DQGELUVCSCHE
NOPTW STATEii STAALT DE ZENUWEN
Alkmaarsche Courant.
^Binnenland
Oe economische werkzaamheden van
de vereen, voor Volkenbond en Vrede.
londem TlH ei dertigste Jaargang.
VRIJDAG 10 MAART
Een gerechtvaardigde
beweging van verweer.
Gedurende Maart, de laatste
maand van de dagelijlcsche North
State Fietsenprijsvraag zullen
ELKEN DAG GRATIS
één HEERENRIJWIEL
EN één DAMESRIJWIEL
m®&BS
FIETS
ór BROWN WILL1QMSON TOBQCCQ CQ'RP. EXP LTD. LOUlSVILL€,K£NTUCKY U.S.R.
Mo. 59 1933
Dr. J. van den Tempel, lid van de Tweede
Kamer, wilde de actie ten behoeve van het
Nederlandsch fabrikaat bovenal zien als een
verkeersbeweging tegen het noodlottig
autariristisch streven in het buitenland, me:
deze beperking evenwel, dat de campagne
niet mag ontaarden in klein nationalistisch
gfdDe toestand is thans zoo ernstig en de
werkloosheid neemt zulke verontrustende af
metingen aan, aldus de heer van den Tempel,
dat het absoluut noodzakelijk is, elk deugde
lijk middel aan te grijpen om verderen ach
teruitgang te voorkomen. Weliswaar leest het
groote publiek eiken dag over toenemende
misère, ondervindt men het ook zelfs steeds
meer aan den lijve, doch zich realiseeren, wat
er werkelijk gebeurt en dien overeenkomst
handelen, doet men toch nog in zeer onvol
doende mate. Daarom is verweer op dit
oogenblik meer dan ooit geboden, kan deze
actie alleen daarom reeds nut afwerpen, dat
rij ertoe kan bijdragen, dat het groote
publiek op de juiste wijze reageert en het
Nederlandsche bedrijfsleven daadwerkelijk
op doelmatige wijze gaat steunen. Anderzijds
moet deze reclame-campagne natuurlijk op
gevangen worden door de producenten, die
ervoor moeten zorgen, dat het publiek inder
daad ook goede Nederlandsche waar voor
concurreerende prijzen kan betrekken. Want
deze propaganaa-beweging heeft uiteraard
niet de beteekenis. dat dwang op de afnemers
wordt uitgeoefend. Men blijft tenslotte vrij
zijn aankoopen daar te doen, waar men
denkt het best en goedkoopst te kunnen sla
gen. Deze vorm van steun aan het Neder
landsche bedrijfsleven mist dan ook alle na-
deelen welke de eigenlijke protectie aankle
ven. Als de actie in dezen zin gevoerd wordt,
zullen ook zij, die een scherp oog hebben
voor het nauwe verband tusschen in- en uit
voer van een land. de redelijkheid van dit ver
weer niet kunnen betwisten.
Nederland wordt op het oogenblik in vele
opzichten gehandicapt. Terwijl de industrie
van een groot land in het algemeen reeds
over een vrij ruime binnenlandsche markt be
schikt, wat vooTal in dezen tijd van produc
tie op groote schaal van ontzaggelijk belang
is, mist onze nijverheid deze voordeelen. Wij
moeten het voor een groot deel van de vrije
wereldmarkt hebben en deze wordt thans door
de geweldige protectie in het buitenland, als
mede door de valutaconcurrentie van landen
met gedeprecieerde valuta, steeds meer inge
krompen. En al zullen wij nu moeten erken
nen, dat elke verweerbeweging, die de ten
dens heeft het internatioaal ruilverkeer te be
perken dus ook de actie, welke thans zal
worden gevoerd iets van achteruitgang in
zich draagt ten aanzien van de doelmatigste
voorziening in de behoeften der menschheid,
zullen wij deze propaganda toch in alle op
zichten moeten steunen, teneinde erger
voor onze eigen nationale
economie te voorkomen.
Bent U voorstander van het stelsel, dat er
In bijzondere gevallen, desnoods met gelde
lijke opofferingen voorkeur aan het Neder
landsch fabrikaat wordt gegeven?
„De Commissie uit het N.V.V. en S.D.A.P..
waarvan ik voorzitter was, heeft hieromtren'
reeds enkele jaren geleden een uitvoerig rap
port uitgebracht. Ongetwijfeld mag in be
paalde gevallen de voorkeur voor onze nij
verheid tot uiting worden gebracht, zelfs me:
een geldelijke opoffering van de zijde der
Overheid al kan een vaste regel te dezen aan
zien niet worden gesteld. De Rijkscommissie
voor werkverruiming is trouwens met onvol
prezen ijver bezig om de regeering op dit
gebied van advies te dienen. Het voornaam
ste deel van de werkzaamheden dezer Com
missie bestaat in het bevorderen van het ge
bruik van producten der Nederlandsche nij
verheid en in elk concreet geval, dat te harer
kennis komt, tracht zij bemiddelend op te
treden tusschen opdrachtgevers en producen
ten. Enkele malen is op haar voorstel over
heidssubsidie verleend, waardoor belangrijke
werken voor ons land behouden bleven.
Het groote publiek valt daar natuurlijk
buiten.
De massa kan men alleen bereiken door een
intensieve voorlichting. En daarom kan men
den producenten ook niet genoeg den goeden
raad geven, dat zij moeten begrijpen, dai
deze actie alleen dan kan slagen, indien men
het vertrouwen wekt, dat goede waar ook bin
nen onze grenzen tegen concurreerende prij -
zen te verkrijgen is. Men kan wel verlangen,
doch zal veelal niet bereiken, dat het publiek
zich bij zijn aankoooen welbewust geldelijke
opofferingen getroost, terwille van eigen nij
verheid. Daarom is het welslagen van deze
ProPaganda ook voor een btlangrijk deel af
hankelijk van de houding van directies van
fnv° ,warenhuizen, winkeliersvereenigingen,
i°Pu aux- coöperaties, kortom van al
«»Ln W€lke in rechtstreeks contact
™f2üL ^€n.Particulieren afnemer. In hun
?igen belang, zullen zij he:
dat toch reeds z°° moetik
voor feitelijke medewerking bij de bevorde
ring van algemeene belangen te bewerken is,
e p moeten wijzen, dat zeer veel artikelen
n^/wirf{flrhtanfSCbiein °°rsProng welke men
ondoordacht of zelfs uit een vooropgestelde
kooPt- evengoea uit Nederland be
trokken kunnen worcfen. Zoo kan men met
zeer veel sleur breken De distribuanten kun-
««„echter den overgang voor het groote
publiek zeer vergemakkelijken. Op hun mede-
J2-W m m€n dus °°k vooral een beroep
Een voornaam punt blijft natuurlijk ook de
onderlinge verhouding van de Nederlandsche
industrieën.
„Er bestaat mijns inziens in het bijzonder
op dit terrein nog veel te weinig contact tus
schen groote en kleine ondernemingen Op
dat gebied staan wij ongetwijfeld bij het bui
tenland achter. Men werkt elkander nog te
weinig in de hand. Misschien is het een uit
vloeisel van onzen nog steeds sterk indivi-
dualistischen aard, dat vele kleine onder
nemers voor hun aankoopen dikwijls noode-
weer en hebben ons daarbij slechts te hoeden
voor middelen, die erger zijn dan de kwaal.
Een aantal landen zoekt dat verweer in
depreciatie van hun valuta.
Voor ons land is deze valuta-concurrentie
uitermate lastig. Het gaat daarbij niet alleen
om valuta-concurrentie op de eigen markt,
maar in het bijzonder ook om deze concur
rentie op de vreemde afzetmarkten. Onder
zoekingen hebben bijvoorbeeld uitgewezen
dat, in vergelijking met het eerste half jaar
1932 met dat va nl931 de invoer in Amerika
uit landen met gedeprecieerde valuta bedui
dend minder is gedaald dan die uit landen
met een gaaf geldwezen. Doch dat is een lij
delijk kwaad. De ervaringen hebben nu wel
reeds bewezen, dat depreciatie van de valuta,
hoe schadelijk ook voor de concurrenten, op
den duur vooral verwoestend inwerkt op de
landen die haar toepassen.
Wij moeten het hebben van andere midde
len van verweer. Een van die middelen kan
zijn de propaganda voor Nederlandsch fabii.
kaat. Ik hoop, dat zij zal slagen en dat zij in
ruimen geest zal worden gevoerd.
De „Vereeniging voor Volkenbond en
Vrede", die zich tot taak stelt de bekendheid
met en den arbeid van den Volkenbond in
ons land te populariseer en. beschikt o.a. over
de medewerking eener economische commis
sie. Deze staat onder leiding van het oud-lid
der Tweede Kamer, thans commissaris der
koningin in Noord-Brabant, den heer mr. A.
van Rijckevorsel. Zij telt als leden bekende
economen als mej. van Dorp en de heeren
Everwijn, oud-directeur der Nederlandsche
Handelmaatschappij, dr. L. G. Kortenhorst,
secretaris van de R-K. Werkgeversvereeni-
ging, P. J. S. Serrarens, secretaris van de In
ternationale der Christelijke Werklieden, Ch.
I. J. M. Weiter, oud-vice-president van den
Raad van Indié, dr. F. M. Wibaut en ande
ren. E>e vereeniging heeft terecht begrepen,
dat in den tegenwoordigen tijd, dat in het
bijzonder de economische vraagstukken aller
worden uitgereikt aan de inzenders'sters) van het beste
en kortste antwoord op de vraag?
„Waarom rookt iedereen tegenwoordig
North State Sigaretten?"
ledereen kan een Ned. Kroon fiets, een R. S. Stokvis'
Electrische fiets en/of een Norton Motor winnen. Zendt
nog heden Uw antwoord op de vraagt „Waarom
rookt iedereen tegenwoordig North State Sigaretten?"
tezamen met de voorzijde van *n ledig North State pakje.
INZENDINGEN AAN: NORTH STATE, POSTBUS N. 3. A DAM.
Na Maart en gedurende de zomermaanden zullen de
fietsen alleen worden uitgereikt door middel van den
North State-Man, die bij diverse gelegenheden, in
badplaatsen en verder overal in Holland aanwezig
zal zijn. Nadere aankondigingen hierover zullen von
tijd tot tijd in de dagbladen worden bekend gemaakt.
Eén van de antwoorden welke een prijs wonneni
„Omdat North State wat kwaliteit en prijs aangaat, niet* meer
Ie werudien overlaat".
Eenigen dar laatste prijswinnaars*
L Ernst, Centr. Gebouw AJkVJ, Amsterdam W., J. H. Vtïegar,
Tulpenstraat 36, Assen, tevens winnaar Electrische Fiets*
Haagsche Voetb. Ver. „Houdt Dapper Vol", Har der-
wijkstraat 31, Den Haag* Willem Lengton, Krom
me Elleboog 14 rood, Dordrecht; A. van 'S
C looster, Heeren weg 12, Utrecht.
dent der Nederlandsche Bank, mr. L J. A.
Trip, hare werkzaamheden heeft voleindigd
en een agenda met uitvoerige toelichting aan
den Raad van den Volkenbond heeft aange
boden. Geheel in overeenstemming met wat
ter Conferentie te Lausanne werd voorge
steld, bestaat deze agenda uit een financieel
en een economisch gedeelte. Maar de daarop
ietwat naivelijk ingeschreven vraagstukken
zijn thans deskundig geformuleerd en be
licht; toonen ook den onderlingen samen
hang, die voor alles niet mag ontbreken.
Wat het financieele betreft zijn de punten
waarom het gaat de muntpolitiek en de daan
mede verband houdende credietpolitiek,
waarbij het herstel van den gouden stan
daard een overwegende plaats inneemt; hel
herstel van den gbuden standaard een over
wegende plaats inneemt; het herstel van het
evenwicht tusschen verkoops- en kostprijzen
en het herstel van de kapitaalbeweging. Wat
het economische aangaat betreffen zij de be
perking van den internationalen handel, de
oorzaken en de gevolgen; de tariefpolitiek
en de handelsverdragpolitiek, en tenslotte de
organisatie van de voortbrenging en van den
ruilhandel. Dat bij de tariefpolitiek de tol
muren, en bij de handelsverdragspolitiek de
meest-begunstigingsclausule zijn begrepen,
spreekt wel evenzeer vanzelf als dat onder
de organisatie van de voortbrenging en den
ruilhandel vraagstukken als die van econo
mische en industrieele kartellen, graan en
andere voortbrengselen en verkeerskwesties
zijn opgenomen. Het is dus niet slechts een
omvangrijk, maar ook een belangrijk pro
gramma, dat de commissie-Trip heeft ont
wikkeld.
Nu begrijpe men goed, dat de leden der
commissie-Trip eerste klas deskundigen wa
ren, maar zonder uitvoerend gezag. Politie
ke beteekenis heeft men aan hun arbeid niet
willen geven. Dat heeft hun echter juist de
vrijheid geschonken om hun stem onverbid
delijk te doen hooren. Een herstel van de
economische bedrijvigheid, zoo hebben zij
in de toelichting van de agenda opgemerkt,
zal slechts schuchter en van beperkten om
vang kunnen zijn, indien men niet ernstige
maatregelen van herstel zou treffen. De ver.
dedigende maatregelen van economischen
aard, die dikwijls zijn opgelegd door niet te
ontwijken noodzakelijkheid van monetairen
en financieelen aard, zijn tenslotte uitgeloo-
pen op een werkelijken toestand van econo
mischen oorlog. Het program, door de com
missie opgesteld, is dan ook een program
van economischen ontwapening. Te Lau
sanne acht de commissie een wapenstilstand
geteekend; de conferentie te Londen moet het
vredesverdrag uitwerken. Indien deze beslis
sende onderneming zal mislukken, zal men
zich er aan blootstellen alle volkeren van de
wereld het ideaal van autarkie (zelfhulp in
den ruimsten vorm) te zien aannemen, dat
niet zal nalaten den economischen vooruit
gang te verlammen. Een dergelijke keuze zou
den geheelen internationalen financieelen
bouw in zijn grondslagen aan het wankelen
brengen.
Het is heel gemakkelijk om de schouders
op te hale vor het onvermogen van den Vol
kenbond. Daarmede echter komt geen mensch
en geen volk verder. Slechts door de interna
tionale samenwerking, die in hoogste instan
tie in den Volkenbond is belichaamd, te ver
sterken. geraakt men tot oplossingen, die
wellicht in staat zijn over de geweldige
moeilijkheden van het oogenblik heen te ko
men.
aandacht tot zich trekken, aan het econo
misch herstel nimmer voldoende aandacht
kan worden gewijd.
Reeds in 1927, toen de economische confe
rentie van den Volkenbond, die zoo groote
verwachtingen opwekte, doch niet volbracht,
doordat de leden van den Volkenbond zich
aan hare uitspraken niet stoorden, bijeen
kwam, stelde deze vereeniging eene commis
sie samen onder leiding van wijlen prof.
Treub, welker voornaamste doel was een ge
schriftje te ontwerpen en te verspreiden, dat
den gemiddelden leek zou in stata stellen niet
slechts de taak van deze conferentie te be
grijpen, doch ook de moeilijkheden, waarvoor
zij was geplaatst. Ook thans ligt zoodanig
streven, ziet men de mededeel ingen in haar
orgaan, in het voornemen. En vooral thans
is daartoe alle aanleiding De economische
toestand is uitermate moeilijk en verward,
dat weet een ieder. Die moeilijkheden hangen
nauw samen met bijv. het vraagstuk van
herstel- en oorlogsschulden, dat wel op den
weg naar oplossing is, doch slechts ten hal
ve. Die moeilijkheden zijn mede ontstaan
door de steeds hooger geworden tolmuren,
die ons destijds, in 1930 ter Vo'kenbondsten-
toonstelling te 's-Gravenhage, op zeer inge
nieuze wijze zijn uitgebeeld. Maar hoe die
moeilijkheden in elkander grijpen, en wat er
gedaan moet worden om ze op te lossen,
welke leek weet het, ook al praten velen er
over met een gezag, dat anders zou doen
veronderstellen
Als de bovengenoemde vereeniging erin
slaagt een objectief en overzichtelijk ge
schriftje samen te stellen, dat niet alleen de
beteekenis der aanstaande economische we
reldconferentie in het licht stelt, maar ook
eens uiteenzet om welke vraagstukken het
daarbij gaat, zij zal ongetwijfeld genoegen
van dit werk beleven, en zij zal er toe bijdra
gen, dat niet slechts in de direct belangheb
bende kringen, doch door het geheele volk
begrepen wordt om welke groote waarde het
te Londen zal gaan.
Er is te meer aanleiding om op dit stre
ven de aandacht te vestigen nu de Commissie
van voorbereiding voor de economische we
reldconferentie onder leiding van den presi
HERZ1EN1NG WINKELSLUITINGSWET.
Het bestuur van den Koninkl. Ned. Mid<-
denstandsbond heeft dezer dagen onder de
aandacht van den minister van economische
zaken en arbeid gebracht dat, hoewel de
minister in antwoord op de vragen van het
Tweede Kamerlid Van Hellenberg Hu bar,
heeft medegedeeld, dat een wetsontwerp tot
wijziging der winkelsluitingswet in voorbe
reiding is, op de onlangs gepubliceerde lijst
van wetsontwerpen, waarvan de behandeling
met de Sta ten-Generaal door de regeering,
ook na het besluit tot Kamerontbinding op
termijn, op prijs wordt gesteld, niet voor
komt het hierbedoelde wetsontwerp tot wij
ziging der winkelsluitingswet.
Het bestuur is van meening, dat dit wets
ontwerp, in verband met de gebleken zeer
groote nadeelen voor bepaalde groepen uit
het winkelbedrijf, dermate urgent is. dat een
spoedig? indiening en behandeling in de
Stalen-Generaal vóór de ontbinding ge-
wenscht is. Het dringt derhalve bij den mi
nister aan op het nemen van maatregelen,
welke een spoedige wijziging der winkel
sluitingswet kunnen bevorderen en zou het
op prijs stellen te mogen vernemen, of deze
binnenkort te verwachten zijn.
CHRISTELIJKE HISTORISCHE
VROUWEN.
Het werkcomité voor Christelijk-Histo
rische Vrouwenactie hield gister te 's-Gra-
venhage een nationalen vrouwendag onder
leiding van den heer J. ter Haar Jr„ den
waarnemenden voorzitter der C -H. U.
Mej. mr. C. Frida Katz. lid van de Tweede
Kamer sprak over. „Waarom is politieke
belangstelling plicht?'* Zij gaf als redenen
op, waarom politieke belangstelling plicht
is' een wettelijke, moreele en practische.
Mevr. J. C. van Amstelvan Löbai Seis
sprak over ..De Chr.-Hist. Unie en de wer
kende vrouw"; mevr A. L. A Ringeling
C,
jonk-
erhoef behandelde het onderwerp: „De
H. Unie en de huisvrouw", waarna jc
vrouwe mr. C. W M Wittewaai van Stoet
wegen het vraagstuk: De Chr.-Hist. Unie
en de jongeren" bespraken.
OPRUIENDE GESCHRIFTEN.
Woensdagavond hebben een 22-jarige
werkman en een 34-jarige fotograaf op het
Leidscheplein te Amsterdam bij den ingang
van den Stadsschouwburg, waar het
Viaamsch Tooneel „Willem de Zwijger" op
voerde, opruiende pamfletten verspreid. De
geschriften droegen toi titel „Willem de
Swijeger heeft gesprocken" en de tekst was
eveneens in min of meer oud-Hollandsch ge
steld. Er werd in opgewekt tot verzet tegen
de tyranny, tot verzet tegen elk gezag. Het
loos via agentschappen van buitenlandsche
huizen op het buitenland georiënteerd blij
ven. Een klein bedrijf kan veelal de uitwer
king van bepaalde maatregelen van voorkeur
minder goed beoordeelen dan een groot-be
drijf, terwijl dit op zijn beurt daartoe weder
om minder in de gelegenheid is dan de over
heid".
In de Kamer bent U steeds opgekomen
voor het zooveel mogelijk uitbesteden van
groote publiek werken aan Nederlandsche
bedrijven.
„Inderdaad, en dienaangaande is ook wel
resultaat bereikt. Ik vind het bijvoorbeeld
volkomen natuurlijk, in deze abnormale tij
den, dat men den belangrijken bruggenbouw
over de groote rivieren door de Nederland
sche nijverheid doet uitvoeren. Waarbij
uiteraard zorgvuldig gewaakt moet worden
tegen misbruik. Dit is slechts een voorbeeld
Dat bestrijding van de werkloosheid daarbij
steeds mede een der leidende gedachten is,
behoeft wel geen nader betoog. Uitbreiding
en versterking van het Nederlandsche be
drijfsleven is een algemeen belang, maar
tevens in het bijzonder een arbeidersbelang.
Bovenal onder de tegenwoordige omstandig
heden nu de afschuwelijke werkloosheid het
bestaan van honderd duizende valide arbei
ders ondermijnt".
Ziet U de werkloosheid in de naaste toe
komst nog toenemen?
„In elk geval: ik zie op het oogenblik hoe
genaamd geen lichtpunten voor de aller
naaste toekomst. De ellendige politieke toe
standen, internationaal, dooven elke kiem van
verbetering. Maar wij blijven hopen, zelfs
vertrouwen, op een uiteindelijke verandering
in de conjunctuur. Doch zelfs als die mocht
intreden, zal, als alle teekenen niet bedriegen,
gedurende langen tijd ook in Nederland een
froot leger van werkloozen blijven bestaan
n dit verband mag er ook wel op worden ge
wezen, dat het niet alleen kan gaan over
voorkeur voor het Nederlandsch fabrikaat,
maar dat, binnen de aangegeven grenzen,
ook het vraagstuk van de voorkeur voor
Nederlandsche werkkrachten alle aandacht
verdient.
Wij zijn nu eenmaal gedwongen tot ver