DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De gebeurtenissen in Britsch-lndië. DaqeliikscPi OueczicAt ^Buitenland No. 179 Dinsdag I Augustus 1933 135e Jaargang Een leger van 4000 man op weg, om de Halimnai bij te staan in hun ver weer tegen de Mohmands. GANDHI ROERT ZICH WEER, Waf vandaag de aandacht trekt MAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit twee bladjn. Zooals wij eenige dagen geleden hebben gemeld, is er een heel Britsch Indisch leger van 4000 man op weg naar de Noordweste lijke grensprovincie, om de Halimrai bij te staan in hun verweer tegen de Mohmands. De Halimzai bewonen een strook lands, zoo lezen wij in Je N.R.C., tusschen de Afghaan- sclie en de Britsche bcstuuisgrens. Zij zijn de Britten welgezind en hebben, vroeger reeds, een belofte van Britschen steun gekiegen in ruil voor hun goed gedrag. Dezen steun heb ben zij thans noodig tegen de Mohmands, een stam, die ook in het grensgebied, doch voornarrelük in Afghanistan thuis hoort, be rucht is om zijn invallen in het grensgebied en pas nog ten aanslag op de Halimzai heeft gepleegd, welke zij met moeite hebben afge slagen. Di invallen kan men de Mohmands in zooverre niet al te kwalijk nemen, daar de streek die zij bewonen, tot de barste van dit barre deei van Azië behoort. Intusschen be zorgen zij het Britsch-Indische bestuur daar veel last mee, daar dat natuurlijk zijn be schermelingen moet verdedigen. Meermalen zijn in de tweede helft van de vorige eeuw expedities tegen de Mohmands, die, behalve brutale roovers, ook dappere krijgslieden ziin, noodig geweest. Het laatst in 1897, waarbij de Engelschen een fiksche expeditie moesten uitrusten en toch pas na menigen tegenslag en met groote verliezen de roovers de baas werden. Sindsdien hadden de Mohmands het bij kleinere ondernemingen gelaten, maar thans is hun optreden weer zoo dreigend, dat de Britsch-Indische overheid tot een groot machtsvertoon meent te moeten overgaan. Als wij het goed begrijpen heeft hun actie thans ook een godsdienstigen kant, wat haar veel bedenkelijker maakt. Hun aanvoerder is een knaap van twaalf jaar, maar die wordt „bijgestaan" door een geheimzinnig en zeer gevaarlijk heerschap, dat den bijnaam draagt van den „dollen fakir" De knaap, Ghulam Nabi, moet de zoon zijn van een vroeger bende hoofd, maar de dolle fakir geeft hem uit voor een groot erfelijk heerscher. De jon gen woont in een kleine, wit zijden tent. Hij Wordt beschreven als een eenvoudig, teer kind met een buitengewoon knap gezicht. Behalve de dolle fakir mogen slechts drie mannen van zijn 5000 volgelingen de tent betreden. Zij zeggen, dat de donkere oogen van den knaap ^en magnetische kracht hebben. Hij ziet hen aan, denkt even na en geeft dan zijn be- Als men hen gelooven mag heeft dit vreemde kind de heele campagne tegen de Halimzai voorbereid en geleid. Als de Moh mands ten strijde trekken, gaat de knaap vooraf gezeten op een zuiver witten kameel en geheel in het wit gehuld, evenals zijn vol gelingen. Zijn invloed op hen is absoluut. Zij gelooven, dat hij in het bezit is van een paar haren van den baard van den profeet. Natuurlijk hebben de invallen der Moh mands in een gebied, dat onder Engeland's protectie staat, aanleiding gegeven tot pro testen bij de Afghaansche regeering. Ghulam Nabi is naar Kaboel geroepen om uitleg te geven voor zijn gedrag, maar of hij daaraan gevolg heeft gegeven of zal geven, schijnt twijfelachtig. Het begint er allen schijn van te krijgen dat de Engelsche troepen daar in het Noord westen behalve met de Mohmands ook met de Bajauri's te doen zullen krijgen, de bewo ners van het land Bajaur, of Bajour, dat ten Noorden aan Halimzai grenst en dat binnen de Engelsche invloedsfeer gelegen is. Afge zanten van den dollen fakir schijnen hun hoofden bewerkt te hebben, die een schuil plaats hebben geboden aan Mohmands, die voor de krijgslieden van Malik Anmir, het hoofd van de Halimzai, hadden moeten vluchten. De Engelsche politieke agent te Maiakand had hun uitlevering geëischt. De Kan van Khara, de betrokken hoofdman, heeft geantwoord, dat zij „weggeslopen" zijn. Hij en zijn kornuiten hebben nu een ul timatum gekregen om onmiddellijk de ge vluchte onruststokers uit te leveren. Is dat vandaag niet geschied, dan zullen hun dor pen morgen bij het aanbreken van den dag door Britsche vliegtuigen gebombardeerd worden. Dit dreigement heeft voor Europa de pi kante zijde, dat Engeland hiermee nog eens toont het luchtbombardement als politiemid del, waarvan het te Genève geweigerd heeft afstand te doen, noodig te achten. Hoe lang de expeditie in het Noordwesten zal moeten duren valt niet te voorspellen. De houding van de verschillende stammen, de uitwerking van het luchtbombardement als dit doorgaat, zijn twee factoren, die nu nog niet te schatten zijn, terwijl de nabijheid van de Afghaansche grens, waarover de Mohmands te allen tijde kunnen vluchten, veel kans biedt op een langdurige guerilla. Zaterdag heeft de R. A. F. reeds een pro- pagandavlucht over Bajaur ondernomen. Gisteren had zij proclamaties moeten uit strooien, doch het slechte weer heeft zulks belet. De plannen van Gandhi. Naar de Times uit Bombay meldt, heeft Gandhi in een brief aan de Britsch-Indische regeering zijn plannen voor de individueele ongehoorzaamheid uiteengezet. Hij was voornemens vandaag met 32 metgezellen, 16 mannen en 16 vrouwen, van dorp tot dorp te trekken. Men zal leven van giften van de doroelingen. Het eerste doel was Ras, dat onder de laatste algemeene ongehoorzaam heidscampagne veel te lijden heeft gehad. Men zou de dorpelingen uitnoodigen tot in dividueele ongehoorzaamheid over te gaan Gandhi heeft ook een bekendmaking aan de leden van het Indische Nationale Congres en aan de Britten gezonden. Hij dringt er bij de leden van het congres op aan geen energie te verspillen in debat ten over het besluit van den waarnemenden congresvoorzitter. „Als het programma vlij1 tig wordt uitgewerkt, zal het congres mach tiger worden dan ooit". Tot de Engelschen zegt Gandhi: „Als gij den vrede wenscht in Indië, is regeeren bij ordonnanties niet de weg, het congres is de eenige weg. Ik zeg dit als vriend van het En gelsche volk. Sommigen uwer mogen mij als 'n vijand beschouwen, maar ik voorzeg u, dat de nevels eenmaal zullen optrekken en gij mijn aanspraak zult erkennen". In een beroep op de bevolking van Gujerat zegt Gandhi: „Ons plan is de boodschap van onbevreesdheid uit te dragen in elk dorpshuis, wij zullen geen duit bij ons heb ben en nemen blijmoedig de grofste spijze aan, maar, aangezien wij in den regentijd zijn, zullen wij dankbaar zijn als ons een hut met een dak geboden wordt. Wij zullen rus ten als onze beenen ons niet verder dragen kunnen, maar zijn voornemens in geen plaats langer dan een enkelen nacht te blijven. Het kan zijn, dat de regeering mij voor morgen (dus vandaag) in hechtenis neemt, maar de marsch gaat door, zoolang er nog maar een deelnemer op vrije voeten is. Ik ver trouw, dat onze opoffering, die zuiver is, zal leiden tot een geldloosheid, welke ons binnen het bereik van swaraj zal brengen, waarnaar millioenen onzer smachten. Gandhi gearresteerd. Gandhi heeft wel gelijk gehad met zijn vermoeden, dat hij wellicht gearresteerd zou worden. Uit Allahabad wordt gemeld, dat kort voor het begin van zijn nieuwen protestmarsch Gandhi opnieuw te Sabarmati is gearres teerd en naar de gevangenis aldaar is over gebracht. Voorts werden Gandhi's vrouw en 32 aanhangers, die zich wilden aansluiten bij den marsch voor de individueele oorlogscam pagne, gearresteerd. Toen Gandhi werd gear resteerd, was hij de gast van den Indischen mijneigenaar vorst Seh Ranshoddas, voor wiens huis zich een groote menschenmenigte had verzameld, die de arrestatie had ver wacht. Plotseling stopte voor het huis een groote auto, waarin een aantal politiebeamb ten en eenige hoogeie ambtenaren waren ge zeten. Gandhi, die juist wilde gaan slapen, werd naar buiten geroepen en van zijn arres tatie op de hoogte gesteid. Hij kreeg een half uur om zich gereed te maken en zijn zaken te pakken. Hij riep zijn volgelingen bijeen en ging hen voor in een lang gebed. Inmiddels had de politie alle naar het huis leidende straten afgezet, aangezien de menigte een groote opwinding toonde. RADIOREDE VAN DR. SCHACHT AAN AMERIKA. Rijksbankpresident dr. Schacht heeft vol gens verslagen in de Berüjnsche bladen gis- fen voor de radio een redevoering aan de vereenigde Staten uitgesproken over de eco nomische wereldconferentie, waarin bij zijn ineening tot uiting bracht over het mislukken er conferentie en de consequenties daarvan Vo?f Duitschland. Dr. Schacht is van opvatting, dat ook «anneer in de valutastabilisatie overeen stemming bereid zou zijn een werkelijk suc ces voor de conferentie zou zijn uitgebleven, angczien twee groote problemep, dat der schulden en dat der werkeloosheid, nog had- ucn moeten worden opgelost. De internatio nale schulden, voorzoover die uit politieke oorzaken zijn ontstaan, kunnen alleen door politieke regeling worden gedelgd. De in- erne schuldenlast is hoofdzakelijk een pro bleem van nationale politiek. Spr. hield ver van valuta niet voor een geschikt "el om tot een oplossing te komen. Er ']n er natuurlijker middelen, zooals vermin- e""lr)K vaa den schuldendienst in rente en eventueel in kapitaal, verlaging van belas- t,"?01 v oor den schuldenaar of dergelijke In ieder geval kan net h "i'oenprobleem slechts in directe onder- j lingen door de betrokken partijen wor- «n opgelost. 'j de werkloosheid gaat het eerst recht ten een nadona'e taak. In de toekomst moe- dch komische conferenties liever worden iLkk Sn tusschen de onmiddellijk belang- g~benden. Met nadruk verklaarde ar «r n ^3* de Duitsche, nat.-soc. regeering eiffon3/ st!'eeit zich te kunnen verlaten op de hanr< en natie. Zoolang de wereld- 1 niet weer tot nieuw leven is gekomen beteekent dit natuurlijk economische zelfver loochening. Het beteekent verder, dat den armeren standen door zwaardere belasting der beter gesitueerden werk moet worden ver schaft. De vrijgekomen gelden zouden ge bruikt worden voor uitvoering van openbare werken van algemeen nut. In dit verband ging dr. Schacht in op het groote werkver- schaffingsolan van de regeering en wees er op dat deze geheele politiek een steunpunt vindt in den nieuwen Hitlergeest, die ieder vervuld heeft met het principe, dat het alge meen welzijn gaat vóer eigenbaat. Velen in Duitschland werken thans voor de gemeen schap voor een vrijwillig lage belooning. Tegelijkertijd wordt de poging gedaan orn het bestuur te vereenvoudigen en minder voor den staat, maar meer voor het volk uit te geven. Verder wees Schacht op de buitengewone transfermoeilijkheden. In zeven jaren heeft Duitschland een buitenlandsche schuld van meer dan 20 milliard Mark opgestapeld, on geveer hetzelfde bedrag, dat de Vereenigde Staten in 40 jaar hebben opgenomen. Wan neer men verder overweegt, dat de omzet- waarde van den wereldhandel evenals die van den Duitschen buitenlandschen handei van 1929 tot 1933 met rond 60 achteruit- uit is gegaan, kan men zich voorstellen, dai het onmogelijk zal zijn deze schulden vol ledig te delgen en de renten te voldoen, wan neer Duitschland niet een voldoende export mogelijk wordt gemaakt. Daar de schuld- eischende landen een zoo grooten uitvoer van Duitschland niet willen opnemen, zat. Duitschland voortgaan met zijn streven om te komen tot wederzijdsche rechtvaardig overeenkomsten met zijn schuldeischers een aanpassing van de schuldverplichting COMMUNISTEN GEARRESTEERD. Bij huiszoekingen in ljtie veel munisten te Helsingfors heeft d P materiaal in beslag genomen. Ongeveer i personen 2ijn gearresteerd. DE HOTELONTPLOFFING TE BRÜNN. Vier lijken geborgen, 5 per sonen vermist. Over de ontploffingscatastrofe te Brünn worden nog de volgende bijzonderheden ge- meld: j De plaats van de ramp biedt een trooste- loozen aanblik. De uitwerking van de ont ploffing was zoo heftig, dat in de huizen op eeni"en aistand gelegen niet alleen de ruiten sprongen en de kozijnen naar buiten werden geslagen, maar ook de muren van boven tot beneden scheurden. Een dienstmeisje, dat op ongeveer 500 meter afstand van het verwoes te huis ramen lapte, werd op straat geslin gerd en bleef dood op het plaveisel liggen. Het reddingswerk door politie, brandweer en militairen werd zeer belemmerd door het groote gevaar voor instortingen. Het aantal slachtoffers kan nog steeds niet met zekerheid worden bepaald. Tot nu toe zijn vier lijken geborgen, terwijl 11 zwaar gewonden naar het ziekenhuis zijn overge bracht. Verder werden 43 lichtgewonden, waaronder 11 brandweerlieden, behandeld. Van 5 personen, die kort voor de explosie zich bij het hotel bevonden, is geen spoor ontdekt. Men vreest, dat ook zij om het leven zijn gekomen. Een ooggetuige deelt mede: Als eerste werd de vrouw van den hoteleigenaar met lichte kwetsuren uit de puinhoopen gered. Van minuut tot minuut groeide de paniek bij het te voorschijn brengen van verminkte iichaamsdeelen. Onder onbeschrijflijke op winding werden achtereenvolgens een vrou wenhoofd. een vrouwenarm en het lijk van een arbeider geborgen. Op grond van het onderzoek wordt medegedeeld, dat de explo sie, die volgens de deskundigen door ecrasiet is veroorzaakt, heeft plaats gehad in hotel kamer 7, waarin sedert gisteravond de tech nische ambtenaar Adolf Bauer uit Maehrisch Ostrau met zijn echtgenoote en een kind woonde. Uit Maehrisch Ostrau wordt echter gemeld, dat daar een Adolf Bauer niet be kend is. Blijkbaar is deze naam dus gefin geerd. Liefdesdrama de oorzaak. De geheimzinnige ontploffing in hotel „Europa" schijnt thans te zijn opgehelderd. Men acht het buiten twijfel, dat een liefdes drama hier in het spel is. Een vrouw heeft n.1. ter kennis van de politie gebracht, dat haar 23-jarige dochter, Irma Zwieselbauer, met haar 8 weken oud zijnde kind, verdwenen is. Het meisje had een verhouding met den 31-jarigen „Bau-assistent" Knop, te wiens huize kon worden vastgesteld, dat hij terzelf- dertijd als Irma Zwieselbauer weegegaan was. Het handschrift van den z.g. Adolf Bauer in het vreemdelingenboek van het ho tel komt overeen met dat van Knop. Verder heeft men vastgesteld, dat Knop in den laat- sten tijd teekenen van zwaarmoedighwd ver toonde. In den loop van den middag zijn nog twee dooden uit de puinen geborgen. VROUWEN MOGEN ZICH WET ORGANISEEREN IN DUITSCHLAND. Vele vrouwenbonden, diete Berlijn deel uitmaken van het Vrouwenfront, hebben ge meend, zich met grooten ijver te moeten toe leggen op het vormen van nieuwe plaatselij ke en jeugdgroepen. Dat streven heeft her haaldelijk geleid tot onaangenaamheden met de nat.-soc. vrouwen- en jeugdbeweging. Daar op 1 Aug. de inlijving der in het Vrouwenfront „gelijkgeschakelde" bonden en vereenigingen van kracht wordt, heeft de rijksminister van binnenlandsche zaken be kend gemaakt, dat tot nader aankondiging de stichting van nieuwe plaatselijke en jeugd groepen verboden is. DE COMMUNISTEN IN DUITSCHLAND. Geheime organisaties. Eert uitgebreid onderzoek van de politie te Recklinghausen heeft aan het licht gebracht, dat tot nu toe onbekende communistische lei ders van Berlijn uit hebben getracht, de le den der vroegere K.P.D. te vereenigen in een nieuwe geheime organisatie der revolution- naire vakvereenigingsoppositie in het geheele rijk. De rijksleiding was er vooral op, de ac tie der oppositie, die door de arrestatie der ieiders tot staan was gekomen, weder te doen herleven. In Gelsenkirchen zijn drie roode functionnarissen gearresteerd. De po litie was op de hoogte gebracht van een sa menkomst der leiders uit het Roergebied in een bosch bij Karnap en heeft de deelnemers met de hulp van SS- en SA-leden gearres teerd. Zimmerpfennig, de nieuwe organisatie leider voor het Roergebied kon eveneens wor den in hechtenis genomen. Verder zijn 15 functionnarissen uit Essen, Dortmund, Gel senkirchen, Duisburg, Gladbeck enz. gear resteerd. Een groote hoeveelheid materiaal werd door de politie in beslag genomen. De organisatie was zoo ingericht, dat de eene functionnaris den anderen niet kende. Vol gens de bekentenis der gearresteerden was het hoofddoel de ondermijning der N.S.D. A.P., welke met alle middelen werd nage streefd. In het geheele rijk zou een groot- scheepsche propaganda worden gevoerd. Te Dortmund is reeds een agent-provocateur ge arresteerd. VRIJ VAN WERKLOOSHEID. In de provincie Pommeren zijn de „Land- kreise" Regenwalde en Neustettin, die teza men 8000 werkloozen hadden, sedert Maan dag vrij van werkloosheid. Men heeft hier een nieuwe methode tot bestrijding van de werkloosheid toegepast. Er werd n.1. een be roep gedaan op de werkgevers om in het belang van den nationalen staat uit eigen be weging er voor zorg te dragen dat aan alle nog werklooze volksgenooten werk gegeven werd. De werkloozen, die niet in den land bouw bij oogstwerkzaamheden konden wor den geplaatst zijn in de particuliere onder nemingen ondergebracht, waar zij dezelfde tariefloonen verdienen als de reeds werken den. FRANKRIJK EN TURKIJE. Een onderhoud met den Parijschen gezant. Naar aanleiding van de onderteekening van het handelsaccoord tusschen Frankrijk en Turkije heeft de Parijsche gezant van Turkije de „Matin" een onderzoek toegestaan. Hij bevestigde, dat hij bij Herriot, Boncour en Daladier veel bereidwilligheid had ont moet. De geest van samenwerking heeft het beiden regeeringen mogelijk gemaakt, de kwesties van de Syrische grenzen, van den spoorweg, van den Turkschen eigendom in Syrischen eigendom in Turkije bevredigend te regelen. De ratificatie van het Fransch- Turksche vriendschapsverdrag heeft dit werk bekroond. Het thans gesloten handelsac coord geldt slechts voor korten tijd, maar is voor het oogenblik voor beide partijen bevre digend en maakt een uitbreiding van het we derzijdsche goederenverkeer mogelijk. Ten aanzien van de Turksche politiek ver klaarde de gezant, dat zijn regeering voor De gebeurtenissen in Britsch-lndië (Dag. Overzicht.) 4000 menschen verdronken in China (Buitenland.) Mijnontploffing in Japan. (Buiten land.) De hotelontploffing te Brünn; 4 doo den, 5 vermisten. (Buitenland.) Communistenuitroeiïng in Duitsch land. (Buitenland.) Anti-fascistische relletjes te Zand- voort. (Binnenland.) De heer L. Jamin te Rotterdam, ver oordeeld wegens overtreding der win kelsluitingswet, heeft geweigerd de op gelegde boete te betalen en wil thans de subsidiaire hechtenis ondergaan. (Bin nenland.) Te Berkel en Rodenrijs (Z.-H.) groote schade in tuinderijen aangericht door een windhoos. (Binnenland) Te Schiedam vier personen door gas vergiftiging om het leven gekomen (Binnenland.) Aanbesteding nieuw administratie gebouw P.E.N. (Prov. Nieuws) Balbo wacht nog steeds. (Lucht vaart.) De competitie indeeling in het Wes ten. (Sport en Wedstrijden.) alles streeft naar de beveiliging van den vrede. Daar Turkije aan de Middellandsche Zee een geografisch belangrijke ligging heeft, is het werk der Turksche regeering ze ker van fceteekenis. De financieele situatie in Turkije is vergeleken bij die van de na- buurstaten zóó, dat men met vertrouwen de toekomst tegemoet kan zien. De Turksclie valuta is vaster dan die van de andere Bal- kanstaten. Zooals alle landen lijdt ook Tur kije onder de crisis, maar de verstandige po litiek van de regeering-Ismet Pasja verzacht de uitwerking van die crisis. DE FRANSCHE BANNELINGEN. In Trinidad geen toegang. De autoriteiten van Trinidad hebben geen toestemming gegeven voor het verblijf van de zeven vluchtelingen van het Duivelseiland. De vluchtelingen hebben hun tocht voortge zet in de richting van Haiti. HET NOODWEER IN OPPER-SILEZIE. Inzake het noodweer, dat Zaterdag in Op- per-Silezië gewoed heeft, kan nader worden gemeld, dat ook de districten Oppeln, Falken- berg en Neustadt het zwaar te verduren heb ben gehad. In het district Oppeln is in heek streken de oogst voor 100 procent vernield. In Dobrau is de bliksem in een groote graan schuur geslagen, waar. verscheidene honder- den centenaars graan waren opgeslagen. De graanschuur brandde volkomen uit. Ook in het district Frankenstein heeft het noodweer groote verwoestingen aangericht. Zoo viel een geheele schuur in elkaar. De groote ha- gelsteenen, die met kracht neersloegen heb ben verscheidene op het land arbeidende per sonen gewond en vee gedood. Op het station van Kamenz zijn ruim 1000 ruiten door der hagel vernield. VLIEGTUIG GEVECHTEN. Tijdens den opstand in Br. Indië- Vier Engelsche bombardementsvliegtuigen vlogen heden over het gebied der Bajauri- stam in de Noordwestelijke provincie en wier pen proclamaties uit, waarin gedreigd wordt met een luchtbombardement, wanneer de drie leiders van den opstand niet onmiddellijk worden uitgeleverd. De Engelsche vliegtui gen werden beschoten. De Bajauri openden ook het vuur op een aantal arbeiders, die in opdracht der Engelsche militairen aan de wegen werkten. Verscheidene Indische regi menten en twee batterijen zijn heden in de omgeving van het gebied van den opstand aangekomen. ARBEIDER SCHIET ZIJN CHEF NEER. Pleegt daarna zelfmoord In Waengi in het kanton Thurgau heeft de 22-jarige arbeider Barbonus te Bazel den voor een inspectiereis in Zwitserland vertoe- venden directeur van de metaalfabriek Dorf- muehle in de omgeving van Remscheid, Schmidt, neergeschoten. De dader pleegde vervolgens zelfmoord. Volgens de „Thur- gauer Zeitung" had Barbonus bij een be drijfsongeval een oog verloren. Over de schadeloosstelling was hij nu in een proces gewikkeld, dat nog niet beslist was. Hij was intusschen wegens vermindering van zijn arbeidsvermogen elders te werk gesteld. Men vermoedt, dat Barbonus zijn daad heeft ge pleegd in verband met deze oneenigheden De man was den laatsten tijd reeds zeer op gewonden.'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1