fllkmaarsche Courant.
In het paleis van den koning
Radionieuws
OeuilletoH
Mnfleru vin eo dertigste Jaargang.
ZATERDAG 9 SEPTEMBER.
gemeentelijke radio-
distributie.
Financieel Overzicht.
No. 213 1933
Zondag 10 September.
Hilversum, 1875 M. (9—10.—, 11.30—
12— en 5.-6.— VARA, 10.—11.30 NEV,
6 —8.VPRO en de AVRO van 12.5.
en 8.12.uur). 9.Postduivenber, tuin-
bouwhalfuurtje S. S Lantinga. 9.30 Orgel
spel Joh. Jong. 10.Kerkdienst uit de
Groote Kerk te Leeuwarden. Voorg.: Ds. W.
Pothoven. 11.30 Toespraak G. J. Zwert-
broek. 12.— Filmpraatje L. J. Jordaan.
12.30 Omroeporkest o.l.v. N. Treep en gra
mofoonpl. 2.Boekenhalfuur. 2.30 Cello
recital T. de Machula. Aan den vleugel: E
Veen. 3.Residentie-orkest o.l.v. I Neu-
mark m. m. v. B. Kon, piano. 4.30 Vaz Dias
en gramofoonpl. 5.R'damsche Accordeon-
vereen. „Excelsior". 6.Boekbespreking ds.
H. Cramer. 6.Kerkdienst uit de Vereen, v.
Vrijz. Herv. te Beverwijk. Voorganger: Ds.
J. v. d. Brugh. 8.Vaz Dias. 815 Om
roeporkest o.l.v. N. Treep, m. m. v. A. Woud,
alt. 9.10 Intern, chansons door L. W. Nij-
land. 9.30 Kovacs Lajos en zijn orkest m. m.
v de AVRO-Girls. 10.15 Gramofoonpl.
10.30 Kovacs Lajos. 11.—12.— Gramofoon-
platen.
Huizen, 296 M. (8.30—9 30, 12.15—5.—
en 7.45—11— KRO, de NCRV van 9.30—
12-15 en 5.7.45 uur). 8.30 Morgenwijding.
9.30 Gewijde muziek. 9.50 Kerkdienst uit de
Geref. Kerk te Middelstum o.l.v. ds. J. F. v.
Hulsteyn. Hierna gewijde muziek. 12.15 Or
kestconcert en lezing. 2.10 Voordracht. 2.30
Schlagermuziek. 3— Gramofoonplaten. 4.
Ziekenlof. 5.Gewijde muziek door mevr F.
de Wolf, alt. T. Vellinga, tenor en F. Kloek,
orgel. 5-50 Kerkdienst uit de Ned. Herv kerk
fe Kralingen, o.l.v. ds. J. E. v. d. Valk 7 30
Gewijde muziek. 7.45 Lezing. 8.10 Solisten
concert. 9.Vaz Dias. 9.05 Voordracht
9 25 Orkestconcert en zangvoordracht. 10.20
Vaz Dias. 10.25 Orkestconcert. 10.4011.
Epiloog
Daventry, 1554 M. 10.5011.05 Tijdsein,
berichten. 12.50 Northern Studio orkest o.l.v.
J Bridge m. m. v. G Corlett, cello. 1.50
Pianorecital door R. Paul. 2.20 Gramofoon
platen. 3.05 Reg. King en zijn orkest, m. m.
v E. Ackland, alt. 4.15 Voor de kinderen.
4.45 BBC-Theater-orkest o.l.v. S. Robinston
m m. v. E. Easton, bas. 5.50 Vioolrecital S.
Dushkin. 6.206.35 Bijbellezing. 6.50 Kerk
dienst in Welsch dialect. 8.15 Kerkdienst.
8.15 Kerkdienst. 9.05 Liefdadigheidsoproep.
9.10 Berichten. 9.25 Kamermuziek. E
Isaacs, piano en het Spencer Dijke Strijk
kwartet 10.50 Epiloog. 11.0311.20 The
Silent Fellowship.
Parijs „Radio-Paris"1724 M. 8.05, 12.40,
1 05—3.50, 5.50, 6.20 ei 20 Gramofoonpl.
8.20 „Leroi d'Ys", opera van Lalo. Muzik.
leiding: P Bastide
Kalundborg, 1153 M. 12.05—12.35 Het
Fleet Street Koor o.l.v. T. B. Lawrence.
12.35—1.50 Mogens's orkest. 3.20—520
Harmonica-concert Gellin Borgström.
8 20 Radio-Strijkorkest o.l.v. E. Reesen. 8.50
Zang en declamatie. 9.35 Hoborecital H.
Munck. 1005 Omroeporkest o.l.v. Reesen
10.25 Gramofoonpl. 10.45 Vervolg concert.
11.2012.50 Dansmuziek uit Arena.
Langenberg, 473 M. 6.35 Bremer haven
concert. 9.Gramofoonpl. 11.35 Concert
1.20 Sted. orkest Münster o.l.v. Jochum
3.35 Gramofoonplaten. 4.50 Concert o.l.v
Eysoldt. 6 50 Gramofoonpl. 7.20 Gevarieerd
Erogramma. 8.20 „Brühret nicht dran",
oorspel o.l.v. C. Brumgarten. 11.0512.20
Dansmuziek o.l.v. Eysoldt.
Rome, 441 M. 9 05 „Seine Hoheit tanzt
Walzer", operette /an Ascher. Orkestl.:
Papletti. In de pauze: Causerie. Na afloop
berichten.
Brussel, 338 en 508 M. 338 M.: 10.20
Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 11.20
Gramofoonpl. 12.20 Concert uit Antwerpen.
1.30 Primas Sylva's orkest en gramofoonpl.
305 Inwijding der Scheldetunnels. 5 05 Gra
mofoonpl. 5.20 Dansmuziek. 6.50 Omroep
kleinorkest o.l.v. Leemans. 8.20 Omroep
orkest o.l.v. F. André m. m. v. soliste. 10.30
Dansmuziek. 508 M.: 10.20 Gramofoonpl.
1120 Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans.
zijn
van
en
'had.
kor
en liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid
door F. Marion Crawford.
'Naar het Epgelsch door ,WS H. C, B,
131
De plechtigheid, indien zij zoo genoemd
mocht worden, begon zoodra iedereen
plaats had ingenomen. Op een teekei.
den koning stond Don Antonio Perez op
«s een document voor, dat hij bij zich h
Het was een soort troonrede en zette, in kor
te termen en weloverwogen zinnen, het resul
taat uiteen van den langen veldtocht tegen
de Mooren, waarin groote lof werd toege
zwaaid aan het leger in het algemeen en
hier en daar eenige woorden van gelukwen
sch aan het adres van Don Jan zelf voorkwa
men. De aanwezigen luisterden aandachtig
en telkens wanneer de naam van den jongen
veldheer werd genoemd, hoorde men een on
derdrukt enthousiast gefluister in de zaai,
dat deed denken aan het zomersche ruischen
van bladeren in een bosch, waar een zacht
briesje doorheen waait. Maar als 's Konings
naam werd genoemd, heerschte er st eds een
doodelijke stilte. Don Jan zat onbeweeglijk,
Wn beetje naar beneden kijkende, terwijl nu
«n dan een blos hem naar de wangen steeg.
Het voorgelezen document vermeldde ner
gens een belooning of hoogere onderschei
ding, die hem ten deel zou vallen.
Toen Perez klaar was met voorlezen,
zweeg hij een oogenblik, waarna hij met
stemverheffing uitriep: „God behoede Zijne
Majesteit Don Philips II! Lang leve de ko-
12.20 Primas Sylva's orkest en gramofoon
platen. 1.30 Concert uit Antwerpen. 2.20
Gramofoonpl. 3.05 en 5.05 Zie 338 m. 5.20
Omroeporkest o.l.v. André. 6.20 Gramofoon
platen. 8.20 Kamermuziek door piano en
strijkkwartet. 8.50 Gramofoonpl. 9.20 Con
cert uit Ostende. Dansmuziek.
Zeesen, 1635 M. (Deutschlandsender).
8.20 „Tag der Wittenberger Jugend", uit
het volksleven in den tijd van Luther. 8.50
Concert o.l.v. J. Richter, m. m. v. J. Gester-
kamp, viool. 10.20 Berichten. 11.20—12.20
Dansmuziek o.l.v. Eysoldt.
Maandag 11 September 1933.
Hilversum, 1875 M. Algemeen Program
ma, verzorgd door de AVRO. 8— Gramo
foonplaten. 10.Morgenwijding. 10 15
Gramofoonplaten. 10.30 Voordracht door
Mr. Ph. C. la Chapelle. 11.Orgelconcert
Fr. Hasselaar mmv. Nita van Os—Pool
(zang). 12.Ensemble Rentmeester en
Gramofoonpl. 2.15 Gramofoonplaten. 2.30
Viool-recital A. Feinland mmv. E. Veen
(vleugel). 3.-3.45 Gramofoonplaten. 4.—
Zang door Gé Veenbaas. 4.30 Causerie Max
Tak (Met gr.pl.) 5.30 Kovacs Lajos en zijn
orkest mmv. fi. Jager (zang). 7— Gramo
foonplaten. 7.45 J. G. Pater: P. T. T.-Con-
fettL 8. Vaz Dias. 8.05 „De Ópera-Direc-
teury, comedie in één bedrijf met tekst van
Louis Schmidt. Muziek van W. A Mozart.
Leiding: N. Treep. 9.45 Gramof.pl. 10.15
Omroeporkest alv. N. Treep. 11.— Vaz Dias
11.10—12.— Gramofconplaten.
Huizen, 296 M. NCRV-Uitzending. 8
Schriftlezing en meditatie. 8.15—9.30 Gra
mofoonplaten. 10.30 Morgendienst olv. Ds.
J. H. Hoekzema. 11.— Chr. Lectuur. 11.30
Gramofoonpl. 12.30 Orgelconcert Jan
Zwart. 2.Voor de scholen. 2.35 Gramo
foonplaten. 2.45-3.15 Wenken voor de keu
ken. 3.30 Ged. uitzending der 19de Mara-
natha-Conferentie te Zeist o. 1. v. Joh. de
Heer. 5.Gramofoonplaten. 5.15 Orgelcon
cert F. Kloek. 6.30 Vragenuur. 7.10 Ned
Chr. Persbureau. 7.20 Vragenuurtje. 7.45
Vervolg 19de Mr.ranatha-Conferentie te
Zeist. 9.Gramofoonplaten. 9 30 Concert
d. h. Haydn-kwartet. ca. 10.— Vaz Dias.
10.3011.30 Gramofoonplaten.
Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding.
10.50 Tijdsein, Berichten. 11.05—11.20 Le
zing. 12.20 Orgelspel T. Jenkins. 1.05 Wes
tern Studio-orkest o. 1. v. F. Thomas. 2.05
Gramofoonplaten 3.20 Troise en zijn Man
doline-orkest mmv. I. John (tenor). 4.05
Northern Studo-orkest o. 1. v. J. Bridge m.m.
v. R. Davies (sopraan). 5.05 Gramofoonpl.
5.35 Kinderuur. 6.20 Berichten. 6.50 Mid
land Studio-orkest o.l.v. F. Cantell. 7.35
„Hurdy Gurdy", revue van Fr. Worsley. M.
m. v. solisten en orkest o 1. v. R. Redman.
8.20 BBC-Symphonie orkest o.l.v. Sir Henry
Wood. Mmv. F. Easten (sopraan) en H.
Stevens (bas-bariton). 10.Berichten, Cau
serie. 10.35 Voordracht. 10.40 Dansmuziek
(gramofoonplaten). 10.5012.20 De Gros-
venor House Dance Band o. 1. v. S. Lipton.
Pari/s ,„Radio Paris", 1724 M. 12.20—
2.20 en 7.30 Gramofoonplaten. 9.05 Uit
Vichy: Symhonieconcert o. 1. v. Paray.
Kalundborg, 1153 M. 1.202.20 Concert
uit Hotel Angleterre. 3.205.20 Omroepor
kest o. 1. v. Grondahl. 5.205.50 Gramo
foonplaten. 8.35 Operettemuziek o. 1. v. F.
Mahler m. m. v. I. Thorsen (zang). 9.45
Reportage. 10.15 Fluitrecital B. HyeKnud
sen. 10.5011.20 Mandolineconcert.
Langenberg, 473 M. 6.25 Gramofoonpla
ten. 7.24 Kurorkest Driburg o. 1. v. Ruthen-
franz. 12.18 Concert. 12.30 Sted. orkest
Münster o. 1. v. Jochum. 1.50 Omroeporkest
0.T. v. Kühn. 5.05 Pianorecital H. Haasz.
5.20 Gramofoonplaten. 5.50 Solistenconcert.
7.20 „Deutsche Burgen-Deutsches Schick-
sal", Rijkszending. 8.25 „Alle Mann an
Bord"
Rome, 441 M. 8.50 „La Ioggenda di Sa-
kuntala", opera van Alfano. In de pauze:
Causerie. Na afloop: Berichten.
Brussel, 338 en 508 M. 338 M.: 12.20
Omroepkleinorkest o. 1. v. Leemans. 1.30
Leemans. 8.20 Symphonieconcert o. 1. v. Meu-
lemans. 10.30 Gramofoonpl. 508 M.: 12.20
Gramofoonplaten. 1.30 Omroepkleinorkest o.
1. v. Leemans. 5.20 Symphonieconcert o. 1. v.
Meulemans. 6.35 Gramofoonplaten. 8.20
Omroeporkest o. 1. v. André m. m. v. Vocaal
kwartet. 10.30 Dansmuziek.
Deutschlandsender, 1635 M. 8.20 Gramo-
foonmuziek. 9.20 „Umzauntos Glück", lei
ding: B. Fritz. 10.20 en 11.05 Berichten
11.2012.20 De Dresdener Philharmonie o
1 v. E. Schicketanz.
ning!"
De aanwezigen beantwoorden als iets, da'
vanzelf sprak, dezen uitroep met een drie
werf hoera, maar zonder geestdrift, totdat
bij de laatste maal een hooge vrouwenstem
die duidelijk boven alle overige uitkwam, an
dere woorden uitroep:
„God behoede Don Jan van Oostenrijk!
Lang leven Don Jan van Oostenrijk
Allen lieten zich hierdoor meeslepen, want
ieders hart was in dit hoerageroep, en in een
oogwenk was, trots het feit, dat hier slechts
menschen bijeen varen, die de hofetiquette
kenden, de koning, het oogenblik en de troon
zaal vergeten. Het was een spontaan, harte
lijk, luid en langdurig gejubel, dat het voor
afgaande ver in de schaduw stelde.
Koning Phiiip's handen omklemden met
kracht de armleuningen van zijn zetel, en hij
stond half op, als om stilte te gebieden. Ook
Don Jan, plotseling verbleekende, was half
opgestaan en strekte zijn hand met een ge
baar van protest uit, terwijl de koningin met
bedeesde bewonderende oogen hem aankeek
en de prinses van Eboli haar oogleden met
de donkere wimpers neersloeg om haar blik
te verbergen, want ook zij had naar hem ge
keken maar met heel andere gedachtem
Gedurende eenige oogenblikken bleet het
hoerageroep aanhouden, om dan weg te ster
ven tot een betrekkelijke stilte. De dwerg
wiegde zich met zijn hoofd tusschen de knie
ën aan Don Jan's voeten heen en weer.
„God behoede den hofnar!" riep hij, het
gejubel zachtjes nabootsende, uit en het was
zooals hij daar ineengedoken zat, alsof zijn
geheele lichaam schudde. Maar niemand let
te op hetgeen hij uitriep, want zoodra er sti
te heerschte, was de koning opgestaan. Hij
sprak met gedempte stem, waardoor zijn
woorden moeilijk verstaanbaar waren, en zij
die hem goed kenden, zagen dat hu heel boos
Zondag 10 September.
Lijn 1: Hi'versum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: Brussel 10.20—13.05, Parijs 13.05
—24.—.
Lijn 4: Langenberg 10.15—12 20, Zeesen
12 2020.50, Hamburg 20.50—22.20, Zee
sen 22.20—23.20, Langenberg 23.20—24.—.
Maandag 11 September.
Liin 1: Hilversum.
Üin 2: Huizen.
Lijn 3 Daventry 10.35—24.—.
Liin 4: Langenberg 10.25—17.40, Zeesen
17^4023 20, Leipzig 23.20—24.—
Ongeanimeerde houding der
fondsenmarkten. Invoering
eener code voor de Amerikaan-
sche petroleumindustrie Ver
betering der financieelc resulta
ten van de Amerikaensche
spoorwegen. Reorganisatie
plan der Holland Amerika Lijn.
Van een bepaalde tendenz der fondsenmark
ten kan in den jongsten tijd nauwelijks wor
den gesproken. Van den eenen dag op den
anderen wisselt het koersverloop, zonder dat
zich feitelijk nieuwe factoren voordoen, die
aanleiding tot de wijziging zouden kunnen
geven. De handel is echter zoo beperkt, dat
vraag, resp. aanbod, van slechts enkele stuks
den koers van een bepaald fonds reeds sterk
kunnen beïnvloeden. In het algemeen is de
lust tot het doen van nieuwe zaken uiterst
gering, doordien men in afwachting verkeert
van de verdere ontwikkeling van den toe
stand in Amerika, die voor de geheele wereld
va overheerschende beteekenis is.
Van den eenen dag op den anderen komt
in de economische ontwikkeling in Amerika
natuurlijk geen wijziging, al moet men eiken
dag verdacht zijn op de moge'ikheid van een
nieuwe actie der Amerikaansche regeering,
in haar niets ontziende pogingen om een eco
nomisch herstel te forceeren. Het eenige, wat
men op het oogenblik kan doen, is, de ont
wikkeling aan de overzijde van den Oceaan
met aandacht te volgen, in de hoop, dat de
autoriteiten aldaar tenslotte zullen inzien,
dat nieuwe experimenten op valuta-gebied
e d., in plaats van het zoo zeer gewenschte
herstel, een verdere verwarring moeten ver
oorzaken, die een terugkeer haar normale
verhoudingen juist moet tegenhouden.
De strijd om de „codes" voor de verschil
lende takken van industie is nog altijd niet
ten einde, al hebben veel groenen van onder
nemingen zich reeds aan de door de regee
ring opgelegde voorwaarden onderworpen.
Zoo is in de afgeloopen week de „code" voor
de petroleumindustrie van kracht verklaard,
waardoor de dagelijksche productie van pe
troleum op maximum 2.409.000 vaten per
dag is vastgesteld, wat ca. 350.000 vaten
minder is dan de gemiddelde opbrengst in
de laatste maanden. Af te wachten blijft
thans, of de regeering het in haar handen
heeft, deze voorschriften in de practijk tot
uitvoering te doen brengen. Immers zijn reeds
herhaaldelijk eerder producie-regelingen ge-
roffen, zonder dat deze het verwachte resul
taat hebben opgeleverd. Nu zijn de bevoegd
heden, die aan de Petroleum-Administratie,
onder leiding van den president, zijn gege
ven, veel grooter dan die, waarover de af
zonderlijke Staten tot dusverre beschikten,
om de productie-beperking te doen toepassen.
Men schijnt zelfs te denken aan een controle
bij de raffinaderijen, om de verwerking van
illegaal geproduceerde petroleum tegen te
gaan, welke laatste hierdoor waardeloos zou
worden.
Een definitief besluit ten aanzien van de
vaststelling van de prijzen heeft de Nira nog
niet genomenmen wil blijkbaar eerst af
wachten, welken invloed de productie-beper
king en de andere maatregelen i. z. verkor
ting van werktijd enz .op de oroductiekbsten
zullen uitoefenen. De prijsverhoogingen voor
ruwe petroleum zoowel als voor benzine, die
in den jongsten tijd uit Amerika werden ge
meld, zijn voor een deel het directe uitvloei
sel van deze, door de regeeringsmaatregelen
veroorzaakte verhooging der productiekosten.
Men zou verkeerd doen, er uit af te leiden,
dat de winstmarge voor de petroleumonder-
nemingen er aanmerkelijk door is gestegen
Tot de bedrijfstakken, waarvoor tot dus
verre nog geen „code" is vastgesteld, be
hoort het Amerikaansche spoorwegsyteem.
v/as. De roode lippen van de prinses van
Eboli plooiden zich verachtelijk, terwiil zij
toeluisterde, en ongemerkt wisselde zij een
blik van vestandhouding met Antonio Perez
want hij en zij waren bondgenooten en had
den dikwijls in den laatsten tijd lang met el
kaar gesproken, waarbij zij den koning met
zijn broeder hadden vergeleken. Hun plan
was den koning te onttroonen en in zijn
plaats Don Jan van Oostenrijk de kroon aan
te bieden. Maar de vrouw wilde nog verder
gaan, en beiden waren besloten dat Don Jan
niet zonder hun toestemming zou trouwen
en deed hij het toch, tenzij wat waar
schijnlijk was zijn vrouw zou overlijden
aan een 'ziekte, die aan artsen onbekend was
Iedereen was tegelijk met den koning op
gestaan, die Don Jan, terwijl de diepste stilte
heerschte, toesprak.
„Mijn broeder," zei hij, „uw vrienden heb
ben geheel onnoodig zich veroorloofd de
woorden te gebruiken, die wij van plan wa
ren tot u te richten, en aan hun enthousias
me lucht te geven op een wijze, die nog on
bekend was aan het hof van Spanje. Onze
eigen woorden, die u den dank uitspreken,
waarop gij recht hebt, zullen u, na hetgeen
u zooeven hebt gehoord, nauwelijks voldoe
ning schenken. Toch vermoeden wij dat de
lof van anderen op zulk een oogenblik vol
strekt niet gelijkwaardig is aan dien van
uwen souverein, en daarom betuigen wij u
nadrukkelijk onzen dank voor de bewonde
renswaardige wijze, waarop gij u van de u
toevertrouwde taak hebt gekweten, u tevens
toezeggende, dat weldra uwe diensten zullen
worden opgeëischt voor een nog moeilijker
onderneming. Het is niet in onze macht u
eenige hoogere onderscheiding of openbare
waardigheid te verleenen, dan die gij als on
zen broeder en als groot-admiraal van Span
je reeds bezit, maar wii vertrouwen er op.
De ongunstige toestand, waarin de Amerik -
sche spoorwegondernemingen verkeeren, zou
inderdaad wel een motief zijn, om ze uit te
sluiten van de maatregelen voor het Natio
nale Herstel, die de onkosten van het bedrijf
zoo zeer verzwaren. Wanneer men hiertoe
niettemin zou overgaan, zou moeten worden
gevreesd, dat de verbetering in de resultaten
der Amerikaansche spoorwegmijen, die in de
laatste maanden viel waar te nemen, weer
volkomen te niet zou worden gedaan, te
meer, omdat deze verbetering geneel te dan
ken is geweest aan de drastische bezuinigin
gen, die wel noodgedwongen moesten wor
den ingevoerd. Terwijl de bruto bedrijfsont-
vangsten der gezamenlijke Amerikaansche
spoorwegen in het eerste halfjaar van 1933
ir. vergelijking met de overeenkomstige
periode van het vorige jaar nog een verderen
teruggang van 168 millioen dollar,, of
1014 hadden aangetoond, kon, dank zij
een vermindering der onkosten ten bedrage
van 199 millioen dollar of 1514 %nog een
vermeerdering der netto-inkomsten geboekt
worden van 3054 millioen dollar. Nu moet
dit resultaat niet al te hoog worden aange
slagen; immers d'ent men er rekening mede
te houden, dat de Amerikaansche spoorweg
ondernemingen hun netto-inkomsten in de
laatste jaren voortdurend verder hebben zien
teruggaan. De totale netto-ontvangsten in
de eerst helft van 1933. en bedrage van 352
millioen dollar, waren dan ook nog niet half
zoo groot als d e in de overeenkomstige
periode van 1929, toen zij 817 millioen dol
lar hadden bedragen.
Mocht de invoering van een „code" geen
roet in het eten gooien, en de opleving in de
Amerikaansche industrie nog eenigen tijd
aanhouden, dan zullen de financieele resul
taten der spoorwegen in de tweede helft van
dit jaar vermoedelijk een verdere verbetering
te zien geven. Dit is te eerder te verwachten,
omdat de stijging der netto ontvangsten in
het eerste halfjaar geheel op rekening van de
laatste twee maanden was gekonen. Van 45
millioen dollar in Januari waren de netto
inkomsten tot 74 millioen dollar in Mei en
tot 94 millioen dollar in Juni gestegen. Ook
de voor Juli gepubliceerde cijfers der afzon
derlijke spoorwegen hebben een aanmerke
lijke verbetering in vergelijking met Juli
1932 vertoond. Verschillende maatschap
pijen, welker exploitatie in het vorige jaar
nog een deficit had opgeleverd, konden dit
jaar een winst boeken.
De mogelijkheid, dat de Amerikaansche
spoorwegmaatschappijen, die in de laatste
jaren tot dekking van hun vaste lasten in
talrijke gevallen nieuwe leeningen bij de Rail-
road Credit Corporation of de Refico hadden
moeten opnemen, rente en aflossing op de
obligatiën weder uit eigen middelen zullen
kunnen voldoen, is door de jogste ontwikke
ling toegenomen. In de koersen van Ameri
kaansche spoorwegobligatiën op de New
Yorksche beurs is deze verbetering duidelijk
tot uiting gekomen, in de noteeringen voor
deze bonds te Amsterdam, die gebaseerd zijn
op de oude omrekeningswaarde van 2 50
per dollar, heeft dit zich slechts in zooverre
weerspiegeld, dat de inmiddels ingetreden
koersdaling van den dollar er nagenoeg ge
heel door kon worden gecompenseerd, terwij!
zelfs in vele gevallen ten opzichte van de
laagste, in het begin van dit jaar bereik'e
koersen, een stijging kon worden geboekt
Doordien de goudclausule voor de Ameri
kaansche spoorwegobligatiën al evenmin
wordt erkend als voor de andere leenings-
contracten in de Ver. Staten, is men door het
bezit van Amerikaansche spoorwegobliga
tiën echter uitteraard blootgesteld aan den
invloed der koersschommelingen van den
dollar, wanneer de verbetering der bedrijfs
resultaten van de spoorwegen eenmaal in de
koersen is verdisconteerd. De jongste, nieu
we daling van den dollar heeft dan ook tot
gevolg gehad, dat voor Amerikaansche
spoorwegobligatiën op de Amsterdamsche
beurs een reactie is ingetreden. Zoo zijn 4
Goldbonds Southern Pacific, na van een
laagste noteering va n35 tot 5554 te zijn
gestegen, weer teruggel oopen tot 4054
Van de overige buitenlandsche obligatiën
waren de Duitsche soorten in de afgeloopen
week weer ongunstig gedisponeerd. Belgi
sche en Fransche leeningen waren daaren
tegen goed gevraagd. Ook voor binnenland-
sche en Ned. Indische leeningen was het
koersverloop prijshoudend. De 4 Neder-
landsche staatsleening beweegt zich voort
durend slechts een fractie beneden pari, zoo-
dat het wellicht voor de regeering mogelijk
zal zijn, de nieuwe, binnenkort te verwachten
leeningstransactie op een 4 basis, iets be-
dat de dag niet meer ver verwijderd is, waar
op een huwelijk overeenkomstig uwen rang
u de evenknie zal maken van koningen."
Don Jan had vanaf zijn plaats een pas
naar voren gedaan en stond voor den koning,
die, aan het einde van zijn korte toespraak
gekomen, zijn lange armen over zijn broe
ders schouders legde en hem op conventionee
le wijze omarmde door een wang tegen die
van zijn broeder te leggen en de lucht acht
diens hoofd plechtig te kussen, bewegingen
die Don Jan, zoo goed als hij kon, nabootste.
Het hof keek in stilte naar deze ceremonie en
was slechts voldaan over Phiiip's koude
woorden. De koning en Don Jan begaven
zich daarop weer naar hun plaats en toen
laatstgenoemde de zijne had bereikt, over
handigde de nar hem met een plechtige bui
ging een handschoen, dien hij zooeven had
laten vallen. Toen hij hem aannam, merkte
hij door een licht gekraak dat er een brief in
zat
Ontstemd door het hardnekkig volhouden
van den nar, keek hij hem boos aan en schud
de bijna onmerkbaar met zijn hoofd. Maar
de dwerg bleef even ernstig als hij en boog
zijn hoofd eenigszins, tevens zijn handen als
in een gebaar van smeeking vouwende. Don
Jan begreep dat het ditmaal een gewichtige
zaak betrof, want anders zou Adonis zich
niet aan het gevaar hebben blootgesteld hem
onder de oogen van den koning en het ge
heele hof een brief in handen te spelen.
Toen volgde het langdurige en vervelende
défilé der genoodigden voor het koninklijke
echtpaar, dat bleef zitten, terwijl alle overi
gen opstonden, Don Jan incluis, aan wien
een ceremoniemeester de hem onbekende per
sonen en die vormde het meerendeel
voorstelde. Aan ieder der heeren, oude en
jonge, gewichtige en onbeteekende, reikte hij
met oprechte hartelijkheid de hand. Voor de
dames boos hii beleefd met het hoofd. Het
neden pari, door te voeren.
Melding moet worden gemaakt van een
koersstijging van de 6 obligatiën Holland
Amerika, als direct uitvloeisel van het dezer
dagen gepubliceerde reorganisatie-plan. up
grond hiervan zal n.1. iedere obligatie van
500 een aandeel van 200 in de gereor
ganiseerde vennootschap -ontvangen Een
syndicaat heeft zich echter bereid verklaard,
om de nieuwe aandeelen van 200 binnen
een nader te bepalen tijd tegen 140 te koo-
pen. Obligatiehouders, die de bedrijfsrisico s
van de gereorganiseerde onderneming niet
menschen te dragen, worden hierdoor in
staat gesteld, 28 van hun vroeger bezit in
contanten te ontvangen.
Over de vraag, of met dit aanbod het beste
voor obligatiehouders bereikt is, wat onder
de huidige omstandigheden voor ze te berei
ken was. loopen de meeningen sterk uiteen.
In een door de meerderheid van de destijos
ingestelde commissie ter behartiging van de
belangen van obligatiehouders uitgebracht
raoport wordt aanneming van het voors'ei
bepleit. Een minderheidsrapport ontraadt
dit echter sterk, en sluit zich aan bij het ad
vies van den Gedelegeerden Commissaris,
den heer Bronsing, die verkoop van het
eigenliike bedrijf aanraadt met behoud van
verschillende vlottende activa, kasmiddelen,
effecten, deelsemingen enz. voor obligatie
houders. Hij raamt de liquidatiewaarde van
het vermogen der Maatschappij op minstens
30 a 40 van de nominale waarde der obli
gatiën, en meent derhalve, dat het bod van
28 te laag is. Ook meent de heer Bron
sing, dat het moge'ijk zou zijn, obligatiehou
ders, die bij het bedrijf betrokken wenschen te
blijven, de gelegenheid te geven, om in plaats
van contanten een aandeel in het bedrijf te
doen houden. Men zou dan het bedrijf niet
behoeven te verkoopen, maar zou alleen de
kasmiddelen en de overige, niet voor het be-
driif noodzakelijke activa uit de Mij. kunnen
lichten, waardoor aanstond ca. 10 in con
tanten en op den duur nog ca. 15 a 20
zou kunnen worden uitgekeerd, terwijl obll-
gatiehouders voor de rest van hun vordering
dan aandeelen in het bedrijf zouden krijgen.
Ter voortzetting van het bedrijf zou dan een
geldleening moeten worden aangegaan,
waarvoor, naar de h#r Bronsing meent,
waarschijnlijk wel de medewerking zal kun
nen worden verkregen van de Mij. ter Behar
tiging van de Nationale Scheepvaartbelan-
gen. waarbij naar men weet de regeering be
trokken is.
Of de heer Bronsing goede gronden heeft,
waarop hij laatstbedoelde meening baseert,
weten wij niet. In elk geval komt het ons
voor, dat obligatiehouders zich wel dienen te
bedenken, om belang te nemen bij een scheep
vaartonderneming. met alle. meer kwade dan
goede kansen, die zulk een bedrijf onder de
tegenwoordige omstandigheden met zich
brengt. De deiressie in de wereldscheepvaart
houdt nog altijd aan; zelfs zijn de moeilijk
heden nog toegenomen als gevolg van de
koersdaling van het Pond Sterling en den
Dollar Dezer da^en werd nog medegedeeld,
dat de groote Duitsche scheepvaartonde--
nemingen. de Hamburg Amerika Linie en
de Norddeutscher Llovd. die met steun der
regeering eerst zeer onlangs waren gereor
ganiseerd, in de eerste helft van dit jaar
weer zeer ongunstige resultaten hebben ge
boekt, zoodat een nieuwe, nog meer ingrij
pende reorganisatie onvermijdelijk zal zijn.
De obligatiehouders, die zich tegen nieuwe
teleurstellingen in de toekomst willen dek
ken, zullen dan ook goed doen, van de hun
thans geboden gelegenheid, om tenminste
een klein deel van hun bezit „veilig te stel
len", gebruik te maken.
Intusschen behoeft de mogelijkheid, dat de
gereorganiseerde maatschappij zal kunnen
profiteeren van een verbetering van de con
junctuur niet geheel uitgeschakeld te worden
Natuurlijk zal dit eerder het geval kunnen
zijn voor een maatschappij, die van alle
financieele lasten bevrijd is, dan voor een
onderneming, die voor haar bedrijfsvoering
onmiddellijk een nieuwe leening zal moeten
aangaan, hetgeen zou moeten geschieden
wanneer het bedrijf op de door den heer
Bronsing voorgestelde basis zal worden
voortgezet.
De beurskoers der obligatiën, die van een
laagste noteering van 111/8 in 1932 ge
leidelijk was opgeloopen tot ca. 24 is' in
de laatste week verder tot 26 gestegen
De aandeelenmarkt was, als in den aan
vang reeds opgemerkt, beurtelings hoogec
en lager, terwijl de handel zeer beperkt bleef.
Fetroleumaandeelen werden slechts tijdelijk
gunstig beïnvloed door de invoering der
duurde een vol uur voordat het défilé voor
bij was en steeds hteld hij den handschoen
met den verkreukten brief in zijn hand, ter
wijl de dwerg op een kleinen afstand stond
op te ietten ingeval hij hem weer liet vallen.
En terwijl de hertogin Alvarez en de prinses
van Eboli de dames uit Madrid aan de jonge
koningin voorstelden, keek de prinses van on
der haar half gesloten oogleden dikwijls
zoowel naar Don Jan als naar den nar.
Maar in de namen vergiste zij zich geen en
kele keer, evenmin als zij ook maar een en
kele maar jegens de etiquette zondigde, hoe
wel haar geest zich met heel andere dingen
bezig hield.
De koningin was verlegen minzaam jegens
iedereen, maar Phiiip's gezicht was somber
en zijn stare oogen schenen niemand te zien
en hij ontstoot zijn lippen niet om, wie het
ook was, een woord toe te spreken, hoewel
sommige der heeren oude en getrouwe diena
ren waren, zoowel van hem zelf als van zijn
vader.
Uit de geheele wijze van doen, uit de heer-
schende stilte, uit het conventioneele ceremo
nieel sprak de geest van de Spaansche heer
schappij. Alles was somber grandioos, ern
stig en ijskoud; men hield zich even streng
aan den vormendienst der souvereinteit als
aan dien van het geloof. De heerschappij
reikte tot de uiteinden der wereld en zelfs de
verst verwijderde landen zonden hun hulde
en bewijzen van gehoorzaamheid aan den
oppersten gebieder, terwijl onder de duistere
pracht, die de sombere souvereinen omgaf,
hartstocht en haat en kuiperij zich verscho
len. Naast Don Jan van Oostenrijk stond
Antonio Perez en onder hetzelfde dak als
Dolores de Mendoza woonde Ana de la Cer-
da, prinsese van Eboli, terwijl te midden vat»
allen Miguel de Antona, 't konings nar, zich
bevond.
Wordt vervolgd.