DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De gebeurtenissen in Duitschland.
Buitenland,
De toestand in Oostenrijk.
STAAT VAN llÊLEG IN SOFIA.
Ho. 148
Maandag 26 Juni 1933
135e Jaargang
D/xqjdiiksdiOjüWzicfU
Thans trekt een kerkelijke kwestie
de aandacht. De Nazi's willen een
protestweek houden.
DE REGEERING EN DE SOC. DEM.
Wat vandaag de
aandacht trekt,,.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Duitschland vraagt voor de zooveelste
keer weer de aandacht van de buitenwereld.
Thans is het een kerkelijke kwestie, die op
den voorgrond treedt en die ook in Duitsch
land zelf druk besproken wordt.
De regeering was van oordeel, dat het
noodig was, om aan de verwarring, welke in
het land bestaat in de kerkelijke aangelegen
heden, een einde te maken en benoemde
daarom een commissaris voor alle evangeli
sche kerken. Eerst had men een rijksbisschop
benoemd, doch dr. von Bodelschwingh, die
deze functie kreeg, heeft zijn opdracht terug
gegeven.
Tegen de benoeming van dezen Bodel
schwingh was intusschen al sterk geprotes
teerd door de nat.-socialisten, die deze week
tot een speciale protestweek wilden organi-
seeren. Dat protest is nu niet meer noodig, ai
wordt er deze week nog wel de noodige actie
gevoerd.
o
Dan zijn er de vreemde vliegtuigen, die de
gemoederen in Berlijn bezig houden.
De staatssecretaris van het ministerie van
luchtvaart, Milch, heeft zich tegenover pers
vertegenwoordigers geuit over het vlieginci-
dent boven Berlijn. Hij verklaarde, dat Vrij
dagmiddag op een hoogte van 3000 M., een
of twee vliegtuigen boven de hoofdstad wer
den gesignaleerd. De bewolkingstoestand wgs
voor de vliegtuigen buitengewoon gunstig,
daar de wolken zeer laag hingen. Met zeker
heid is vastgesteld, dat het tweedekkers wa
ren. Kort voordat de machines boven Ber
lijn vlogen, heeft men bij Kottbus twee van
het Zuiden komende vliegtuigen gezien. Het
betreft ongetwijfeld vreemde machines, daar
vliegtuigen van dit type niet in Duitschland
bestaan.
Des avonds laat zijn aldus Milch
ook in de Palts vreemde toestellen gezien,
hoewel niet vaststaat, dat er verband bestaat
met het incident te Berlijn.
Milch is van meening, dat de vliegers in
betrekking moeten staan tot kringen in
Duitschland. De rijksregeering acht het voor
val een incident van hoogst ernstigen aard.
Leiders van de Beiersche volks
partij gearresteerd.
Naar aanleiding van de plechtigheid,
waarmede Bad Aibling tot stad is verheven,
heeft de Beiersche minister van binnenland-
sche zaken, Adolf Wagener, Zondagavond
in de geheel gevulde tentoonstellingshal een
redevoering uitgesproken, in den loop waar
van hij ook sprak over de in de afgeloopen
dagen bij prominente leiders der Beiersche
Volkspartij gedane huiszoekingen. Spr. zeide
o.m., dat thans kon worden geconstateerd,
dat de afgelegde verklaringen van loyauteit
allen gelogen zijn geweest en dat gepoogd
werd op zeer intensieve wijze ondanks het be
staande verbod van vergadering vergaderin
gen te houden en dat ook de ontbonden
Bayemwacht nog steeds bestond. De minister
verklaarde, dat de tijd der partijen in Beieren
definitief voorbij was. Hij zou#eder als scha
delijk persoon voor het vofk doen arresteeren
die een poging zou doen wederom een partij
te stichten, onverschillig onder welken naam.
De minister deelde mede, dat vandaag niet
alleen de meest prominente leiders der Beier
sche sociaal democratie, maar ook de promi
nentste leden der Beiersche Volkspartij gear
resteerd zijn.
Voortgaande zeide spr. nog, dat hij zou
voortgaan op den eenmaal als juist erkenden
weg en zich daarbij door niemand zou laten
hinderen, zoolang hij als soldaat van Hitier
op zijn post stond en de leider zijn bevel
handhaafde. Het tempo der revolutie moet
worden versneld, want het is de allerhoogste
tijd, wanneer het Duitsche volk nog moet
worden gered.
De ex-kroonprins en de Stahl-
helm.
De ex-kroonprins heeft graaf Pickler, den
leider van den Stahlhelm in Silezië, naar de
Schlesische Zeitung meldt, het volgende
schrijven gezonden.
Slot Oels, 24 Juni. Waarde graef Pickler,
In mijn kwaliteit van eerelid van het dis
trict Silezië van den Stahlhelm, bond van
Frontsoldaten, gevoel ik mijgedrongen U
een en ander te verklaren over de overeen
stemming, welke bereikt is tusschen Rijks
kanselier Adolf Hitier en den leider van de
Stahlhelm, Franz Seldte:
Met vreugde juich ik het toe, dat het ein
delijk is gelukt de basis te scheppen voor de
nauwe aaneensluiting en voor het gemeen
schappelijke front van de in het nationaal
socialisme en in den Stahlhelm voorhanden
nationale krachten. Ik zie daarin niet alleen
een waarborg voor de verzekering der tot nu
toe bereikte resultaten, maar vooral ook het
bewijs voor de erkenning en den wil der lei
ders, dat voor de gelukkige oplossing van de
geweldige taak,, welke voor ons ligt, de
krachtige medehulp van den Stahlhslm noo
dig is op de basis van volkomen gelijkwaar
digheid. Dat daarbij op zakelijk en persoon
lijk gebied offers moeten worden gebracht,
wenschen op den achtergrond moeten wor
den geschoven en dat ook teleurstellingen op
den koop toe moeten worden genomen, is na
tuurlijk. Het heeft den Stahlhelm nog nooit
gemankeerd aan offervaardigheid, wanneer
het er om ging de groote vaderlandsche ge
dachten na te leven. Voor de nationale orga
nisaties gaat het er thans om het bewijs te
leveren, dat de zin en het doel van de groote
Duitsche vrijheidsbeweging en de rol, welke
hun daarbij toekomt, bij deze medewerking
wordt erkend en dat er naar wordt gehan
deld.
Verbod van de „Pommer'schen
Tagespost".
De politiepresident van Stettin deelt mede,
dat de „Pommer'schen Tagespost'' met in
gang van Zaterdag tot nader aankondiging
verboden is wegens het publiceeren in de
uitgave van heden van twee artikelen, die
weliswaar uitlatingen zijn van den districts-
Stahlhelmleider Peters en den Bondsgevol
matigde Rambow, doch zoowel het feit
van het weergeven van deze uitlatingen
als het opnemen van een brief van den
gen als het opnemen van een brief van den
landsleider van het Duitsch-Nationale Front
houden een zoo ernstige critiek in op de
jongste maatregelen van de Rijks- en van de
Pruisische regeering, dat publicatie in elk
geval achterwege had moeten blijven. Deze
publicatie heeft onder de bevolking een zoo
groote opwinding veroorzaakt, dat in het
belang van de openbare veiligheid de ver
dere verschijning van de „Pommer'sche
Tagespost" niet geduld kan worden.
De sociaal-democratische Ar-
beiders-Radiobond ontbonden.
Nationaal-socialistische troepen bezetten
in den afgeloopen nacht de bureaux van den
in liquidatie zijnden sociaal-democratischen
Bond van Arbeiders Radio-amateurs. Daar
bij bleek, dat hoewel deze organisatie eeni
gen tijd geleden had besloten tot ontbinding
over te gaan, zulks slechts in schijn was ge
beurd, terwijl in werkelijkheid het apparaat
intact was gehouden. Thans zal de bond van
regeeringswege ontbonden worden.
in
Marxisten gearresteerd
Beieren.
Op bevel van de Beiersche regeering zijn
Zaterdagavond te Regensburg tal van leden
van de S.P.D., van de vrije vakvereenigingen
en de communistische partij gearresteerd.
Redevoering van Goebbels
over de soc. dem.
In een Zondag te Berlijn uitgesproken
redevoering zeide minister Goebbels o.m.:
Waartoe hebben wij een arbeiderspartij
noodig? Wij zijn toch zelf een arbeiders
partij? Waarvoor hebben wij de nationale
partijen noodig? Wij zijn toch zelf een na
tionale partij? Wat willen wij met Christe
lijke of Marxistische vakvereenigingslei-
ders? Wij zijn zelf vakvereenigingsleiders.
De nationaal-socialistische partij heeft
nooit twijfel laten bestaan aan het feit, dar
zij op een totaliteitsstandpunt staat Wij zijn
de uitvoerders van het volkswezen, aldus
Goebbels. Niemand hoeft bang te zijn, wij
zullen ook de revolutie ten einde voeren
Pardon wordt niet gegeven.
Goebbels besloot zijn redevoering met dank
te brengen aan de oude partijgarde en met de
woorden „De groote levenstaak van den lei
der bestaat er in het Duitsche volk weer aan
brood en werk te helpen."
Dr. Dollfuss dreigt met den
doodstraf.
Bondskanselier Dr. Dollfuss heeft op
een bijeenkomst tijdens een redevoering
aangekondigd den doodstraf tegen de
NSDAP te zullen invoeren.
Vijl nationaal socialisten in
Beneden Oostenrijk gear
resteerd.
Zaterdagavond zijn in Beneden Oos
tenrijk, voor zoover bekend, vijf vroege
re leden van de nationaal socialistische
fractie van den Landdag in arrest ge
steld, o.m. de gouwleider voor Beneden
Oostenrijk, kapitein Leopold en de actief
dienende officier van het bondsleger
Saliger. Het schijnt in het voornemen te
liggen alle leden der fractie gevangen
te nemen.
Bomaanslag in Gmunden.
In den nacht op Zondag zijn in Oos
tenrijk wederom verscheidene inciden
ten voorgekomen. Zoo werd in Gmun
den in Salzkammergut een bomaanslag
gepleegd op de woning van den Christe
lijk Socialen burgemeester Thomas. De
bom werd tegen de huisdeur geworpen
en had een buitengewoon krachtige de
tonatie. In Oberbayermarkt is een bom
ontploft tijdens een z.g. Segenfeuer,
welke bom door onbekenden tusschen
hei hout was gedeponeerd.
Naar uit Salz Johann in Tirol werd
gemeld, is aldaar in het gemeentelijk
ziekenhuis een afdeeling ingericht voor
politieke gevangenen, daar de gevange
nis vol was.
Frauenfeld aangehouden en naar
Weenen teruggebracht.
De gouwleider van de NSDAP te Wee
nen, Frauenfeld, die na de uitwijzing
van Habicht de functie van landsinspec-
teur heeft overgenomen, is Zaterdag
morgen in de nabijheid van de Italiaan-
sche grens bij Villach aangehouden.
n zijn gezelschap bevonden zich zijn
broeder en de gouwinspecteur van Wee
nen, Neumann. Begeleid door politie
beambten werden zij naar Weenen te-
ruggevoerl. Frauenfeld verklaart, dat hij
zich voor een weekend naar Italië wil
de begeven, in hoofdzaak om den uit
Kaernten uitgewezen vroegeren gouw
leider Kothen, die zich in Tarvis op
houdt, te bezoeken. De autoriteiten ne
men echter waarschijnlijk aan, dat hij
zich naar Duitschland wilde begeven.
Hij werd aan een uitgebreid verhoor on
derworpen.
Een nieuwe situatie.
Op het congres der christelijk sociale
partij te Weenen, dat gisteren werd ge
sloten, deelde de minister van defensie
Faugoin o.a. mede, dat in de afgeloopen
24 uur in Oostenrijk weer een geheel
nieuwe situatie was ingetreden. In Ne
der Oostenrijk werden gisteren de natio
naal socialistische mandaten ongeldig
verklaard.
De Landeshauptmann van Vorarlberg
dr. Rehel deelde gisteren de nationaal
socialistischen landraad mede, dat op
grond van artikel 35 van de grondwet
het mandaat van den landraad als lid
der landsregeering ongeldig moest wor
den verklaard. De nat. soc. landraad
nam deze mededeeling zeer kalm op en
vroeg den landeshauptmann slechts, of
deze zich er van bewust was dat deze
maattregel repressaille van Duitschland
zou uitlokken.
Faugoin verklaarde, dat men wel zou
zien of deze heer juist was ingelicht.
Even ongehoord was het dat Proksch,
de landsleider der N.S.D.A.P., in Oosten
rijk uit München een oproep tot het
Oostenrijksche volk doet waarin hij dit
opwekt tot hoogverraad en tot het ten
val b' engen van de regeering.
Scherpe maatregelen.
Uit Sofia wordt gemeld, dat het Bulgaar-
sche parlement in den nacht op Zondag het
wetsontwerp tot bestrijding van aanslagen
heeft aanvaard. Direct werd de staat van be
leg over Sofia afgekondigd. Politie en mili
tairen bezetten in den ochtend alle straten
der stad. Het telefoon- en telegraafverkeer
met binnen- en buitenland werd onderbro
ken. In alle woningen der stad werd gezocht
naar wapenen en verdachte personen. Het
verkeer was Zondag volkomen verboden. Ook
het treinverkeer naar Sofia is stopgezet. Bij
de nieuwe wet wordt iedere moord of poging
daartoe gestraft met den dood.
Ook energiek optreden in de
provincies.
De buitengewoon energieke actie tot her
stel der openbare veiligheid in de Bulgaar-
sche hoofdstad, waarmede een eind gemaakt
moet worden aan de talrijke politieke moor
den. heeft grooten indruk gemaakt. De ver
schillende huiszoekingen zijn op bevel der
regeering door de politie met behulp van het
garnizoen ten uitvoer gebracht. De actie be
gon om middernacht in den nacht van Zater
dag op Zondag en duurde Zondagavond om
8 uur nog voort. Gedurende al dien tijd
mochten de menschen hun woningen niet ver
laten. De straten in de voorsteden waren
door troepen afgezet. In totaal waren 4000
man opgeroepen voor deze actie. De huizen
werden zorgvuldig doorzocht, waarbij vooral
gelet werd op wapenen en op aanw ijzingen
tegen verdachte elementen. Telegraaf- en te
lefoonverkeer was volkomen gesloten. De uit
de provincie komende treinen werden op het
station vastgehouden. Naar verluidt zou op
een buitengewoon groote hoeveelheid wape
nen beslag zijn gelegd, terwijl ook talrijke
personen werden gearresteerd. Ook in de
groote provincieplaatsen, zooals Warna,
Burgas, Philippopel, Haskowo etc. zijn der
gelijke acties uitgevoerd. Het telefoonverkeer
was in den nacht op Maandag nog niet weer
vrijgelaten.
1150 personen gearresteerd.
Omtrent de groote actie tot herstel van de
veiligheid te Sofia deelt de politie mede, dat
50 personen, waaronder veel communisten
bij wie wapenen werden gevonden, zijn ge
arresteerd, die niet in het bezit van papieren
waren. Een deel hunner werd geïnterneerd
In totaal werden 200 geweren, 600 pistolen,
200 handgranaten, een bom, een automa
tisch geweer en andere wapens in beslag ge
nomen. De huiszoekingen zijn zonder ernstige
incidenten verloopen. In het algemeen staat
de bevolking sympathiek tegenover de actie.
GOEMBOES OVER ZIJN REIS NAAR
BERLIJN.
De Hongaarsche minister-president Goem-
boes heeft Zaterdag in het Hoogerhuis, naar
aanleiding van zijn reis naar Berlijn ver
klaard, dat het doel is geweest de mogelijk
heden te bestudeeren van de economische bi-
trekkingen van Hongarije tot het Duitsche
volk.
Natuurlijk kent hij ook groote waarde toe
aan de economische betrekkingen tot Oosten
rijk. Wanneer Oostenrijk alle landbouw-
exportproducten van Hongarije zou opnemen,
zou hij het niet noodig hebben geoordeeld
naar Berlijn te vliegen. Nergens heeft zijn
bezoek aan Berlijn zulk groot opzien ge
baard als juist in het binnenland.
De minister-president sprak nog over de
kwestie van het koningschap. Hij verklaarde
dat deze kwestie inderdaad bestaat. De ge
beurtenissen hebben evenwel juist nu be
wezen, dat deze kwestie feitelijk internatio
naai is, zoolang voor Hongarije, zelfs vol
gens legitiem standpunt deze kwestie niet
actueel kan worden beschouwd, is men van
haar resultaat niet zeker.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
IN DUITSCHLAND.
10 zwaar, 14 lichtgewonden.
Na het zonnewende-feest op het plein van
de vroegere Hertaburcht op Stubbenkammer
is hedenmorgen een ernstig ongeluk gebeurd.
Op den weg tusschen Segard en Lietzow
reed een particuliere auto een afdeeling ar-
beidsdienstvrijwilligers van achteren aan. 10
man werden zwaar, 14 licht gewond.
HET SLECHTE WEER IN ITALIË.
Het slechte weer in Noord-Italië duurt
nog steeds voort. In den afgeloopen
nacht woedde boven Milaan een hevig
onweer, gepaard gaande met hagel en
hevige regenvlagen. Twee personen wer
den door den bliksem doodelijk getrof
fen. Het water van de Po en van de
Noord-Italiaansche meren is in de laat
ste dagen circa drie meter gestegen en
op tal van plaatsen buiten zijn oevers
getreden. Eenige wegen in de Dolomie
ten moesten voor het verkeer worden
gesloten wegens het gevaar van rotssto-
tingen.
BOMONTPLOFFING IN DE
ST. PIETERSKERK.
Vier gewonden.
Zondagmiddag om even over twaalven
heeft in het voorportaal van de St. Pie
terskerk te Rome een bomontploffing
plaats gehad. Een kleine bom, welke
voorzien was van een tijdlont, explo
deerde op de plaats, waar de voorwer
pen, welke de bezoekers niet in le kerk
mogen meenemen, worden bewaard.
Een of andere zwakzinnige schijnt de
bom in bewaring te hebben gegeven. eG-
bleken is, dat het aantal gewonden niet
zoo groot is. als men aanvankelijk had
gedacht. Vier personen werden ge
kwetst, o.m. een ingenieur uit Pisa. Ma-
terieele schade is niet aangericht. Ook
de muren bleven onbeschadigd.
GEHEIMZINNIGE ZIEKTE
IN ZUID-TIROL.
In het plaatsje Villandore in Zuid-
Tirol nabij Bolzono (Bozen) zijn in len
tijd van een week vijf personen aan de
gevolgen van een geheimzinnige ziekte
overleden De patiënten kregen plotse
ling zeer hooge koortsen en stierven 4
8 uur later. De medici staan als voor
een raadsel. Kerken en scholen zijn ge
sloten en de autoriteiten hebben zoo
veel mogelijk voorzorg maatregelen ge
troffen om verdere besmetting tegen .e
gaan.
De gebeurtenissen in Duitsch
land. (Dag. Overzicht.)
Ter voorkoming van nog meer-
dc*e aanslagen te Sofi^ heeft de re
geering van Bulgarije aldaar den
staat van beleg afgekondigd. (Bui
tenland). i
Bij een brand in een ziekenhuis te
Oeroemtsji (Chineesch Turkestan)
zijn 38 personen gedood en 200 ge
wond. (Buitenland).
De Japansche regeering heeft be
sloten alle communisten te verban
nen naar een eiland. Op het oogen-
blik bevinden zich er 6761 in hech
tenis. (Buitenland).
De nat. soc. hebben in Duitschland
het beheer overgenomen van do
chr. vakvereenigingen. (Buitenland)*
In Zuid-Tirol komt de laatste da
gen een geheimzinnige ziekte voor.
Reeds vijf personen zijn overleden.
(Buitenland).
Gistermiddag is in de St. Pieters
kerk te Rome een bom ontploft,
waardoor vier personen werden ge
wond. (Buitenland).
Op het Duitsche eiland Ruegen is
een auto op een afdeeling arbeids-
dienstvrijwilligers ingereden. Tien
mannen werden zwaar, 14 licht ge
wond. (Buitenland).
Zaterdagnacht zijn in Beieren tal
van leden van S. P. D„ de vrije vak
vereenigingen en de communistische
partij gearresteerd. (Buitenland.)
In Grodzisk bij Lancut (Galicië) is
het tot een bloedige botsing gekomen
tusschen politie en boeren. Zes boe
ren en een politie-agent werden ge
dood, anderen gewond. (Buitenland).
Zaterdag zijn in het district
Recklinghausen en te Bremen weer
tal van functionnarissen uit de
thans verboden soc.-dem. partij ge
arresteerd. (Buitenland.)
Door te snel rijden is nabij Ooster
beek een auto geslipt en tegen een
li ui te pletter geloopen. Alle vijf
inzittenden werden gewond.
Verder verschillende andere ver
keersongevallen, ook doodelijhe.
(Binnenland.)
Gistermorgen zijn te Nuth (L.) de
molenaar de Weever en zijn vrouw
vermoord door zekeren Janssen,
met wien reeds lang een ernstige
veete bestond. (Binnenland).
Tengevolge van de zware regens
der laatste dagen is een tijdelijke
waterkeering in de Denneboomenlee
bij Almelo doorgebroken. De schade
is zeer groot. (Binnenland).
Felle fabrieksbrand te Veendam.
(Binnenland).
Ernstige aardbeving en aardver
schuiving in Benkoelen (Sumatra);
een groot aantal dooden en 300 hui
zen ingestort. (Koloniën.)
Olympische dag te Amsterdam
schitterend geslaagd. (Sport en
wedstrijden.)
Spannende races op het circuit
in Drente om den Grooten Prijs van
Nederland. (Sport en Wedstrijden.)
(Zie eventueel, verder laatste berichten).
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JUU A.S.
VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP
DI1 BLAD ABONNEEREN, ONTVAN
GEN DE TOT DIEN DATUM VER
SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO
EN GRATIS.
DE DIRECTIE.
BOERENONLUSTEN IN GALICIE.
Officieel wordt meegedeeld, dat Don
derdagmiddag in Grodzisk bij Lancut
gedurende een godsdienstoefening voor
do kerk, waar een groote menigte ver
zameld was, tot een bloedige botsing
tusschen politie en boeren is gekomen
U't het officieele rapport blijkt dat twee
politieagenten door boeren zijn overval
len. Een van hen werd onmiddellijk g.-
dood, de andere zwaar gewond. Toen de
menigte een dreigende houding aan
nam, maakte de politie van haar vuur
wapenen gebruik, waardoor zes boeren
werden gedood.
WOLKBREUK BOVEN THURINGEN.
De Gera is buiten haar oevers getreden.
Lager gelegen weilanden zijn onder water
gezet, te Bischleben bij Erfurt staan eSe
stadswijken onder water. De brandweer ii
druk bezig om het sater te keeren