheuma onderzoeken D'verse zeer eerwaardige personen, geeste- lr' en, en vogue zijnde waarzeggers, celebri feiten van de Volksuniversiteit en dergelijke lkden, die gemeenlijk als zonnen in een ster- renzwerm van bewonderende dames schitte ren, werden door die bewonderaarsters naar Dr Marelman gezonden, van wien bekend ^as, dat hij steeds beweerde nog niemand te hebben gevonden, die den detector geheet- en-al niet deed afwijken; op één persoon tja, die hij echter niet noemde, en naar wien een algeraeene nieuwsgierigheid uitging De meeste dames waren overtuigd, dat dk teugen looze haar 1 ievelingsgeeste 1 ifke moest zijn; en de lievelingsgeestelijke sprak het ge- meenlijk niet tegen, maar glimlachte geheim zinnig en zelfs bescheiden; waardoor de overtuiging der dame tot verrukte zekerheid steeg „Gaat u nu nog eens naar hem toe", jubelden ze dan weer; en het was moeilijk zich op-den-duur aan dien vleienden aan drang te ontrekken; dat was ook niet noodig, want het onderzoek had in 't geheim plaats, en de onderzochte liet zich over de resultaten niet uit; glimlachte slechts op een hoogst modeste wijze; nu, en dat bracht dan de dames natuurlijk wéér tot verrukking; een verrukking die geen bevestiging meer noodig had, welke trouwens niet te krijgen was. want de patiënt zweeg, en Dr Marelman zweeg ook; „ambtsgeheim"; en lachte maar even tjes, evenals de patiënt. En hij had reden tot lachen, want deze onschuldige manie, deze schijnjacht op leugen, bracht hem in elk ge val aardig wat op; materieel; al werd nie mand. moreel, er beter van; men zou kun nen zeggen: integendeel. En ziin collega's za<"en het succes met jalousie aan; en mom. pelden voor zich uit iets dat klonk als „kwak zalverij"; slechts een enkele, die jong en on dernemend was. en een practisch gevoel had voor het verzetten van bakens in verband me: de verandering van de stroomingen des tijds, oeinsde over andere Americanismen; en: of het zoo niet mogelijk zou zijn, machinaal ook meerdere of mindere verliefdheid fe constateerendaar zou toch zeker nog meer belangstelling voor bestaan, «ooral bij «ie dames. Nu, en van d i e moet je het in dargn- lijke gevallen toch maar hebben! Maar op de borst van den man, ter wille van wien de lie-detector was geimporteerd. had deze detector rust; en dat was veront rustend. Uitvoerig beraardslaagden de vrienden, het comité van „De Leugen Voor uit" elke veertien dagen. De scherpzinnigste meest tot leugen verlokkende vragen wer den bedacht; vragen, waarop het allerpijn lijkst was, naar waarheid te antwoorden. Men informeerde in Cl ara's tegenwoordig heid naar liefdes-geschiedenissen voor, en eventueele neigingen tot andere vrouwen tij dens zijn huwelijk. Men zei, dat hij op geen vraag het antwoord schuldig blijven mocht; herinnerde hem aan zijn voornemens inzake gehoorzaamheid en gedweeheid tegenover zijn genezers; men bezorgde hem de aller onaangenaamste oogenblikken, die voor Cla- ra nog onaangeamer waren; want zij kreeg veel pijnlijks te verdragen en de overtuiging dat dit haar nutteloos werd toegevoegd. Want Henri had het wel hard, maar bleef zoo standvastig waarheid spreken als Cor- nelis de Wit op de pijnbank. Zoodat men dit middel tenslotte ook maar liet varen; dat bijna „erger dan de kwaal" was. Maar het had hen toch op een idee gebracht; al thans Dr. Marelman, het wetenschappelijk geschoolde lid van het comité; die als zoo danig gewend was aan gedachten, welke in een bepaalde richting gingen, met logica en fantasie werkmethoden te verbinden. rt aal jelui eens vertellen, wat ilc heb bedacht"', zo hij tsgen laurier en Haas HEERHUGOWAARD Maandagmiddag vergaderde de raad onder voorzitterschap van burgemeester Wie- be van Slooten. Ingekomen was een verzoek van het schoolbestuur van St. Dionysius tot verhoo ging van het toegestane bedrag ter vernieu wing van het dak van het gymnastieklokaal van 525.zooals de fcegrooting aangaf tot 598,04. Dit laatste bedrag had de ver nieuwing werkelijk gekost, zooals uit de reke ningen bleek De voorzitter zei, dat hij met den ge meente-opzichter hierover gesproken had. Deze had bij het nazien der rekeningen niets bi-zonders gevonden. Wel had hij in der tijd de begrooting zeer laag gevonden, wat hij toen ook gezegd heeft. Het verzoek is ingewilligd. Verzoek van het schoolbestuur St Diony sius ingevolge art. 72 L. O -wet van 1920 een bedrag van 38,75 toe te staan voor een nieuw schoo'bord. De voorzitter dee'de mede, dat het aantal leerkrachten aan deze school met één moest worden uitgebreid. Daar er in het leegstaan de lokaal geen bord was, was deze uitgave noodig. Vefzoek ingewilligd. Schrijven der commissie van bijstand G. E. B„ waarin den raad geadviseerd werd voor het Bedrijf een brandkast aan te koopen van 490. De voorzitter zeide, dat de tegenwoordige brandkast te klein dreigt te worden voor de boe! en. A's we tot aankoon overgaan, laten we dan een goede nemen Voor een dergelijk bedrijf is een brandvrije kast zeker noodig. Al worden de ontvangen ge'dcn meestal di rect naar de boerenleenbank gebracht, toch is er wel eens geld in kas en dan is het voor al tegenw oordig secuur een goede brandkast aan te schaffen. Z. h. s aangenomen. Hierna was aan de orde het voorstel van B en Winzake het verzoek van den heer A. Strooper, om diens salaris dit jaar met 125 te verhoogen en het volgende jaar weer, zoodat hij in 1934 zijn maximum be reikt zal hebben. De heer Kooij vond de uitdrukking ver hooging van jaarwedde niet juist Het sala ris van den heer Strooper bedraagt thans f 100n en zal in 5 jaar verhoogd worden tot f 1250. De commissie van bijstand besloot dm raad te adviseeren deze verhooging van 250 in 2 jaar te geven. Spr. noemde dit geen sa'arisverhooging. De heer Wagenaar zei, dat de heer Stroo per pas een paar maanden in dienst was. Een arhe'der vraagt ook na een paar maan den niet om sa'arisverhmging Verder vond spr. het sa'aris gezien de tijdsomstandighe den. vo'doende. De heer Quant zei, dat men er rekening mee moest houden, dat de heer Strooper een groot gezin had, waarin door de kinderen nog niets verdiend werd. Verder was het werk den heer Strooper lang niet meegeval len. Dit waren ook een paar der motieven, waarom de commissie van bijstand besloten had a'dus te adviseeren. De heer van Langen meende, dat de ge- mèentekas een dergeli'ke extra-uitgave tegen woordig niet dragen kan De heer Krom zei, dat hij de vergadering van de commissie van bijstand niet had bijge woond, maar hij zou toch ook voor een dus danig advies gestemd hebben. Toen de heer Strooper in September van het vorige jaar in dienst trad werd van de gelegenheid ge bruik gemaakt om het salaris te verminderen. Nu is er een groot verschil in salaris tps- schen den heer Stroooer en de andere wer kenden aan dit bedrijf, terwijl zijn werk lang niet het lichtste is. Clara had bij deze speciale gelegenheid geen convocatie ontvangen „het i s een beetje gemeen; maar het doel, het goede doelnoodzaakt ons Het schijnt wel heel gemeen te zijn, dat je zoo'n lange inleiding maakt", merkte Kees Bender op. En dat je niet eens durft te zeggen, dat het doel de middelen heilig t", vulde Haas aan. Dr. Marelman knikte rustig; hij maakte op de anderen in dit oogenblik den indruk van een ongunstig type, dat aan zijn mede werkers het plan voor een gecompliceerde inbraak zit toe te vertrouwen. Ik heb zoo gedacht", zei hij kalm. „We moeten de machtigste elementen, die op het wezen van een mensch invloed kunnen heb ben, in werking stellen. Wat z ij n die mach tigste elementen? Zucht tot zelfbehoud is er één; maar dan: de liefde. We hebben onzen vriend nu al eenige malen zwaar getemp teerd door de liefde in 't geding te brengen; en in zeker opzicht ook den zin tot zelf behoud want hij kan niet zonder zijn vrouw Die instincten dan hebben we uitgespeeld tegen zijn waarheidszin. Ja, hij houdt van zijn vrouw. Ze zijn over 'n paar maanden twaalf-en-een-half jaar getrouwd; dat heeft zij mij juist dezer dagen meegedeeld; zei ze, dat het zoo heerlijk zou zijn als ze dan met een de volkomen genezing van haar man konden vieren.Nu. dan. Bij de o roeven dia w» tot-nog-toe in deze richting naaen, bleek zijn waarheidzin de sterfte, al heeft hij benauwde momenten beleefd. Dus heb ik gedacht; we moeten de dosis liefde-plus-zelf behoud nog wat sterker nemen „Hm", zei Kees. „Over 't algemeen zijn je explicaties duidelijker dan vandaag". Ik zal jelui mijn idee zeggen", vervolg de de dokter onverstoorbaar, „dan begrijp je al deze pour-parlers beter. Nu dan: we moesten eens zien te bewerken, dat on ze vriend Lugt verliefd werd op een andere vrouw. En als dat het geval was, dan zou ik wel eens willen zien, of hij bij een voor zichtige ondervraging, in tegenwoordigheid van Clara-zal-ik-ook-maar-zeggen, niet tot liegen zou worden gebracht Hij zweeg, en trok gezapig een breede rookwolk uit zijn sigaar. Het is het gewone gebaar van iemand, die, zich bewust in an dere oogen een hoogst schunnig figuur te maken, een groote onverschilligheid wenscht ten toon te spreiden. Ook de anderen zwegen. Ze waren tnin- of-meer, Kees min, Haas meer, menschen uit de maatschappij en dus aan vrij wat ge meenheid gewend. Maar deze wetenschap pelijke proef overtrof toch wel de gewone maat in-dezen. Hm.", zei Kees, na ook eenige pijn-ha- len; „je bent 'n knaone man, Marelman. Maarreheeft Henderik Lugt be doel ik heeft die indertijd, bij zijn fameu ze enquête, jou ook naar je idee over vivi sectie- ep-menschen gevraagd?" (Wordt vtrvolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 5