DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DnqetiikschOveczkfU
Hoofdcommissie der
Ontwapeningsconferentie.
Buitenland
No. 123
Vrijdag 26 Mei 1933
135e Jaargang
Overeenstemming inzake het vlootvraagstuh
voor den aanvang der wereldconferentie
welhaast onmogelijk geacht.
kritiek op het engelsche
vlootplan.
Nat. soc. demonstratie
Goering niet naar Londen.
Redevoering van von Papen
BRITSCHE BOYCOTT TEGEN
RUSLAND.
Wordt de handelsoorlog beëindigd.
Wat vandaag -de
aandacht trekt,
HET TARIEFBESTAND EN DE
KOERS VAN HET POND.
SIMON IN HET LAGERHUIS.
Brengt rapport nit over Genève.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N, ADEMA.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Nieuw ontwerp-verdrag
ingediend.
Namens de Britsche regeering heeft de
minister van buiteniandsche zaken, Sir John
Simon, de conferentie een nieuw ontwerp
verdrag voorgelegd voor de bepalingen be
treffende de veiligheidspolitiek van het Ont
wapeningsverdrag. Het voorstel heeft den
volgenden inhoud:
mgevaf van een schending of dreigende
schending van het pact van Kellog kan óf de
Volkenbondsraad óf een staat-onderteeke-
naar van het Ontwapeningsverdrag, die
geen lid is van den Volkenbond, een directe
beraadslaging voorstellen tusschen den Vol
kenbondsraad of de plenaire assemblée van
den Volkenbond en een anderen staat-onder-
teekenaar van het verdrag.
Een dergelijke beraadslagnig houdt in:
1. Gedachtenwisseling bij een dreigende
schending van het pact van Kellogg ter ver
mijding van een conflict en ter handhaving
van den vrede;
2. In geval van een schending van het
Volkenbondspact aanwending van allen in
vloed tot herstel van den vrede;
3. Indien het herstellen van den vrede on
mogelijk is geworden, vast te stellen, welke
partij verantwoordelijk moet worden ge
steld.
De Amerikaansche ambassadeur Norman
Davis legde bij de behandeling der veilig-
heidsbepalingen van het Engelsche ontwape
ningsplan een nieuwe principieele verklaring
af betreffende de veiliheidspólitiek der Ame
rikaansche regeering, volgens welke de Ver.
btaten verdere veiligheidsverplichtingen
voor de toekomst op zich nemen. Hij ver
klaarde, dat de Amerikaansche regeering de
volgende verklaring, welke nog voor de on-
derteekening van het Ontwapeningsverdrag
in haar definitieve redactie zou worden vast
gesteld, bij de ratificatie van het Ontwane-
ningsverdrag zal afleggen
Norman Davis wees er op, dat het Engel
sche voorstel een uitstekende uitwerking van
de bepalingen inzake de veiligheidspolitiek
beteekent en in volledige overeenstemming
staat met de laatste verklaring der Amerf-
kaansche regeering.
Critiek op het vlootplan.
In de hoofdcommissie der ontwapenings
conferentie werden gister de sinds vele
maanden afgebroken onderhandelingen in
zake de vlootkwestie hervat. In de debatten
zijn de bepalingen van het Britsche ontwa
peningsplan op sterken tegenstand der
meeste andere vlootmogendheden gestuit, al
leen de Ver. Staten steunden het plan. De
gedelegeerden van Frankrijk, Japan en
Sovjet-Rusland oefenden scherpe critiek uit
op het Engelsche voorstel. Massigli (Frank
rijk) wees er op, dat het Britsche plan groote
gaten en onduidelijkheden vertoonde en het
algemeen principe der kwalitatieve ontwape
ning opgaf. Hij trachtte aan te toonen, dat
het Engelsche plan in tegenspraak is met het
Londensche vlootverdrag. De Japansche ge
delegeerde critiseerde op scherpe wijze het
Britsche plan en verklaarde, dat Japan er
niet mede accoord gaat, dat de vlootverdra-
gen van Londen en Washington volgens het
Britsche voorstel werden genomen als basis
van de nieuwe vlootovereenkomst.
Dowgalewski, de gedelegeerde van Sovjet-
Rusland zeide, dat het Engelsche plan de on
gelijkheid tusschen de groote en de kleine
vlootmogendheden vereeuwigt. Het Britsche
plan is volgens Dowgalewski een bewape
ningsplan en geeft aan de groote mogendhe
den de volledige vrijheid hun respectieve
vlcoten te vergrooten.
De Italiaansche gedelegeerde Markies So-
ragna zocht te bemiddelen, doch stelde zich
hierbij op de basis van het Engelsche plan.
Slechts de Amerikaansche gedelegeerde Nor
man Davis verdedigde het Britsche plan en
verklaarde, dat de groote vlootmogendheden
reeds een uitnemend voorbeeld eener waar
achtige vermindering hadden getoond en dat
het Engelsche ontwapeningsplan beslist tot
een resultaat der conferentie zou kunnen lei
den.
De belangrijke tegenstellingen, die in de
hoofdcommissie bij de behandeling der
vlootkwestie aan den dag zijn getreden, heb
ben sterk de aandacht getrokken. Het blijkt,
dat hier nog groote onoverbrugbare tegen
stellingen bestaan, waardoor de mogelijkheid
over het afsluiten eenige overeenkomst nog
geheel in het duister ligt. Het ziet er naar
uit, dat overeenstemming inzake het vloot-
vraagstuk voor den aanvang der economi
sche wereldconferentie welhaast onmoge
lijk is.
Debatten in zake Engelsch
veiligheidsvoorstel.
De zitting van de hoofdcommissie der ont
wapeningsconferentie is bijna een uur te laat
begonnen, daar de nieuwe tekst van het En
gelsche verdrag voor de regeling van de vei-
ligheidskwestie nog enkele minuten voor den
aanvang der zitting vertrouwelijk is bespro
ken tusschen Simon en Paul Boncour.
Simon motiveerde in een lange redevoering
den tekst van het Engelsche verdrag, dat in
den geest is van de nieuwe Amerikaansche
verklaring en is aangepast aan den nieuwen
internationalen toestand.
Paul Boncour beperkte zich er toe het En
gelsche voorstel en de verklaring van Nor
man Davis een nieuwe veelbeteekenende bij
drage te noemen voor den wereldvrede.
De vertegenwoordigers der Kleine Entente;
Polen en Italië, legden hierna korte verkla
ringen af met betrekking tot h«SLnieuwe En
gelsche plan, de Rus Dowgalewski behield
zich het standpunt zijner regeering voor.
Ambassadeur Nadolny betuigde de in
stemming der Duitsche regeering met het
Engelsche voorstel evenwel op voorwaarde
van een onmiddellijk volgende effectieve ont
wapening.
De tweede lezing over het nieuwe Engel
sche voorstel is verdaagd tot Donderdag.
Ten slotte bracht Politis als voorzitter van
de veiligheidscommissie rapport uit over de
voorstellen in zake de bepaling „aanvaller".
Economische vraagstukken.
De Duitsche vertegenwoordiger in den
Raad van den Volkenbond von Keiler, heeft
den Raad van den Volkenbond rapport uit
gebracht over de deelneming van de econo
mische commissie van den Volkenbond aan
de economische wereldconferentie te Londen.
Na langdurige besprekingen heeft de econo
mische commissie besloten geen bijzondere
voorstellen aan de economische wereldconfe
rentie voor te leggen. Evenwel zullen de le
den van de economische commissie, ten deele
als vertegenwoordigers van hun regeeringen,
ten deele als vertegenwoordigers van de eco
nomische organisatie van den Volkenbond
aan de conferentie te Londen deelnemen.
De Duitsche vertegenwoordiger bracht
verder rapport uit over de conferentie van de
vier voornaamste uitvoerlanden van graan,
de Ver. Staten, Australië, Argentinië en Ca
nada, in welke tot beperking der graanpro-
ductie en van den graanuitvoer, liquidatie
van de graanvoorraden en contingenteering
van den invoer van graan in de Europeesche
landen als een voorloopigen maatregel be
sloten is. Een belangrijke stijging van de
graanprijzen zal naar de meening van be
doelde vier mogendheden een beslissende
stap voor de leniging van den nood in den
landbouw zijn en belangrijk tot overwinning
van de economische crisis op de wereld bij
dragen.
De vier mogendheden zijn overeengekomen
nog voor de conferentie te Londen opnieuw
bijeen te komen en aan de conferentie een uit
gewerkt plan voor een internationale rege
ling voor te leggen, waardoor samenwerking
tusschen de voornaamste uitvoer- en invoer-
staten van graan in Europa mogelijk zal
worden.
De Raad van den Volkenbond heeft zonder
debat het rapport van den Duitschen gedele
geerde voor kennisgeving aangenomen.
DUITSCHLAND EN HET
BUITENLAND.
Dollfuss over de
socialisten.
nationaal
De Oostenrijksche bondskanselier Doll
fuss heeft den redacteur buitenland van de
Evening Standard, George Slocombe, een
onderhoud toegestaan, waarin hij om. ver
klaarde: Het nationaal socialistische gevaar
is voorbij. Dollfuss vreest niet voor de na
tionaal socialisten in Oostenrijk of in
Duitschland. Hij zal Oostenrijks onafhanke
lijkheid beschermen tegen alle aanvallen van
binnen- of buiteniandsche zijde. In de laatste
dagen heeft werkelijk een wedergeboorte van
Oostenrijk zich voltrokken. De langen tijd
begraven trots van den Oostenrijker is her
leefd. Oostenrijk wenscht slechts in vrede en
vriendschap met Duitschland te leven. Het
zal evenwel geen bedreigingen dulden jegens
zijn politieke of economische onafhankelijk-
,Hoe^'el 'n rassenverwantschap bestaat
tusschen Oostenrijkers en Duitschers, hebben
de Oostenrijkers toch een andere opvatting
van het Germaansche ideaal dan de Duit
schers. Dollfuss verklaarde geen dictator te
zijn, maar democraat. Hij wil ook geen dicta
tuur in Oostenrijk instellen of de monarchie
herstellen. Hij heeft de deelneming der na
tionaal socialisten aan de Oostenrijksche re-
geering van de hand gewezen, omdat zij
geen Oostenrijksche, maar een buiteniand
sche partij vormen. Indien in Oostenrijk een
nationaal socialistische coalitie aan de
macht zou zijn, dan zou de Anschluss bij
Duitschland reeds voor drie vierde zijn vol
trokken Dollfuss zeide voorts, dat hij een
tweede bezoek aan Rome zal brengen en wel
waarschijnlijk met Pinksteren, om met Mus-
8ohni te spreken en het concordaat met het
Vaticaan te onderteekenen. Bovendien hoopt
fij met de economische wereldconferentie
naar Londen te gaan.
Invoering van een „landjaar".
De Kreuzzeitung publiceert een onder
houd met den Pruisischen minister van On
derwijs, Rust, waarin deze melding maakt
van een nieuw buitengewoon belangrijk
schoolplan, dat misschien in 1934 van
ti2^1 ,w,or^en- De minister verklaarde
o.m ik heb het voornemen gehad het ne-
?ne5,e. leerjaar van de volksschool reeds in
1933 te schrappen. Ik wilde daarbij het leer
plan voor de scholieren voortzetten, door de
jonge menschen een jaar op het land in ver
binding te brengen met den bodem en met
de kameraden van het landvolk. Een kabi
netsvoorstel was reeds voorbereid Kosten
voor het onderwijs en het onderhoud zouden
niet zoo hoog worden. De voeding vormde
natuurlijk een moeilijkheid. Met het oog op
den financieelen toestand heb ik voor dit jaar
van mijn plan moeten afzien. Voor het jaar
1934 evenwel worden voorbereidingen ge
troffen Het betreft ongeveer 360.000 scho
lieren. Rust verklaarde niet alleen te hebben
gedacht aan de geestelijke ontwikkeling,
maar in de eerste plaats aan de handhaving
van het Duitsche volkslichaam door een ster
kere verbinding met de natuur en den bodem.
Anti-Duitsche demonstraties op
de Lloyd-pier in New York.
Toen gisteren de Duitsche vertegenwoor
digers voor de wereldtentoonstelling in Chi-
cago met het Lloydstoomschip „Columbus"
aan de Lloyd-pier verschenen, werden zij
daar opgewacht door een duizendtal perso
nen, die roode vlaggen met zich meedroegen
en die schreeuwden: „Weg met Hitier". On
der geleide van de politie werden de twee
Duitsche vertegenwoordigers veilig wegge
bracht. De menigte werd uiteengedreven,
waarbij 15 demonstranten en 4 agenten van
politie werden gewond. In totaal werden 13
raddraaiers gearresteerd.
In het voorstadje Klein-Waddorf is giste
ren een nationaal socialistische betooging
gehouden, waaraan de SA en SS van Dan-
zig-West-Pruisen met ongeveer 6000 man
deelnam, terwijl verder nog verschillende
nat. soc. organisaties en bonden aanwezig
waren. Met de toeschouwers schat men het
aantal betoogers op 20.000 man. „Ober-
fuehrer" Linsmaver uit Danzig maand»
SA en SS aan tót ijzeren discipline en zette
uiteen, dat iedere onbezonnenheid tegenge
gaan moest worden als een verraad jegens
het Duitsche wezen van Danzig. Vervolgens
werd het woord gevoerd door den adjudant
van Adolf Hitier, Wilhelm Brueckner, die
uiteenzette, dat de verdrukking der nat. soc.
en der SA in Danzig door de regeering
Ziehm kan worden vergeleken met het
systeem ten tijde van Severing in Pruisen.
Nieuwe economische wetswerpen.
Het rijksministerie van financiën heeft
twee wetsontwerpen van economische poli-
tieken aard uitgewerkt, welke mogelijk reeds
in de vandaag te houden zitting van het
rijkskabinet behandeld zullen worden.
Het eene ontwerp betreft steun aan den
handeldrvijvenden middenstand tegenover
de groote concerns. De omzetbelasting zal
bij ondernemingen wier geheele omzet, met
inbegrip van de belastingvrije, meer dan
400.000 RM is, 5 bedragen; 2 zal ge
heven worden bij ondernemingen die niet
overwegend detailhandel drijven. Overtre
dingen worden met gevangenis gestraft.
Voelkischer Beobachter meldt, dat waar
schijnlijk ook een wetsontwerp aan de orde
zal komen, dat bizondere bepalingen zal be
vatten betreffende het vermogen van de
KP D.
Eën Engelsch blad had gemeld, dat rijks
minister Goering binnenkort naar Londen
zou gaan.
Van welingelichte zijde vernemen wij, dat
van een reis van Goering naar Londen tot nu
toe nog niets bekend is.
Naar aanleiding van een betooging op
Hemelvaartdag op den Iburg in het Teuto
burger Woud hield vice-kanselier von Papen
'n redevoering. De stichting van het rijk door
Bismarck en de klein-Duitsche oplossing,
aldus von Papen, lieten het Duitsche volk
achter in een versnippering die na het ver
drag van Versailles nog is toegenomen, zoo
dat tegenwoordig de Duitschers in Europa
over niet minder dan 20 staten verdeeld zijn.
Een derde deel van het Duitsche volk leeft
buiten de rijksgrenzen.
Wilson wist niets van den Oost-Europee-
schen gordel van gemengde volkeren, van
de onmogelijkheid om staats- en volksgren-
zen samen te doen vallen, toen hij voor Euro
pa het zelfbestemmingsrecht der volkeren
proclameerde. De Parijsche verdragen heb
ben de Balkaniseering van Europa versneld,
de haarden van onrust vermeerderd, de ver
splintering der volkeren bevorderd. De be
scherming der minderheden door den Volken
bond en het Haagsche gerechtshof heeft,
waar het noodig was geen werkelijke hulp
geboden. Het passieve beschermingsrecht
heeft gefaald, een actief volksrecht ontbreekt
Mihderhedenrecht is tot een leeg woorden-
idealisme geworden.
Waar ligt de fout? De staat zuigt het
volkswezen uit, laat niets eigens meer leven.
De krachtige staat heeft evenwel een leven
den tegenspeler noodig, het volkswezen, dat
uit bloed en bodem geestelijk leven draagt.
Staten ontstaan en vergaan. De historische
eenheid van lichamen en zielen, van taal en
zeden, die uit den aard van hun wezen buiten
den staat ligt, maakt het eigen bestaan uit
van het volkswezen. Dat heeft de jeugd voor
voeld, toen zij de sedert lang verstopte bron
van het volkswezen weer openlegde. Dat is
ook de gezonde trek in de juist begrepen, ras
gedachte: het denken in grondverbondenheid,
in familie, in geslachtsopvolgelijkheid en in
erfelijke afstamming.
Dat juist wij Duitschers de eerste stappen
doen naar een nieuwe staatsopvatting en een
nieuw uit het volk geboren denken, is geen
toeval. De Europeesche situatie en de verdee
ling van ons volk over talrijke staten een
noodlot, dat wij deelen met alle Oostelijke,
Centraal-Europeesche volkeren dwingt
ons tot voortdurend beschouwen van het pro
bleem, aan welks gebrekkige oplossing het
gebalkaniseerde Europa ziek ligt.
Toen de Duitsche rijkskanselier in zijn
groote buitenlandsch-politieke redevoering er
van sprak, dat het revolutionnaire buitenland
iedere germaniseering verwerpt en een bijzon
dere achting gevoelt voor het volkswezen der
kleine volken, heeft hij zich ook op buiten-
landsch-politiek gebied geestelijk revolution-
nair betoond. De gedachte van het eigen be
staan der volkeren zal een der groote revolu
tionnaire verworvenheden worden van het
na-oorlogsche Duitschland. Het mag niet
blijven bij een volkerenscheidend nationalis
me, maar het moet komen tot een volkeren-
verbindende beveiliging van het volkswezen.
Duitschland ziet de plicht deze verandering
in te leiden. Deze plicht vindt zijn oorsprong
in het groote verlangen naar vrede van het
Duitsche volk, in zijn verantwoordelijkheid
voor Europa en de noodzakelijkheid Cen-
traal-Europa te reorganiseeren, zonder
het te verwikkelen in oorlogsexperimenten,
waarvoor het aan de staatsgedachte hangen
de nationale denken een groote prikkel biedt.
Aangezien het zijn verantwoordelijkheid voor
Europa voelt, zal het zich er voor hoeden
oorlogsexperimenten uit te lokken.
Het liberaal-Westelijke denken moet wor
den afgelost door een nieuwe ordening, die
het naast elkander le e- der volkeren in ons
getourmenteerde werelddeel veilig stellen zal
NOODWEER BOVFN HET
WESTERWALD.
Groote schade aangericht.
Donderdagmiddag is boven het Wes-
tervvald in Duitschland een hevig on
weer losgebarsten, waarbij hagelkorrels
met een doorsnede van 3 tot 4 c.M. vie
len, zoodat de straten en wegen met een
dikken laag hagel waren bedekt. Op ver
schillende plaatsen lag de hagel 5 tot
10 c.M. hoog. Behalve de schade, die
werd aangericht aan het te velde staan
de gewas, wérd ook veel schade aange
richt aan de bloesems der vruchtboo-
men, die voor het grootste gedeelte af
vielen. In het dorp Elgert sloeg de blik
sem in een schuur, waardoor brand ont
stond. Ondanks den stroomenden regen
brandde de schuur geheel af. Ook een
tweede schuur werd een prooi der vlam
men. Tijdens het blussehingswerk wer
den eenige personen gewond.
In politieke kringen neemt men aan, dat
na aankomst van den Russischen Volkscom
missaris, Litwinov, in Londen de kwestie
der Russich-Engelsche betrekkingen ernstig
met de leiders der Britsche regeering zal
worden besproken. Rusland heeft de Engel
sche regeering laten mededeelen, dat het
den handelsoorlog zou willen beleggen. De
Russische regeering is bereid de beide inge
nieurs der Vickers maatschappij Mac
Donald en Thornton uit de hechtenis te ont
slaan. wanneer de Britsche regeering den
Conferenties te Genève. (Dag.
Overzicht.)
Het voorloopige verdrag tusschen
China en Japan is onderteekend;
een definitieve wapenstilstand spoe
dig verwacht. (Buitenland.)
Ernstig spoorwegongeluk in de
buurt van Londen; talrijke dooden
en gewonden. (Buitenland.)
Vliegtuigongevallen in Spanje en
Duitschland; vier personen om het
leven gekomen. (Luchtvaart.)
Te Broek op Langendijk is een
jongetje onder een auto geraakt en
gedood. (Stad en Omgeving).
Zwembad de Karperton in de
Bergermeer geopend. (Stad en Om
geving).
Uitspanning „De Bedriegertjes" te
Bergen geopend. (Stad en Omgeving)
Plannen viering 300-jarig bestaan
polder Schermeer. (Stad en omge
ving.)
Openluchtsamenkomst vrijzinnig*
godsdienstigen te Alkmaar. (Kerk
er. School).
Complot ontdekt tot handel in
blanke slavinnen. (Binnenland).
Drie woningen afgebrand te Gou-
tum in Friesland; idem bij Groessen
(Geld.) (Binnenland.)
Het paedologisch instituut te Am
sterdam geopend. (Binnenland.)
Doodelijk ongeluk op een onbe-
waakten overweg te Ruurlo. (Bin
nenland.)
Eenige doodelijke verkeersonge
vallen. (Binnenland.)
Go ahead verliest thuis van Velo
citas. (Sport en Wedstrijden).
(Zie eerder e.v. laatste berichten).
economischen boycott tegen Rusland op
geeft.
De minister van financien, Chamberlain
deelde in het Lagerhuis mede, dat wanneer
iets onverwachts zou geschieden met be
trekking tot de valuta-niveaux tijdens den
duur van het tariefbestand de organisatie
commissie van de economische conferentie
ongetwijfeld bijeen zou komen teneinde te
overleggen over de dan te nemen maatrege
len.
De Engelsche minister van buitenland-
sche zaken Simon is gisteravond laat uit
Genève te Londen aangekomen. Hij zou het
vandaag in het Lagerhuis beginnende debat
over de buiteniandsche politiek inleiden en
van te voren in een buitengewone zitting
van het kabinet verslag doen van de onp
wikkeling van den toestand te Geneve. Het
Lagerhuis zal zich v.n.1. bezig houden met
de ontwapeningskwestie, het vier-mogend-
hedenpact en verschillende economische
kwesties in verband met de economische
wereldconferentie. Misschien komt ook nog
de toestand in het verre Oosten ter sprake
GANDHI'S VOEDSELSTAKING.
De 15de dag zeer zwak.
Mahatma Gandhi was Woensdag, den
15den dag van zijn voedselstaking, zeer
zwak. Voor de eerste maal was hij niet
in staat zich te wasschen. Hij is even
wel optimistisch gestemd en verklaard'
nog groote energie te hebben.
FRITS ROTTER UIT LIECHTEN
STEIN GEVLUCHT.
Nog geen spoor bevonden.
In de bladen komt een bericht voor
overgenomen uit een blad uit Feldkir-
chen volgens hetwelk Frits Rotter sinds
eenige dagen spoorloos verdwenen is.
Verleden week heeft hij nog ernstig
ziek te bed gelegen. Dezer dagen zou
hij met een onbekenden wagen uit Va-
duz ziin vertrokken. Hij zou zijn beken
den niet op de hoogte hebben gesteld
van zijn vertrek.
Tot nu toe is men er nog niet in ge
slaagd vast te stellen, waar Frits Rotter
zich bevindt. Aan de eene zijde denkt
men dat Rotter naar Zwitserland is ver
trokken, doch aan den anderen kant
wordt de mogelijkheid niet uitgesloten
geacht, dat Frits Rotter op gewelddadige
wijze is gedwongen zich naar een ande
re plaats te begeven.
