DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Hit Aet JUuCement D/xqeÜiksch Oveczicht De zitting van den Duitschen rijksdag. ^Buitenland Ho. 70 Donderdag 23 Maart 1933 135e Jaargang Het Centrum wacht op de regeeringsverklaring, teneinde zijn standpunt te bepalen. Geheime besprekingen. COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. ZIT. DIE ZICH MET 1 APRIL A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN, ONTVAN GEN DE TOT DIEN DATUM VER SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS. DE DIRECTIE. Den Haag, 22 Maart 1933. Had de Eerste Kamer zich gehouden aan het heerschende gebruik om niet te replicee- ren nadat de Minister de sprekers heeft be antwoord, dan zou de Begrooting van Eco nomische Zaken en Arbeid thans zijn afge handeld. Toen evenwel hedenmiddag minis ter Verschuur uitvoerig alle sprekers had te woord gestaan, gevoelden zich onverwacht de heeren Ter Haar (c.h.) en Westerdijk (v. d.) geroepen om nog een woord in het midden te brengen en al was het nog geen» kw.art voor vijven, achtte de Voorzitter het toch beter ze daartoe eerst den volgenden dag in de gelegenheid te stellen. Wat wel licht niet geheel naar hun zin was! Alvorens Minister Verschuur aan het woord kwam hebben we een tiental sprekers moeten aanhooren. De besprekingen werden heden geopend door den lieer De Bruyn (r.k.), die enkele detailpunten aanroerde, er o.a. op aandrong nu eens eindelijk de rege ling van den arbeidstijd van het hotel- en koffiehuispersoneel ter hand te nemen, be toogde, dat de Rijksverzekeringsbank te Am sterdam dringend een betere huisvesting noo- dig heeft en beweerde, dat de Kamers van Koophandel zich in haar rekwesten bemoeien met zaken, die haar niet aangaan. De volgen de spreker, de hr. Ter Haar (c.h.), drong er op aan de Bakkerswet dusdanig te wijzigen, dat ten minste klein brood in de vroege mor genuren zal verkrijgbaar worden gesteld. De heer Serrarens (r. k.) hield een uitvoerig pleidooi ten gunste van de invoering van een 40-urige arbeidsweek. De heer Ruiter (r. k.) gevoelde veel voor een krachtig optre den tegenover Duitschland en drong in het bijzonder aan op graanrechten. Na de rustpoos hebben wij van den heer De Vos van Steenwijk (c.h.) zijn maiden speech gehoord, een keurig gestelde rede, waarin aan minister Verschuur alle hulde werd gebracht voor zijn beleid en vervol gens aangedrongen werd op de benoeming van een directeur-generaal voor den land bouw. Evenals de heer Serrarens hield de heer Danze (s.d.a.p.) een rede tot aanprijzing van de 40-urige arbeidsweek, waarna de heer Mendels (s.d.a.p.)) een veel te uitvoerige rede later heeft minister Verschuur hem daarvoor humoristisch bestraft hield over een zijns inziens onjuiste toepassing door de Regeering van een artikel van de Arbeids wet. Van den heer I Isselmuiden (r.k.) hoor den wij een aanbeveling van de steenindus trie voor steun uit de rijkskas, de heer Van Sasse van IJsselt (r.k.) drong aan op betere redactie en unificatie in de terminologie van de verschillende crisiswetten en nadat de heer Hermans (s.d.a.p.) den heer Ter Haar had bestreden, kwam tenslotte de Minister van Economische Zaken en Arbeid aan het woord. De minister begon met beantwoording van den heer Van Sasse van IJsselt beloofde be terschap en deelde daarbij mede, dat die be lofte wel eerder zou worden ingelost dan men dacht, omdat binnen korten tijd te wach ten is de indiening van een wetsontwerp waarin algemeene regelen worden gegeven voor het verleenen van crisissteun. Hoe dat ontwerp er uit zal zien, deelde hij niet mede, maar velen zullen met ons nieuwsgierig zijn naar vorm en inhoud van dit ongetwijfeld zeer belangrijke voorstel. Aan den heer IJsselmuiden antwoordde de Minister uitvoerig, dat hij er niet aan kan denken de steenindustrie uit de staatskas te steunen. Dat zou zeer veel geld kosten en weinig nut, wel schade voor andere in dustrieën afwerpen. Den heer Mendels be loofde hij de zaak, waarover hij zoo in den breede had uitgeweid zoo noodig nader te zullen onderzoeken. Den heeren Danz en Serrarens antwoord de de Minister dat de kwestie van de 40-uri- ge arbeidsweek reeds in onderzoek is, maar veel hoop gaf hij den sprekers niet: zonder internationale regeling gaat het waarlijk niet, daar men bij het nemen van sociale maatregelen toch de economische toestanden niet over het hoofd mag zien en men deze niet mag schaden met sociale maatregelen, hoe prijzenswaardig die ook op zichzelf mo gen zijn. Dat is ook de reden, waarom een regeling van de arbeidstoestanden in het t uCn ^offiehuisbedrijf nog niet haar be slag heeft gekregen. Men kan de eigenaars dier bedrijven, die reeds zoo zwaar belast zijn, thans niet nog zwaarder treffen. De klacht, dat de Kamers van Koophan del zich zouden bemoeien met zaken, welke tuiten haar competentie liggen, achtte de Minister van geringe beteekenis. Ten slotte moeten de Kamers het zelf weten, over welke aangelegenheden zij zich tot de Regeering hebben te wenden of welke adviezen zij haar willen geven. Wat den bakkersnachtarbeid betreft, er is reeds een ontwerp om dezen op een vroeger uur mogelijk te maken, de kwestie van het versche kadetje is thans in onderzoek bij den Hoogen Raad van Arbeid, maar de Minister was tot geen concessies bereid, welke ons den bakkersnachtarbeid fei telijk weer zouden bezorgen. De benoeming van een directeur-generaal van den land bouw laat langer op zich wachten dan den Minister zeiven lief is, doch het is zoo ge weldig moeielijk den juisten man voor die positie te vinden. Nog vóór April in het land is, zal de Economische Raad gevormd zijn, al kost het ook hier moeie de gewenschte per sonen te vinden. Ten slotte hebben we met genoegen den Minister een waarschuwend woord hooren geven tegen onberaden plan nen tot een boycot van Duitschland en een niet minder ernstig woord tegen hooge graanrechten, welke ons van de wal in de sloot zouden helpen. Gisteren heeft de soc.-dem. rijksdagfractie vergaderd en besloten, haar afgevaardigde Wels als spreker in de zitting van heden te laten optreden. Verder besloot de fractie zich niet te verzetten tegen de machtigingswet, wat trouwens slechts uitstel van een dag zou hebben beteekend. Ongeveer terzelfder tijd heeft de rijkskan selier Adolf Hitier de Centrum-afgevaardig den dr. Kaas, dr. Stegerwald en Hackels- berger ontvangen. Deze bijeenkomst duurde een paar uur, maar een resultaat is niet be kend geworden. De situatie is dus zoo, dat het Centrum nog niet beslist heeft, of het vóór de machti gingswet zal stemmen of niet. Deze fractie wil afwachten, wat Hitier vandaag in zijn regeeringsverklaring zal zeggen. Daarna zal het centrum voor stellen om den rijksdag tot Vrijdag te ver dagen en de fractie zal onmiddellijk na het afleggen der regeeringsverklaring haar stand punt betreffende de machtigingswet bepalen. Eerst Vrijdag zal dus beslist kunnen wor den over de machtigingswet. Het W. B. meldt voorts dat de leider der centrumfractie, prelaat Kaas, gistermiddag een bezoek heeft gebracht aan rijkskanselier Hitler. Wat daarbij besproken is blijft ook geheim. De machtigingswet. De nationaal-socialistische „Partei corres- pondenz" schrijft over de indiening van de machtigingswet bij den rijksdag dat het „nauwelijks" denkbaar is dat het voorstel niet de vereischte tweederde meerderheid zal krijgen De volksbeweging die achter de re geering Hitler staat heeft, door de buitenge woon snelle ontwikkeling der dingen in de laatste weken en dagen, wellicht nauwelijks in de samenstelling van het tegenwoordige pailement haar werkelijke weerspiegeling gevonden. Intusschen zouden de burgerlijke middelpartijen door parlementaire weige ring van de machtigingswet den opbouw van de regeering-Hitier kunnen tegenhouden. Dat zou echter getuigen van een geheel verkeerd inzicht van den feitelijken toestand en dat zou ook niet in her belang van die onwil lige partijen zijn. Dat de regeering-Hitler vastbesloten is het mandaat van het volk, dat zij bezit niet prijs te geven aan partij politiek onverstand is duidelijk. De partijen moeten goed begrijpen dat de niet-aanneming van de machtigingswet een oorlogsverklaring betee- kent die de regeering op dezelfde wijze zal beantwoorden. Het Centrum wacht op de regeeringsverklaring. Het is wel merkwaardig, aldus het Hbld., dat het Centrum nu weer op zoo duidelijke wijze gebruik maakt van het feit dat de frac tie in den Rijksdag bij deze aangelegenheid in een sleutelpositie verkeert. Te merkwaar diger omdat het een van de grootste triom fen van de nationale regeeringspartijen was dat het centrum na de rijksdagverkiezingen van 5 Maart j.1. uit de sleutelpositie van het raidden was gedrongen. De nationale partijen beschikken in den rijksdag wel over een ge wone of absolute meerderheid, maar niet over een meerderheid van tweederde, benoodigd om wetsontwerpen tot wet te maken die de grondwet wijzigen. Het centrum is van de sleutelpositie tot een gewone rijksdagminder heid verdrongen, maar het handhaaft op dui delijke wijze de sleutelpositie voor een twee derde rijksdagmeerderheid, welke het niette genstaande de verkiezingssuccessen der na tionale partijen partijen heeft behouden. „Der Deutsche" het orgaan van de christe lijke vakvereenigingen schrijft dan ook dat de onderhandelingen tusschen de leiders der centrumfractie en den rijkskanselier ten hoogste als resultaat hebben gehad, dat het zwaartepunt van deze geheele voor de re geering zeer delicate kwestie, gelegd zal worden op de verklaring in den rijksdag, die m. a. w. eindelijk eens een programma van de reegering-Hitler zal moeten inhouden. Het blad twijfelt er 'niét aan dat de rijksregeering vastbesloten is'dé machtigingswet door te drijven. Wanneer het centrum zou weige ren vóór de machtigingswet te stemmen, verwacht het blad dat de regeering naar wegen en middelen zal zoeken om toch haar doel te bereiken. Het officieuze Wolffbureau teekent hierbij aan dat deze conclusie ook zeer duidelijk blijkt uit wat het nationaal-socialistische persbureau schrijft. Toch rekent men in parle mentaire kringen erop dat het centrum en de Beiersche Volkspartij, niettegenstaande zekere bedenkingen, aanneming van de mach tigingswet niet zullen tegenwerken, om een voor deze partijen zeer bedenkelijke ver scherping van de situatie te vermijden Tevens wijst men erop dat de nationale par tijen toegestemd hebben om een centrumafge vaardigde te benoemen als eerste vice-presi dent van den rijksdag, hetgeen erop wijst dat een basis van overeenstemming moet zijn bereikt. Eenige merkwaardige uitlatingen. In een vergadering van gisteren van de huishoudelijke commissie van den Duitschen rijksdag kwam het bij de voorstellen van de regeeringspartijen tot wijziging van het reglement van orde tot scherpe debatten. De sociaal-democratische voorzitter Högener wees bij de behandeling van het voorstel ter voorkoming van obstructie (aanwezigverkla- ring van afwezige leden) er op dat dit een afwijking van de grondwet beteekende, waarvoor een tweederde meerderheid ver- eischt zou zijn. Afgevaardigde dr. Frank II (nationaal- socialist) verklaarde toen: „Wij eischen voor ons hetzelfde recht dat de sociaal-democraten in November 1918 voor zich opeischten. Ik verklaar hierbij dat de geslaagde na'ionale revolutie voor ons de nieuwe rechtsbasis voor het komende recht geeft en dat wij hier te beslissen hebben wat in de toekomst in Duitschland als recht te gelden heeft. Ik maak erop opmerkzaam dat wij het begrip van „aanwezigheid" in den zin -van artikel 76 Rijksgrondwet zóó uitleggen als wij dat noodig achten. In de opmerking van den voorzitter waarin hij op de grondwettelijke bepalingen wijst, zie ik een bemoeiing van de sociaal-democratische fractie om de grondwet in Duitschland nu verder ook nog onder druk te stellen. In een Duitsch blad wordt de vrees uitge sproken. dat door de opheffing der artike en 68 tot 77 der rijksgrondwet in de machti gingswet de rechten van den rijkspresident zouden worden uitgeschakeld Van bevoegde zijde wordt in verband hiermede verkiaard, dat integendeel er naar wordt gestreefd den rijkspresident vrij te maken van de verant woordelijkheid, welke thans door de rijks regeering zal worden gedragen. DE POLITIEKE TOESTAND IN DUITSCHLAND. Professor gearresteerd. De Stahlhelm-hulppolitie te Brunswijk heeft een Marxistische geheime drukkerij ontdekt en belangrijk materiaal in beslag ge nomen. Op grond van dit materiaal werd o.a. ook bij professor dr. Luening van de Technische Hoogeschool een huiszoeking ge houden. Prof. Luening is lid van de verbo den Deutsche Friedensgesellschaft. Er wer den documenten bij hem gevonden betreffen de de riiksweer. Onder verdenking van hoogverraad is de professor hierop gearresteerd. Verder werd de cheftandarts van het algemeene plaatse lijke ziekenfonds te Brunswijk, dr. Levi, zich noemende Lewald, in arrest gesteld. Communiste doodgeschoten. Woensdagochtend is te Gladbach een communiste, die tezamen met haar man was gearresteerd en kans had gezien onderweg te ontsnappen doodgeschoten. De man werd ernstig gewond. De Jodenvervolgingen in Duitsch land- Het democratische lid van het Amerikaan- sche Huis van afgevaardigde Celler (New York) heeft in het Huis een motie ingediend, waarin het staatsdepartement opdracht kriigt te protesteeren tegen de vervolgingen der Jo den in Duitschland. ONTPLOFFING BIJ AUTOBOTSING. Gisternacht heeft te Halteren (Duitsch land) een ernstig ongeluk plaats gehad Een persoon werd gedood, terwijl 15 perso nen ernstig en 14 licht werden gewond. Ten gevolge van een autobotsing was een benzi netank ontploft, waarna de brandende ben zine dertig menschen op het lijf viel. De auto's hadden met groote snelheid door de stad gereden. Later werd gemeld, dat een der zwaargewonden is overleden. GEARRESTEERD WEGENS OPZETTELIJKE BRANDSTICHTING. Op 16 Maart is in Heppingsarbach (am Hemer) in de fabriek van Friedrich Laap brand uitgebroken, waarbij een deel van het fabrieksgebouw verbrandde. De politie heeft een onderzoek wegens opzettelijke brand stichting. FRANSCH—DUITSCH GRENS INCIDENT? Die Telegraphen Union meldt uit het dorp Hilst (Z.W. Duitschland) een grensincident, dat wanneer het in alle bizonderheden beves tigd zou worden, een ernstige schending van de Duitsche souvereiniteit zou beteekenen. Dinsdagmiddag zouden twee bereden Fransche officieren de grens hebben over- scheren en ongeveer 100 M. over de grens op Duitsch gebied zijn doorgedrongen. Bij be woners van het dorpje Hilst informeerden zij of het juist is, dat te Pirmasens groote groe pen nationaal-socialisten zijn samengetrok ken. Hiena trokken zij weer naar Fransch ge bied terug. Men zou hebben opgemerkt, dat aan de Fransche zijde der grens een machinegeweer stond opgesteld om de beide officieren in dek king te nemen. De regeering van de Platz heeft direct de noodige stappen ondernomen. Nader meldt men ons: Betreffende het z.g. grensincident bij hei dorp Hilst wordt thans een andere lezing bekend: Bij Hilst zouden twee op een akker werkende vrouwen met twee bereden Fran- schen, die zich op Fransch grondgebied be vonden, gesproken hebben. Daarbij zou dan ook door de Franschen gevraagd zijn naar de nationaal socialisten in Pirmasens. Overtre den der grenzen heeft niet plaats gevonden Ook de bewering, dat een machinegeweer op gesteld zou zijii geweest, schijnt een loos ge rucht te zijn. Eén officieele mededeeling over het gebeur de is niet verstrekt. EEN SMOKKEL AFFAIRE IN BELGIE. Het parket van Antwerpen houdt zich bezig met een smokkelzaak als gevolg van een aanklacht van een bewoner van Zundert, een herbergier-varkenshandelaar, die door een paar Nederlanders werd bedrogen, door dat hij er in had toegestemd, dat er 33 big gen per luxe apto in België zouden worden binnengesmokkeld. Dit gelukte, doch in plaats van ze af te leveren te St. Lenaerts, zooals overeengekomen, verkochten de smok kelaars ze te Antwerpen. Op de markt te Rijckevorsel heeft de oorspronkelijke eigenaar ze teruggekocht. Het tolbeheer bemoeit zich thans met deze zaak. Anderszijds wordt ge meld, dat de twee bedreigers op het oogen- blik opgesloten te zitten te Aken in verband met een andere smokkelzaak. COMMUNISTISCHE HONGER- MARSCH NAAR BRUSSEL VERBODEN. Van communistische zijde werd besloten uit alle deelen des lands op 29 Maart een hongermarsch te houden naar Brussel. De minister van Binnenlandsche Zaken heeft thans echter aan alle gouverneurs instructie gegeven, om dit met alle middelen te beletten. DE VOEDSELSTAKING IN DE POOLSCHE KLIMONTOW-MIJN. De voedselstaking in de Klimontowmijn in Sosnowitz is nog steeds niet beëindigd. Dins dag is de staking weliswaar onderbroken en werden levensmiddelen voor de stakers de mijn binnengebracht; denzelfden dag vond te Bendzin een bespreking plaats, waaraan de Wojwode en een delegatie der stakers deel namen. De regeeringsvertegenwoordiger deed zekere toezeggingen voor het geval, dat de sluiting van de mijn niet vermeden zou kun- nen worden. Tot dusverre hebben de stakende mijnwerkers niet verklaard of zij daar tevre den mee zijn en of zij de staking beëindigen willen. EEN WERKVERSCHAFFINGSPLAN IN ENGELAND. De leider der oppositie George Lansbury heeft in het Engelsche Lagerhuis een ver zoekschrift ingediend van den algemeenen raad van het vakvereenigingscongres, den nat. uitvoerenden raad der Labourpartij en de coöperatieve unie, waarin gewezèn wordt op de noodzakelijkheid van de gun ning van openbare werken ter bestrijding van de werkloosheid. Dit onderwerp is ook aan de orde gekomen in het Lagerhuis. Een Labour-afgevaardigde vfoeg regee- ringsvoorstellen en de invoering van een 40- urige werkweek. MacMillan (cons.) zeide dat de uitbrei ding der leeningsverstrekking voor openbare en particuliere werken een door de regeering goedgekeurde in theorie goedgekeurde poli- tiék vormt. Hij achtte het noodig de taxaties lager te doen zijn om op deze wijze de koop kracht te doen toenemen en meer geld in om loop te brengen. De minister van financiën zeide, dat het ministerie van Arbeid reeds in overleg is ge treden met de werkgevers en werknemers naar aanleiding van de 40-jarige werkweek, maar dat het voor Groot-Brittannië onmoge lijk is voor zijn eigen industrieën een werk week van 40 uren vast te leggen, welke niet door de andere staten is aanvaard. Hij drukte zijn sympathie uit met de voorstellen welke zouden leiden tot een verhoogde te werkstelling zonder hoogere productiekosten. De regeering heeft groote bouwwerken voor nieuwe regeeringsbureaux in voorbereiding. Hij zeide niet te gelooven, dat de werkloos heid door deze plannen aanzienlijk zou kun nen worden verminderd, daar de grootste werkloosheid het gevolg is van den achter uitgang van den uitvoer. In sommige indus- triën was de uitvoer toegenomen, met name in de automobielindustrie. Het schijnt ook dat de export van katoenen stukgoederen naar Indië grooter wordt. De uitvoerhandel wordt evenwel door allerlei nadeelige maat regelen tegengehouden. Voortgaande wees de minister op de ont zaggelijke taak, die gelegen was in het over halen van de andere landen cm hun tarieven op te heffen of te verminderen, vooral door dat de toestand in zekeren zin door politieke overwegingen werd gecompliceerd. Het zou echter onjuist zijn de toekomst donker in te zien. Er is reden aan te nemen, dat in ver schillende richtingen binnen de eerstkomende maanden verbetering zal ontstaan. In het bij zonder wees spr. in dit verband op de V. S. waar door het optreden van Roosevelt een bijna wonderbaarlijke verandering was inge treden. Het vertrouwen was grootendeels hersteld en een gevoel van hoop in de toe komst was weer in hei Amerikaansche volk opgekomen. Dit vertrouwen weerspiegelde zich op de beurs en in financiëele aangele genheden. Ook in den toestand in Europa is een opmerkelijke en gunstige verandering ingetreden. Wat de economische wereldconferentie be treft zag spreker niet in, waarom deze niet binnen de eerstvolgende twee of drie maanden zou aanvangen. De voorbereidingen voor deze conferentie vorderen uitstekend. Spr. sprak de hoop uit zijn recente besprekingen met den Franschen minister van financiën te kunnen voortzetten en gelijke besprekingen te houden met den Italiaanschen minister van financiën. Spr. geloofde niet dat op eenig moment na den oorlog er een grooter toena dering had bestaan tusschen de gezichtspun ten van de Britsche en Fransche regeeringen met betrekking tot belangrijke onderwerpen, welke op de economische wereldconferentie zouden moeten worden besproken. OVERSTROOMINOEN IN ARGENTINIË. Zes dooden; 15 vermisten. Tengevolge van de zware regens zijn ver schillende wateren in Argentinië buiten hun oevers getreden; Coronel Dorrego is over stroomd. Het water heeft groote verwoestin gen aangericht, vee werd in de golven mee gesleurd, de toegangsdammen naar bruggen werden vernield, wegen opgewoeld. Voor zoover tot dusverre bekend is zijn 6 personen verdronken, terwijl 15 anderen vermist wor den. NAT AMERIKA? Van 7 April af weer wijn en bief. President Roosevelt heeft Woensdag de door het Congres goedgekeurde voorstellen betreffende het schenken van bier van 3,2 van lichte wijnen e.d. onderteekend. De toegelaten alcoholische dranken zullen nu van 7 April a s. af geschonken kunnen worden. DE TOESTAND IN CHINA. Soong, de Chineesche minister van finan ciën heeft gisteren een aantal vooraanstaan de bankiers en functionnarissen ontvangen. Soong is licht ongesteld sinds hij Dinsdag te Sjanghai is aangekomen uit Nanking. Hij zal een korte rust nemen om daarna terug te keeren naar Nanking. Generaal Li Foe Sen, lid van het Centrale Uitvoerende Comité is gisterochtend uit Kan ton aangeomen. Hij zal de regeeringsautori- teiten de meening der autoriteiten van Sjang hai mededeelen met betrekking tot anti-Ja- pansche plannen. De strijd bij Koepeikow. Volgens een Chineesch bericht worden de Japansche troepen bij Koepeikow ten zeerste versterkt. De Japansche strijdkrachten zijn in de streek van den bergpas Tsilinkoe tot den aanval overgegaan. De pas wordt van uit de lucht en met artillerie gebombardeerd f -

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1