JUchiszp&m
Jiunst m Wetenschap
Jiidscficiften
^Binnenland
Wekelijksch Overzicht
#1
van ter Amsterdamsche Beurze genoteerde fondsen, verstrekt door
Noordhollandsch Landbouwcrediet N V.
W*.
de moord te numansdorp.
In vervolg op het reeds gister gemelde kan
worden medegedeeld, dat verschillende des
kundigen werden gehoord en alvorens de
moordzaak aan de orde kwam. verschillende
gevallen van diefstal met bedreiging tot
moord onderzocht werden.
Oa legde L. Boer uit Klaaswaal verkla
ringen af omtrent den overval in den avond
van 4 op 5 Februari van het vorige jaar,
toen twee mannen 's avonds onder bedrei
ging g"ld van hem eischten Getuige lag te
fl'anen toen hij gewekt werd door morrelen
fShet rolluik van het slaapkamerraam. Hij
hoorde daarop een tweetal mannen roepen:
Weid of je leven. Getuige schrok niet wei-
hicr en riep zijn zoon Jan te hulp, waarop
der mannen zeide: Dien hebben wij al
dood liggen. Door het dakraam gooide ge-
tui« geld en daarop riep men, dat hij zijn
hoofd niet buiten het raam mocht steken
want dat zij anders zouden schieten. Al deze
bedreigingen werden volgens getuige steeds
door denzelfden man geuit.
Verdachte gaf de feiten toe.
Getuige A. A. Herweijer uit Klaaswaal
legde verklaringen af omtrent den diefstal,
die bij hem was gepleegd in den nacht van
24 op 25 November. Hij had 's nachts wel
het inschakelen van electrisch licht gehoord,
doch dacht dat het zijn schoonmoeder was.
Des morgens merkte hij echter, dat er was
ingebroken en dat er uit de kast goud en zil
ver was gestolen. Later op den dag bemerk
te zijn vrouw, dat de daders door het keu
kenraam waren binnengedrongen.
Het gestolene had getuige later voor J 125
teruggekocht.
Verdachte gaf ook dit toe. doch trachtte
ten aanzien van bepaalde handelingen de
schuld op B te werpen.
Wat de moordzaak betreft werden eerst
als getuigen gehoord P. Drost, brigade-com
mandant der rijksveldwacht te Numansdorp,
die het lijk van De Reus had gevonden, be
nevens een tweetal knechten van De Reus.
Daarna verscheen als getuige Trijntje van
Beek, de weduwe van De Reus, die verklaar
de, dat zij 's avonds lawaai in den stal had
gehoord. Toen haar man thuis was gekomen
en zij beiden op het punt stonden naar bed
te gaan, had zij tegen hem gezegd dat zij
rumoer gehoord had, waarna hij een zak
lantaarn had genomen om eens te gaan kij
ken.
Even later hoorde zij groot tumult in de
schuur. Daar zij dacht, dat haar man moeite
met de beesten had, nam zij een petroleum
lampje en ging door de gang en de keuken
naar de schuur. Zij kwam toen, volgens haar
verklaring, twee mannen tegen en vluchtte
in grooten schrik langs denzelfden weg te
rug. Zij viel bij het binnengaan van het
woonhuis, zoodat de mannen haar daardoor
konden inhalen. Men greep haar beet en
scheurde daarbij haar nachtgoed. De man
nen hielden haar een voorwerp, dat haar als
een revolver voorkwam, onder den neus en
eischten geld. Toen zij zeide, dat dat er niet
was, dreigden de mannen haar en zeiden:
wij weten wel beter; er moet geld zijn. Zi
moest daarna het schrijfbureau openen en
tusschen de twee daders in staande, gaf zij
wat klein geld. Zij vroegen echter papieren
geld, maar getuige gaf dat niet, ondanks de
voortdurende "bedreiging mt de revolver. Vol
gens haar verklaring hadden de daders niet
meer dan 15 ontvangen.
Getuige J. E. Krahe, hoofdbewaarder aan
het Huis van Bewaring, had verdachte
B. dood gevonden en een briefje opgemerkt,
waarop stond geschreven: „Wat ik bij den
rechter-commissaris over deze zaak heb ge
zegd. is de zuivere waarheid".
Na deze verklaring werd verdachte zelf
gehoord Hij gaf toe naar Numansdorp te
zijn gegaan om samen in te breken met B
Zij waren bij De Reus gekomen. B had
een ploegijzer uit de bergschuur genomen.
Daarna waren zij samen den stal ingegaan.
Op een gegeven moment kwam De Reus iii
den stal, doch volgens verdachte dacht hij
aanvankelijk, dat hij B. voor had, die langs
een anderen weg den stal binnen was geko
men. Toen hij echter bemerkte, dat het B. niet
was, riep hij „hands up", doch De Reus pakte
hem beet en zij rolden samen op den grond.
Kort daarop kwam B. aanloopen en hielp
verdachte op de been. Even daarna hoorde
verdachte een schot. Na de worsteling kwant
mej. De Reus; verdachte liep op haar toe,
doch toen zij wegliep, ging verdachte haar
achterna. Zij trok de deur van de kamer ach
ter haar dicht, doch verdachte was vlak ach-
,er haar en kon de deur weer opentrekken en
oaarbij kwam hij over de vrouw heen te vai-
9* juffrouw zei in haar grooten schrik
,.za je me niets doen?"
Op een vraag van den officier of hij het
meegenomen om te slaan, ont-
verdachte dit pertinent en zeide de be-
g hebben gehad daarmede de deur
open te breken
verdacineZ°dflfV£Ln-den verd€di2er vertelde
was nadat het m'J angst weggeloopen
Wn hii hui. misdrijf was voltooid en dat
i, Cn, SL°nd B bij hem was geko
ld zei dlrbH H \°mdat hii 200 !af was'
d. zei daarbij, dat hij misschien wel her
kend was door me,. De Reus. Hij wilde daar-
om terug om ook de vrouw te vermoorden
houden' W'St hem daarva» terug tê
Na deze verklaringen nam de ofSfvan
justitie, mr. Kronenberg, requisitoir In dé
eerste plaats sprak, naar de Tel meldt d*
officier woorden van hartelijke deelneming
voor de weduwe ?n de kinderen van den ver*-
slagene. Aan verdachte worden verschillende
misdrijven ten laste gelegd, aldus de officier
Hij ging er met B goedgewapend op uit 0m
in te breken. Reeds het eerste feit heeft een
zeer ernstig karakter aangenomen, want zi
hebben Boer met den dood bedreigd en geld
afgeperst. Dat bij de twee daarop gevoTgde
misdrijven geen bloed is gevloeid, is slechts
te danken aan het toevallige feit, dat nie
mand hun in den weg is getreden. Bij het
laatste en ernstigste misdrijf is het heel wat
erger toegegaan. Beide verdachten zijn als
echte bandieten met maskers en revolver naai"
dc „Johannaboeve" getrokken en hebben daar
afgewacht tot zij hun slag konden slaan.
Aan de achterzijde van het huis konden zij
niet binnenkomen, doch zii vondeü een an
dere gelegenheid, om zich toegang te ver
schaffen. In den stal hebben zii een tijd lang
gestaan. Zij zagen De Reus thuiskomen en
gingen daarop nog verder in den stal, waar
verdachte het ploegijzer meenam. Kort daar
op kwam De Reus den stal binnen en ont
stond er een worsteling, waarbij een schot
werd gelost en een slag met het ijzer werd
gegeven. B. heeft steeds gezegd, dat verd er
mee geslagen heeft, doch deze bliift dit nnt
kennen. Verdachte spreekt hier 3<le wL i
he.d want hi] heeft steeds het ijzer bij de
hand gehad en dit is van groot belang Zoo
lang B. nog leefde was verdachte steeds aar
zelend in zijn ontkenningen door te zegden
dat hij het zich niet herinnerde, doch toen B
dood was, ontkende hij plotseling Wat be
treft de afpersnig yan het geld staat vast, dat
de vrouw oedreigd is. Doordat zij bang was
gestoord te worden, is het eigenlijk oij een
poging tot afpersing gebleven. Verdachte
zegt wei, dat hij er genoeg van had ioen De
Reus was gevallen, maar dat is onjuist want
hij heeft daarna aan de poging tot afpersing
meegedaan
De maximumstraf, die op dit misdrijf
staat, is levenslang. Daar B. de slechte ge
nius is geweest, zal deze straf door het O M
niet worden gevorderd. Wel moet deze man
voor langen tijd uit de samenleving worden
verwijderd. De officier eischte daarom tegen
verdachte een gevangenisstraf voor
den tijd van twintig jaar.
Op het hooren van den eisch barstte ver
dachte in snikken uit.
De verdediger, mr. Marwijck Kooy, hield
een uitvoerig pleidooi, waarin hij verzocht
om een onderzoek te doen instellen naar het
karakter van verdachte, omdat dit onderzoek
een juisten kijk op zijn handelingen zou kun
nen geven.
Na eenige repliek, waarbij de officier dit
onderzoek overbodig oordeelde, werd de uit
spraak bepaald op 26 Mei a.s.
TENTOONSTELLING WERKEN
MATTHIEU WIEGMAN.
De thans in Amsterdam gevestigde, voor
malige Berger kunstenaar Matthieu Wieg
man, houdt in de kunstzaal Stennenberg,
Koningsweg, alhier, een expositie van zijn
werken. De meeste van de geëxposeerde doe
ken zagen wij vóór eenige weken op zijn ten
toonstelling in de kunstzaal Buffa te Am
sterdam, waar thans Adriaan Lubbers, die
eveneens eenige jaren in Bergen werkte, en
tot de kunstenaars van de Berger school ge
rekend mag worden, een belangrijke tentoon
stelling houdt.
In het bescheiden kunstzaaltje van den
heer Stennenberg komen de werken van
Matth. Wiegman, een 40-tal schilderijen in
olieverf en gouache, en zepia-teekeningen,
zeer gced tot hun recht. Men kan er zijn in
Frankrijk vervaardigde landschappen be
wonderen, maar ook zijn fijne stillevens en
portretten. Weinigen zal het bekend zijn,
dat deze 47-jarige kunstenaar, die met zijn
werk dichter bij de natuur staat dan Leo
Gestel, die vóór deze tentoonstelling expo
seerde, op" onze Alkmaarsche Ambachts
school zijn opleiding als huisschilder ont
ving.
In 1903 vertrok hij naar Amsterdam, om
zich als decoratie-schilder te bekwamen,
doch daar hij reeds vanaf zijn prilste jeugd
beiield was met een innerlijlcen drang naar
de'schilderkunst, wist hij te tereiken, dat hij
in 1905 als leerling van de Rijksacademie
voor beeldende kunsten te Amsterdam werd
ingeschreven, waar-hij vier jaar studeerde.
Reeds in die jaren toonde hij zich een voor
treffelijk ccpiïst en trok hij zoczeer de aan
dacht, dat hij voor de Engelsche regeering
de' vefeerende opdracht ontving om het in
het Rijksmuseum aanwezige portret van den
oud-gpuv^rneur vap Ceylon, vo'n Goens, te
vervaardigen.
In 1909 vestigde Matth. Wiegman zich in
Bergen, waar hij in het eenvoudige land
schap de eenheid vond, die de Berger school
deed ontstaan. Langen tijd werkte hij ook in
Frankrijk, Italië en Corsica, doch steeds
kefcrdé hij weer naar Bergen terug.
Wie eenigszins bekend is met het kunst
leven in ons land, weet, dat Matth. Wieg
man tot de beste van onze hedendaagscf.e
schilders behoort. Ook als portretschilder
bezit hij -uitnemende kwaliteiten. Het door
.ïem van den Bisschop van Haarlem ver
vaardigde portret behóórt evenals dat van
den Deken van Amsterdam tot zijn zeer ge
slaagde port'rettën. Ook het op deze tentoon
stelling geexposeerde portret van het doch-
t er je van oen heer Proot mag een kunst
werk worden genoemd. Een dergelijk portret
heeft de groete verdienste, dat het ook het
innerlijk naar voren brengt.
In zijn stillevens doet Matth. Wiegman
zich kennen als een belangrijk colorist. Bi-
zondere aandacht verdient no. 23, een stem
mig stillévei) m,et .bloemen en Vruchten,
prachtig van lichtverdeeling. No. 8, even
eens een stilleven, rijk van kleur en compo
sitie, mag eveneens een juweeltje worden
genoemd. No. 6, portret van een Mulattin,
toont, hoe treffend juist Wiegman het ras
in deze figuur naar voren wiet te brengen.
Van de landschappen noemen wij in het
bizonder de ^epia-teekening van Corsica.
Alkmaar mag den heer Stennenberg dank
baar zijn, dat hij de kunstliefhebbers in de
gelegenheid stelt, tot 1 Juni kennis te ma
ken met het werk van dezen begaafden
meester. D. A. K.
Het Mei-nummer van De Nieuwe Gids
heet: vervolgen van de romans Andree van
H. W. Sandbergen. Een hoekje Stad van
H. H. J. Maas. Wiilem Kloos publiceer:
weer oude Nieuwe Gids-correspondentie en
Binnengedachten en spreekt over zich zeif in
een artikel dat zoogenaamd aan Albert Hel
man gewijd is. Er is een schets van Joan
C. Hal -getiteld „Zij, -die de klappen gaf" en
een van Eva Arscher „Een Levensbeeld".
M. K ijzer schrijft over het woord in de he-
dendaagsche Nederlandsche letterkunde en
wijsbegeerte en Hermance Farensbach vertelt
van Albert Vogel. Er zijn verzen van-Hé-
igne Swarth en van Emmy Frenkel Wegener.
-7 N. G. behandelt het maandelijksch over
zicht. Maurits Wagenvoort het Buiten
landsch overzicht en Jeanne Kloos—Reyneke
van Stuwe de damesrubriek (Feiten en Fan
tasieën). Ten slotte geeft F. E. Mens een
beschouwing over La cour de Belgigue et la
cour de France.
Het 1 Mei nummer van „De Haishou-
ding" vangt aan meteen beschouwing van
Mr. D. S. Jessurun Cardozo over „De da
den van het kind" en de aansprakelijkheid
der ouders voor de schade, die daardoor aan
derden wordt veroorzaakt. Mw. van Wave-
ren— Resink wijst op de wenachelijkheid, dat
de producent meer rekening houdt met de
verlangens van de huisvrouw-consumente bij
de vervaardiging van gebruiksbenoodigdhe-
den. In verband hiermede bespreekt zij nut
tige reclameartikelen, die enkele firma's aan
bieden en stelt dit als voorbeeld voor andere
firma's, die minder nuttige reclametoegiften
schenken. Van J. Huisman is er een geïllus
treerde bijdrage „Als de Hortensia ont
waakt, terwijl Mej. C. Heuvel het grond
patroon behandelt in de rubriek: „Maak Uw
patronen zelf".
In de keukenrubriek geeft mej, de Holl
recepten voor pannenkoeken en flensjes in
allerlei variatie. In de rubriek „Sleutelmand"
leert Hermien Manger van oude sokken en
tricot kleedjes maken. W. H. de Groot stelt
eenige vragen omtrent het geven van steun
b.v. „aan de deur'', aan bedelaars, straatmu
zikanten en Iaat het antwoord aan de lezeres
over. Ten slotte is er nog de pagina van den
Nederl. Vrouwenbond voor Huishoudings-
Organisatie en het feui'leton.
MINDER PRODUCTIE VAN ZEEGRAS.
De minister van Financiën heeft de vra-
gen van mr. J. E. W. Duys, lid van de
Tweede Kamer, over reductie van de door
zeegrasvisschers aan den staat verschuldig
de pachtsom wegens de verminderde pro
ductie van zeegras als volgt beantwoord:
Het is bekend, dat de productie van zee
gras over 1932 belangrijk minder is dan ge
woonlijk.
De oorzaak hiervan is, naar den minister
is gebleken, niet de afsluiting van de Zuider
zee, doch een infectieziekte, die ook in andere
landen langs de zeekusten is geconstateerd.
Hoewel derhalve de praemisse, waarvan
in de vragen wordt uitgegaan, onjuist is en
hoewel de betrokken pachters volgens de
pachtconditiën ten deze geenerlei aanspraak
op tegemoetkoming in de geleden schade
kunnen doen gelden, is hun in dit bijzondere
geval een pachtsomvermindering over 1932
toegekend van 40 pet.
Voor het nemen, aldus het Hbld., van een
grooter deel van het risico voor rekening
van den Staat bestaat geen aanleiding.
BRAND TE WELLERLOOY.
Te Wellerlooy (L.) brak door onbekende
oorzaak brand uit in de woning van den
landbouwer P. Thijssen. Weldra stond de
geheele woning met schuur en stallen in
lichtelaaie zoodat aan blusschen niet meer
te denken viel. Met groote moeite wist men
het vee te redden. Vrijwel de geheele inboe
del en een groote hoeveelheid winkelwaren
gingen in de vlammen verloren. De schade
wordt vooi het grootste gedeelte door ver
zekering gedekt.
OVERREDEN..
Onder de gemeente Vlijmen is de landbou
wer, Kuys, wonende te Herpt, Donderdag
middag door een personenauto aangereden
en aan de daardoor bekomen verwondingen
overleden.
TOTAAL VERNIELDE AUTO
GEVONDEN.
Inzittende gedood.
Hedenmorgen omstreeks drie uur
vond een passeerende automobilist aan
den Oirschotsche weg ter plaatse van
Heykamp een totaal vernielde automo
biel dwars over den weg liggen. Naast
den wagen lag het lijk van een man met
geheel verbrijzelden schedel. Dr. B. en
de marechaussee uit Oirschot, de burge
meester van Moergestel en de rijksveld
wachter, waren spoedig na het bekend
worden ter plaatse. Nadere bijzonderhe
den ontbreken nog.
HET COLLECTIEVE
ARBEIDSOVEREENKOMST EN HET
STEENDRUKKERSBEDRIJF.
Op 30 April j l. is de collectieve ar
beidsovereenkomst in het steendruk-
kersbedrijf afgeloopen. Voorstellen tot
wijziging van werkgeverszijde gedaan
zijn na uitvoerige onderhandelingen niet
door de werknemers aanvaard. Sinds 1
Mei wordt voor het eerst sinds 1914 zon
der C. A. O. gewerkt. De moeilijkheden
dreigen echter weldra te komen. De
werkgevers hebben hun personeel een
loonsverlaging aangezegd tegen 22 Mei
a.s., terwijl de werknemers-organisaties
hebben bericht, dat op 22 Mei de arbeid
zal worden gestaakt. In het bedrijf zijn
ongeveer 1250 menschen werkzaam.
ERNSTIGE AUTOBOTSING.
Een doode, een zwaar gewonde.
Gistermiddag omstreeks vijf uur was de
Hoornbrug, aldus de N.R.Crt., in den rijks
weg RotterdamDen Haag geopend. Op
den nieuwen weg, die op de brug aansluit,
begon zich een rij van uit de richting Rot
terdam aankomende auto's te formeeren
Toen zich ongeveer tien auto's hadden op
gesteld, naderde uit dezelfde riching een
auto met zeer groote snelheid.
De bestuurder schijnt niet tijdig genoeg
te hebben opgemerkt, dat hij moest stoppen
het kan ook zijn, dat de remmen weigerden
I nelk geval is de wagen met groote snelheid
op den achtersten auto van de stilstaande
rij gereden. De mannelijke bestuurder van
den aankomenden auto werd op slag gedood
Een yrouwelijke passagier, die naast hem
zat, werd zeer zwaar gewond. De auto zelf
was nagenoeg vernield. De schade aan den
aangereden auto en aan een voor dezen
staanden wagen, waartegen hij was aange
schoven, was eveneens zeer groot.
De belangstelling voor het ongeluk was
uiteraard groot. Dit heeft geleid tot een
tweede aanrijding, die gelukkig slechts ma-
terieele schade veroorzaakte. Een autobe
stuurder, die passeerde, liet zijn aandacht
door hetgeen van het eerste ongeluk te zien
was, zoodanig afleiden, dat hij met zijn auto
tegen een stilstaanden wagen aanreed; beide
wagens kregen averij.
WIELRIJDER DOOR EEN TREIN
GEGREPEN EN GEDOOD.
Lugubere ontdekking.
Gisteravond om half tien ontdekte men te
Amersfoort bij het binnenkomen van den
sneltrein uit Utrecht op de buffers van den
locomotief het hevig verminkte lijk van een
ongeveer 20-jarigen jongeman, benevens
een stuk van een rijwiel.
Het lijk is door de politie in beslag geno
men. Bii onderzoek bleek het te zijn dat van
den 20-jarigen A. B. uit Utrecht, zoon van
een chef-commies der N.S. te Utrecht. Hoe
het ongeval geschied is, kon nog niet wor
den vastgesteld.
De machinist verklaarde zich geen denk
beeld te kunnen vormen van de plaats,
waar het ongeluk zou kunnen zijn gebeurd.
Bij nader onderzoek is nabij Groenekan
in de nabijheid van een zich aldaar bevin
denden onbewaakten overweg het andere ge
deelte van het rijwiel gevonden.
SAMENGESTELDE BOtSING.
■ff Tusschen transportfiets, auto, wiel
rijders en tram.
Op den Admiraal de Ruyterweg te Am
sterdam heeft gisteravond een samengestel
de aanrijding plaats gehad, waarbij betrok
ken waren een driewielige transportfiets,
een auto, een wielrijder en de Haarlemsche
tram. De auto week uit voor den transport-
fiets en zag toen plotseling voor zich een
wielrijder. Door het stuur naar links te
draaien, heeft de chauffeur nog getracht
hem te ontwijken. De wielrijder geraakte
echter onder de auto en deze botste tegen de
Haarlemsche tram. De wielrijder is met een
dubbelen beenbreuk overgebracht naar het
Tesselschade Ziekenhuis. De auto werd
ernstig beschadigd.
REGEERINGSPROGRAM
VAN DR. COLIJN.
Antwoord vóór Dinsdagavond ver
zocht.
Dr. H. Colijn heeft zich, naa" het
Corr. Bur. meldt, in verband met de
hem verleende opdracht tot vorming van
een parlementair kabinet, gewend tot de
navolgende Tweede Kamerfracties: de
R. K., de A. R., de C. H., de Liberale en
de V. D„ met verzoek zoo mogelijk a.s.
Dinsdagavond hun opvatting te mogen
vernemen over een door hem ontwor
pen regeeringsprogram.
VALLEND KIND IN SCHORT
OPGEVANGEN.
Een kordate vrouw.
Door een bijzonder groot toeval, aldus de
Tel, werd gistermiddag een lH-jarig kind,
dat in levensgevaar verkeerde, door een
vrouw gered. Hetb etreft hier een ongevai
dat zich afspeelde in de Izak Huberstr. te
R'dam, waar op de eerste étage van een pand
het 1-jarig zoontje van de familie Van
der Putten kans had gezien een raam te ope
nen. Juist toen het ventje van de venster
bank naar beneden tuimelde, schoot een
buurvrouw, mej. Verhoeven, toe. Het mocht
de vrouw gelukken het vallende kind, dat
eerst nog op eenige drooglijnen terecht
kwam, in haar schort op te vangen.
Een tweede toevalligheid was het dat
slechts enkele seconden later een dokter pas
seerde, die het kind onmiddellijk onderzochr,
doch geen letsel constateerde.
DE POLITIEK IN DEN AETHER.
Minister Reijmer wil zelf beslissen.
In zijn antwoord op de vragen van het
Tweede Kamerlid Boon omtrent de radio
uitzendingen door politieke partijen voor
de jongste verkiezingen heeft minister Reij
mer o m. gezegd dat hij zijn toezegging om
zelf nog een beslissing over de politiek in
den aether te nemen wenscht gestand te
doen. Onder dagteekening van heden heeft
hij dan ook aan den voorzitter der Tweede
Kamer een schrijven doen toekomen, dat
vergezeld is van het advies van den Radio-
raad met bijlage betreffende de door hem ge
nomen beslissing ten opzichte van de politiek
in den radio-omroep met het verzoek die
stukken ter vertrouwelijke inzage van de
leden ter Griffie neder te leggen.
GELDEN VERDUISTERD. x
Sedert eenige dagen was te Arnhem een
beheerder van een makelaarskantoor te Arn
hem, verdwenen, die gelden ten bedrage van
eenige duizenden guldens ten nadeele van
opdrachtgevers bleek te hebben verduisterd.
Öe man, wiens signalement per radio ver
spreid was. is gisteren te 's-óravenhage ge
arresteerd. Hij is naar Arnhem op transport
gesteld.
DE SIGARENWINKELS MORGEN
NIET OPEN TE AMSTERDAM.
Op het verzoek van de firma Martijn van
Dam, om hun sigarenwinkels a.s. Zondag,
met het oog op de te verwachten grooten
toeloop van vreemdelingen in Amsterdam
bij den voetbalwedstrijd NederlandBelgië,
open te mogen hebben, is afwijztnd beschikt
door B. en W.
EEN ERNSTIGE ZIEKTE IN ONZE
DENNENBOSSCHEN.
De Nederlandsche Heidemaatschappij
schrijft aan de N. R. Ct.
Dit jaar heeft zich op onrustbarende wijze
de dennenschotziekte in onze jonge bos-
schen verbreid. Deze ziekte wordt veroor
zaakt door een zwam, die in de naalden
woekert, waardoor deze bruin worden en af
vallen. Op de afgevallen naalden ontwikke
len zich de fructificatieorganen, die het vol
gende jaar voor verdere besmetting zorgen.
Zoolang de knoppen der dennen nog niet
gedood zijn, komen in Mei de nieuwe naalden
weer uit en wordt het bosch dus weer groen
en kan het zich herstellen, maar de geheele
beplanting heeft toch een armelijk uiterlijk'
en, wanneer de ziekte ook volgende jaren
aanhoudt, is ze verloren of wel ze wordt zoo
danig verzwakt, dat ze door insecten (den
nenscheerder, snuitkever) wordt gedood of
althans sterk gehavend.
In Drente is de schotziekte reeds eenige
jaren zoo sterk verbreid, dat de aanplant
van dennen bedenkelijk werd. In het midden
des lands kwam ze elk voorjaar slechts ma
tig voor, in Noord-Brabant en Limburg deed
ze tot nu toe zeer weinig schade.
Wie thans de Veluwe opgaat, zal daar op
veel plaatsen een bedroevend verschijnsel
waarnemen. Bij Arnhem, Woeste Hoeve.
Beekbergen, Laag Soeren, Stroe, Otterloo en
Hoenderloo, overal dorre, roodbruine bos-
schen. Het zijn vooral de jonge planten, die
er sterk van te lijden hebben. Ook in den
Achterhoek hebben de jonge dennenbosscüen
ernstig te lijden.
Noordelijk van den straatweg Apeldoorn-,
Amersfoort schijnt de ziekte minder hevig te
woeden, dan meer zuidelijk.
De dennenschotziekte is in de jonge be
plantingen reeds lang bekend. Ook op de
zaai- en verspeenbedden doodde ze in vroe
ger jaren in enkele weken millioen jonge
planten. Door besproeiing met zgn. Bor-
deaux'sche pap (kalkmelk met kopersulfaat)
heeft men daar de ziekte geheel onder de
knie gekregen. Of dit sproeien in de beplan
tingen practisch uitvoerbaar is en financieel
te verdedigen, staat te bezien.
In ieder geval wil de Nederlandsche Hei
demaatschappij het in overleg met den Plan-
tenziektekundigen dienst beproeven.
FONDSEN.
29 April
5 N. W S 1000 1932II
4H obl. Nederl 1000 17
4 idem f 1000 31
6 O.-Ind 1000 22 A
6 idem 100 '23
5% idem 1000 21 D
5 K idem 1000 17
4X idem 1000 30 11
Koloniale BaDk
Ned. Ind. Hand. Bank
Ned. Handel Mij. Cert v. 1000.
Alg. Kunstzijde Unie
v. Berkel's Patent.
Calvé Delft Cert
Küchenm. Acc.
Nederl. Ford
Ned. Kabelfabr.
Philips Gem. Bezit
Unilever
Anaconda
Beth Steel
Cities Service
Studebaker i
U. S. Steel
U S. Leather
Cult. Mij. Vorstenl.
Handelsver. A'dam
Javasche Cult.
Algen) Erplor Mij.
Boeton
Redjang Lebong
Dordtscbe Petr. gew.
Koninklijke 1000
Shell Union
A'dam Rubber
Serbadjadi
Holl. Am lijn
Java China Jap. Lijn
Ned. Scheepv. Unie
Stoomvaart Mij. Nederland
Deli Batavia Tab
Deli Maatij.
Oostkust
Senembab
Soutb. Pacific
Union Pacific
Prolongatie
*Ex-dividend.
10-VlG
100
93$
97$
634
524
614
26$
1H
49
U
117|
2414
1284
3*4
108/:c
2l9/i«
2;
34
384
'Wis
414
183|
129
120
114
1304
1494
5Vl6
65|
20
_34
51 i
127
115*
16»A«
1
1 Mei
2 Mei
3 Mei
4 Mei
5 Mei
100
1001
1007/16
1 OOB/16
100*
99;
iocb/i6
1C01/18
100
99;
98
97i%6
97?
96?
924
93?
92?
91
90
69?
704
69
92
93
92 i
92
90
98
97i
97
96
95
87
874
67
664
66
65?
69*
54
52
524
54
561/,
63J
62
621
64*
684
27
28
27
26
26?
16f
16?
15?
16
m
52
52
531
524
55?
1?
2
1^6
2
2?
1234
119
123?
122
125?
250
246
254
235*
261
136?
1324
135
134*
139?
89
88
90
89?
92?
11
104
ioi%8
11
22
207/:6
21»/s
21»/;o
22?
2'¥)6
213/ic
2nA«
2<Vi«
39/IO
34
3'/j
3?
3?
41
39V;o
40H>/18
374
41"/,a
6 Vis
6s/i«
6I/4
68/:6
6l/s
43
431/4
43
42?
«6
189?
188
192?
192*
196*
135
133
1344
134?
138
123
123?
122
1231
1271/,
114
11
nJ
12
127,
115?
113?
99*
954
97
135
134?
137
1554
1554
1551
154?
160
59/i«
5»/i»
5»/l«
3
5 V»
69?
69?
f-9 4
68
611/g
21
214
20?
194
21?
24
-
334
33
35
524
52
534
54*
58
51
514
52*
55?
61
1334
1294
130*
130
137
120
1164
U74
118
124
174
17?
174
132
129*
128?
135»
17»/i«
17
19Vie
l«5/l6
1 99/i8
68*%6
67?
69*
684
69?
1
1
1
1
i
