r
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Proces Rijksdagbrand.
Qjaqdiiksdi Oveczicht
Dr. Benesj over den
internationalen toestand.
^Buitenland
No. 258
Woensdag I Novemober 1933
135e Jaargang
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
De Tsjechische minister van buiienlandsche
zaken over de nieuwe lase in de Europeesche
politiek.
De economische crisis in
midden-Europa.
Dimitrof, de man met zijn oervaste communistische
overtuiging, wordt voor de zooveelste maal weer
eens uit de zitting gezet.
WAAROM GING TORGLER
NIET NAAR MUIS?
Wat vandaag de
aandacht trekt.,,
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, nixgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN;
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
De Tsjechische minister van buitenland
iche zaken, dr. Benesj, heeft gisteren in het
Tsjechische parlement en senaat een exposé
gegeven, waarin hij in hoofdzaak de nieuwe
fase in de Europeesche politiek behandelde,
welke met de Duitsche revolutie is begonnen
e" waarin hij zich verder met de economische
ci 1 is in Midden-Europa bezig hield.
Het fanatieke elan, waarmede de nieuwe
Duitsche regeering sinds 5 Maart is begon
nen een koorsachtige activiteit in binnen- en
buitenlandsche politiek te ontwikkelen, schiep
een atmosfeer van wantrouwen en vrees,
waarbij men zich liet program der nationaal
socialisten van 1930 en de Pan-Germanisti
sche denkbeelden van Hitler's boek „Mein
Kampf" voor oogen stelde. Dit wantrou
wen nam nog toe, toen het geheele overige
Europa in zekere verschijnselen in Duitsch
land ernstige revolutionnaire uitingen meen
de te zien, waarvan geen mensch wist, waar
toe zij nog zou leiden en toen het verluidde,
dat Duitschland zich meer bewapende dan
het mocht
In het besluit uit den Volkenbond te treden
ziet Benesj een terzijdestelling van het ver
drag van Versailles en een bij voorbaat ver
werpen van elk voorstel of plan, waarbij
Duitschland dezelfde rechten zou krijgen als
andere groote mogendheden.
Dit besluit tezamen met de revolutie zelve
zal een geleidelijke wijziging van de geheele
Europeesche politiek en een ernstige crisis
van den Volkenbond ten gevolge hebben. Dit
langzame proces, dat naar een evenwicht
tusschen overwinnaars en overwonnen zocht
en een nieuwe organiseering der staten be
oogt, is onderbroken.
In idealen en oogmerken verschilt het
Duitschland van Stresemann wel niet zoo
veel van het Duitschland van heden, wan
neer men daarbij het Pan Germanisme tot
grondslag en vergelijk neemt, doch de me
thode van het Dui'sch'and van Stresemann
is het Duitschland van heden te langzaam.
Het nationale doel tracht men nu met radi
cale middelen sne"er te bereiken Zx> gevoel
den de andere staten zich onaangenaam ver
rast Zij wijzigden hun politieken koers en
daar verder de Duitsche evolutie uitging van
principes die lijnrecht stonden tegenover die
van den Volkenbond en de Ontwapeningscon
ferentie, kon een conflict met beide laatsten
niet uitblijven, daarom ook is het conflict van
zoo ernstigen aard. Het wordt niet begrensd
door een paar bepaalde desiderata betreffen
de ontwapening en bewapening, want zoodra
deze kwesties op een voor Duitschland bevre
digende wijze zullen zijn geregeld, zal men
voor een nieuw probleem, dat der betrekkin
gen tusschen Duitschland en den Volken
bond komen te staan.
Men zou stellig niet nalaten aan de be
voegdheden van den Volkenbond te gaan tor
nen, evenals aan zijn wijze van opbouw. Dit
zou dan een nieuw geschil om de rechtsge
lijkheid van volken en staten in den Volken
bond beteekenen, daar zekere groote mogend
heden, die vinden dat de kleine staten in den
Bond een te sterke positie hebben, zeker van
de gelegenheid gebruik zouden maken om
zich gehoor te verschaffen. De kleinere sta
ten zouden daarbij gemakkelijk het gelag
kunnen betalen.
Benesj blijft intusschen in de conferentie
het eenige internationale forum zien, dat de
ontwapeningskwestie op behoorlijke manier
kan oplossen. Een besluit, dat niet door doch
slechts in een bespreking van enkele staten is
genomen, zou hij ook niet a's bindend kun
nen erkennen.
De Duitsche revolutie heeft een nieuwe
groepeering der krachten ten gevolge gehad.
Er is een nieuwe politieke constellatie ont
staan en met het uittreden van Duitschland
uit den Volkenbond, waarin Benesj nog geen
oorzaak voor een catastrophe ziet, zullen de
veranderingen nog grooter zijn.
Geheel zonder voordeelen is dit alles ook
al weer niet. Men heeft nu meer inzicht in
den werkeüjken toestand gekregen. De poli
tiek van een aantal staten zal scherper wor
den omlijnd en ook ten aanzien van de be
trekkingen tusschen den Volkenbond en de
groote mogendheden zal het zicht beter wor
den. De diplomatieke conflicten van de naas
te toekomst zullen ons den Volkenbond in
een nog grooter crisis achterlaten, waarin
hij zijn bestaan verliest of hij zal deze door
staan en krachtiger dan voorheen zijn taak
hervatten.
Behalve dat de omzetting van plannen in
daden onder den indruk der ernstige gebeu-
tenissen sneller zal gaan dan aanvankelijk
de gedachte welke de buitenlandsche politiek
van Tsjecho-Slowakije thans vijftien jaren
heeft geleid, zal niet worden gewijzigd.
DE AANSLAG DEN
RIJKSSTADHOUDER KAUFMANN.
Naar aanleiding van den aanslag op den
Rijksstadhouder Kaufmann, verneemt het
Hamburger Tageblatt, dat de gevonden
bom een brandbom is geweest De cellulose,
welke als inhoud van de bom was gebruik,,
bevond zich in een gewoon conservenblik,
waarvan de deksel na de vulling weer was
dichtgemaakt. De cellulosevullmg bestond
uit ongeveer 2000 M. filmband, welke stevig
was opgerold. Aan het bovenste deksel be
vond zich een lont, dat ongeveer 2 a 3 secon
den na de ontsteking in de cellulose een ge
weldige steekvlam zou hebben veroorzaakt
De uitwerking zou ontzettend zijn geweer
De bom is door een vakman vervaardigd. De
pistool, waaruit de dader op de vervolgende
beambten heeft geschoten, is een Mauser
765 m.M., een zelflader voor 7 patronen
Uit het wapen zijn twee schoten gelost, de
andere vijf patronen bevonden zich nog in
het magazijn.
INWIJDING HAVEN VAN HAIFA.
Een stad met een groote toekomst.
Gisteren heeft de hooge commissaris, in
alle stilte, de haven van Haifa ingewijd. Dit
is voor Palestina en voor de landen van het
naburige Oosten een gebeurtenis van belang.
In werkelijkheid is de haven al reeds sedert
eenige maanden voltooid en heeft het eerste
schip in Augustus aan haar kaden gemeerd.
De mooie baai, waaraan Haifa ligt en waar
boven zich het massief van den Karmel ver
heft, heeft sedert onheugelijke tijden een ha
ven gehad. Oude Egyptische documenten van
1500 vóór Christus gewagen van de haven
van Akko, dat aan het noordelijke einde van
de baai ligt en waarover vele stormen der
geschiedenis zijn gegaan. Thans is het nog
een kleine visschershaven De tegenwoordige
haven van Haifa is juist aan het andere eind
van de baai gebouwd onder de bescherming
van het voorgebergte van den Karmel.
Tien jaar geleden droeg de regeering van
Palestina den waterbouwkundig ingenieur
sir Frederick Palmer op, het terrein op te ne
men en plannen te ontwerpen. In 1926 werd
een leening uitgeschreven van meer dan een
millioen pond sterling tot het financieren van
den havenaanleg, waarbij ook de verbetering
van de haven van Jaffa was begrepen. Toen
het werk op zijn hoogtepunt was, waren 1500
arbeiders aan het werk, waaronder 350 Jood-
sche arbeiders.
De haven ziet er zeer eenvoudig u't. Een
pier loopt over den afstand van een mijl van
het zuiden naar het noorden en b:gint hij
den voet van den Karmel. Een tweede, doch
kortere pier, die rechthoekig op de andere
staat, loopt van het noordelijke einde der
stad. Een hoeveelheid water tot een opper
vlakte van 1.212.000 yierk. M. wordt door de
pieren omsloten. De ondiepe kust is droogge
legd door het storten van het zand, opgebag
gerd bij het uitdiepen van de haven, terwijl
een ligplaats is gemaakt voor zeven groote
schepen. Thans kunnen de schepen van den
Lloyd Trirestino en de Messageries Mariti-
mes langs de kaden meren tot het innemen
van passagiers en goederen. Het gewonnen
terrein zal worden ingenomen :deeltelijk
door een nieuwen spoorweg, een douaneki -
toor en pakhuizen van de rorTeering, gedeelte
lijk door pakhuizen van particulieren
De steen voor het bouwen van de pic En
en voor het maken van de kaden is naar Hai
fa gebracht van de historische groeven te
Athlit, op 20 mijl ten zuiden van Haifa. De
groeven leverden de steen voor het bouwen
van de vesting der kruisvaarders te Athlit.
waarvan de ruines nog steeds overeind staan.
De haven zal het voornaamste eindpunt
zijn van de pijpleiding, die thans van Kir-
koeh, in Mesopotamië, naar de kust wor
gelegd ten behoeve van het vervoer der pe
troleum. Overwogen wordt een afzonder ij
oliehaven aan te leggen ten n°or
tegenwoordige haven. Zoodra de PUP
voltooid is zal een groote olieraffinaderij
worden gebouwd.
Haifa is reeds een belangrijk spoorweg
centrum. Hier ontmoet de voornaamste Pa-
lestijnsche spoorweg, door het Britsche leger
van het Suezkanaal af gelegd, den Hedzjas-
spoorweg, die door de Turken van Damascus
naar de Heilige Steden van Arabië is ge
bouwd. Haifa is voorbestemd, een der groote
handelscentra der wereld te worden en daar
door een der voornaamste steden van het na
burige Oosten, die voor de haven van Bei
roet een geduchte concurrent dreigt te wor
den. De Britten hebben de beteekenis van
Haifa scherp gezien en met het beslag leggen
op deze stad een uitmuntende greep gedaan.
DE ARABISCHE DCRS STAAKT.
De Arabische pers is ten teeken van pro
test tegen de in Palestina afgekondigde pers-
censuur in staking gegaan.
DE SPIONNAGE-AFFAIRE VAN
LUITENANT PENTIKAINEN.
Wie is Marie Louise uit het
proces Bailie geweest?
De affaire-Pentikainen begint thans vrij
sensationeele afmetingen aan te nemen en
het ziet er naar uit, dat de naar Rusland uit
geweken en daar als politiek vluchteling
asylrecht genietende luitenant Pentikainen
eerder werktuig van een internationale spion-
nagebende dan leider of zelfstandig werkend
spion is geweest.
Zooals wij reeds berichtten, heeft de cen
trale recherche onlangs drie personen gear
resteerd, die in nauwe relatie tot Pentikainen
stonden. Het zijn de Amerikaansche onder
wijzer Jacobson en zijn echtgenoote en 'n 37-
jarige dame, die volgens haar Canadeesche
paspoort Marie-Louise Martin zou heeten.
Jacobson's ouders zijn afkomstig uit Oster-
botten en wilden dat hun zoon hun moeder
taal volkomen machtig zou worden. Van 't
voorjaar heeft hij zich ingeschreven als stu
dent aan de universiteit te Helsingfors en
daardoor had hij vele kennissen onder de
studenten, die hem, den steeds gullen gast
heer, in relatie brachten met cadetten en of
ficieren. In de woning van het echtpaar zou
den volgens de bladen fotografische repro
ducties van militaire documenten en verschei
dene stukken in geheimschrift gevonden zijn.
Marie-Louise Martin heeft van 't voorjaar
een der groote hoofdsteden, waar de grond
haar te warm onder de voeten werd, verlaten
en is toen naar Stockholm gegaan. Ze leefde
er erg teruggetrokken, ontmoette slechts een
paar Finnen en over haar verblijf alhier weet
men tot nu toe niets meer, dan dat zij begin
Juni een nacht in 't Grand Hotel heeft door
gebracht. In het gastenboek heeft zij den
naam van haar geboorteplaats blijkbaar op
zettelijk onduidelijk geschreven. Eind Juni
moet zij toen naar Helsingfors overgestoken
zijn, waar zij in een der voorname wijken
kamers huurde. Zij ontving hier geregelu
vele personen, o.a. officieren en vertegen
woordigers der Lappo-beweging, waarvoor
zij groote belangstelling zeide te koesteren,
dit laatste vermoedelijk om het vertrouwen
van nationalistisch gezinde militairen te
winnen. Enkele weken geleden is zij verhuisd
en het was juist tijdens het inwijdingsfeest
van de nieuwe woning, dat de recherche bin
nendrong en een onderzoek instelde. Van de
gasten, onder wie zich verschillende bekende
personen bevonden, zijn enkelen voorloopig
aangehouden. De reden tot de huiszoeking
moet geweest zijn, dat luitenant Pentikainen
het grootste deel van den tijd, die verliep tus
schen zijn achtelijken dienst op het bureau
van den generalen staf en zijn vertrek uit
Helsingfors, ten huize van mej. Martin heeft
doorgebracht, waar ook het echtpaar Jacob
son aanwezig was. Volgens de bladen lever
de dit onderzoek aanvankelijk geen resultaat
op. Maar toen geviel het, dat een der politie
mannen een vlek op zijn jasje kreeg en zich
af wilde borstelen. Hij vond den borstel ech
ter opvallend licht en een nader onderzoek
wees uit, dat de borstel hol was en dat in
die holte eenige papieren verborgen waren.
Men vond merkwaardig veel borstels, die al
lemaal hol bleken te zijn en zoo kwamen
langzamerhand verscheidene stukken in ge
heimschrift voor den dag en bovendien 700
pond sterling in bankbiljetten, die over eeni
ge, van mysterieuze teekens voorziene enve
loppen waren verdeeld. Marie-Louise Mar
tin, die alles zeer rustig o"|Triam, is toen ge
arresteerd. Zij moet sedert haar aankomst te
Helsingfors verschillende malen naar het
buitenland geweest zijn, o.a. naar Duitsch
land. Het staat vrijwel vast, dat zij de leid
ster van een gevaarlijke internationale bende
is en verschillende bladen nemen aan, dat zij
identiek is met de beeldschoone Marie-Louise
uit het geruchtmakende proces-Bailie-Ste-
wart te Londen.
Kort na de verdwijning van luitenant Pen
tikainen hebben de aan delegaties te Helsing
fors verbonden militaire attaché's zich om na
dere inlichtingen tot de autoriteiten gewend.
Het antwoord, dat zij kregen, moet gerust
stellend geweest zijn, maar in de bladen
wordt nu het vermoeden uitgesproken, dat de
zaak veel ernstiger blijkt te zijn, dan de auto
riteiten aanvankelijk konden vermoeden. De
Finsche centrale recherche heef zich in ver
binding gesteld met den justitieqjen dienst
van verschillende landen. Behalve het echt
paar Jacobson en mej. Martin zouden geen
andere vreemdelingen gearresteerd zijn, daar
entegen wel enkele Finnen. Men verwacht
binnenkort een officieel communiqué, dat
vermoedelijk meer licht op de zaak zal wer
pen dan de, ten deele door de recherche be
vestigde, mededeelingen in de bladen vermo
gen te doen.
Na de pauze van gisteren deelt oe presi
dent mede, dal het verhoor van get. Lebe-
mann nog niet als afgeioopen geldt; er zal
later nog op worden teruggekomen en dan
zal ook de kwestie der beëediging worden
geregeld. Intusschen zal een deel van Lebe-
mann's verklaringen nader worden onder
zocht.
Zat Torgler nu in het café of
niet?
Vervolgens wordt de caféhouder Stawicki
uit de Dercksenstrasse gehoord. De getuige
ontkent, dat hij Torgler kent. Dat Torgler op
den avond van den brand in zijn lokaliteit
was, weet hij niet. daar getuige er niet was.
Toen de brand bekend werd is getuige naar
het Rijksdaggebouw gegaan en daarna naar
huis. Verder verklaart getuige dat ongeveer
om acht uur twee personen in de bierhal aan
een tafel hadden plaats genomen, die hij aan
de hand van hem voorgelegde foto's later als
Kühne en Ossietzkv heeft herkend.
Getuige Kraczewski. die op den avond van
27 Februari met Stawicki aan de toonbank in
het café heeft gestaan, verklaart dat tus
schen 6 en 7 uur de eerste twee personen van
de tafe' waren gekomen waaraan later Torg
ler en Kónen plaats hadden genomen. Hij
had de tafel in het oog gehouden en den ,n-
druk gehad, dat de menschen aan die tafel
elkaar blijkbaar wat te vertellen hadden: Zij
s'aken de hoofden bij elkaar als de kellner
langs kwam, of zwegen. De kellner had hem
ook gezegd, dat het hem leek alsof die men
schen tot de Rote Fahne" behoorden.
O. M.: „Torgler heeft gezegd, dat hij bij
Kühne moest overnachten, omdat de tram
naar Karlshorst reeds weg was. Volgens hot
proces-verbaal der Londensche commissie
heeft Kühne verklaard: „Uitsluitend om vei
ligheidsredenen, kwamen wij overeen, dat
Torgler niet naar zijn woning zou gaan,
maar bij mij zou overnachten
De communistenleider schrok
van het brandstichting-bericht.
Beklaagde Torgler: „De voornaamste
reden, waarom ik niet naar huis ben gegaan
is, dat practisch daarvoor geen mogelijkheid
bestond Ik geef echter toe, dat ik buitenge
woon opgewonden ben geweest, nadat
Oehme mij had meegedeeld, dat gezegd werd,
dat Torgler en Kónen overhaast den Rijks
dag verlaten hadden. Er kon geen sprake zijn
van voorzorgen tegenover de politie", ging
Torgier voort, „maar ik v.eesde, dat mij, daar
ik in Karlshorst door donkere straten had
moeten gaan, daar iets kon overkomen."
De volgende getuige is de kellner Jescher,
die op den betrokken avond in het lokaal
Stawicki bediende Uit zijn verklaringen
blijkt, da*- twee chauffeurs reeds vroeger in
het café waren en gingen zitten aan de tafel,
waaraan Kühne en de andere persoon hadden
plaats genomen. Zij verdwenen daarop de
een na den ander, telkens met ongeveer een
kwartier tusschenruimte. Even na negen uur
kwam afgevaardigde Kónen.
President: Dat moet vóór den brand zijn
geweest
Ze bleven rustid zitten.
Getuige: Ja, vóór het bekend worden van
den brand. Toen het bericht van den brand
kwam namen de personen aan de tafel geen
notitie ervan. Zij b even rustig op den zelfden
fluistertoon als tot dusver doorpraten.
President: Kenen is naai de tot dusver ont
vangen inlichtingen tot kwart voor negen
in den Rijksdag geweest, heeft dan een tijd
bij Aschinger gezeten, waar de brand bekend
werd, zoodat het niet goed kan kloppen, dat
Kónen reeds bij u kan zijn geweest, toen het
bericht kwam.
Getuige: Het was op zijn laatst 9 3/4 uur,
toen Kónen binnenkwam.
President: Dus omstreeks den tijd, waarop
de Rijksdag begon te branden. U blijft daar
bij?
Getuige: Ja.
Daarna werd de 26-jarige student Perl ge-
Dr. Benesj over den internationa
len toestand. (Dag. Overzicht
De toestand in Palestina. (Buiten
land).
De spionnage-affaire van St. Peu-
tikainen (Buitenland).
Inwijding haven van Haifa (Bui
tenland).
Minister Slotemaker de Bruine
6preekt een bericht tegen van het
soc. dem. blad Vooruit. (Binnen
land.)
De berechting van de muiterij aan
boord van de Zeven Provinciën
nam gister een aanvang voor den
zeekrijgsraad te Soerabaja. Een
groep van 19 muiters stond terecht;
eisch van 6 tot 18 jaar. (Koloniën.)
Te Nieuwediep (Gieten) een huis
onder geweervuur genomen. (Bin
nenland.)
Zie verder eventueel Laatste Be
richten.
hoord, die mogelijk met v. d. Lubbe verwis
seld is.
O. M.: Bent u op 27 Februari met Torgler
samengeweest?
Getuige: Neen. Ik ben dien dag niet op de
lste verdieping geweest; ik heb op de 2de
verdieping gewerkt.
O. M.: Getuige kan dus niet verwisseld
zijn met den man, met wien Torgler op de
lste verdieping is gezien.
Een der rechters: Bent u ooit den Rijksdag
met een kist binnengegaan?
Getuige: Ik ben op 27 Februari met een
groot pak papier binnengekomen. Dat was
wel geen kist. maar men had het daarvoor
kunnen houden.
Daarop werd de zitting tot vanuaag ver
daagd.
DE ZITTING VAN VANDAAG.
Waarschijnlijk in verband met het sensa
tioneele begin van de zitting van gisteren
was de zittingzaal hedenmorgen bij de ope
ning van de zitting weer geheel gevuld. Ook
vanmorgen heeft de sensatie niet ontbroken,
want opnieuw heeft de president het noodig
geoordeeld, Dimitroff voor de zitting van
vandaag uit te sluiten en wel voornamelijk
naar aanleiding van de opmerkingen, die
Dimitroff gisteren in de zitting heeft ge
maakt.
De letterlijke tekst.
Na opening van de zitting deelt dr. Bün-
ger mee, dat volgens het stenogram van de
zitting van gisteren Dimitroff het volgende
heeft gezegd:
De kring der getuigen a charge tegen ons,
communistische beklaagden, is thans met
dezen getuige (Lebemann) gesloten, 't Begon
met rijksdagafgevaardigden der nationaal-
sotialistische part:j Toen kwamen nat.-soc.
en het eindigt met een dief.
Dr. Bünger vervolgde: Deze uitlating heb
ik gisteren niet gehoord, ook mijn bijzitters
niet. Ik heb slecnts het begin gehoord, anders
had ik vanzelfspre-eno op de scherpste wijze
ingegrepen, want deze uitlating is weer een
ongehoorde brutaliteit. De oorzaak waardoor
ik deze woorden niet heb verstaan is, dat Di
mitroff zooals gewoonlijk niet ophoudt met
spreken als ik begin. Ik voeg daaraan toe den
eisch aan Dimitroff onder alle omstandighe
den het spreken te staken, wanneer ik spreek
en ook niet verder te spreken, wanneer ik hem
het woord heb ontnomen.
Dimitroff: Mijnheer de prfsident...
President: Ik geef u thans het woord niet.
Dimitroff: De Völk;sche Beöbachter..
President (na een korte bespreking met
de overige leden der senaat): In verband
met mijn opmerking van zooeven, wordt u
voor de zitting van vandaag uitgesloten.
Tergend langzaam gaat Dimitroff
heen.
Alvorens Dimitroff wordt weggeleid pakt
hij vrij langzaam zijn verschillende stukken
bijeen en rekt den tijd, waarvan hij gebruik
maakt om in felle woorden te protesteeren
tegen het besluit van den senaat, waarna hij
hoonende de zaal ver'aat.
Ook dr. Werner verklaart, dat hij Dimi-
troff's uitlating gisteren niet heeft verstaan,
anders zou hij den president onmiddellijk
erop gewezen hebben.
Hoe Torgler gearresteerd werd.
Als eerste getuige wordt gehoord de
recherche beambte Karl Spietz uit Berlijn-
Lichtenberg, die op 28 Februari opdracht
had Torgler 's morgens vroeg in diens wo
ning te arresteeren Op zijn bellen was de
deur pas na twee of drie minuten door mevr.
Torgler geopend. Op de vraag, waar haar
man was. verklaarde zij, dat hij in de provin
cie op reis was. De gezochte was echter in
werkelijkheid thuis. Getuige was van 6 tot 1
uur 's morgens in zijn woning. Toen tegen
8 uur de telefoon ging, sprong hij toe en
hoorde dat een vrouwenstem mevr. Torgler
iets van een bijeenkomst zei. Mevr. Torgler
