DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De valuta-moeilijkheden in Amerika.
tDagetykschOjueczkht
!BuUmlaud
No. 94
Vrijdag 21 April 1933
135e Jaargang
Roosevelt hoopt de geheele wereld tot
den gouden standaard terug te brengen,
terwijl de valuta weer sfabie! moet worden.
MEENINGEN IN ANDERE LANDEN
Waf vandaag de
aandacht trekt
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENj
Van 15 regels 1.25, elke regel meer G.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Wij hebben gisteren een paar korte mede-
deelingen over de financieele moeilijkheden
in Amerika in de krant opgenomen Deze
kwestie is van zeer groot belang zoodat
wij meenen goed te doen, nog het een en an
der op te nemen, waarvoor wij het volgende
van Reuter aan de N.R.Crt. ontleenen:
In een persconferentie heeft president Roo
sevelt zich over de valutakwestie uitgespro
ken. Wij willen, aldus Roosevelt, de goede-
renprijzen weer omhoog brengen en hebben
derhalve besloten om den dollar, tegen wien
de aanvallen van buitenlandsche speculanten
zich sedert jaren richten, aan zich zelf over
te laten. Dit brengt ons met het buitenland
op een gelijke basis.
Zoo zouden diegene van onze voor export
bestemde goederen, die wereldmarktprijzen
hebben, als b.v. katoen, ervan profiteeren,
wanneer de dollar ongeveer tien procent ach
teruitloopt. Het is thans nog niet te zeggen,
wat onze volgende stap zal zijn.
Ons doel is de stijging van de prijzen van
goederen tot een verstandig niveau. Onze
handelwijze is geen gecontroleerde inflatie,
dat zou een misleidende uitdrukking zijn.
Wij overwegen niet, gebruik te maken van
de bankbiljettenpers tot betaling van onze
uitgaven, maar streven naar een gecontro
leerd prijsniveau.
Wij overwegen evenmin, zooals verkeerd is
gemeld, een doellooze uitgave van 5 tot 6
millLard dollar voor openbare werken, doch
hebben slechts zulke productieve plannen
voor oogen, die de werkloosheid spoedig kun
nen doen verminderen.
Wij hopen de geheele wereld tot den gou
den standaard in een of anderen vorm terug
te brengen. Het is niet noodig voortaan een
hooge gouddekking van b.v. 40 procent te
eischen, doch de valuta moet in alle voor
name landen stabiel zijn, wanneer de goud
handel zich dient te ontwikkelen.
Na betrekkelijk kortstondige fluctuaties zal
de Amerikaansche valuta weer vaster wor
den, want onze financieele politiek is gezond
en onze financieele positie ten opzichte van
het buitenland is volstrekt gunstig.
Of het later eens tot een depreciatie \;n
den dollar zal komen, zoo besloot president
Roosevelt zijn mededeeling', weet ik niet.
Dat hangt van de internationale onderhan
delingen af en ligt nog in verre toekomst.
In ieder geval hebben wij voor alle wette
lijke behoeften rijkelijke goudvoorraden.
Het oordeel in Engeland.
Ondanks alle vrees en vermoedens, die ge
durende de laatste dagen over den dollar cir
culeerden is de Londensche City toch tenslot
te onaangenaam verrast door de plotselinge
beslissingen van Roosevelt over een wederin
stelling van het goudembargo en daarmede
over een uitschakeling van den gouden stan
daard. De City moest wel verrast zijn, daar
steeds weer de vaste goudpositie der V. S.
onderstreept was en men zich bovendien met
het gewone conservatisme vastgeklemd had
aan de verzekeringen van Roosevelt betref
fende een gezonde geld- en valutapolitiek.
Dit standpunt is nu eensklaps omvergewor
pen, de teleurstelling hierover wordt her
haaldelijk hierdoor tot uitdrukking gebracht,
dat de V.S. een stap gedaan hebben, die aan
gene zijde van den Atlantischen Oceaan ge
heel willekeurig schijnt, echter te zijnertijd
toch geschieden moest. De toestand van En
geland is ineens zeer verzwaard en boven
dien vreest men hier, dat de financieele en
economische wereldpolitiek nu weer zeer
verscherpt moet worden.
Maar dat is slechts de eene kant van den
Londenschen gedachtengang. Het is nog niet
zekerof Roosevelts maatregelen alles om-
u'ferlijk gedaan kon worden. De
gedachten concentreeren zich natuurlijk op
de a.s. besprekingen te Washington. Men ziet
in, dat de Europeesche machten daar. met
i5 i?an ®P'*S> voor bepaalde feiten
gesteld zullen worden, die hun absoluut zul
len dwingen, een uitweg te vinden. Dit geldt
voornamelijk voor Engeland. Er bestaat wel
geen twijfel over, dat Roosevelt hardnekkig
en met behulp van een middel, dat op h-t
eerste gezicht moreel twijfelachtig schijnt.
Engeland tot een beslissing drijft die eener:
zijds de zoozeer geprezen voordeelen voor
Engeland uit znn opschorting van den gou-
tü Stn af, V°°/a' voor buitenland-
schen handel teniet deen, maar aan den an
deren kant de eenige weg naar een normali
seering van de wereldeconomie vormt. Er is
nauwelijks een andere uitweg, als Engeland
niet, voor een overeenkomst in de wereld
economie gevonden is, weer aan alle moge
lijke gebeurtenissen ten prooi wil vallen. Is
men zeer optimistisch gestemd, dan kan men
aannemen, dat de besprekingen te Washing
ton reeds grondleggende voorbereidingen
voor een spoedige internationale valutasa-
menwerking zullen brengen. Indien dit echter
niet zoo spoedig mogelijk is, dan schijnt voor
het oogenblik een nauwere Engelsch
Fransche valutasamenwerking beslist nood
zakelijk. Er zou niet anders overblijven dan
de noteering van het pond t.o.v. den franc
stabiel te houden.
De verdere perspectieven blijven nu op de
interne gebeurtenissen in Amerika gericht,
vooral daarop, of uit de opschorting van den
Amerikaanschen gouden standaard een con
troleerbare inflatie of prijsstijging kan en
zal voortspruiten. Zooals de toestand op het
oogenblik staat is het moeilijk een oordeel uit
te spreken. Men moet in aanmerking nemen,
dat het congres te Washington op het punt
staat den president onbeperkter volmacht be
treffende de valuta- en credietpolitiek te ver
leenen, die aan den eenen kant alle mogelijk
heden tot expansionistische of inflationisti
sche maatregelen insluiten, die aan den an
deren kant den president een buitengewone
macht voor de besprekingen te Washington
in handen geven.
Te Berlijn acht men de kans op
een natuurlijke daling van den
dollar op langen termijn niet
groot.
In financieel-politieke kringen te Berlijn
beschouwt men het verbod van gouduitvoer
in de Ver. Staten als een maatregel, die wel
noodgedwongen moest volgen op de stop
zetting van de uitbetaling van goud in het
binnenland. De toestand in Amerika is ove
rigens, naar men meent, geheel anders dan
voor anderhalf jaar in Engeland bij de ophef
fing van den gouden standaard aldaar. Arae
rika zou, wanneer het gewild had, met derge
lijke maatregelen nog hebben kunnen wach
ten. Men ziet de getroffen maatregelen meer
als een gevolg van politiek wantrouwen en
van de economische crisis.
Men is voorts van meening dat met het
oog op de op alle gebieden actieve balans
der Ver. Staten (handels-, betalings- zoowel
als schuldenbalans) een natuurlijke daling
van den dollar zeer onwaraschijnlijk is, en
rekent er beslist op, dat de tegenwoordige
schommelingen van den dollar niet lang zul
len aanhouden. Hierbij houdt men vooral in
het oog, dat voor Amerika als wereldcredi
teur de vraag naar dollars voor betaling
van schulden steeds weer een eompensati
voor een daling zal vormen, waardoor de
dollarkoers weder in de nabijheid van de pa
riteit zal worden gebracht. Daarbij komt
dat het aantal landen, dat voor een kapitaal
vlucht in aanmerking komt, steeds kleiner
wordt. De maatregelen der Ver. Staten betee
kenen tenslotte slechts een onderstreping
van de ook door dr. Schacht verkondigde
opvatting, dat het de allerhoogste tijd is, het
internationale geldverkeer weer normaal te
maken.
Op grond van de buitenlandsche pariteit
had men voor de vaststelling van den koers
heden een noteering voor den dollar van 3.80
tot 3.90 mark verwacht, de rijksbank hee*t
den koers echter vastgesteld op 3.90 mark.
Op de Zwitsersche goudpolitiek
geen onmiddellijke invloed ver
wacht.
Van officieele Zwitsersche zijde wordt ver
klaard, dat het loslaten van den gouden stan
daard door de Ver. Staten geen onmiddellij
ken invloed op de Zwitsersche goudpolitiek
zal hebben, aangezien de Zwitsersche doi-
lar-deposito?s zeer klein zijn en de Nationale
bank haar deviezenvoorraad reeds geruimen
tijd geleden voor het grootste gedeelte door
goud heeft vervangen. Er bestaan geen direc
te betrekkingen tusschen de Zwitsersche en
de Amerikaansche valuta. Bij den huidigen
stand der staatsfinanciën en de sterke positie
van de Nationale Bank kan de komende on
wikkeling met gerustheid tegemoet worden
gezien.
Bezorgdheid in Frankrijk.
In toonaangevende Fransche kringen slaat
men met bezorgdheid gade, wat er in Ame
rika geschiedt. Men ontveinst zich hier niet
dat Frankrijk aan een druk zal blootgesteld
worden, om ook den Franschen franc aan
een amputatie te onderwerpen. Het ant
woord, dat de hooge Fransche instanties, d<c
op het oogenblik hier te lande de leiding heb
ben, kunnen geven op dergelijke voorstellen
is een beslist neen. Weliswaar ontveinst men
zich hier niet, dat de Fransche export weer
nieuwe moeilijkheden zal ondervinden, maar
anderzijds bestaat er nog altijd hoop, dat de
nieuwg politieke constellatie, meer naar
rechts georiënteerd, een krachtige deflatie
zal doorzetten in de begrooting, in de loo-
nen en de prijzen van levensonderhoud. In
elk geval hebben de gouverneur en de regen
ten van de Bank van Frankrijk de laatste
maanden zoo dikwijls hun onverdeeld vast
houden aan den goudfranc uitgesproken, dat
er een ware omwenteling van hoog perso
neel zou moeten plaats hebben, alvorens men
hier een anderen koers insloeg. Tegenover bi-
metallisme staat men eveneens hier zeer af
wijzend. Wat de verplichte gouddekking van
40 pCt. betreft, deze zou eventueel na inter
nationale besprekingen omlaag kunnen wor
den gebracht, omdat de hooge Fransche in
stanties in deze kwestie hun schepen niet
achter zich verbrand hebben.
De weinige artikelen, die tot dusver ver
schenen, zijn in zeer afkeurende bewoordin
gen gesteld. Zoo schreef Paris Midi: In af-
zienbaren tijd zal een nieuwe dollar in het
leven worden geroepen. Maar er is een ding,
dat men niet zal kunnen herstellen en dat is
de internationale financieele moraal. Zonder
eenige noodzaak heeft Amerika den gouden
dollar prijsgegeven, omdat het land daar
zijn voordeel in ziet. De eerbied voor con
tracten, die vroeger bestond, is met de voeten
getreden. De Journée Ind. is van oordeel, dat
het moedwillig scheppen van wanorde een
zonderlinge proloog is, om op de a.s. confe
renties van Washington orde te scheppen.
Ook hebben wij nu geen zekerheid, dat de
krankzinnige credietpolitiek van de V. S. in
de laaste jaren op een normale wijze zal af
gewikkeld worden, schrijft het blad. Inplaats
dat Roosevelt aan de buitenlandsche minis
ters vragen zal richten, kunnen die ministers
aan Amerika de vraag stellen, waar dat land
heengaat.
Aan boord van de „Ile de
France".
Aan boord van de „Ile de France" was het
bericht van het loslaten van den gouden
standaard door de Ver. Staten een groote
verrassing. De Fransche deskundigen, die
Herriot naar Washington vergezellen, ver
klaren, dat de situatie volkomen veranderd is
en dat de besprekingen te Washington thans
op een geheel ander plan komen. De taak der
Fransche delegatie, zal zich meer dan ooit
moeten beperken, tot die van waarnemers
Men gelooft bovendien, dat tengevolge van
de thans intredende onzekerheid de economi
sche wereldconferentie voor onbepaalden tijd
zal worden uitgesteld. Herriot verklaarde,
dat Frankrijk gelukkig op een solide eiland
leefde. Zoolang men nog in onzekerheid ver
keerde hoe de storm zou afloopen, was het
raadzaam een afwachtende houding aan te
nemen Voorzichtigheid was meer dan ooit
geboden, want door de ineenstorting van den
was elke maatstaf voor vergelijking verlo
ren gegaan. Afwachten en oppassen moet
derhalve het Fransche devies zijn.
Men zie voor andere bijzonderheden
over deze valutakwestie ons financieel week
overzicht, dat morgen gepubliceerd wordt.
DE POLITIEKE TOESTAND IN
DUITSCHLAND.
Stahlhelmleiders te Erkner ge
arresteerd.
Van nationaal socialistische zijde wordt
medegedeeld, dat in het restaurant „Maer-
kischqr Hof" te Erkner, een plaatsje in
Brandenburg, een bijeenkomst heeft plaats
gehad ter verkiezing van vier schepenen
Toen zeven nationaal-socialisten het ge
bouw wilden verlaten, bemerkten zij, dat
ongeveer 80 leden van den Stahlhelm onder
leiding van den plaatselijken commandant
der organisatie, Dr. Florenz, ten deele ge
wapend voor het lokaal stonden opgesteld
Het gemeenteraadslid Grothe werd ge
vraagd, waar het door Iandjagers gear
retseerde Stahlhelmlid Kieser zich bevond
De Stahlhelm betoonde zich niet voldaan
met de verklaring, dat deze arrestatie niet
zou hebben plaats gehad door S.A., maar
door Iandjagers, doch bezette den ingang
van het gebouw Bij dr. Florenz werd een
huiszoeking gedaan, waarbij verscheidene
geweren, pistolen en munitie werden gevon
den en in beslag genomen. Dr. Florenz
werd gearresteerd en naar het gemeente
huis overgebracht. De politie doorzocht ver
volgens het vorstelijk ingerichte wapen
magazijn Neuzitta, waar eveneens wapenen
in beslag werden genomen. De leider hier
van dr. Kiekebusch werd eveneens gear
resteerd, doch later evenals Dr. Florenz
weer in vrijheid gesteld.
De Stahlhelm heeft een streng onderzoek
bevolen.
Eereburgers van Beieren
Het staatsministerie van Beieren heeft
Rijksoresident v. Hindenburg, rijkskanse
lier Hitier, rijksstadhouder voor Beieren
generaal v. Epp en Rohm benoemd tot eere
burgers van den Vrijstaat Beieren.
Hitier heeft te München plannen bespro
ken voor monumentale bouwwerken, welke
in de volgende jaren te München zuilen uit
gevoerd.
Courant-editie in beslag geno
men.
De politiepresident heeft de editie van den
Dortmunder Generalanzeiger van 20 April
in beslag genomen. De verantwoordelijke
redacteur, Westhoff, is gearresteerd. S A-
mannen hebben het gebouw bezet.
Aanleiding tot dit optreden is een op de
eerste pagina van het nummer van gister
afgedrukte teekening van den teekenaar
Stumpp, die een carricatuur heeft gemaakt
van Hitier.
Zes weken gevangenistraf voor
insigne.
Een 37-jarige man is tot zes weken ge
vangenisstraf veroordeeld, omdat hij een
distinctief der N.S.D.A.P. heeft gedragen.
S. A.-man doodgeschoten.
Te Wuppertal-Barmen is een S.A.-man
doodgeschoten. Deze zaak zou geen politie-
ken achtergrond hebben.
Abusievelijk doodgeschoten.
De bestuurder van een districtsspaar
bank Fritz Leyhe is in de omstreken van
Potsdamm door politiebeambten doodge-
schiten, daar hij zijn auto ondanks een som
matie niet liet stoppen. De overige inzitten
den van den wagen verklaren, dat zij het
stopteeken der politiebeambten niet hebben
opgemerkt.
Aaneensluiting tot een strijdfront
zwart-wit-rood te Dantzig.
De Stahlhelm, de Duitsch-nationale volks
partij en een aantal patriottische organisa
ties te Danzig, publiceeren een verklaring,
waarin zij meedeelen zich te hebben aaneen
gesloten, tot een strijdfront zwart-wit-rood,
dat een concentratie wil zijn van allen, die in
de toekomst Danzig Duitsch willen houden,
op de door president Ziehm met kloek beleid
gevolgde wijze.
POGING TOT BRANDSTICHTING IN
HET DEENSCHE RIJKSDAG
GEBOUW.
Een SOjarig Kopenhagenaar, Staehr ge
naamd, lid van de communistische partij,
heeft bekend een poging te hebben gedaan
het Deensche rijksdaggebouw (slot Chris-
tiansborg) in brand te steken.
De man zou in benevelden toestand met
behulp van een flesch petroleum en een
bundel stroo een der bijgebouwen in brand
hebben gestoken.
De brand werd echter onmiddellijk ont
dekt en in den kiem gesmoord. Daar de ge
arresteerde reeds eerder eenige malen ge
straft is wegens brandstichting, zal een
onderzoek worden ingesteld naar zijn geest
vermogens.
BEZOEK VAN DEN
OOSTENRIJKSCHEN BONDS
KANSELIER AAN BERLIJN?
Naar in Weensche politieke kringen ver
luidt, is in regeeringskringen dezer dagen
overwogen of het in verband met de hervat
ting der onderhandelingen over een han
delsverdrag met het Duitsche Rijk op 10
Mei niet gewenscht zou zijn, indien de
bondskanselier een reis naar Berlijn zou
maken.
Het bezoek dat de Oostenrijksche gezant
te Berlijn Tauschitz dezer dagen aan Wee-
nen heeft gebracht, zou hiermede in ver
band staan. Een beslissing in deze kwestie
is evenwel nog niet genomen.
BRAND IN TOUWSPINNERII IN
HAMBURG.
Twee jongens gedood
Bij een brand in een touwslagerij er
jutespinnerij te Hamburg zijn twee knaapjes,
van negen en van twaalf jaar, om het leven
gekomen.
CYCLOON BOVEN NIEUW-
CALEDONIE.
De Fransche kolonie Nieuw-Caledonie, In
den stillen Oceaan, is door een cycloon
ernstig geteisterd. Veel schade is aange
richt.
ORKAAN BOVEN DE NIEUWE
HEBRIDEN.
Het Britsche ministerie van Koloniën ver
klaart, dat op 8 en 9 April een hevige or
kaan het Noordelijke gedeelte van de Nieu
we Hebriden heeft geteisterd erf er ernstige
schade heeft aangericht. Wel de helft van
de te velde staande gewassen is verwoest
Ook de bruggen en de wegen zijn ernstig
beschadigd. Uit het zuidelijke deel der Nieu
we Hebriden zijn geen mededeelingen ont
vangen.
EEN NERVEUZE BRUIDEGOM,
limmy Walker valt persfotogra
fen aan.
Een correspondent van een Engelsch blad
meldt, dat hij tegenwoordig was bij het hu
welijk dat Woensdag te Cannes gesloten
werd tusschen den gewezen burgemeester
van New York, James Walker en de Engel
sche actrice en filmster Miss Betty Comp
ton.
Toen het jonge paar het bureau van dei
burgerlijken stand verliet, bevond zich bui-
De valuta-kwestie in Amerika.
(Dag. Overzicht.)
Huldiging P. J. Troelstra als
Friesch dichter. (Binnenland.)
Motor-ongevallen te De Bilt en
Arnhem. (Binnenland.)
Zie verder laatste berichten.
ten een groote massa nieuwsgierigen, in be
dwang gehouden door een politiemacht en,
natuurlijk, een leger persfotografen en film
operateurs. Deze publieke belangstelling
was den heer Walker blijkbaar buitenge
woon onaangenaam, want hij liet den arm
van zijn jonge vrouw los en rende als een
wilde stier op de fotografen af, zijn armer
als molenwieken in het rondzwaaiend Hij
sloeg hun de bliksemlichtapparten en foto
toestellen uit de hand en schopte de filmtoe
stellen om. Slechts drie personen gelukte het
een fotografische opname van het jonge
paar te maken. De politie had, ofschoon
James Waiker haar verzocht had foto-op
namen te verhinderen, niet gezorgd dat de
„camera-men" niet in actie konden komen.
NIEUW OORLOGSPROJECTIEL
ONTDEKT!
Sir Radfield deelde tijdens de jaarverga
dering van de Radfields te Sheffield mede,
dat een nieuw projectiel, dat pantserplaten
doorboord, ondekt is en door de firma ge
patenteerd in acht landen. Het is het beste
projectiel ter wereld en voldoet aan de
modernste eischen.
DE STRIJD IN HET VERRE OOSTEN.
Schade, toegebracht aan eigen
dommen van buitenlanders wor
den vergoed.
Uit buitenlandsche kringen verluidt, dat de
Japanners Haijang hebben bezet en dat de
Mandsjoekwotroepen oprukken naar Foe-
ning langs den Mandarynenweg, die Peking
met Sjan Hai Kwan verbindt. Tevens wordt
gemeld, dat een Chineesche troepentrein is
vertrokken naar Loentsjau met de troepen die
in garnizoen lagen in de steden aan de lijn
PekingHankau.
De stad is rusiig en nog onder staat van
btleg. De Japansche legatie heeft bekend ge
maakt, dat reparaties betaald zullen worden
voor schade, toegebiacht aan eigendommen
van buitenlanders in Noord-China tijdens
luchtaanvallen, mits een onderzoek aantoont,
dat deze eigendommen geen Chineesche troe
pen hebben gehuisvest.
Conflict tusschen Mandsjoekwo
en Rusland verscherpt.
Op instignatie der Mantsjoerijsche regee-
ïing zijn te Pogranitsjnaja Russische waren
in beslag genomen, die uit Wladiwostock met
den Chineeschen Ooster Spoorweg naar
Sovjet-Rusland zouden worden gezonden.
Deze inbeslagneming geschiedde ondanks een
van Russische zijde ingediend protest. De
goederen worden thans door Mamsjoerijsche
militairen bewaakt.
De Japansche gezant naar Sjang
hai teruggekeerd.
Akira Arioyoshi, de Japansche gezant in
China, die met verlof in Japan heeft vertoefd,
is gistermorgen naar Sjanghai teruggekeerd.
De vlootbasis van Port Arthur.
Het departement van Marine deelt mede,
dat het tweede buitenlandsche marine-eskader,
dat tot nu toe in de Noord-Chineesche kust
wateren heeft gepatrouilleerd ter bescherming
van de Japansche onderdanen, visschers er
den handel, naar Port Arthur is gedirigeerd,
waar opnieuw een vlootbasis is ingesteld ter
bescherming van de kust van Awantoeng.
Communisten gearresteerd.
Op Korea zijn 43 communisten gearres
teerd. Zij worden beschuldigd een communis
tische partij in Korea te hebben willen
stichten, welke ten deel had het schiereiland
te bolsjewiseeren.
Conflict Chineeschen Ooster
spoorweg verscherpt.
De strijd tusschen de Russische en Mants
joerijsche regeering, als gevolg van het in-
beslagnemen door Sovjet-Rusland van een
deel van het rollend materiaal van den Chi
neeschen Oosterspoorweg, krijgt een ver
scherpt karakter. De Mantsjoerijsche regee
ring die Rusland van diefstal beschuldigt,
eischt naar uit Charbin wordt gemeld, dat de
locomotieven en goederen wagens, die over
de Russische grens zijn gebracht, uiterlijk 10
Mei zullen zijn teruggegeven. Anders zal
Mandsjoekwo de Oostgrens van Mantsjoe-
rije geheel voor Sovjet-Rusland sluiten.
KORTE BERICHTEN.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de wet
van 7 April tot wijziging van de crisis-
pachtwet 1932 in werking treedt met in
gang van 1 Mei,