DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Een onderhoud met v. d. Lubbe. De Volkenbondsvergadering bijeen. No. 228 Woensdag 27 September 1933 135e Jaargong DxiqetiikscA OffeczicAt De eerste plenaire zitting der ver gadering uitgesteld, omdat er geen sprekers waren ingeschreven Langzamer tempo gewenscht! tHuitmiund opzienbarende arrestatie Waf vandaag de aandacht trekt Het heeft in de wereld groot opzien gebaard, dat de Duitsche regeering aan een Nederlandschen journalist toestond v. d. Lubbe te bezoeken. EEN GOEDE BEHANDELING IN DE GEVANGENIS. AARSC URANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE AD VERTENT IENi Van 1—5 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit twee bladen. De plenaire zitting van de Volkenbonds vergadering, waarmee gistermiddag een aan vang zou worden gemaakt met de algemeene beschouwingen over de Volkenbondswerk zaamheden in het afgeloopen jaar en over den algemeenen internationalen toestand, is tot vandaag uitgesteld, omdater geen enkelen spreker was ingeschreven! Zoo begint de Hbld.-correspondent uit Ge neve zijn verslag en hij vervolgt: Ook vorige jaren was het een bekend ver schijnsel, dat niemand de allereerste wilde zijn en dat, zelfs als anderen het goede voor beeld gaven, zooals minister Beelaerts van Blokland wel eens gedaan heeft, het ook daarna groote moeite kostte de debatten ver der voorwaarts te brengen. Steeds slaagde het bureau er echter in ten slotte toch met behulp van de vertegenwoor digers van enkele kleine staten een volledigen stilstand oer vergadering te vermijden. Dat dit thans niet is geschied en het bureau zelfs voor zoover bekend geen pogingen heeft aan gewend om de debatten op gang te helpen, schijnt er op te wijzen, dat het bureau zelf aan een langzamer tempo de voorkeur geeft. Vermoedelijk acht men het verkieslijk dat eerst het verder verloop der ministerieele be sprekingen over het ontwapeningsvraagstuk zal worden afgewacht, voordat de groote mo gendheden aan de algemeene debatten deel nemen. Van den gang der ministerbesprekingen toch zal in hooge mate de toon van de open bare redevoeringen der groote mogendheden kunnen afhangen. De met spanning tegemoet geziene rede van minister Göbbels zal waarschijnlijk ge heel achterwege blijvendaarentegen moet dr. Göbbels voornemens zijn eerstdaags de bui- tenlandsche pers te ontvangen voor het afleg gen van eenige politieke verklaringen. Wat de ministerbesprekingen betreft die in grooten getale worden gehouden, hieromtrent uordt een buitengewone terughoudendheid in acht genomen. Natuurlijk loopen er weer vele geruchten, doch of deze op een betrouw baren grondslag berusten is onzeker. Over het algemeen is een gematigd optimisme bij de verschillende delegaties wel te bespeuren. Het meest geloofwaardig schijnt nog de op vatting dat de Italiaansche onderminister van buitenlandsche zaken Suvitch hier gekomen is met een uitnoodiging van Mussolini om weldra een eerste bespreking op de basis van het viermogendhedenpact over het ontwape ningsvraagstuk te Rome te houden. In verband hiermede zou dan wellicht de zitting van de algemeene commissie der ont wapeningsconferentie, die 16 October zou bijeenkomen, een paar weken moeten word n uitgesteld, hetgeen echter waarschijnlijk op ernstigen tegenstand van voorzitter Hender- son en vele andere delegaties zal stuiten Argentinië's Genève. terugkeer naar De berichten dat de senaat van Argentinië het regeeringsvoorstel heeft goedgekeurd dat Argentinië weder een normaal lid van den Volkenbond zal worden, heeft in Geneve be grijpelijkerwijze groote voldoening gewekt Ofschoon de officieele mededeeling dat Ar gentinië weder aan de Volkenbondsvergade ringen zal deelnemen, hier nog niet is ont vangen, twijfelt men niet of een delegatie van Argentinië, bestaande uit eenige in Europa dienstdoende Argentijnsche diplomaten, zal nog aan deze Volkenbondsvergadering komen deelnemen. Vermoedelijk zal Argentinië reeds de vol gende week als lid van den Volkenbonds raad worden gekozen in plaats van het aan de beurt van aftreden zijnde Guatemala. Men zal zich herinneren, dat Argentinië aan de eerste Volkenbondsvergadering van 1920 heeft deelgenomen. De delegatie beeft toen onder leiding van den toenmaligen mi nister van buitenlandsche zaken Pueyredon de Volkenbondsvergadering protesteerend verlaten, omdat een voorstel van Argentinië om tot wijziging van het Volkenbondsverdrag op enkele punten over te gaan, verworpen was. Ofschoon Argentinië zich niet uitdruk kelijk uit den Volkenbond terug trok, heeft het sindsdien nimmer meer aan de Volken bondsvergaderingen deelgenomen. Aan po gingen om de betrekkingen tusschen den Vol kenbond en Argentinië weder normaal te ma ken, heeft het niet ontbroken, doch de veel vuldige regeeringswisselingen in Argentinië en de traagheid van de parlementaire machi ne aldaar heeft het telkens weer verhinderd, juist wanneer het doel bijna bereikt was. Thans ontbreekt nog slechts de ratificatie van het door de Kamer en Senaat reeds goed gekeurde besluit door den president van Ar gentinië, die zelf als een warm voorstander van den Volkenbond bekend staat. Ook uit- financieel oogpunt kan de terug keer van Argentinië naar Geneve den Volken bond niet onverschillig laten. Weliswaar heeft in 1927 een den Volkenbond goed ge zinde regeering de achterstallige contributie over dat jaar nog betaald, doch sindsdien is geen Volkenbondsbijdrage meer naar Geneve gezonden. Het schijnt in de bedoeling der te genwoordige regeering te liggen de achter stallige contributie van 1928 af nog te beta len; daar de Argentijnsche contributie ruim 750.000 goudfrancs per jaar bedraagt, is het geen geringe som, die de Volkenbondsschat kist dan ontvangen zal. Voorstel van Haïti, dat tot moei lijke discussies kan leiden. De delegatie van Haïti zal vandaag aan den Volkenbond voorstellen een wereldcon ventie te sluiten, waarbij alle staten zich zouden verplichten de elementaire rechten van menschen en staatsburgers, speciaal de rechtsgelijkheid zonder onderscheid van ras, taal of godsdienst, te waarborgen, evenals de bescherming van leven en vrijheid van ieder burger. De delegatie van Haïti zou bovendien voorstellen een internationaal orgaan op te richten tot regeling van de verschillende kwesties betreffende die vluchtelingen, die hun land verlaten hebben omdat zij tot een minderheid behooren. Dit voorstel kan natuurlijk groote moeilijk heden ter Volkenbondsvergadering veroorza ken.' Opmerkelijk is dat de. tegenwoordige gede legeerde van Haïti een Gïfeksch diplomaat is, die te Parijs woont, n.1. de heer Frangoelis, die reeds op de eerste Volkenbondsvergade ring als vertegenwoordiger van Griekenland aanwezig was. Zooals men weet is het niet verboden dat de regeering van een land een staatsburger van een anderen staat naar de Volkenbondsvergadering afvaardigt, de laat ste jaren was dit niet meer voorgekomen. Het vraagstuk der Duitsche vluchtelingen. De Nederlandsche delegatie heeft gisteren een bespreking gehouden met eenige verte genwoordigers van andere aan Duitschland grenzende landen, waarbij de vraag nader onder de oogen werd gezien of het doelmatij zou zijn het vraagstuk van de Duitsche vluch telingen op de Volkenbondsvergadering te behandelen. De besprekingen schijnen de kans vergroot te hebben, dat de buurstaten van Duitschland gemeenschappelijk een voor stel hiertoe indienen, doch eenige definitieve beslissing is ook gisteren nog niet genomen. DUITSCHLAND HEEFT GEEN ANNEXATIEPLANNEN. Nederland hoeit niet bang te zijn. De plaatsvervanger van den „leider" in Duitschland maakt, naar de Pruisische pers dienst mededeelt, bekend: In eenige deelen van 't buitenland heeft de zich tegen Duitschland gerichte propaganda onlangs meester gemaakt van de onware be wering, dat de N.S.D.A.P. op den langen duur zou streven naar de inlijving van ge deelten van Zwitserland, Nederland, België, Denemarken e.d. Hoe onzinnig de on derstelling ook is, zij vindt niettemin hier en daar geloof. De rijksleiding stelt er prijs op vast te stellen, dat geen ernstig mensch in Duitschland er aan denkt de onafhankelijk heid van andere staten ook maar aan te tasten. Hitier vaardigt, volgens de P.P.D., de vol gende verordening uit: P.g. Rudolf Hess legt den titel van njkslei- der en oppergroepsleider af en voert in de toekomst nog slechts den titel van „plaats vervanger van den leider''. Hij behoudt het recht den uniform van S.S.-groepsleider te dragen. München, 22 Sept. 1933. w.g. Adolf Hitier. De fabrikant en renstalbezitter Moritz Ja mes Oppenheimer te Frankfurt a d. Main is gearresteerd wegens oplichting van een aan tal firma's en personen. Zijn schulden wor den geschat op 2 V, millioen mark. Hij is fail liet verklaard. DE DUITSCHE DELEGATIE TE GENEVE. Van bevoegde Duitsche zijde wordt mede gedeeld: Tusschen den Poolschen minister van buitenlandsche zaken. Beek, den rijks minister van buitenlandsche zaken, Freiherr v Neurath, en den rijksminister voor de pro paganda, dr. Goebbels, heeft Dinsdagmid dag een bijeenkomst plaats gevonden, welke de gelegenheid bood openlijk te spreken over Duitsch-Poolsche kwesties. Voorts heeft in den loop van den middag de Zwitsersche bondsraad Motta, de leider van het departement van buitenlandsche aangelegenheden, den beiden Duitschen mi nisters een bezoek gebracht Bij die gelegen heid is het tot een vriendschappelijke ge- dachtenwisseling gekomen over de alge meen-politieke en de hangende Duitsch Zwitsersche aangelegenheden. Laat in den middag hebben de Italiaan sche onderstaatssecretaris van buitenland sche zaken, Suvich, en de kabinetschef van Mussolini, baron Aloisi, een bezoek gebracht aan den Duitschen minister van buitenland sche zaken. Ondersteld wordt, dat het hierbij in hoofdzaak is gegaan om de voortzetting der laatste ontwapeningsbesprekingen. DE DUITSCHE PERSVERTEGEN WOORDIGERS MOETEN SOVJET RUSLAND VERLATEN. Zooals bekend, zijn vertegenwoordigers van communistische en socialistische bladen niet toegelaten tot de behandeling van het brandstichtingsproces te Leipzig, aangezien op grond van het optreden der bladen van deze richtingen reeds voor den aanvang van het proces een objectieve berichtgeving niet kon worden verwacht. Ten gevolge van dit principieele buiten sluiten van alle communistische en socialisti sche bladen kon ook den vertegenwoordigers der Sovjet-pers de deelneming aan het proces te Leipzig niet mogelijk worden gemaakt. Twee vertegenwoordigers der Sovjet-pers te Berlijn begaven zich niettemin naar Leip zig, waar zij zich verdacht maakten en daar om op 22 dezer zijn gearresteerd, doch na eenige uren reeds weer op vrije voeten wer den gesteld. Het feit, dat ondanks de niet- toelating t«t het proces te Leipzig deze beide journalisten zich naar Leipzig hebben bege ven, kan slechts als een bewuste ontduiking van een maatregel, welke in het belang van een objectieve berichtgeving over het Rijks dagbrandproces door de bevoegde instanties was getroffen, worden beschouwd. In dit feit heeft de Sovjet regeering aan leiding gevonden voor een ernstigen maat regel Zij heeft den Duitschen officieelen in stanties medegedeeld, dat alle vertegenwoor digers binnen drie dagen uit Duitschland zullen terugkeeren en zij heeft den Duit schen persvertegenwoordigers te Moskou dui delijk gemaakt, dat deze eveneens de Sovjet Unie moeten verlaten. In het belang van de door Duitschland steeds gewenschte vriendschappelijke betrek kingen met de Sovjetunie, aldus wordt ver klaard, is het te hopen, dat deze aanzegging aan de Duitsche persvertegenwoordigers te Moskou zal worden teruggenomen, te meer daar het toch geen gemotiveerde tegenmaat regel kan zijn, daar de beide Berlijnsche vertegenwoordigers der Sovjetpers door eigen schuld zich hebben blootgesteld aan de mogelijkheid van een arrestatie. Bij de beoordeeling van de door de Sovjet- regeering getroffen maatregel komt als be zwarende omstandigheid naar voren, dat het resultaat van de van Duitsche zijde onver wijld ingeleide nasporingen niet werd afge wacht en deze maatregel ook is getroffen, zonder er rekening mede te houden, dat zoo wel door den politiepresident te Leipzig als door de Duitsche regeering direct spijt is be toond. NAZI-GROOTSPRAAK. Vermakelijk geval. De Londensche „Times'' is een vermake lijk geval van nazi-grootspraak op het spoor gekomen. De „Völkischer Beobachter", 't blad van Göbbels, had gemeld, dat het ge boorte-cijfer in Württemberg aanzienlijk ge stegen is. Het blad acht dit een groot succes der buitengewone maatregelen der regeering Het blad vergeet echter, dat deze regee ring nog maar zeven maanden aan 't be wind is. VERTEGENWOORDIGERS VAN HET SAARGEBIED BIJ NEURATH EN GOEBBELS. De rijksminister van buitenlandsche zaken von Neurath en de rijksminister van propa ganda dr. Goebbels hebben gisteren een de legatie ontvangen van verschillende partijen uit het Saargebied, die de Duitsche ministers inlichtten over den tegen woord igen toestand in het Saargebied en over verschillende actu- eele vraagstukken. De gedelegeerden hebben hun aanwezigheid in Genève benut om ook met de leidende figuren van de andere lan den en de leidende instanties van het Volken bondssecretariaat contact te zoeken. De rijksminister van buitenlandsche zaken heeft gisteren ook den president der regeerings- commissie van het Saargebied, den En- gelschman Knox, ontvangen. NIEUWE ARRESTATIES IN WEENEN. Gisteren heeft de staatspolitie wederom een nationaal socialistisch „berichtenbureau" ontdekt. Reeds geruimen tijd waren bij de Vereeniging voor Oostenrijksche Blindenzorg in het vierde district, Grosse Neugasse, zeer veel jonge lieden gezien, die klaarblijkelijk met blinden niets uit te staan hadden. In verband hiermede is gister een huiszoeking gehouden in het gebouw, waarbij, naar de politie mededeelt, gebleken is, dat het hier een nat. soc. berichtenbureau betrof. De Duitscher Wolfgang Julius Giller en twee Oostenrijksche partijgangers der NSDAP werden in het gebouw gearresteerd Op grond van verder onderzoek zijn nog 8 per sonen gearresteerd. Zïj, DIE ZICH MET 1 OCTOBER A.S. VOOR MINSTENS 3 MAANDEN OP DIT BLAD ABONNEEREN ONT VANGEN DE TOT DIEN DATUM VER SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN GRATIS. DE DIRECTIE. De Volkenbondsvergadering bij een (Dag. Overzicht). De Duitsche persvertegenwoordi gers moeten Sovjet-Rusland verla ten (Buitenland). De aardbeving in Italië. (Buiten land). De wervelstormcatastropho in Mexico. (Buitenland). Een interview met Van der Lubbe. (Buitenland). Doodelijk ongeval bij den brug- bouw te Zaltbommel. (Binnenland Bondsdag van Horecaf; belang rijke inleidingen. (Binnenland.) Algemeene vergadering van den Ned. r.k. Middenstandsbond te Breda. (Binnenland Bij Den Helder een motorbotter gezonken na aanvaring door een onderzeeboot. (Binnenland) (Zie verder eventueel laatste be richten). Een gezond, normaal mensch. De Telegraphen Union meldt uit Leipzig: Privatdocent dr. Södermann, van óe juridi sche faculteit der universiteit te Stockholm, een voormalig medewerker van het staats- politielaboratorium te Lyon heeft tezamen met Johan Luger, redacteur van de „Tele graaf" te Amsterdam, gelegenheid gekregen om, begeleid door den gerechtelijk beëedig- den deskundige en tolk van van der Lubbe, advocaat dr. Seuffert, gistermiddag den be klaagde van der Lubbe in het huis van bewa ring te bezoeken. De beide heeren hebben ge legenheid gehad alles te zien, wat eenigerlei betrekking heeft op de omstandigheden van van der Lubbe. Zij hebben hem in den tuin, die voor andere gevangenen niet ter beschik king staat, zien wandelen en hem daar ook geruimen tijd alleen gesproken en ver schillende vragen tot hem gericht Van der Lubbe reageerde volkomen op deze vragen, antwoordde uitvoerig en heefi volgens de beschrijvingen der beide heeren op hen den indruk gemaakt, dat het een vol strekt normaal en gezond mensch betreft, die echter schuw en in zich gekeerd is en die eerst met groote vriendelijkheid behandeld moet worden voor hij loskomt. Zij hadden den indruk, dat hij over iedere tot hem ge richte vraag eerst lang nadenkt voor hij er op antwoordt. De heeren zijn vervolgens naar het huis van bewaring gegaan, waarbij van der Lubbe zeer levendig de trap opliep. Uitstekend voedsel. In het gebouw, een der modernste straf inrichtingen, hebben zij allereerst de cel be zichtigd, waar van der Lubbe als beklaagde is ondergebracht. Op tafel lag chocolade, waarvan van der Lubbe iets had gegeten. Ook van boterhammen met worst, die op tafel lagen, had van der Lubbe gegeten. Toen van der Lubbe daarop zelf in de cel kwam, vroeg dr. Södermann hem, of hij zich niet wilde uitkleeden. Van der Lubbe was eerst zeer verbaasd, zelfs verschrikt en vroeg: „Waar om eigenlijk?" Södermann liet hem daarop zeggen, dat in de buitenwereld gruwelbe- richten verspreid werden, volgens dewelke hij geslagen, of zelfs langzaam vergiftigd werd. Van der Lubbe heeft daarop slechts ge lachen en zich zeer bereidwillig volkomen uitgekleed. Södermann heeft hem van top tot teen nauwkeurig onderzocht. Geen sporen van mishandeling. Het lichaam van van der Lubbe was wel iswaar zeer mager, maar krachtig gespierd. Het toont vooral geenerlei sporen van eeni gerlei mishandeling. Er is ook niets te mer ken van prikken en ook geen lidteekens van inspuitingen. De vraag, of hij medicijnen moest innemen, heeft van der Lubbe lachend ontkend. Hij zou die ook heelemaal niet in nemen, verklaarde hij. Soedermann vroeg hem hoe hij zich voelde, wanneer hij gegeten had, of hij zich na het eten opvallend opge wekt voelde. Van der Lubbe ontkende dit. Hij eet echter tamelijk weinig. Langen tijd heeft hij bijna heelemaal niets gegeten, nu wel weer iets meer. Hij voelt zich echter volko men gelijk voor qf na het eten. Van der Lub be heeft toen van zijn kant nog eenige vra gen tot Södermann gericht, die een opmer kelijk intelligenten indruk maakten en die in goed en ordentelijk Duitsch geformuleerd waren. Op de herhaalde vraag, hoe hij zich lichamelijk voelde, heeft van der Lubbe ten slotte nogmaals geantwoord: „Ausgezeich- net gut". („Buitengewoon goed DE ZESDE DAG. Dr. Södermann als getuige. Voor den aanvang van den zesden zittings dag is de zaal van het gerechtsgebouw te Leipzig weer geheel gevuld. Alleen de pers tribune blijft lang leeg en geleidelijk komen de persvertegenwoordigers binnen. Onderwerp van het gesprek is het feit, dat een Nederlandsch journalist de in de geschie denis van het Duitsche recht nog nooit voor* fekomen mogelijkheid heeft gehad een be laagde, in dit geval van der Lubbe, in de gevangenis te bezoeken, met hem te spreken en zijn blad erover te berichten Zoowel onder de Duitsche als vooral onder de buitenland sche journalisten heerscht hierover groote ontstemming. Ook thans duurt het lang, al vorens de zitting geopend wordt. Van der Lubbe maakt een iets opge wekter indruk dan gisteren. Hij spreekt lachend met zijn tolk, doch op de vraag van president Bünger, of hij zich vandaag eens duidelijker wil uitlaten, dan de vorige dagen antwoordt hij slechts met een aarzelendJa. De president wijst op de berichten in de pers, volgens welke van der Lubbe zich gis teravond in de gevangenis veel vrijer en op gewekter en bereidwilliger had getoond. Was u in den gevangenistuin anders? Van der Lubbe antwoordt lachend: Dat kan ik niet zeggen. De president vindt in de mededeelingen in de pers aanleiding den Zweedschen crimina- loog dr. Södermann, privaat-docent te Stock holm, die samen met den Nederlandschen persvertegenwoordiger van der Lubbe in de gevangenis heeft bezocht, te verzoeken eenige mededeelingen te doen, omtrent zijn observa tie van van der Lubbe in de gevangenis. Dr. Södermann wordt eerst als getuige be- eedigd en verklaart, dat hij zijn bezoek aan de gevangenis gebracht heeft, omdat in het buitenland berichten worden verspreid, dat van der Lubbe in de gevangenis geslagen werd, dat hij morphine- en cocaïne-injecties kreeg, die de oorzaak zouden zijn van zijn afgestompte houding. Dr. Södermann ver klaarde verder: Ik heb de overtuiging gekre gen, dat van der Lubbe beter behandeld wordt dat de andere gevangenen. Dat heeft men ook aan het eten gezien. Bij het onder zoek van zijn lichaam vroeg hij mij, waarom doet u dat? Ik antwoordde: Ik wil u onder zoeken, omdat men in de buitenlandsche pers zegt, dat u slecht behandeld wordt. Hij lach te toen even en schudde het hoofd. Ik heb het bovenlichaam onderzocht. Hij was sterk ver magerd, doch er was niet het minste vast te stellen dat op eenige mishandeling wees. Toen ik hem zei, ook het benedenlichaam te ontblooten was hij een beetje verlegen. Ik vroeg hem of de anderen naar buiten zouden

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1