HANDELS- EN KANTOORBEDIENDEN
f2.50
^Buitenland
£ands en Juinèouw
J>zoviMciaal 7lieuws
ibinnenland
DE MASSA-HUWELIJK IN ITALIË.
Alleen Ie Rome 700 paartjes in
den echt verbonden.
De Pradijk-examens van de Vereeniging van Leeraren in da
Handelswetenschappen wordan gehouden '*-avonds op 18, 19 en 20 Dec. as.
en wel o.a. te ALKMAAR.
HUWELIJK IN DE FILMWERELD
VOLTROKKEN.
SPRINKHANENPLAAG.
TRAANGAS IN UNIVERSITEIT.
Colleges gestaakt te Weenen.
RIJKSBANKBILIETTEN VAN 10R.M.
Binnenkort waardeloos.
LITWINOV IN FRANKRIJK.
JAPAN WIL ZIJN ONDERZEEERS
BEHOUDEN.
HEERHUGOWAARD.
HENSBROEK.
SCHAGEN.
SCHAGERBPUG.
GROOTEBROEK.
DEN HELDER.
WIERINGFN
EGMOND AAN ZEE.
BO VENKARSPEL.
TEXEL.
WIERINGERWAARD.
De vrijheid van drukpers bedreigd 'i
Maandag zijn, zooals aangekondigd, een
groot aantal paren te Rome en elders in den
echt verbonden. Het waren er volgens den
correspondent van „Le Journal" in 't geheel
wel 2500. waarvan alleen te Rome al 700.
De paartjes moesten militairement om 10 uur
's morgen aantreden bij de poort der thermen
van Diocletianus. Een priester, die vier paren
jnoest inzegenen, vertelde den correspondent,
waarom juist de maand October gekozen
was: de veldarbeid is geëindigd; de wijn
oogst is afgeloopende wijn is in de kelders.
Weldra breekt het koude jaargetijde aan. De
dagen zijn kort. In November, de noodlot
tige maand, de maand der dooden, mag men
Biet trouwen.
Op een bevel van men weet niet wie wordt
de stoet gevormd. De organisatoren in
zwarte hemden geven de laatste adviezen en
reserveeren de eerste plaatsen voor de al te
zeldzame witte jaoonnen voor de aardigste
meisjes! Er zijn bruidjes van eiken leeftijd,
jonge, oude en daartusschen in. Twee aan
twee gaat het voorwaarts onder het vuur van
filmtoestellen en kodaks, tusschen een dub
bele haag door van fascistische jeugdorga
nisaties die „Eia! Alala!" roepen en de
paren met bloemen bombardeeren. In de
basiliek van de Heilige Maria der Engelen,
waarvan de muren die zijn van de thermen
van Diocletianus, begint de mis nog vóór de
laatste paren binnen zijn. Het koor is er bezet
door de autoriteiten in zwarte hemden. Er
ziin 700 dubbele bidstoelen opgesteld, met
roode stof bekleed.
Na de mis wordt de stoet opnieuw ge
vormd om zich te begeven naar den zetel van
de fascistische organisatie Dopo Lavoro.
waar een reusachtige receptie georganiseerd
is Politie op de fiets en te paard rijdt voorop
en wederom gaat het tusschen een dubbele
haag der fascistische jeugd door.
In de groote versierde zaal van het huis
van Dopolavoro overhandigde de secretaris
van de fascistisrhe partij, ^tarace. namens
den Duce aan elk der paren een bedrag van
500 lire. De gouverneur vn Rome voegde er
bloemen bij, in de tuinen van Rome gepluk'
INSCHRIJFGELD
en bij (lagen be
taalt men fl. 12.50 voor het diploma
zwaaien, doch op hetzelfde oogenblik kwanj
de inmiddels gewaarschuwde politie ter
plaatse, die aan het spel een einde maakt^
waarna proces-verbaal volgde.
Prospecti bij den Heer H. BROEDERS, Zocherstraat 66, A'dam W.j Firma K. TER BURG, Koorstraat 1: Firma A. J. J. KÜHNE
Boterstraat 22 en den Heer H. DE JONG, Helderscheweg 18, Alkmaar.
haar voordeel. Zij was overtuigd, dat mrs.
Perrett Perretts vrouw was en veroordeelde
hem tot het betalen van een wekelijksche uit-
keeing en verder in de kosten.
De Mexicaansche filmster Lupe Velez en
de oud-wereldkampioen zwemmer Johnny
Weismuller, de bekende Tarzan-vertolker in
de gelijknamige film, hebben nu medegedeeld
dat zij gehuwd zijn.
Het huwelijk is in het geheim voltrokken
op 8 October te Las Vegas in Nevada.
Een telegram uit Buenos Aires meldt, dat
een groot gedeelte van de Argentijnsche pro
vincie Corrientes eergisteren geteisterd is
door een sprinkhanenplaag, zooals men in
geen jaren gezien had; 50000 H.A. land
zijn in 24 uur kaal gegeten.
Gistermorgen bemerkte men in de aula
van de technische hoogeschool te Weenen een
doordringende reuk.
Het bleek, dat in de zaal en in de gangen
flesschen met traangas waren geworpen. In
enkele zalen moest de colleges gestaakt wor
den Een onderzoek werd ingesteld en 3 stu
denten werden gearresteerd.
Ook in het anatomisch instituut van de
universiteit, dat van het hoofdgebouw ge
scheiden ligt, werd traangas verspreid.
Hier kon men de daders niet vinden.
HET MOORDPROCES-SARRFT.
Een doodvonnis en twee veroor
deelingen tot levenslange een
zame opsluiting.
De juryrechtbank te Aix-en-Province heeft
gisteravond vonnis geveld in de zaak tegen
den voormaligen advocaat Sarret en de beide
zusters Philomène en Catherine Schmidt.
De moord- en bedrogzaak, waarom het
hier gaat, is reeds verscheidene jaren oud en
werd door een toeval ontdekt. Door haar be
trekkingen tot mr. Sarret werden de gezus
ters Schmidt. de dochters van een Beiersch
officier, die zich lang voor den oorlog in
Frankrijk hadden gevestigd medeplichtig aan
een aantal moorden, welke ten doel hadden de
daders in het bezit te stellen van de verzeke
ringsgelden der slachtoffers. Zij hebben zich
op deze wijze vele millioenen weten toe te
eigenen.
Sarret werd ter dood veroordeeld, de zus
ters Schmidt tot levenslange eenzame op
sluiting.
De aandacht van belanghebbenden wordt
erop gevestigd, dat de rijksbankbiljetten van
10 R.M., die op 11 October 1924 zijn uitge
geven, met ingang van 31 Jan a.s. hun eigen
schap als wettig betaalmiddel verliezen.
Tot 28 Februari a.s. kunnen zij nog bij de
kassen van de Duitsche Rijksbank in betaling
worden gegeven; na dien datum worden zij
vaardeloos.
GOUDDIEFSTAL TE LONDEN.
In de city van Londen hebben onbekend
gebleven peronen op klaarlichten dag een
hcevee'he d goud ter waarde van bijna an
derhalve ton guldens buit gemaakt. Het goud
werd per paard en wagen van het station
naar de smelterij overgebracht. Toen de
koetsier z ch gedurende eenige minuten ver
wijderde, reed onverwachts een auto voor,
waaruit vier mannen stapten. Zij namen het
paard bij den teugel en reden den wagen
naar een afgelegen straat. De roovers na
men de kisten met goud uit den wagen, laden
deze over in hun auto en verdwenen met
groote snelheid.
De minister van Buitenlandsche Za
ken, Paul Boncour, heeft gisteren den
Sovpjet Russischen Volkscommissaris
van Buitenlandsche Zaken, Litwinov,
ontvangen. Het bezoek droeg slechts een
officieus karakter, zoodat over het on
derhoud geen officieel communiqué is
verstrekt.
In verband met een bericht van de
Daily Telegraph, volgens hetwelk Japan
onder zekere voorwaarden bereil zou
zijn zijn onderzeeërs af te schaffen, ver
klaarde de woordvoerder van het depar
tement van buitenlandsche zaken, dat
van afschaffing van onderzeeërs voor
het oogenblik voor Japan geen sprake
kan zijn. De opinie in vlootkringen gaat
acoord met de afschaffing van aanvals-
scliepen, gelijk vliegtuigmoederschepen,
doch kan afschaffing der onderzeeërs,
dio beslist defensief zijn niet in overwe
ging nemen.
tuut teler-handelaar wordt door vele gros
siers in de steden veel concurrentie ondervon
den. Een groot aantal van deze telers-han
delaars maken van de geschapen gelegenheid
gebruik hun aardappelen naar de steden te
vervoeren. In sommige steden maken de
telers-handelaars het grootste gedeelte van
de aanvoerders uit
Geoordeeld wordt, dat deze leemte spoedig
behoeft te worden herzien, daar de bonafide
zaken in de steden, die met groote bedrijfs-
onkosten zitten, hunne omzetten tot op 60
van het normale zien terugloopen en het niet
lang zal duren, of ontslagen van personeel
zullen moeten volgen. Vooral vallen ook de
kleinhandelaren over dit punt, daar, zooals
thans de zaak staat, volgens het orgaan
75 van de te consumeeren aardappelen
wordt geleverd aan de consumenten door
hen, die daarop geen recht hebben. Bij een
groot gedeelte der klanten hebben deze men-
schen niet meer te komen, daar de kelders
veelal vol zijn.
Wanneer deze toestand blijft, zooals die
thans is, wordt er opgemerkt, zoodat de han
del blijft uitgeschakeld, zal men als het
straks winter wordt, voor zeer ernstige ge
beurtenissen komen te staan in de steden
Want de handel zal geen reserves durven op
slaan en als er strenge vorst mocht komen,
dan zal de teler onmogelijk kunnen aanvoe
ren. Aan de overheid wordt te bedenken ge
geven, wat een dergelijke toestand voor een
groot stadsbevolking zou beteekenen.
DE UITVOER IN SEPTEMBER.
Volgens de maandstatistiek van den uit
voer is de uitvoer van klei-aardappelen in
September ruim 3000 ton minder geweest
dan in dezelfde maand van verleden jaar.
Ook de uitvoerprijs was nog weer een weinig
minder, .nl. 016 oer 100 K G. De uitvoer
waarde was in 1933 2.14. De uitvoer van
oootaardappelen is echter met een veel groo-
ter kwantum achteruitgegaan. In September
1932 was de uitvoer bijna 11.000 ton, terwijl
in September '33 slechts 2-700 ton werd uit
gevoerd. De prijs van pootaardappelen was
ongeveer f 4.10 per 100 K.G., wat pl.m.
0.50 per 100 K.G. minder was dan ver
leden jaar.
Roodekool was er een weinig meer uitge
voerd, terwijl ook de prijzen iets hooger wa
ren, wat zijn oorzaak zal vinden in het hoo
ger steleln van den minimumprijs welke op
het oogenblik 1 per 100 K.G. is tegen ver
leden jaar 0.60 per 100 K.G. Ook witte
en savoyekool had een grootere export, n l
1140 ton tegen 707 in September 1932. Ook
hiervan was de prijs een 40 cent hooger dan
verleden jaar, met waarschijnlijk dezelfde
oorzaak. Ook bloemkool was er meer geëx
porteerd. 2500 ton tegen verleden jaar 1000
ton. De gemiddelde exportprijs was onge
veer 0.60 hoogej; dan in 1932.
De peen heeft een gunstige uitzondering
gemaakt. De export is 1K keer zoo groot ge
weest dan verleden jaar, terwijl de prijs het
dubbele was. Dit jaar was de exportprijs van
peen 4 per 100 K G., terwijl de uitvoer
waarde in September 1932 2.02 was.
De uien daarentegen hebben het niet zoo
best gedaan. De uitvoer is weliswaar toege
nomen met pl.m. 3000 ton tot 14.430 ton. De
prijzen zijn gedaald van 3.80 in September
1932 tot op 2.90 in dezelfde maand van
dit jaar.
DE HORLOGE-lNDUSiiUt IN DE
TURA.
Ten doode opgeschreven.
Volgens berichten uit de Zwitsersche Jura
fe de toestand in de horloge-industrie zeer
slecht. Niet alleen is de uitvoer van horloges
naar Japan en het overige gebied in het verre
Oosten geheel opge houden, doch de Zwit
sersche industrie ondervindt in eigen land
ernstige moeilijkheden, door de fapansch"
concurrentie. Thans zijn in de Jura en in Vit!,
comité's van actie gevormd met het doel de
horloge-industrie op coöperatieven grond
slag te organiseeren. De arbeidersorganisa
tie heeft zich reeds voor dit plan uitgesproken
Bij de werkgevers daarentegen ondervindt
het plan echter nog tegenstand. Intusschen
wordt getracht voor de jeugdige arbeiders
nieuwe industrieën in de Jura te vestigen.
EEN INGEWIKKELD HUWELIJKS
GEDING.
Van een onwettige echtgenoofe.
Het huwelijks is in vele gevallen op zich
2elf reeds een ingewiHe'd instituut doch een
zoo ingewikkeld geval a'« waarin de magi
straten van Bargoed. in Engeland, een be
slissing moeiten nemen, komt maar hoogst
zelden voor. Het betreft hier een paar. dat in
1922 getrouwd was geraakt Perrette, zoo
heet de echtgenoot, verliet na zeven iaar in
Seotember van dat iaar ziin gade onder
motief, dat zij niet ziin wettige echtgenoote
was. Mevrouw Perrett bleek in 1900 met
Wiliiam Fernuson in den echt verbonden en
woonde tot 1914 te Bestol met hem samen
t' 'dat zij van erh'g""not verwisse'de Zij
sloot zich toen aan bii een 7oWen Richard
H:U, die naar zii toen me»nde weduwnaar
was In 1921 st'erf H'U p'otseling »e
YctradmvnaHi doch nog vonrdal 7ijn stof-
fe'ijk overschot aan de aarde werd toever
trouwd. vervoegde zich een uronw u" d« ach
terblijvende weduwe on deo'de mod^ dat 7jj
hills vrouw was en dat zii hem verscheidene
laren gpWen ver1°+on W™ p"<"rett ver
klaarde dat 7" a"p ng-el-andlghedpn van
baar leven aan Perrett bad meegedeeld
voordat zii nipt hem in ging. PerreH had
werldoozennitkeering ontvangen in haar
naam.
De recM5"nV d!p pf mrs
Perrett recht op alimentatie had, besliste in
EENIGE MEDEDEELINGEN
OMTRENT AARDAPPELEN.
Volgens de statistieken is de schatting
van den aardappeloogst in Duitschland voor
1933 lager dan de werkelijke opbrengst in
1932. De uitgeplante oppervlakte is vrijwel
gelijk gebleven. In 1932 was dit n 1
2.879.000 H.A., tegen 2.881.000 in 1933.
Ten opzichte van 1932 was de geschatte op
brengst van 1933 3.150.000 ton minder dan
de opbrengst in 1932,
In 1931 was de beplante oppervlakte on
geveer 55.000 H.A. minder dan in 1933, de
opbrengst in 1933 was echter nog 240.000
ton minder dan in 1931, wat wel een bewijs
is, dat de teelt per H.A. minder is geworden.
Deze teruggang wordt geweten aan de aan
houdende droogte in Augustus en September
De behoeftevoorziening zal echter niet in ge
vaar komen, wordt er geschreven, terwijl
door de getroffen regeeringsmaatregelen de
producent op een rechtmatige belooning kan
rekenen, doordat de twee categorieën hande
laren en kweeker niet meer tegenover elkaar
staan.
Doordat er in Duitschland op wordt aan
gestuurd, zich zooveel mogelijk zelf te red
den, wat volgens de bovengenoemde schat
ting mogelijk is, zullen de kansen voor export
naar Duitschland gering zijn.
Ook uit Engeland komen berichten binnen
van een mindere opbrengst van aardappelen
In Schotland zijn sommige districten, waar
de opbrengst een 5 a 10 boven het nor
male is. Het meerendeel blijft daar ongeveer
5 a 15 onder. Ook aan deze mindere op
brengst zal de droogte van dezen zomer niet
vreemd zijn.
de allen die hem hulp hadden verleend de
zen avond zoo goed te doen slagen. Het was
voor allen en niet het minst voor den ijveri-
gen directeur, die geen kosten en moeiten had
gespaard, een succesvolle avond. Jammer, dat
een stelletje jongelui achter in de zaal het
den ernstigen-luisteraars moeilijk maakten
het stuk te volgen, door hun rumoer. Derge
lijke menschen moesten wanneer ze zich niet
beter kunnen gedragen, liever weg blijven.
Na afloop van de uitvoering heeft de ru
moerige stemming haar toppunt bereikt en is
het buiten het café tot een vrij ernstige vecht
partij gekomen. Er was den heelen avond
door een stuk' of vijf personen uit een nabu
rige gemeente al naar gezocht. Een zekere A.
S. alhier, die er eigenlijk niets mede te maken
had, was er de dupe van. Hij kreeg met een
bierfleschje zulk een klap op het hoofd, dat
doktershulp moest worden ingeroepen.
Daar de politie niet tegenwoordig was.
hadden de jongelui vrij spel, dus zal de dader
wel zoek blijven. Jammer dat zoo iets het slot
mof-st zijn van zoo'n mooien avond.
DE AARDAPPELSTEUNREGELING
EN DE HANDELAREN.
De aardappelsteunregeling kan in d*
oogen van den handel niet veel succes ne
ben Het C.O. voor den Groenten- en Aardap-
peienhandel staat vol van artikelen en
slagen van vergaderingen, waar de P
pelenregeling een punt van bespreking
maakte. Over het algemeen 's V ae.
ning, dat de handelaarsstand door_de e re
ling wordt benadeeld. Vooral door het msti
Zondagavond gaf de tooneelvereeniging
„Harmonie" een uitvoering in het lokaal van
den heer Bus. Opgevoerd werd „Verleden",
een drama in drie bedrijven van Ina Boudier
Bakker.
De zaal was goed bezet, beter dan we dat
den laatsten tijd gewend zijn.
Het spel werd beoordeeld door de jury,
aangesteld door den prov. bond van dilettan-
tentooneelvereenigingen in Noordholland.
Van de spelers blonk boven allen uit de
heer P. Mienes. Zijn spel was voor een dilet
tant zoo goed als af Mej. Reyne was in het
begin heel goed. Het spel van mej. Bood
werd door het publiek zeer gewaardeerd
O.i. declameerde ze, vooral in het eerste be
drijf, later werd ze vrijer. Men had o.i. deze
moeilijke moederrol beter aan mej. Hittema
kunnen geven, die in dit stuk een zeer kleine
rol vervulde, waarvan ze echter gemaakt
heeft, wat er van te maken was.
Het spel van den heer de Groot miste actie
Bij hem viel bovendien op, dat hij een be
richtje, dat zijn vader voqr een courant ge
schreven had, in een paar seconden gelezen
en beoordeeld had.
De heer Snijders, die de rol van vader ver
vulde, was eigenlijk te oud. Bovendien mopf
de heer Snijders er aan denken, dat hij bij hgt
spel zijn medespelers aankijkt en niet naar
den vloer ziet of de zaal inkijkt.
Onder de eminente leiding van haar
directeur, den heer S. Pluister, heeft Zondag
de eerste'uitvoering van de vereeniging „Km
derzang" plaats gehad. Toen het doek op
ging en de heer Pluister den avond opende,
was de groote zaal van het café de Boer tot
in alle hoeken gevuld. Opgevoerd werd door
de kinderen de operette „Reepelsteeltje". Om
alle kinderen, ofschoon ze allen uitstekend
hun best hebben gedaan te complimenteeren.
gaat natuurlijk niet. Van hen, die de hoofd
en spreekrollen hadden te vervullen kan niet
anders worden gezegd, dan dat het uitste
kend was, in aanmerking genomen dat het
allen nog schoolkinderen zijn. De regie was
in handen van den heer J. Hollenberg, die
een woord van lof toekomt, daar ieder kan
begrijpen wat het zeggen wil om kinderen
zooiets te leeren.
Tusschen de verschillende bedrijven wer
den muziekstukjes gegeven door een drieta
violisten en den directeur op den vleugel
Aan het einde dankte de heer Pluister de aan
wezigen voor hun aandachtig gehoor, alsme-
KOEDUK.
Door de plaatselijke afdeeling van het
Witte Kruis zal onder leiding van dr. d«
Hartog een cursus gehouden worden vooi
Eerste hulp bij Ongelukken, toegankelijk voor
dames en heeren. Men kan zich opgeven bij
de heeren M. Mulder en A. J. Schipper.
Onze plaatsgenoot, de heer J. J Slinger
land, is aangesteld ais machinist bij de
B. P. M. met standplaats Singapore.
De plaatselijke zangvereeniging „Kunst
na Arbeid" behaalde op het Zaterdag te
Overschie gehouden zangconcours een len
prijs in de 3e afdeeling met 331 punten (het
hoogste aantal in deze afdeeling).
Voor de vereeniging en haar directeur, den
heer P. Grin, is dit een mooi succes.
De landbouwer J. Kloet alhier begaf zich
dezer dagen met zijn schuit naar het land.
Toen K. na gedurende korten tijd op het land
gewerkt te hebben, zich naar de schuit terug
begaf, miste hij zijn vaarboom. De politie
stelde een onderzoek in en wist den vaarboom
in Lutjebroek terug te vinden.
De groen teven ter H. K. alhier kreeg met
een voorbijganger, die eenige peren van zijn
wagen weggehaald had zonder de ver-
eischte betaling, ruzie toen hij de peren terug
vorderde.
Inplaats van de peren dadelijk terug te
geven, ging deze echter den groenteventer te
lijf en slingerde hem tegen een muur, waar
bij K. een verwonding aan een der armen be
kwam.
Aangifte bij de politie en proces-verbaal
volgce.
Door de politie alhier werd op de Voor
straat te Hypolitushoef een persoon aange
troffen, die blijkbaar niet geheel van drank
vrij was, en daardoor eenigszins rumoerig
was en de orde verstoorde, toen de beide
veldwachters hem vastpakten begon hij zichc
dadelijk hevig te verzetten, zoodat het veel
moeite kostte hem naar het arrestantenlokaal
over te brengen. Hij sloeg bovendien nog een
ruit styk, zoodat voor dezen schipper wel
een verdere kennismaking met de justitie op
het programma zal staan.
Een commissie uit den raad, bestaande
uit de heeren KI. de C raafi en W. van
Eenennaam (wethouders), L. A. Hartman ?n
G. Snoeks, zal Woensdag a.s. bij den mi 's
ter van binnenlandsche zaken in audiëntie
worden ontvangen in verband met de nog
niet goedgekeurde gemeentebegrooting.
Op de veiling van de Bloembollenvei
lingsvereeniging „Westfriesland" bestond
voor het plantgoed tulpen groote belangstel
ling. De handel was zeer goed. De leverbare
tulpen alsmede narcissen konden den mini
mumprijs niet behalen, zóodat deze onver
kocht bleven. Alleen de soort Bartegooi 10
11 werd verkocht.
AVENHORN.
Bij gehouden inschrijving is de uitvoe
ring der werken in verband met de kanalisa
tieplannen te Rustenburg, opgedragen aan
den heer C. Ooms, alhier,
hoofdvak natuurkunde.
Door den architect Schermer, werd aan
besteed het bouwen van een dubbel zomer
verblijf te de Koog voor rekening van den
heer J. A. Luisterberg te Bussum. Ingeschre
ven werd door 27 personen.
Hoogste inschrijver voor timmerwerk J
Smit voor 2448, laagste M. Blom voor
1940; voor metselwerk hoogste J. Trap
voor 2297, laagste C. Keijzer 1925; schil
derwerk hoogste C. Bremer 615, laagste C
Timmer 278; electriciteitswerken hoogste
R. Daalder 88, laagste J. Bruin 79; lood-
gieterswerk hoogste J. Agten 504, laagste
P. Oele voor 489.
Woensdag treedt bij T.E.S.O. de winter-
dienst in werking. De laatste verbinding met
den vasten wal is dan 's middags 2.35 van
Texel en 4.10 uit Den Helder.
In het café van N. K. kregen eenige be
zoekers ruzie over een oude kwestie. Eén
hunner liep daarbij verschillende klappen
op en nam de vlucht. Dit was schijnbaar niet
naar den zizn van zijn tegenstander, want
deze schopte daarna de brandende kachel in
het café omver en sloeg het telbord van het
biljard stuk. Vervolgens greep hij een stoel
en begon hiermede reeds boven ziin hoofd te
HET VERBOD VAN HET BLAD
DE ARBEIDER.
Naar aanleiding van het onmogelijk
maken van de verschijning van hel
uiterst linksche blad De Arbeider doof
de Groningsche justitie schrijft het
N. v. h. N. onder het opschrift „Waar
het om gaat'' het volgende:
De vrijheid van drukpers is in oen
deel der pers met name de uiterst
linksche misbruikt in erge mate.
Verreweg het grootste deel van het
Nederlandsche volk heeft zich, zoo het
er kennis van nam, geërgerd .tan z g.
spotplaatjes en beschouwingen van
minderwaardig allooi over godsdienst,
vorstenhuis en het gezag. Men zal zich
herinneren hoe indertijd een plaat in
De Tribune directe aanleiding is geweest
tot de wet tegen godslastering, ten on
rechte nog ai te dikwijls als oen soort
landelijk vloekverbod beschouwd. Ook
De Arbeider behoort tot die blaadjes,
waarvan de redactie er een eer in
schijnt te stellen het recht van vrije
meeningsuiting in de pers te mogen
misbruiken tot minderwaardige aan
vallen op datgene, wat in het meeren*
deel van ons volk als waardevol natio-
naai bezit leeft
Het is voor de kwaadwilligen in ons
land al heel gemakkelijk om door de
mazen van hel wettelijk net heen te
sluipen en waar de goede burger meent,
dal groote!ijks Wordt gezondigd, is dik
wijls juridisch weinig of niets te be-ei-
ken. En wanneer er zoo nu en dan een
veroordeeling volgt, dan is het practisch
resultaat nihil of zelfs tegenovergesteld
aan wat werd beoogd De wetsovertreder
betaalt een boete ol gaat een paar we
ken zitten, terwijl zijn aanhangers op
denzelfden voet voortgaan en hem als
„held" bij zijn terugkeer in de maat
schappij verwelkomen.
Zoo schreef Henk Eikeboom, toen hij
door de Amsterdamsehe politie wegens
opruiing was gehoord, in een artikel,
dat in De Arbeider verscheen, dat hij en
zijn geestverwanten lachten om zu'ke
processenverbaal, omdat de praktijk hun
had geleerd, dat deze actie van Justitie
en Politie hun meer voordeel dan na
deel bracht.
Het was dezelfde schrijver die als
eerste onderteekenaar voorkwam onder
ecu manifest: „Aan de jongens van
1934dat behalve in De Vrije Socialist
ook verscheen in De Arbeider van 2
September j.1. In dit manifest worden
de dienstweigeraars verheerlijkt en
aan de jongeren ten voorbeeld gesteld.
De justitie greep daarna zoowel te
Amsterdam als te Groningen in. En het
gevolg? In De Arbeider van 30 Septem-
be j.1. verscheen een artikel: „Onze
strijd tegen den oorlog", waarin de jon
geren opnieuw tot dienstweigerin - wor
den opgeruid, getuige de slot-alinea:
„Wij jongeren, die reeds metterdaad
van onze gezindheid blijk gaven, door
eiken militairen dienst te weigeren wij
ontleenen hieraan het recht om van
onze medetnenschen, van de jongeren
in het bijzonder, te eischen dat zij, in
naam van menschheid en menschelijk-
heid, onzen strijd zullen voortzetten. De
tijd is daar dat het niet meer geoorloofd
is om afzijdig te blijven De oorlog be
dreigt niet enkelen, doch ieder Daarom
is het. de taak van ieder om deze mis
daad te helpen verhinderen, door indi
vidueel en massaal eiken oorlogsdienst
te weigeren".
Het schijnt, dat dit ongeteekend ar
tikel dat verschenen is ondanks een
strafvervolging wegens een vorig arti
kel van gelijke strekking aanleiding
voor de justitie is geweest om krachti
ger op te treden en tot de voor-vermelde
strafvervolging over te gaan
Is door dezen verregaanden maatregel
de vrijheid van drukpers aangetast?
Naar onze meening is dit niet het gevat
al zal hoogstwaarschijnlijk het prak
tisch gevolg zijn, dat de uitgave van Da
Arbeider penigeo tijd moet uurden stop
gezet, omdat er wel moeilijk een druk
ker zal worden g< vonden, die het risico
van een herhaling van dit justitioneele
ingrijpen zal willen loopen.
De in beslag genomen machines wor
den beschouwd als stukken v^n over
tuiging of voorwerpen, die voci ver
beurdverklaring in aanmerking komen.
Art. 7 van de grondwet zegt: „Nie
mand heeft voorafgaand verlof noodig,
om door de drukpers gedachten of ge
voelens te openbaren, behoudens ieders
verantwoordelijkheid voor de wet."
Eerlijke en zelfs scherpe critiek be
hoeft niet geweerd te worden. Maar wie
het gezag wil hoog houden, kan niet
toestaan, dat dit door beleedigende en
ophitsende om geen ergere woorden
te gebruiken schrijverij wordt aange
tast.
In Groningen is een voorbeeld ge
steld, dat wellicht ook in andere plaat
sen indruk zal maken. Wij zullen wel
niet ver van de waarheid zijn, wanneer
wij veronderstellen, dat de maatregelen
tegen De Arbeider niet geheel en al zon
der voorkennis van de hooge overheid
zijn genomen. Zoo noodig zal wat hier
is gebeurd ook elders kunnen geschie
den En er zijn drukkerijen in ons land,
waar bladen verschijnen, met een in
houd. die no« verder gaat dat die vau
