k
jPxwinciaaC 'ïlieuws
Stad en On
£(wd: M JMH&CUW
ONZE DRUKKERIJ
UW DRUKWERK
Brieven uit de Hoofdstad
WARMENHUIZEN.
BEVERWIJK.
ZWAAG.
DE STREEK.
A
BERKHOUT.
Geneeskundige brieven
ZORG VOOR DE OOGEN. II.
voorzien van
de nieuwste machine»
levert
fraai en snel Vraagt offerte a®" J
N. V. Boek- en Handelsdrukk
v.h. HERMS. COSTER ZOU
NOORDSCHARWOUDE.
De raad dezer gemeente vergaderde Vrij
dagavond ten raadhuize onder voorzitter
schap van den heer jhr. A. L. van Spengler,
burgemeester. Alle leden waren aanwezig.
Ingekomen was o.a. de goedkeuring van
Ged. Staten op het raadsbesluit tot het aan
gaan van een geldleening van f 10.000 en op
de suppl. begrooting, waarbij aan het elec-
triciteitsbedrijf 4000 kapitaal werd ver
strekt ten behoeve van de kabileering.
Van Ged. Staten was bericht ingekomen,
dat op het verzoek van het raadslid Kwadijk,
om het genomen raadsbesluit tot verlaging
der salarissen bij de Lichtbedrijven te ver
nietigen, afwijzend was beschikt
Van de caféhouders, de heeren P. de Moei
en K. Langendijk waren verzoekschriften ont
vangen om vrijstelling van vergunnings
recht. De voorzitter deelde mede, dat volgens
'de drankwet het vergunningsrecht voor een
nieuwe vergunning 100 bedraagt, doch
'door de onduidelijke redactie van het betref
fende artikel had men daar niet uit gelezen,
dat dit betrof geheel nieuwe zaken. Waar
het hier om nieuwe vergunningen ging in
reeds bestaande zaken, stelden B. en W.
'voor, de beide heeren restitutie te verkenen
over het teveel betaalde vergunningsrecht.
Aldus besloten.
De zangvereenigingen „Crescendo", „Sint
Ceacilia", en „Gemengd Koor" berichtten dat
er alhier een zangconcours van den N. Holl.
'Zangersbond zal worden gehouden. Men ver
zocht daarom het gemeentebestuur een me-
'daille beschikbaar te stellen. B. en W. stelden
voor, een bedrag van 20 voor dit doel uit
te trekken, waarop de heer Kwadijk vroeg,
of er uitzondering werd gemaakt, omdat
voor voorgaande concoursen 40 was ge
geven.
De voorzitter antwoordde, dat tengevolge
van de slechte tijdsomstandigheden het voor
stel van B. en W. 20 was. Het werd hierna
aangenomen.
1 Dit besluit bleek reeds te zijn uitgevoerd,
iwant direct circuleerde de gouden medaille,
welke voor de 20 was gekocht, ter bezichti
ging bij de raadsleden.
Men besloot het huldigingscomité voor
den A. N. W. B. een bijdrage van 5 te
geven.
Van de afd. van den Neutralen Bond van
Boeren, Land- en Tuinbouwers was een ver
zoek ingekomen om van gemeentewege kunst
meststoffen ter beschikking te stellen van de
tuinbouwers evenals verleden jaar, toen men
den kunstmest in dank heeft ontvangen.
B. en W. adviseerden afwijzend. Er
schijnt, zeide de voorzitter, een misverstand
te bestaan. Verleden jaar heeft de gemeente
geen kunstmest verstrekt. Dit kwam van
het Nat. Crisis Comité.
1 Het voorstel van B. en W. .werd aan
vaard.
Voor de verkiezingen voor het Hoogheem
raadschap Holland's Noorderkwartier werd
de heer J. Ootjers als gevolmachtigde der
gemeente benoemd.
De suppletoire begrooting 1932 werd voor
den gewonen dienst vastgesteld in ontvang
sten en uitgaven met een totaal van f 9352.53,
voor den kapitaaldienst op 76.954.48. Dit
laatste hooge bedrag vindt zijn oorzaak in
de hooge geldleeningen en de verleende
fuinderscredieten.
Het kohier van de hondenbelasting werd
vastgesteld op 236, voor 76 honden in
de eerste en 5 in de tweede klasse.
Nadat eenige reclames voor de hondenbe
lasting waren behandeld, ging de voorzitter
tot sluiting over.
„Fodor" en twee kerkfeesten.)
In het museum Fodor is ter eere van
de Amsterdamsche zomerfeesten een
tentoonstelling van het werk van Joan
en Caspar Luyken, de merkwaardige
17de eeuwsche graveurs, waarvan de
eerste meer dan 3000, de tweede, de
zoon, meer dan 1000 burijn-gravures
'heeft vervaardigd.
In de litteratuur-boekjes wordt Jan
Luyken vermeld als de geestige dichter
van de „Duytse lier", guitige minnelied
jes, zoo prachtig beeldend, dat ze dui
delijk wijzen op een echte schildersvizie
Üie zich nooit heeft kunnen verlooche
nen; ook niet toen Luyken zich in theo
rie geheel van de wereld had afgekeerd
en een graveursijoeuvre stichtte, dat
uitsluitend op religieuze onderwerpen
steunde.
i Er bestaat maar één olieverschilderij
van Luyken, dat nog in goeden staat
verkeert, „de Kantklopster" uit de ver
zameling Six, van het jaar 1672.
Het Prinseneiland heeft, evenals Breit-
ner later, ook een tijdlang Jan Luyken
geherbergd en verder heeft hij wel vijf
wijken van Amsterdam bewoond. Na
z;:n kort huwelijk en cl van biina
al zijn kinderen, werd zijn huishouden
voorbeeldig bestierd door een vrome
brave ziel, zijn huishoudster Arnetie van
Vliet.
In 1687 is er een stichtelijke dichtbundel
van Luyken verschenen, die echter de talent
volle ondeugende, levende jeugdrijmen niet
heeft kunnen overvleugelen.
Sinds 1689 helpt zijn zoon Caspar hem
bij het graveeren van prenten, en merkwaar
dig is, dat hun verschillende publicaties (zij
gaven soms geheel op eigen rekening kunst
edities uit) bij advertenties in de Amsterdam
sche Courant uit dien tijd reeds werden aan
gekondigd.
Al spoedig werd Jan Luyken zoo bekenc
als graveur, dat hij met meer dan 100 uitge
vers in cantact geraakt is. Zoozeer bloeide
in dien tijd, de Gouden Eeuw van Amster
dam, onder ale kunsten ook „de prentkunst"
Buitengewoon sober hebben deze twee be
roemde Amsterdamsche graveurs geleefd. Zij
werden begraven op de nederigste wijze
Hun inboedel was die van een handwerks
man en hun bibliotheek telde een twintigtal
boeken.
De meest volmaakte burijngravures tref
fen wij aan, naast penteekeningen van een
ongemeene levendigheid; schetsen in vijf mi
nuten neergeworpen, geven het leven weêr
met een merkwaardige directheid. Beurte
lings sereen, of zeer hevig bij den Vader, gra
tieus en guitig bij zijn jongen zoon, bekoort
dit werk den modernen beschouwer nog al-
tijd.
Een enkele schets geeft geheel en al de
sfeer van een binnenkamer weer. De innig
heid der menschelijke figuurtjes, steeds voor
treffelijker en soberder uitgebeeld, nadert
soms een Rembrandt, zoder hem geheel te
kunnen evenaren.
Het ontroerendste werk is echter wat Jan
Luyken maakte voor zijn kleinkind, den eeni-
gen nakomeling, die hem restte. Hier gaat
alle felheid over in een milde uitbeelding van
iet argelooze kinderleven. Het is gedrukt na
den dood van den dichter-graveur. Ik noem
U een paar titels: „Het Kindje Gebooren,
Het Kindje krijgt Pap, Het Kindje werd Ge
wassen, Het Kindje Gevallen, Het Fluitje,
Jet Kindje Bid, Het Kind Blaast Bellen,
De Pop, De Hoepel, De Knikker, De Vlieger.
De Drijftol, De Boog, De Kolf, Het Kind
gaat op een Ambacht".
Het is de typische protestant van die tij
den, die, hoewel hij met zoo een verteedering
iet leven wist e beelden, in zijn opdracht de
ïoop uitte, dat het kind zich „van deze wee-
rela keeren" zou. De kop van Luyken zelf
wijst op een zekeere schuwheid van karakter,
maar de oogen zijn vol passie.
Van de vee tentoonstelling der Amster
damsche zomerfeesten is deze in het museum
odor misschien de minst verblindende, maar
ook wellicht de innigste.
Het moderne kerkelijk Amsterdam is min
der afkerig van pracht en praal dan zijn
voorouders. Het moderne Amsterdam heeft
den afgeloopen Zondag twee merkwaardige
kerkelijke gebeurtenissen beleefd.
Daar was ten eerste: de inwijdingsdienst
in de Remonstrantsche kerk, (de tweede kerk
die deze gemeente hier heeft gesticht) De
drie predikanten hebben gesproken. Opmer
kelijk is hoezeer deze moderne protestantsche
gemeente én in de kerkbouw, én in den vorm
van den kerkdienst, weder tot een levende
symboliek gaat neigen. De dienst was zéér
ritueel getint, haast liturgisch. De kerk geeft
in haar vorm suggesties van altaar en pries
terkoor. Boven den kansel hangt een kruis.
De dienst ving aan met een wijdingsvotum.
De „Zaligsprekingen" werden door het koor
met orgelbegeleiding telkenmale gerespon
deerd.
De tweede reliligieuze manifestatie was
die der Katholieken, des middags in het Sta
dion. Hier werd het sacramentsspel „Anno
Sancto" opgevoerd, onder leiding van Frank
Luns.
Symbolisch is door een telkens vergroot
podium de groei der katholieke kerk voorge
steld. Verschillende groepen vertoonden ver
scheiden groote Nederlandsche katholieke fi
guren uit de historie. Ik herinner mij o.a. An
na Bijns, Thomas a Kempis, Vondel. De Ora-
toriumvereeniging zong liederen, en later
vulde het Stadion zich met groote menigten
van kleurige graalmeisjes, terwijl moderne
marschmuziek den nieuwen tijd aankondigde.
Een overweldigende, van leven wemelende
aanblik, bood op dit oogenblik het kerkelijk
feest. Toen werd een reconstructie vertoond
van Der Kinderen's beroemde Middeleeuw-
sche Mirakel-processie, het groote schilderij
uit het gemeentemuseum, en daarbij sloot
zich aan de processie der hedendaagsche
geestelijkheid, waarbij de deken van Amster
dam het sacrament droeg en ok de Bisschop
van Haarlem voortschreed, temidden van
honderden geestelijken en orde broeders.
Typisch voor deze tijden was die wijdings
middag in een modern Amsterdamsch sta
tion, wijzend op een zeer intensief samen
vloeien van het katholieke jeugdleven met de
kerk. Op andere wijze was merkwaardig ge
weest, die moderne wijdingsdienst der Re
monstranten des ochtends, waarbij wij een
terugkeer zagen tot oud kerkelijk ritueel en
sinds lang verlaten schoonheidsvormen.
Zoo draagt in dezen kaleidoscopischen tijc
een ieder zijn eigen sterke kleur aan, de oudé
en nieuwe vaandels worden samengevoegd
om te komen tot grooter uitdrukkingskracht;
en dit alles wijst eenvoudigweg op die heer
lijke gave, waar modern Amsterdam zoo rij
kelijk mee is gezegend: Levenskracht!
JOANNES MIRATOR.
P. Marrees de wenschelijkheid naar vo
ren gebracht om voor den a s. winter
weer eens een spreker te laten komen.
Dit werd door de vergadering goedge
vonden en aan het bestuur opgedragen
hiervoor pogingen in 't werk te stellen.
Door den heer Zander werd nog de
wenschelijkheid besproken dat meerdere
leden wat beter ter vergadering verschij
nen.
Daarna sluiting.
STOMPETOREN.
Donderdagavond werd in de bovenzaal
van café Renses de jaarlijksche vergadering
gehouden voor de organisatie van 't school
feest te Stompetoren.
De voorzitter, de heer P. Köhne, consta
teerde, dat ondanks de tijdsomstandigheden,
en het op handen zijnde 300-jarig bestaan
van de Schermer, nog voldoende op de lijsten
was ingeteekend, om de kinderen een aange-
namen feestdag te bezorgen.
Na eenige discussie werd besloten met
autobussen een tochtje te maken naar Ber
gen en Egmond aan Zee. De commissie voor
't nazien voor de rekening bevond op dit
punt alles in orde. Met den wensch, dat
moeder natuur den 26sten Juli haar volle
dige medewerking zou willen verleeneh,
sloot de voorzitter de vergadering.
Op initiatief van eenige liefhebbers der
ïengelsport is besloten tot officieele oprich
ting eener hengelsportvereeniging. De veree
niging telt momenteel 18 leden en zeer zeker
zullen spoedig meerderen als lid dezer ver-
eeniging toetreden om de komende gezellige
en tevens spannende wedstrijden te kunnen
meemaken.
De eerste wedstrijd zal worden gehouden
op 2 Juli a.s. in de vaart rondom de Kerk-
meer.
Een bestuur is gekozen en de functies zijn
verdeeld als volgt: P. Rempt, voorzitter; Alb.
Barten, secretaris; P, Rol, penningmeester;
U. Slot en C. de Boer, commissarissen.
De vereeniging zal genaamd worden:
„Vischlust",
WIERINGERWAARD.
'Vrijdagavond vergaderde de Handel
drijvende en Tndustrieele Middenstands
vereeniging onder leiding van den heer
C. Rezelman in het lokaal van den beer
H. v. d. Woude. Aanwezig waren slechts
8 leden.
De voorzitter zeide bij de opening het
te betreuren dat de penningmeester, we
gens ongesteld, niet aanwezig kan zijn
Naar aanleiding der notulen deelde
de voorzitter mede dat na informatie bi;
de Kamer van Koophandel gebloken is
dat allen, die eenmaal ingeschreven
zijn in het Handelsregister ook de bij
drage jaarlijkscmoeten betalen. D it in
verband met een vraag in een vorige
vergadering gedaan, of men met een in
komen van minde, dan 2000 ook moet
bijdragen. Als afgevaardigde naar de
algemeene vergadering te Vlissingen
werd benoemd de heer H. Sijbrands
Voor reis- en verblijfkosten werd jr 30
uitgetrokken.
Door het bestuur zal aan den raad een
verzoek worden gedaan om voor 3 Zon
dagen vóór St. Nicolaas ontheffing te
verkrijgen van de winkelsluitingswet.
Onder de zeer vele ingekomen stuk
ken, welke voor het overgroote deel
voor kennisgeving werden aangenomen
was ook aanwezig een circulaire betref
fende weeldeverteringsbelasting en om
zetbelasting. Deze laatste wet, zooals die
door minister de Geer is voorgedragen
is dezer dagen onderzocht. De voorzitter
dacht wel dat deze zeer waarschijnlijk
zal worden aangenomen.
Over meerdere ingekomen stukken
werden onderlinge besprekingen ge
houden, waarbij dikwijls werd afge
dwaald. Ze zullen in het a.s. congres te
Vlissingen wel nader worden besproken
In principe werd besloten om zich te
abonneeren op het weekblad de Mid
denstandsbond, wanneer 't abonnement
wordt vastgesteld op 1.25. Thans is 't
nog 5.
Bii de rondvraag werd door den heer
ïeden zal het evenwel gewenscht zijn,
ook die hier genoemde soorten worden opg
geven.
De proeftuin „Kennemerland", gelegen
onder de rook van Beverwijk en in eigendom
toebehoorende aan de Beverwijksche export
markt, waar door de directie bij oprichting het
doel voorgezeten heeft nieuwere variëteiten
van aardbeien onder onze tuinders te doen
kweeken, is na een 5-jarig bestaan opgeheven.
Het is den tuinbouw in onze duinstreek niet
gelukt hun te kunnen aantoonen dat voor ex
port nog andere aardbeien gebruikt kunnen
worden dan de Amazone, die hier meer dan
60 jaar burgerrecht verkregen heeft,
De Beverwijksche aspergemferkten zitten
er voor dit jaar weer op.
Boven verwachting is de geldelijke omzet
goed geweest. Hiertoe heeft ook vermoedelijk
wel de oogst meegewerkt, welke niet zoo ruim
geweest is als anders.
Terwijl het driejarig zoontje van den
heer C. van D. op het weiland speelde, ont
ving hij een slag van een paard. Met een ge
broken arm werd het ventje opgenomen.
De vroege aardappelteelt levert hier he
laas tot dusver weer betreurenswaardige uit
komsten. In 't begin dezer week waren bij
ruimen aanvoer de „kleinen" en „drielingen"
ten deele onverkoopbaar. Deze posten wer
den door de veiling uitbetaald tegen den
door de regeering vastgestelden minimum
prijs van 75 cents per 100 K G. De toestand
in de Streek, die toch al zoo bedroevend is,
laat zich voor dit jaar wel heel somber aan
zien.
In de vergadering van den gemeente
raad werd de rekening van het Algemeen
Armbestuur vastgesteld. Deze wees aan in
ontvangsten 9917.90; uitgaven 11109.13
alzoo een nadeelig saldo van 1191.23.
EEN OUDE MAN GEVALLEN EN
GEWOND.
Te omstreeks 8 uur gisteravond kwam een
83-jarige bewoner uit de Tuinstraat bij den
Bergerweg te vallen, waardoor hij een wond
boven zijn neus bekwam. Door een bereid
milligen autobestuurder is de man naar zijn
woning gebracht.
EEN HERDERSHOND TE
BEKOMEN!
Bij E. Groen, Zeglis no. 13, alhier, is een
Belgische herdershond terug te bekomen,
welke aldaar door hem is opgevangen.
ENGELSCHE INVOERRECHTEN.
De Engelsche regeering heeft besloten to
verhooging van een aantal invoerrechten o.a
op houtwaren, hoeden, kant en tricotage. H\
invoerrecht op tricotage wordt verhoogc
van 20 op 30 pet., van hoeden van 25 op
30 pet.
DE UITVOER VAN VERSCHE
GROENTEN NAAR BELGIE.
De minister van economische zaken heeft
ingesteld eene commissie voor den uitvoer
naar België en Luxemburg van versche
groenten en fruit en tot leden daarvan be
noemd de heeren: H. Kruidenier, te Rotter
dam; C. Minnaar, te Kruingen; mr. L. Nie
möller, te 's-Gravenhagedr. J. M. Rie
mens, te Naaldwijk, P. Slot A.-Pzn., te Br.
op Langendijk; F. V. Valstar, te 's-Graven-
hage; C. Wagenaar Kzn., te Broek op Lan
gendijk.
Als voorzitter is aangewezen de heer dr
J. M. Riemens, Riikstuinbouwconsulent,
Naaldwijk.
Voorts heeft de minister bepaald, dat me
ingang van 25 Juni voor den uitvoer naar
België en Luxemburg certificaten zullen wor
den afgegeven voor aardbeien, bospeen, kom
kommers, tomaten en met de afgifte daarvan
belast mr. L. Niemöller te Den Haag.
Het bedrag ter bestrijding van de kosten
dezer certificaten is vastgesteld op 0.05 per
100 K G. Dit bedrag moet vóór de afgifte
van het certificaat worden voldaan.
LANGENDIJK.
Bij vele bouwers heeft de meening post
gevat, dat het saneeringsplan voor het
bloembollenbedrijf alleen geldt voor de tul
penbollen. Hierdoor wordt wel eens ver
geten het bij-goed, zooals gladiolen enz. ook
oo te treven. Ter voorkoming van moeilijk
AANRIJDING TUSSCHEN TWEE
AUTO'S.
Gistermiddag omstreeks half vijf had in
de Langestraat een aanrijding plaats tus-
schen twee luxe auto's, waarvan de eene uit
de richting van de Groote Kerk kwam, ter
wijl de andere aldaar parkeerde. De oor
zaak der aanrijding was, dat op de plaats
waar de stilstaande auto stond, gelijktijdig
de aanrijdende auto, een groentenwagen en
een wielrijder passeerden, tengevolge waar
van de groentenwagen dompte ea het spat
bord van den stilstaanden auto licht werd be
schadigd. Persoonlijke ongelukken vonden
niet plaats.
N.V. EIERVEILING NOORDHOLLANDS
NOORDERKWARTIER.
ALKMAAR, 24 Juni 1933. Op de heden
gehouden eierenveiling waren in totaal
18500 stuks kipeieren aangevoerd, waarvan
de prijzen als volgt: 56—58 2.10—2.30,
58—60 2.20—2.40, 60-62 2.30-
2.60, 62—64 2.402.90. 40.000 stuks
:endeieren 1.40—1.60.
AMSTERDAMSCHE AARDAPPEL
PRIJZEN.
AMSTERDAM, 24 Juni 1933. Op de he
den gehouden aardappelenmarkt waren de
prijzen onveranderd. De aanvoer was 24025
Hoeveel waarde wij ook toekennen aan
de natuurlijke verweermiddelen tegen
van buiten dreigende gevaren voor het
oog, zooals in mijn vorigen brief zijn be
schreven, toch blijft nog genoeg gelegen
heid bestaan, dat het oog door van bui
ten inwerkend geweld wordt getroffen.
Veler'ei beroepen geven daartooe geree-
de aanleiding, in de eerste plaats die,
waarin metaal verwerkt wordt. De smid,
die op gloeiend ijzer hamert, kan niet
voorkomen dat gloeiende ijzersplinters
met kracht in de omgeving rondvliegen;
bij hakken, zagen en slijpen van metaal
gebeurt hetzelfde, zij het dan ook niet
altijd in gloeienden toestand. In len
oorlog zijn het houw- en steekwon len,
bij de moderne oorlogvoering meer nog
dan kogels, de granaatsplinters, die het
ook kunen treffen. Metaaldraaiers,
steenhouwers en vele andere fabrieksar
beiders komen dikwijls onder oogpa
tienten voor. Maar het huisgezin is
geenszins uitgesloten. Vooral kinderen
worden vaak door zulk een ongeval ge
troffen, zij het dat zij in een onbewaakt
oogenblik in het bezit van voorwerpen
komen, waarmee zij niet weten om te
gaan, zij het door hun eigen speelgoed
Verbrandingen aan het oog zijn aller
minste zeldzaam, bijv. in werkplaatsen
waar met steekvlammen, laschappara-
ten enz. gewerkt moet worden.
Het gevolg van al die verwondingen
kan zeer verschillend zijn. In de eerste
plaats hangt het af van de deelen, die
getroffen zijn. Zijn alleen de oogleden
of de weefsels, die den oogbol omrin
gen, beschadigd, dan is het verloop on
geveer als van elke andere wond, die
geen edele deelen heeft getroffen. Indien
er geen infectie bij komt en een doel
matige behandeling kan wordei. inge
steld, dan kan in vele gevallen een ge
nezing verwacht worden, die geen blij
vende stoornis achterlaat. Wordt de
oogbol zelf beleedigd, dan zijn de ge
volgen meestal ernstiger. Wij kunnen
ons den oogbol voorstellen als een ko-
ge waarvan het voorste deel een wat
grootere kromming vertoont. Het bui
tenste vlies, dat het geheel omhult, het
harde of witte oogvlies, gaat in dit voor
ste deel over in het als glas doo. schij
nende hoornvlies. Tegen dit harde vlies
aan ligt het vaatvlies, dat zich op de
grens van voorste en achterste deel van
het buitenste vlies afscheidt, zoodat tus
schen dit vlies en het hoornvlies een
holte overblijft, de voorste oogkamer
die met helder vocht gevuld is. Na de
afscheiding heet dit vlies regenboog
vlies. Het heeft in het midden een ope
ning, de pupil, grooter of kleiner naar
mate het regenboogvlies zich minder of
meer samentrekt. Vlak achter deze
opening bevindt zich de lens, door een
eigenaardig samenstel van banden en
spieren op plaats gehouden. Aan de bin
nenzijde van het vaatvlies ligt het net
vlies, dat op eenigen afstand van de lens
eindigt en bestemd is om de gezichtsin
drukken op te "tangen. De holte die
overblijft, is gevuld met het glasachtig
lichaam, een geleiachtige stof, die even
als het vocht uit de voorste oogkamer
volkomen doorzichtig is.
Hoewel elk van deze deelen na v„.-
wonding genezen kan, gebeurt dit toch
veelal niet. Het hoornvlies vertoont
genezing van een wond gewoonlijk e™
litteeken van lichtgrijze kleur, dat, ook
als het uiterlijk niet bijzonder opvalt,
een belangrijke stoornis voor het ge
zicht oplevert. Als het hoornvlies, door
boord wordt, kan het kamerwater af
vloeien, wat ook wel weer terecht kan
komen, maar toch altijd besri T
onderlinge verplaatsing der i m«t e*T
bewerken. Als de plaats van ,6t* u
van het regenboogvlies beleedu/^n»
is er groote kans dat een r,
volgt. En deze ontsteking is ®ntstekin^
berucht, omdat dikwijls na een-r°m *oo
de ontsteking op het andere ^4
gaat, wat natuurlijk bijzonder °v«n
wordt, indien het gezichtsvermneVre6sd
het oorspronkelijk zieke ook verm* "*1
of verloren is gegaan. beiert
De kansen op oogverwondin
zeker groot genoeg om naar
uit te zien, om ze zooveel motrevi rlen
verminderen. Als eerste en voorna
middel wil ik noemen: voorzicht!
En het is helaas niet overbodig k- l(1-
nog eens met nadruk te wijzen'
helaas nog altijd, tegen beter w'etlTS.at
maar al te veel gezondigd wordt in iö'
vaarlijke beroepen is voorzichtigheid6"
zich zelf dikwerf niet voldoende m
al beschuttingsmaatregelen voorrdr
en beschikbaar zijn en men verzuim
gebruik van te maken, dan is dit ev *r
zoo een niet te verdédigen onvooidÜ"
tigheid. Er bestaan toch sedert c"*
tijd vele soorten van voldoende besc?6"
tende brillen. Deze brillen zijn al
volmaakt. Zij beveiligen niet alleen w
open oog, maar tevens de omgeving <C
vergrooting van het montuur met ii^
of kopergaas. blik, leder of iets der*'
lijks. Het brilleglas kan gemaakt
van glas, dat wel barsten maar niet ver
splinteren kan. I
Het is echter merkwaardig, hoeveel
moeite het kost, om den tegenzin de-- ar
beiders tegen het dragen van die in
strumenten te overwinnen. Mij i,
fabriek bekend, waar de directie alta t
doet om ze te laten gebruiken, zij wot!
den kosteloos ter beschikking gestel#
niet alleen, maar er is boete op geste <L
wanneer ze niet gedragen worden Zelft
kan ieder arbeider, die anders ook een
bril moet dragen, gratis een schutbril
krijgen, geheel voor zijn oogen geslepen
Het zijn deze menschen, die de minste
moeilijkheden geven, immers met dien
bril kunnen zij beter zien. Bij de overi.
gen komen echter nog steeds overtref
dingen voor. Als men -ens het veilig,
heidsmuseum te Amsterdam bezoekt,
moet men eens naar die brillen vragen
Er zijn gebruikte bij, waarvan het glas
dof is geworden van de vele metaal lee.
len, die er tegen aan gesprongen zijn
wel een bewijs voor hoe veel kans voor
verwonding het oog, dat achtei dit glas
heeft gewerkt, gevrijwaard is geweest.
Het is haast niet te begrijpen, dat be
kendheid met zulke voorbeelden toch
soms nog niet voldoende is om de ach
teloosheid, welke aan het geregeld zich
in gevaar bevinden dikwijls verbonden
schijnt, te doen overwinnen.
Erger nog moet m.i. de achteloosheid
aangeslagen worden van zoo vele
ouders, die toelaten, dat hun kinderen
mot gevaarlijk speelgoed omgaan. In een
oude statistiek uit Parijs vind ik, dat
van 939 personen, die bij een oogarts
kwamen om een kunstoog, er 343 wa
ren, die het oog verloren hadden door
een schot uit of ontploffing van een kin
derpistooltje. Afgezien van ethische en
andere motieven behooren alle schiet
wapenen, zooals pistool, geweer, pijl "n
boog, blaaspijp, en ontplofbare stoffen
en vuurwerk, voor kinderen verboden
waar te zijn. Bij de opvoeding moet
evenzoo aandacht gewijd worden aan de
ongelukken, die kunnen ontstaan door
ruw spel, terwijl daarbij gewezen kan
worden op voorbeelden, waardoor een
oog verloren ging, zooals het slaan met
een zweep, het elkaar nazitten in kreu
pelhout, enz.
Het straks gezegde omtrent het over
gaan van onttsteking van het verwonde
on het gezonde oog, dient ook meer al
gemeen bekend te worden. Dit ongeluk
kan namelijk zoo goed als zeker voor
komen worden, door het getroffen oog»
dat toch reeds blind is o-' zal worden,
zoo spoedig te verwijderen. Wanneer de
oogarts dit noodig vindt, dan spartelt de
patiënt in vele gevallen onnoodig lang
tegen. Menig geval heeft zich voorge
daan, dat volslagen blindheid het gevolg
was van te lange aarzeling- Tegenover
Let treurig lot van den totaal bun*
steekt toch dat van den tenoogigc
die
omgevinj
te onder-
toch
met een kunstoog voor de
haast niet van de anderen
scheiden is en met zijn eene oog
zeker voor 3/4 van zijn gewone wei*?
schikt is, zeer gunstig af Laat
ieder, wien het ongeluk treft, dat d
een verwonding het gezichtsvermo?
van een oog is verloren gegaan, bette
ken, dat het wegnemen van het verw
de oog een betrekkelijk eenvoudige
ongevaarlijke ingreep is, maar v0° de
dat niet gewacht mag worden op
eerste verschijnselen van ontsteking f
het andere oog. Als deze zich open
ren, is het dikwijls al te laat. Om
angstige patiënten tegemoet te kom
is wel eens beproefd, door kleinere op
raties hetzelfde doel te bereiken. J»
do hierbij opgedane teleurstellende
varingen maken de radikale oplossi
verkieslijk.
H. A- S-f