DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. België moet bezuinigen. Hit het JUulemeat Daoetü&sch Qx&vücht !BuitmCand No. 170 Vrijdag 21 Juli 1933 135e Jaargang De Belgische regeering heeft verschillende maatregelen aangekondigd om ie bezuinigen. Een socialistisch verwijt. Wat vandaag de aandacht trekt... Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar f 2—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 20 Juli 1933. Alvorens vacantie te nemen tot het begin September heeft de Tweede Kamer he den de eerste van twee vergaderingen gehou den tot afdoening van spoedzaken. Zij is be gonnen met afwijzing van het verzoek van den beer Wijnkoop (comm.) om den minister van koloniën te mogen interpelleeren over de /ruwelen, welke op het eiland Soembawa vermoedelijk door een officier, zijn gepleegd. De zaak is in gerechtelijk onderzoek, zoodat het onoirbaar zou zijn haar thans in het Lrlement te bespreken. De heer Knottenbelt (lib.) heeft verzocht den minister van justitie te mogen interpel leeren over de wenschelijkheid van wettelijke maatregelen tegen leden van Kamer, Staten of gemeenteraden, die hun eed of belofte van trouw aan de grondwet schenden of ge schonden hebben. De interpellatie zal wel toegestaan worden. We zijn er intusschen nieuwsgierig naar te vernemen, welke de aanleiding er toe is. Op de voordracht voor de benoeming van een raadsheer in den Hoogen Raad zijn, tel kens bij eerste stemming, geplaatst de heeren dr J Donner, oud-minister van justitie, dr. x J E. van der Meulen, vice-president van de (jtrechtsche rechtbank, en dr. P. van Regte- ren Altena, raadsheer in het Hof te Amster dam. Dat eerstgenoemde als eerstvoorgedra- gene zal worden benoemd, staat vast. Een paar kleinere wetsontwerpen zijn na een enkele opmerking van den heer Wijnkoop (comm) goedgekeurd. Het waren een wijzi ging van de wet op de invordering der direc te belastingen, een aanvulling van de wet op het invoerrecht van benzine en een wijziging van de registratiewet, alle drie strekkende om knoeierijen van belastingschuldigen tegen te gaan. Het hierna aan de orde zijnde wetsontwerp tot verleening van enkele retorsiebevoegdhe den, was voor de heeren Westerman (nat.- herstel) en Kortenhorst (r.k.) aanleiding om fe vragen of een onderhandelingstarief waar mede in het bijzonder laatstgenoemde sinds vele jaren dweept, niet de voorkeur zou ver dienen. De heer Vliegen (s.d.a.p.) verklaarde dat zijn fractie voor zou stemmen, doch hij achtte retorsie zulk een gevaarlijk wapen, dat het slechts met groote behoedzaamheid kan wor den gehanteerd en het zaak zou zijn, dat bij de toepassing er van voeling werd gehouden met de commissie uit de Kamer voor buiten- landsche zaken. De heer Wijnkoop (comm.) was er natuur lijk weer tegen. Hij hield meer van een non agressie dan van agressie, wat een vorm van economischen oorlog mag heeten. Minister Verschuur heeft het ontwerp kor- telijk verdedigd en daarbij uiteengezet, dat op dit oogenblik retorsie, als stok achter de deut, beter is te hanteeren dan een onder handelingstarief, dat trouwens maar niet een-twee-drie in orde is te brengen. Het ont werp is aangenomen met enkel de communis ten er tegen. Het wetsontwerp tot wijziging der onder wijswet, in hoofdzaak strekkende om over- matigen scholenbouw tegen te gaan heeft va- volgens tot vrij langdurige besprekingen aanleiding gegeven. Over het algemeen lij ken ons ae kansen van het voorstel niet on gunstig. De ernstigste tegenstanders zijn de katholieken. De eerste spreker, die a's woordvoerder van de katholieke fractie op trad, de heer Suring, had wel ernstige kritiek tegen het voorstel, vroeg opheldering in zake een viertal punten, doch verklaarde zich toch niet mordicus tegen het ontwerp. Ook andere vrienden der bijzondere school zooals de hee ren Tilanus (c.hZijlstra (a.r.), Kersten (staatk. ger.) kwamen met ernstige kritiek, doch stonden niet volstrekt afwijzend tegen over het voorgedragene. Namens de sociaal democratische fractie sprak zich de heer Thijssen ten gunste van het ontwerp uit, de heeren Boon (lib.) en Ketelaar (v.d.) waren er sterk voor geporteerd, ook en eigenlijk in de eerste plaats, omdat het een noodregeling was, waarop een definitieve herziening van de wet L.O. kan volgen, nadat de noodwet in 1935 zal hebben afgedaan. De laatste spreker uit de Kamer was de heer Schalker (comm.), die in een maidenspeech vertelde, dat men veel beter deed het geheele bijzon dere onderwijs op zijde te schuiven. Dat zou eerst bezuiniging geven! Dat de grondwet een beletsel hiertegen zou zijn, kwam blijk baar niet bij hem op. Minister Marchant heeft bij wijze van in leiding tot zijn rede ter beantwoording van de verschillende sprekers, den ongelukkigen volksvertegenwoordiger, voor wien blijkbaar dwang het hoogste ideaal is en die zeker nooit van een schoolstrijd heeft gehoord, da nig afgestraft. Morgen zal hij de overige sprekers te woord staan. Voor de behandeling van deze zaak, welke een heelen dag duurde eerst laat in den avond werd het vonnis geveld was zeer veel belangstelling. De verdedigers der dienstweigeraars waren het socialistische Kamerlid mr. Spaak, die een neef is van den minister van justitie Janson, en mr. Beubiet. Als getuigen verschenen ter zitting het (christen) socialistische Kamerlid Chalmet; de Fransche schrijver Han Ryner; de voorzit ter van het verbond van Vlaamsche oud-strij ders, Jacobs; prof. dr. Lecat, gewezen hoog leeraar aan de katholieke universiteit te Leu ven; Henri Guilbeaux, de Fransche defaitist, die in 1919 door een krijgsraad bij verstek ter dood werd veroordeeld wegens het uitge ven te Genève tijdens den oorlog van het tijd schrift Demain, maar die onlangs te Parijs werd gerehabiliteerd. Door de verdedigers werden ook nog brieven van sympathie voor gelezen, komende van Emile Vandervelde, Victor Marguéritte, Henri Barbusse, Georges Duhamel, e.a. Tusschen de beklaagden en hun verdedi gers aan den eenen kant, den voorzitter van den krijgsraad en den militairen auditeur aan den anderen kant, kwam het herhaalde lijk tot incidenten. Door den voorzitter on dervraagd, zeide Campión de leer van Hero- dotus en de woorden van Clemenceau en van minister Paul Hymans, die het Briand-Kel- logg-pact onderteekende, te hebben nage volgd. Had ik misschien ongelijk, vroeg hij, dé onderteekening van het Kellogg-pact au sérieux te nemen? Na de zitting, toen een paar uurtje ge pauzeerd werd, liet de veiligheidsdienst den Franschen getuige Guilbeaux door een paar rechercheurs arresteeren en naar de Fran sche grens brengen. Mr. Deublet protesteer de bij de hervatting van het debat tegen deze uitwijzing, maar de andere verdediger, mr. Spaak, antwoordde onder algemeene hi lariteit: „Mij verwondert deze behandeling niet. Ik ken de regeering!" Hoewel de militaire auditeur slechts 3 maanden gevangenisstraf eischte voor Cam pión en 6 maanden voor Dieu, die reeds vroeger wegens persdelict werd gestraft, ver oordeelde de krijgsraad den eersten beklaag de tot 18 maanden en den tweede tot 2 jaar opsluiting. De bekendmaking van het vonnis werd door het publiek, dat in meerderheid uit vrienden van de veroordeelden bestond, op luid gejouw onthaald. De gendarmerie deed de zaal ontruimen. Het bestuur van de Belgische arbeiders partij, afdeeling Brussel, onmiddellijk daar na bijeengeroepen, heeft een motie van protest tegen deze veroordeeling aangenomen, en tevens besloten tot het organiseeren van een campagne voor de afschaffing van de krijgs raden en de wettelijke erkenning van de dienstweiring wegens gewetensbezwaren. In de Belgische Kamer is men al druk öezi8i den strijd om den door niemand ge- wenscht€, maar door den nood gedwongen oezuinigingen te strijden. Aldus het N. v. h. dat aldus vervolgt: de regeering staal v°or de feiten en moet doorpakken, de oppo- SIt'e tracht daar zooveel mogelijk politieke munt uit te slaan. Dit onwaardige spel wordt överal gelijk gespeeld en dat zal altijd wel zoo blijven. Naar uit Brussel aan het Vader land wordt gemeld heeft minister-president de Brocqueville de financieele maatregelen verdedigd, door de regeering getroffen met t oog op 't herstel van 't begrotingseven wicht. Zijn uiteenzetting kwam grootendeels overeen met de onlangs, door den „premier" yoor de microfoon van den Belgischen Ra- eijo-omroep gehouden rede,. Het zou een illu- Sle zijn, zeide hij, te meenen dat het herstel van het budgetaire evenwicht een einde stelt aan de financieele moeilijkheden waarin de schatkist verkeert. Voor het volgend jaar m°et immers een hervatting der betalingen aan Amerika worden voorzien terwijl ook de verlaging met 5 pet. der salarissen van de ambtenaren, welke slechts van tijdelijken aard is, ophouden zal van kracht te zijn. toen de minister-president de 'bewering der oppositie, als zou hij voor de verkiezingen oeloofd hebben aan de salarissen van het rijkspersoneel, de ouderdomspensioenen en oe werkloozenvergoeding niet te raken, trachtte te weerleggen, werd door de socialis ten luide geschreeuw. Sommige afgevaardig den riepen: „Het is een kwajongensstreek!" aldus een uitdrukking herhalend door graaf de Br0Cquevine in zijn radi0-rede, aan net adres van de sociaal-democratische parle mentsleden gebruikt. Ook later sprak de mi nister-president te midden van een kruis vuur van interrupties. Hij verweet den socia len alleen aan afbrekende critiek te doen ,?e«i enkel opbouwend plan te hebben ont wikkeld of voorgesteld, terwijl de regeering, r*ust van den ernst harer taak, zich inspant om nu voor het geheele land bevredigend re- *V"aat te bereiken. De socialistische agitatie vinat geen weerklank bij de massa. Het pe titionnement, waarvan we gisteren melding maakten, biedt geen waarborg voor echtheid. Het mist alle waarde. De meerderheid der natie heeft, bij de jongste verkiezingen, de huidige regeering goedgekeurd; er zal van het kabinet niet gezegd worden dat het dit vertrouwen heeft beschaamd. Nieuwe verkie zingen zijn totaal overbodig. Zij zouden al leen tot een verscherpten politieken strijd lei den die op dit oogenblik best kan worden ge mist. Heden komt het nu tot de stemming over de motie van vertrouwen. Aan de uitslag schijnt niet te moeten getwijfeld, want al mag dan de premier niet sterk staanjn zijn bestrijding van het social.stisch verwijt, dat de regeering het land heeft bedrogen want inderdaad heeft de regeering voor de verkiezingen in een verkiezingsmanifest met zooveel woorden verklaard dat zij de belas tingen niet zou verhoogen en de loonen en salarissen van het staatspersoneel niet zou verlagen boven drijft, toch de noodzakelijk heid van het oogenblik. waarbij het vooruit zicht nog meer belooft. Immers Belgie -s staatsuitgaven zijn nog altijd vijftien maal hooger dan in 1913- Houdt men rekening met de depreciatie van den Belgischen franc, dan beteekent dit dat de staat tegenwoordig nog altijd ruim tweemaal zooveel uitgeeft als in het laatste vredesjaar, wat natuurlijk een onmogelijke en op den duur onhoudbare toe stand is. Men ziet, het is in België als overal elders. Dienstweigeraars veroordeeld. Nu wij het toch over België hebben, kun nen wij op deze plaats nog wel melding ma ken van de veroordeeling van twee te Brus sel wonende Waalsche dienstweigeraars, Dieu en Campion. Deze stonden volgens ae N. R. C. gisteren terecht voor den krijgsraa Beiden hebben indertijd hun militairen dien gedaan, maar zonden een paar maanden g - leden hun militaire dienstboekje aan de nister van langsverdediging teru£v„J_,inis. bovendien schriftelijk aan denzeHden mims ter weten, dat zij zich voortaan.Ruwden als ontslagen van allen mihtairen. eng verklaarden tevens nimmer meer te zullen dragen. aanleiding van een artikel in de „New York Timés" van de hand van Schéidemann, waar in hij vooraanstaande mannen van 't n euwe Duitschland ernstig zou hebben beleedigd. Scheidemann heeft thans een brief gericht aan het bestuur der Duitsche socialistische partij te Praag, waarin hij zegt dat hij in het geheel geen artikel voor de „New York Times" heeft geschrei en. Het eenige dag bladartikel, hetwelk hij gedurende de laatste vijf maanden heeft geschreven, is in een Duitsch-Zwitsersch Had geweest. Hij heeft dit met zijn naam onderteekend. De eenige zinsnede uit het niet door hem geschreven artikel in de „New York Tim-.s", welke in Duitschland is aangehaald, is een ver draaiing van een zin, voorkomend in het artikel in het Duitsch-Zwitsersche blad. In de „New York Times", laat men Scheide mann zeggen: „Het „preekt van zelf dat dit een bloedigen oorlog niet uitslipt", nl. als de beschaafde wereld eveneens de meening zou zijn toegedaan dat de huidige toestanden in Duitschland onduldbaar zijn. In werkelijk heid echter had Scheidemarn geschreven: „Dat daarbij niet aan een bloedigen oorlog wordt gedacht, spreekt van zelf" Zeker, ik heb met mijn artikel willen pro testeeren, zegt Scheidemann Daarom moeten nu vijf absoluut onschuldige en buiten de wlitiek staande menschen als gijzelaars naar iet concentratiekamp! Moet een dergelijke maatregel niet elk woord van critick, dat ik liet hooren, tien-, honderdvoudig versterken en de beschaafde were d in opstand doen komen? Wie zijn die vijf familieleden, die men in hechtenis heeft genomen? Ik wéét het niet. Waar zijn zij heengebracht? Ik wéét het niet! Wat is het doel van deze gijzeling? Moe ten zij boeten voor hetgeen ik heet te hebben misdreven? Zal men hen in vrijheid stellen, wanneer ik mij ter beschikking der Duit sche regeering stel? DE POLITIEKE TOESTAND IN DUITSCHLAND. Wat bij de Duitsch-Nationalen in beslag is genomen. In het gebouw van de geheime staatspoli tie te Berlijn heeft men aan persvertegen woordigers een overzicht gegeven, over het materiaal, dat bij de Duitsch-nationale strijdkringen in beslag moet zijn genomen. Gemeld wordt thans, dat zich bij dat mate riaal groote hoeveelheden communistische propagandalectuur bevindt, alsmede Sovjet- vlaggen, sabels, gummistokken en andere wapenen. Darré bij den Beierschen minister president. Darré de rijksminister voor Voedsel voorziening, heeft gister een bezoek ge bracht aan den Beierschen minister-president Siebert. Gesproken werd daarbij over den Beierschen landbouw in zijn verhouding tot het rijksministerie van voedselvoorziening. Darré verklaarde, bereid te zijn, den Beier schen landbouw naar vermogen te steunen. Von Papen door den Paus ont vangen. Na de onderteekening van het Concordaat heeft kardinaal-staatssecretaris Pacelli vice- kanselier Von Papen het Grootkruis van de Orde van Pius overhandigd. Ministerial- Director Dr Buttmann ontving een foto van den Paus met eigenhandig onderschrift Vice-kanselier Von Papen overhandigde flk freschenk van het Duitsche Rijk den Kar dinaal-staatssecretaris een Madonna uit Meissener porselein, den onderstaatssecre taris aartsbisschop Pizzardo een schilderij van den Duitschen schilder Frank en onder staatssecretaris Ottaviani een zilveren scho- tel. Daarna ontving de Paus den Duitschen vice-kanselier in een audiëntie die ongeveer 20 minuten duurde. Bij deze gelegenheid stelde von Papen dr. Buttman aan den Paus voor, met wien deze zich gedurende vrij lan gen tijd onderhield. Scheidemann verdedigt zich. Wij hebben dezer dagen verteld dat vijf familieleden van den sociaal-democratischen oud-rijkskanselier Philipp Scheidemann door de regeering in gijzeling zijn genomen naar ERNSTIG VERKEERSONGELUK BIJ KEULEN. Twee dooden en zeven gewonden. In den nacht van Woensdag op Donder dag kwam nabij Keulen een zwaar geladen vrachtauto in volle vaart in botsing met de electrische tram. De auto werd geheel ver nield en de chauffeur op slag gedood, terwijl een naast hem zittende vrouw kort na aan komst in het ziekenhuis overleed. Van de trampassagiers werd iemdnd ernstig en vijf menschenen licht gewond. Hoewel het voor- balcon van den motorwagen geheel werd in gedrukt, liep de wagenbestuurder slechts lich te kwetsuren op. DE BRANDSTICHTING IN DEN DUITSCHEN RIJKSDAG. Vooronderzoek gesloten Gisteren is het vooronderzoek tegen alle beschuldigden van de brandstichting in den rijksdag te Berlijn door den rechter van in structie van het Berlijnsche rijksgerechtshof gesloten. Algemeen wordt verwacht, dat het proces in de helft van September zal plaats vinden. ACTIE TEGEN DE FASCISTEN. Vechtpartijen in Kensington. Gisteravond hebben ongeveer 50 perso nen, die donkerblauwe hemden droegen, een inval gedaan in het partijhuis der Britsche fascisten te Kensington. Er ontstond een handgemeen waarbij eenige personen ge wond werden. Het kwam opnieuw tot een handgemeen toen een groep Britsche fas cisten met een vrachtauto de stad wilde in gaan om anti-Joodsche propaganda te ma ken. De fascisten werden van verschillende kanten aangevallen en moesten zich terug trekken. ZELFMOORD VAN GEVLUCHT JOODSCH ADVOCAAT. De Joodsche perscommissie schrijft aan de N. R. Crt.: Naar de Parijsche correspondent van de Daily Telegraph meldt, is aldaar groote op schudding teweeggebracht door de tijding, dat dr. Amold Freymuth, 'n bekend Duitsch jurist van Joodsche afkomst en zijn vrouw dood in hun kamtr zijn aangetroffen. Men ontdekte hem in een bescheiden appartement in Parijs, dat zij eenige dagen geleden hadden gehuurd. De advocaat en zijp vrouw werden in zit tende houding aangetroffen in de keuken, die geheel met gas gevuld was. Beiden hadden een zware slaapdrank ingenomen. Dr. Freimuth had een brief aan een van zijn Berlijnsche vrienden achtergelaten. Een passage daarin luidde- „Op mijn leeftijd is het niet mogelijk het leven weer opnieuw te beginnen. Bovendien heb ik daartoe niet meer de kracht". Dr. Freimuth, die 61 jaar is geworden werd in 1919 tot socialistisch afgevaardigde in den Rijksdag benoemd. Hij nam deel aan de voorbereidende werkzaamheden voor de constitutie van Weimar. Daar hij Jood en socialist was, was hij gedwongen uit Duitschland te vluchten, toen de nationaa socialisten aan het bewind kwamen Behandeling in de Tweede Kamer van het ontwerp bezuiniging op on derwijs. (Uit het parlement.) Te Gien (Frankrijk) is een priester met elf kinderen ia een vijver ver dronken bij het kapsijzen van een boot. (Buitenland). Roosevelt dreigt met sluiting der Amerikaansche beurzen, als het spe- culeeren niet wordt stop gezet. (Bui tenland). Joodsche wereldconferentie te Amsterdam. (Binnenland). Doodelijk ingeval in de venen te De Krim (Dr.) (Binnenland). Ged. Staten onthouden hun goed keuring aan het raadsbesluit, om in Alkmaar een open zwembad op het sportterrein te stichten. (Stad en omgeving.) (Zie eventueel verder laatste berichten.) HET ONTWAPENINGSVRAAGSTUK. Besprekingen tusschen de Duit schen regeering en Henderson. Officieel wordt medegedeeld: Gisteravond had tusschen 8 en 9 uur in hotel Regina Palast te München in tegenwoordigheid van den Rijksminister van buitenlandsche zaken de bijeenkomst plaats tusschen den Rijkskan selier en den voorzitter van de Ontwape ningsconferentie Henderson Tijdens dit on derhoud werden de punten, die bij de be sprekingen in Berlijn niet waren behandeld, besproken. Van welingelichte zijde wordt daaromtrent nog het volgende medegedeeld: Door de besprekingen te Berlijn en te München, waar het Duitsche standpunt uit voerig is uiteengezet en waarbij o.a. is ge sproken over de verdaging der ontwape ningsconferentie, is de mogelijkheid gegeven, dat de gedachtenwisseling over de ontwa peningskwesties wordt voortgezet De bijeen komst tusschen Hitier en Daladier, die Hen derson gewencht acht, zou waarschijnlijk nog een verdere diplomatieke voorbereiding noodig maken. ELF KINDEREN EN EEN PRIESTER VERDRONKEN. Een erntig ongeluk, waarvan 11 kinderen en een priester het slachtoffer geworden zijn, is naar de Matin meldt, in de gemeente Gier. (Frankrijk) gebeurd. Vijftien kinderen uit een katholiek opvoedingsinstituut staken al daar, begeleid door een priester in een groote boot een vijver over, toen plotseling het vaartuig kenterde. Alle inzittenden vie len te water, slechts 4 kinderen konden zwemmende den oever bereiken, alle anderea verdronken. Tragische bijzonderheden. Men heeft nog geen duidelijke berichten ontvangen omtrent de juiste toedracht van de fcootramp bij Gien, waar 11 kinderen thans wordt vrij algemeen verklaard 12 en een priester tijdens een spelevaart op een vijver aoor het omslaan van de boot ver dronken. Een aantal Parijsche ochtendbladen weet te melden, dat de boet omsloeg, doordat zij te zwaar beladen was. Doch volgens het verslag van een ooggetuige zou door on voorzichtigheid een knaapje in het water zijn fevallen, waarna allen bij hun poging om em te helpen zich aan een kant van de boot over boord bogen, wat het omslaan veroor zaakte. Het ongeval ging zoo snel in zijn werk, dat de visschers die op den nabijen oever aan 't werk waren en onmiddellijk te hulp schoten, reeds te laat kwamen. De 4 ge redde knapen zijn niet zooals men aannam naar den oever gezwommen doch .wisten zich aan de met de kiel boven drijvende boot vast te klampen tot zij gered werden. Het nieuws van de ramp verspreidde zich als een loo pend vuurtje. Reeds twee uur na het ongeval waren de meeste ouders van de slachtoffers op de plaats van de ramp. Tegen den avond had men de lijken van den geestelijke en van 11 jongens gevonden. Naar het lijk van het 12e slachtoffer wordt nog gedregd. Op de plaats van het ongeval was de vijver 4 a 5 M. diep. HET SOCIALISTISCHE CONGRES IN PARIJS. De afgevaardigde Montagnon, een der leiders van den rechtervleugel der Fransche socialisten, die beschuldigd wordt van een van de partijleiding onafhankelijke politiek en wiens verklaring op het congres gedeelte lijk als fascistisch werd aangeduid, heeft zich thans tot zijn kiezers te Parijs gewend met een rondschrijven, waarin hij zijn hou ding motiveert. Hij verklaart daarin o.a.: De kapitalisti sche wereld stort ineen. Men zoekt naar een andere wereld. De volkeren, de partijen en dem enschen hebben het lot, dat zij verdie nen. Wij willen ons lot zelf bepalen. Er is geen tijd meer om te analvseeren. Het uur

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1