Agenda
KOUDERE
Bezoekt de Zendingsbazar
£awU en Jmm&oim
i'Binnenland
Spoct
S tad. en Omgeving.
Weec&etidit
titASPACA noi is mijn
Om de noodige productiebeperking
verandering van cultuur of verlaging
GEZELLIGE
ALCMARIA-WEDSTRIJDEN,
in het gebouw „Waakt en Bidt",
Laat 217,
Heden de laatste dag. Open 7 uur.
Bioscopen.
Cinema Americain tot en met Donderdag
eiken avond half 8, hoofdnummer De heer
scheres van Atlantis (rom.-dram.), hoofdrol
len Brigitte Helm, Gustav Diessl en Heina
Klingenberg. Toegang boven 14 jaar.
Victoria-theater tot en met Donderdag el-
ken avond half 8 hoofdnummer Kiki (rom
hoofdrol Anny Ondra. Toegang boven 18
jaar.
A. B. T., tot en met Donderdag eiken
avond half 8 eerste hoofdnummer: Hetmon-
ste- van Frankenstein (sens.-dram.), hoofd
rol John Boles; tweede hoofdnummer Pa
ria's (sens.), hoofdrol Marie Prevost. Toe
gang boven 18 jaar.
^t edel ij k Museum, ingang
Breedstraat, eiken werkdag van 9
tot 12 en van half 2 tot half 4 geopend; Za
terdags van 9 tot 1 uur; Zondags gesloten
Donderdag 16 Maart.
10—10 uur, autotentoonstelling in de
Harmonie.
8 uur, café Rus te Heerhugowaard, verga
dering Witte Kruis.
8 uur, Waakt en Bildt, sluiting zendings-
'»azar.
Vrijdag 17 Maart.
10_6 uur, autotentoonstelling in de Har-
Jlionie.
Zaterdag 19 Maart.
8 uur, De Rustende Jager te Bergen, op
voering operette Het Moorenschip.
HOM tl MAAK AAN AIS tt tllft
NOODKREET UIT WEST FRIESLAND.
De gemeenten niet langer in staat,
om den gezinnen zelfs voldoende
voeding te verzekeren.
De gemeentebesturen van 50 West
Friesche dorpen hebben het volgende
adres gezonden aan minister Verschuur:
De vijftig Westfriesche gemeentebe
sturen kwamen gisteren opnieuw in
noodvergadering bijeen, om zich te be
raden over de te nemen steunmaatrege
len voor de tuinders, die in oogenbiik-
kelijken nood verkeeren.
Ter vergadering bleek, dat verschil
lende ouzer gemeentebesturen hun wet
tel ijken plicht tot armenzorg niet of to
taal onvoldoende nakomen. Tuinders
zonder middelen of crediet worden in
enkele gemeenten nog geholpen met
contanten voor levensonderhoud, vari
eerende van 4 tot 7 per gezin en per
week. In vele gemeenten worden ze af
gescheept met een paar bons voor le
vensmiddelen of zelfs totaal aan hun
lot overgelaten.
Ons herhaald verzoek aan uw ambtge
noot van binn. zaken om de menschen
tijdelijk in steun te nemen tezamen met
de gemeentebesturen of de armenkassen
en crisiscomité's zoo noodig te subsidi
eeren, is vorige week beslist afgewezen
De eenige steunvorm ,dien het depar-
j tement ons laat en waarmede dezen
winter met succes gewoekerd is, n.I. de
werkverschaffing, biedt thans aan de
z g. zelfstandigen geen voldoende hulp
kans meer, omdat de extra werkobjerien
(baggeren, diepspitten e.d.) vrijwel zijn
opgebruikt en het gewone seizoenwerk
den tuinder voor den vollen langen dag
op eigen akker opvordert.
Zoo is op dit oogenblik de algemeene
toestand. De hoeveelheid land echter, die
ais gevolg hiervan braak blijft liggen, is
vrij gering Nog geringer is het aantal
executies of vrijwillige prijsopgave van
het bedrijf.
Wanneer men mocht verwachten, dat
door het uitblijven van de middelen tot
allernoodzakelijkst levensonderhoud een
automatische productiebeperking of
verlaging van productiekosten zou -'n
treden, blijkt deze verwachting, aan de
feiten en ervaring getoetst, foutief.
De tuinders, aan hun lot overgelaten
zullen zich liever laten uithongeren dan
het rampspoedig, zwaarbelast maar be
mest en verzorgd bedrijf met de daar
aan verbonden herstel kans, prijs te ge-
vei Liever gaan ze nu reeds met tekort
aan voe.dsel 10 a 12 uren op hun akker
ploeteren, liever aanhooren ze de dage-
lijksche jammerklachten in het gezin
over voedseltokort en dreigende leveran
ciers, dan zich als werkloos tuinbouw
arbeider in steun of werkverscaaffing
een minder kommervol bestaan te
toeken.
van productiekosten te bereiken, zal
een betere weg gekozen dienen te wor
den. die sneller en minder martelend
werkt
De tuinbouwsteunwet 1932 was een
stap in de goede richting. Nu echter ge
bleken is, dat de richtprijstekorten be
langrijk hooger zijn dan het geraamde
bedrag van 5 milüoen, veroorloven wij
ons in aansluiting met ons schrijven van
7 Februari 1933, opnieuw een beroep te
doen op de welwillendheid van Uwe
Excellentie.
Nu op aanvullende hulp van uw ambt-
gonoot van bin zaken in steunvorm niet
valt te rekenen, hebben de 50 Westfrie
sche gemeentebesturen ons opgedragen,
om Uwe Excellentie nogmaals met ge-
pasten nadruk te verzoeken om onver
korte en vooral ook snelle uitkeering
der richtprijzen ingevolge de tuinbouw
steunwet 1932 door te voeren. Het gevolg
hiervan zal voor tuinbouwend West
friesland zijn:
le. Dat de meeste tuinders dan tot
oogst 1933 hun gezinnen zullen kunnen
voeden;
2e. Dat tal van arbeiders, die nu we
gens gebrek aan contanten worden afge
wezen, in het tuinbouwbedrijf zullen
worden opgenomen;
3e. Dat er weer eenige middelen komen
te rouleeren onder de middenstanders,
zoodat ook deze bevolkingsgroep lucht
krijgt;
4e. Dat de meeste gemeentebesturen in
hun taak zoover worden verlicht, dat zij
de groep overblijvende slachtoffers ge
makkelijk kunnen overzien en waar
noodig, helpen.
Wij vertrouwen, dat Uwe Excellentie
ons lastig-dringend verzoek op grond
van den nijpenden toestand zal weten
te rechtvaardigen."
HOE DE DUITSCHE INDUSTRIE
IN ONS LAND CONCURREERT.
Onder dit hoofd bevat het Hbl. het
volgende ingezonden stuk van de firma
Janseu en Tilanus te Almelo:
„Wij willen u nu eens een staaltje
geven, hoe het buitenland de Nederland
sche industrie nekt en hoe doodgewoon
onze regeering dat schijnt te vinden.
Voor eene in Chemnitz gekochte ma
chine bestelden wij een electromotor in
Chemnitz bij de firma Schubert Sal-
zer.
Deze motor, afkomstig van Siemens
Schuckert wordt ons geleverd voor h.
118 ,wat wij duur vonden.
Wij vroegen daarom bij de Nederl.
Siemens Mij. in Den Haag opnieuw den
prijs aan en deze jffreert ons den motor
tot 76.
Wij reclameerden daarop dat spreekt
van zelf, heftig bij Schubert Salzer
over eene dergelijke overvraging en wat
blijkt?
Schubert Salzer leggen ons de ori-
gineele offerte van Siemens Schuckert
Berlijn, voor. waarmede Siemens de mo
tor aan Schubert Salzer offreert tot h.
111. Schubert Salzer moesten aan
den motor nog een extra kamwiel maken
en hadd ennog eenige kosten voor ver
pakking enz. en namen dus een zeer be-
'^o winst van rond 7 gulden
Hoe kan nu in vredesnaam een Neder-
landsche Motorenfabriek concurreeren
tegen Duitschland, indie. Duitschland
n.1. motoren met meer dan 39 onder
den prijs, dien zij in hun eigen land no-
teeren, in het buitenland op de markt
bi engt.
Dit voorbeeld zoude of. in elke branche
met honderdtallen te vermeerderen zijn
Holland slaapt rustig verder."
EEN STIERKALF VOOR 30 CENTS.
De Chr. Boeren- en Tuindersbond deelt
mede:
De misère op landbouwgebied demon
streert zich herhaaldelijk op zeer verschillen
de wijzen. Een sterk staaltje van de gevolgen
van de ongunst der tijden vernamen wij uit
Ierseke, waar een kalf geruild werd voor 80
H.L. aardaopelen en een voer erwtenstroo en
een pas geboren stierkalf voor een pakje
kleine sigaren ter waarde van 30 cent.
KORTE BERICHTEN.
Te Arnhem is gisteren overleden de
oud-directeur van gemeentewerken aldaar, ir.
W. F. C. Schaap, die tal van uitbreidings
plannen voor verschillende gemeenten heeft
ontworpen.
Te Amsterdam werd dezer dagen de
jaarlijksche ledenvergadering van den Neder-
landschen Bioscoop-Bond gehouden.
Tegen een directeur van een stoomzui
vel- en melkinrichting te Maartensdijk werd
gisteren voor het kantongerecht te Utrecht
wegens melkvervalsching geëischt een boete
van 1000 of drie maanden hechtenis.
Bridge.
Alcmaria Victrix voetbalt niet alleen, ze be
oefent ook de schoone bridgesport. Dat ziet
men zoo s Zondagsavonds na de wedstrijden
wanneer men het clublokaal bij Ben van
Doorn binnentreedt. Dat merkt men nog beter
op de clubavonden, waar urenlang soms een
doodsche stilte heerscht, slechts afgewisseld
met de bekende klanken „een harten, een
schoppen, een sans", enz.
Er wordt door Alcmaria dus druk gebridged
en het is dan ook heelemaal geen wonder, dat
er van den winter eenige onderlinge wedstrij
den gehouden zijn. Deze we hebben er een
van meegemaaktl droegen een zeer gezellig
karakter en bij die gelegenheid hebben wij een
poging gedaan, om de sfeer in de zaal weer te
geven.
En nu was er gisteravond weer zoo n brid
gen-drive, doch deze keer was het al iets heel
EEN INTERESSANTE AUTOMOBIELTENTOONSTELLING IN DE
HARMONIE TE ALKMAAR.
Wfj noodigen U beleefd uit tot een bezoek aan de tentoonstelling der nieuwste
typen en modellen van de volgende producten der General Motors:
CHEVROLET-, PONTIAC-, OLDSMOB1LE-, BUICK- en OPEL personenwagens,
alsmede CHEVROLET- en BÉDFORD-vrachtwagens.
Deze show, welke wordt gehouden van 14 tot en met 17 Maart, is dagelijks
geopend van 10 tot 10 uur en op den sluitingsdag van 10 tot 6 uur.
Automobilisten, komt naar het Harmoniegebouw, de toegang is vrij.
JAC. MET's AUTOMOBIELBEDRIJF N.V.
Alkmaar, Achterweg 19—29, Hoorn, Onder de Boompjes 20
Tel. 572 en 873. Tel. 245.
bijzonders. Deze keer toch had men een aantal
liefhebbers uitgenoodigd, w.o. ook verschillen
de dames. De liefhebberij bleek al zeer groot
(er waren twee groepen van 7 tafels), zoodat
Ben van Doorn zijn beide zalen in orde moest
maken. Dat heeft hij weer op zijn eigen be
kende manier gedaan. De tafeltjes had hij ook
nu weer handig gerangschikt, de stoeltje ston
den gereed, om de bridgers te ontvangen en
toen wij binnenkwamen, was de heele zaal
kant en klaar en kon het spel spoedig beginnen
onder leiding van de heeren K. Bos en Lutterot.
Eerstgenoemde verwelkomde de spelers,
deed enkele mededeelingen over het te volgen
systeem en gaf toen het teeken om te begin
nen.
Er werd den geheelen avond met de grootste
animo gespeeld en ook nu weer bleek „bridge"
een spel met tal van verrassingen. Het eindre
sultaat werd bepaald door optelling van de
rangnummers per tafel.
De uitslag was als volgt:
Groep A. Oneven. 7 paren.
1. de heeren N. K. Bettink en B. Schoen, 17 p.
2. de heer en mevr. J. Lind Azn., 20K p.
Groep A. Even. 7 paren.
1. Mevr. C. Oostwouder en Mej. S. Kamper,
23 p.
2. de heeren N. Schermerhorn en B. Menist
24 p.
Groep B. Oneven. 7 paren.
1. de heeren B. de Boer en C. Porssius, 20 p.
2. de heeren G. Keppel en K. Wit, 23 p.
Groep B. Even, 7 paren.
1. Je heer en mevr. J. Koel, 12 p.
2. de heeren P. de Vries en D. Wasserfall, 20 p.
Aan deze paren werden aan 't slot aardige
prijzen uitgereikt door den heer M. J. Lutterot,
die allen, die tot het welslagen van den avond
hadden medegewerkt door 't schenken van
prijzen, door sportief spel of anderszin, harte
lijk bedankte. En natuurlijk dankte hij den
heer v. Doorn voor zijn goede zorgen in het
bizonder.
BOTSING TUSSCHEN MOTOR
WIELRIJDER.
EN
Gisteravond tegen ongeveer 6 uur kwam op
den Kennemerstraatweg ter hoogte van de Em-
mastraat de motorrijder C. S. uit Graft ii bot
sing met den wielrijder F. de M. Deze laatste
wilde den straatweg oversteken, doch kon
door een paar aanrijdende auto's niet zien,
dat de motorrijder uit de richting Heiloo na
derde.
De botsing had tot gevolg, dat de fiets ver
nield werd en de motorrijder een wonde aan
den neus opliep.
VECHTLUSTIGE KAMPIOENEN.
Onder bovenstaand kopje schreven wij
Maandag iets over een vechtpartijtje in de
Langestraat. Vandaag kwam het „slachtoffer
J. P. zich er over beklagen, dat ons relaas niet
geheel juist was. Volgens hem liep zijn broer
met een paar Bergenaren op het trottoir, toen
hij plotseling door buitenstaanders om onbe
kende redenen werd aangevallen. Nog voordat
J. P. te hulp kon komen, kreeg deze met een
hard en scherp voorwerp een slag op zijn neus
met het gevolg, dat dit sieraad van het aange
zicht verbonden moest worden.
Hieruit zou dus blijken, dat de vechtlustigen
geen Schoorl-leden warenl
HET GEBEURDE OP DE
HANDELSKADE.
Het bericht omtrent het gebeurde aan de
Handelskade, dat wij gisteren opnamen, be
hoeft eenige verduidelijking.
Met behulp van een kraan was men daar
bezig, om een schip met steenen te lossen. Dit
moderne los-apparaat wordt slechts door en
kele mannen bediend, zoodat de transport
arbeiders daar hun werk door een machine
zagen ontnomen. Deze werklieden protesteer
den heel begrijpelijk tegen dit lossen en ook
het bestuur der afd. Alkmaar van den Trans
portarbeidersbond mengde zich in het geval.
De kwestie werd gelukkig opgelost en de
schuit werd weldra verder gelost door men-
schenhanden.
Van de zijde van transportarbeiders deelt
men ons nog mede, dat, na het reeds eerder
geconstateerde geval van ontfutselen van
werk doordat de kraan het overnam, de werk
nemers sindsdien alle pogingen deden om
het hun toegezegde werk te behouden.
Deze keer was het niet gelukt het lossen
door de kraan reeds van te voren verhinde
ren, zoodat de werk'ï den in grooten getale
opkwamen om alsnog het beoogde resultaat
te bereiken.. De twee arbeiders, die de kraan
bedienden, zagen van verder werken af,
waarop personeel van den V.B het werk
overnam. Toen echter weigerden de vracht
rijders Krom en Bakker om steenen op hun
vrachtauto's te nemen, indien zij gelost wer
den door de kraan. Hierop werd de kraan
weggesleept en het werk overgedragen aan
de transportarbeiders.
Deze arbeiders hebben een schrijven aan
B. en W. gezonden, waarin zij zich bekla
gen, dat de kraan van het weinige werk dat
er in deze dagen voor hen is, nog een be
langrijk deel overneemt, waardoor adressan
ten werkloos worden en aangewezen zijn op
steun.
Men verzekerde ons, dat B. en W. in ant
woord hierop reeds een brief hebben gezon
den aan den directeur van het kraanbedrijf
met verzoek om de kraan zoo mogelijk niet
in anderer bedrijf werkzaam te stellen, ter
bevordering van het aan het werk kunnen
blijven van meerdere transportarbeiders.
KERK EN VREDE.
In een druk bezochte samenKomst in de
Kapelkerk alhier heeft gisterenavond de ver-
eeniging „Kerk en Vrede" haar getuigenis
doen hooren. Onder de aanwezigen merkten
we behalve Alkmaarders ook velen op uit de
omgeving evenais uit West-Friesland, de
Zaanstreek en Den Helder.
In een kort openingswoord heette ds. F.
Kuiper de aanwezigen welkom en herinnerde
vervolgens aan het optreden van Jerema in
het eind van zijn leven, tegen wien zijn volk
zich uitsprak met de woorden: „Wij zullen
U niet hooren!" (Jer. 44 vs. 16). De volke
ren van tegenwoordig, die zich steeds sterker
ten oorlog toerusten, zeggen hetzelfde tegen
de vredes-boodschap der Christelijke kerk.
Nochtans wil „Kerk en Vrede'' voortgaan
niet haar getuigenis. ,f
Na gemeenschappelijk gezang en gebed
was het woord aan dr K. H. Miskotte Ned.
Herv. predikant te Haarlem, die sprak over
„Onze Zorg". De situatie is ongeioofelijk: het
bewapenings-kapitaal blijkt meer macht te
hebben dan alle vertegenwoordigers van re
geeringen te Genève te zamen. Het is heel
eenvoudig: de aandeelen van de bewape-
nings-industrieën stijgen dagelijks; willen
we buigen voor die werkelijkheid of willen
we dat niet. We zijn in een zorgelijke stem
ming, we beseffen, dat we op den dood toe
leven. De verscheuring van ons lichaam,
de vergiftiging van onze kinderen, de
verwildering der jongeren het ver-
gtefsche van wat men verdediging van het
vaderland noemt, het leege van wat men
ideaal, heilige goederen noemt, wij vóór
voelen het, het drukt als lood op onze hoof
den en harten. Sterker echteh dan deze be
zorgde stemming drukt ons de zedelijke zorg;
niet zoozeer om wat er gebeuren gaat, maar
om hetgeen er gedaan wordt. Die zorg of er
nog een kans is voor den gekerstenden
mensch die zorg willen wij in u oproepen.
In de derde plaats moet gezegd worden, dat
deze zorg zich verdiept tot angst vooi en af
keer van de Daemonen. De vreeselijke dieren,
waarvan Daniël 7 getuigt we zagen ze over
den rand van de wereld klimmen In sprekers
jeugd hoorde hij in de zwaar gereformeerde
kringen, waartoe hij ook nu nog behoort,
vaak het geliefde lied: „Zij zullen ons niet
hebben, de Goden dezer eeuw". Later leerde
hij inzien, dat die Goden ons reeds lang in
hun macht hadden. Dat is het verschijnsel der
bezetenheid, dat ieder doet, wat niemand
wil. Het is de hysterie van een wereld, die
haar grond Christus heeft verraden. Daar
door juist verdiept zich onze zedelijke zorg
tot zorg om de kerk, want de kerk van Chris
tus is ons het hoogste op aardt, als Christus
lichaam, door Hem vrijgekocht. Zal het zoo
gaan als in 1914, da: de kerk texten schildert
op de muren van het mensehen-abattoir? Dat
was het tegendeel van wat de kerk oorspron
kelijk is geweest. Een compromis van kerk
en staat is onvermijdelijk, maar er is een
grens, waar de kerk protesteert Naar onze
overtuiging ligt die grens in het heden daar,
waar de moderne oorlog gehandhaafd blijft
als middel om internationale geschillen te be
slechten, daar waarde Daemon zich verkleedt
in het harnas der noodzakelijkheid, versierd
met de wenschelijkste gevoelens van liefde
voor gezin, volk en vaderland.
Gods naam wordt in dezen tijd dag aan
dag gelasterd, wat heeft Kerstmis voor zin,
wat beteek ent Golgotha? Dat God geen
martelaren vindt onder degenen, die Zijn
naam belijden, dat is ongenoord. O, als de
kerk eens ontwaakte, dan zouden we het mis
schien zwaar hebben, goed, maar het is niet
erg te lijden als men goed weet waarvoor.
Maar we moeten getuigen namens de kerk
tegen haar! Wij worden teruggedreven op de
enkelingen, opdat wij zeiven geen verraders
Christi bevonden worden!
Na gemeenschappelijk gezang nam dr. A.
K. Kuiper, em.-predt. van de Doopsgez
gem. te Amsterdam, h\.t woord om te spreken
over: „Onze verantwoordelijkheid".
naar waarnemingen, verricht in den morgen
van 16 Maart.
Medegedeeld door Eet Kon. Nederl. Met.
Instituut te De Bildt
Hoogste barometerstand 767.5 mM. te
Marseille.
Laagste barometerstand 737.0 mM. te
Stornoway.
Verwachting, geldig tot den avond van 17
Maart:
Krachtige tot matige Zuidelijke tot Zuid-
westelijke of Westelijke wind; betrokken tot
zwaar bewolkt later mogelijk opklarend*
waarschijnlijk regen, aanvankelijk iets zach'
ter; later iets kouder.
Overzicht.
De depressie in het Westen heeft zich
sterk naar onze omgeving uitgebreid Haar
kern is thans naar Schotland verplaatst In
onze omgeving is de lucht geheel betrokken
terwijl over de Britsche eilanden veel regen
viel. Stornoway in Schotland tapte 21—
Blacksod in Ierland 20 mM. af Het lage
drukgebied voor de Noorsche kust trok naar
Finland, daarbij in Midden- en Noord-Zwe
den veel sneeuw brengend. In Lapland kwam
hedemorgen nog strenge vorst voor. Het hoo-
ge drukgebied in het Zuidoosten trok zich
verder terug. In Zuid-Frankrijk, Zwitser
land en Zuid-Duitschland bleef het weer nog
goed. Zooals verwacht werd, is de wind ten
onzent toegenomen. Ook over het Kanaal en
de Britsche eilanden waait het krachtig.
Voor onze omgeving zijn de regenkansen
groot. Waarschijnlijk zal de nacht betrekke
lijk zacht zijn, terwijl morgen overdag bij
een opklaring eenige temperatuurdaling
waarschijnlijk is.
Om 8 uur sluiting door den WelEerw. Heer
Ds. WARNERS en daarna verkoop der nog
aanwezige goederen.
Komt en steunt onzen arbeidt
Wij moeten als leden van de kerk van
Christus ons verantwoordelijk gevoelen. Vol
gens sommigen zijn wij niet verantwoorde
lijk, omdat oorlog een natuurverschijnsel is,
waartegenover wij evenmin iets tinnen doen
als tegen een storm of een onweer. Anderen
meenen, dat wij Nederlanders nooit iets an
ders hebben geda; n en willen doen dan den
oorlog buiten de grenzen houden. Spr. legde
er den nadruk op, dat wi„ als Christenen meer
zijn dan alleen Nederlanders, dat wij als
Christenen een taak hebben tegenover de
geheele wereld en derhalve niet moge zeg
gen, dat ons dit niet aangaat. Weer anderen
meenen, dat de eerste christenplicht is ge
hoorzaamheid aan de boven ons gestelde
machten. Of oorlogstoerusting noodig is,
hangt af van de internationale verhoudin
gen. Inderdaad is eerbied voor de overheid
een eisch van het Christelijk geweten, maar
wanneer de overheid gebiedt, waf God ver
biedt, of wanneer zij verbiedt, wat God ge
biedt, dan moet men God meer gehoorzamen
dan de menschen. Bovendien 's in een demo-
cratischen staat als de onze de overheid uiting
van volkswil. Zijn wij ris Christenen niet
mede verantwoordelijk voor het feit, dat dui
zenden jongelingen iéder jaar gedwongen
worden zich in het oorlogsbedrijf te oefenen?
Wij bestrijden den ocrlog niet omdat hij zoo
vreeselijk is, maar omdat hij met alle recht
spot en het zedelijk godsdienstig bewustzijn
krenkt op een niet tee„ te verdragen wijze.
Vroegere geslachten mogen daarover anders
hebben gedacht, dit is de roeping van onzen
tijd! Maar wat moeten we dan doen? Aller
eerst: niet rusten, voordat we ons een mee
ning hebben gevormd. We moeten niet mee
nen, dat de beginselen van het Evangelie
vanzelf wel zullen doordringen bij wijze van
een natuurlijke evolutie. Dat zal nooit gebeu
ren. Tegenover de misdaad van den oorlog
moeten we ernst maken met de waarheid, dat
het beter is onrecht te lijden dan onrecht te
doen Niet angstig vragen: Wat zullen
gevolgen wezen? Wie met God gaat, gaat
altijd, niet wetende waar hij komen zal.
moeten vertrouwen, dat de dienst van God,
zelfs al brengt hij misschien aanvankelijk
schijnbare ondergang, ten slotte toch zege en
zegen brengt.
Na een tweeden tusschenzang sprak ten
slotte de voorzitter van Kerk en Vrede prof-
Heering uit Leiden over „Onze Dienst" On*
ze Dienst moet zijn de dienst des Heeren. De
Christenen der eerste anderhalve eeuw zou
den verbijsterd zijn geweest, indien zij de"
oorlog van 1914 gezien hadden en men had
hun gezegd, dat Christenen zoo deden.
is die groote verandering mogelijk geweest
Eenerzijds door 't compromis met den staat,
anderzijds door geestelijke verslapping. Pa"'
lus spreekt reeds in Rom. 13 van de nood
zaak om de overheid te gehoorzamen, die
het zwaard draagt. Hij heeft daarbij gerij
oogenblik gedacht aan den oorlog, toch heelt
men het later zoo opgevat. Luther en Calvijn
hebben den oorlog mogelijk geacht, mits m
hooger dienst. Twee groote veranderingen
hebben de laatste eeuwen plaats gegrepen-
In de eerste plaats is het nationalisme
schrikwekkend uitgegroeid tot afgoderij.
de tweede plaats is daar de mecnaniseering
van het oorlogsbedrijf. Vroeger sprak men
van geoorloofde en niet geoorloofde
len. Maar waar ligt nu de grens? Een w
der Tweede Kamer zeide, dat bommen en
er nog mee door konden, maar gifgassen
bacteriën niet meer. Doch de regeering an
woordde: neen giftassen mag nog wel, n
