dagblad voor alkmaar en omstreken.
De Eeredag van Tannenberg.
Ho. 202 Directeur: C. KRAK.
Maandag 28 Augustus 1933
QxiQtÜiksch Omvzicht
Saartand-betooging bij Niederwald-
monument te Rudesheim.
Een „Cadeautje" voor von Hindenburg.
Hitier spreekt
Von Hindenburg legt de krans.
gerHelhoera wordt door de aanwezigen over-
®en. Met Hitier schreed de rijkspresi-
Bij het monument.
„Terug naar Duitschland."
!BuUetdand
MAATREGELEN TEGEN
HUUROPDRIJVING.
Dreiging met concentratiekampen.
HET AANTAL DUITSCHE
VLUCHTELINGEN.
Dat in Frankrijk bescherming
zoekt.
DE FRANSCHE BEGROOTING.
6 Milliard franken deficit.
DE FRANSCHE BINNENSCHIPPERS.
Staking geëindigd.
ZES DOODEN BIJ AUTO-ONGELUK-
Op de spoorlijn ParijsLyon.
ONGEREGELDHEDEN IN
DENEMARKEN.
Fascistenrelletjes.
Wat vandaag de
aandacht trekt...
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
iranco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE AD VERTE NTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven Iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei. 3, redactie 33.
HoofdredacteurTj. N. ADEMA.
135e Jaargang
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Onder zeer groote belangstelling van de
bevolking en in aanwezigheid van Rijkspresi
dent Von Hindenburg en zijn familie, vele
Ministers van de Rijks- en van de landsre
geringen en vele andere autoriteiten is giste
ren bij het Tannenbereg-monument de slag
bij Tannenberg herdacht.
Oberpresident hufdigde den Generaal-
Veldmaarschalk Von Hindenburg als de
overwinnaar van Tannenberg en verklaarde,
dat de Provinciale Landdag den wensch had
gekoesterd, den naam van het geslacht Von
Hindenburg voor de toekomst voor altijd ten
nauwste verbonden te weten aan de provin
cie Oost-Pruisen.
Vervolgens hield de Pruisische Minister
president G o e r i n g een rede, waarin hij
0.a. verklaarde, dat Oost-Pruisen zich ten
tweede male gered voelde door rijkspresiden'
Von Hindenburg, nu hij het Pruisische volk
tot een eenheid had weten te maken. De Pro
vinciale Landdag van Oost-Pruisen had
daaraan uiting willen geven door den naam
Von Hindenburg te verbinden aan het land
in het belang van het geheele volk. Daarom
verzoekt hij den rijkspresident als schenking
te willen aanvaarden de domeinen Langenau
en Horst Preusenwall, om met het aangren-
zijde oude bezit Neuaeck een Hindenburg-
huisbezit te vormen HindenburgNeudeck
net Preussenwall.
Nadat Goering den rijkspresident de
schenkingoorkonde had overnandigd betrad
rijkskanselier A d o 1 f H i 11 e r het spreek
gestoelte. Hij herinnerde aan den toestand
van vóór 19 jaar, toen de Russische legers
ondanks den Duitschen tegenstand diep het
Duitsche land waren binnengedrongen. Bij
Tannenberg vond de redding plaats en deze
was tevens een keerpunt in de Duitsche ge
schiedenis, waarvoor het Duitsche volk Von
Hindenburg voor altijd dank verschuldigd is.
De geschiedenis zal echter begrijpen, dat een
volk na het verliezen van een oorlog, die het
zelf niet gewild heeft, na het brengen van
ontzaggelijke offers, zijn vrijheid niet wilde
prijsgeven en ïijn recht om te leven en zijn
onafhankelijkheid met alle middelen pro
beerde te verdedigen. De Duitsche rijksregee-
ting, aan welker hoofd Hitier thans, nadat
hii als musketier in de legers had meegevoch
ten, mocht staan, achtte het een voorrecht,
uiting te geven aan de dankbaarheid van het
?eheeie volk. Als vertegenwoordigster van de
Duitsche eer, die de plicht had, uiting te ge-
ven aan de dankbaarheid van het volk, had
een wet goedgekeurd waardoor het nieuwe
kat van de familie Von Hindenburg, dat
gendom van het geslacht zal blijven zoo
lang er een afstammeling in de mannelijke
,m!<! den naam Von Hindenburg draagt, is
Vr']gesteld van alle openbare lasten voor het
rP, zoowel als het land.
De rede van den rijkskanselier werd luide
'°egejuicht. Het gejuich nam nog toe, toen de
J'jkspresident zich van zijn zetel verhief en
het spreekgestoelte betrad. Een groote krans
van eikenblaren werd hem op het spreekge
stoelte gebracht. Von Hindenburg her
dacht in de eerste plaats de kameraden, die
Un leven voor het vaderland hadden ge-
j>ev^n. „Hun in de eerste plaats geldt onze
uank en als uiting daarvan, leg ik deze
krans neer".
De Krans werd aan den voet van het monu
ment gelegd, de vaandels zonken, de h3"°en
ekten zich voor het brengen van de rlitler-
SToet en de muziek speelde „Ich hatt' ein
Kameraden". Er volgde 'n minuut van stilte,
*aarna alle klokken begonnen te luiden.
Na deze plechtigheid nam Von Hinden-
°Urg weer het woord: „Als ik mij den zoo-
en genoemden tijd herinner, herdenk ik in
j vo'gende plaats met eerbied, trouw en
nkbaarheid mijn Keizer, Koning en Heer,
1,- nLs vertrouwen en wiens bevel mij eens
nrJ. en r'epen, en verder al mijn strijdge-
en, van de oudste generaals tot de oud-
vn.toasketiers, die bereid waren tot het offer
VOor het vaderland".
türi 0I1 Hindenburg verklaarde verder, inder-
na ,s,,hts zijn plicht te hebben gedaan en
te hek£n' hem gehuldigd hadden, dank
den hen gebracht besloot hij zijn rede met
veld vi so'datenroep, die eens over 't slag-
ra!» „Duitschland hoera, hoera, hoe-
lent langs het front der S.A.-troepen naar
zijn auto, terwijl Hitier zich naar het vlieg-
veld Deuthen bij Allenstein begaf om met de
D. 2500 naar het Saargebied te vliegen.
Er was een zeer groote toeloop voor de
plechtigheden bij het Niederwald-monument.
Voor de rijksregeering waren verschenen de
vice-kanseiier v. Papen en de rijksweerminis-
ter v. Blomberg. Namens de Pruisische auto
riteiten waren aanwezig de minister van On
derwijs Rust, Opperpresident v. Luesing en
vele anderen. Ook de leider van het Duitsche
arbeidsfront dr. Ley woonde de plechtighe
den bij.
Nadat eenige toespraken waren gehouden,
arriveerde tegen zeven uur de rijkskanselier,
die direct het woord nam, voor het uitspreken
van de volgende redevoering:
Ik breng de groet over van een provincie,
welke in het Verre Oosten in onwankelbaren
trouw jegens Duitschland staat. Van de
„Heimat" gescheiden staan 2 millioen Duit-
schers en zij handhaven de brug, die men
heeft afgebroken om te laten zien, wat van
ons is. lot de rechten van den tegenwoordi-
gen tijd, welke wij verdedigen, behoort ook
de terugkeer van het Saargebied tot het
rijk. De slag van Tannenberg was een teeken
van ongehoorde kracht van een natie. Toen
het Saargebied verloren ging, was da't een
teeken der verloren eenheid. Het was reeds in
1918 onze onwrikbare wil en ons gebod deze
eenheid te herstellen. Oude wil heeft dezen
wensch verwezenlijkt. Wij hebben Duitsch
land bevrijd van degenen, die het bewust heb
ben verscheurd, omdat zij het slechts ver
scheurd konden overheerschen. Niet het Duit
sche volk is het dat terug verlangt naar den
ouden toestand, maar een handjevol men-
schen, dat geleefd heeft van deze verscheurd
heid. Miilioenen zijn gelukkig, dat de Duit
scher vandaag weer den Duitscher heeft te
ruggevonden. Er kunnen nog velen zijn, die
zich dezen toestand nog niet kunnen inden
ken, en ook personen, die niet kunnen geloo-
ven, dat nationalisme en socialisme zijn ver-
eenigd. Allen hebben leeren inzien, dat geen
stand zonder den andere kan leven en dat er
slechts een ding bestaat: het leven der natie.
Een volk van 65 millioen menschen geeft
te kennen, dat het niets meer te doen wil
hebben met het verleden en zijn leven wil la
ten bepalen door Duitsche belangen en Duit
schen wil. Aan de andere zijde der grens
wordt gelogen, dat het volk wordt overwel
digd. Ik ben op ieder oogenblik bereid, op
nieuw een beroep te doen op het volk en dan
zullen meer dan vijf zesden achter ons staan
Toen het Saargebied ons werd ontnomemn,
aldus Hitier, verklaarde men plechtig, dat
Frankrijk het bezit der mijnen slechts econo
misch zou garandeeren, doch dat het bestuur
van het Saargebied zou worden toever
trouwd aan den Volkenbond. De tijd is thans
spoedig voorbij. Er zijn drie versies: De
eerste eischt, dat het Saargebied Frankrijk
ten deel valt. De tweede dat het gebied auto
noom zal worden.. Beide zal geen Duitscher
willen. Er bestaat slechts een derde versie:
Terug tot Duitschland, aldus Hitier. vt ij
hebben honderd malen verklaard, dat wij
geen oorlog willen met de overige wereld
Wij willen ook niets vreemdsoortigs bij ons
inlijven, doch wanneer verdragen heilig zijn,
dan zijn zij dat niet alleen voor ons, doch
ook voor onze tegenstanders. Het Saarvolk
zal zelf zijn lot bepalen en ik weet, dat een
ieder zijn stem voor Duitschland zal geven.
Wij willen op ieder punt met Frankrijk ver
staan, doch nimmer zal Duitschland afstand
doen van het Saargebied en het Saargebied
nimmer van Duitschland.
Wanneer U thans van deze verheffende
manifestatie terug keert, zult gij met U mecie-
nemen, dat Duitschland niet is een land van
onderdrukking, doch dat in dit land vandaag
den dag weer een vroolijk lachen weerklin
Boven alles houden wij van ons volk en het
is ons waard voor dit volk te leven en d
eenige levenswaardige toekomst voor nei
Saargebied bestaat hierin dit volk weer ver
eend lief te hebben. Verdedigt U in het Saar
gebied onze eer en de waarheid, welkewij
daar zelf niet kunnen verdedigem DuitsHi
land wordt ons niet geschonken. Wi] moeten
het ons verwerven. „pHpfileerd
Na deze redevoering werd gedefileerd
langs het Niederwald-monument.
De Rijksstadhouder voor Brunswijk en
Anhalt, Loeper, heeft het volgende schrijven
verzonden
„Steeds meer klachten komen binnen over
zekere asociale elementen onder de huiseige
naren, die op volkomen ongerechtvaardigde
wijze huren van woningen en winkels ver-
hoogen en vooral weigeren, kinderrijke gezin
nen in hun woningen toe te laten. Vooral dat
laatste is in strijd met de beginselen van een
nat.-soc. staat. Daar alle vorige waarschu
wingen weinig hebben uitgewerkt, noodig ik
de regeeringen uit, een voorbeeld te stellen
door een bijzonder asocialen huiseigenaar te
arresteeren en in het concentratiekamp op te
voeden.''
Op grond van door de prefectuur ver
strekte gegevens, verklaart Gringoire, dat 't
aantal uit Duitschland te Parijs en het de
partement van de Seine aangemelde vluchte
lingen 5.200 bedraagt, over de verschillen
de beroepen als volgt verdeeld: arbeiders en
bedienden 2400, kooplieden 1080, lieden
zonder beroep 540, studenten 360, advocaten
160, vrije beroepen 160, artsen 150, journa
listen 110, kunstenaars 90, ambtenaren 6,
tandartsen 30, industrieelen 30 en bankiers
10. Voor geheel Frankrijk wordt het aantal
vluchtelingen uit Duitschland op 17 a
18.000 geschat, waarvan 10.000 alleen reeds
in Elzas-Lotharingen.
MOLEY AFGETREDEN.
Als onderstaatssecretaris
Roosevelt.
van
sche Hof te garandeeren. Hieronder valt
in het bizon der de politieke en econo
mische onafhankelijkheid van Oosten
rijk. Kleine en minder dicht bevolkte
landen in Europa hebben hetzelfde recht
op vrijheid als de groote mogendheden.
TERECHTSTELLING MET DEN
BIJL.
Twee arbeiders te Maagdenburg
terecntgesteld.
De arbeiders Richard Herbst en Her-
mann Ebeling uit Olvensted, die al Jaar
de 69-jarige winkelierste Katharina du
Eire hadden vermoord en derha've op
23 Januari j.l. door (Je rechtbank te
Maagdenburg ter dood waren veroor
deeld, zijn hedenmorgen om 6 uur op de
binnenplaats van de gevangenis Maag
denburgSüdenburg door een scherp
rechter Gröpler door onthoofding met
den bijl terecht gesteld.
De plaatsvervangende minister van bui-
tenlandsche zaken der Ver. Staten, onder
staatssecretaris Moley is afgetreden.
Prof. Moley heeft president Roosevelt
schriftelijk ontslag uit zijn functie verzocht
met de opmerking, dat hij zich weer wil wij
den aan de politieke journalistiek en de stu
die. President Roosevelt heeft de ontslagaan
vrage aanvaard en Moley schriftelijk bedankt
voor zijn waardevolle diensten bij den we
deropbouw. Bovendien heeft Roosevelt hem
de verzekering gegeven van zijn persoonlijke
vriendschap.
Het aftreden van Moley wordt in politieke
kringen te Washington indirect in verband
gebracht met den invloed van staatssecretaris
Huil, met wien Moley sedert de conferentie
van Londen ernstige politieke meeningsver-
schillen heeft gehad.
Bespreking tusschen Roosevelt
en Montague Nor-na.
President Roosevelt heeft den in de Ver.
Staten vertoevenden gouverneur van de
Bank of England op voorstel van Harrison,
den gouverneur der Federal Reservebank,
uitgenoodigd voor een dezer dagen te hou
den conferentie op Hydepark. Hoewel onbe
kend is, waarover zal worden geconfereerd,
zullen waarschijnlijk de kwesties der stabi
lisatie van de valuta hoofdpunt van bespre
king uitmaken.
Uit de kringen van- president Roosevelt
verluidt, dat niet verwacht kan worden, dat
een definitief resultaat der gedachtenwisse-
ling zal worden bereikt, omdat volgens de
meening van Roosevelt in de Ver. Staten de
tijd nog niet is gekomen voor een stabilisatie
der valuta.
De Fransche minister voor de begrooting
Lamoureux heeft gisteren te Boussac het
woord gevoerd over den algemeenen financi-
eelen toestand van Frankrijk en verklaard,
dat het deficit op de volgende begrooting
waarschijnlijk 6 milliard franken zal bedra
gen.
DALADIER NAAR DE OOSTGRENS.
Bezichtiging forten.
Minister president Baladier heeft zich
gisterochtend naar Metz begeven om de
fortificaties aan de grens te bezichtigen.
Voor zijn vertrek verklaarde Daladier
tegenover een vertegenwoordiger van
Paris Parisien, o m. dat hij zich zelf
van het verdedigingsstelsel wil over
tuigen om veilig te zijn van zijn effect.
Frankrijk wenscht orde en vrede
Ondanks de huidige moeilijkheden is
Frankrijk vastbesloten de methode der
internationale samenwerking voort te
zetten. Tegelijkertijd zal het zijn plicht
niet vergeten de eigen vrijheid te ver
zekeren. De Fransche regeering heeft
buitendien den plicht de achting voor de
besluiten, welke getroffen zijn door de
organen van het Europeesche leven,
d.w.z. van den Vplkenbond ea het. ïfeag^
MOEILIJKHEDEN VOOR
DUITSCHE JODEN.
Bij immigratie in Canada.
De gemeenteraad van Quebec in Ame
rika heeft er den minister voor immi
gratie-aangelegenheden Gordon in een
met algemeene stemmen aangenomen
reolutie van uit Duitschland verdreven
Joden naar Canada te verhinderen.
De staking der Fransche binnenschippers
kan als definitief geëindigd worden be
schouwd. De stakende schippers van Chau-
nyl, het belangrijkste stakingscentrum, heb
ben Zaterdagmiddag eenstemming de voor
stellen aangenomen, die in het verloop van
de onderhandelingen tusschen het stakings
comité en den minister van openbare werken
zijn uitgewerkt. De schippers hebben hun
eischen over bijna de geheele linie ingewil
ligd gekregen, uitgezonderd de opheffing
van den nachtarbeid, waarin de minister niet
kon toestemmen. Besloten werd, dat Zondag
middag alle sluizen weder zouden worden
geopend. De arbeid zal vandaag worden her
vat.
Op een spoorwegovergang bij Loustons
(Landes) langs de lijn PargaLyon is gis
termiddag een auto, waarin zeven personen
waren gezeten, door een trein gegrepen en
eenige honderden meters meegesleurd.
Slechts één dame, die uit den auto werd ge
slingerd, kwam er met betrekkelijk lichte ver
wondingen af, terwijl de andere zes perso
nen onherkenbaar werden verminkt.
Uit Sonderborg nabij Kopenhagen wordt
gemeld dat aldaar Zaterdag de oprichtings
vergadering heeft plaats gevonden van de
nieuwe Deensch-Duitsche nationaal-socialis-
tische organisatie van Noord-Sleeswijk.
Voor het begin der bijeenkomst ontstond een
handgemeen tusschen den leider der nieuwe
organisatie Dr. Christiansen. en den leider
der nieuwe organisatie met een paar com
munisten. Den nationaal-socialisten werden
eenige hakenkruisemblemen afgenomen.
DE TOESTAND IN IERLAND.
Meeting der blauwhemden
totaal mislukt.
De voor Zondag aangekondigde groote
betooging van blauwhemden in het
graafschap Cork is niet terecht ge
komen. De regeering had uitvoerige po
litiemaatregelen genomen en slechts
door de politie om den tuin te leiden
slaagde O'Duffy er in een korte toe
spraak tot eenige duizenden blauwhem
den te houden. De politie verwachtte, dat
de betooging zooals werd aangekondigd
zou worden gehouden te Beal-na-blath
een eenzamen berg, waar indertijd Collins
werd doodgeschoten. De geheele omge
ving van Beal-na-Blath was dcor de po
litie afgezet. Inmiddels bleek, dat de
blauwhemden in tegenstelling tot de
publieke aankondiging in stilte bevel
hadden gekregen zich te verzamelen in
het stadje Bandon Ongeveer 5000 blauw
hemden kwamen daar bijeen Generaal
O'Duffy arriveerde met eenige andere
leder, van de leiding en stapte in een
hotel af. Geheel onverwachts vertrek hij
plotseling met eenige aanhangers in
twee auto's achtervolgd dóór de politie,
die hem echter spoedig op de bochtige
bergwegen uit het oog verloor. Zoo zag
hij kans ongemerkt van 'n anderen kant
Bandon binnen te komen en een rede te
houden, die echter spoedig door komst
van de politie moest worden afgebro
ken, isaderhaüd begaf O'Duffy ziek naar
De fascistenmeeting in Ierland
mislukt. (Buitenland).
De slaapziekte in Amerika heeft
reeds - slachtoffers geëischt. (Bui
tenleed).
De staking der Fransche binnen
schippers is beëindigd. (Buitenland).
Op den spoorlijn ParijsLyon is
een auto door den trein gegrepen; 6
dooden. (Buitenland).
Te Schijndel is een zwerver neer
geschoten door den man, met wiens
vrouw het slachtoffer was uitge
weest. (Binnenland)
Bij Duivendrecht een kind uit een
trein gevallen en dood opgenomen.
(Binnenland
Lutinetoren beschadigd, vermoe
delijk kwaadwilligheid (Binnen
land.
Goederentrein ontspoord bij Al
melo; groote schade. (Binnenland.)
Zware brand te Sittard. (Binnen
land.)
Verschillende verkeersongeval
len. (Binnenland.)
Noodlanding bij Moergestel; «Ge
stel vernield; sergeant-waarnemer
zwaar gewond. (Luchtvaart.)
De Raad van Heerhugowaari
heeft met 83 stemmen (die der
S.D.) besloten tot opheffing van de
O. L. scholen I en IV over te gaan.
(Gemeenteraden).
Te Cocksdorp (Texel) zijn van
nacht schuren met hooi, stpoo en
landbouwgereedschappen verbrand.
(Stad en omgeving).
Geslaagde motorraces op de A'k-
maarsche grasbaan. (Sport).
Het tweedaagsch zeilfestijn op het
Alkmaarder meer. (Sport).
(Zie verder eventaeele laatste be
richten).
Beal-nta-Blath en wilde de buiten het
politie cordon verzamelde menigte toe
spreken doch ook hier greep de po'Ui«
in.
SPOORWEGONGELUK IN
ENGELAND.
Nog goed afgeloopen.
In het graafschap Monmouthshire in
Engeland zijn bij 'n spoorwegongeluk 29
personen gewond. Een locomotief is in
gereden op een personentrein, welke
stilstond buiten het station Pontllan-
fraith om te wachten op een veilig
signaal. Een groot aantal personen
moe«-t gewond naar het ziekenhuis wor
den overgebracht.
ZWITSERLAND EN DE
VREEMDELINGEN.
Bevordering van het verkeer.
Op uitnoodiging van de Zwitsersche
Bondsspoorwegen is te Bern een confe
rentie gehouden met vertegenwoordigers
van verschillende bij het vreemdelin
genverkeer geïnteresseerde organisat'es.
Men constateerde dat de aan buitenlan
ders voor hun zomerreis naar Zwitser
land verleende kortingen goede resulta
ten hebben opgeleverd. Derhalve was
men van oordeel, dat het doelmatig zou
zijn de desbetreffende maatregel op zijn
minst tot eind September van kracht te
doen zijn.
DE VLOOTROUW IN JAPAN.
Stormachtige vergadering van
pacifisten.
In een vergadering van pacifisten,
waarin geprotesteerd werd tegen het
Japansche vlootbouwprogramma en
waarin de aanwezigen werden opgewekt
de communistische „Nooit-Meer-Oor og-
bweging te steunen, is het tot ernstige
incidenten gekomen. Een groot gedeelte
van de toehoorders kwam op tegen de
pacifistische propaganda Zij gingen
over tot handtastelijkheden tegen de
sprekers, terwijl vlugschriften werden
verspreid, waarin versterking der na
tionale verdediging werd geëischt. De
politie heeft een aantal personen, die tot
de ongeregeldheden aanleiding hebben
gegeven, gearresteerd.
IN EEN ZEILBOOT OVER DEN
ATLANTISCHEN OCEAAN.
Drie officieren van het Poolsche leger
zijn met een 10 M zeilboot aangekomen
od de Bermudes eilanden, nadat zij den