Agwda
Sensationeels wending te Leipzig.
Jooneel
Stad en Omgeving.
LBinnenland
Het Riiksdaübrandproces,
Na wekenlang het stilzwijgen te heb
ben volgehouden, gaat v. d. Lubbe nu
plotseling vragen stelUn en antwoorden
geven als een heel normaal mensch.
HET PROCES DUURT v. d. LUBBE
TE LANG.
Hoor kleine tuinen»
Stedelijk Museum, ingang
Breedstraat, eiken werkdag van 9
tot 12 en van half 2 tot half 4 geopend; Za
terdag van 9 tot 1 uur; Zondags gesloten.
Bioscopen.
Cinema Amerkain, 7.30 uur, boofdnum
mer Paniek in den dierentuin (rom), hoofd
rollen Loretta Young en Gene Raymond.
Toegang boven 14 jaar.
A. B. T., 7.30 uur, hoofdnummer Op het
oorlogspad (wild-westfilm). Toegang boven
14 jaar.
Victoria-theater, 7.30 uur, hoofdnummer
De weg naar het hart (hum.), hoofdrollen
hermann Thimig en Fritz Kampers. Toe
gang elke leeftijd.
Donderdag 23 Ncvember.
8 uur, Oulden Vlies, opvoering van „Om
in het leven te slagen" dooi Ulvadero.
8 uur, Rustende Jager te Bergen, concert
Bergen's mannenkoor met „Schoorl's Ge
mengd Koor" en Boris Lensky als solist.
Vrijdag 24 November.
8 uur, Concordia aan de Laat, spreker de
heer Bouwman voor het Comité van verweer
tegen reactie, fascisme en oorlog.
7.30 uur, „Het wapen van Munster" aan
het Verdronkenoord, spreker A. R. de Jong
over de zielkundige problemen der revolu-
tie.
8 uur, Harmonie, vergadering N. S. B„
spreker ds. van Duyl, over de beginselen van
het nat.-sociJisme.
8 uur, de Rustende Jager te Bergen, Ont
wikkelingsavond, spreker mr. A. Herzberg;
onderwerp Het Joodsche vraagstuk; anti-se-
mitisme, oorzaak en wezen.
Zondag 26 November.
Uitvoering Turniust te Oterleek.
Uitvoering Chr. de Wet bij Van Truijen te
Groqtschermer.
Dinsdag 28 November.
Uitvoering Turniust te Oterleek.
Hedenmorgen te 10 minuten over half tien
werd het Rijksdagbrandproces door dr. Biin-
ger voor het eerst sedert eenige weken weer
te Leipzig geopend.
Alvorens met het politieke gedeelte van
het proces zal worden begonnen, zullen nog
eenige te Berlijn behandelde punten door
getuigenverklaringen zoo mogelijk nader op
gehelderd worden.
De belangstelling is minder groot dan
tijdens het eerste procesgedeelte te Leipzig
De pers is slechts in geringe getale aan
wezig en ook de publieke tribune is niet ge
heel vol. Van der Lubbe kijkt vrij om zich
heen.
Eerste getuige is de liftbediende van het
Riiksdaegebouw Guenther Duesterhoeft, die
mededeelingen doet over het brengen van (k-
garderobe van Torgler naar de Communisti
sche Fractiekamer, een verklaring die met
gesteld: Wit hebben nu drie maanden proces
tuige heeft tegen acht uur Torgler's garde
robe bovengebracht.
Getuige Barz uit Berlijn, die van 1930 tot
November 1932 lid van de Roode Hulp is
geweest wordt gehoord om mededeeling te
doen over de bespreking, die volgens getuige
Gro'he in Barz wonin<* in het begin van
April zou zijn gehouden.
Getuige verklaart Grothe te kennen, doch
Sinter niet.
Pres.: Wat hebt u te zeggen over die be-
spereking in uw woni ng."
Get.:„Dat klopt niet. In den genoemden
tijd ben ik altijd thuis geweest, en in mijn
aanwezigheid is een dergelijke bespreking
nooit gehouden De bijeenkomst zou slechts
in mijn woning gehouden kunnen zijn, als ik
er niet was geweest.
De presidest stelt verschillende vragen om
trent de tegenstelling tusschen de verkla
ringen van Barz en Grothe.
v. d Lubbe stelt een vraag.
Dan wordt groot opzien gebaard door het
feit, dat van der Lubbe een vraag stelt, die
weliswaar niet belangrijk is, ook niet ïti
direct verband staat met het verhoor van
Barz, maar de eerste zelfstandige vraag en
van inzicht getuigende opmerking is die van
der Lubbe tijdens het proves-verloop heeft
gesteld: Wij hebben nu drie maanden u roe es
gehad, eerste te Leipzig, toen te Berlijn en
nu voor de derde maal weer te Leipzig. Ik
zou willen weten, wanneer het vonnis uitge
soro' en wordt en wanneer het voltrokken
wordt. Ik heb den Rijksdag in brand gesto
ken en wat daar na gebeurd is, is toch heel
wat anders Ik wilde vragen wanneer het
vonnis zal komen.
President: Dat kan ik nu nog niet zeggen.
Dr. Seuffert: Deze kwesties worden alle
maal behandeld, omdat misschien medeplich
figen bii de zaak betrokken zijn.
Dr. Werner: Misschien kan men hem eens
viagen, hoe het met zijn medeplichtigen
staat.
Persident: Het ligt aan u of u eens wat
meer wilt vertellen, wie de medeplichtigen
zijn. De duur van het proces hangt ook van
'j af.
Dimitrof tot v. d. Lubbe.
Dimitrof richt zich tot van der Lubbe en
tracht hem over te halen nu eindelijk eens
alles op te biechten. Dimitrof moet zwijgen,
ei' yan,der Lubbe verklaart: Het is toch dui
delijk, ik heb al te kennen gegeven, dat ik
den rijksdag heb aangestoken Ik heb dat
alleen gedaan, dit is een proces en er moei
eens een vonnis komen. Het duurt al 8
maanden. Ik ga daar niet mee accoord
Pres. tot den tolk: Zeg hem dat ook nog
anderen ervan beschuldigd worden samen
met hem de daad te hebben verricht en dat
eerst alles opgehelderd moet worden, voor
wii tot een oordeel kunnen komen.
Dr. Seuffert: Je hebt tot nog toe gezegd,
dat niemand je geholpen heeft.
Van der Lubbe: Ja, dat is ook zoo, maar
de ontwikkeling van het proces is te om
slachtig.
Pres.: Maar dat ligt ook aan u.
Van der Lubbe: Hier zijn ook andere be
klaagden en die bevestigen toch zelfstandig
dat zij niets met het proces te maken hebben,
den rijksdag niet hebben aangestoken en er
ook niet in zijn geweest.
Pres.: Daarvan moet juist het bewijs ge
leverd worden, dat kan niet van het proces
gescheiden worden.
Van der Lubbe: Door de ontwikkeling ge
durende de 8 maanden, dat ik in arrest ben,
is toch duidelijk getoond, waar ik mij heb
bevonden en waar ik geweest ben.
Dr. Werner: Ik verzoek hem nogmaals
nadrukkelijk te vragen of hij helpers heeft
gehad of de daad alleen heeft uitgevoerd
Zij hebben er niets mee te
maken.
Dimitrof en de anderen zij in het proces
betrokken, doch hebben er niets mee te ma
ken. Ik wil in elk geval een vonnis hebben
Twintig jaren gevangenisstraf of de dood,
maar ik wil, dat er iets gebeurt. Ik wil ook ge
wone kleeren hebben. Hij zegt verder: Ik moet
er ten sterkste tegen orotesteeren, dat men na
een 'os oordeel van beambten in ketenen
wordt geslagen en dat men ook het pro
ces volgens dezelfde beoordeelingen voer'
Ik ga daar niet mee accoord. ik wil in de ge
vangenis Men kan toch ook den anderen be-
klaaoden Dim'trof en Torgler vragen of zij
schuldig zijn of niet, dan kunnen zij ant
woorden.
Dr. Bünger: Eerst hebt u zich erop beroe-
Een, dat de andere beklaagden gezegd heb-
en. dat zij het niet hebben gedaan, doch u
weet toch zelf, dat er niets bewezen is, als de
anderen zeggen, dat zij niets gedaan heb
ben.
Van der Lubbe: Nog nooit heeft men den
anderen beklaagden de vraag gesteld of zij
den rijksdag in brand hebben gestoken of
niet.
Het kan immers niet in 10 mi
nuten in brand zijn gestoken.
De president onderdrukt den ietwat ver
ward geworden woordenstroom van van der
Li'-^e en merkt oo: Maar de hoofdzaak is en
blijft, dat men n'et kan aannemen, dat u
den rijksdag in 10 minuten alleen in brand
hebt gestoken.
Van der Lubbe: Als het daarom was ge
gaan, dan was alles al klaar geweest.
Pres.: Ja zeker, maar als u niet duidelijk
zegt, wie de groote zaal in brand heeft ge
stoken, dan nmet het proces tot het einde toe
worden gevoerd, zooals tot nog toe. Boven
den is h*t grot«»e gedeelte van het proces al
achter den rug.
Dr Teichert: Welke middelen heeft van
der Li'bbe gebruikt, om de zaal in brand te
steken.
Van dei Lubbe: Dat heb ik in de protocol
len duidelijk pr-n«akt; met miin overjas.
Een persoonlijke opvatting.
Pres.: Volgens verklaiingen is het onmo
gelijk, dat u met stukken goed de groote zaal
in brand hebt gestoken.
Van der Lubbe: Dat is slechts de persoon
lijke onvatt ng der deskundigen. De groote
zaal meet juist heel gemakkelijk brandbaar
zijn geweest. De vraag, vanwaar ik gekomen
ben en hoe het tevoren was. is niet duidelijk
cesteld Over die vraac is nog niet gespro
ken. Ook over het stichten van den brand
niet.
Van der Lubbe zegt verder, dat men hem
in bijzonderheden had kunnen vragen, waar
hij geweest was.
President: Dat kunt u ons nu toch mee-
deêlen.
Van der Lubbe: Men komt er echter wei
nig verder mee, als ik vertel hoe het gegaan
is, dat is toch bij zooveel onderzoekingen al
vastgesteld. Het andere waar het om gaat of
ik goed gegeten of drie of vier passen heb ge
daan, daarmee kan ik niet accoord gaan. Ik
ben het er niet mee eens, dat men allerlei van
mijn persoonlijke zaken in het proces heeft
gebracht.
Wie heeft je geholpen
v. d. Lubbe?
President: Zeker, dat is niet zoozeer van
belang, de zaak zelf is heel eenvoudig. U
hebt de daad bekend en daarmee is in ver
band met het onderzoek dit punt duidelijk
Maar daarnaast blijft het feit, dat andere
personen beschuldigd worden en dat nu on
derzocht moet worden of zij schuldig zijn
Daartoe kunt u het meest bijdragen om te
vertellen met wie u samengewerkt hebt.
Al honderdmaal verteld.
Dimitrof: Van der Lubbe heeft al honderd
maal verklaard, dat hij het alleen heeft ge
daan en geen medeplichtigen heeft gehad, nu
zegt hij het weer.
Van der Lubbe interrumpeert glimlachend:
Honderdmaal? Maar nu moet u zich vergis
sen, ik doe het nu voor de eerste maal.
Dimitrof Naar mijn meening is het onmo
gelijk, dat een enkel persoon deze gecompli-
ceerden rijksdagbrand
Van der Lubbe: Hij is niet gecompliceerd,
de brand. Hij is zeer eenvoudig te verklaren.
Wat er om heen gebeurt is is heel iets an
ders. De brand zelf is echter zeer eenvoudig.
De schuldvraag is een andere vraag, daar
mee ben ik het niet eens.
President: Wat is er dan allemaal om
heen?
Van der Lubbe: Het stichten van den
brand noem ik de daad als zoodanig. De
schuldvraag is wat er omheen ligt.
President: Waarom hebt u dan de brand
aangestoken.
Persoonlijke motieven.
Van der Lubbe: Waarom heb ik gezegd,
fk heb het eenvoudig uit persoonlijke motie
ven gedaan.
President: U hebt bij het bureau van
maatschappelijken steun te Neuköln toch
zelf gezegd, dat de arbeiders zich moesten
bevrijden, dat zij wakker geschud moesten
worden. Is dat niet juist?
Van der Lubbe: Toen heb ik juist de kracht
gehad om „ja" te zeggen en thans kan ik
weer „ja" zeggen.
President: Volgens dit moet u dan toch de
bedoeling hebben gehad door de brandstich
ting de arbeiders wakker te schudden. Dat
hebt u vroeger zelf gezegd, en ook getuigen
hebben dat zoo bevestigd.
Van der Lubbe: Zoo scherp heb ik dat niet
gezegd.
Dimitrof: Naar mijn opvatting is van der
Lubbe bewust of onbewust met vijanden van
de Duitsche arbeidersklasse en van de com
munistische partij in aanraking gekomen en
heeft samen met hen de brandstichting in
den rijksdag uitgevoerd. Misschien kent hij
niet eens de lieden, die de plenaire zaal in
brand hebben gestoken.
Dr. Werner protesteert tegen deze uitla
ting.
Ik houd 't niet meer uit in de
gevangenis.
De Nederlandsche tolk vestigt de aandacht
erop, dat tijdens Dimitrof's verklaring van
der Lubbe heeft geïnterrumpeerd met „neen".
Men vraagt van der Lubbe wat hij daar
mee bedoeld heeft. Hij verklaart: Ik kan nog
slechts toegeven, dat ik den brand alléén
heb aangestoken, maar met deze ontwikke
ling van het proces kan ik niet accoord gaan
Dat is een verraad aan menschen, aan de po
litie, aan de communistische en aan de nat.-
socialistische partij. Ik eisch, dat hier mijn
vonnis wordt uitgesproken met gevangenis
straf of met den doodstraf; dat moet ik al
leen uitmaken. Den strijd in de gevangenis
kan ik echter niet langer uithouden.
Van der Lubbe's verdediger, dr. Seufert,
lichtte toe, dat hij de Hollandsche uiteenzet
ting van van der Lubbe ten aanzien van het
verraad aldus heeft begrepen: Er zijn val-
sche beschuldigingen gedaan aan net adres
van beide partijen.
De president lascht een pauze van een half
uur in.
O.... BEDOEL JE DATI
De honderdvijjtigste voorstelling.
In Theater Carré te Amsterdam ging Dins
dagavond de honderdvijftigste voorstelling
van de revue „Obedoel je dat 1" Het
succes was even groot als bij vroegere voor
stellingen in Amsterdam en elders, in het bij
zonder voor Lou Bandy en Wiesje Bouw
meester.
Vóór de pauze werden allen medespelen
den bloemen aangeboden, en hield Lou Ban
dy een toespraak tot den directeur van Carré,
den heer Alex Wunnink.
In zijn antwoord deelde de heer Wunnink
mede, dat in de vijf weken, dat deze revue in
Amsterdam is gegaan, er reeds zeventigdui
zend bezoekers zijn geweest.
GESLAAGD.
Mej. Gr. de Vries alhier slaagde gister in
het Academisch ziekenhuis te Utrecht voor
het verpleegstersdiploma.
INSCHRIJVING POLITIEKLEEDING
ALKMAAR VOOR 1934.
Aan de inschrijving voor de levering der
politiekleeding 1934 namen de volgende fir
ma's deelfirma C. van Hal en Zn. te Breda
tunieken 31.50, pantalons 16; firma Jos
van de Wouw en Zn. te Tilburg, als voren:
34 en 18; firma A. Grande te Den Hel
der, als voren: 36 en 18; N.V. voorheen
W. A. Hassing te Amersfoort, als voren:
36.50 en 18. De levering is gegund aan
de firma van Hal en Zoon te Breda.
PLAATJES-DIEF GEVAT.
Gistermiddag is door de politie een 20-
jarig manspersoon aangehouden, verdacht
van poging tot verduistering van een rijwiel-
belastingmerk. Het door hem bereden rijwiel
met belastingplaatje was te IJmuiden ge
huurd. Hij is aan het bureau van politie in
arrest gesteld. Tevens bleek hij nog gesigna
leerd te staan in het Algemeen Politieblad
tot het ondergaan van 15 dagen hechtenis en
is daartoe naar het Huis van Bewaring te
Utrecht overgebracht.
VAN WIE(N) IS DAT OLIEVAT?
Bij den brugwachter van de Vlotbrug is
een olievat terug te krijgen, dat door hem op
9 Nov. j.1. in het Kanaal drijvende is aange
troffen.
BRAND IN BEVERWIJK.
'Hedennacht om 1 uur is in de Bree-
straat perceel 29 de Amsterdamsche
lederhandel door onbekende oorzaak
geheel uitgebrand. De naastgelegen per
ceel en, het bureau van de Kennemer
Courant en de bloemenwinkel van den
heei Bleeker, kregen niet ernstige wa
terschade.
Alles was verzekerd. Het perceel, dat
verbrand. °°k 5 jaar geleden
SCHAPEN GESTOLEN.
Eenige dagen geleden werd te Oterleek een
schaap uit de weide ontvreemd. Het is de
politie mogen gelukken de daders aan te
houden. Het bleken te zijn een drietal inge
zetenen uit Enk-huizen. De heeren verrichtten
hunne operaties per luxe auto. waarin de
dieren werden vervoerd. Bij het verhoor
bleek, dat ze reeds op verschillende plaatsen
m Westfriesland schapen hadoen gestolen.
Alle drie hebben een volledige bekentenis af
gelegd. Zelfs vertelden ze, dat ze te Oterleek
een tweetal schapen hadden meegepikt. De
eigenaar van het tweede dier is momenteel
nog niet bekend.
Het drietal is te Medeinblik in arrest ge
steld, in afwachting van hun opsluiting in het
huis van bewaring.
Door mededeelingen van een burger uit
Enkhuizen is er licht in deze zaak gekomen.
OPENBARE LEESZAAL EN BOEKERIJ
ALKMAAR.
Uitleening uitsluitend aan leden,
minimum contributie 2 per jaar.
Nieuwe aanwinsten.
Oorspronkelijk Nederlandsche romans.
B 77 da BoudierBakker, Ina. Dans.
D 65.5h Doolaad, A. den. De herberg met
het hoefijzer.
O 27.3 Onslee, en N. Slob. Het is ver
boden.
R 18.8 Ranucei— Beekman, Bets. Tiendui
zend kaarsen.
S 13h Salomons, Annie. Het huis in de
hitte; drie jaar Deli.
S 96f Stuwe, Eline van. Het flatgebouw
van de gelukkige bewoners.
S 99.7e Szêkely—Lulofs, M. H. Emigran
ten.
In 't Nederlandsch vertaalde romans.
D 24.5bo Deeping, W. De brug van ver
langen.
O 13.5mo Oalsworthy, J. Een moderne
comedie.
Johansson, Nanny. Eén die niet
welkom was.
Kazantzaki, N. Toda-Raba.
Kipling, R. Uw dienaar de hond.
S 59.5h Shaw, B. Een huwelijk, (g.)
Nederlandsche letterkunde; gedichten.
810 R 64 Roland Holst, Henriëtte. Her
man Gorter.
811 B 77 Boudier—Bakker, Ina. Saraï.
811 D88 DuinkerkenA. van. Bloemlezing
uit de Katholieke peëzie.
Dl. 2. Dichters der contra
reformatie.
811 L 35o Leeuw, A. van der. Opvluchten
811 W 32 Weebis, J. ps. van J. W.
Wicherink. Polderland.
Engelsche romans.
823 R 23 Rea, Lorna. First night.
823 D 24d Deeping, W. Doomsday. (G.)
823 M 66 Millay, Rathleen. Against the
wall.
Duitsche letterkunde; romans.
830 M 28 Martens, K. Die Deutsche Li-
teratur unserer Zeit; (c. 1930)
Geïll.
833 F 45.lv Frank, L. Von drei Millionen
drei.
833 P 23 Paul, Die wunderbare Ge-
sellschaft in der Neujahrsnacht.
833 S 40fs Schnitzler, A. Frau Beate
und ihr Sohn.
g geschenk.
J 37
K 24.7
K 42.3
BOTSING AAN HET CENTRAAL
STATION TE UTRECHT.
Vanmorgen heeft op het derde perron van
het Centraal Station te Utrecht een ongeluk
plaats gehad. De uit Den Haag binnenko
mende trein stootte met vrij groote snelheid
op een uit zeven wagens bestaanden stil-
staanden trein. Deze wagens moesten wor
den schoongemaakt en dus zaten er geen rei
zigers in. Vijf wagens werden in elkaar ge
schoven en grt-otendeels vernie'd. De oor
zaak moet gezocht worden in het feit, dat het
personeel van den locomotief van d n bin
nenkomenden trein de roode vlag, welke was
opgesteld, tengevolge van een bocht in het
perron niet tijdig had gezien. Persoonlijke
ongevallen hadden niet plaats. De materieele
schade is echter zeer aanzienlijk en het trein
verkeer ondervond vertraging.
MOTORBOOTJE GEZONKEN.
Onverklaarbaar geval.
Naar uit Schellingwoude wordt gemeld, is
in den afgeloopen nacht het motorbootje van
den heer Biender dat door de „Stad Zwolle"
van den beurtschipper Havers naar Zwolle
werd gesleept, op onverklaarbare wijze ge
zonken. Het motorbootje was bestemd voor
een veerdienst in de buurt van Kampen.
'S-GRAVENHAGES OUDSTE
INWOONSTER.
Hedenmorgen begraven
Hedenochtend is op de algemeene be
graafplaats te den Haag in alle stilte en
eenvoud het stoffelijk overschot ter
aarde besteld van de weduwe Th. Stie-
nessen van der Pol, die als oudste
inwoonster van den Haag den leeftijd
van 102 jaren had bereikt.
JEUGDIGE INBREKERS.
De politie heeft dezer dagen op heeter-
daad betrapt twee jongens van 15 en 16
jaar oud, dié hebben ingebroken in een
bakkerij. Bij het verhoor kwam aan het
licht dat deze knapen in samenwerking
met nog twee boefjes een heele serie
kleine inbraken in een half jaar hebben
gepleegd. Voornamelijk hebben zij inge
broken in scholen, waar zij zich van
kleine bedragen hebben meester ge
maakt. Drie van de jeugdige dieven
gaan naar het huis van bewaring.
NIEUWE LOONSVERLAGING BIJ
DE SPOORWEGEN.
Op de gisteren gehouden vergadering
van den personeelsraad der Nederland
sche Spoorwegen kwam aan de orde een
schrijven van de directie, waarin werd
naar waarnemingen verricht in den morgen
van 24 November.
Medegedeeld door het Kon. Nederl. Met
Instituut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 766.0 mM. te
Seydisfjord.
Laagste barometerstand 752,1 mM. te
Stensele.
Verwachting, geldig tot den avond van 24
November:
Zwakke tot matigen aanvankelijk Noord
westelijke, later waarschijnlijk veranderlijke
wind; nevelig tot zwaar bewolkt; waarschijn-
lijk eenige neerslag; weinig verandering jn
temperatuur.
Weeroverzicht.
De barometer bleef in Scandinavië en
Duitschland verder dalen, zoodat thans de
depressie in het Noordoosten haar invloed
van Lapland naar Finland tot Midden.
Duitschland uitstrekt. Aan ue Noorsche kust
bracht deze lage-druk-toestand nog al waf
regen (Nördöyan 10 mM.), terwijl het hel.
dere weer in Duitschland plaats maakte
voor nevelachtig, somber weer. In Polen en
de Randstaten wordt nog vorst van eenige
beteekenis aangetroffen, plaatselijk in Zwe
den vroor het nog sterk. In ons land, Frank
rijk en Duitschland is de temperatuur geste
gen. De depressie in het Westen, bij den oce
aan, toont zich nog betrekkelijk weinig ac
tief. Een slappe rug van hoogen druk ver-
bindt Oost-IJsland, via de Britsche eilanden
met den Azoren-hooge-druk. Belangrijke ver'
betering mag in den weerstoestand te onzent
nog niet worden verwacht, hoewel het wel
waarschijnlijk is. dat de nevel iets minder
dicht en de bewolking minder zwaar zal wor
den.
medegedeeld, dat naar het gevoelen der
regeering verdere loonsverlaging onver
mijdelijk is. In verband hiermede
wenscht de directie de geldigheid van
het reglement van dienstvoorwaarden
met twee n.aanden, dus tot 1 Maart
1934, te verlengen, teneinde tijd tot voor
bereiding der loonsverlaging te vinden.
In een gemotiveerden brief heeft de per-
soneelraad zijn ernstige bezwaren tegen
de voornemens tot verlaging der loonen
aan de directie ter kennis gebracht en
om een onderhoud verzocht.
VACANTIE OOK VOOR RIJKS
PERSONEEL OP ARBEIDSCONTRACT.
De centrale van vereenigingen van
personeel in 's rijksdienst heeft in ant
woord op haar request van 11 Juli j.1.
van den voorzitter van den ministerraad
bericht ontvangen, dat deze Raad beslo
ten heeft dat het personeel op arbeids
contract voorzoover dit wordt bezoldigd
volgens 't z.g.n. arbeidsovereenkomsten-
besluit, dezelfde aanspraken heeft op
vacantieverlof als het personeel in vas
ten dienst met hetzelfde salaris. Deze
beslissing komt hierop neer dat bedoel
de arbeidscontractanten een minimum
verlof van 12 dienstdagen per jaar in
plaats van 8 zullen genieten.
Nu de winter in aantocht is.
Op de meeste plaatsen heeft de vorst
een einde gamtakt aan den bloei van
Dahlia en andere voor vorst gevoelige
planten. De Dahlia's worden nu gerooid
waarbij we de stengels op een hand
breedte boven den grond afsnijden Aan
de stengelstompen wordt het etiquet
bevestigd Voordat we de knollen opber
gen trachten we ze eerst goed droog te
krijgen Het beste drogen ze onder afdak
waar de wind onder door kan waaien.
Zorg echter dat ze 's nachts niet kunnen
bevriezen. We kunnen de knollen over
winteren op elke vorstvrije, niet te war
me of te droge plaats. Wie veel knol
len heeft kan ze zeer goed opkuilen Op
droge gronden kan men in den grond, en
op vochtige gronden op d m grond wer
ken. In geen geval mogen de knollen in
het grondwater liggen. Op den bodem
langs de zijkanten en over de knollen
loggen we een dun laagje stroo of riet.
Het geheel wordt afgedekt met een laag
aarde, ter dikte van ongeveer 40 c.M Bij
zeer strenge vorst mogen we niel ver
geten deze aardlaag nog te verdikken of
een laag ruigte, b v. blad, stroo, lange
mest of iets anders aan te brengen.
We rooien nu ook de knollen van Can-
na indica, Knolbegonia's, Tigrida, Ra"
nonkels ea Al deze soorten leggen we
op een vorstvrije plaats te drogen. Na
dat ze voldoende gedroogd zijn en do
aarde en fijne wortels er gemakkelijk
afgaan, bewaren we ze het best in droog
zand of droge turfmolm. Deze wijze van
bewaren voorkomt te sterk indrogen-
Wie thans nog pot- en kuipplanten bui
ten heeft staan, die niet tegen streng®
vorst bestand zijn, moet niet langer
wachten, maar deze opbergen. Dracena^
kuip Hortensia, Fuchsia in pot en oo
Geraniums in pot verdragen wei
lichte nachtvorst maar moeten na zoo
waarschuwing ook worden beveilig
Niet winterharde vaste planten
in deze maand worden gedekt. Van
pasgras of Gynerium argentum binde
we de bladeren samen, waarna we de
voet dekken met een laag turfmolm
dikte van 30—40 c M. Over Mon-bretm-
volle gronds-Fuchsia, Bocconia cor
Kniphofia of vuurpijlen, Anemone j
ponica, Rommeya Coulteri of Gal
boompapaver brengen we eveneen» 4
