dagblad voor alkmaar en omstreken.
De Engelsche ingenieurs
uit Rusland terug.
^Buitenland
Daqdiiksch OiKtzkht
No. 96
Maandag 24 April 1933
135e Jaargang
Hei gezelschap met veel enthousiasme
in Londen ontvangen.
EEN INTERVIEW.
Waf vandaag de
aandacht trekt....
URANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENi
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit twee bladzn.
De uit Rusland verbannen Engelsche in
genieurs en de vrijgesproken ingenieur Gre-
gorp zijn Zondagmorgen in Londen aange
komen na een reis over Duitschland en Ne
derland.
Zij werden ontvangen door een geweldige
menigte, die hen met bloemen bestrooide en
op daverende wijze een grootsche huldiging
bracht.
Het gezelschap, dat tot Hoek van Holland
per trein reisde, is in den restauratiewagen
gauw geïnterviewd
De Engelschen zitten in den spijswagen en
lachen en praten en bespreken het nieuws
uit de jongste Engelsche dagbladen, die zij
op de stations te Amersfoort en Utrecht kon
den koopen.
Aan een der tafeltjes zit de jongste der
vier ingenieurs, Gregory, de eenige, die door
het Gerechtshof der Sovjet-Unie onschuldig
aan het hem ten laste gelegde is verklaard.
De oudste is Monkhouse, die tevens leider
was van het Moskousche Vickers-filiaal, en
dan is er Cushnoy en Nordwall met zijn
jonge Russische vrouw. Verder bestaat het
gezelschap uit een Engelsche secretaresse
van het filiaal, die mede naar Engeland
terugkeert, den advocaat Turner, die als ju
ridisch adviseur de Metro Vickers bij het
proces vertegenwoordigde, en een tweetal
Engelsche journalisten en twee persfotogra
fen, die reeds van de Russich-Poolsche grens
met het gezelschap meereizen en tot Londen
bii hen zullen blijven.
Noch in Polen, noch in Duitschland heb
ben de ingenieurs zich over het proces en
wat daarmee verband houdt uitgelaten, en
ook tegenover de enkele Nederlandsche jour
nalisten, die hen waren tegemoetgereisd, heb
ben zij over de zaken, die ons iuist het meest
interesseerden, het diepste stilzwijgen be
waard. Overigens waren zii vriendelijk ge
noeg en volkomen bereid, om over allerlei
andere dingen te praten.
De heer Turner deelde ons mede, dat hij
voor de Metro-Vickers een volledig rapport
moet uitwerken over den gang van zaken te
Moskou en dat geen der ingenieurs ook
maar een enkele mededeeling of verklaring
in het openbaar mocht geven zoolang dit
rapport niet aan de maatschappij Was over
gelegd
De Engelsche heeren hielden zich stipt
hieraan. Niet alleen over het proces, maar
ook over de indrukken, die zii gedurende de
jaren van hun werkzaamheid in de Sovjet-
LTnie hebben ongedaan en over de behande
ling, die zij als arrestanten ondervonden
hebben, wilden zij met geen woord reppen
'Juist de heer Monkhouse zou interessante
mededeelingen kunnen doen, want hij kent
Rusland door en door en niet alleen na de
bolsjewistische revolutie, maar ook voor den
wereldoorlog heeft hij er als electro-tech-
nisch ingenieur gewerkt en in totaal heeft
hij twintig jaar van zijn leven in Rusland
doorgebracht. Van de overigen heeft Cush-
neY acht jaar in Rusland gewerkt, Nordwall
nog geen drie jaar en Gregory slechts korten
tijd.
Om te zien verkeerden de vier ingenieurs
niet m ongunstiger conditie dan elk ander,
die een vermoeiende en ononderbroken trein
reis van ruim drie dagen achter den rug
heeft. Zij verklaarden dan ook, dat zij voor
en tijdens het proces zeer vermoeid waren
geweest, maar daarna a! weer een stuk wa
ren opgeknapt. Donderdag waren zjj uit
Moskou vertrokken. Vrijdag uit Warschau en
Zaterdagmorgen uit Berlijn. Onderweg waren
zij overal hartelijk ontvangen; aan de
Russisch-Poolsche grens, waar zij door hun
landgenooten-journalisten waren opgewacht,
was er vrij groote belangstelling van de zijde
van het publiek. Overigens waren er overal
journalisten geweest, die zij tot hun spijt
hadden moeten teleurstellen. Zij verzekerden
ons. dat zelfs de Engelsche journalisten, die
tot Londen meereisden, niets feitelijks hadden
vernomen, wat voor deze collega's natuurlijk
geen beletsel is, om kolommen met bijzonder
heden over de reis zelf naar hun bladen te
seinen.
In plaats van aan de pers iets mede te
deelen vroegen de heeren zelf verschillende
bijzonderheden
Dat voor het proces ook in Nederland
groote belangstelling had bestaan, vonden
zij interessant. De mededeeling, dat velen in
Nederland niet aan hun schuld geloofden,
lokte hen niet uit hun tent. Zij reageerden
erop met een geïnteresseerd doch vaag:
„Zóó En toen iemand zei, dat men zich
moeilijk kon indenken, dat een ingenieur zijn
eigen werk zou vernielen, haalde Cushney de
schouders op en knikte instemmend:
„Foolish
Dat de Sovjet-Unie vandaag maatregelen
had getroffen die practisch neerkomen op het
verbreken van de handelsbetrekkingen met
Engeland, wisten zij nog niet. Algemeen wa
ren zij van meening, dat dit voor Engeland
minder ernstig was dan voor de Sovjet-Unie
het verbod van den invoer van Russische goe
deren in Engeland, omdat de Russische uit
voer naar Engeland belangrijker was dan de
Engelsche uitvoer naar Rusland.
Een der journalisten toonde den heeren
Cushney en Gregory het uit Scandinaafsche
bron afkomstige bericht, dat tijdens het pro
ces gif in het eten der Engelsche beklaagden
zou zijn gemengd om hun weerstandsver
mogen te verzwakken. Cushney verklaarde,
dat deze vraag op het proces betrekking had
en dat hij er dus niet op zou antwoorden.
Gregory bekeek het bericht en zei: „Met mij
was dit zeker niet het geval; ik heb er al
thans niets van gemerkt."
Wat zij in de naaste toekomst zouden gaan
doen, wisten de ingenieurs nog niet. Zij ble-
vCn 'fr b^hiMdng van de Metropolitan Vic
kers Ltd., die hen, naar ze lachend opmerk
ten, in elk geval wel niet naar Rusland zou
zenden
Toen de trein het Delftsche Foort-station
te Rotterdam binnenliep, bleek een klein leger
van persfotografen gereed te staan om slag
te leveren. Welwillend poseerden de heeren.
met in hun midden mrs. Nordwall. voor de
coupé-vensters, het magnesium-licht vlamt
eenige malen op. en dan verdwijnt de trein
in de richting van Hoek van Holland, waar
de boot wacht, die na een wel zeer bewogen
periode in hun leven, in het Engelsche vader
land terug zal brengen.
DE POLITIEKE TOESTAND
IN DUITSCHLAND.
De Duitsche Volkspartij blijft
bestaan.
Het centrale partijbestuur der Duitsche
olkspartij, dat gisteren in den rijksdag ver-
gaderde, heeft met meerderheid van stemmen
besloten, tot het voortbestaan der partij
De partijleider Dingeldey hield een uit
voerige rede, waarin hij o.a. zeide, dat voor
de partij het zich in dienst stellen van het
vaderland altijd het belangrijkste was ge
weest. Wie van de Duitsche Volkspartij ge
looft, dat de strekking van haar politiek erin
bestaat, te hopen dat de thans verantwoor-
degelijke mannen in hun pogingen nie slagen
heeft den zin van het politieke werk der Duit
sche Volkspartij nooit begrepen Een groot
Duitsch rijk is echter niet denkbaar zonder
de geestelijke goederen van geloofs- en ge
wetensvrijheid, waarvoor de partij altijd eer
vol heeft gestreden. Degenen, die gelooven, de
nationale zaak te steunen door naar de na-
tionaal-socialistische partij over te loopen,
hebben vergeten, dat een dergelijke stap
slechts waarde zou hebben gehad, wanneer
zij door de geheele partij eenstemmig en ge
sloten zou zijn gedaan. Thans moet met leed
wezen worden vastgesteld, dat van een der
gelijke stap noch het vaderland, noch de
partij eenig voordeel heeft. Men moet zich
hoeden voor het geloof, dat een uniformee-
ring van het denken de basis voor het staat
kundige leven in Duitschland kan vormen.
Wanneer men met machtsmiddelen in het
geestelijke of zelfs het religieuze leven wilde
ingrijpen, zou een toestand intreden, die nie
mand wenscht. Of deze weg, naar het Itali-
aansche voorbeeld, tot het fascisme moet lei
den, dient te worden afgewacht. Dr. Dingel
dey verklaarde, het niet te gelooven Al ver
klaarden zich ook sommige districten voor
ontbonden, er waren nog tallooze menschen
die het standpunt van de Duitsche V olkspar
tij deelden. Onder deze omstandigheid acht
te hij het niet geoorloofd, de vlag te strijken
Tenslotte werd een resolutie aangenomen,
waarin wordt uitgesproken dat het werk van
den nationalen opbouw bij ontbinding oer"
Duitsche Volkspartij niet gebaat is en dat
ook in de toekomst de Duitsche Volkspartij
voor den nieuwen nationalen staat zal strij
den-
De feestdag van den nationalen
arbeid.
De Rijksminister van binnenlandsche za
ken heeft in een circulaire aan de hooge
autoriteiten richtlijnen gegeven, betreffende
de voering van den feestdag van den na
tionalen arbeid.
Op 1 Mei wordt van regeeringswege in
het geheele rijk gevlagd. De regeeringsge-
bouwen zullen worden versierd met frisch
berken- of ander groen. Te Berlijn worden
drie plechtigheden georganiseerd In den
Lustgarten zal des morgens te half elf de
rijksminister van volksvoorlichting en propa
ganda spreken, terwijl tevens een boodschap
van den Rijkspresident zal worden voorge
lezen. Te 18 uur worden werkliedendelegaties
uit alle deelen des rijks ontvangen. Te 19.30
vindt een groot feest plaats op het Tm pel-
hof. Deze drie gebeurtenissen zullen door
alle Duitsche zenders worden uitgezonden.
De ochtendplechtigheid zal in de scholen
worden overgebracht. In alle plaatsen van
het rijk zullen luidsprekers worden opge
steld, zoodat de geheele bevolking de radio
uitzending kan volgen.
Het Poolsche standpunt ten
opzichte van de Duitsche
Jodenvervolging.
Gisteren is te Warschau 't groote congres van
joden in Polen bijeengekomen, waaraan werd
deelgenomen door 841 vertegenwoordigers,
teneinde een standpunt te bepalen ten op
zichte van de jodenvervolgingen in Duitsch
land. De sprekers, waaronder een journalist,
die ter plaatse een onderzoek naar de waar
heid der berichten over jodenvervolgingen
had ingesteld, constateerden, dat deze berich
ten volkomen juist waren en dat nog talrijke
feiten stilzwijgend waren voorbijgegaan uit
vrees van de joden in Duitschland voor ver
ergering van hun lot.
Verscheidene resoluties werden aangeno
men, waarin de onbestrijdbare vervolging
der joden in Duitschland wordt vastgesteld,
waarin wordt opgeroepen tot de economische
boycot van het Duitsche rijk en waarin wordt
gewezen op de noodzakelijkheid van onder
steuning van de emigratie naar Palestina,
waarbij den steun moet worden gezocht van
Engeland als mandataris over dit gebied.
Verder wordt in deze moties gewezen op de
noodzakelijkheid van een internationaal con
gres tijdens de zitting van den volkenbonds
raad, teneinde te beraadslagen over den toe
stand van de Duitsche joden.
Slachten van dieren.
De door het rijksministerie van binnen
landsche zaken voorbereide wet over het
slachten van dieren, die het slachten zonder
verdooving van alle warmbloedige dieren
verbiedt, is in het Reichsgesetzb'att gepubli
ceerd. Ook de uitvoeringsbepalingen zijn af
gedrukt als verordening van den minister.
Afgezien van deze speciale regeling zal
het door het rijksministerie van justitie opge
stelde ontwerp voor een algemeen Duitsch
strafwetboek een belangrijke verscherping
van de bepalingen tegen dierenkwellerij bren
gen.
Verordening betreffende de toe
lating van busdokters. Niet-
Arische dokters uitgesloten.
De rijksminister van arbeid heeft bij veror
dening de reeds aangekondigde maatregelen
getroffen, betreffende de toelating en de
werkzaamheden der busdokters.
De verordening sluit voor de toekomst niet-
Arische dokters uit van werkzaamheden bij
ziekenfondsen, terwijl ook dokters die com
munist zijn, niet meer zullen worden toege
laten.
N iet-arische dokters die reeds toegelaten
zijn, worden van huri functies ontheven,
evenals communistische dokters.
Er zijn uitzonderingen toegestaan voor die
niet-arische artsen, die gedurende den we
reldoorlog aan het front hebben gestaan of
als dokter aan het front of in hospitaal voor
besmettelijke zieken werkzaam zijn geweest,
of wier vader of zoons in den wereldoorlog
zijn gevallen. Deze uitzonderingen gelden
evenwel niet voor artsen die communist zijn
Artsen die reeds in Augustus 1914 waren
toegelaten, blijven in functie, v.oor zoover zij
niet als communist zijn opgetreden. De uit
schakeling van reeds toegelaten artsen ge
schiedt door bemiddeling van de vereenigin-
gen van busdokters. De beslissing berust
evenwel bij den rijkskanselier van arbeid
Hitjer spreekt te München; de
nationale revolutie een gedis
ciplineerd verloop.
Rijkskanselier Hitier heeft Zaterdag op
de groote leidersbijeenkomst het woord ge
voerd, waarin hij zeide dat de nationale revo
lutie zich gedisciplineerd heeft voltrokken en
zich daardoor onderscheidt van vroegere
revoluties. De gebeurtenissen, welke zich in
Duitschland hebben afgespeeld zijn een van
een eenig soort verwonderlijk elastisch sa
menspel, tusschen de impulsieve volksbewe
ging en de weldoordachte prestaties van de
leiding. Dat moet ook in de toekomst het ge
val zijn. Hiler verklaarde steeds het bewust
zijn te moeten hebben, dat bij iederen maat
regel het geheele volk in zijn overweldigen
de meerderheid achter hem staat.
De „leider" behandelde vervolgens de op
den voorgrond staande politieke kwesties
van den tegenwoordigen tijd. Hij verklaarde
dat Duitschland een politiek wil voeren van
vrede. Duitschland heeft vrede noodig en wil
deze handhaven. Duitschland kan evenwel
geen natie van den tweeden rang worden.
Hitier verklaarde daarbij principieel dat bui-
tenlandsche politiek niet gemaakt wordt met
den blik naar buiteji, maar met den wil van
binnen.
Ten aanzien van de binnenlandsche politiek
verklaarde hij, dat de strijd tegen het Marx
isme niet verzwakt zal worden. Het Marxis
me moet definitief vernietigd worden. Hitier
wees op de taak de nationaal socialistische
wereldbeschouwing gemeengoed te maken
voor het geheele volk en de nationaal-soci-
alistische beweging steeds meer tot draagster
van den nieuwen staat welke zij heeft opge
bouwd. De kracht der beweging moet daar
toe niet behouden blijven, doch worden ver
hoogd. Eenheid tusschen leiding en volgelin
gen moet de eenheid van het handelen voor
altijd waarborgen. Hitier verklaarde er
trotsch op te zijn kanselier te zijn, doch nog
trotscher leider te zijn van deze beweging,
welke alleen de overwinning op de verdervers
van het Duitsche Volk mogelijk maakt. Het
principe discipline is het fundament der be
weging, aldus Hitier. Toen de actie tegen de
Joodsche „gruwel- en boycothetze" werd be
volen, zette zij als op slag in en werd zij als
op slag beëindigd.
Hitier wees vervolgens op de hechte ver
binding tusschen de politieke leiding en de
SA en de SS. De samenwerking van deze
beide factoren der beweging hebben de over
winning bevochten. Zij zullen ook garant
zijn voor de toekomst.
Bespreking van Hitier met SS en
SA-leiders-
Rijkskanselier Adolf Hiler heeft alle Prui
sische SS en SA-leiders en afgevaardigden
voor Woensdagmiddag uitgenoodigd tot een
bespreking in de rijkskanselarij.
Arbeidsbureau te Dusseldorf bezet.
Het arbeidsbureau te Dusseldorf bezet is
door S.A.-mannen, die een aantal ambtena
ren arresteerden. Gedurende de bezetting had
zich voor het gebouw een opgewonden men-
schenmenigte verzameld, die tegen- de ge
arresteerde ambtenaren een dreigende hou
ding aannamen.
Malversatie?
De eerste burgemeester dr. Knakrich en de
vroegere leider van het Isndstheater van
Bovensilezië, generaal intendant Illing,
zijn gearresteerd als verdacht van de ver
duistering van documenten.
Een jaar gevangenisstraf voor
het verpreiden van gruwel
berichten.
Voor de bizondere rechtbank te Breslau
heeft Zaterdag de 52-jarige koopman Samuel
Wald, uit Berlijn, terecht gestaan. Wald ver
bleef einde Maart voor zaken te Goerlitz. In
een openbare gelegenheid had hij met de
vrouw van den eigenaar gesproken over de
gebeurtenissen bij de rechtbank te Goerlitz en
de arrestatie van joodsche rechters en advo
caten, terwijl hij er over klaagde wegens de
opgewondenheid :n de stad geen zaken te
hebben kunnen doen. Wald zou nog verteld
hebben in Berlijn te hebben gehoord, dat
joodschen personen de oogen waren uige-
stoken en schade was berokkend.
Bij het verhoor voor de rechtbank verklaar
de Wald te goeder trouw te zijn geweest. Hij
was er van overtuigd dat dooden zijn geval
len. Wald legde er den nadruk op, dat al is
hij dan ook jood hij in hart en nieren Duit-
scher is, waaraan hij toevoegde frontsoldaat
te zijn geweest. Hij werd veroordeeld tot een
jaar gevangenisstraf.
Het vonnis tegen de Sklareks;
omvangrijke schriftelijke moti
veering.
De schriftelijke motiveering van het von
nis tegen Leo en Wiily Sklarek en hun mede
plichtigen is voltooid Zij omvat twee ban
den met 1295 vellen schrijfmachineschrift.
De „Koelnische Volkszeitung"
onder nieuwe leiding.
De „Koelnische Volkszeitung" publiceert
een mededeeling, waarin wordt gezegd:
„Zooals reeds aangekondigd is, heeft de
„Koelnische Volkszeitung" een nieuwe eco
nomische gezonde basis gekregen. Het blij
ven verschijnen van dit blad als leidend or
gaan van het Duitsche katholicisme onder
geheel nieuwe leiding is daarmede ver
zekerd".
POLITIEKE BESPREKINGEN TE
WASHINGTON.
Besprekingen tusschen Roose-
velt en MacDonald.
Zaterdag hebben Roosevelt en MacDo
nald, nadat zij alle officieele bezoeken had
den afgezegd, in het Witte Huis een particu
liere bespreking gehouden, die een uur duur
de. Aan verdere besprekingen, die daarop
volgden, hebben ook de economische en po
litieke adviseurs deelgenomen.
Op het oogenblik verwacht men, dat de
valutakwestie, en vooral de problemen van
het zilver en de stabiliseering het hoofdthe
ma van de besprekingen zullen vormen, daar
daarvan alle andere kwesties, zooals die der
tolmuren, der ontwapening en die der oor
logsschulden min of meer afhankelijk zijn.
Reddingsapparaat voor de be
manning van onderzeebnoten uitge
vonden. (Stad en omgeving.)'
Herdenking 10-jarig bestaan „De
Molleboonen". (Stad en om
geving.)
Boomplantdag in de Wieringer-
meer. (Stad en omgeving
De Engelsche ingenieurs uit Rus
land terug. (Dag. Overzicht.)
Politieke besprekingen te Wash
ington. (Buitenland.)
Arrestatie revolversmokkelaar»
te Kerkrade. (Binnenland.)
Feijenoord en Go ahead winnen;
Zeeburgia kampioen 2e klasse A
(Sport en wedstrijden.)
Non-stop verkeer tusschen Duitsch
land en Italië in de toekomst.
(Luchtvaart.)
Ernstige vliegongelukken in Ja
pan. (Luchtvaart.)
Zie verder laatste berichten.
Over de mededeeling van de Amerikaan-
sche regeering aan de groote mogendheden
over de devalorisatie wordt nog bekend, dat
het einddoel der inflatie de vorming van een
prijsbasis is, door welke de wereldhandel zou
kunnen opbloeien. Speciale voordeelen voor
de Ver. Staten worden niet beoogd; veeleer
hoopt de regeering, dat de andere landen
eveneens maatregelen zullen treffen, die de
geste der Ver. Staten kunnen ondersteunen.
De punten van de Engelsch-
Amerikaansche besprekingen.
De voornaamste punten van de Engelsch
Amerikaansche besprekingen kunnen als
volgt worden samengevat
1. Een overeenkomst, dat de oorlogsschul
den ondergeschikt zullen zijn aan de proble
men van tarieven en valuta.
2. De Britsche en Amerikaansche experts
zullen trachten Roosevelt en MacDonald
vóór de laatste weer naar Londen vertrekt
een basis van overeenstemming voor te leg
gen inzake economische actie.
3. Er zullen geen drie-mogendheden-be-
sprekingen gehouden worden tusschen Ame
rika, Engeland en Frankrijk.
De Daily Telegraph, die bovenstaande sa
menvatting geeft, voegt hieraan toe: MacDo
nald heeft 't Britsche prestige ten zeerste ver
sterkt door met klem de véronderstelling af
te wijzen dat Engeland het verlaten van den
gouden standaard door Amerika zou be
schouwen als een pure politieke onderhande
lingstactiek.
Er bestaat geen officieel plan van de on
derwerpen, die de deskundigen bespreken,
maar volgens de ineening van welingelichte
kringen is het waarschijnlijk dat de Engelsch
Amerikaansche overeenkomst zal bevatten,
ten eerste een multilateraal accoord betref
fende de stabilisatie van het geld door het
vaststellen van de pariteit van goud en zil
ver. In dit verband wordt gesproken over een
basis van 35 pCt. in plaats van 40 met 5 pCt.
zilver. Ten tweede multilaterale en afzon
derlijke handelsovereenkomsten met verlagin
gen van tarieven op met name genoemde arti-
kelen en grondstoffen.
Voorloopig geen terugkeer tot
den gouden standaard in Enge
land.
In zijn toespraak in de Nationale Persclub
stipte MacDonald aan dat Engeland niet
van plan is, tot den gouden standaard terug
te keeren, vóór het zeker is dat de groote mo
gendheden dien standaard duurzaam kunnen
Handhaven. MacDonald verklaarde verder,
dat de economische besprekingen niet alleen
aan aangelegenheid van Engeland en de
Ver. Staten vormen, veeleer moet men begrij
pen, dat het haar plicht is met de andere na
ties samen te werken aan de regeling van de
internationale economische betrekkingen.
Officieele mededeeling van de
Amerikaansche regeering.
Binnenlandsche omstandigheden
maakten de devalorisatie noodig
De Amerikaansche regeering heeft door
middel van haar gezanten aan de regeerin
gen van Engeland, Frankrijk, Italië en
Duitschland medegedeeld, dat de devalorisa
tie van den dollar geen stap is in de richting
van een internationaal conflict of van een on
toelaatbare economische concurrentie. De
maatregelen zijn veeleer noodig geworden
door binnenlandsche omstandigheden en
hebben het doel, het prijsniveau in de Ver.
Staten te verhoogen De regeering der Ver.
St. heeft niet 't doel, de devalorisatie van
den dollar te gebruiken als een wapen op de
Economische Wereldconferentie.
Herriot te New York en reist
door naar Washington.
Herriot is gistermorgen vroeg met zijn
medewerkers en een staf van 25 Franscne
journalisten te New York aangekomen en
heeft later op den dag zijn reis naar Wash-