DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Een succes van den Volkenbond ^Buitenland W. M. H. PELS ZOON, ALKMAAR. No. 124 Zaterdag 27 Mei 1933 135e Jaargang iDjaqdiikschOvecziclit Het oorlogsgevaar tusschen Columbia en Peru uitgeschakeld. Wat er gebeurd is. Wat vandaag de aandacht trekt De Oosterspoorweg. LKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2.— tranco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIES Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Directeur: C. KRAK. Dit nummer bestaat uit drie bladen. De Volkenbond is geen lichaam, dat bi- 2onder vlot en gemakkelijk werkt. Integen deel, steeds duren de besprekingen eindeloos lang en maar al te dikwijls is het resultaat dan nog een teleurstelling. Herhaaldelijk is dan ook de opmerking gemaakt, dat de Vol kenbond geen krachtig; licham kon zijn, zoo lang hij niet de beschikking had over een internationale weermacht. Of dat laatste nu wel zoo wenschelijk is, mag betwijfeld worden, al zou in vele gevallen door een krachtig leger als dreigement veel bereikt zijn kunnen worden. Echter, heel gemakke lijk zou dan het recht van den sterkste kun nen gelden, wat nimmer goed te keuren valt. Maar ook zonder een leger kan de Volken bond nuttig werk doen. Ook zonder een leger kunnen sucessen geboekt worden. En zoo kunnen wij sedert gisteren weer een nieuw succes aan het eerelijstje van den bond toe voegen: het einde van den oorlog zonder oorlogsverklaring, die sedert een paar maan den tusschen Columbia en Peru bestond De gedelegeerden van deze beide Zuid-Ame- rikaansche staten hebben gisteravond, zoo lezen wij in het Hbld., in een uitsluitend van deze plechtigheid gewijde bijeenkomst van den Volkenbondsraad het accoord ondertee kend, dat aan hun militaire verwikkelingen een einde maakt. De voorgeschiedenis. Men weet, aldus dit blad, dat de moeilijk heden ontstaan zijn, doordat in September 1932 Peruaansche benden het aan Columbia toebehoorende Leticia bezet hadden en de Peruaansche regeering deze Peruann in be scherming nam, toen Columbia van zijn goed recht gebruik welde gebruik maken om de in dringers met de gewapende macht uit het Columbiaansche grondgebied te verdrijven. De Peruaansche regeering verklaarde het tusschen Columbia en Peru gesloten verdrag waarbij Leticia aan Columbia was toegekend voor ongeldig en eischte Leticia terug De regeering van Columbia heeft van den be ginne af een politiek in strikte overeenstem ming met het volkenbondsverdrag gevoerd en zich onmiddelijk tot den raad gewend met het verzoek de zaak op grond van artikel 11 te behandelen. De raad heeft in dit gevai niet geaarzeld terstond die partij in het gelijk te stellen, die inderdaad gelijk had namelijk Columbia. De raad gaf aan Peru te kennen, dat dit land niet bevoegd was zich met ge wapende macht tegen Columbia te verzetten wanneer de Columbiaansche regeering des noods met geweld de Peruaansche indringers uit zijn grondgebied zou willen verdrijven. Tegelijkertijd noodigde de raad Columbia en Peru uit, terstond na ontruiming van Leticia door Peru, met elkaar in directe onderhan delingen te treden over een vriendschappelij ke regeling van alle tusschen beide landen bestaande moeilijkheden. Columbia aan vaardde de aanbevelingen van den volken- bondsraad terstond, doch Peru weigerde dit ïe doen. Toen ook de pogingen van de Ame rikaansche regeering en van de nabuursta- ten van de strijdende landen het geschil niet konden oplossen deed Columbia een nieuwe poging bij den volkenbond en verzocht de toepassing van art. 15 van het volkenbonds verdrag, waardoor de aanbevelingen van den raad een meer dwingend karakter zou den verkrijgen. Op 18 Maart heeft de raad dan ook arti kel 15 toegepast en eenstemmig het rapport der raadscommissies van drie aangenomen, volgens hetwelk Leticia door Peru zou moe ten worden ontruimd en Leticia door een volkenbondscommissie zou worden bestuurd, terwijl directe onderhandelingen, desnoods met behulp van den volkenbondsraad, door beide partijen zouden moeten worden gevoerd om aldus het bestaande meeningsverschil uit den weg te ruimen. Columbia aanvaardde weder het rapport, Pero echter niet. De gede legeerde van Peru verliet zelfs protesteerend de vergaderzaal van den raad, zoodat men vreesde, dat Peru het voorbeeld van Japan zou volgen en uit den Volkenbond zou tre den. Het is echter geheel anders geloopen. De regeering is sedertdien tot bezinning geko men. De raadscommissie kon op 3 April weer de betrekkingen met den gedelegeerde van Peru hervatten over de mogelijke aanneming van de raadsresolutie en over de wijze van uitvoering geven daaraan. Een bezoek te Lima van een Columbiaansch diplomaat aan den president, die persoonlijk met hem be vriend was, zorgde voor de rest. Peru aan vaardde de aanbevelingen van den volken bond en gisteren werd het accoord in een openbare raadsvergadering onder leiding van den gedelegeerde van Mexico ondertee kend. Voldoening der raadsleden. Nadat gisteren de gedelegeerden van Co lumbia en Peru evenals de Mexicaansche raadsvoorzitter het accoord hadden onder teekend, hebben de vertegenwoordigers der beide geschil hebbende partijen en vervolgens alle raadsleden hun groote voldoening over dit volkenbondssucces uitgesproken, dat te danken is zoowel aan de vredelievende ge zindheid van de beide partijen als aan de groote toewijding en onpartijdigheid en rechtvaardigheid van de volkenbondsorganen en wel in de eerste plaats het secretariaat, met sir Eric Drummond en vooral de Mada- riaga die zich bij het streven om een oplos sing te vinden zeer verdienstelijk hebben ge maakt. Natuurlijk werd daarbij van vele zij den de hoop uitgesproken, dat Bolivia thans het goede voorbeeld van Peru zal volgen en eveneens de aanbevelingen van den Volken bond zal aannemen. De gedelegeerden van Columbia en Peru, waarvan vooral de heer Santos van Colum bia door zijn dichterlijke, fijngevoelige en tactvolle beschouwing een diepen indruk maakte, verzekerden namens beide regeerin gen dat nu het oorlogsgevaar was afgewend en de normale betrekkingen tusschen beide landen hersteld zijn. worden op voorwerpen, die door misdaad verworven zijn of gebruikt worden dan wel bestemd zijn voor misdaden. Deze bepaling geldt dus ook voor hoogverraad, als hoeda nig de regeering ook de communistische ac tiviteit beschouwt. Verder werd nog aangenomen een tweede wet tot wijziging van de wet op het stad houderschap met betrekking tot het benoe men en ontslaan van ambtenaren, het verlee- nen van gratie e.d. Ten slotte werd een wet aangenomen inzake belasting op motorboo ten, terwijl tevens werd besloten de zee scheepvaart tot 20 millioen R.M. uit rijks middelen ter beschikking te stellen. Ontginning van woeste gronden. In het rijksministerie voor voedingswezen en landbouw is onder voorzitterschap van staatssecretaris von Rohr de rijkscommissie voor veencultuur en ontginning van woeste gronden. Vanwege 't rijksministerie voor voe- leiding van den Duitschen Arbeidsdienst, ter bespreking van de noodzakelijkheid en de mogelijkheden van ontginning en in cultuur brengen door den Arbeidsdienst van woeste gronden. Vawege het rijksmiisterie voor voe dingswezen werd medegedeeld, dat nog 3 tot 3y% millioen H.A. veengrond en woeste gronden ontgonnen kunnen worden. Voor 30 September a.s. zullen door den Arbeidsdienst ongeveer 300.000 vrijwiligers, vanaf 1 Juni 1934 ongeveer 350.000 arbeidsdienstplichti- gen en vanaf 1 April of 1 Juli 1934 ongeveer 700.000 arbeidsdienstplichtigen in diénst ge nomen zijn. DOOR DEN BLIKSEM GEDOOD. Onweer in Duitschland. Bij een hevig onweer in Wurtemberg zijn een boer en een boerin, die zich op een veld bevonden, door den bliksem getroffen en op slag gedood. De bliksemstraal had zulk een kracht, dat hij een ongeveer anderhalven me ter diep gat in den bodem sloeg. BOTSINGEN MET NATIONALISTEN TE BUENOS AIRES. Twee dooden Verschillende nationalistische vereenigingen hebben hulde gebracht aan de herinnering van San Martin, na afloop waarvan het tot botsingen kwam met tegenstanders. De ernstigste botsing vond plaats voor het gebouw van het dagblad ,,La Fronda waar hevig werd gevochten, met het resultaat, dat twee personen werden gedood en drie gewond. DE GEBEURTENISSEN IN DUITSCHLAND. N.S.B.O. en vakvereenigingen. De leider der Duitsche bediendenorganisa ties, Walter Schumann, geeft de volgende uiteenzetting betreffende de verhouding tus schen N.S.B.O. en vakvereenigingen. De vakvereenigingen vormen de economische, de N.S.B.O. de politieke vertegenwoordiging der arbeiders in de bedrijven De N.S.B.O. heeft niet het recht zich te mengen in het vakvereenigingsbestuur De gevolmachtigen der N.S.B.O. ontvan gen hun instructies slechts van het Duitsche arbeidsfront of van de gevolmachtigden der N.S.B.O. bij de centrale instanties der ver schillende organisaties. De N.S.B.O. is en blijft de stoottroep der Duitsche arbeiders. Het wordt daarom onge- wenscht geacht, dat in vakvereenigingen ge organiseerde arbeiders thans nog toetreder, tot de N.S.B.O. Communistische aanslag op levensmiddelendepot der S.A. Door de groote opmarsch der S.A. op Zon dag a^. ter gelegenheid van de Schlageter- herdenking is een groote hoeveelheid levens middelen noodig. Gistermorgen is op de op slagplaats, welke door S.A.-mannen werd bewaakt, een aanslag gepleegd. De leider van de wacht, vond na een ronde een der kameraden bewusteloos en gewond op den «rond liggen. De man verklaarde door com munisten te zijn overvallen. Toen de S.A.- man den „verdachten persoon" had gesom meerd en deze niet bleef staan, loste hij een schot. Op hetzelfde moment kreeg hij een slag tegen het hoofd, waardoor hij op den grond viel. De daders ontkwamen. De politie stelt een onderzoek in. De S.A.-man ligt in het ziekenhuis. Italiaansche orde voor Goering. Donderdagavond heeft de Italiaansche ambassadeur een diner gegeven, waar o.m. aanwezig waren de Pruisische premier Goe ring, staatssecretaris Koerner e.a. Namens den koning van Italië overhandigde de Ita liaansche ambassadeur Goering het groot kruis van den Heiligen Mauritius en Laza rus. Nog eenige aanwezige hooggeplaatste ambtenaren kregen onderscheidingen. De kabinetszitting. Officieel wordt medegedeeld: In de zitting van gister van het rijkskabinet bracht aller eerst de rijksbankpresident dr. Schacht rap port uit over zijn reis naar Amerika en En geland en over de met president Roosevelt en met Amerikaansche en Engelsche bank- kringen gevoerde onderhandelingen. Vervolgens behandelde het rijkskabinet in een zitting, die bijna 5 uur duurde buiten- landsche politieke en economische vraagstuk ken. Er werd een wet aangenomen over de Gleichschaltung van de raden van toezicht van corporaties en een wet betreffende het in beslag nemen van communistische vermo gens. Bij de laatste wet is men uitgegaan van het feit, dat par. 40 van het wetboek van strafrecht bepaalt, dat beslag gelegd kan SIR JOHN SIMON IN HET LAGERHUIS. De onderhandelingen in Geneve. Sir John Simon heeft in het Lagerhuis een verklaring afgelegd betreffende de onderhan delingen in Geneve. Hij zeide dat de Engelsche regeering de boodschap van Roosevelt aan de staatshoofden op de wereld toejuicht. De wereld moet prac tische resultaten in Geneve zien op grond van een gemeenschappelijk handelen. Wanneer de staten elkander begrijpen en een kwalitatieve verlaging der bewapening invoeren, dan zal Engeland medewerken door er op aan te drin gen dat het Britsche ontwapeningsplan alge meen zal worden aangenomen. Simon voegde er aan toe, dat Engeland reeds op groote schaal zijn bewapening heeft ver minderd. Daarom kan Engeland zonder alge meen verdrag niet verder gaan. Het heeft evenwel in het ontwerp-ontwapeningsverdrag dat de staten thans hebben aangenomen, aan getoond hoe belangrijk deze stap is voor een verdere verlaging, mits de andere staten zich daarbij aansluiten. Engeland erkent de recht matigheid der bezorgdheid voor de toekomst welke zekere staten hebben. Deel I van het Engelsche plan behandelt deze kwestie. Enge land heeft met de Vereenigde Staten zijn be reidwilligheid uitgesproken zich met andere naties der wereld te verstaan om de veiligheid te bevorderen. Engeland heeft reeds verplich tingen aangenomen op grond van het Volken bondsstatuut en het vedrag van Locarno. De huidige Engelsche regeering zal alles doen om deze verplichtingen na te komen. De interna tionale ontwapening hangt af van de politiek. De debatten in het Lagerhuis Lansbury verklaarde na de rede van Simon uit naam der oppositie niet tevreden te kunnen zijn met de reserves van Sir John Simon met betrekking tot de veiligheidspolitiek en eischte, dat middelen en wegen zouden worden gezocht om een aanvaller nauwkeurig te kun- nen vaststellen. Vervolgens wees spr. op de belofte der geallieerden om na de ontwapening van Duitschland eveneens te ontwapenen waaraan nog geen gevolg was gegeven, terwijl zelfs nog geen aanstalten gemaakt werd hiertoe. Sir Austen Chamberlain gaf uitdrukking aan zijn volledige tevredenheid over de mededee lingen van den minister van buitenlandsche zaken en waarschuwde hem in te gaan op de wenschen van Frankrijk en andere staten in. zake nauwkeurige begripsbepaling van den aanvaller. Verder deed spr. een beroep op Simon aorg voor te dragen de vrije hand te houden De Fransche wenschen zijn practisch niet uit voerbaar en onverstandig. Wat Duitschland be treft zeide spr., dat de rede van Hitier, wan neer men daar vertrouwen aan kon schenken, een goed voorteeken vormde voor een verbete ring van de betrekkingen tusschen Duitschland en de wereld. Verder sprak Chamberlain er zijn verbazing over uit, dat in Duitschland nie mand van verantwoordelijke zijde iets had te ruggenomen van de rede van von Papen. Spr. hoopte, dat de rede van Hitier beschouwd kon worden als een stilzwijgende weerlegging van die van von Papen. Men moet voorzichtig te werk gaan, wanneer men Duitschland bij ge deelten de rechtsgelijkheid wil toekennen. Ten slotte legde Sir John Simon nog een korte verklaring af over de politiek, die Enge land zal volgen op de economische wereldcon ferentie. De Engelsche staatslieden gaan naar de conferentie, niet als dogmatici, zij gelooven veeleer, dat resultaten gemakkelijker te be reiken zijn wanneer zij goed voorbereid ter conferentie verschijnen en vastbesloten zijn te geven en te nemen. De economische en ont wapeningsproblemen zijn onscheidbaar met elkander verbonden. Alleen door algemeene overeenstemming en samenwerking kan de welvaar tder wereld weer worden hersteld. HET VIERMOGENDHEDENPACT. Besprekingen in den Franschen Senaat. De comissie voor buitenlandsche zaken van den senaat heeft zich gisteren uitvoerig bezig gehouden met het pact der vier mo gendheden. De voorzitter, Henri Béranger, bracht rapport uit over den stand der onder handelingen en deelde mede, dat de Fran sche eischen voor een deel op tegenstand stieten, vooral in verband met artikel 16 van het sanctieartikel van het Volkenbondssta tuut, het verbinden van de rechtsgelijkheid met de veiligheid en ten slotte de economi sche samenwerking van Europa. De commis sie gaf haar voorzitter opdracht den premier en den minister van buitenlandsche zaken te verzoeken zoo spoedig mogelijk "voor de com missie van buitenlandsche zaken te verschij nen om rapport uit te brengen over het pact der vier mogendheden en de economische wereldconferentie. In welingelichte Fransche politieke krin gen verluidt, dat Frankrijk in aansluiting op de onderteekening van het pact der vier mogendheden aan de Kleine Entente en Po len een schrijven zal richten, waarin het dezen staten onwrikbare trouw verzekert en belooft te allen tijde voor gebiedsbelangen in de bres te zullen springen. Onderhoud van Daladier met Herriot. Daladier heeft gistermorgen met den voorzitter der commissie voor buitenland sche zaken, Herriot. een onderhoud gehad over het Viermogendhedenpact, waarbij Her riot heeft gewezen op de bezwaren welke hiertegen in de commissie waren naar voren gebracht. Later ontving Daladier den Pool schen gezant. In de fractie der radicaal-socialisten is geen besluit genomen ter zake van het Vier mogendhedenverdrag. Besprekingen te Londen. Het verluidt dat de kwestie van het Vier mogendhedenverdrag gisteren in Londen verder is besproken in aanwezigheid van Sir John Simon. Het ontwerp wordt door de Britsche en Fransche regeeringen verder be sproken. DE ECONOMISCHE WERELDCONFERENTIE, De Amerikaansche leden der delegatie naar de Londensche economische wereldconferentie hebben Vrijdag onder voorzitterschap van Roosevelt een vrij langdurige bespreking ge houden. Tot leden zijn tot nu toe benoemd staatssecretaris Huil, als leider der delegatie voorts de democratische senator Pittman, Mac Reynold en de vroegere gouverneur Cox. Bin nenkort zullen nog twee leden worden be noemd. DE GOUDEN STANDAAD? Wordt deze door Amerika verlaten. De voorzitter van de commissie voor het bankwezen van het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden, Steagall, heeft Vrijdag een wetsontwerp ingediend, volgens hetwelk de Ver. Staten den gouden standaard voor goud zouden verlaten. Tegelijkertijd wordt ge meld, dat Roosevelt gunstig tegenover zulk een voorstel staat. Door dezen maatregel zullen de schulden der buitenlandsche mo gendheden betaalbaar zijn in wettige betaal middelen in plaats van in goud. Het door Steagall ingediende wetsontwerp inzake de permanente opheffing van den gouden standaard beteekent practisch, dat alle particuliere en openbare goudclausules worden opgeheven. Verder worden volgens dit ontwerp alle Amerikaansche en buiten landsche verplichtingen, waaronder ook de oorlogsschulden, de rentedienst voor Ame rikaansche leeningen, douanerechten etc. be taalbaar in Amerikaansche papierenvaluta. Men acht het zeker, dat het wetsontwerp, dat een deel van Roosevelts program zou vormen, in het congres zal worden aangeno men. Gisteren is een wetsontwerp in gediend, voigens hetwelk de Ver eenigde Staten den gouden standaard zouden verlaten. (Bui tenland). Geweldige boschbrand in Japan; honderden personen omgekomen. (Buitenland). Vrede tusschen Columbia en Peru. (Dag. Overzicht) Sportvliegtuig neergestort bij het station te Almelo. (Luchtvaart). Schoolvliegtuig gevallen op het vliegveld Eelde. (Luchtvaart). De piloten van de K. L. M. trekken hun ontslagaanvrage in. (Lucht vaart). Te Laren een arbeider onder zand bedolven. (Binnenland). Een onrustige avond te Alkmaar. (Stad en omgeving). (Zie verder e.v. laatste berichten STEEDS VOORAAN EN BOVENAANi Voorburgper flesch f 2.10 Advocaat vanaf 1.60 MANDORO- 2.20 Dubb. Marasquin - 2.15 Citroenjenever 2.25 VRAAGT PRIJSCOURANT. TEL. 207. KOORSTR. 49/51. Koersstijging op de beurs te New-York. Na het bekend worden van het Steagall- wetsontwerp inzake het permanent verlaten van den gouden standaard, liepen de aan deden enkele minuten voor het sluiten van de beurs met 110 punten op. HET PROCES MORGAN. Onderzoek tot Woensdag verdaagd. In het verdere verloop van het onderzoek in de zaak-Morgan heeft de ambtenaar van het O.M. Pecora vastgesteld, dat de Mor- gan-bank in 1929 de United Corporation, een holding company, heeft opgericht en door haar bemiddeling tientallen openbare nuts bedrijven in de Ver. Staten liet controleeren. Door de uitwisseling van waardelooze acties der United Corporation tegenover volwaar dige aandeden der dochtermaatschappijen verdiende de bank van Morgan meer dan 12 millioen dollars. Het hoofdkantoor der United Corporation, dat te Newark (New-Jersey) was gevestigd, bestond slechts uit een president en een vice- president, die evenwel steeds afwezig waren, evenals een secretaresse en eenige kantoorbe dienden. Niettemin controleerde de merk waardige maatschappij honderden millioe- nen dollars. In totaal controleerde United Corporation in December 1932 592 millioen dollars. Het onderzoek is verdaagd tot Woensdag. DE TOESTAND IN NOORD-CHINA, De overeenkomst 29 Mei ior- meel geteekend? Door het voorloopige wapenstilstandsver drag tusschen de Chineesche en Japansche bevelhebbers, dat in den ochtend van den 25sten Mei in Hwaijoe, halverwege tusschen Miyoen en Tsjang Ping is gesloten, is, vol gens mededeeling van het ministerie van buitenlandsche zaken de toestand in Noord* China aanmerkelijk verbeterd. De overeen komst zal op 29 Mei formeel worden getee kend. De plaats, waar dit zal geschieden, is nog niet vastgesteld. De onlusten in Tientsia. De anti-Japansche onlusten in Tientsin konden, ondanks alle door de Chineesche po litie tot nu toe genomen maatregelen, nog niet worden onderdrukt. Donderdagavond werden de Japansche zaken door Chineezen geplunderd. In een Japansche school werd een bom geworpen. De Chineesche politie heeft thans den grooten staat van beleg voor Tientsin afgekondigd. Uit Peking wordt bericht, dat Vrijdag in het gebouw der Japansche legatei een be raadslaging heeft plaats gehad van Chinee sche met Japansche vertegenwoordigers. Be sloten werd een bizondere gemengde com missie te vormen onder leiding van een offi cier van den Japanschen generalen staf ten einde den toestand aan het front te contro leeren en conflicten in den kiem te verstik ken. De regeering van Mandsjoekwo heeft be sloten den Chineeschen Oosterspoorweg te koopen van de regeering der Sovjet-Unie.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1