DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De vredeswil in Europa.
Sagelii&sch Ci'tczichl
^Buitenland
No. 262
Maandag 6 November 1933
135e Jaargang
JVa Duitschtand's afscheid van Genève weet
men niet, hoe een nieuw begin te mahen om
ontwapening door te zetten.
NADERENDE GEVAREN.
EEN ERNSTIG INCIDENT
JAPAN—RUSLAND.
Japansche vliegtuigen boven
Wladiwostock.
Nadere bijzonderheden.
Tokio weet weer van niets.
Een waarschuwing van Rusland.
HITLER WIL VERZOENING.
Goering in het Saargebied.
Hitier in Oost-Pruisen
KANONGEBULDER TE BERLIJN.
Op S.S. en S.A.-bijeenkomst
TURBINE IN 'N CENTRALE
VERNIELD.
EEN VREEMDE HISTORIE.
In verband met het vermoorde
zoontje van Lindbergh.
BOYCOT VAN DUITSCHE
GOEDEREN.
RELLETÏES IN IERLAND.
BONDSKANSELIER DOLLFUSS TE
KLAGENFURTH.
Waf vandaag de
aandacht trekt
BREUK IN DE FRANSCHE
SOCIALISTISCHE PARTIJ.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
iranc door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij y/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdiedacteur: Tj. N. ADEMA.
Dit nummer bestaat nit drie bladen.
Na Hitiers besluit van 14 October om
Genève den rug toe te keeren, was het
ieders plicht een paniek te helpen voor
komen. Men is daarin geslaagd. In alle
hoofdsteden heeft men zijn medewer
king verleend. Regeeringen en pers
organen deden wat zij konden om den
schrik te bezweren en het dreigend oor
logsgevaar terug te dringen. Binnen
weinige dagen kon men reeds een wel
dadige ontspanning constateeren. Als
het nog noodig was, dan werd toen het
bewijs geleverd, dat niemand oorlog
wenscht in Europa.
Een goede stemming is veel waard.
Maar zij doet niet alles. Met het regelen
van de politieke geschillen is men im
mers geen stap verder gekomen. Door
het heengaan van Duitschland is het
zelfs moeilijker geworden om tot een
regeling te komen, omdat het diploma
tieke apparaat, dat men zoo zorgvuldig
had opgebouwd, (Volkenbond met ont
wapeningsconferentie) niet meer functi-
oneeren kan gelijk voorheen. Men weet
niet goed, hoe men de zaak nu aanoak-
ken zal. Het eenige voordeel, dat de
schok van 14 October heeft opgeleverd,
is voorloopig, dat men een duideü'k^r
beeld heeft gekregen van hetgeen ver
schillende volken beweegt. Duidelijk
heid is altijd gewenscht. Dat het heldere
beeld in alle opzichten bemoedigend is,
zouden we echter niet willen beweren.
Norman Davis vertrekt.
Gaan we den toestand even na. Nor-
man Davis, de buitengewone ambassa
deur der Ver. Staten en vertegenwoordi
ger van het Witte Huis ter ontwape
ningsconferentie is Zaterdag scheep ge
gaan aan boord van de President Roose-
velt. Dat hij terugkeeren zal is nog zoo
zeker niet. De gar.g van zaken te Ge
nève heeft de Amerikanen erg te1- :rge-
steld. Men is te Washington nooit ten
volle bewust geweest van den ernst der
politieke tegenstellingen in Europa en
verwachtte daarom heel wat van vrien
delijken raad en hulp bij het opstellen
van bemiddelingsformules. Nog bij zijn
afscheid te Parijs heeft Norman Davis
aan Boncour een plannetje aan de hand
gedaan om met de ontwapening vooruit
te komen. Men moest, zoo betoogde hij,
niet meer spreken van een proeftijd van
Duitschland, doch onmiddellijk een
agenda opstellen, waarin precies zou
zijn aangegeven, wanneer men bepaalde
wapens zou afschaffen, b.v. in dezen
geest: over twee jaar verdwijnt het
zwaarste geschut, over vier jaar de
bombardeervliegtuigen enz. Boncour
had daar geen ooren naar. En toen gaf
Norman Davis het op. Hij zag wel, dat
er eerst andere dingen geregeld moesten
worden. Hij ging heen met de bood
schap, dat de Europeesche mogendheden
het eerst maar onderling eens moesten
worden; misschien keerde hij dan terug.
Een bijkomende, doch gewichtige
reden voor zijn falen is, dat Amerika
niets kan aanbieden om de Europeesche
pacificatie te bevorderen, geen enkele
garantie kan geven voor het behoud van
den vrede en dat sinds de verscherping
van den toestand in het verre Oosten,
Amerika zich zelfs naar versterking
zijner bewapening gedreven ziet.
Pacifisme in Engeland.
Europa moet eerst alleen zijn boedel
redderen.
In een enkel opzicht blijkt de kans
daarop gunstiger dan kort geleden te ver
moeden viel. In Engeland laat de open
bare meening zich gevoelen en zij levert
een drijfveer tot ontwapening. Zoolang
alleen het Foreign Office aan het woord
was, viel daarvan niet veel te bemerken.
Sir John Simon bepaalde zich tot diplo
matieke bemiddeling en hij was daarbij
niet altijd even gelukkig, gelijk de
jongste onderhandelingen te Parijs en te
Genève bewezen. In regeeringskringen
en in het conservatieve deel van de re-
geeringspartijen was zelfs uit bezorgd
heid over den toestand in het verre Oos
ten een streven naar versterking der
bewapening ontstaan.
Hitiers besluit van 14 October en de
radiorede van den Rijkskanselier dreef
echter plotseling een reeds lang bestaan-
den ondergrondschen stroom van paci-1
fi3me naar boven. In de studentenwe
reld had men haar reeds duidelijk k ï-
nen waarnemen, toen in het voorjaar de
studenten van de eene universiteit na de
andere er zonder omwegen voor uitkwa
men, dat ze onder geen omstandigheden
het zwaard zouden opnemen voor Ko
ning en Vaderland. Van de 1000 leden
van de „Union Society" te Oxford stem
den er 700 voor een dergelijke resolutie.
Bij de tusschentijdsche verkiezingen
heeft nu Labour het aangedurfd de cam
pagne te voeren onder de leuze: „voor
vrede, ontwapening en de regeling van
alle internationale geschillen door den
Volkenbond" en hij heeft daarbij een op
merkelijk succes gehad. Bij het debat
va:x morgen in het Lagerhuis zal
wel blijken, dat de regeering met deze
be weging rekening houdt. Indien de
leiding aan het Foreign Office in goede
h; .iden is, kan dit een goede uitwerking
hebben in de richting van juister en
ijveriger bemiddeling tusschen Frank
rijk en Duitschland.
Onzekerheid in Frankrijk,
Want om deze beide landen blijft
de ontwapeningskwestie in hoofdzaak
draaien. Het is voor de zaak der pacifi
catie echter niet bevorderlijk, dat de
binnenlandsche toestand in Frankrijk
zoo onzeker geworden is. Het Kabinet
Sarraut maakt allesbehalve een krachti-
gen indruk. Aan het verlangen van de
nieuwe regeering om een vergelijk te
zoeken met Duitschland zal niemand be
hoeven te twijfelen. Boncour is minister
van buitenlandsche zaken gebleven.
Maar de goede wil is onder de bestaande
omstandigheden niet meer voldoende.
Er moeten nieuwe wegen worden ge
zocht. Daarvoor is durf noodig en
kracht, zekerheid van continuiteit. Ja
renlang is Parijs onder den druk van
links bezig voorzichtig te zoeken naar de
pacificatie van Europa, op nieuwen
grondslag. Sinds Duitschland echter
onder Hitler's leiding staat, is 't enthou
siasme bij de Fransche socialisten om
Briands weg te volgen aanmerkelijk be
koeld. Ook om redenen van binnenland
sche politiek is van de linksche samen
werking niet veel meer over.
Frankrijk verkeert in een overgangs
toestand. Als we de volgende week den
uitslag van Hitler's referendum k annen
en de conclusies die de Führer daaruit
trekt, dan zal men in het gunstigste ge
val nog slechts kunnen zeggen: nu moe
ten we wachten op het vonnis der Fran
sche Kamer over Sarrauts kabinet.
Welke methode?
Wij verwachten daarom voorloopig
niet, dat er veel schot in zal komen in de
onderhandelingen. In die meening wor
den we versterkt, als we nagaan, hoe
moeilijk het is om een geschikten vorm
te vinden voor een nieuw begin.
Hitier heeft den Franschen aangebo
den de mogelijkheid te onderzoeken van
een direct Fransch-Duitsch accoord.
Door Elzas-Lotharingen voor goed van
alle verdere discussie uit te sluiten en
het vraagstuk van den corridor weg te
schuiven, heeft hij de voorwaarden
daartoe ongetwijfeld verbeterd. Maar het
zal voor Frankrijk moeilijk zijn op Hit-
li r's aanbod in te gaan. In de eerste
plaats door de boven aangeduide bin
nenlandsche verhoudingen. In de tweede
plaats, doordat Parijs zich dan van zijn
bondgenooten in Europa zou losmaken.
Benesj, de leider van de Kleine Entente,
is reeds in het geweer gekomen om zoo-
iets te verhinderen
De Tsjechische minister heeft zich
eveneens duidelijk verzet tegen de Itali-
aansche methode om aan de vier mo-
g ndheden op te dragen een nieuw begin
te maken. Parijs heeft trouwens onmid
dellijk na den 14en October te kennen
gegeven, dat het voor deze methode niet
voelde.
Blijft de weg via Genève, hervatting
der besprekingen in Volkenbondsver-
band. Maar in Genève is Duitschland
niet meer te vinden. De Geneefsche m
thode moet daarom voorbereid wo
door en gepaard blijven gaan aan p
matieke onderhandelingen tu®
kanselarijen. Een zeer lange weg, mee
nen wij.
Van officieele Russische zijde wordt in
verband met het in den laatsten tijd herhaal
delijk verschijnen van Japansche bombarde
mentsvliegtuigen boven Sowjet-Russisch ge
bied, vastgesteld, dat dit een schending van
de souvereniteit der Sowjet-Unie beteekent
Dit feit zal de regeering der Sowjet-Unie
aanleiding geven een scherp protest in Tokio
in te dienen.
Omtrent het vliegen door Japansche vlieg
tuigen boven het gebied ten Zuidwesten van
Wladiwostok wordt door het officieele Sovjet-
telegraafagentschap nader gemeld, dat een
achttal verkenners- en bombardementsvlieg
tuigen heeft gevlogen boven de verschillen
de Russische gebieden rondom Wladiwostok.
De Japansche vliegers, die over de Sovjet
grens vlogen, vlogen ongeveer 30 K. M. diep
het land in. Geconstateerd wordt, dat ook
vroeger Japansche vliegers de grens reeds
hebben geschonden, doch dat dit geval, zoo
wel wat het aantal vliegtuigen als wat den
omvang van het Russische gebied, waarover
gevlogen werd, betreft zonder weerga is.
Het Jaoansche ministerie van oorlog
dementeert met stelligheid de berichten uit
Moskou over een 8-tal vliegtuigen, dat over
Russiche-Siberisch gebied zal hebben gevlo
gen. Van het geheele incident is te Tokio
niets bekend en er zijn ook geen berichten
van den Japanschen luchtvaartautoriteiten
hierover ontvangen.
Ter gelegenheid vn den zestienden ver
jaardag van de Octoberrevolutie heeft de
Revolutionnaire Oorlogsraad een legerorder
uitgevaardigd, waarin naar voren gebracht
wordt, dat het Roode Leger dezen herden
kingsdag viert, terwijl het zich nog machti
ger en nog onverwinnelijker voelt. De orde
wijst op de provocaties die, tegen het land
der Sowjets gericht, in het Verre Oosten
worden georganiseerd. Het Roode Leger was
altijd, is nog en zal in de toekomst blijven
een trouwe wachter des vredes, maar, wee
den avonturiers, den oorlogsbrandstichters,
die mochten pogen de URSS aan te vallen.
De Pruisische minister-president Goering
heeft gisteren te Trier het woord gevoerd en
verklaard, dat juist de bevolking der grens
streken kan begrijpen, welke werking een on
machtige natie op het buitenland heeft ge
had. Bestaat een laffe regeering, dan moeten
de grenzen beginnen te bloeden.
Zch tot de Saarlanders wendend zeide Goe
ring: Gij waart, zijt en blijft Duitsch. Gij
zijt hierheen gekomen om tegen de terreur in
het vreemde land, welke U drukt, nieuwe
kracht op te doen om het op Uw post uit te
houden. Namens den leider en van ganscher
harte beloof ik U, dat deze uiterste post nim
mer een verloren oost zal zijn. De Saar-
kwestie en de wederinlijving is een aange
legenheid, van het geheele Duitsche Volk
Het gaat om eer en brood. Daarover wordt
niet gediscussieerd. Kijkt naar Duitschland
Het zal een dag van jubel zijn, wanneer gij
zujt kunnen zeggen: Ik woon in Duitschland
Het grensvolk zal het beste begrijpen, dat de
12e November de proef is of Duitschland een
volk is, dat eer en rechtsgelijkheid voor zich
mag opeischen.
Hitier heeft te Elbing (Oost-Pruisen) het
woord gevoerd, waarbij hij zeide, dat
Duitschland een recht heeft op de vervulling
der verdragen aan te dringen en op die wijze
zijn rechtsgelijkheid te eischen en dat het
Duitsche volk geen anderen wensch heeft dan
in vrede en vriendschap met de andere vol
ken te leven. Met betrekking tot het leger
werkloozen verklaarde Hitier, dat men op
den duur menschen niet met toespraken kan
helpen Men moet hen ook economisch weer
in de gemeenschap inlijven. Wanneer deze
kwestie niet wordt opgelost, zal tenslotte de
huidige wereld tot puin gaan.
Wij zijn niet alleen aan de macht gekomen
om niets meer te doen, maar wij hebben in
deze negen maanden meer gewerkt dan ooit
te voren. Wat ten val is gebracht, zal nim
mer weer opstaan De partijen zijn geweest
en keeren nimmer terug. Het Duitsche volk
zal een nieuwe organisatie krijgen, welke zal
zijn opgebouwd op de gedachte der autoriteit
van leiding van onder tot boven en deze or
ganisatie zal de samenvatting der Duitsche
kracht garandeeren.
Hoe grooter ons program in het binnen
land hoe noodzakelijker ons de vrede is,
want slechts hij alleen kan opbouwen.
Ik weet heel goed hoe de oorlog is. Ik heb
hem met eigen oogen aanschouwd in tegen
stelling met veel staatslieden, die hem zeil
niet hebben meegemaakt. Ik verwerp hem wel
is waar niet als landverrader, maar als fat-
soonlijk Duitscher, die ook als soldaat be
hoorlijk is geweest en die ook bereid is in de
toekomst fatsoenlijk te zijn.
Wat wij en het Duitsche volk doen, gaat
ons aan er. anders niemand Wij willen ver
zoening met onze tegenstanders van vroeger.
Bepaald is, dat op 12 November van alle
Rijksgebouwen de vlag zal worden uitge
hangen.
Gistermiddag is te Berlijn een groote bij
eenkomst van S.A. en S.S. plaats gevonden
van den gouw Kurmark, waar de chef van
den staf der SA. Roehm mededeelde, dat tot
nu toe iemand eerst partijgenoot moets zijn
om tot de S.A. te kunnen toetreden. Maar
dat het in de toekomst zóó zal moeten zijn,
dat iemand eerst S.A. man moet zijn om
partijgenoot te kunnen worden. Roehm be
sloot met de vermaning sober, eenvoudig en
bescheiden te blijven. Dr. Goebbels zeide:
Wanneer Hitier verklaart:
Ik zal nietsdoen tegen de eer
vanhetvolk, dan zullen er
geen kanonnen zijn, groot ge
noeg om dezen wil te breken.
Gistermiddag omstreeks kwart over 3 is in
de electrische centrale te Stettin de grootste
turbine, welke een stroom van 23.000 K W.
opwekt, ontploft. De turbine werd geheel
vernield en richtte in het gebouw groote
schade aan. Een monteur en een machinist
werden door de rondvliegende stukken ijzei
gewond. Een hunner verkeert in levensge
vaar.
In Belgische Zondagsbladen komt een zon
derlinge historie voor, welke verband zou
houden met de verdwijning van het kindje
van kol. Lindbergh. Naar men weet, is dit
ontvoerde kindje indertijd vermoord terug
gevonden. Ofschoon het lijkje in verren staat
van ontbinding verkeerde werd het door den
vader herkend. Gezien die omstandigheden
is het verhaal, waarmede deze Belgische
kranten komen wel heel pijnlijk. Volgens de
Dernière Heure zou er twee maanden ge
leden door een priester een kindje zijn ge
bracht bij het echtpaar v. d Bosch— Heynen
in Malêve St. Maria op 15 K.M. van Gém-
bloux gelegen. Dit echtpaar had jaren ge
leden een oorlogskind opgevoed en nadien
deed het pogingen om andermaal een kindie
groot te mogen brengen. Daartoe werd eën
advertentie geplaatst Het kindje, dat door
een priester werd gebracht, was ongeveer 3
jaar oud. Een vrij geheimzinnige historie
werd er bij verteld. Het kind zou afkomstig
zijn van een rijke Duitsche dame, die voor de
opvoeding belangrijke sommen over had.
Maar behalve de eerste 300 francs bleef geld
uit en het merkwaardige was, dat het kind
volstrekt niet op Duitsch reageerde, doch wei
op Engelsch Waar de pleegmoeder boven
dien gelijkenis meende te constateeren met
het kindje van Lindbergh heeft de vrouw een
foto van den kleine naar kol. Lindbergh ge
zonden. Ook een particuliere Belgische detec
tive interesseerde zich voor dit geval.
De Dernière Heure, die spreekt van hallu
cinatie, doch een zekere gelijkenis niet kan
ontkennen tusschen het aangenomen kind en
de foto van Lindbergh's zoontje, bericht, dat
kol Lindbergh geantwoord heeft, dat hij zelf
het echtpaar zou komen bezoeken.
Ruim 500 gedelegeerden, die 150.000
Joden van alle pasinen vertegenwoordigden,
hebben gisteren tijdens een conferentie te
Londen besloten een officieele boycotbe
weging van Duitsche goederen in te stellen,
waarbij zij een beroep deden op de Joden in
alle deelen van het Britsche rijk om geen
Duitsche waren te koopen. zoolang de Joden
in Duitschiand geen volledige gelijkheid van
status en burgerschap hebben verkregen.
In aansluiting op pogingen der republi
keinen om een meeting te houden teneinde te
protsteeren tegen het gevangen zetten van 30
repu-blikeinsche partijgangers, zijn relletjes
ontstaan, die drié uren duurden. De politie,
die door de menigte omringd werd, dreigde
ten slotte van de vuurwapenen gebruik te
Ruim 500 gedeleegerden, die 150.000
blik nog kon worden voorkomen. Er hadden
arrestaties plaats.
Toen Bondskanselier Dollfuss Zaterdag
avond te Klagenfurth begon te spreken, ging
plotseling het licht uit. Onbekend gebleven
daders hebben door het vernielen van een
kabel den lichttoevoer onmogelijk gemaakt.
De vredeswil in Europa. (Dag.
Overzicht).
Hitier wil verzoening. (Buiten
land).
Breuk in de Fransche socialisti
sche partij. (Buitenland).
Het incident in den Rijksdag.
(Buitenland).
Een vreemd verhaal in verband
met het destijds vermoorde kindje
van het echtpaar Lindbergh (Bui
tenland.)
Een nieuw incident tusschen Ja
pan en Rusland. (Buitenland)
Lindbergh's bezoek aan ons land.
(Luchtvaart).
Vreeselijke vliegramp in Amerika,
7 personen gedood (Luchtvaart.)
Aanleg van een boschplan op den
Bergerweg. (Stad en Omgeving).
Jaarvergadering Vereeniging voor
Volkenbond en vrede. (Binnen
land.)
Vechtpartij tusschen den burge
meester van Megen en een landloo-
per. (Binnenland
Prijsvraag Nat. Crisiscomité; 1934
prijzen. (Binnenland
Weldadigheidszegels voor het
kino. (Binnenland)
Bij Hoogland (Utrecht) een auto
door een trein gegrepen, vier doo-
den. (Binnenland.)
Ontploffing in een laboratorium
te Amsterdam. (Binnenland
Protestvcgadering A C O P. tegen
de salarisplannen van de regee
ring. (Binnenland
Relletjes te Amsterdam; vier
arrestaties. (Binnenland.)
Ministerieel schrijven aan de ge
meenten over verlaging der rijks
bijdrage inzake werkloosheidszorg.
(Binnenland.)
Zie verder eventueel Laatste Be
richten.
10 personen gearresteerd.
In verband met den aanslag op het licht-
net tijdens het bezoek van Dollfuss. zijn 10
personen gearresteerd, waaronder de Duit
sche tandtechniker Dütenhoger en de voor.
malige chauffeur van den uitgc n nat.,
soc. landsleider van Cothen.
Gistermorgen werd de eerste breuk in de
socialistische Fransche partij officieel vol
trokken, De linksche extremistische elemen
ten van de action socialiste, die aan het Am-
sterdamsche Congres tegen den oorlog heb.
ben deelgenomen, zijn uit de partij gezet.
Aan de uitsluiting van de nieuwe socialis
tische richting van Renaudel is evenmin te
ontkomen.
RUST IN JERUZALEM.
Te Jeruzalem is het thans volkomen rustig,
hoewel het zeer spannend is. Het in verband
met de door de Arabieren verwekte ongere
geldheden gevormde vrijwilligerscorps, is
weer ontbonden. De meeste Arabische bladen,
die eenige dagen lang niet zijn uitgekomen,
verschijnen weer.
ACHT NIEUWE SENATOREN.
In Italië,
Koning Victor Emanuel heeft op voorstel
van Mussolini acht nieuwe senatoren be
noemd, die hooge rangen in het leger, bij de
vloot en de luchtmacht bekleeden en tijdens
den oorlog verantwoordelijke posten hebben
bezet. Tot hen behooren generaal Scipioni,
die tijdens den oorlog chef van den genera-
len staf was, admiraal Ducci, commandant
van een duikboot divisie en generaal Piccio,
commandant van een afdeeling jachtvliegtui
gen. Sedert October van dit jaar zijn 30 nieu
we senatoren benoemd.
ONRUST IN SYRIË.
De onrust onder de Arabieren is Zaterdag
overgeslagen op het Fransche mandaatgebied
Syrië. Te Damascus hebben bloedige botsin
gen plaats gevonden tusschen Arabische de
monstranten en de politie. Een fanatieke me
nigte heeft geprobeerd een politiebureau te
bestormen. Tal van schoten zijn gelost, ter
wijl met steenen is gegooid. Door een geweer
salvo der politie werd een Arabier gedood en
4 gewond. De politie heeft 25 demonstranten
gearresteerd.