DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
S. KROM
EULANISEER-INRICHTING
De politieke toestand in Duitschland.
K
tDxujeiijksch Overzicht
^Buitenland
^Binnenland
Ververij en
Chemische Wasscherij.
No. 62
Dinsdag 14 Maart 1933
135e Jaargang
Groofe communistische plannen tot het doen
van aanslagen ontdekt. - Een groot aantal
personen gearresteerd.
Een opzienbarend artikel.
TELEF. 1525
Mevrouw
Wij behandelen alle goederen,
gordijnen, tapijten, loopers,
bedden, matrassen, enz.
Onze aflevering staat aan de
spits.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
(tsasea
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
„La Corrispondenza", dat te Rome
herschijnt en dat nauwe betrekkingen
mut het Vaticaan onderhoudt, publiceer
de gisteren een opzienbarend artikel
over de Duitsche katholieken en het na
tionaal socialisme, weik artikel men
kente'ekend acht voor de cnvalting van
belangrijke kringen in het Vaticaan en
het Duitsche episcopaat.
Onder het opschrift „De overwinning
van Hitier en de Duitsche katholieken
Waarschijnlijk medewerking van het
Centrum. Verandering van houding?"
schrijft „la Corrispondenza" o m.:
De door de geweldige overwinning der
bruinhemden in Duitschland geschapen
toestand is van het standpunt der be
trekkingen tot de katholieke kerk bijzon
der interessant. Uit de houding van het
Centrum aan den eenen kant en eenige
besluiten van het Duitsche episcopaat
uit den tijd der eerste Hitler-demonstra-
ties aan den anderen zijn conclusies ge
trokken, die volgens inlichtingen uit de
best ingelichte kringen thans niet meer
juist zijn. In het eerste vuur van den
beginnenden strijd en de veroveringen
is de Hitler-partij nog niet in haar pro
gramma's en haar doel bevestigd ge
weest, zoodat men bij haar toonaange
vende leiders onvermijdelijk© hardheden
en onvoorzichtige aanvallen heef', aan
getroffen, die misschien ook wel moes
ten dienen voor dè stootkracht in de ver
overing der massa's. Maar deze gebreken
zijn langzamerhand verdwenen en de
tegenwoordige opbouw der partij heeft
een anderen inhoud en veel hoogere be-
teekenjs ook wat de uitwerking op het
buitenland betreft. Ofschoon derhalve
vroeger het Duitsche episcopaat van een
bovenpartijdig standpunt plichtsgetrouw
gewezen heeft op de dwalingen en ge
varen, zonder overigens ook toen te ont
kennen, dat de beweging een edel doel
en den wil had tot nationale wederge
boorte, toch heeft het in den loop der
ontwikkeling consciëntieus en met den
besten wil iedere verscherping der be
trekkingen vermeden, welke niet alleen
voor de politieke leiders, maar ook voor
de geestelijke belangen van de kerk
ernstige gevolgen hadden kunnen hen-
ben. De voorzichtige aanwijzingen van
de bisschoppen hebben de katholieken
bij de laatste verkiezingen alleen aan de
plicht herinnerd hun stem uitsluitend
aan candidaten te geven, die geen anti-
kerksche programma's vertegenwoor
digden
De „Corrispondenza" gelooft, dat deze
herziening in de houding van het katho
lieke episcopaat tegenover de Hitlerbe-
vveging nog een verdere ontwikkeling
zal doormaken ten voordeel van het
hoogste welzijn van de natie. In een
gezonde regeeringsactiviteit met een
vast program en een duidelijke discipli
ne zal de Hitlerpartij vooral een bolwerk
<vi rmen tegen het gevaar van een bolsje
wistische invasie, welke den definitieven
ondergang der natie en de chaos in
Europa zou beteekenen en die in doLin-
nige en misdadige bandeloosheid door
duistere manoeuvres bevorderd is.
Wat het Centrum betreft, inlichtingen
uit toonaangevende kringen geven de
vrijheid vast te stellen, dat het geen ex
clusieve vooroordeelen heeft noch kan
hebben, behalve die, welke het van na
ture heeft tegen de traditioneel en onver
beterlijke vijanden van de religie en de
sociale orde Het zal niet in onvruchtba
re oppositie ter zijde blijven staan. De
Duitsche katholieken mogen op een zoo
ernstig en voor het lot van hun land en
misschien van Europa beslissend oogen-
hlik niet ontbreken.
Communistische aanslagen be
raamd.
In het Boven-Ertsgebergte is 't de N.S.D.
I gelukt op het spoor te komen van com-
mnistische plannen tot het plegen van aan-
agen Het Saksische ministerie van binnen-
z^ken werd hiervan op de hoogte
fiphw^ communisten zouden plannen
vlïa!T gema,akt tot het in de lucht doen
electricite^nhaTeeï^ Annaberg'
nistis'chp1 !imc.t.'onnar'ssen van de commu-
uit nH P?rt'j zijn in arrest gesteld. Schupo
bèl»? heeft betreffende gebouwen
Eenige communistische leiders hebben be
kentenissen afgelegd, waaruit bleek, dat be
gin Maart een bijeenkomst van leidende com
munisten heeft plaats gevonden, waar de
plannen zijn opgesteld. Volgens verklaringen
van de gearresteerden bezit de communisti
sche partij in dit gedeelte van het Ertsge
bergte ruim 2000 centenaars dynamiet, 350
handgranaten en 250 vuurwapenen. Er is
ook reeds dynamM gevonden.
Communisten uit bedrijfsraden.
Op grond van de verordening van den
rijkscommissaris voor Saksen, volgens dewel
ke onmiddellijk alle communistische leden
uit de bedrijfsraden moesten worden verwij
derd, zijn gisteren te Chemnitz reeds in ver
scheidene honderden bedrijven de communis
ten uit de bedrijfsraden verwijderd en ver
vangen door leiders van nat.-soc. bedrijfscel
len of andere nationaal betrouwbare perso
nen. Maandag zijn ook reeds de eerste soc-
dem. bedrijfsraden uit hun functie ontheven.
Communist gearresteerd.
Naar het „Wittener Tageblatt" meldt,
heeft de hulppolitie van den Stahlhelm te
Witten (Ruhr) een langgezochten communis-
tischen koerier gearresteerd op het oogen-
blik, dat hij belangrijke berichten wilde over
brengen naar zijn opdrachtgevers te Essen
Het materiaal wordt nog onderzocht. Het is
voor het overgroote deel in geheimschrift ge
steld. De gearresteerde was in het bezit van
valsche legitimatiepapieren, van een S.S.-
uniform en uit de papieren blijkt, dat de ge
arresteerde zel,fs een tijdlang in verbinding
heeft gestaan met de Italiaansche militie.
De politie bevestigt het bericht van het
„Wittener Tageblatt".
Het SPD-huis te Hamburg bezet.
Maandagmiddag zijn de gebouwen van
de sociaal-democratische „Echo" en van de
S.P.D. door de Hamburgsche politie bezet.
Er wordt een nauwkeurig onderzoek inge
steld.
DE SPD neemt geen leden meer aan.
Naar de Vossische Zeitung mededeelt, heeft
de S.P.D. de toelating van nieuwe leden stop
gezet Slechts diegenen kunnen als lid wor
den aangenomen van wie zeker is, dat zij so
cialistisch zijn. Deze maatregel wordt gemo
tiveerd met het feit, dat de partij zich wil
vrijwaren tegen provocateurs en ongewensch-
te elementen. In de laatste dagen zouden vele
communisten om verder politiek werk te kun
nen doen zich voor het lidmaatschap der
S.P D. hebben aangemeld.
Controle tegen provocateurs.
Het rijkscommissariaat van Beieren deelt
mede, dat volgens ontvangen berichten de
onderstelling wordt gerechtvaardigd, dat in
dividueele personen S.A.- of S.S.-uniform
dragen zonder daartoe gerechtigd te zijn.
Het zou in die gevallen betreffen communis
tische provocateurs en dergelijke andersden
kenden, die trachten onrust onder de bevol
king te zaaien of door misdadige handelin
gen het aanzien van S.A. en S.S. zouden
willen schaden. Ten einde zulks tegen te
gaan wordt door den chef van den staf der
S.A. een bizondere controledienst in het le
ven geroepen. Deze afdeelingen hebben tot
taak op straat en in lokalen de legitimatie te
eischen van S.A.- of S.S.-uniform dragende
personen.
Göring wil zeli de te nemen
maatregelen aangeven.
De rijkscommissaris voor het Pruisische
ministerie van binnenlandsche zaken, rijks
minister Göring maakt bekend: De laatste
dagen is om dringende redenen door natio
nale organisaties directe actie gevoerd bij
gemeentebesturen, de rechtspraak, kunstin
stellingen, in het bijzonder bij theateronder
nemingen. Op grond van 't decreet van den
rijkskanselier van 12 Maart zijn dergelijke
interventies onnoodig geworden. De reini
gingsactie binnen mijn ressort zal door mij
zelf stelselmatig worden voortgezet. Mocht
ergens gevaar bestaan, dan moet ik per tele
foon worden gewaarschuwd, opdat ik kan
ingrijpen. Ik ben er van overtuigd, dat de
nationale bevolking het noodige vertrouwen
heeft in mijn maatregelen en daarom in den
vervolge directe handelingen onnoodig zal
achten.
Benoemingen en ontslagen.
De regeering van Hessen benoemde regee
ringsraad dr. Best tot staatscommissaris
voor de politie in Hessen.
Voor Bonn is een staatscommissaris be
noemd, n.1. de nat.-soc leeraar in de han
delswetenschappen Rickert
Maatregelen tegen dagbladen,
arrestaties, inbeslagnemingen,
enz.
Te Ludwigshafen zijn de burgemeester,
alle soc.-dem. en twee comm. raadsleden en
de hoofdredacteur van de Pfalzische Post in
politiebewaring gesteld.
De bureaux en de drukkerij van de Deut
sche Reichsztg. te Bonn, 'n centrumblad, zijn
door S.A.-mannen bezet. Ook het bedrijf van
de Rheinisch-Bergische Ztg. te Bergisch-
Gladbach en van de Bergische Warte te En-
gelskirchen zijn gesloten.
In Hessen zijn alle soc.-dem. bladen tot 19
dezer verboden.
Warenhuizen en andere zaken in Hessen
kunnen door de politie voor 24 uur worden
gesloten. Particulieren moeten vóór 15
Maart alle in hun bezit zijnde wapens inle
veren.
Te Keulen is het Görres-huis, waar de
„Kölnische Volkszeitung", de „Kölner Lokal-
anzeiger" en het „Kölner Tageblatt" worden
gedrukt, door S.A.-mannen bezet. Het ge
bouw zal drie dagen gesloten blijven.
Communistische landdagleden
krijgen geen vergoeding.
De voorzitter van den Pruisischen Land
dag, Kerrl, heeft volgens het W.B. bepaald,
dat de communistische landda^leden voort
aan geen vergoeding meer krijgen.
Het bestuur der nat.-soc. landdagfractie
heeft de opvatting uitgesproken, dat slechts
een nat.-soc. Pruisisch ministerpresident kan
worden.
Burgemeester van Frankfurt
am Main afgetreden.
Het gemeentebestuur van Frankfurt am
Main ontving gisteren 'n brief van den ober
bürgemeister dr. Landmann, waarin deze
mededeelt, dat hij in het belang van de stad
en ter vermijding van strijd öm de bezetting
van den burgemeesters-post, met ingang van
12 Maart zijn ontslag neemt.
Een V.D.-bericht meldt nog omtrent het
heengaan van dr. Adenauer het volgende:
Gistermorgen tegen elf uur verdrong zich
voor het raadhuis te Keulen een groote me
nigte, aangezien de nat -soc. „West-Deutsche
Beobachter" het. afzwuen van den ober-bür-
ermeister dr. Adenauer had aangekondigd,
'et een muziekcorps voorop marcheerden
eenige S.A.-afdeelingen naar het stadhuis.
Van het balkon van het raadhuis hield de
gouw-leider Grohe een toespraak waarin hij
zeide: „Oberbiirgermeister dr. Adenauer is
afgezet, evenals de soc.-dem. burgemeesters
Meerfeld en dr. Fresdorf. De zuivering in het
raadhuis zal met ijzeren bezems geschieden
Het vertrouwen dat de kiezers ons gisteren
hebben betoond, zal niet teleurgesteld wor
den. Als gouwleider der N.S.D.A.P. en als
leider van de sterkste fractie in den gemeen
teraad, benoem ik tot commissariaal burge
meester van Keulen partijgenoot dr. Rijsen".
In Frankfort is ook den tweeden burge
meester en zes wethouders verlof verleend.
Tot commiss. „Oberbiirgermeister" is be
noemd dr. Krebs, lid van het „Landgericht".
Aanslag co Hitlcr beraamd?
De politiedirectie van München deelt mede:
Zondagavond is graaf Arco in verzekerde
bewaring gesteld, omdat hij volgens eigen
uitlatingen een aanslag wilde voorbereiden
op rijkskanselier Hitier.
Het betreft hier denzelfden graaf Arco,
dei in Febr. 1919 den Beierschen premier
Eisner heeft doodgeschoten. Graaf Arco liep
toen bij den aanslag zelf een schotwonde op.
In Januari 1920 werd hij ter dood veroor
deeld, doch reeds een dag later begenadigd.
Zijn straf werd gewijzigd in levenslange ves
tingstraf. In April 1924 kwam ook een einde
aan deze straf, terwijl hij ter gelegenheid
van den 80sten verjaardag van den rijkspre
sident door de Beiersche regeering weer in
het genot van zijn burgerrechten werd ge
steld.
Journalisten gearresteerd.
De hoofdredacteur van de Münchener
Neueste Nachrichten Fritz Buschener en de
politieke redacteur Freiherr van Aretin zijn
gisteren gearresteerd.
De „Völkische Beobachter" deelt mede, dal
de arrestatie van graaf Anton Arco is ge
schied, nadat de politie op de hoogte was
gekomen van het feit, dat hij zich in den
kring zijner vrienden had uitgelaten, dat het
er voor hem niet op aan kwam en dat wie
eens Kurt Eisner had kunnen dooden, ook
Adolf Hitier uit den weg kon ruimen.
FRANKRIJK EN DE WERELDCRISIS.
Radioredevoering van Daladier.
De Fransche minister-president Daladier
heeft gisteravond een radioredevoering uitge
sproken, waarin hij sprak over de economi
sche wereldcrisis en positie van Frankrijk
in de crisis. In het bijzonder wees spreker op
de stabiliteit van den frank en op het gun
stige opnemen van de Fransche binnenland
sche leening in het buitenland. In verband
met de ontworpen Fransche economische
rijksconferentie, waar de economische betrek
kingen tusschen het Fransche moederland en
de overzeesche gebieden nauwer aangehaald
moeten worden, verklaarde Daladier, dat
Frankrijk niet voornemens was een autarchi-
sche economische politiek te voeren.
Wat den internationalen toestand betreft
verklaarde de prémier, dat Frankrijk den
vrede wilde. Frankrijk heeft geen territoriale
eischen en verlangt alleen orde en werk
Wanneer buiten de grenzen van Frankrijk
zich felle bewegingen voltrekken en een be
roep gedaan wordt op geweld. Frankrijk
volgt met buitengewone waakzaamheid de
ontwikkeling van de internationale politiek.
Frankrijk kent noch haat, noch angst en be
waart een koelbloedige Tust.
Inzake de EngelschFransche besprekin
gen in Parijs zeide Daladier, na te hebben
gememoreerd hoe helder de Engelschen den
Europeeschen toestand beoordeelen, dat een
FranschEngelsche overeenstemming, die
echter niet exclusief mag zijn, maar waartoe
veeleer allen hartelijk worden uitgenoodigd,
de beste waarborg zou zijn voor den vrede.
DE STRIJD IN HET VERRE OOSTEN.
Felle strijd bij den Chineeschen
Muur.
Eenige kilometers ten Zuiden van den
Grooten Chineeschen Muur is een groote
slag geleverd tusschen de Chineesche en
japansche troepen, waarbij het leger van
jek 4000 man zou hebben ver
loren. De Chineezen hebben een aanval ge
daan op de Japansche voorhoede, zij werden
echter teruggeslagen.
Strijd om den Sifengkau-pas.
In Tokio zijn berichten ontvangen volgens
dewelke de Chineesche troepen vertwijfelde
pogingen ondernemen om den Sifengkau-pas
te heroveren. Sinds Vrijdag zijn felle gevech
ten aan den gang om dezen pas in ae provin
cie Jehol. Na een grooten Japanschen tegen
aanval in den nacht op Vrijdag zijn de Chi
neezen teruggeslagen.
DE BANKCRISIS IN DE
VEREENIGDE STATEN.
Heropening van banken in twaalf
steden.
Zondag zijn maatregelen getroffen waar
door Maandag verschillende banken in
twaalf steden in de Vereenigde Staten hun
loketten weer zullen openen. President Roo-
sevelt hoopt dat Woensdag a.s. elke solvabele
bank in de Vereenigde Staten weer haar nor
male werkzaamheden kan verrichten zooals
het aannemen van deposito's, het overmaken
van cheques en 't verstrekken van leeningen
Het vertrouwen van het publiek schijnt ge
leidelijk terug te komen en ook gedurende het
week-end te zijn toegenomen. Het goud komt
terug uit de particuliere huizen, waar men
het in de laatste dagen had opgestapeld en
wordt weer ter beschikking van de banken
gesteld.
De secretaris voor de Schatkist Woodin
heeft gisteren vier nieuwe bepalingen uitge
vaardigd De belangrijkste daarvan is die,
welke de particuliere banken toestaat Maan
dag hun loketten 'e openen indien dit niet in
strijd is met de in den staat bestaande wet
geving. Een tweede bepaling staat de voor
schotbanken, banken van leening. en de auto-
mobielcrediet-agenfsc' appen toe hun werk
zaamheden te hervatten.
Tenslotte zullen Maandag alle Federal
Reserve Banken en hun filialen weer voor het
verrichten hunner gebruikelijke werkzaam
heden geopend zijn. De heropening der bij
het Federal Reserve systeem aangesloten
banken is door een speciale verordening ge
regeld voor de twaalf Federal Reserve
steden.
Het departement van de Schatkist heeft de
bij het Federal Reserve systeem aangesloten
banken te Boston, New York, Philadelphia,
Atlanta, Richmond, St. Louis, Kansas City,
Dallas Cleveland, Chicago, Minneapolis en
San Francisco toegestaan Maandag even
eens hun werkzaamheden te hervatten. Dins
dag mogen de banken, die niet zijn aangeslo
ten bij het Federal Reserve-systeem, doch die
gevestigd zijn in steden, die clearinghouse-
associaties hebben, het werk hervatten.
Tenslotte zullen Woensdag de banken, die
tot geen der hierboven genoemde categorieën
behooren, hun loketten mogen openen.
Volgens de- jongste statistieken behooren
6080 banken met een werkingssfeer over het
geheele land en 824 banken met een wer
kingssfeer in een der verschillende staten, tot
het Federal Reservesysteem. 18768 banken
staan buiten dit systeem.
De opening der banken.
De opening der banken in de 12 Federal
Reserve-steden heeft een zeer gunstigen in
vloed op de stemming gehad. Het departe
ment van de schatkist heeft met ijver zijn
werkzaamheden voortgezet, zoodat vandaag
waarschijnlijk in 251 andere steden de ban
ken zullen worden heropend. De rapporten
uit de 12 Federal Reserve-steden, waar het
bankverkeer gisteren werd hervat, waren al
le optimistisch zoodat men op het departe
ment overtuigd is, dat binnen eenige dagen
het normale bankverkeer overal zal zijn "her
steld.
In een officieele verklaring zeide de secre
taris van de schatkist Woodin o.adat hij
uitermate verheugd was met het succes dat
het regeeringsoptreden had gehad en vooral
over de verstandige wijze, waarop het pu
bliek op alles had gereageerd.
NAT AMERIKA!
De bierbrouwerijen gereed!
Uit St. Louis wordt gemeld, dat de brou
werijen alle voorbereidingen hebben getrof
fen om na de definitieve opheffing van het
drankverbod terstond met volle kracht aan
het werk te kunnen gaan. De grootste bier
brouwer der U.S.A., Augustus Busch, zeide,
dat alle noodige machines reeds gereed ston
den en dat alle grondstoffen reeds lagen op
geslagen. 1200 arbeiders waren reeds ia
dienst genomen, zoodat het bedrijf binnen
eenige uren na de opheffing der prohibitie
aan het werk kon gaan.
BESTRIJDING VAN DEN
REVOLUTIEGEEST.
Een motie van den Vrijheidsbond
Op de algemeene jaarlijksche vergadering
van de Liberale Staatspartij, te Utrecht ge-
honden, is de in de dagbladen gepubliceerde
motie Van de' afdeellng Delft betreffende ge
meenschappelijke bestrijding van den revolu
tiegeest ingefrokken, waarna, nadat met
eenige. personen overleg was gepleegd, een
nieuwe motie-werd ingediend, met welker
strekking de vergadering zich vereenigde.
Deze motie spreekt uit, dat het de taak van
partij en afgevaardigden is door samenwer
king met alle staatsgetrouwe partijen te wa
ken voor de krachtige handhaving van staat,
orde en gezag.
ONTVANGSTEN DER NEDERL.
SPOORWEGEN
De staat der definitieve ontvangsten ovef
de maand November 1932 vermeldt, dat aan
reizigers- en bagagevervoer ontvangen is een
bedrag van 4.801.276 20 (vorig jaar
5.410.079.61); aan vervoer van goederen
en levende dieren werd ontvangen
5.730.579.09 (v. j. 6.419.664.03) en aan
diversen werd ten slotte ontvangen
256Ó3&.29 (v. j. 307.236 00).
Over de periode van Januari tot en met
November 1932 is in totaal 23.587.116.0?
minder ontvangen dan over dezelfde maan
den vhn het voorafgaande jaar.
TARIEFSVERLAGING IN DE
BOUWVAKKEN.
Voornamelijk van belang voor den
woningbouw in de groote steden.
De arbeidersbonden in de bouwbedrijven
hebben besloten aan de regeering mede te
deelen, dat zij bereid zijn tot medewerking
om de in het bouwbedrijf bestaande tarieven
zoodanig te regelen,-dat de daarbij te verdie
nen loonen beperkt worden of blijven tot 20
a 25 pCt. boven het contractloon, met behoud
van dè arbeidsprestatie, zooals die totdus-
ver in tarjefwerk regel wa§. De patroons-
bwdeu hebben nog geen officieel besluit ge
nomen, maar een bereidverklaring hunner
zijds mag als zeker worden aangenomen.
Deze bereidverklaring heeft voornamelijk
beteekenis voor den woningbouw in de
groote steden.
VERBOND VAN NATIONAAL HERSTEÜ'
Prof. Oelissen weigert een candidatuur.
Naar de Limb. Koerier verneemt heeft prof.
dr. ir. H. Gelissen medegedeeld, dat hij de
hem aangeboden candidatuur voor de Tweede
Kamer op de lijst van het Verbond van Nati
onaal Herstel niet wenscht te aanvaarden.
Prof. -dr. J. L. Pierson, wiens naam voor
komt onder een manifest van het Verbond
voor Nationaal Herstel, verzoekt ons mede
te dèelen, dat zijn naam ten onrechte is ge
noemd. daar hij niets met dit Verbond uit t*
staan heeft.