DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Wasscherij S. KROM N.V. A. DAM Co. Rondom het v. d. Lubbe-proces. FIAT AUTOMOBIELEN IN VERHUUR. No. 291 Zaterdag 9 December 1933 135e Jaargang Hit hei fxulemettt Tel. 1523 (3 lijnen). Onze mod< me z er hygiënische inrichting is van groot belang voor het behande'en van uw goederen. QaoelijAsch Overzicht Eenige merkwaardige grepen uit het Duitsche proces, dat nu al meer dan 50 dagen geduurd heeft aan het ver- hooren van getuigen. Het Duitsche Communisme. Wat vandaag de aandacht trekt SCHARLOO hoek Snaarmanslaan TEL. 490 - ALKMAAR, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, nagegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franc door bet gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9, pos4*!ro 37060. Telef. 3, redactie 33. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. AutMA. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Den Haag, 8 December 1933. Waterstaatsbegrooting. Toen de Tweede Kamer van nacht tegen half twee huiswaarts ging, was de Waterstaatsbegrooting afgehandeld en aangenomen zonder stemming. Ware er stemming gevraagd, dan had de aanne ming hedenmiddag moeten geschieden, want het quotum was er op geen stuk ken na aanwezig. Maar dat is vast ge bruik bij avondvergaderingen. Het meest is er gesproken over perso neelszaken, als gewoonlijk, in het bij zonder wat het personeel van spoorwe gen en tram betreft. De eerste spreker, de heer Van Braambeek (s. d. a. p.) kwam er tegen op, dat er tegelijk met inkrimping van personeel ook tot loons verlaging was besloten. Tevens klaagde hij over de toestanden bij de Rotterdamsche Tramwegmaat schappij, waar men zelfs het pensioen fonds wil opheffen. Hij vond medestan ders ten dezen in de heeren J. ter Laan (s. d. a. p.) en Amelink (a. r.). Ook over den Zondagsdienst hebben we weder, evenals elk jaar klachten ver nomen, ditmaal van de heeren Bakker (c. h.), Van Dis (st. ger.) en Van Dobben de Bruyn (a. r.). De heer De Visser (comm.) vond het materieel, in het bij zonder de 3de klasse, niet in orde. De heer Vervoorn (plattel.) kwam tegen de opheffing van zoovele kleine stations in verzet. De minister van Waterstaat, de heer Kalff, heeft in zijn antwoord uiteenge zet, dat rationaliseering en loonsverla ging in deze dagen onvermijdelijk is. Maar van pauperisme te spreken als den toestand waarin de spoorwegarbei ders zouden verkeeren, is onjuist: de laagst bezoldigde spoorwegbeambte in de goedkoopste plaats maakt altijd nog 24 per week. Wat de Zondagtreinen betreft, de gewone dienstregeling wordt door de Regeering goedgekeurd, doch de spoorwegdirécties hebben vrijheid met het oog op bijzondere belangen meer treinen te doen loopen. Op de klacht van den heer De Visser antwoordde hij, dat wie altijd 1ste klasse rijdt, gelijk een Kamerlid doet, natuurlijk niet al te best over de 3de klasse is te spreken. De op heffing van kleine stations geschiedt werkelijk niet met genoegen, doch is on vermijdelijk. Wat betreft de Rotterdamsche Tram wegmaatschappij, de toestand bij die onderneming is precair. Het pensioen fonds is geboren uit gemeen overleg tusschen directie en personeel. Men heeft goedgevonden, dat wat gestort is in het bedrijf zal blijven. Wie het door ■hem gestorte bedrag wenschte terug te ontvangen, heeft het echter kunnen krij gen. Maar tot opheffing van het fonds is besloten omdat men wilde voorkomen, dat te eeniger tijd geen pensioen zou kunnen worden uitgekeerd. De minister beloofde echter de opmerkingen nader te zullen onderzoeken. Aan de onbe waakte overwegen, waarover ook ge klaagd was, wenschte de minister niets te veranderen. Het zou ongeveer ander half millioen kosten om er waarschu- wingssignalen te plaatsen. Maar de on gelukken zijn nagenoeg altijd aan de chauffeurs te wijten en het aantal onge vallen is slechts een klein percentage van alle ongelukken op den openbaren weg. Aan een spoorweg over den afsluitdijk denkt de minister voorloopig nog niet. Bij de afdeeling Scheepvaart heeft de minister naar aanleiding van opmerkin gen van mevr. BakkerNort (v. d.) me degedeeld, dat het ontwerp betreffende zeevaartdiploma's zijn departement heeft verlaten en thans bij dat van On derwijs in behandeling is. Bij de afdeeling Staatsmijnen hebben de heeren Hermans (r. k.) en Drop (s. d. a. p.), later ook de heeren Bogaerts (r. k.) en Louwes (lib.) adviezen gegeven omtrent de exploitatie, welke de minis ter beloofde nader te zullen overwegen. Nadat de begrooting van het havenbe drijf te IJmuiden zonder debat was goedgekeurd, was hoofdstuk IX afge handeld en kon men voldaan huiswaarts keeren. Verhooging tabaksaccijns. Begrooting Soc. Zaken: werke- loozenzorg. Bij wijze van afwisseling heeft heden de Tweede Kamer de middagvergade ring ingezet met de behandeling van het ontwerp tot tijdelijke verhooging van den tabaksaccijns (tot 1 Januari 1939). Na de schriftelijke voorbereiding was de accijns verhoogd tot 12 percent voor si garen met zoogenaamden dichtgewerk- ten kop {handwerk), wegende per 1000 stuks 3% K.G. of hooger, voor de overi ge sigaren en de zoogenaamde cigarillos 17Vt percent, voor tabak en snuif 22% percent en voor sigaretten 50 percent. D't moet te zamen ongeveer 10 millioen in 's lands schatkist brengen. Een bedrijfsvergunning zal wijders enkel verleend worden aan hen die rookartikelen in een winkel verkoopen, terwijl zij die reeds een vergunning heb ben, deze mogen behouden, terwijl de verkoop beneden banderolleprijs verbo den zal worden. De heer Van de Putt (r. k.) was de eerste spreker. Hij bracht hulde aan den minister voor de wijzigingen welke hij na overleg met de commissie van voorbereiding in zijn oorspronkelijk ont werp had gebracht. Hij vreesde even wel, dat bet cadeaustelsel hiermede niet afdoende zou bestreden worden. Intus- schen was hij bereid het ontwerp krach tig te steunen. De heer Boon (lib.) achtte het ontwerp wel aannemelijk. Hij vreesde evenwel een belangrijke teruggang in den ver koop der sigaretten. De heer Westerman (nat. herst.) vrees de achteruitgang in den verkoop van alle rookartikelen; hij bepleitte dan ook een verlaging van den accijns op de si garetten. Hij vreesde bovendien, dat de kleine fabrikanten ten onder zullen gaan en de groote dus een monopolie zullen krijgen. De heer Van den Tempel (s. d. a. p.) vond ook den accijns op de sigaretten te hoog en meende, dat niet meer dan 40 percent mocht worden geheven. Ook deed hij een goed woord voor de marktkooplieden wat betreft de bedrijfs vergunningen. De heer Kortenhorst (r. k.) achtte ook den accijns te hoog. De verkoop zal er door achteruitgaan en de belastingop brengst zal beneden de raming blijven. Hij pleitte voor een vast invoerrecht op sigaretten van 6 p. duizend, nu Neder land zoowat de grootste importeur van sigaretten is. De heer Zandt (st. ger.) achtte het voorstel in strijd met de werkverrui ming, terwijl de opbrengst beneden de raming zal blijven. De heer Wijnkoop (comm.) vond in dit „kapitalistische" voorstel weer niets goeds en hij achtte het ergerlijk, dat den proletariër zijn eenig genotmiddel weer duurder zal worden gemaakt. Zijn f. ictie zal dus tegenstemmen. De heer Snoeck Henkemans (c. h.) had wel eenige bezwaren, had in het bijzon der liever gezien, dat de hierboven ge noemde grens van 3% K.G. werd ver laagd tot 3 K.G., waardoor het handwerk beter beschermd zou worden. De minister van Financiën, de heer mr. Oud, vond zelf de belasting theore tisch niet mooi, maar de omstandighe den hebben hem tot de indiening ge bracht. Hij achtte het beter dan b.v. een verhooging met 1 percent van de Omzet belasting, door den heer Kortenhorst in overweging gegeven. Met zijn voorstel heeft hij het in de eerste plaats gemunt op de sigaret, waarvan het verbruik in de laatste jaren ontzettend is toegeno men. Maar hij moest daarnaast ook de sigaar en de rooktabak belasten alsmede den sigarillo. Wanneer de sigaretten- import sterk toeneemt, is deze altijd nog door contingenteering in te perken. Met het verbieden van den verkoop beneden den banderolleprijs en bestrijding van het cadeaustelsel meende hij den reëelen handelaar een dienst te bewijzen. De voorgestelde regeling van de bedrijfsver- gunninen bedoelt orde te brengen in den bestaanden chaos. De minister zou wel uit de hand gemaakte sigaren lager wil len belasten, doch practisch is dit on doenlijk. Bij de hierop gevolgde behandeling der artikelen trok de heer Boon (lib) een amendement in om den accijns op sigai etten op 45 percent te bepalen, toen de minister er ernstig bezwaar tegen had gemaakt. Ook de heer Kortenhorst (r. k.) nam een door hem ingediend amendement terug om de vrije lucft- ruimte in een werklokaal in plaats van op ten minste 40 kub. meter op 80 te be palen, nadat de minister er op had ge wezen, dat dit niet zoo klakkeloos in de w et kan worden bepaald. Zonder hoofdelijke stemming is hierop de verhooging van den tabaksaccijns goedgekeurd, met aanteekening, dat de beide aanwezige communisten als tegen stemmers wilden beschouwd zijn. Hierop is voortgegaan met de behan deling van de afdeeling Werkverschaf fing van de begrooting van Sociale Za ken. Niet minder dan 14 sprekers heb ben zich over dit onderwerp laten hoo ren en toen de Kamer omstreeks 7 uur uiteenging, was de betrokken minister, de heer Slotemaker de Bruine nog niet aan het woord geweest. Hij zal nu Dins dag de sprekers beantwoorden. Wij zullen niet trachten de redevoe ringen van die 14 sprekers ook maar kort te resumeeren. Het was in het al- gemeen de klacht; dat er niet genoeg door de Regeering wordt gedaan. De heeren Louwes (lib.), Weitkamp (c. h.) en vele anderen drongen er op aan meer productief werk te doen verrichten, de heer Drop (s. d. a. p.) vroeg steun voor de visschers te Woudrichem, de heer De Visser (comm.) klaagde weer over wan verhoudingen bij de werkverschaffingen enz. De heer Van Houten (chr. dem.) was wel het heftigst in zijn uitlatingen. Hij ergerde zich er zelfs over, dat een minister had verklaard niet over de mil- lioenen te kunnen beschikken noodig om zijn wenschen te vervullen. Hif schetste in levendige bewoordingen de ellende op het platteland en niet in de laatste plaats in Twente geleden. Hij vroeg aan de werkende huisvrouw den eersten rijksdaalder van haar verdienste niet van den steun aan haar man af te t ekken, .wilde een uitkeering in eens aan de werkloozen voor dekking en kleeding en een minimum weekloon van 8 per week. De heer Drees (s. d. a. p.) heeft een motie ingediend, waarbij in verband met de geruchten betreffende een verlaging van de uitkeering de wensch wordt uit gesproken, dat de gemeenten nooit tot verlaging van den steun zullen over gaan. Verbetering. De korting op de Indische Pensioenen is niet, gelijk we schreven, goedgekeurd met 55 tegen 33 stemmen, maar met 56 tegen 33. (Bijzondere Correspondentie.) Marinus van der Lubbe, onze op zoo treu rige wijze beroemd geworden landgenoot, heeft in het zooeven afgesloten derde ge deelte van dit geweldige proces een veran derde houding getoond. Hij heeft al dadelijk, toen hij naar Leipzig teruggekeerd was en opnieuw de plechtige hooge zaal met de be schilderde ruiten voor zich zag, den toe schouwers een soort sensatie bezorgd, door... te spreken. Een sprekende v. d. Lubbe was den Duitschers nog niet bekend geweest Zij hadden stee,ds den nogal zieligen en zeer zie- kelijken jongen vreemdeling meegemaakt, die zittend het hoofd vaak zoo diep liet zinken, dat de kin bijna op de knieën rusten kon en die staande en gaande een menschelijk wrak leek, de armen naar voren bengelend, de pol sen zoo tegen elkaar gedrukt, alsof ze nog door de boeien van de eerste zeven maanden voorarrest verbonden waren, de verwilderde haardos op het steeds gebogen bleeke hoofd met de opgezette wangzakken naar voren wijzend, de gang voorzichtig als van een blinde, de diepweggezonken kleine, bijna lichtlooze oogen naar binnen ziende, de ge- heele gestalte van een zoo jammerlijke laf heid, dat men waarlijk aan een half-waan- zinnige en ontoerekenbare moest gaan geloo- ven, eerder nog dan aan den simulant, voor wien betere kenners en waarnemers hem hiel den. Deze v. d. Lubbe begon al midden Octo- ber, in Berlijn nog. zijn houding te wijzigen. Hij hield het hoofd vrijwel omhoog en toon de iets, dat op belangstelling ging lijken. En in Leipzig teruggekeerd, werd hij weer, als in het voor-onderzoek en in zijn vroeger le ven in Holland en in Duitschland, breedspra kig, praatgraag, zelfbewust. Sprak hij, zon der dat hem eerst vragen gesteld waren, eens klaps uit eigen beweging zoo snel, dat de tolk, die slechts zeer bescheiden het Hol landsch beheerscht hem niet meer volgen kon en slechts wij Nederlandsche waarne mers in de zaal, de hoofdzaak verstaan kon den. In die zitting was de belangstelling tot op het kookpunt gestegen. Zou „Rinus" nu eindelijk de volle waarheid zeggen? Zou hij eventueele medeplichtigen verraden? Het leek er eenige minuten werkelijk op. Eén oogen- blik bleef hij zelfs haperen, a'sof hij zich be wust werd, nu misschien te veel te zeggen Om dan onmiddellijk daarna zijn tactisclien weg terug te vinden Totdat ten slotte bleek, dat ook zijn zoogenaamde loslippigheid op niets uit zou loopen. Hii had met veel woor den evenmin iets gezegd als vóór dien tijd met weken, ja maandenlang zwijgen En toen zonk hij dagen lang weer suffend ineen Maar toch hebben we nog eenige, zij het ook kleinere sensaties met „Rinus" doorge maakt. Nog twee malen sindsdien is hij op gestaan en heeft, midden onder het verhoor van anderen, zeer luid gevraagd; „Ik zou nu eindelijk wel eens willen weten, wanneer ik veroordeeld word? Dit proces duurt me veel te lang". Beide malen heeft de president van den Senaat de laatste maal gisteren hem dan met werkelijk engelengeduld inge licht. op den toon, dien hij bijna altijd tegen over dezen verstokten beklaagde heeft toege past, een toon van den vader tegenover den lastigen, maar toch geliefden zoon Dat was vaak wonderlijk om aan te hooren. waar toch v d. Lubbe de eenige der vijf beklaagden is, van wien vast staat, dat hij brandstichter is en veroordeeld zal worden, terwijl van de vier anderen eigenlijk nog niets vas;- staat, dan dat ze communisten en dus politie ke antipoden van de heeren rechters zijn. En toch dat bijna vriendelijke jegens v. d. Lub be en die met den dag meer vijandelijke stem ming jegens de anderen Ja, en nu gaan we naar Berlijn terug. Het getuigenverhoor, dat meer dan 250 menschen voor de rechter bracht en boven dien 500,in het vooronderzoek, menschen uit geheel Duitschland, uit Bulgarije, uit Rus land, uit Nederland, is nu afgesloten. Wekenlang heeft ook deze derde periode geduurd, die in hoofdzaak aan „de politiekr zijde" gewijd was. En wat heeft dit verhoor der derde periode nu eigenlijk opgeleverd? Eerlijk gezegd: niet al te veel! We hebben in hoofdzaak politieke recher cheurs gehoord, uit verschillende deelen van Duitsch and, die ons een blik gegund hebben in de eindelooze processen-verbaal, welke zij over waarnemingen, vondsten, onthullingen in verband met legale en illegale actie van Duitsche en buitenlandsche communisten en hun later verboden organisaties hebben op gemaakt. Daaruit vernamen we een bevesti ging van iets, wat eigenlijk geen enkel vei- standig mensch ter wereld anders verwacht zou hebben. Het communisme in Duitschland was in 1932 zeer sterk geworden, had onge veer 18 tot 19 pCt. van alle kiezers achter zich, en niet minder dan 100 zetels in den rijksdag. Duitsche en Russische communisten werkten dag en nacht samen. Voor Moskou was het eerste hoofddoel: een Duitsche Sov jet-Republiek. Dit doel was nog urgenter dan eventueele plannen in Oost-Azië en in Neder landseh-Indië. En nu kwam daar het Duit sche fascisme, de Hitler-beweging opzetten' Konden de communisten een zoo volkomen capitulatie van de Duitsche bourgeoisie en de Duitsche sociaal-democratie, een zoo strijdlooze overwinning van het nationaal- soc'alisme verwachten? Men bedenke, dat dit snelle resultaat, dat vrijwel zonder voor beeld is in de geschiedenis, zelfs voor de Hit- lerianen een vo'komen verrassing geweest is! Neen, het communisme in Ehiitschland moest op een heftigen, bloedigen strijd om de naakte macht in den staat voorbereid zijn En daarom was het niet meer dan natuurlijk, dat de heeren communisten wajjens verbor gen hadden, geheime opmarschplannen had den gemaakt, terreur in overweging namen, kortom datzelfde deden, wat elke revolution naire beweging doet in het stadium van voor bereiding. Niets anders deed de Duitsche na- tionaal-socialistische partij en nog op ge heel andere schaal toen zij er zich op ging voorbereiden, naar de macht in Duitseh'and te grijpen. Dat zij ten slotte op zoogenaam de „legalen weg" die macht veroveren kon. was haar geluk. Het is zeker aan te nemen, dat zij andere, op die der communisten meer gelijkende, wegen zou gegaan zijn, indien gebleken ware, dat het „legaal" niet lukken wilde. Waarmee we maar zeggen willen, dat een overwinnend communisme den nationaal- socialisten ook zoo'n groot proces wegens landverraad had kunnen bezorgen en dan met precies hetzelfde soort materiaal op de proppen had kunnen komen. De Duitsche nationaal-socialisten pro testeeren er van hun standpunt gezien vol komen begrijpelijk steeds heftig tegen, als soortgelijke vergelijkingen tusschen hen en de communisten gemaakt worden Maar de nuchtere waarnemer behoeft zich door zulke Rondom het v. d. Lubbe-proces. (Dag Overzicht). De Postjager hedennacht om 4 15 uur naar Indië vertrokken. (Lucht vaart). Frankrijk contra Italië. (Buiten land). De Iersche fascistische blauwhem- denorganisatie verboden. (Buiten land). De gemeenteraad van Beerta (Gr.) uit al zijn bevoegdheden ontzet (Binnenland) Zie verder eventueel Laatste B» richten heeft uitsluitend lc klas Onze chauffeurs zijn be kend op de voornaamste wegen van Europa. REPARATIES worden aan onze eigen werkplaatsen door b e- kwame vaklieden 'et voordeeligst uitgevoerd. protesten net te laten intimidmen Ot m- n nu een nationalistische of een internationa listische beweging van revolutionnair grond karakter in het leven roept, 't is practisch om 't even: steeds zal men voorbereidingen moe ten treffen voor het geval van een gewapen de, bloedige uiteenzetting met de Instaande machten, die men verwijderen wil. En legt men het loodje, dan zal men ér op moeten rekenen, dat de overwinnaar inzage krijgt van de geheime revolutionnaire en door de nederlaag tot staatsverraad geworden voor bereidingen. Vijf communisten staan in Leipzig voor de hoogste rechters om zich wegens twee delic ten te verantwoorden: brandstichting en hoogverraad. De brandstichting wordt slecHfc door één van hen toegegeven, het hoogverraad door geen van hen, hoogstens door v. d. Lubbe, waar hij in nogal vage termen verklaard heeft, dat er „een sein gegeven moest worden, om de arbeiders wakker te schudden." Maar was dat hoogverraad, begaan door een staatsburger ten nadeele van zijn eigen va derland? Het geval is juridisch niet geheel duidelijk. De vier andere beklaagden loochenen no" heden, dat zij met de brandstichting ook maar het minste te maken hebben gehad. En, willen we eerlijk zijn, dan moeten we con- stateeren, dat de tientallen getuigen a charge het bewijs van het tegendeel niet hebben ge bracht. Men zal benieuwd zijn te hooren, op welke bewijzen de „Oberreichsanwalt" straks zijn eisch durft te baseeren! Zeker, deze vier menschen zijn commu nisten. Twee van hen, Dimitroff en Torgler, vooral de eerstgenoemde, hebben in deze be weging een rol gespeeld. Torgler was voor zitter van de communistische fractie in den Duitschen Rijksdag, nog niet lid van het hoofdbestuur of van de partijleiding in en- geren zin Maar hij was door zijn positie toch stellig op de hoogte, en zijn houding in dit proces is niet zoo eerlijk als hij die zelf wil doen voorstellen. Van de revolutionnaire en dus in laatste instantie tot hoogverraad overgaande voorbereidingen door zfjn partij is hij stellig tot in bijzonderheden op de hoogte geweest. Het was echter voorberei ding en nog geenszins uitvoering. Gelijk ook de Hitlerbeweging op een bloedige revolutie ten slotte voorbereid was. Dimitroff was even stellig, wat men in Moskou van plan was, wat Duitschland aangaat. Hij is zeker niet in Februari 1933 in Berlijn geweest om Bulgaarsche emi granten te helpen. Dat hij niets meer ver- klaot, is begrijpelijk. Men heeft hem ook niet veel meer kunnen bewijzen. Het is zeer de vraag of men hem en de drie anderen op zu'k zwak materiaal zal gaan veroordeelen Ten slotte echter staan alle 5 mannen ook terecht wegens brandstichting in den Rijks dag Men heeft van Duitsche zijde gehoopt, het overtuigend bewijs te kunnen brengen, dat v. d. Lubbe door zijn 4 medebeklaagden ge- holf»en is. Dit bewijs is niet gebracht. Dimi troff heeft een overtuigend alibi Hij was op het oogenblik, dat de brand uitbrak in Mün- chenBerlijn Torgler had op dat oogen blik der. Riiksdig reeds verlaten. Bij eenige voorbereiding heeft niemand hem gezien

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1933 | | pagina 1