DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De regeering Daladier is gevallen,
Dugeliiksch Ojveczicht
^Buitenland
No. 251
Dinsdag 24 October 1933
135e Jaargang
Dit is de derde maat, dat een linhsche regee-
ring, aangewezen op den wetwillenden steun
der socialisten, in Frankrijk een wankel be
staan heeft.
De minister van oorlog opvolger?
Wat vandaag de
aandacht trekt,,.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
irancr door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Bij de beslissende stemming
over artikel 37 van het financieele
wetsvoorstel is het kabinet Dala
dier ten val gebracht.
Als opvolger van Daladier
wordt reeds genoemd de tegen
woordige minister van koloniën
en oorlogsmarine Sarraut.
Wat algemeen verwacht werd, is thans
teschied. Het Fransche kabinet is gevallen,
n met hem den minister-president Daladier,
een man van kalmte en bezonnenheid, een
man ook, die in het geheel niet belust was
op persoonlijke eer, maar in de eerste plaats
dacht en werkte in het belang van zijn volk
Een persoonlijkheid is hij nooit geweest, nu
zijn naam in de wereldpolitiek zal verdwij
nen, zal men den naam Daladier spoedig
vergeten en achteraf beschouwd, zou een
sterker gezag in dezen tijd wel meer ge
wenscht zijn. Zooals zoo vaak. we herinneren
ons destijds het kabinet Herriot en Laval,
heeft ook deze zitting tot diep in den nacht
geduurd en tot op het laatste oogenblik be
stond er onzekerheid inzake het al- of niet
aannemen van art. 37 van het financieele
wetsvoorstel om tot verlaging van de ambte
narensalarissen te komen.
De middagzitting.
Om half vier gistermiddag begonnen de
debatten in de Kamer.
De minister voor de begrooting Lamou-
reux nam het woord om de financieele voor
stellen der regeering te verdedigen.
De tegen Maandagmiddag aangekondig
de massa-betoogingen der belastingbetalers
en der taxichauffeurs zijn mislukt. De Parij-
sche politie, de gendarmerie en de garde re-
publicaine zijn op de been. Tot vijf uren
's middags was het evenwel nog rustig ge
bleven. Om tot het kamergebouw te kunnen
worden toegelaten, moet men zich aan een
scherpe controle onderwerpen. De groote
filmmaatschappijen hebben van de groote
drukte geluidsfilmen laten opnemen Langs
den rechteroever van de Seine staan duizen
den belangstellenden.
De middagzitting was uitsluitend gewijd
aan de verschillende artikelen over de cou
ponbelasting welke met eenige wijzigingen
werden aangenomen.
Tusschen de regeering en de radicaal-socia
listen is over artikel 37 een compromis tot
stand gekomen.
Spanning tijdens de avondzitting.
Onmiddellijk na den aanvang van de avond
zitting wijdde de kamer zich aan de behan
deling van het moeijijkste artikel van het ge
heele wetsvoorstel, nl. het a.tikel betreffen
de de verlaging der ambtenaarssalarissen.
Van socialistische zijde werd 'n tegenvoorstel
verdedigd, dat in laatste instantie neerkwam
op het laten vallen van artikel 37 in plaats
waarvan de amortisatiekas belast zou worden
met 1.5 milliard francs en in dit jaar de an
ders gebruikelijke delging der openbare
schulden daarvoor te gebruiken. De minister
van financiën wees dit voorstel om tech
nische redenen af, waarop het socialistische
voorstel met 420 tegen 176 stemmen werd
verworpen. Met bijna evengroote meerder
heid werd vervolgens een voorstel van den
rechts georiënteerden Marin afgewezen.
Vervolgens nam de ministei president het
woord om naar voren te brengen, dat artikel
37 aangenomen of verworpen moest worden.
Spr. keerde zich tegen overdreven geruchten
over gevaren die den franc zouden bedreigen.
De franc is en zal de veiligste valuta blijven,
wanneer de kamer dat wil. Wanneer de re
geering ten val mocht worden gebracht, zou
daarmede het probleem nog niet opgelost
zijn Daladier gat ioe. dat de ontworpen
maatregelen hard waren, doch legde nog-
maa's een nadruk op de noodzakelijkheid in
het bijzonder in verband met de beveiliging
van den middenstand. In Italië en Duitschland
is gebleken, dat een ander regiem opduikt,
zoodra de middenstand niet meer gewenscht
is. Derhalve eischt de regeering deze belas
tingen als een daad der Fransche broederlijk
heid en der nationale solidariteit. Wanneer
dit offer niet goedgekeurd mocht worden
zouden zwaardere offers noodig woroen. Als
voorbeeld haalde Daladier aan, dat de amb
tenaarssalarissen in Duitschland sedert 1930
met 18 pet. verlaagd waren.
In aansluiting op de redevoering van Dala
dier vond binnen de socialistische fractie een
stemming plaats over het bemiddelingsvoor
stel van een radicaal-socialist, waarmede de
regeering zich min of meer aceoord had ver
klaard. Met 55 Dgen 45 stemmen bij acht
stemmen blanco werd dit bemiddelingsvoor
stel door de fractie verworpen. Hiermede zijn
de kansen op een goedkeuring van het beslis
sende artikel voor de regeering zoo goed als
verkeken.
Tegen middernacht werd de zitting van de
kamer voor korten tijd onderbroken.
Na hervatting der zitting verwacht men
stemming over artikel 37.
Met 329—241 stemmen verworpen.
Na de zitting, die tot half drie in den
nacht duurde, is de Fransche regeering ten
val gebracht. De kamer heeft een amende
ment-La Salie, dat door de regeering op haar
voorstellén inzake de verlaging van de trac-
tementen der civiele ambtenaren was aan
vaard en waarbij Daladier de kwestie van
vertrouwen had gesteld met 329 tegen 241
stemmen verworpen. V an de socialisten stem
den 29 voor het amendement, 88 tegen en 9
blanco. Onmiddellijk na de stemming besloot
de regeering af te treden. De leden van het
kabinet begaven zich hedenmorgen om half
vier naar het Elysee, om den president der
Franschen republiek Lebrun het ontslag van
het kabinet aan te bieden. Met den val van
het kabinet-Daladier is voor de derde maal
sedert de verkiezingen van Mei 1932 bewe
zen, dat de linksche regeering, die is aange
wezen op den welwillenden steun der socialis
ten in Frankrijk een wankel bestaan heeft.
De strijd om artikel 37 was tot op het laat
ste oogenblik onbeslist. Nadat Daladier in
de nachtzitting voor de eerste maal het woord
had genomen, om een beroep te doen op de
eenheid der republikeinen, had men den in
druk, dat alles zich nog ten goede zou kee-
ren. Pas toen de socialisten in een fractie
vergadering met 55 tegen 45 stemmen het
compromis-voorstel der regeering verwierpen,
was het lot van Daladier bezegeld. De ver
klaring van den minister voor de begrooting,
dat de regeering liever met eere zou vallen,
dan haar goedkeuring hechten aan een infla
tie-politiek is inmiddels uitgekomen. Het
blijft de nieuwe regeering voorbehouden een
oplossing voor dit probleem te vinden. Het
kabinet-Daladier heeft van 31 Januari tot 24
Oct. geregeerd in totaal dus 9 maanden een
tijdsduur die volgens Daladier voor de Fran
sche verhouding reeds vrij lang is. Een vol
gende regeering zal waarschijnlijk geen lan
gere levensduur beschoren zijn, indien zij
niet de medewerking der sbcialisten weet te
krijgen of zich van de noodzakelijkheid van
hun steun weet te verkrijgen door een uit
breiding naar rechts te zoeken. Lebrun zal
besprekingen voeren met verschillende poli
tieke leiders. Men vermoedt, dat hij op moei
lijkheden zal stuiten, omdat het niet gemak
kelijk is een concentratie te vormen bij de
tegenwoordige partij-verhouding. Een uit
breiding van de regeringsmeerderheid naar
rechts zal te moeilijker zijn, omdat bij de ko
mende kabinets-formatie ditmaal ook reke
ning moet worden gehouden met de sociaal
democratische groep o.l.v. Renaudel, die vóór
de regeering stemde. Als eventueele opvolger
van Daladier, die de meeste kansen maakt
wordt genoemd de huidige minister van kolo
niën, Serraut, doch ook de minister van bin-
nenlandsche zaken Chautemps. Daladier zal
een goede kans maken .oor de portefeuille
van buitenlandschc zaken, aangezien men
niet verwacht, dat Paul Boncour als zooda
nig in een volgend kabinet aanwezig zou
zijn.
FRANKRIJK EN DE VOLKENBOND.
Verdaging tot 1934?
In goed ingelichte politieke kringen in
Frankrijk verklaart men, dat de Fransche
vertegenwoordigers te Geneve zich voor ver
daging der ontwapeningsonderhandelingen
zullen uitspreken, indien Engeland dit voor
stelt. De speciale correspondent te Geneve
van de „Echo de Paris" weet hieromtrent na
der mee te deelen, dat de Fransche regeering
te Londen heeft voorgesteld de vorming van
een sub-commissie, die een voorloopige ont
wapeningsconventie zou moeten uitwerken
om te bewijzen, dat de thans nog niet ontwa
pende mogendheden hun uit artikel 8 van het
Volkenbondspact voortvloeiende verplichtin
gen hebben vervuld. Deze conventie, die de
mogelijkheid moet openlaten tot toetreding
van Duitschland, zou dan in den loop van
het volgende jaar uitgebreid kunnen worden.
De Engelsche regeering zou echter dit Fran
sche voorstel hebben verworpen en opnieuw
als haar wensch te kennen hebben gegeven,
dat de conferentie tot 1934 zal worden^ ver
jaagd.
GROOTE REDE VAN
MACDONALD.
Wij hebben ontwapend!
Minister-president MacDonald heeft gis
teravond een groote redevoering uitgespro
ken in Crawley in de nabijheid van Londen.
Met betrekking tot de binnenlandsche politiek
zeide MacDonald o.a., dat de vereeniging van
drie politieke partijen in een nationale regee-
r'ng zou voortduren, tot de crisis overwon
nen was en tot Engeland zich tegen de terug
keer der gevaren, gelijk deze in 1931 het land
bedreigden beschermd zou hebben, voor zoo
Ver dit in den macht der menschen lag. Over
gaande tot den buitenlandsch politieken toe
stand zeide MacDonald o.m. het volgende:
Als iemand, die den vrede lief heeft be
treur ik ten diepste de wending, die de ge
beurtenissen op de ontwapeningsconferentie
hebben genomen.
Ik heb gezegd, dat wij ontwapend heb
ben. Hebben wij dit misschien niet gedaan
(geroep: hoort, hoort). Men verwijt ons zelfs,
dat wij te ver zijn gegaan. Wij hebben ons
leger steeds weer verminderd en wij hebben
onze luchtvloot op een laag peil gehouden.
Er is zeer veel over onze houding tegenover
Duitschland sedert het verdrag van Versail-
les gezegd. Engeland was steeds en steeds
weer de grootste vriend, dien Duitschland ge
had heeft bij zijn pogingen om weder op het
standpunt van wederzijdsche gelijkheid te
komen. Er kan geen vrede in Europa zijn
voor alle Europeesche naties onder de voor
waarde der rechtsgelijkheid aan een en de
zelfde tafel kunnen zitten. Engeland is tot
het verdrag van Locarno toegetreden, aange
zien zijn regeering geloofde, dat dit zou lei
den tot rechtsgelijkheid en den vrede van
Europa. Engeland kan Duitschland in de
oogen zien zonder te blozen en zonder zich
te behoeven te verontschuldigen.
Wanneer de veiligheid verstoord en het
vertrouwen door het wantrouwen der ande
ren in hunne naburen wordt geschokt, moe
ten stappen gedaan worden om dit wantrou
wen uit den weg te ruimen. De volkeren van
Europa moeten goede nabuurschap ontwikke
len. Het is niet slechts een probleem van
rechtsgelijkheid, waneer het bereid geweest
was zijn bijdrage te leveren. Duitschland
moet het den anderen naties mogelijk maken,
dat zij naast Duitschland kunnen liggen zon
der dat angst in hunne harten blijft beh: -
den. Duitschland moet tot het gevoel van
veiligheid der volkeren in een ontwapenings
program bijdragen (hoort, hoort). De Engel
sche regeering zal hare pogingen niet opge
ven een algemeen ontwapeningsplan tot
stand te brengen. Vele voorstellen zijn ge
daan, maar ik ben er niet heel zeker van, dat
zij allen wijze voorstellen zijn.
Wij zullen onze meeningen en opvattingen
met alle naties met inbegrip van Duitsch
land inzake de internationale ontwapening
uitwisselen.
Ik zou Duitschland willen vragen, of het
denkt, dat het het laatste woord gesproken
heeft. Ik aanvaard de woorden van den rijks
kanselier: „Ik ben voor den vrede", maar
aan den kant te staan en het overige Europa
en de overige wereld over te laten met de
problemen te worstelen, is niet de weg om
Europa den vrede te brengen. Ik hoop, dat
Duitschland iedere gelegenheid en in feite de
eerste zich voor doende gelegenheid zal aan
grijpen om door zijn handelingen te bewij
zen, dat het den vrede wil, dat het bereid is
tot samenwerking met de naties van Europa
en wil arbeiden voor een zoodanige samen
werking, die het rechtsgelijkheid en een ge
voel van zelf achting geeft.
De zitting van het kabinet.
Het Engelsche kabinet is gistermiddag
gedurende anderhalf uur in zitting bijeenge
weest Aan de orde was de kwestie der ont
wapening. Sir John Simon bracht rapport uit
over de onderhandelingen en besprekingen,
welke met de vertegenwoordigers der andere
mogendheden hebben plaats gevonden.
Besloten werd, dat de onderstaatssecreta
ris van buitenlandsche zaken, captain An-
thony Eden de Engelsche regeering in de zit
ting van het bureau der ontwapeningsconfe
rentie, welke Woensdag en Donderdag zal
worden gehouden, zal vertegenwoordigen.
De minister van buitenlandsche zaken kan
zelf niet naar Geneve gaan, aangezien in de
Woensdag te houden kabinetszitting het par
lementaire program zal worden besproken en
Sir John Simon als leider der nationale libe
rale groep daarbij aanwezig moet zijn.
Eden heeft voor Geneve tamelijk veel vrij
heid van handelen gekregen.
BRITSCH—JOODSCH CONFLICT.
De Vossische Zeitung meldt uit Jeruzalem:
De hooge commissaris voor Palestina heeft
van de ongeveer 25.000 door de Jewish Agen-
cy aangevraagde certificaten slechts 5500
toegestaan. De onderhandelingen, welke hier
na werden gevoerd, zijn mislukt. Hierdoor is
een critieke toestand ontstaan, welke de
Agency noopt in de kwestie der immigratie
eenige beslissende stappen te ondernemen.
De hooge commissaris heeft scherpe maatre
gelen tegen illegale immigratie aangei">n-
digd.
HITLER AAN HET HOOFD
DER KIESLIJST.
In het midden dezer week kan de publica
tie van de kieslijsten in Duitschland worden
verwacht. Reeds schijnt vast te staan, dat in
alle kieskringen een eenheidslijst zal worden
opgesteld, die 10 namen zal bevatten. In alle
kieskringen en op de rijkslijst zal rijkskanse
lier Adolf Hitier de eenheidslijst aanvoeren.
STAATSBURGERRECHT
ONTNOMEN.
Aan 348 oersonen vervallen
verklaard.
Uit Salzburg wordt gemeld, dat daar we
derom 140 personen door de autoriteiten
van hun staatsburgerrecht zijn vervallen
verklaard. Het totaal aantal van deze perso
nen bedraagt thans te Salzburg 348.
HET UNIFORMVERBOD IN
TIROL.
In verband met het verbod van het dragen
van uniformen en onderdeelen van unifor
men is gisteren in het geheele Saargebied een
razzia gehouden op overtreders van het ver
bod. De politie arresteerde in totaal 200 per
sonen, die insignes van de N.S.D.A.P., van
den roodfrontstrijdersbond of gele of zwarte
kaplaarzen, blauwe of zwarte petten, bruine
vesten e.d. droegen. De politie sprak de gear
resteerden echter vrij, daar zij allen beweer
den tot geen enkele partij te behooren.
IJSLAND WEER „NAT".
Opheffing van het alcohol
verbod.
Naar uit Reykjavik wordt gemeld, doen de
reeds bekende uitslagen der volksstemming
over de opheffing van het drankverbod op
IJsland een groote meerderheid voor de op
heffing er van blijken. Te Reykjavik zelf zijn
6972 stemmen tegen en 2762 voor het verbod
uitgebracht. Aangezien de andere steden
zich met slechts 4.stemmen meerderheid voor
de handhaving van het alcoholverbod hebben
uitgesproken, zou het resultaat dus reeds
vaststaan.
DE VERHOUDING JAPAN-
RUSLAND.
Minister Araki over den toestand.
Gister heeft de Japansche minister van
oorlog, Araki, opnieuw met nadruk ver
klaard, dat Japan niet in het minst de bedoe
ling heeft Rusland te bestrijden
In een interview met journalisten verklaar
de Araki voorts, dat iedere hinderpaal, welke
Japan in den weg zou worden gelegd, met
alle middelen zou moeten worden opge
ruimd.
Hij zeide: In de recente houding van Rus
land tegenover Japan is veel te betreuren,
doch Rusland zelf zal waarschijnlijk Japan
niet willen bestrijden. Indien Rusland even
wel zou toegeven aan zijn minachtende hou
ding jegens Japan, zou het geduld van Japan
uitgeput kunnen raken.
Araki keurt den oorlog sterk af, doch hij
acht het noodzakelijk, dat Japan voorbereid
is en voorzorgen treft voor gebeurlijkheden.
AMERIKA EN RUSLAND ZIJN
VRIENDEN.
Embargo op Russisch goud naar
de V. S. opgeheven.
De Sovjet-regeering heeft thans het em
bargo op Russisch goud naar de Vereenigde
Staten opgeheven.
Bogdanow en Skwirski vergezel
len Litwinov.
Naar uit Moskou wordt gemeld, heeft de
Sovjet-regeering den leider van de Russische
vertegenwoordiging Amtorg Bogdanow en
den vroegeren minister voor de politiek van
het Verre Oosten Skwirski (de met-officieele
vertegenwoordiger der Sovjet-Unie in Ame
rika) benoemd tot leden der Russische dele
gatie naar Washington, welke onder leiding
van Litwinov de onderhandelingen met
Roosevelt zal voeren.
Roosevelt zal persoonlijk
Litwinov onderhandelen.
met
Roosevelt heeft bepaald, dat de staatssecre
taris van buitenlandsche zaken, Huil, op 5
November als inleiding tot de Pan Ameri-
kaansche conferentie te Montevideo een
groote reis naar Zuid Amerika zal aanvan
gen en daarbij Panama, Lima, Santiago de
Het Fransche kabinet Daladier
ten val gebracht. (Dag. Overzicht)
Hitier aan het hoofd der kieslijst.
(Buitenland.)
IJsland verwerpt het alcohol-ver
bod. (Buitenland.)
Groote rede van MacDonald. (Bui
tenland.)
Te Amsterdam zijn vele werkwil
lige stucadoors aangekomen ter
vervanging van de stakers; een deel
van hen sloot zich echter bij dezen
aan. (Binnenland.)
Na een sensationeele jacht een
smokkelauto bemachtigd nabij Val
kenburg; de smokkelaars, die nog
een motorrijder hadden omver ge
reden, ontkwamen. (Binnenland)
Verbod voor ambtenaren om deel
te nemen aan een openbare actie
tegen de overheid. (Binnenland.)
Wetsontwerp tot tijdelijke korting
op Indische pensioenen. (Binnen
land.)
Een A.J C.-demonstratie gewei
gerd te IJmuiden. (Binnenland)
Receptie 70sten verjaardag van den
heer D. de Boer Dz. (Stad en Om
geving).
Vergadering Vereen, tot bestrij
ding t. b. c. bij rundvee. (Land- en
Tuinbouw).
Zie verder eventueel Laatste Be
richten.
Chili en Buenos Aires zal bezoeken. Het doel
der reis is politieke, economische en finan
cieele besprekingen te voeren over een nau
were samenwerking tusschen de Amerikaan-
sche staten.
De onderhandelingen met Litwnov blijven
dus een Roosevelt voorbehouden.
EEN NIEUWE JAPANSCHE
AMBASSADEUR IN AMERIKA?
Ook de Nederlandsche gezant
genoemd.
De Japansche regeering heeft haar ambas
sadeur te Washington Debuchy telegrafisch
opdracht gegeven naar Tokio terug te kee-
ren. Aan deze officieele mededeeling wordt
toegevoegd, dat Debuchy reeds geruimen tijd
geleden heeft verzocht met verlof naar Japan
te mogen komen om persoonlijk van gedach
ten te kunnen wisselen met het ministerie
van buitenlandsche zaken. Het wordt zeer
onwaarschijnlijk geacht dat Debuchy naar
Washington zal terugkeeren. Algemeen ge
looft men, dat hij door een andere diplomaat
zal worden vervangen. Men noemt de namen
van den ambassadeur te Berlijn, te Londen
en van den gezant in Nederland, Saito. Ter
wijl sommige bladen schrijven, dat twee per
sonen buiten het corps diplomatique even
eens zeer goede kans maken om voor de be
noeming in Washington in aanmerking te ko
men.
HONGERIGE WOLVEN.
Drie vrouwen verscheurd.
Groote troepen wolven hebben het Turk-
sche dorp Rize aan de Zwarte Zee-kust over
vallen.
Drie vrouwen, die op het land werkten
werden verscheurd. Toen hulp op kwam da
gen was van de slachtoffers niets meer te vin
den. Met vereende krachten slaagde de bevol-
king tenslotte er in de dieren terug te drijven
HET RIJKSDAGPROCES.
Het eind van gisteren.
Dimitrof aan het woord.
De deskundige Dr. Schatz verklaarde, dat
ook wanneer Torgler, zooals hij beweert, om
8 uur 20 het Rijksdaggebouw heeft verlaten
de brandstichting kan hebben bewerkt.
Dimitrof verklaart: Wanneer ik deze inte
ressante voordracht goed heb begrepen, moet
er eenige kennis zijn, aangaande de behande
ling van zoo'n brandstichtingsmethode.
De deskundige: Lieden, die daarmede te
maken hebben, weten hoe dat gaat.
Dimitroff: En wanneer iemand den gang
van zaken in den rijksdag niet kent?
Deskundige: Een zekere plaatselijke be
kendheid is noodig.
Dimitroff: Wanneer zou dan met het werk
moeten zijn begonnen?
Deskundige: Een twee uur tevoren, doch
geen dagen te voren, want dan zou het geen
zin hebben gehad.
De zitting werd verdaagd tot hedenochtend.
De zitting van heden.
Vandaag wordt opnieuw een aantal des
kundigen gehoord, nadat het verhoor van
gisteren heeft uitgewezen, dat de brand
stichting in de groote riiksdagzaal door zelf-
