DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Joden in Opper-Silezië.
No. 132
Woensdag 7 Juni 1933
135e Jaargang
DaqeÜiksch OjuetzicfU
De petitie-Bernheim door den Volkenbonds
raad aangenomen met stemonthouding van
Duitschtand en Italië.
Slot der raadsdiscussies.
ffiuUeniand
Wat vandaag de
aandacht trekl..,,
ALKMAARSCHE COURANT
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar j 2.—,
tranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven Irancc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telel. 3, redactie 33.
Hoofdredacteur: Tj. N, ADEMA.
Directeur: C. KRAK.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Een draadloos bericht uit Geneve aan het
Hbld. meldt, dat de Volkenbondsraad het
rapport van de commissie van drie inzake
den status van de Joden in Opper-ilezië heelt
aangenomen. De gedelegeerden van Duitsch-
iand en Italië onthielden zich van stemming.
In het rapport wordt gezegd, dat verschei
dene anti-Joodsche wetten, zooals deze in
Opper-Silezië worden toegepast, in strijd
zijn met de bepalingen aangaande de min
derheden in de conventie van Geneve van
1922 en compensatie vereischten ten opzichte
van hen, die onder de anti-Joodsche bepa
lingen lijden.
o
In aansluiting op het bericht van aanne
ming van deze petitie-Bernheim meldde de
correspondent van bovengenoemd blad gis
teravond nog de volgende bijzonderheden:
Zooals men verwacht had, bracht het slot
van de discussies over de petitie-Bernheim
geen sensatie mee. De pers was dan ook
slechts matig vertegenoordigd en alleen het
publiek was nog in vrij grooten getale naar
de vergadering gekomen.
Begrijpelijkerwijs kon de Duitsche verte
genwoordiger von Keiler zich niet aanslui
ten bij het advies, dat de juristencommissie
Bourquin (België). Huber (Zwitserland),
Petroso (Spanje) had uitgebracht, volgens
hetwelk, tegen de Duitsche opvattingen in,
de petitie voor behandeling in den raad ont
vankelijk was verklaard. Hij zou zich dus
van stemming over het ontwerp van Lester
onthouden.
Zooals men zich herinnert heeft de raad
dezelfde juristencommissie, die enkele weken
geleden een advies ten nadeele van Polen
uitbracht, wederom in deze aangelegenheid
om een interpretatie van de Geneefsche min-
derhedenconventie gevraagd. Het was dan
ook moeilijk voor den Poolschen gedelegeer
de zijn volle instemming met hef advies te
betuigen. Hij verklaarde de reserves, die hij
destijds inzake de te ruime interpretatie van
dit verdrag had gemaakt, te handhaven,
doch in het algemeen het rapport te kunnen
aanvaarden.
De Italiaansche gedelegeerde steunde dit
maal het Duitsche raadslid in zijn stemont
houding.
Massigli merkte op, dat de openbare mee
ning alleen door deze gedeeltelijke oplossing
van het probleem niet gekalmeerd zou zijn.
maar hij was toch blij, dat de Duitsche re
geering zich eens heeft verklaard met de be
langrijkste passage van het rapport. Ook
Eden verloor den tijd niet met lange redevoe
ringen. Alleen maakte zich het Tsjechische
raadslid Osusk hieraan schuldig, die zich
geroepen voelde het heele vraagstuk van de
Jodenvervolging nogmaals aan te roeren en
de hoop uitsprak dat de a.s. volkenbondsver
gadering het probleem in zijn geheelen om
vang zal behandelen.
De Noor Lange maakte een van de beste
opmerkingen van den dag, toen hij er op
wees dat de verontschuldiging, dat maatre
gelen bij vergissing door ondergeschikte
ambtenaren worden genomen, bijna klassiek
begint te worden, en hij stelde voor dat die
ambtenaren ingelicht worden over de inter
nationale verplichtingen.
Hiermede is deze kwestie van de raads-
agenda af, maar het vraagstuk der Joden
vervolging zal stellig wel weer voor de a.s.
vclkensbondsvergadering komen.
Afscheid van Sir Eric Drummond.
De raadsvoorzitter verklaarde vervolgens,
dat deze de laatste raadszitting is geweest
waaraan Sir Eric Drummond heeft deelge
nomen. Hij wilde niet opnieuw de groote
verdiensten van den eersten secretaris-gene
raal van den volkenbond uitvoerig in herin
nering brengen, maar hem slechts namens
den raad voor zijn werkzaamheden bedan
ken en wenschte hem het beste toe voor de
toekomst.
Sir Eric herinnerde aan het onderscheid
tusschen de eerste raadszitting in 1920 en
thans. Hij bedankte den raad voor het ver
trouwen, dat dit lichaam hem heeft geschon
ken en hoopt dat die goede samenwerking
ook in de toekomst tusschen zijn opvolger en
den raad zou kunnen voortbestaan.
In zijn rede uitte Drummond ook nog het
vertrouwen, dat thans spoedig een ontwa
peningsconventie zal kunnen onderteekend
werden. Op interessante wijze besprak hij de
ervaringen, die hij in zijn werkzaamheid
van bijna 14 jaar te Geneve had opgedaan
met betrekking tot internationale onderhan
delingen. Zijn ervaring had hem bevestigd
dat noch het Volkenbondssecretariaat noch
de regeeringen moeten trachten de wederpar
tij door trucs te overtroeven. Voor een succes
bij moeilijke onderhandelingen is een aller
eerste vereischte. dat alle partijen openhartig
tegenover elkander de waarheid spreken en
niet weigeren hun kaarten op tafel te leggen,
zooals helaas nog te vaak geschiedt.
AFGHAANSCH GEZANT
VERMOORD.
Een Wolff-bericht uit Berlijn aan het
Hbld. meldt, dat een jonge Afghaan, Kemal
Syed, gisteren den Afghaanschen gezant
verzocht te spreken. Hij werd bij den gezant
toegelaten en loste bij het binnentreden van
de kamer vijf schoten op hem. De gezant
werd zeer ernstig getroffen. De dader, die
gearresteerd werd, weigert de reden van zijn
daad op te geven.
Omtrent den aanslag op den Afghaan
schen gezant sirdar Mohammed Aziz Chan,
den 55-jarigen oudsten broeder van den
tegenwoordigen koning van Afghanistan,
bericht W. B. de volgende bizonderheden:
De gezant stond op het punt met een be
kende, den student Attik, het huis te verla
ten en een wandeling te gaan maken, toen
de 33-jarige Afghaan Syed op de stoep op
hem toeliep en met den kreet „voor de vrij-
hvid!' twee schoten op hem loste.
Door het eerste schot werd de gezant in
de borst getroffen en zwaar gewond, het
twee trof zijn begeleider aan den schouder
Deze wierp zich ondanks zijn verwonding
met een bediende op den dader, dien zij of-
scheen hij nog drie schoten loste, konden
vasthouden, tot er politieagenten bijkwamen
De dader is op de legatie bekend. Hij be
hoort tot een groep studenten, die reeds
sedert jaren met steun van de Afghaansche
regeering in Duitschland studeeren.
Uit politieke overwegingen ge
handeld.
De moordenaar heeft bij zijn verhoor op
bet politiebureau verklaard, dat hij uit va
derlandslievende overwegingen de daad
Jwcft gepleegd. Hij- is aanhanger van een
beweging, die streeft naar den val van het
tegenwoordig regime in Afghanistan.
Aziz Chan, die 55 jaar oud was, is twee
Jaar lang gezant te Moskou geweest en was
Pas sedert April gezant te Berlijn.
De gezant overleden.
Officieel wordt nog medegedeeld, dat de
rijksregeering terstond na den aanslag een
geneesheer heeft opgedragen het slachtoffer
bijstand te verleenen, doch alle pogingen om
het leven van den gezant te redden waren
vruchteloos. Hij overleed tijdens de operatie
in het ziekenhuis, waarheen hij onmiddel
lijk was overgebracht.
De rijksregeering en de revol
veraanslag.
Met betrekking tot den aanslag op den ge
zant van Afghanistan wordt officieel nog
het volgende medegedeeld:
De rijksregeering heeft onmiddellijk na de
daad Geheimraad Sauerbruch verzoekt den
gewonde medischen bijstand te verleenen
Helaas waren de pogingen den gezant in
het leven te houden tevergeefsch. Hij is
reeds des middags aan zijn ernstige verwon
dingen overleden. De moordenaar geeft te
kennen uit politieke redenen te hebben ge
handeld. De rijksregeering betreurt den
dood van dezen verdienstelijken diplomaat,
die zijn land reeds als gezant in Moskou
heeft vertegenwoordigd, viordat hij naar
heeft vertegenwoordigd, voordat hij naar
Berlijn is gekomen, ten zeerste en veroor
deelt met het geheele Duitsche volk den af
schuwelijken misdaad. De vermoorde, dL
een broeder is van koning Nadir Sjah. had
pas korten tijd geleden zijn gezantschaps
post aanvaard.
NAZI'S ZIJN „BRUINE APEN".
De geestelijke, die het verklaar
de, gearresteerd.
De politiepersdienst Recklinghausen deelt
o.m. mede: De Schlageter-herdenking, welke
juist voor een katholieken geestelijke een
schitterende gelegenheid was te verklaren,
dat Schlageter niet alleen als vaderland-
sche, doch ook als christelijke held is ge
storven, heeft pastoor Blumer het noodig
geacht bij het godsdienstonderwijs tegen
over jongens van 12 tot 14 jaren, die naar
Dusseldorp wilden gaan voor de Schlageter-
herdenking te schimpen en de kinderen te
vermanen toch niet in alles „die bruine
apen" na te apen De politie was gedwon
gen Blumer „voor diens eigen veiligheid" in
arrest te stellen. Hij zal worden vervolgd.
FRANSCH—ENGELSCH-
AMERIKAANSCHE MINISTER
BESPREKING.
A.s. Donderdag.
De FranschEngelsch—Amerikaansche
ministerbespreking is thans, naar van Ameri-
kaanscche zijde wordt medegedeeld, definitief
bepaald op Donderdag.
Norman Davis heeft zich reeds Dinsdag
avond met zijn staf van deskundigen naar
Parijs begeven.
Aan de besprekingen zullen van Engelsche
zijde Lord Londonderry met staatssecretaris
Eden en van Fransche zijde Daladier en
Paul Boncour deelnemen.
Van toonaangevende Amerikaansche zijde
wordt medegedeeld, dat thans geprobeerd zal
worden opheldering te verkrijgen over beslis
sende ontwapeningskwesties tusschen de drie
mogendheden.
Volgens de Amerikaansche opvatting zal
het pas dan doelmatig zijn de Duitsche re-
geering bij de besprekingen te betrekken,
wanneer bekend zal zijn in hoeverre Frank
rijk concessies zal doen.
Op grond van de bespreking van a.s. Don
derdag zouden dan volgens de Amerikaan
sche opvatting binnenkort gemeenschappe
lijke beraadslagingen kunnen plaats vinden
tusschen de vijf groote mogendheden, dus
met inbegrip van Duitschland en Italië.
In Engelsche kringen wordt aangenomen,
dat na de Parijsche ministerbesprekingen de
volgende week tijdens de Economische we
reldconferentie door de aanwezigheid der
ministers van buitenlandsche zaken der
groote mogendheden gelegenheid zal zijn
voor breedvoërige vertrouwelijke besprekin
gen.
Het viermoeendhedenverdrag.
Met betrekking tot het Viermogendheden-
verdrag verluidt in Londen, dat het gelukt is
een compromis te vinden, waarmede Frank
rijk, Engeland en Italië zich reeds accoord
zouden hebben verklaard. Thans wacht men
nog op het antwoord van Duitschland.
Art 3 van het pact, waarin sprake is van
de Duitsche rechtsgelijkheid zou gewijzigd
zijn.
Tegenstand van Duitschland.
De Fransche regeering heeft, zooals be
kend, haar ambassadeur in Rome gemach
tigd den tekst \*i het Viermogendhedenver-
drag, zooals deze thans is, goed te keuren.
In Rome wordt in verband hiermede het
gerucht verspreid, dat de Italiaansche regee
ring haar bemiddelingspogingen zou moeten
opgeven, wanneer Duitschland dezen tekst
niet zou aannemen. Dat wil evenwel zeggen,
aldus wordt te bevoegder plaatse in Berlijn
verklaard de zaken op den kop zetten. De toe
stand is veeleer, dat verleden week alle vier
mogendheden tot overeenstemming zijn geko
men t.a.v. een tekst en dat daarop de Fran
sche regèering Vrijdag plotseling verklaarde
dè%e tekst niet te kunnen aannemen.
De Fransche regeering heeft hierna een
nieuwen tekst uitgewerkt, welke thans in Ber
lijn is ontvangen. In dezen nieuwen tekst
komt de Duitsche rechtsgelijkheid niet ge
noeg tot uitdrukking. In verband hiermede
doet zich vooi de Duitsche regeering de
vraag voor of zij genoeg belang heeft bij de
onderteekening van dezen tekst of niet. Deze
kwestie wordt bestud°erci. Alle beweringen,
dat de Engelscben en de Italianen den nieu
wen door Frankrijk ingedienden ontwerp
tekst hebben goedgekeurd zijn onjuist. Beide
landen hebben in tegendeel verklaard, dat zij
zouden toestemmen, wanneer Duitschland
zou toestemmen.
ERNSTIG VERKEERSONGELUK IN
BERLIJN.
Dinsdagmiddag zijn een tramwagen en
een bestelauto tegen elkander gebotst. De
auto geraakte in brand Beide voertuigen
werden ernstig beschadigd. Er zijn twee
dooden en tal van ernstig gewonden.
SCHEEPSONGELUK BIJ KIEL.
Aan boord van het Noorsche stoomschip
„Hollen", dat zich met een lading hout
aan boord op weg bevond van Leningrad
naar Rotterdam, is in de Oostzee een
stoomleiding gebroken. Door de uitstroo-
mende damp zijn twee stokers gedood Hun
lijken zijn in Holtenau aan land gebracht.
HET SPOORWEGONGELUK IN
FRANKRIJK.
Onbegrijpelijke onoplettendheid
van machinist.
Uit den aard der zaak brengen de Fran
sche bladen van Maandag nog tal van na
dere bijzonderheden over het vreeselijke
spoorwegongeluk bij Nantes vooral wat be
treft het verloop van het onderzoek ter
plaatse, ingesteld door deskundigen ea
justitie. Wij lezen o.m.:
De schuldige, maar beklagenswaardige
machinist die de automatische snelheids
aanwijzer toont het aan op het rampspoe
dige traject tusschen 92 en 96 K M. per uur
reed erkent loyaal schuld. Evenals zijn
stoker. Beiden hebben een eervollen staat
van dienst en gaan thans gebukt onder het
leed. Zij nemen alle verantwoordelijkheid
op zich en de machinist verklaarde: „Neen,
ik was niet ziek! Neen, ik was niet vermoeid!
Neen, ik was niet verstrooid! Ik kan het ge
beurde niet verklaren. A h, m i s r e!
Zeker stelde het onderzoek de schuld van
machinist en stoker onaanvechtbaar vast.
Maar hun vreeselijke aberratie blijft onver
klaarbaar. Het tweetal is nu naar hun ge
zin teruggekeerd, doch blijft ter beschikking
van de justitie die beide mannen zoo noodig
zal kunnen oproepen.
Maandagavond om tien uur ging het ge
rucht dat nog een doode reeds werden er
gelijk gezegd vijftien te voorschijn ge
bracht onder de ruïne bedolven moest
zijn, een vermiste passagier. De reddings
ploegen verdubbelden toen hun ijver. Maar
iets naders kon nog niet worden gemeld.
VAN DOKTER TOT INLANDER
KONING.
Een gevangene van de Fransche straf-ko-
lonie op Duivelseiland eens een arts in
Zuid-Frankrijk, die in 1927 wegens moord
tot levenslange verbanning veroordeeld was
heeft weten te ontsnappen en door zijn
doktersdiensten te bewijzen, het vertrouwen
weten te winnen van de bevolking van een
klein eiland ter hoogte van de kust van Ve
nezuela, waar hij thans ongeveer als „ko
ning van de inlanders'' leeft.
Tijdens zijn verblijf op Duivelseiland werd
hij wegens een verwonding aan den voet in
het ziekenhuis opgenomen, waar hij het hem
dagelijks gegeven glas wijn verkocht voor
een franc en zoodoende geld bijeen wist te
sparen.
Hij vond een kaart van de kust van Guya
na naar Panama en met acht andere gevan
genen werd het ontvluchtingsplan ten uit
voer gebracht.
In een roeiboot voeren zij de rivier af en
wisten na 21 dagen gemarteld te zijn door
honger, dorst en de gloeiende zon, Venezuela
te beeriken, waar hun wegen scheidden.
De dokter zette zijn zwerftocht nog voort
en bereikte het eiland, waar hij zijn prak
tijk onder de inlanders en de weinigen blan
ken ging uitoefenen.
Thans is hij vrij welgesteld, is getrouwd,
heeft twee kinderen en een auto, staat bii de
inlanders in hoog aanzien en wordt door
hen als hun leider erkend.
WAPENSMOKKELARIJ.
Uit België naar Duitschland.
Het is de politie van Recklinghausen ge
lukt een communistische smokkelhandel van
wapens uit België naar Duitschland op het
spoor te komen. 10 communisten zijn gear
resteerd. Talrijke wapenen en munitie zijn in
beslag genomen.
LEEGE HOTELS IN OOSTENRIJK.
Merkbare terugslag.
Evenals in Tirol is ook in Voralberg met
de Pinksterdagen duidelijk de terugslag
merkbaar geweest van de Duitsche maatre-
felen tegenover reizigers naar Oostenrijk
erwijl bijv. verleden jaar met Pinksteren in
de haven van Bregenz bijna 20.000 passa
giers werden geteld, waren het dit jaar
slechts ongeveer 1000. In Bregenz hebben
van Zondag op Maandag slechts ongeveer
60 personen overnacht, terwijl het anders
steeds zoo druk was, dat een deel der gasten
in de omstreken moest worden ingekwartierd.
Een groot hotel in Lochau bij Bregenz heeft
heelemaal geen gasten gehuisvest, terwijl er
verleden jaar met Pinkskteren 300 zijn ge
weest.
In Voralberg alleen schat men de derving
aan ontvangsten tijdens de Pinksterdagen op
van 600.000 tot 800,000 schellingen.
DOLLFUSS UIT ROME VERTROKKEN.
Maandagavond heeft Mussolini ter eere
van den Oostenrijkschen bondskanselier
Dollfuss een maaltijd aangeboden, waaraan
o.m. werd deelgenomen door den Oostenrijk
schen minister van Justitie, den Italiaan-
schen minister van Justitie, den Italiaan-
schen minister van Financiën, eenige onder
staatssecretarissen en tal van personen uit
het openbare leven.
Dinsdagochtend is bondskanselier Doll
fuss per vliegtuig uit Rome vertrokken.
In de officieele mededeeling betreffende het
bezoek van Dollfuss aan Rome, wordt er de
nadruk op gelegd, dat een langdurige en
hartelijke gedachtenwisseling heeft plaats ge
vonden.
In Weenen terug.
Bondskanselier dr. Dollfuss is tegen vier
uur gistermiddag op het vliegveld Aspern te
Weenen gedaald, waar hij door eenige minis
ters en andere autoriteiten werd verwelkomd.
De aankomst vond later plaats dan gedacht
was, door de bondskanselier op zijn reis van
Rome een noodlanding heeft moeten maken.
Het weer was zeer buiïg, zoodat de piloot
besloot in plaats van den gewonen weg, via
Salzburg, over Graz te vliegen. Deze route
is evenwel langer en er was dan ook slechts
Ernstig ongeluk in britsch-Indië;
expresstrein rijdt op vrachtauto in.
(Buitenland.)
De Afghaansche gezant in
Duitschland vermoord. (Buiten
land.)
Verschillende verkeersongevallen.
(Binnenland
Motorrijder te Watergang door
warmte bevangen; na aankomst in
het ziekenhuis te Purmerend over
leden. (Binnenland.)
iZie verder e.v. laatste berichten).
benzine tot Graz, waar getankt werd. Om 13
uur 55 werd de tocht voortgezet. Eenige kilo
meters vroeger had men een noodlanding
moeten maken.
DE UITLEVERING VAN MATUSJKA.
Binnenkort te verwachten.
Volgens berichten in de bladen zou de uit
levering van Matusjka van Weenen naar
Boedapest geregeld zijn tusschen het ge
rechtshof te Boedapest en het Landesgericht
te Weenen. De uitlevering zou volgens deze
berichten binnen zeer korten tijd plaats vin
den. Het proces tegen Matusjka zou echter
voorlopig niet plaats vinden, wel zijn ver
hoor en dat der getuigen, terwijl ook een on
derzoek naar zijn geestvermogens zou wor
den ingesteld.
EEN NAZAAT VAN DE VIKINGS.
De Noorsche visscher Pedersen is in een
kleine jol van nauwelijks 7 meter, geheel al
leen de Noordzee overgestoken op haar
grootste breedte n.1. van Bergen naar Aber-
deen waar hij Maandagmorgen behouden is
aangekomen. Hij had zes dagen over den
tocht gedaan, maar den vierden dag was
hij door oververmoeidheid een geheel eind
uit zijn koers geslagen naar het Noorden.
EXPRESSTREIN RIJDT OP
VRACHTAUTO IN.
18 dooden.
Dinsdagochtend is bij Benares in Britsch-
Indië een expresstrein van Pesjawar met
groote snelheid tegen een vrachtauto opge
reden. In de auto zaten arbeiders. 16 arbei
ders en twee kinderen werden gedood.
AANSLAG OP VENIZELOS.
Op oud-minister-president
Venizelos.
Gistermiddag is op den Griekschen oud
minister-president een aanslag gepleegd die
echter is mislukt. Toen Venizelos zich met
zijn vrouw op den terugweg bevond van
Kiphissia naar Athene, werd zijn auto ge
volgd door een anderen auto van waaruit de
inzittenden ongeveer 40 schoten op hem los
ten. Venizelos werd niet getroffen, doch liep
tenige lichte kwetsuren van glassplinters op.
Zijn vrouw Helene Venizelos en de chauffeur
werden door verscheidene kogels getroffen,
doch niet levensgevaarlijk gewond. Een vier
de persoon die zich in den auto bevond liep
echter zware verwondingen op. De daders
konden zonder te zijn herkend ontkomen.
SIR ERIC DRUMMOND.
Treedt als secr.-gen. van den
Volkenbond af.
Sir Eric Drummond, de aftredende secre
taris-generaal van den Volkenbond, heeft gis
teren voor de laatste maal in deze functie de
zitting van den Volkenbondsraad bijge
woond. De leden van den Raad brachten
hem hulde voor zijn verdiensten. Pas in Juli
zal hij zijn functie neerleggen. Hij wordt op
gevolgd door den heer Avenol. Sir Eric is in
1919 benoemd tot secretaris-generaal vaD
den Volkenbond.
SCHANDAAL INZAKE OORLOGS*
VETERANEN.
Hun aantal sedert 1919 meer dan
vertienvoudigd!
President Roosevelt heeft Zondagavond
laat een ultimatum tot het congres gericht
waarin hij verklaarde dat indien dit weigerde
zijn voorgestelde bezuinigingsmaatregelen te
aanvaarden inzake betalingen aan oorlogs
veteranen, de begrooting in evenwicht zou
moeten worden gebracht door nieuwe belas
tingen tot een bedrag van een kleine 300 mil-
lioen gulden.
De New York „Herald Tribune" publiceert
in verband hiermede cijfers waaruit van een
uitgebreid misbruik ten aanzien van betaling
aan oorlogsveteranen blijkt.
In 1919 waren er in de V. S. officieel
slechts 26.000 door den oorlog invalide ge
worden mannen. Aan het eind van het laat
ste dienstjaar kwamen er op de betalings-
lijsten voor pensioenen 325.000 dergelijke
gevallen voor.
