Alkmaarsche Courant
In het paleis van den koning
f1
Financieel Overzicht.
Honderd vil! en dertigste Jaargang.
ZATERDAG 7 OCTOBER
237
1933
Zondag 8 October.
Hilversum., 296 M. 9— VARA. 12.—
'AVRO. 6.— VPRO. 8.— AVRO. 9 Post
duiven- en voetbalnieuws. 9.03 Tuinbouw-
halfuurtje. 9.30 VARA-Orkest o. 1. v. H. de
Groot. 10.20 Declamatie M. Beversluis.
10.40 Vervolg orkestconcert. 11.30 Toe
spraak G. J. Zwertbroek. 12.Filmpraatje
L. J. Jordaan. 12.30 Omroeporkest o. 1. v. N.
Treep, en gramofoonpl. 2.Boekenhalfuur.
2.30 Uit het Concertgebouw, Amsterdam:
Concert door het Koor van de SCALA te
Milaan o. 1. v. Veneziani. I. d. pauze: Gra
mofoonpl. 4.Octophonikers. 4.45 Sport
nieuws Vaz Dias en Gramofoonpl. 5.
Kinderuurtje. 6.Boekbespreking door
Próf. R- Casimir. 6.45 Wijdingsdienst uit de
studio, m. m. v. Ds. E. v. Ruytenberg, J. Re-
pelaer van Driel (zang) en H. Schouwman
(piano). 8.Vaz Dias. 8.15 Omroeporkest
o. i. v. Treep, m. m. v. C. v. Munster (tenor).
9.15 Gramofoonpl. 9.30 Concert. Jo Vincent
(sopraan) en F. Hasselaar (orgel). 10.
Optreden „The Fidelio Singers". 10 15 Gra
mofoonpl. 10.30 Concert door de Octophoni
kers. 11.10—12.Gramofoonmuziek
Huizen, 1875 M. 8.30 KRO. 9.30 NCRV
5 NCRV. 7.45fl.KRO. 8.30 Mor
genwijding. 9 30 Gramofoonpl. 9.50 Kerk
dienst uit de Geref. Kerk (Keizersgracht) te
Amsterdam. Voorg.: Ds. S. Doornbos. 11.30
Gramofoonpl. 12.15 Octetconcert. 1.Cau
serie. 1.20 Orkestconcert en causerie. 3
Gramofoonpl. 3.10 Octetconcert en gramo
foonpl. 4.Orkestconcert. 4.15 Voor de zie
ken. 5.Gewijde muziek door Dubbeldames-
terzet, o. 1. v. F. Kloek. 5.50 Kerkdienst uit
de N.-H. Kerk te Beilen. Spreker: Ds. O. S
Jellema. M. m. v. K. L. Westrup (orgel)
7.30 Gramofoonpl. 7.45 Sportnieuws. 7.50
Causerie. 8.15 Orkestconcert en gramofoon-
platen. 10.40—11.— Epiloog.
Daventry, 1554 M. 10.5011.05 Tijdsein,
berichten. 11.20—12.35 Kerkdienst in Welsh
Dialect. 12.50 Pianorecital E. Fisher 1.20
Northern Studio Orkest o. 1. v. J. Bridge m.
ai. v. K. Jacobs (cello). 2.20 Gramofoonpl
3.Muzikale causerie. 3.20 Elgar-concert
door Reg. King's orkest. 4.20 Vioolrecital A.
Campoli. 4.50 Kerkdienst v d. kinderen.
5:20 Orgelconcert M. Vinden. 5.50 „Othel-
lo", van Shakespeare. Regie: P. Creswell
7;50 Pianoduetten door E. Bartlett en R.
Robertson. 8 15 Kerkdienst. 9.05 Liefdadig
heidsoproep; 9.10 Berichten. 9.25 Alb. Sand-
ler's orkest m. m. v D Smith (bariton). 10.50
Epiloog. 11.11.20 The Silent Fellow Ship.
Pari/s „Radio Paris", 1724 M. 8.05, 12 40,
3.20 en 5 50 Gramofoonpl. 8.20 Circus Ra
dio-Paris. 9.05 Concert door R. Macy en
zijnorkest. 10.20 Gramofoonpl.
Kalundborg, 1153 M. 11.2012 20 Om
roeporkest o. 1. v. F. Mahler. 1.45 Gramo
foonpl. 2.15 Kinderkoorzang. 2.45 Sympho-
nie-concert m. m. v. vocale solisten o. 1. v.
Reesen. 7.20 Radio-Harmonie-orkest o 1. v.
Gröndahl. In de pauzes: Zangvoordrachten
declamatie. 10.2011.50 Dansmuziek uit
rest. „Ritz".
'Langenberg, 473 M. 5.35 Hamburger ha
venconcert. 10.05 Gramofoonpl. 11.20 Bacii-
concert m. m. v. strijkorkest en solisten o. l.
v. Prof. H. Boell. 1.50 Concert. 2.50 Duetten
bij de luit. 3.20 Omroeporkest o. 1. v Seyfert,
m. m. v. balalaika. 7.30 Verdi-concert m. m
v. Omroeporkest o. 1. v. Rosbaud en solisten.
10.Concert o. 1. v. Kühn. 11.20—1.20
Concert.
Rome, 441 M. 8.05 Operette-avond. In de
pauze: Causerie 10.20 Berichten.
Brussel, 338 en 508 M. 338 M 10.20
Omroepkleinorkest o. 1. v. Leemans. 11.20
Gramofoonpl. 12.20 Symphonieconcert o. 1.
v. Kumps. 1.30 Concert o. 1. v. A. Felleman.
5.20 Dansmuziek. 6.35 Gramofoonpl. 6.50
Omroepkleinorkest o. 1. v. Leemans. 8.20
Omroeporkest o. 1. v. André. 9.20—10 20
Symphonieconcert o. 1. v. J. Kump. 508 M.:
10.20 Gramofoonpl. 11.20 Omroepkleinorkesr
o. 1. v. Leemans. 12.20 Concert o. 1. v. A
Felleman. 1.30 Symphonieconcert o. 1. v
Kumps. 5.20 Omroeporkest o. 1. v. F. An
dré. 6.20 Pianorecital. 6.50 Vocaal kwarter.
7.20 Gramofoonpl. 8.20 Symphonieconcert
o. 1. v. Kumps. 9.20—10.20 Omroeporkest o.
1 v. F. André.
Deutschlandsender, 1635 M. 6.25 „Caval-
leria rusicana", Mascagni. 7 25 „Hochzeit
machen, das ist wunderbar", actueel pro-
ramma. 8.25 Het Omroeporkest o. 1. v. H.
hierfelder. 9.20 Berichten. Causerie. 10.05
Weerbericht. 10.2011.20 Dansmuziek uit
München.
Maandag 9 October.
Hilversum, 296 M. (Algemeen program
ma te verzorgen door de AVRO). 8.— Gra-
mofoonplaten. 10.Morgenwijding. 10.15
Gramofoonplaten. 10.30 Declamatie mr. Ph.
la Chapelle. 11.—Orgelspel F. Hasselaar,
m. m. v. A. Bode, zang. 11.45 Uit Alkmaar:
Plechtigheden ter gelegenheid van Alkmaar's
Ontzet voor 360 jaar. Aankomst van H. K.
H. Prinses Juliana. Hierna koorco-ncert o.l.v.
Corn. Jonker en rede door mr. C. J. de
Lange. 12.30—2.15 Omroeporkest o.l.v N.
1 reep en gramofoonpl. 2.30 Gramofoonpl.
4.— Zang door Herta Glückmann, aan den
vleugel E. Veen, piano 4.30 Max Tak: Or
gel en orgelmuziek. 5.30 De Octophonikers
6 30 Gramofoonplaten. 7.— Concert door
Annie Lambrechts, zang en J. Rodriguez
Lopez, piano. 7.30 Prof. M. van Bommelen:
Reclasseering en strafrechtzaak. 8.Vaz
Dias. 8.05 Concert door de Octophonikers.
9.15 Gramofoonp.aten. 9.30 „Christoforo
Colombo", spel van P. H. v. Moerkerken.
Regie: Kommer Kleyn. 10.Omroeporkest
o.l.v. N. Treep m. m. v. Rie Beute, piano
11-Vaz Dias. 11.1012.Gramofoonpl.
Huizen, 1875 M. (Uitsluitend NCRV).
8 Schriftlezing en meditatie, gramofoonpl.
10.30 Morgendienst o.l.v. Ds. W. J. v. Lok
horst. 11.Chr. Lectuur. 11.30 Gramofoon
platen. 12.30 Orgelspel Jan Zwart. 2.
Voor de scholen. 2.35 Gramofoonpl. 2.45
Wenken voor de keuken. 3.15 Knipcursus
4Bijbellezing door ds. J. Mulder, m. m.
v. J. H. en H Smit Duyzentkunst, zang en
orgel. 5.— Gramofoonplaten. 5.15 Zang
door Joh. de Heer, m. m. v. W. Verver,
viool. 6.15 Gramofoonplaten. 6.30—7.en
7 308.Vragenuurtje. 7.15 Ned. Chr.
Persbureau. 8.Concert door het Chr. Da
meskoor te Monnikendam o.l.v. L. G. Siemer
en gramofoonpl. 9.— Causerie. 9.30 Concert
door Elsa Nolthenius, piano. Jan Helden,
viool en Joh. Helden, viool en viola. 9.55
Vaz Dias. 10.3011.30 Gramofoonpl.
Daventry, 1554 M. 10.35 Morgenwijding.
10.50 Tijdsein, berichten. 11.0511.20 Le
zing. 12.20 Orgelspel T. Jenkins. 1.05 Wes
tern Studio orkest o.l.v. F. Thomas. 1.50
Gramofoonplaten. 2.20 Voor de scholen. 3.20
Gramofoonpl. 3.35 Sportnieuws. 3.55 Voor
de scholen. 4.20 Concert. A. Wall, viool en
E Bainton, piano. 4.50 Schotsche Studio-
orkest o.l.v. G. Daines. 5.35 Kinderuur.
6.20 Berichten. 6.50 Pianorecital D F To-
vev. 7.10, 7.25 en 7.50 Lezingen. 8.20 Va
riété-programma. 9.20 Berichten en lezing.
9.55 BBC-orkest o.l.v. B. W. O'Donnell m.
m v. I. Morden, sopraan. 10.55 Voordracht.
11.12.20 De Grosvenor House Dance
Band o.l.v. S. Lipton.
Pari/s „Radio-Paris"1724 M. 8 05, 12.20
en 7.40 Gramofoonpl. 8.20 „Miss Helyett"
operette van Audran, m. m. v. orkest o.l.v
Labis.
Kalundborg1153 M. 11.20—1.20 Concert
uit hothel Angleterre. 2.504.50 Omroep
orkest o.l.v. Reesen 7.209.35 Beantwoor
ding van sociale vragen. 9.50 Omroeporkest
o.l.v. Gröndahl. m. m. v. E. M. Bruun, viool.
10 2011.50 Dansmuziek uit rest. „Lod
berg".
Langenberg, 473 M. 5 25, 6.35, 10.45 en
11.20 Gramofoonplaten. 12.55 Militair con
eert o.l.v. Salzer. 3.20 Concert. 7.30 Koor- en
orkestconcert o.l.v. H. Abendreth. 11.20
12.20 Gramofoonplaten.
Rome, 441 M. 8 05 Declamatie. 8.35 Ge
varieerd concert. In de pauze: Causerie
10.20 Berichten.
Brussel, 338 en 508 M. 338 M.: 12.20
Gramofoonplaten. 1.30 Omroepkleinorkest
o.l.v. Leemans. 5.20 Gramofoonplaten. 6.50
Omroepkleinorkest o.l.v. Leemans. 8.20 Gra
mofoonplaten. 8.30 Radiotooneel. 9.20—
10.20 Symphonieconcert o.l.v. A. Meule-
mans. 508 M.: 12.20 Omroepkleinorkest
o.l.v. P. Leemans. 1.30 Gramofoonpl. 5.20
Omroeporkest o.l.v. Walpot. 6.35 Kamermu
ziek. 7.20 Gramofoonpl. 8.20 Omroeporkest
o.l.v. Karei Walpot en Radiotooneel.
Zeesen, 1635 M. (Deutschlandsender)
6.20 „Wenn der Hahn kraht", hoorspel. 7.25
„Das kommt mir Spanisch vor", gramofoon
platen. 8 20 „Wie tanzen wir in diesem Win
ter", causerie en dansmuziek. 9.20 Ber., re
portage. 10 05 Weerbericht. 10.2011.20
Concert uit Hamburg.
GEMEENTELIJKE RADIO
DISTRIBUTIE.
Zondag 8 October.
Lijn 1: Hilversum.
Liin 2: Huizen.
Lijn 3: Brussel I 11.20—12-40, Parijs
12.40—24.—.
Lijn 4: Kalundborg 11.20—19.25, Zeesen
19.25—22.20, Munchen 22.20—24.—.
Maandag 9 October.
Lijn 1: Hilversum.
Lijn 2: Huizen.
Lijn 3: Daventry 10.35—24.—.
Liin 4: Langenberg 10.35—12.40, Brussel
I 12 40—19-25, Parijs 19.25—24.—
Oeuilletoit
fEen liefdesgeschiedenis uit het oude Madrid
door F. Marion Crawford.
Naar het Engelsch door W, H, C, B,
46-
HOOFDSTUK IV.
De genoodigden op het feest hadden zich
na het souper weer in de groote troonzaal
verzameld, waar het statige dansen, waarom
het Spaansche hof zelfs toen in gansche
Europa beroemd was, een aanvang had ge
nomen. Het orkest was op een kleine estrade
geplaatst onder den grooten boog van het
middelste venster. Een draperie van fluwee:
en brocaat, die afhing van een soort hek
werk van voldoende hoogte, onttrok de muzi
kanten aan het gezicht, hoewel sommige in
strumenten en de bewegende strijkstokken
der violisten er bovenuit kwamen.
Het gemaskerd dansen, indien men dat dan
sen mocht noemen, dat algemeen in zwang
was in den tijd van keizer Maximiliaan, en
dat nog niet geheel in onbruik was geraakt
aan het keizerlijke hof in Weenen, behoorde
in Spanje al lang tot het verleden, en in de
plaats daarvan waren de sierlijke „pavanen-
dansen geintroduceerd, waarvan nog heden
ten dage leelijke nabootsingen bestaan. De
oudere dames trokken zich terug naar de
buitenzijde der zaal en lieten den gecireer
den vloer vrij voor hen, die dansten. Naar
mate van hun rang vormden zich groepjes
vanaf de estrade, waarop de troonzetels
stonden, naar het andere einde der zaal
De oudere en ernstiger heeren begaven zich
naar aangrenzende vertrekken; hier waren
speeltafels klaar gezet, waar met thans lang
vergeten spelen groote sommen gelds wer
den verloren. Dit geschiedde met nadrukke
lijk goedvinden van den vormen Philips, die
begreep, dat alles, wat het fortuin der Gran
des kon aantasten, hem slechts ten goede zou
komen; immers door hun een deel van hun
kolossale fortuinen te doen verliezen, be
roofde hij hun tevens van datgene, wat een
voortdurend element voor revolutie was. Al
les wat in zijn macht was, stelde hij in het
werk om de machtige Grandes van het ko
ninkrijk te ruineeren. Spelen en elke denkba
re buitensporigheid moedigde hij aan, en met
achterdocht en misnoegen keek hij naar de
voorzichtiger mannen, die evenals hun va
ders, hun rijkdommen zorgvuldig bijeen hiel
den. Maar dit waren slechts weinigen, want
het behoorde nu eenmaal tot de waardigheid
van een edelman om enorme geldsommen te
verliezen zonder een spier te vertrekken.
Er was aangekondigd dat de koning en
koningin na het souper niet zouden terug-
keeren, welk bericht eenige ontspanning gaf
aan de ernstige stemming van het hof, dat in
oncii^cii vuinieiiuiensi. i u»si-iitii „v
door hoorde men het voortdurende gepraat
der gasten en nu en dan klonk een frissche,
jonge lach op, zachtjes teruggekaatst door
het hooge, Moorsche gewelf.
Niettemin werd er statig en n 8
plechtig, hoewel heel gracieus g
De heeren, gekleed in scharla ei
licht groen, stroogeel, teere nuances van
blauw, alles satijn, zijde, fluweel en bor
Propaganda en werkelijkheid.
Een zeer gematigd oordee' over
den toestand in Amerika. Een
nieuw plan van Dr. Schacht.
Duitsche waarden beter gestemd.
Beleggingsvraag. Philips op de
Duitsche markt. Tabaks
accijns.
Honderd duizenden dollars worden in
Amerika uitgegeven, alleen voor het maken
van propaganda, dien ten doel heeft den
menschen te doen gelooven, dat de toestand
zoo snel vooruitgaat. Wij kregen een pakje
jropaganda-materiaal toegezonden, groote
liljetten, waarop de blauwe adelaar is ge
drukt met vlammend roode letter: We do our
Part, vlugschriftjes, waarin het doel van de
National Industrial Recoveiy Act (Nira) en
de National Recovery Administration (N R
A.) wordt uiteengezet, kaarten om in te vul
len voor den consument en waarin hij ver
klaart, dat hij aan werkgevers en werk
nemers, die lid zijn van de N.R.A. de voor
keur zal geven, een knoopje om op de borst
te dragen, eveneens voorzien van een blauwe
adelaar en meer zulk moois. Dit alles maakt
op ons nuchtere Hollanders en min of meer
simpelen indruk. Een enkeling mag door
zulke humbug worden aangestoken en de ver
zuchting slaken; had Nederland maar een
regeering, die met zooveel elan de crisis
wilde bestrijden. Over het algemeen wordt
er hier om die poespas gelachen. En niet ten
onrechte.
Want als wij nu het verslag lezen van de
Nederlandsch-Amerikaansche Kamer van
Koophandel, dat geschreven is door men
schen, die de uitvoering van het herstel
program dagelijks meemaken, maar die
bovendien als Nederlanders een objectieve
kijk op de dingen behouden hebben, dan be
staat er nog wel aanleiding tot een scepti
sche beoordeeli.ng. In dit verslag wordt o.a.
opgemerkt, dat de fantastische voorspiege
lingen der N.R.A. van enkele maanden ge
leden, waarop velen hadden geleefd, geens
zins werden bewaarheid. Wel waren op
Labour Day, 4 September, volgens de offi
cieele gegevens ruim 2 millioen werkloozen
te werk gesteld, doch voorspeld was tewerk
stelling van 6 millioen en een toenemende be
drijvigheid in vergelijking met de maanden
Juni en Juli, terwijl er juist een teruggang
viel waar te nemen bij stijgende orijzen voor
industrieproducten en eerste levensbehoef
ten.
Begin September werd met het tweede ge
deelte van het program der N.R.A. een aan
vang gemaakt. Propagandisten, 50000 in
getal, hadden zich beschikbaar gesteld om
door toespraken, lezingen enz. het publiek
er van te overtuigen, dat ieder belang wordt
gediend bij het welslagen van de regeerings
maatregelen, en dat door het niet langer uit
stellen van aankoopen het nationale program
moest worden gesteund.
De cijfers van de detailverkoopen bleven
niettemin beneden de verwachting. Verder
wordt er in het verslag op gewezen, dat de
invoering van de codes voor de verschillen
de takken van bedrijf slechts tot gevolg heeft
gehad een omverwerping van de bestaande
orde en dat een groot aantal arbeidsgeschil
len is ontstaan.
Wij meenen, dat in deze korte samenvat
ting den toestand juist is geschilderd. Met
de dollardepreciatie heeft men niet veel meer
bereikt, dan dat het publiek er toe gebracht
werd, om in verband met de te verwachten-
orijsstijgingen tot nieuwe aanschaffingen is
overgegaan, voor zoover de sterk verminder
de koopkracht zulks toeliet. Dit was echter
een ongezonde beweging, die te eeniger tijc
tot stilstand moest komen n.1. zoodra er geen
aanleiding meer bestond om verdere prijs
stijgingen te verwachten. Indien de N.R.A
wil vermijden, dat er alsdan een ernstige
Urugslae intreedt, zal zii genoodzaakt zijn
om inflatie te bepleiten. Eenige weken lang
duursels, leidden mooie vrouwen lang
zaam voorwaarts met lange, glijdende
passen, en bleven streng in de maat der
muziek, maakten keert, liepen terug en
bewogen zich langs kronkelende lijnen
om tenslotte weer op hun plaatsen terug
te komen, met diepe buigingen der hee
ren en statige révérences der dames. De
kleeding der dames was door goud en
zilver, parels en juweelen veel schitte
render dan die der heeren, maar over
het algemeen, zooals de mode toen
eischte, donkerder van kleur. Haar rok
ken waren glad en reikten nauwelijk
tot den vloer, gemaakt om er in te dan
sen, daar dit een deel van het hofleven
vormde, in een tijd, waarin van iedereen
beneden een zekeren leeftijd verwacht
werd goed te dansen. Er heerschte toen
geen overdrijving in de kleeding, en de
lompe hoepelrok werd in Spanje niet ge
dragen. Men was toen in den begintijd
var, de regeering van koningin Eliza
beth, voordat koningin Maria werd ge
vangen gezet; het was in den tijd, toen
de onstuimige Bothwell haar kort gele
den ontvoerd en getrouwd had, op een
wijze, die zoo weinig met de etiquette
strookte, dat Philips heelemaal geen no
titie van het huwelijk nam en na rijp
beraad voorstelde haar met Don Jan in
het huwelijk te doen treden. Deze zaak
werd dien avond openlijk door de oude
re dames besproken, terwijl zij naar het
dansen keken.
Het was inderdaad een hof, dat noch
vroeger, noch later zijn weerga vond
onverschillig of men de meeste aan
dacht schonk aan mooie vrouwen of
geschermd met crediet-
inflatie in tegenstelling met valuta-inflatie,
twee begrippen, die voor een ieder, die eenig
ztch heeft in monetaire vraagstukken op
hetzelfde neerkomen. In Amerika schijnt
men daarvan allerminst doordrongen te zijn.
Men had verwacht, dat Roosevelt dezer
dagen nadere mededeelingen zou doen ten
aanzien van de te volgen i^luta-politiek
Maar hoewel hij de moeite genomen had,
om naar Chicago te reizen en daar een rede
te houden in verband met de eischen, die
door oud-strijders worden gesteld tot het
doen van een uitkeering, heeft hij deze ge
legenheid niet aangegrepen om zich over het
valutavraagstuk uit te laten. Men tast dan
ook nog steeds in het duister op dit punt,
tenzij men uit de opmerkingen met betrek
king tot de handhaving van het staatscrediet
zou moeten opmaken, dat het niet in de be
doeling ligt, om tot verdere depreciatie van
den dollar over te gaan.
In het licht van het bovenstaande moet
men er zich intusschen over verwonderen,
dat deze week in de tweede Commissie van
de Volkenbondsvergadering, waar dè be
sprekingen hebben plaats gehad over den
financieelen en economischen toestand dei
wereld, het verslag van den rapporteur dezer
Commissie op een wijze is toegelicht, waar
uit men zou kunnen opmaken, dat de a'ge-
toestand heel wat aan het verbeteren is. In
de toelichting die gegeven werd door den
directeur van de financieele afdeeling van
het Volkenbondssecretariaat, werd gewezen
op de stijging van de industrieele productie
in de meeste landen, waarbij men echter
voornamelijk het oog had op Amerika en op
de vermindering der werkloosheid. Hoe be
vredigend deze verschijnselen op zich zelf
ook mogen zijn, had de spreker er toch wel
eens op kunnen wijzen, dat deze resultaten
meerendeels werden verkregen door maat
regelen die eert onnatuurlijke scanning van
't productieapparaat hebben teweeg gebracht
en dat een gezonde basis voor de ingetreden
verbetering ten eene male ontbreekt.
In Duitschland is het streven er op ge
richt, het bedrijfsleven nog een zekere mate
van vrijheid te laten, maar bij voorbaat heb
ben leiders der ondernemingen den moreelen
plicht, om het bedrijf in te stellen op het al
gemeen belang. Dat klinkt op zich zelf nu
wel erg mooi, maar wij vragen ons af wat
hieronder wordt verstaan. Indien een onder
nemer zijn zaak tracht uit te breiden door
een deel van de verkregen winsten te reser
veeren en voor den aankoop van nieuwe pro
ductiemiddelen te bestemmen, dan beteekent
dat kapitaalvorming, waarvan men toch kan
beweren, dat het in het belang is van het al
gemeen. Immers wordt hierdoor ook weer
nieuwe werkgelegenheid gecreëerd. Zou men
er toe overgaan, om de Toonen onmatig te
verhoogen zooals dat in Amerika in sommi
ge gevallen geschiedt, dan voert men een
z.g. consumptie Wirtschaft. Tijdelijk kan dat
een zekere stimulans geven, maar op den
duur lijdt dat tot verarming, waardoor een
nieuwe ernstige crisis wordt voorbereid.
Dr. Schacht heeft een nieuwe methode uit
gevonden. om de kapitaalmarkt te doen ver
ruimen. Door een wijziging van de wet
geving op de Rijksbank, zal deze laatste in
de mogelijkheid worden geplaatst, om een
z.g. openmarkt-politiek te voeren, d.w.z. de
circulatiebank zal gemachtigd zijn, om voor
eigen rekenin geffecten aan te koopen, een
werkzaamheid, die thans voor haar uitge
sloten is. Dat is dus hetzelfde systeem, dat
in Amerika wordt toegepast. De leiding van
de Rijksbank verwacht, dat door deze poli
tiek de banken de beschikking zullen krijgen
over ruimere middelen dan tot nu toe het
geval was en dat er langs anderen weg hier
door weer een terugvloeiïng van middelen
naar de circulatiebank zal plaats hebben,
waardoor inflatie zal kunnen worden ver
meden. De aankoopen van effecten, waar
voor in de eerste plaats in aanmerking ko
men obligaties van het Rijk en de gemeenten,
zullen tengevolge hebben, dat de koersen
dezer stukken stijgen. Dr. Schacht verwacht
nu, dat in verband hiermede ook het publiek
een grootere belangstelling aan den dag zal
leggen voor beleggingswaarden en dat hier
door de kapitaalmarkt zal verruimen. Hij
gaat hier dus uit van de veronderstelling,
dat de geldmiddelen er wel zijn, doch dat zij
voor een zeer groot deel op de geldmarkt in
omloop zijn in den vorm van korte beleggin
gen, of wel geheel liquide worden gehouden
Niet onmogelijk is, dat hiermede wel iets zal
worden bereikt, hoewel aan den anderen
kant toch niet uit het oog mag worden ver
loren, dat om een werkelijke blijvende ver
ruiming van de kapitaalmarkt in het leven
te roepen, kaoitaalvorming op groote schaa
moet plaats hebben en het is zeer de vraag
of de economische politie der regeering dit
aan rijkdom, pracht, het luisterrijke ce
remonieel en de onberispelijke gratie
van ingestudeerde manieren, of wel aan
de koele zorgeloosheid van de groote
heeren en dames, die bij het spc' een
fortuin konden verliezen, met een on
verschilligheid, alsof zij een bedelaar in
de straat een handvol munten toewier
pen.
De prinses van Eboli stond eenigszins
op zij van de overigen; zij was juist in
de balzaal teruggekeerd en haar oogen
zochten in de menigte naar Dolores, al
verwachtte zij nauwelijks haar te zien
Het zou immers het meisje zoo goed als
onmogelijk zijn om in zoo'n korten tijd
zich te verkleeden, aangenomen dat zij
dit van plan was geweest. De prinses
was in haar misdadig leven maar zei
den ten einde raad geweest en ook zei
den gedwarsboomd in hetgeen zij had
ondernomen, sinds den gedenkwaardi-
gen dag, waarop haar man, kort na
haar huwelijk, haar met geweld gedu
rende verscheidene maanden in een
klooster had opgesloten, in de ijdele
hoop dat dit een gunstigen invloed zou
hebben op haar ontembare natuur. Maar
nu was zij toch zenuwachtig en niet ze
ker van zich zelf. Niet alleen dat Dolo
res haar was ontsnapt, maar Don Jan
was ook al verdwenen, en de prinses
twijfelde er geen oogenblik aan, of die
twee waren ergens bij elkaar; misschien
hadden zij zelfs reeds het paleis veria
ten. Antonio Perez had haar ai eerder
verteld, dat de koning hem had beloofd
vanavond Don Jan niet te bezoeken, en
dien eenen keer was zij dwaas genoeg
proces in voldoende mate in de hand werkt
Intusschen is het niet onmogelijk, dat de
betere stemming, die den laatsten tijd voor
Duitsche waarden heeft bestaan, ten deele
ook verband heeft gehouden met de voorbe
reiding van deze politiek van de Rijksbank.
Al is natuurlijk bij het aan banden gelegde
effecten- en betalingsverkeer tusschen
Duitschland en het buitenland een nivellee
ring van het koersniveau op onze beurs e<t
dat op de Duitsche beurzen niet mogelijk, is
het toch wel begrijpelijk, dat een verbetering
van het staatscrediet in Duitschland, zij het
dan voorloopig alleen door geforceerde aan
koopen van de Rijksbank, ook een verheffing
van het koersniveau hier te lande tot gevolg
zou hebben.
Overigens hebben er nog andere overwe
gingen op dit punt gegolden, n.1. dat bij be
taling van de helft van de rente in contanten
en de helft in scrips het rendement op Ehiit-
sche waarden op het verlaagde koerspeil niet
onaantrekkelijk is te noemen, alMraagt men
natuurlijk het risico, dat de regeling die
thans op het punt staat in werking te treden,
na verloop van tijd niet zal kunnen worden
gehandhaafd.
Nadat onze beurs in de voorafgaande
week een tamelijk vast verloop heeft gehad,
is de stemming deze week veel minder geani
meerd geweest. Men had aan de bemoeiingen
van Dr. Colijn tot het doen herleven van de
economische Conferentie, verwachtingen
vastgeknoopt, die echter inmiddels teleur
gesteld zijn. Ook op het punt van stabilisa
tie van den dollar en het Pond Sterling, is
nog niet de minste vordering gemaakt. In
tegendeel is het Pond Sterling verder in
koers gedaald en ook dollars waren flauw.
Dit heeft in het algemeen ontmoedigend ge
werkt en de omstandigheid, dat de gulden
in het internationaal verkeer zeer vast is,
waardoor verdere goudtoevoeren hebben
plaats gehad, heeft het optimisme niet kun
nen versterken. Sinds 10 Juli, toen de goud
voorraad na de voorafgaande aderlating
een laagtepunt had bereikt, heeft er een
terugvloeiïng van goud plaats gehad tot een
bedrag van ruim 100 millioen gulden. Het is
niet onwaarschijnlijk, dat deze beweging
voorloopig nog zal aanhouden.
Intusschen is het een geboden eisch, dat
ter bescherming van de waardevastheid van
den gulden en het staatscrediet eerlang tot
een consolidatie van vlottende schuld zal
worden overgegaan, in de toekomst zal moe
ten worden rekening gehouden met een ver
dere belangrijke stijging van de vlottende
schuld.
De overvloed van geldmiddelen hier te
lande en de uiterst lage koersen voor beleg
gingen op korten termijn leiden er intus
schen toe, dat de toevloeiing van middelen
naar de beleggingsmarkt nog steeds aan
houdt en dat de koersen een stijgende rich
ting volgen. Indische leeningen zijn de
laatste dagen minder vast geweest, blijkbaar
op de berichten, dat de toestand van 'sland
financiën zoo slecht is, dat men zich genood
zaakt heeft gezien, om over te gaan tot een
opschorting van de jaarlijksche uitkeeringen
aan de pensioenfondsen.
Nog altijd wordes de koersen van de Indi
sche dollarleeningen eenigszins beïnvloed
door de fluctuaties van den dollarkoers, hoe
wel zooals bekend de coupons en lossingen
dezer leening op goudbasis worden betaald.
Ten aanzien van de aflossingen der 6
leening 1922 A was voor de betaling op
goudbasis nog altijd geen regeling getrof
fen, zulks in verband met de desbetreffende
bepaling in het leeningscontract. Kortelings
werd echter medegedeeld, dat ook hiervoor
thans een regeling tot stand is gekomen,
waardoor de betaling der aflossingen per 1
Jan. 1934 van de 6 leening 1922 A even
eens op goudbasis is verzekerd. Op welke
wijze dit zal geschieden werd echter tot nu
toe niet medegedeeld.
Inmiddels is ook een aankondiging ver
schenen met betrekking tot de coupons per
1 Nov. 1933 der 5 'A Indische dollarlee-
ning 1923 C. De coupons moeten voor of op
23 October (vergezeld van nummerlijsten)
worden ingeleverd bij de Nederlandsche
Handel Maatschappij tegen ontvangstbewij
zen. Na dien datum aangeboden coupons
zullen onder geen beding worden aanvaard.
Houders van deze waarden dienen er dus aan
te denken, hun coupons tijdig in te leveren,
daar zij anders op 'erbasis worden be
taald inplaats van met 2.46 per dollar.
De betaling der coupons zal plaats hebben
van 1 November 1933 af.
Wij moeten nog even terugkomen op de
markt voor Duitsche beleggingswaarden en
wel op de rentebetaling van kerkelijke lee
ningen. Zooals bekend hebben de crediteuren
van verschillende Katholieke leeningen er
vrijwillig in toegestemd, dat de rente zou
geweest aan 's konings woord geloof te
hechten. Perez ontmoette haar, terwijl
zij bezig was te overleggen wat te doen.
Zij deelde hem haar gedachten mede,
van tijd tot tijd vroolijk lachend, alsof
zij hem een heel grappig verhaal deed,
want zij wenschte niet dat de menschen,
die naar haar keken, zouden merken
dat het een ernstig onderhoud gold. Ook
Perez lachte, maar antwoordde op ge-
dempten toon, druk gesticuleerend, om
het hof op een dwaalspoor te brengen.
„De koning heeft mijn raad niet opge
volgd", zei hij. „Nauwelijks had ik hem
verlaten, of hij is naar Don Jan's ver
trekken gegaan".
„Hoe weet u dat?", vroeg de prinses
eenigszins bezorgd.
„Hij vond een deur van een kamer op
slot en zond Mendoza om den sleutel te
halen. Gelukkig voor den ouden man
was die niet te vinden, want anders zou
hij een onaangename verrassing hebben
gehad."
„Hoe zoo?"
„Omdat zijn dochter in de afgesloten
kamer was", zei Prez lachend.
„Wanneer? Hoe lang is dat geleden?"
„Hoogstens een half uur."
„Onmogelijk! Een half uur geleden
was ik met Dolores de Mendoza."
„Dan was er een andere dame in de
kamer." Weer lachte Perez. „Beter
twee dan één!"
„U vergist u", zei de prinses op stren
gen toon. „Don Jan heeft zich in de laat
ste twee jaren zelfs niet verwaardigd
naar een andere vrouw te kijken".
(Wordt vervolgd).
