DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. UIT DEN ALKMAARSCHEN RAAD. ^Buitenland No. 165 Zaterdag 15 Juli 1933 135e Jaargang Als er op de Nieuwesloot alleen schapen „gepresenteerd" worden, zullen de bewoners een breeder trottoir kunnen krijgen. „Nooit gedacht en toch gekregen" is de meest toepasselijke naam voor het gebouw van de neutrale schoolvereeniging. Als de heer van Drunen gelijk wil krijgen, moet hij in de Krebbesteeg nog wat luiers en een rammelaar laten opgraven. Wai vandaag de aandacht trekt I: COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Er is, nog niet zooveel jaren geleden, een tijd geweest, dat Alkmaar, wat de herden king van jubilea van ambtenaren en beamb ten betrof, volkomen systeemloos was. De een kreeg bij vijf-en-twintig jarigen dienst een gouden medaille, de tweede een zilveren, de derde een toespraak van den wet houder, de vierde een dito van den bedrijfs directeur, de vijfde een handdruk en de zes de he.ikmaal niets. Daarover hebben zich destijds heel wat ten achter gestelden gegriefd gevoeld en er is teen besloten een algemeenen regel te maken, zoodat iedere aanstaande jubilaris tegen woordig precies weet wat hem op dien feest dag te wachten staat. Werd hier dus een algemeene regel ge troffen, toch wordt het systeemlooze systeem hier nog op ander gebied aangetroffen en wel op dat van de vergunning om in deze gemeente te mogen venten. Wat dit betreft, heerscht er nog altijd een grenzelooze verwarring en als gevolg daar van een willekeur waardoor velen, die niet de p:\3iectie van het almachtige college geno ten, zich vaak terdege gegriefd gevoeld heb ben. Er zal als regel geen bezwaar zijn het ven- fen in onze gemeente toe te staan met deze restrictie natuurlijk, dat dit aan zekere be perkende bepalingen is gebonden Venters met schoenveters of anderhalf potlood, die natuurlijk alleen maar bedelaars zijn, wor den terecht geweerd en er kunnen natuurlijk ook maatregelen worden getroffen om het hinderlijk luid aanprijzen van koopwaren tegen te gaan. Voor alle andere gevallen hebben wij eigenlijk altijd gemeend, dat men in Alk maar de ruime opvatting huldigde, dat het niet op den weg van .het gemeentebestuur ligt, het iemand opzettelijk onmogelijk te maken, wanneer hij tracht door eerlijken handel in zijn onderhoud te voorzien. Toen is allereerst de aandacht op den straathandel gevestigd, doordat de bloemis- tenpatroonsvereeniging het verzoek deed om bet venten met bloemen door menschen uit omliggende gemeenten te verbieden en de Raad, aan wiens oordeel dit verzoek onder worpen werd, nam een royaal standpunt in en besliste, dat in dezen tijd van crisis en malaise, met de vele voorbeelden van steeds hooger tariefmuren en steeds meer belem merden handel voor oogen, het in Alkmaar te volgen systeem niet anders dan dat van den vrijhandel kon zijn. Immers, men zag toen reeds waartoe ieder ander systeem zou leiden Er waren al bui tengemeenten kortzichtig genoeg om den straathandel voor Alkmaarders te verbieden en wanneer Alkmaar een dergelijk protectie- stelsel ging volgen, zou het zeker niet lang duren of plaatselijke tariefmuurtjes, invoerbe- moeilijking en zelfs boycot-bewegingen zou den naar het groote internationale voor beeld in het leven worden geroepen en de Alkmaarsche handelaars zelf zouden daar van allereerst de dupe zijn Elke beperking zou aan de andere zijde weer een rancune- maatregel tengevolge hebben en men zou op den duur plaatselijke acties krijgen om alleen in Heiloo. Bergen of in een andere gemeente te koopen, boycotbewegingen waarbij Alk maar ongetwijfeld aan het kortste touwtje zou trekken. Het was een verstandig besluit op het ver zoek van de bloemistenpatroons te antwoor den, dat Alkmaar, welke houding men in andere gemeenten ook zou willen aannemen, zich op het standpunt van den vrijen hande, gesteld had, maar ziet nog maar heel kort daarna werd ditmaal door het college van B. en W. uit een geheel ander vaatje ge tapt en werd het vrijhandelsstelsel door de meest starre reactie vervangen. Toen de ijscobereiders ditmaal georga niseerde arbeiders over concurrentie klaagden, werden door het college plotse ling de meest drastische maatregelen ge troffen. Venters van buiten, ook uit omlig gende gemeenten, moesten geweerd worden en men kent de droevige geschiedenis der beide Italiansche ijsbereiders, die vergun ning kregen om voor hun spaarpenningen een eigen fabriekje te bouwen, een fabriekje dat aan alle eischen van de Warenwet moest voldoen en dat, toen het eindelijk in exploi tatie zou komen, volkomen nutteloos gemaakt werd, doordat de eigenaren geen vergunning kregen, het daar gefabriceerde te verkoopen Wij zullen dit Italiaansche ijsdrama, dat van willekeur en protectie aan elkaar hangt, op dit oogenblik laten rusten. Wij hebben het slechts aangehaald om te laten zien, hoe. systeemloos hier werd opgetreden en hoe de gemeente in enkele weken tijds van het vrij handelsstelsel naar de protectie omzwaaide, waarbij natuurlijk de politiek, die zoo vaak onzichtbaar allerlei overheidsdaden be- invloedt, een belangrijke rol gespeeld heeft. Meer dan iets anders heeft deze kwestie nog eens aangetoond hoe noodzakelijk het is, dat op het gbied van venten in Alkmaar een algemeenen regel getroffen wordt en nu de bloemisten in de laatste raadsvergade ring gevraagd hebben het venten aan perso nen beneden den leeftijd van 18 jaren te ver bieden, was het van den heer Keysper zeer goed gezien, dat hij niet een beslissing over dit punt alleen vroeg, maar er op heeft aan gedrongen een commissie in het leven te roe pen aan welke het geheeh. ventvraagstuk ter beoórdeeling onderworpen kan worden. - Het is een zeer moeilijk vraagstuk, want het heeft vele kanten die afzonderlijk bekeken kunnen worden. Het publiek, dat goede waar tegen den laagsten prijs begeert, is bij een ventverbod niet gebaat. Hoogstens kan men hier van het ongerief spreken, dat een huisvrouw voor aangeboden waren herhaaldelijk naar de bel moet locpen, maar wie zich persé aan zijn vaste leveranciers wil houden, kan een bordje voor het raam zetten en heeft daarna geen enkele verplichting de deur te openen. De vaste kooplieden zullen elk ventverbod voor anderen natuurlijk van harte toejuichen en zij hebben, van hun standpunt bezien, groot gelijk, dat zij alles in het werk stellen om een verordening uit te lokken, die alle on- gewenschte concurrentie kan weren. De zoogenaamde scharrelaars daaren tegen, in den regel de menschen, met kleinen handel, die met moeite het hoofd boven water houden, zullen er weer ten sterkste op aan dringen hun de kans te geven op eerlijke wijze hun brood te verdienen en de gemeente dient o.i. dit streven te steunen, omdat het toch altijd beter is dat deze kleine kooplieden in eigen onderhoud voorzien dan dat zij de voor hen eenvoudigste en gemakkelijkste op lossing kkzen en zich als behoeftigen en werkloozen door de gemeente laten onder steunen. Tusschen al deze tegenstrijdige opvattin gen, waarbij het persoonlijke of groepsbe lang aan beide zijden een zoo groote rol speelt, zal de gemeente een regeling moeten treffen, die het meest in de richting van het algemeen belang gaat. Zij zal zelfs den schijn van protectie van de een of andere groep moeten vermijden en zij zal met het groote voorbeeld der internationale wanver houdingen voor oogen, o.i. geen ander stand punt dan dat van den vrijen handel kunnen innemen. Vrijheid voor allen, die op eerlijke wijze trachten hun brood te verdienen, on danks de daardoor geschapen concurrentie, waarvan het publiek ten slotte slechts kan profiteeren. Want wanneer een handelaar met vaste afnemers klaagt, dat hij zijn klan ten kwijt raakt door de concurrentie van een zoogenaamden scharrelaar, dan bewijst dit slechts, dat er iets is, waardoor de man, die onder zooveel moeilijker omstandigheden moet werken, toch uitverkoren wordt, dat hij dus het publiek, in kwaliteit, in prijs, gewich: of bediening iets bieden kan, waardoor hij ten slotte den grootsten omzet krijgt. Hem te weren door protectie van anderen kan niet in het belang der gemeenschap zijn. Daartegenover staat, dat het natuurlijk niet in het belang der gemeente is, wanneer zij zich zelf of hare ingezetenen opzettelijk zou dupeeren. Wanneer de gemeente des Zaterdagsavonds op de Laat bloemenstal- letjes verhuurt, is er geen enkele reden om andere bloemenventers terzelfdertijd ge legenheid te geven met hun manden gratis een veel mooiere plaats in de Langestraat ia te nemen. En evenmin ligt het op den weg der gemeente via het Maatschappelijk hulp betoon handelsgeld aan behoeftigen te ver strekken waardoor zij, die op eigen wieker drijven een zekere gemeentelijke concurren tie ondervinden, waarvoor zij ten slotte zelf de kosten moeten betalen. Dit alles is zoo vanzelfsprekend, dat het geen nader betoog behoeft, maar het is zeker wenschelijk, dat de commissie, die zich bin nenkort met het ventvraagstuk zal bezighou den deze gevallen eens onder het oog ziet en daarvoor een algemeene regeling treft. Het is onze vaste overtuiging, dat wanneer ex cessen geweerd worden en de gemeente zich in het algemeen voor het vrijhandelsstelsel uitspreekt een regeling kan getroffen wor den, die op den duur den minsten last, de minste willekeur door protectie en de groot ste bevrediging kan geven. De bewoners van de Nieuwesloot zulleu eindelijk hun zin krijgen, doordat er aan de Zuidzijde van die straat een trottoir aange legd wordt. Maar de heer Govers was over dit voor stel allesbehalve te spreken, omdat hij als speciale deskundige er niet tevoren over ge raadpleegd is geworden. Het bleek intus- schen al spoedig, dat de heer Govers niet deskundig is op het gebied van trottoirs, maar op het gebied van tentoonstellings- en marktkoeien. Een of tweemaal per jaar wor den er op de Nieuwesloot koeien „gepresen teerd" zooals de heer Govers dat noemt en in verband met de plaatsing van de paaltjes waaraan zij worden vastgebonden, vreesde deze edelachtbare, dat een trottoir van twee meter breed onmogelijk zou zijn, omdat er dan geen koe meer tusschen zou kunnen. Van een trottoir is gemakkelijker een stukje af te tiernen dan van een levend dier en als het van den heer Govers afhing, dan zouden de stratenmakers een koe mee. naar het werk nemen en met dit beest uitmeten hoe breed het trottoir zou kunnen worden. Ge lukkig kan er waarschijnlijk een oplossing gevonden worden, waardoor de koepaalties voortaan iets meer naar het Noorden woraen geplaatst. Onze tijd staat nu eenmaal in het treken van het veilig verkeer en zelfs de ten toonstellingskoe zal daaraan ten offer moe ten vallen. De Alkmaarsche scholen hebben namen ge kregen wat zeker een verstandige maatregel kan genoemd worden. Het was voor niet direct belanghebbenden altijd een heele toer om precies uit elkaar te houden welke school er bedoeld werd als er alleen maar een num mer genoemd werd. Voortaan spreken wij van de Hofdijk-school, van De Bosboom Toussaint-school enz. en wij hopen van har te, dat de liefde voor onze schoone taal daar door bij de leerlingen nog sterker tot uiting zal komen. Alleen lijkt het kringetje beroem de mannen en vrouwen uit wier namen wij steeds weer een keuze doen, ons wel wat heel klein en wij herhalen het verzoek, dat wij reeds bij het geven van nieuwe straatnamen gedaan hebben, om namelijk ook eens naar verdienstelijke burgers uit een wat korter achter ons liggenden tijd uit te kijken en niet altijd naar mannen en vrouwen, die wij al leen uit onze historie en uit de faam van hun vrijwel niet meer gelezen werken kennen. Waarom ook het Gymnasium nu een eigen naam moest hebben is ons niet duidelijk, om dat verwarring hier ten eenenmale buitenge sloten is. De burgemeester moge dan al naar Rotterdam verwijzen waar het gymna sium naar Erasmus vernoemd is, ten slotte is de Alkmaarsche rector Murmellius nog geen Erasmus en zelfs in de encyclopaedie niet te vinden. Aan overmaat van schoonheid en duidelijkheid lijdt de naam evenmin en wij verwachten dan ook geenszins, dat hij buiten de officieele stukken ooit zal worden aange troffen. Zooals bekend had de gemeente twee schoolgebouwen waarvoor binnen afzienba- ren tijd geen bestemming meer zou zijn. In het eene, op de Oudegracht, is de Meisjes school aan het uitsterven en het andere en meest verouderde was reeds totaal overbodig geworden. Evenwel moest er nog een gebouw voor den nieuw gestichten centralen cursus voor het zevende en achtste leerjaar worden gevonden en de heer Ringers bepleitte nu zoo wel de overgebleven klassen van de Meisjes school als die welke voor den centralen cur sus benoodigd zijn in één gebouw onder te brengen waardoor de gemeente een ander schoolgebouw zou overhouden om dat aan de Neutrale schoolvereeniging te geven wan neer haar plannen de Koninklijke goedkeu ring hebben gekregen. B. en W. hadden daar wel ooren naar zij hielden dus nu blijkbaar voor het eerst rekening met de mogelijkheid van de tot standkoming van die school en zij zijn aan het passen en meten gegaan met het re sultaat, dat de 2e gemeenteschool precies een lokaal tekort kwam om er het stoffelijk over schot van de meisjesschool en de centrale cursus in te kunnen onderbrengen, zoodat deze voortaan in de Meisjesschool op de Oudegracht gehuisvest zullen worden. De heer Stoutjesdijk had daartegen ver schillende bezwaren. Hij is er geen voorstan der van groote jongens in hetzelfde gebouw te brengen waar nog klassen zijn van meisjes, wier ouders juist tegen coëducatie het meeste bezwaar hebben, vooral omdat deze school maar één uitgang heeft. Daarin tegen heeft de 2e Gemeenteschool twee af zonderlijke uitgangen waarvan die op de Laat destijds gemaakt is om de kleintjes het gevaar van het Oudegrachtwater te bespa ren. Het bleek evenwel, dat de burgemeester dit gevaar voor ouderen nog grooter dan voor jongeren achtte en zooals gezegd het was totaal onmogelijk beide scholen hier onder te brengen omdat er precies één lokaal tekort kwam. Aan de mogelijkheid van bij bouw werd blijkbaar niet gedacht en er moest in allen gevalle een lokaal voor de berging van leer- en hulpmiddelen overblij ven. Hoewel de heer Stoutjesdijk nog een ka mer ontdekte, die in de bijlage niet genoemd was en zeker voor het opbergen der leermid delen zou kunnen dienen, bleven B. en W. alsmede de Raad op hun stuk staan en po seerden als slachtoffers, die voor den drang der omstandigheden moesten wijken. Komt de Neutrale schoolvereeniging tot stand dan zal haar dus het gebouw van de oude 2e gemeenteschool worden toegewezen en zal zij opnieuw alle reden hebben te con- stateeren, dat zij een stiefkind is en, ondanks alle wettelijke bepalingen, van de zijde der gemeente op geen enkele tegemoetkoming heeft te rekenen. De verklaring, dat men in vrijwel alle Friesche bladen van gemeentewege reclame voor een bezoek aan onze gemeente maakt, werd, wonderlijk genoeg, heel gunstig door den Raad ontvangen en zelfs het bedrag van de rekening lokte geen enkele critische op merking uit. Wij voor ons hopen natuurlijk, dat men in Friesland op hetzelfde schitteren de idee zal komen en 'zijn gaarne bereid het gemeentebestuur van Leeuwarden van den regelprijs onzer contracten op de hoogte te stellen. -Zooals bekend, bestond 'er verschil van meening tusschen den burgemeester en den heer Van Drunen over de vraag of de uit drukking „krebbe" in Krebbesteeg van een waterkeering dan wel van een oude kinder bedstede afkomstig was. De burgemeester vertelde nu triomfantelijk, dat ter plaatse paaltjes zijn opgegraven, die inderdaad aan een waterkeering doen denken, maar de heer Van Drunen geeft zich niet zoo spoedig ge wonnen. Hij heeft het reeds bedolvene weer laten bloot leggen, en hét zou ons niets ver wonderen als hij de stukken;hout zoo aan el kaar weet te passen, dat zij tesamen de ruïne van een voor-historisch kinderwiegje zullen vormen. Wat de winkelsluiting betreft doen B. en W. aan een diaconiemannetje denken, die den schijn wekt of hij links en rechts groote kapi talen kan wegschenken. Immer!, hoewel Alkmaar over de winkel sluiting niets te vertellen heeft, zijn de win keliers de vorige raadszitting al blij gemaakt met het besluit tot het open houden van hun zaken tot tien uur 's avonds in den seizoen- trjd waarvoor intusschen nog altijd geen toestemming is gekregen en thans heeft de Raad wederom den schijn aangenomen alsof het van zijn beslissing afhing of ook de siga renwinkeliers op Zondag hun zaken geopend mogen houden. Er waren winkeliers, die dit gevraagd hadden en er waren er zelfs dezelfde die verzocht hadden om het niet toe te staan. Twee middenstandsvereeni- gingen en een Kamer van Koophandel gaven verschillende adviezen en het is te begrijpen, dat de Raad tenslotte maar besloot den ge- makkelijksten weg te kiezen en de vergunning te weigeren, of, beter gezegd, niet aan te vragen. De heer Keijsper was tegen het plaatsen van automaten omdat de een die betalen kan en de ander niet en hij is dus ook tegen ver plichte sluiting omdat de een de Zondags- verdienste wel missen kan en de ander niet. Er zijn nu eenmaal belanghebbenden, die door nevenbetrekkingen of door hun grossier- schap hun zaken best kunnen sluiten en het allerverstandigste zou zijn ieder maar vrij te laten als de een niet bang was dat hij klanten aan den ander zou verliezen. Ten slotte be wijzen de anti-revolutionnaire winkeliers, die Zondags steeds sloten, dat zij nog altijd be staan kunnen en hangt het van het optreden van eiken winkelier zelf af of hij al dan niet spoedig zijn klanten zal kwijt raken. Evenwel, na het besluit van den Raad be hoeven wij ons niet verder in theoretische be schouwingen te verdiepen. De winkels blijven gesloten en wie op Zondag sigaretten noodig heeft moet ze maar van krantenpapier en pijp tabak fabriceeren. Het is bekend, dat oud minister Posthuma nooit andere dan zes cents sigaren rookt, de smaak is een kwestie van gewoonte en door zelffabricage van zijn rook-artikelen .zal men ten slotte nog tot een belangrijke besparing op zijn persoonlijke uitgaven kunnen komen. VOOR EEN NIEUWE SPAANSCHE REGEERINGSCRISIS? De Spaansche minister van justitie, Alvaro Albornoz is in de nationale vergadering als candidaat der regeering gekozen tot voorzitter van het grondwetsgerechtshof. Daar door deze verkiezing de functie van minister van justitie opnieuw moet worden bezet, acht men het bij den algemeenen moeilijken politieken toestand geenszins uitgesloten, dat hieruit weer een re- geeringscrisis zou ontstaan. DE ECONOMISCHE WERELDCONFERENTIE. Sluiting der conferentie op 27 Juli. De slotzitting der economische wereldcon ferentie is door het Kleine Bureau voorloo- pig vastgesteld op 27 Juli. Alle commissies en sub-commissies hebben het dringende verzoek ontvangen zoo spoedig mogelijk en op z'n laatst de volgende week Vrijdag hun rapporten gereed te maken. Op 25 Juli zal waarschijnlijk nog een zit ting van het bureau plaats vinden en op 27 Juli zal de conferentie zich na een plenaire bijeenkomst verdagen. Het bureau zal waar schijnlijk geen definitieven datum vaststellen voor de volgende bijeenkomst, doch zal tij dens de verdaging kunnen worden bijeenge roepen om eventueel den datum voor een ver gadering vast te stellen naar gelang van de ontwikkeling van den internationalen toe stand. Overeenkomst tusschen het Britsche Rijk en Argentinië? Het sluiten van een imperiaal verdrag tus schen Engeland, de Dominions en tevens Ar gentinië inzake eenige principieele program punten van de economische wereldconferentie wordt door de Daily Mail mogelijk geacht. MacDonald, Chamberlain en Thomas zou den in dé laatste twee weken in voortdurend contact hebben gestaan met de vertegen woordigers van de Dominions en wel in het bijzonder met generaal Smuts en den Cana- deeschen premier Bennett. Met het oog op den onzekeren toestand van de conferentie en de tegenstellingen tusschen de goudlanden en de niet-goudlanden is men op de gedachte gekomen zoo mogelijk een overeenkomst te sluiten tusschen de sterling-landen met in begrip van Argentinië.Er zou dan een ge meenschappelijke verklaring worden afge legd, die waarschijnlijk de volgende vijf pun ten zou omvatten. 1. Samenwerking tusschen de Bank of England en de Centrale Banken van de sta ten van het Rijk. 2. Practische regeling der contingeniee- De toestand in Duitschland. Ver schillende besluiten door de regee ring genomen. (Dag. Overzicht). In Chili is een ernstige typhus- epidemie uitgebroken. (Buitenland) Balbo's succesvolle reis. (Lucht vaart). Sluiting der economische wereld conferentie op 7 Juli. (Buitenland). Te Groningen is een driejarig kind in een garage tusschen twee auto's bekneld geraakt en gedood. (Binnenland)'. Een 51-jarige kruidenier, gep. O.-I. militair te Haarlem, heeft een moordaar slag gepleegd op een 16- jarig meisje, dat zijn huishouding verzorgde Zij werd niet einstig ge wond; de man schoot zich na zijn daad een kogel door het hoofd. (Bin nenland). De gemeentebegrooting 1933 van Zaandam door Ged. Staten niet goedgekeurd. (Binnenland). De half-vrijvvillige consumptie- melkregeling voor Den Helder en Hoorn geldt van -laaridag a.s. af ook voor Alkmaar, Bergen en Hei loo. De minimum-melkprijs wordt 9 cent per liter. (Stad en omgeving). (Zie eventueel verder laatste berichten.) ringssystemen. 3. Een plan voor openbare werken binnen het Rijk. 4. Vrije kapitaalbeweging, zoodat de lee ningen voor de industrieele uitbreiding in het Rijk in Engeland kunnen worden onder gebracht. 5. Een verklaring, dat een terugkeer tot den gouden standaard het uiteindelijk doel ir de toekomst is. GANDHI WIL WEER DE GEVANGENIS IN. De ongehoorzaamheidsbewe* ging wordt voortgezet. Gandhi verraste zijn vrienden bij de voort zetting van de congresconferentie in Poena met het voorstel van een „individueele onge hoorzaamheidsveldtocht", ofschoon van alle kanten aandrang op hem was uitgeoefend tot hét doen staken van de ongehoorzaamheids beweging. Gandhi stelt zich deze individuee le ongehoorzaamheidsveldtocht zoo voor, dat ongeveer 100 zijner aanhangers met hem te-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1