DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DÉ TROONREDE.
Als Frankrijk manoeuvres houdt
tDaqetiiksdi Ovecsicht
Ho. 221
Dinsdaa 19 September 1933
135e Jaargang
Waf vandaag de
aandacht trekt...
De materieele en moreele verdediging
moet worden voorbereid en een pro
paganda, die als voorwendsel van
lafheid kan dienen, moet verboder
worden.
REDE VAN MINISTER MIELLET.
AARSC
URANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
cn Fecstdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
irancr door het gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
H. M de Koningin heeft heden bij de
opening der Staten-Generaal de volgen
de rede uitgesproken:
Leden der Staten-Generaal,
Mij wederom in Uw midden bevinden
de gevoel ik Mij allereerst gedrongen
uiting te geven aan mijne gevoelens van
medeleven in de moeilijke omstandig
heden, waarin ons volk nog steeds
verkeert.
Voortbrenging, handel en verkeer bie
den ov^ de geheele wereld nog een
he;»fd van grondige verwarring, waar
onder, óók ten onzent, de volks wel va rt
ernstig lijdt Bij de productie zoowel als
bij den ruil van goederen openbaren
zich voorts overal verschuivingen, die
in menig opzicht een blijvend karakter
schijnen te dragen.
Onze Landbouw en Nijverheid worden
evenzeer als onze Handel en Scheep
vaart door deze wijzigingen in de econo
mische wereldstructuur, voor eischen
van aanpassing gesteld, waarbij leiding,
hulp, zélfs drang van de zijde der
Regeoring, in toenemende mate nood
zakelijk zullen blijken.
Met vermijding van gewaagde proef
nemingen op monetair en economisch
gebied, zullen, nu ook de Londens he
conferentie niets tot stand kon brengen
tot het verkrijgen van redelijke verhou
dingen in het goederenverkeer, verder
gaande maatregelen moeten worden ge
nomen in het belang van den afzet onzer
producten binnen de eigen grenzen
Tevens zal aan de bevordering van on
zen uitvoer naast andere in die rich
ting werkende middelen onze invoer
dienstbaar moeten worden gemaakt.
De reeds jaren aanhoudende afbrok
keling onzer welvaart doet ook in sterke
mate haar invloed gelden op den toe
stand der publieke geldmiddelen en
heeft het evenwicht tusschen uitgaven
en inkomsten op verontrustende wijze
verstoord.
De Regeering zal daarom in het
komende zittingjaar in de allereerste
plaats Uw aandacht vragen voor een
reeks van maatregelen, die onmisbaar
zijn voor het financieel herstel. Het
streven is er vóór alles op gericht dit
herstel te bereiken door aanzienlijke be
perking der uitgaven Die beperking zal
ten deele worden verkregen door eene
redelijke verlaging van de salarissen en
tonnen van het Rijkspersoneel. Een
nieuwe salarisregeling, die op 1 Januari
1935 in werking zal dienen te treden, is
ln voorbereiding.
Verdere inkrimping der uitgaven zal
'ooral moeten worden bereikt door doel
matiger organisatie en door besnoeiing
Van verschillende diensten.
Ondanks de reeds aangebrachte en de
°P korten termijn nog te verwachten
Verdere besparingen op de uitgaven is
Otn nadere versterking der middelen
onmisbaar gebleken. Daartoe strekken
de voorstellen zullen onverwijld worden
Ingediend.
Aan het misbruik, dat in steeds toe
nemende mate wordt gemaakt van den
rechtsvorm der naamloo^e vennoot
schap, ten einde de betaling van belas
ting te ontgaan, zal paal en perk worden
Resteld. Voorstellen te dier zake zijn in
voorbereiding.
Met het doel den overgang van de eer-
te naar de tweede vijfjarige uitkeerings-
Periode meer geleidelijk te doen plaats
hebben, zal het vraagstuk der inancieele
verhouding tusschen het Rijk en de ge
steenten opnieuw in onderzoek worden
genomen In afwachting van de resul
taten van dit onderzoek zal op de uit
keringen uit het gemeentefonds over
jaar 1934/35 een korting moeten
worden toegepast, welke verband zal
ltouden met de gemeentelijke draag-
kracht. Een daartoe strekkend wetsont
werp za; u dezer dagen bereiken.
De geldelijke toestand van verscheidene
gemeenten maakt voorts een verscherpt
toezicht op het financieel beleid der ge
meenten noodzakelijk. Dit brengt mede
een versterking van den invloed van het
centraal gezag op de locale bezoldigings-
regelen van personeel in publieken
dienst, mede met het doel uitwassen af
te snijden en niet te rechtvaardigen ver
schillen in de belooning van overheids
personeel weg te nemen.
Voorstellen tot wettelijke regeling van
de afbetalingsovereenkomst, mitsgaders
tot herziening van het in het Wetboek
van Koophandel vervatte binnenvaart-
recht zullen U worden aangeboden.
Op het gebied van het executierecht
worden voorzieningen voorbereid, welke
in de bijzondere tijdsomstandighed n ge
boden zijn. Daarbij zal, voor zooveel
noodig door bijzondere middelen, er
voor worden gewaakt, dat schuldeischers
niet onredelijk worden benadeeld.
Zoodra het evenwicht in de Rijksbe-
grooting zal zijn verzekerd, zullen U
voorstellen worden aangeboden ten doel
hebbende, door uitvoering op ruime
schaal van productieve publieke wer
ken, werkverruiming in het leven te
roepen ten einde de ellende der werk
loosheid te lenigen. Bevordering van
woningbouw tegen verlaagde kosten zal
van deze plannen een deel uitmaken
om voor arbeiders woningen te verkrij
gen, waarvan de huurprijs meer in
overeenstemming is met het loonpeil.
Daarnevens zullen maatregelen worden
getroffen om voor bestaande woningen
geleidelijke huurverlaging mogelijk te
maken.
Zoolang werkverschaffing nog niet kan
worden gemist, moet er naar worden
gestreefd het particulier bedrijf daarbij
zooveel mogelijk in te schakelen.
De economische omstandigheden en,
in verband daarmede, de financieele
toestand in Nederlandsch-Indië blijven
groote zorg eischen. Het budgetair even
wicht is er vooralsnog niet verzekerd. In
verband met den reeds zoo uitputtenden
belastingdruk zal, na de laatstelijk
aanhangig gemaakte voorstellen tot
nieuwe heffingen, van belastingverhoo-
ging nauwelijks meer eenig resultaat te
verwachten zijn e.i zal het financieel
evenwicht in Indië dus slechts door
voortgaande beperking der uitgaven zijn
te herstellen.
De ontwikkeling der politieke verhou
dingen aldaar vereischt voortdurende
aandacht en waakzaamheid. In het alge
meen belang der bevolking zijn nadere
maatregelen getroffen ter beteugeling
van het misbruik, dat door sommige
volksleiders wordt gemaakt van de vrij
heid van vereeniging en vergadering.
Suriname heeft nog bij voortduring
met economische moeilijkheden te kam
per. Zoowel van Overheidswege als van
particuliere zijde "wordt het mogelijke
gedaan om de gevolgen van de crisis te
verzachten.
Het stemt tot dankbaarheid, dat de
economische toestand in Curagao, al
thans tot dusver en de tijdsomstandig
heden in aanmerking genomen, vrij be
vredigend te noemen is.
De moeilijkheden in het begin dezes
jaars ondervonden met een deel van het
personeel der zeemacht, hebben ingrij
pende maatregelen noodig gemaakt om
te verkrijgen, dat onder alle omstandig
heden zal kunnen worden gerekend op
trouw aan de Overheid en gehoorzaam
heid aan het wettig gezag.
Mochten zich ook elders teekenen
voordoen die wijzen op verzwakking of
ondergraving van juiste gezagsverhou
dingen, dan zal de Regeering het Over
heidsgezag met gelijke klem handhaven.
Hoewel het huidige tijdsgewricht niet
bevorderlijk is aan de ontplooiing dei
internationale samenwerking en het
uitgroeien van den Volkenbond, blijf ik
hopen, dat de ontwikkeling van de
organisatie der Staten-gemeenschap
zich eerlang weer in opgaande lijn zal
gaan bewegen. Het stemt tot voldoening,
dat de diepgaande veranderingen, welke
op het gebied van het internationaal
handelsverkeer zijn ingetreden, geen
,ziging hebben gebracht in de vriend
schappelijke verhouding van Nederland
tot de andere mogendheden.
Met de bede, dat God Mijn Volk in
deze moeilijke tijden moge sterken, en
levend in het vertrouwen, dat het in
staat zal blijken onder verhoogde
krachtsinspanning moedig en waardig
te dragen hetgeen onvermijdelijk is, ver
klaar Ik de gewone zitting der Staten-
Generaal geopend.
Zonder voorbeeld in de geschiedenis zoo
heeft de vorige troonrede gezegd zijn de
economische verhoudingen over heel de
wereld ontredderd. Onweerstaanbaar grijpen
de gevolgen der crisis steeds verder om zich
heen en nog kondigen zich geen betrouw
bare teekenen van kentering aan.
Het was, in 1932, één groote jammerklacht,
een kenschetsing van alle verschrikkingen, die
land en volk in de ellende hadden gedompeld
en daarnaast vrijwel geen enkel teeken van
eenige poging om dat alles energiek het
hoofd te bieden en de krachtige maatregelen
te nemen, die de omstandigheden noodzake
lijk maakten.
Het was een exposé van verschrikking en
berusting en daarnaast niets zeggend, waar
het de actie betrof, die ons met vereende
krachten naar een betere toekomst zou kun
nen leiden.
Welk een geheel ander beeld geeft de
troonrede der nieuwe regeering.
Zeker, ook nu komt tot uiting, dat de toe
stand nog onzeker is en Nederland onder de
malaise gebukt gaat, maar men zit niet meer
jammerend bij de pakken neer, men speurt
naar dadtn. die uitkomst kunnen brengen en
ingrijpende wetsvoorstellen worden in uit
zicht gesteld, die er toe kunnen medewerken,
den looden last, die ons allen drukt, te ver
lichten en geleidelijk van ons af te schuiven.
Het teekent het ministerie-Colijn, het crisis-
ministerie, dat energieke mannen met scher
pen blik den toestand onder de oogen zien
en zonder aanzien cfes persoons tot kracht
dadig ingrijpen bereid zijn.
De toestand is nog allesbehalve normaal.
Voortbrenging, handel en verkeer zijn nog
overal verstoord en ook ten onzent mcat,
zoo zegt de troonrede, de volkswelvaart
daaronder lijden. Bij productie en ruil van
goederen openbaren zich verschuivingen, die
in menig opzicht een blijvend karakter
schijnen te dragen Steeds meer wordt in
grijpen der regeering roodzakelijk om land
bouw, nijverheid, handel en scheepvaart door
de moeilijke jaren heen te helpen. Confereeren
en discussieeren hebben geen uitkomst ge
bracht. De Londensche conferentie was een
mislukking en nu we op eigen krachten zijn
aangewezen, zullen voorzichtige maar toch
verder gaande maatregelen worden geno
men in het belang van den afzet onzer pro
ducten binnen ae eigen grenzen, en door re
geling van den invoer en andeie middelen zal
getracht worden ons afzetgebied in het bui
tenland te vergrooten.
De nieuwe regeering heeft op verschillend
gebied reeds bewezen, dat zij van de Kamer
een volmacht voor krachtig ingrijpen verlangt.
Zij zal ook op het gebied van fabricatie, han
del en export zeker niet schromen de meest
noodzakelijke maatregelen te treffen.
Het evenwicht tusschen 's lands uitgaven
en inkomsten is verstoord en het ligt voor
de hand, dat het herstel allereerst in beper
king der uitgaven gezocht wordt. Een rede
lijke verlaging van de salarissen en loonen
van het rijkspersoneel wordt weer in uitzicht
gesteld en een nieuwe salarisregeling, welke
op I Januari 1936 in werking zal treden
zoo heel urgent wordt dit dus blijkbaar nog
niet geacht is in voorbereiding Reorgani
satie en inkrimping van verschillende dien
sten, zullen ook tot het beoogde doel moeten
leiden, maar daarnaast bleek het niet moge
lijk het gestoorde monetaire evenwicht uit
sluitend door beperking van uitgaven te ver
krijgen.
Na de reeds opgeiegde zullen onverwijld
voorstellen tot nieuwe verzwaring van lasten
worden gedaan en een einoe zal worden ge
maakt aan mogelijkheden, die tot dusver tot
ontduiking van belasting konden leiden.
In de verhouding tusschen het rijk en 'e
gemeenten zal een voor laatste ongun
stige wijziging worden gebracht. Waar blijft
de zekerheid van 's rijks financiën a's al die
groote slokoppen steeds weer gereed staan
om de kosten van een groot deel der dure
gemednte huishouding door het rijk te laten
dragen. De tweede vijfjarige uitkeerings-
periode wat betreft het gemeentefonds belooft
voor de gemeenten onaangename verrassin
gen en om de schrik niet te groot te doen
zijn komt er eerst een overgangsperiode,
waarbij men door een korting reeds eenigs-
zins aan den nieuwen toestand kan gewen
nen. De regeering laat er geen gras over
groeien en liet daartoe strekkend wetsont
werp is reeds dezer dagen te verwachten.
Trouwens, de regeering achtte reeds lang
den tijd gekomen aan de financieele willekeur
in diverse gemeenten een einde te maken. De
autonomie zal nog meer worden aangetast
en de regeering zal toezien op bezoldigingen
van personeel in publieken dienst en er voor
waken, dat al te groote verschillen met de
salarieering van rijksambtenaren in de toe
komst wordt voorkomen.
De afbetalingsovereenkomst zal wettelijk
geregeld worden, het binnenvaartrecht wordt
herzien, evenals het executierecht, dat naar
de eischen des tijds vervormd zal worden en
er zal zelfs ook om de schuldeischers gedacht
worden.
Hebben bezuinigingen en nieuwe lasten
eenmaal tot een evenwichtige rijksbegrooting
geleid, dan komt het werkloosheidvraagstuk
aan de beurt.
Dan zal door productieve werken werk
verruiming worden geschapen. Dan zullen
o.a. woningen tegen verlaagde kosten wor
den gebouwd om eindelijk te kunnen komen
tot huren, die meer in overeenstem
ming met het verlaagde loonpeil van dezen
tijd zijn.
Nog te veel zitten gemeenten opgescheept
met dure bouwblokken uit de jaren van
hooge loonen en kostbare materialen en nood
gedwongen zijn daardoor vele arbeiders ge
noodzaakt een huur te betalen, die niet meer
in redelijke verhouding tot de steeds meer
gedaalde loonen staat. Huurverlaging zal
trouwens overal doorgevoerd moeten worden
en wat dit betreft lijkt de toekomst voor de
tegenwoordige huiseigenaren niet bijzonder
rooskleurig.
Bij werkverschaffing zal ook het particu
lier bedrijf dal tot dusvei te veel over
het hoofd gezien werd zooveel mogelijk
worden ingeschakeld.
Onze koloniën, die in de jammerklacht van
het vorige jaar ternauwernood genoemd wer
den. komen thans rustiger in bespreking.
Nederlandsch-Indië blijft groote zorg
eischen en de begrooting is daar nog steeds
niet sluitend te maken. De belastingpers is er
reeds zoo krachtig aangedraaid, dat van nog
sterkeren druk geen resultaat meer verwacht
wordt. Nog meer zullen daar dus de uit
gaven besnoeid moeten worden.
In Indië blijft de opstand tegen 't wettig ge
zag voortdurende aandacht eischen. Wil deze
kolonie zich kunnen ontwikkelen, dan zal elke
revolutionnaire daad in de kiem gedood moe
ten worden en in het algemeen belang der
bevolking wordt dan ook overwogen het
grondwettelijk recht van vrijheid van ver
eeniging en vergadering vooi sommige on
betrouwbare elementen te beperken.
De gebeurtenissen op de Zeven Provinciën
worden natuurlijk ook in deze troonrede ge
memoreerd.
Van de regeering-Colijn, die ten krachtig
ste tegen elk gevaarlijk politiek streven op
treedt en daarvan nog dezer dagen door
het uniformgebod getuigde is niet te ver
wachten, dat eenige ongehoorzaamheid aan
het wettig gezag getolereerd zal worden.
Hier en in de koloniën zal. zoolang deze
oud-militaire minister aan het roer zit, geen
gezagsondermijning geduld worden.
Suriname het stiefkind brengt nog
altijd slechte rapporten ihuis. maar overheid
en pai ticulieren zullen alles doen om het
kleintje kunstmatig in het leven te houden.
Cura?ao heeft zijn best gedaan en krijgt
een afzonderlijk woordje van goedkeuring.
De Volkenbond heeft voor zijn ontwikke
ling betere jaren gekend.
Als Frankrijk manoeuvres houdt.
(Dag. Overzicht).
Staking op de Cubaansche sui
kerplantages (Buitenland).
De aanvaring van de Malmö. (Bui
tenland).
Redevoering van Habicht (Buiten
land).
Een ontwerp-couponbelasting te
wachten. (Binnenland).
Een der te Amersfoort aangereden
militairen overleden. (Stad en om
geving).
Bij relletjes te Rotterdam een fas
cist door de politie bewusteloos ge
slagen. (Binnenland).
De wethoudersverkiezing te Am-
cterdam. (Binnenland).
Rentetarieven door de Nederland-
scho Bank verlaagd. (Binnenland).
Een doode en een paar gewonden
bij de clubkampioenschappen wiel
rennen op het Veluwetraject. (Bin
nenland).
Doodelijk ongeluk op een onbe-
waakten overVveg te Amstelveen.
(Binnenland).
Verkiezing van een wethouder in
Den Haag. (Binnenland).
De Nederlandsche varkenscentrale
heeft de varkensprijzen verhoogd
met 4 cent per kilo. (Binnenland)
Vereenigde zitting van Eerste en
Tweede Kamer tot opening der ge
wone zitting van de Staten-Gene
raal. Troonrede van de koningin.
(Binnenland)
(Zie verder eventueel laatste be
richten).
In den tijd, dat elke staat moeite heeft het
hoofd boven water te houden en daardoor
allereerst aan zich zelf denkt, is van een
verdere ontplooiing van internationale samen
werking inderdaad niet veel te verwachten.
Wij zitten in het dieoe dal der alge-
meene malaise, maar de hoop blijft ook bij
deze regeering bestaan, dat de ontwikkeling
van de organisatie der staten-gemeenschap
zich in de toekomst weer in opgaande lijn zal
bewegen.
In welke dreigende houding van zelf ver
dediging de Staten in het internationaal han
delsverkeer ook tegenover elkander gestaan
hebben, ten slotte leeft Nederland nog altijd
in vrede en vriendschap met al zijn buren
wat natuurliik niet anders dan tot voldoening
kan stemmen.
Met een bede tot God om kracht en sterkte
in deze moeilijke tijden en met het uitspreken
van het vertrouwen dat ons volk zich tot nog
grooter krachtsinspanning zal voorbereiden
en de slagen die zullen vallen zonder morren
zal aanvaarden wordt deze troonrede be
sloten.
Het is een der duidelijkste en door de aan
kondiging van krachtige maatre^rien een der
belangrijkste die wij in een reeks van jaren
onder de oogen hebben gekregen
Herfstmanoeuvres! Ja, dat is voor den
militair in Frankrijk hèt woord, dat zijn vech-
tershart goed doet. Eerst die prettige voor
bereiding en dan, als alles gereed is, met de
kanonnen en de paarden naar de eervolle
slagvelden, om, althans voor enkele weken,
zijn militairistische lusten te botvieren. Dan
is de Franschman, die in dit opzicht voor
zijn Duitschen collega niet behoe't onder te
doen, in zijn element. Het oorlogje-spelen zit
hen al evenzeer in het bloed als den naziman
in Duitschland. En al leest hij dan wel vele
en lange kolommen over ontwapening, hij
weet, als 't er eens op aan mocht komen, dan
zal hij paraat zijn. Daarom is voor hem de
militaire training van het grootste belang en
elk jaar weer verheugt hij zich op de herfst
manoeuvres.
Dat wil zeggen, hij spreekt niet over
manoeuvres en oorlogsgevaar, daar zal hij
wel voor oppassen. Maar onder gedekte ter
men kan hij zich ook uitstekend uitdrukken.
Want in Frankrijk wordt de naam
manoeuvres vermeden. Gecombineerde oefe
ningen werden de exercitiën genoemd. Even
min als bij de op de Veluwe gehoudene was
er veel aan te zien. Aan de „poort van Bour-
gondië'' bleek veel geros en gerij van rups
auto's, gevechts- en andere militaire wagens,
alle gemotoriseerd, alle even grijs. En de
manschappen hadden zich vooral in het
camoufleeren te bekwamen. De kunst werd
zoo degelijk geoefend dat wie er ambtshalve
bij moesten zijn de troelen maar met de
grootste moeite vonden. Het commando was
niets op deze noch andere dwarskijkers ge
steld en ten aanzien van de verrichten is ge
heimhouding betracht. Alle vertoon werd
daaraan opgeofferd en in de bioscoop zal