DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Wasscherij S. KROM N.V. Het nieuwe tijdperk in Duitschland. Uw waschgoed kraakhelder. flagelii&sdï Oveczicfit ^Buitenland No. 269 Directeur: C. KRAK. Dinsdag 14 November 1933 135e Jaargang Wat zat Hitter doen met de hem verstrekte volmacht ZAL ER VREDE KOMEN TREEDT HENDERSON AF? Zijn verklaring. MacDonald over Engeland'* weermacht. ALGEMEENE AMNESTIE IN DUITSCHLAND? DE DUITSCHE CHRISTENEN GAAN TOT DEN AANVAL OVER. JOURNALISTEN NAAR CONCEN TRATIEKAMP. Wegens beroep op Volken- bondscommissaris. OPERABEZOEKERS MISHANDELD. De „opera-trein" beschoten? DE FRANSCHE VERDEDIGINGSLINIE. LEBRUN DOET EEN BEROEP OP DE JOURNALISTEN. REGEERINGSCRISIS IN FRANKRIJK? Over de buitenlandsche politiek. Waf vandaag de aandacht trekt,,. Tel. 1523 (3 lijnen). Platte goed keurig gemangeld 20 ct. per K.G. EEN DEMENTI VAN GANDHI. MAARSCH COURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. francr door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij vb. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, pos*<*iro 37060. TeleL 3, redactie 33. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Het Duitsdie volk heeft in overweldigen Ie meerderheid zijn goedkeuring gehecht aan het regeeringsbeleid van Hitier. Daaimede is de macht van het triumviraat hetwelk sinds 30 Januari ovet Duitsch and regeert, geconsoli deerd tot een onb-perkt gezag, grooter Jan wellicht ooit een monarch heeft bezeien De volkstribuun Hitlei is. met zijn paladijnen Göring en Göbbeis. thans volstrekt alleen- Iheerscher over een volk van ruim 60 millioen zielen hetwelk nij met weergaloos doorzet tingsvermogen aaneensmeed! tot één homo gene massa, die slechts één wil heft. n.1. den zijne. Van oppositie of van althans eenigs zins beteekenende. verdeeldheid, welke zoo sterk in het vroegere Duitschland naar voren trad en vaak hef succes van de beste bedoe lingen verlamde, is weinig te bem-Tken waarbij de vraag achterwege kan blijven, hoe die eenheid verkregen is. De twaa fde November heeft het feit bevestigd van de vestiging door Hitiet van den eenheidsstaat Du'tschiand Met dit onloochenbare resultaat van den arbeid der nationaal socialiotische partij zal de wereld rekening moeten houden bij de verdere ontwikkeling van haai betrekkingen nW het Derde Riik Het was te voorzien, aldus het Hbld.. dat bet Duifscche volk hetwelk immer vrij scep tisch heeft g-sraan ten opzichte van het Voi- kenbondsinstituut, zijn volledige instemming zou betuiger met de daad van 14 October en met een volmondig ia" de vraag van de re geering zou beantwoorden of zij goed had gedaan Oenève den rug toe te keeren. nu na vijftien jaren nog steeds de discriminatie >ran Duitsch and wordt voortgezet en het rijk in de positie van een tweederangsmogendheid bliift gedrongen De demonstratie van giste ren moet de tegenpartij duidelijk maken, dat het Duitsche volk ten deze onwrikbaar staat achter zijn leider. Met de uitdrukking van dezen wh heeft het Duitsche electoraat tevens dien leider vol'edige /o'macht gegeven om naar binnen zijn hervormingtwerk voort te zetten en de Duitsche stammen tot éèn krachtig geheel in nationaal-socialistischen geest aaneen te smeden De verkiezingsuitslag van gisteren toch beteekent dt vorming van een rijksdag, die »<*n legaal stempel zal zetten op de admiivstratieve eenmaking van de landen; op de herziening van de grondwet van Weimar en op een wijziging van het huidige kiesstelsel. De nieuwe rijksdag, die het rompparlcment, dat na de gelijkschake ling der partijen was overgebleven, zal ver vangen, zal den wetgevenden arbeid van de dictoriale regeering sanctioneeren en er een formeel wettig karakter aan geven. Daar mede is definitief een streep gezet onder het parlementaire tijdvak in Duitschland en is de weg vrij gemaakt voor een op een geheel an dere leest geschoeide vertegenwoordiging van het volk die in de toekomst nog slechts van adviseerenden aard zal zijn. Naast deze interne beteekenis van het re sultaat van den 12en November, is de bui- ten'andich-politieke strekking ervan intus- schen van meer overwegend algemeen be lang. Herhaaldelijk heeft de Duitsche regeering uiting gegeven aan haar vredelievende be doelingen. In zijn radiorede heeft rijkspresi dent Von Hindenburg Zaterdagavond het leugen en misleiding genoemd, wanneer in het buitenland aan Duitschland oorlogzuch tige bedoelingen worden toegeschreven, en hij heeft nogmaals verklaard, dat niemand in Duitschland naar gewelddadige argu menten wit grijpen tot verkrijging van een vrede in eer en rechtsgelijkheid. In den laatsten tijd zijn herhaaldelijk van de andere zijde uitingen vernomen, welke er op wezen, dat men daar al het mogelijke wil doen om uitersten te voorkomen. Inzonder heid heeft de Britsche premier een meer te gemoetkomend geluid doen hooren Aangeno men kan worden, dat men ook in het Fran- sche kamp het groote gevaar beseft van de consequenties van een eventueel hervatten be wapeningswedloop. Doch in al die uitingen kon het gevoel van wantrouwen niet onder drukt worden, hetwelk bestaat ten opzichte van de werkelijke Duitsche bedoelingen. Het duidelijkst heeft dit wellicht de Britsche on derminister van buitenlandsche zaken Eden op een vergadering van de Vereeniging voor den Volkenbond onder woorden gebracht, toen hij aandrong op daden, die het bewijs zouden leveren voor de vele vredelievende woorden en die het door de houding van Duitschland, hetwelk meer en meer zijn kracht gaat zoeken in isolatie, gewekte wan trouwen zouden kunnen verminderen. Nu Hitier zich ten volle kan beschouwen als de uitsluitende woordvoerder van het Duitsche volk, heeft hij ongetwijfeld een uit nemende gelegenheid om de zaak van den vrede, welke de Duitsche regeering zegt uit sluitend op het oog te hebben in haar eisch tot rechtsgelijkheid, krachtig te bevorderen door hetzij in het kader van den Volkenbond, hetzij daar buiten, pogingen aan te wenden het afgebroken contact te herstellen Van groot belang voor het welslagen van zulk een eventueele toenaderingspoging moet intusschen worden geacht, op welke wijze men in het andere kamp zal reageeren op het geen de dag van gisteren heeft gebracht. In de Italiaansche pers wordt een nota gepubli ceerd over de herbewapening van Duitsch land. In een daaraan toegevoegd commentaar wordt vastgesteld, dat men zich erbij moet neerleggen, wanneer Duitschland zich reeds min of meer heeft bewapend. „Indien het voor het sluiten van en algemeene conventie noodig is Duitschland eenig* wapenen meer toe te kennen dan die, toegestaan door het verdrag van Versailles, dan zou het mogelijk zijn dien eisch van Duitschland in te willi gen". Er wordt niet bij vermeld of deze uiting het officiëele Italiaansche standpunt tot uitdrukking brengt, maar een dergelijk commentaar kan zeer zeker niet tegen den wensch van de regeering, die de pers contro leert, in de bladen zijn verschenen. Daarom verdient deze verklaring, die gedaan wordt na het bezoek van Göring, ongetwijfeld de aandacht, daar zij zou wijzen op een zekere zwenking in de politiek tenopzichte van de rechtsgelijkheid, welke voor de verdere ont wikkeling van groote beteekenis kan worden. Het valt niet te loochenen, dat de toestand geleidelijk zoodanig is geworden (een ont wikkeling, waaraan zeer zeker de door de „geallieerden" sinds jaren gevolgde politiek voor een groot deel verantwoordelijk is), dar het in de naaste toekomst hard tegen hard zal moeten gaan, indien men niet, te rechter- tijd dit keer, door redelijke inperking van eigen bewapening ever gaat tot concessies met de noodige veiligheidswaarborgen omge ven t welke moeilijk langer te voorkomen zullen zijn, indien men een uiterst gevaarlijke verscherping van de constellatie wil vermij den. Men zal met ernst moeten zoeken naar een middenweg, waardoor eenerzijds het beleedigde Duitsche eergevoel bevredigd kan worden, anderzijds d vrees voor de bedreig de veiligheid kan worden weggenomen. Het resultaat heelt de posities der verschil lende partijen in dit opzicht aanmerkelijk ver duidelijkt. Onder deze omstandigheden moet men daarom dringend hopen, dat Hitier van zijn opnieuw bevestigde machtspositie een beza digd gebruik zal maken, en dat aan den an deren kant de noodzakelijkheid zal worden ingezien van voor Duitschland aannemelijke voorstellen. Slechts op die wijze kan de we reldvrede, welker handhaving aller doel wordt genoemd, gewaarborgd worden. Henderson heeft bekend gemaakt, dat hij als voorzitter van de ontwapeningsconferen tie zou aftreden, wanneer er niet spoedig verbetering komt in den toestand. In verband met de verklaring van Hender son, dat hij wanneer niet spoedig verbete ring in den toestand kwam, er over dacht als voorzitter van de ontwapeningsconferentie af te treden, verluidt nog, dat hij hieraan toe gevoegd heeft, dat deze toestand in het bij zonder zoo onbevredigend was d°or "et ja len der regeeringen in het voortzetten der werkzaamheden en de afwezigheid van de voornaamste gedelegeerden van de laatste bijeenkomsten. „Het heeft geen nut aldus verklaarde Henderson, mijn teleurstelling te verbergen. Ik verlang een werkelijke beslis sing, doch ben niet in staat die te vinden ONTWAPENINGSDEBATTEN IN ENGELAND. Critiek op Duitschland. In de avondzitting van het Lagerhuis werd opnieuw gedebatteerd over ont- wapeningskwesties. De discussie >ad plaats in verband met de door de oppo sitie ingediende motie van wantrouwen. De motie werd ingediend door Mor gan Jones, die verklaarde dat de poli tiek der Engelsche regeering den krach- tigen wersch van het Engelsche volk naar een ontwapeningsovereenkomst niet weergeeft. Met het oog op de toe nemende openbare stemming voer een volkomen ontwapening van alle staten wordt geëischt dat de regeering Mac- Donald te.Genev« de volgende ontwape ningsvoorstellen zal indienen: Volledig verbod van bombardement uit de lucht .algemeene afschaffing der Duitschland bij het verdrag van Ver- stilles verboden wapens, directe ver mindering der wapeningsuitgaven door alle staten, verbod van particuliere wapenfabrikatie en van den wapenhan del Internationale wapencontrole in alle landen, instelling van een interna tionale politiemacht en een internatio nale controle op de burgerluchtvaart Morgan Jones gispte namens de La- bour Partij vooral wegens haar prijs geven van het oorspronkelijke plan MacDonald. De minister-president, die opmerkte da' de halve inhoud van de motie van wantrouwen ontleend was aan de Ont- werp-conventie zeide, dat de conventie niet was prijgegeven en de basis bleef voor de beraadslagingen te Genève. In dien ontwapening wil worden bereikt, moet er internationale overeenstemming zijn, met inbegrip van Duitschlend Ten slotte zou zulk een overeenstemming n. >eten worden bereikt De Britsche re geering is in hecht contact met andere naties, in het bizonder met Frankrijk, Itali ëen de Vereenigde Staten. W ij willen, dat Duitschland zijn eigen vertegenwoordiger is en zijn eigen woordvoerder. Gedachten wisselingen, besprekingen, waaraan ik heb gerefe reerd zijn niet anti-Duitsch, maar pro- Europeesch. Zij zijn er niet om te straf fen. maar om den vrede te vestigen. Het piobleem, dat wij probeeren op te lossen hebben wij ter hand genomen om don vrede in Europa te vestigen. In welken vorm deze besprekingen ook worden gevoerd, het kan onze loyaliteit jegens aen Volkenbond niet verzwakken noch jegens zijn positie of zijn aanzien Mocht iemand eischen, dat Engeland zich na de afwikkeling der tegenwoor dige moeilijkheden zal aansluiten bij een beweging tot vernieling der eenig bestaande machinerie van internationa- 1 samenwerking dan is het antwoor der Engelsche regeering: Neen! Het on - wapeningsontwerp der Engelsche reg ring blijft de basis voor de onaertiari lingen te Geneve Het is niet opgeg Het uittreden van Duitschland werkzaamheden der conf*re? noodza! pliceerd gemaakt en maakt h Ve'iik de methoden m overwe.ing te Domen en het is onredelijk de regeering thans haar uiteindelijke meening over al deze kwesties te vragen. Geen enkele regeering, voegde de minister-president er aan toe, kan eenige andere regeering dwingen risico's te aanvaarden, welke zij te groot acht en Groot-Brittannië zal niet zijn internationale verplichtingen uitbreiden tot «en prijs, welke gevraagd wordt in het belang van overeenstem ming. In het verdere verloop van zijn ver klaring verdedigde MacDonald het En gelsche voorbehoud, dat het recht van bombardement uit de lucht in de En gelsche kolonies moet worden gehand haafd. Nopens het voorstel der Labourpartij een internationale politiemacht te orga- niseeren, zeide MacDonald, dat de ten uitvoerlegging van dit voorstel zeer moeilijk en langdurig zou zijn. Hoe zal de politiemacht hioeten worden? Een Fransche generaal, een Italiaansche vlieger, een Duitsche zee-officier, en Engelsche soldaat of chef van den ge nerale» staf? Zal de internationale po litiemacht juist worden opgeleid en ge leid door hen die in ieder land juist het meest nationaal gezond zijn Nopens het voorstel in zake een inter nationale contröle der burgerluchtvaart verklaarde MacDonald, dat de Engelsche retfG&ring zooals tot nu toe wijzigingen in de kwestie van het luchtbombarde- n ent afhankelijk stellen van de voor waarde dat de luchtvaart internationaal zal worden gecontroleerd, in het bizon der in zooverre daarin geval van een uitbreken van den oorlog deze een directe en ernstige bedreiging zou kun nen vormen voor de burgerbevolking. Een civiele luchtvaart te vernietigen, welke zich met succes heeft ontwikkeld, zou niet alleen waanzine maar een mis daad zijn van iedere regeering. Ook het sy<ttem der contröle der internationale luchtvaart zou wederom zeer moeilijk zijn uit te werken, waarbij zich weder om de vraag zou voordoen, welke staat het controlebureau zou moeten steunen. Het tijdperk van politieke verzoening, waarop Hitier in zijn laatste redevoeringen toespelingen heeft gemaakt, en dat onmid dellijk op den dag van het referendum zou kunnen volgen, zou aldus te Berlijn de ronde doende geruchten, tot uiting komen in de kondiging van algemeene politieke amnestie, waar thans geen enkele bezwaar meer tegen bestaat. Gisteravond is in het Sportpalast de alge meene ledenvergadering gehouden van de geloofsgemeenschap van Duitsche Christenen. De nat. soc. partijgenoot Schmiedchen sprak een openingswoord, Gauobmann dr. Krause hield een rede, waarna een motie werd aan genomen, waarin tot uiting wordt gebracht, dat een duurzame vrede tusschen gemeenten en geestelijken slechts kan worden tot stand gebracht door overplaatsing of ontslag uit hun functie van alle geestelijken, die niet lei dend kunnen of willen medewerken uit den geest van het nationaal-socialisme aan de religieuze vernieuwing van het Duitsche volk en de voltooiing van de Duitsche reformatie. Van de landskerk wordt verwacht, dat zij de Arierparagraaph ten spoedigste zonder be perking doorvoert, dat zij bovendien alle Evangelische Christenen van vreemden bloede in afzonderlijke gemeenten van eigen soort bijeenbrengt en zorg draagt voor de stich ting van een Joden-Christenkerk, dat de landskerk als een Duitsche volkskerk zich van al het onduitsche in dienst en confessie vrij maakt en dat de Duitsche volkskerk ernst maakt met het stellen van een heroïsche Jezusgestalte als basis van een aangepast Christendom, waarin in plaats van de ge broken slavenziel de trotsche mensch treedt. De motie besluit met uit te spreken, dat de eenige werkelijke godsdienst voor de geloofs- gemeenshcap .de dienst van het volkswezen is. Het op het gebied van de Vrije Stad Dantzig in het fort Weichselmünde in gerichte concentratiekamp heeft als eerste gedetineerden drie journalisten opgenomen, die gearresteerd waren om dat zij een beroep gedaan hadden op den Hoogen Commissaris van den Volken bond te Dantzig, uit protest tegen het feit, dat de Senaat van Dantzig het soci alistische blad „Danziger Volksstimme" en het Centrumorgaan „Landeszeitung" verboden had. (Het fort Weichselmünde werd vroe ger gebruikt als gevangenis voor offi cieren van het Duitsche leger). Zondagavond zijn eenige Hollanders, die te Duisburg de opera „De Vliegende Hollander" van Richard Wagner, bij woonden, door Nazi's gemolesteerd, om dat zij weigerden, bij het voorbijgaan van een vaandel, den fascistengroet te brengen. Ook zou op den z.g.n. opera- trein tusschen Eindhoven en Nuenen. een schot zijn gelost. Een ruit werd vernield, niemand echter bekwam letsel. De „Intransigeant" zet de publicatie van de reeks artikelen over de Fransche grens- versterkingen voort. Op de vraag, of de ves tingwerken Frankrijk kunnen beschermen te gen iedere aanval antwoordt de verslaggever ontkennend. Hij verklaart, dat het noodza kelijk is het verdedigingssysteem te vervol maken, daar de rechter en linkervleugel in valspoorten vormen, die onvoorwaardelijk gesloten moeten worden. President Lebrun heeft te zijnen huize vertegenwoordigers van de dagbladpers ont vangen, tot wie hij een gloeiend beroep richt te om mede te werken ter verkrijging van eensgezindheid op een nationaal plan. De president werd in een spontane ovatie harte lijk toegejuicht. Naar aanleiding van verschillende bespre kingen van minister-president Sarraut met de ministers deed gisteren het gerucht d; ronde, dat in de regeering ernstige meenings- verschillen zijn ontstaan, die gemakkelijk tot een kabinetscrisis zouden kunnen leiden Hoe wel deze crisisberichten sterk overdreven schijnen te zijn, schijnt het wel vast te staan, dat er verschillende ministers vrij sterk met Het nieuwe tijdperk in Duitsch land. (Dag Overzicht.) Treedt Henderson als voorzitter der ontwapeningsconferentie af? (Buitenland.) De Fransche verdedigingslinie. (Buitenland.) Interessante zitting te Berlijn. (Buitenland.) In Tietjersksteradeel verzette zich een man ernstig tegen zijn arresta tie, zoodat de politie een scho loste en den man gevaarlijk wondde. (Binnenland.) De boottrein van het motorschip Christiaan Huygens zal niet mor gen. maar Donderdag in Amsterdam aankomen. (Binnenland) Kapitaalsvermindering met 50 pet. bij de N.V. Nederlandsche Lino- leumfabriek te Krommenie. (Bin nenland.) Ernstige ontploffing te Rotter dam. (Binnenland) Het zinken van de Spaarnestroom opgehelderd. (Binnenland) De uitspraken inzake de muiterij op de Zeven Provinciën, eerste groep. (Koloniën). Kol. Lindbergh maakt een nood landing. (Luchtvaart) Zie verder eventueel Laatste Be richten. eikaar van meening verschillen over verschil lende aan te brengen bezuinigingen op de begrooting en het uitstel van de kabinetszit ting zou zijn geschied, om de verschillende ministers in de gelegenheid te stellen ver schillende financieele kwesties opnieuw 'e onderzoeken. De „Jour" verklaart daarente gen dat de ware oorzaak van het uitstel moet worden gezocht op het gebied der buitenland sche politiek. De ministers zouden zich vol gens het blad nogmaals uitvoerig willen be zig houden met den door de volksstemming in Duitschland ontstanen toestand, alvorens he denmorgen hun houding in de Kamer vast te stellen. Het blad meent te weten, dat de Fransche regeering vast besloten is, het te genwoordige standpunt van Frankrijk zoo als het in de regeeringsverklaring van Sar raut tot uiting is gekomen, te handhaven. Niettemin schijnen zoowel Sarraut als Paul- Boncour niet ongenegen tot directe onderhan delingen met Duitschland. Ook in de pers nemen de stemmen, die voorstander van directe onderhandelingen zijn, toe. E>e voorzitter van de senaatscommissie voor buitenlandsche zaken Beringer, heeft een artikel gepubliceerd, waarin hij zich uit spreekt tegen directe onderhandelingen. Hij schrijft o.a.Het Duitsche voorstel om onder vier oogen met Frankrijk te spreken is belee- digend voor het Fransche volk, vooral wan neer men weet van welke voorwaarden deze voorstellen vergezeld gingen. Men moet zich afvragen of Duitschland zich misschien ver beeldt, dat Frankrijk zijn verstand heeft ver loren en elk vermogen tot oordeelen mist. Van Fransche zijde danke men voor zulke voorstellen, die daarin bestaan, dat Duitsch land zijn volle vrijheid van handelen wordt gelaten om naar goeddunken te bewapenen, waartegenover Duitschland rust en vrede aan den Rijn belooft, afgezien van het Saargebied. Frankrijk is geen land, dat zijn vrienden en verplichtingen voor een bedriegelijke en laffe veiligheid verraadt. Het wenscht zeker den vrede, echter geen vrede die slechts een val voor een nieuwe inval beteekent. Er zijn onderteekende verdragen gesloten, pacten en wederzijdsche overeenkomsten en Frankrijk zal deze verplichtingen trouw blijven et. geen land uitleveren, dat vertrouwen in Frankrijk heeft gehad. Gandhi dementeert met den meesten druk de berichten volgens welke hij, toen hij het woord voerde in een vergadering van studenten in Nagpoer, rotte eieren naar het hoofd zou hebben geworpen gekregen. Gandhi maakt van deze gelegenheid om de houding van de Engelsche dagbladen te brandmerken, die berichten pubheeeren, welke een opwindingscampagne bevorderen. Tevens ontkent Gandhi. dat hij door Hindoes in quarantaine zou zijn geplaatst

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1