EN
De spoorwegramp bij Lagny.
Uit hei 'jUulemuit
Dxtgeliikscfi Ovecakht
buitenland
Donderdag 28 December 1933 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Ernstige beschuldigingen aan het adres van
de spoorwegmaatschappij. De arrestatie van
den machinist en den stoker.
Rouw over Frankrijk...
Wat vandaag de
aandacht trekt...
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franc door bet geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regei meer 0.25, groote
ccntracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordans C 9,
posHiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
No. 305
Directeur: C. KRAK.
135e Jaargang
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DEN HAAG, 27 December 1933.
Alvorens aan den huiselijken haard oude
jaar te vieren, houden de leden der Eerste
Kamer nog een drietal vergaderingen. De
eerste, van hedenmiddag, heeft misschien
iets meer dan een kwartier geduurd. Toch
zouden wij onzen plicht te kort doen, wan
neer we er niet met een enkel woord er ge
wag van maakten.
In de eerste plaats reeds om het woord van
oprechte en hartelijke deelneming, dat presi
dent de Vos van Steenwijk sprak naar aanlei
ding van de ontzettende spoorwegramp bij
Lagny. Terwijl de leden en de aanwezige
ministers zich van hun zetel verhieven, be
tuigde hij zijn deelneming met de verschrik
kelijke gebeurtenis, die aan honderden het
leven heeft gekost en honderden heeft ge
wond. Hij hield er zich van overtuigd de
tolk der Kamer te zijn, wanneer hij haar deel
neming betuigde met die ramp, welke een
bevriende natie heeft getroffen en waardoor
vele gezinnen, die op een vroolijk Kerstfeest
hadden gehoopt, in rouw zijn gedompeld.
Namens de regeering heeft hierna de mi
nister van buitenlandsche zaken, de heer De
Graeff, van hartelijke instemming met deze
woorden getuigd. Toen gingen de heeren
weder zitten en werd onder veelzeggend zwij
gen instemming betuigd met 16 ontwerpen
van wet, die trouwens in de Tweede Kamer
ook geen stof tot debat hadden opgeleverd.
Het laatste punt der agenda van heden
was de door de regeering gevraagde mach
tiging om gedurende eenige jaren de storting
van de annuïteit in het spoorwegpensioen
fonds, ten bedrage van 9 millioen 's jaars,
op te schorten daar de staatsfondsen op het
oogenblik dergelijke stortingen niet toestaan.
Een verdrietig geval, daar het pensioenfonds
toch al met een groot fekort zit. Maar nood
breekt wet en dus had de Kamer zoomin als
haar zuster aan de overzijde bezwaar tegen
het voorstel. Maar de heer Moltmaker (s.d.
a.p.) vond de gelegenheid gunstig om te
vragen, hoelang die jaarlijksche storting zou
uitblijven. Hij had liefst gewild, dat de minis
ter van Waterstaat, de heer Kalff. had ge
antwoord over twee of drie jaar. Maar dan
zou de bewindsman toch meer hebben gezegd
dan hii kon verantwoorden. Daarom ant
woordde hij niet anders dan werd verwacht:
zoodra de toestand het toelaat zal met de
stortingen worden voortgegaan, doch intus-
schen behoeft geen spoorwegambtenaar zich
omtrent zijn pensioen ongerust te maken
daar de Staat het pensioen garandeert En de
heer Moltmaker was bevredigd, zoodat het
wetsvoorstel zonder verdere op- of aanmer
kingen werd goedgekeurd.
Morgen zal de Eerste Kamer de korting
op de Indische pensioenen en de verhooging
van den tabaksaccüns behandelen. Over bei
de zal vermoedelijk wel een hartig woordje
worden gezegd.
Droeve Kerstdagen zijn het geweest daar
in Frankrijk. Ook daar had men zich opge
maakt, om het Kerstfeest te vieren, liefst in
eigen kring.
Och, hoe gaat het. Het huisgezin is uit el
kaar gegaan, de kinderen hebben zelf gezin
nen gesticht, hebben zelf weer kinderen ge
kregen en danmet de Kerstdagen trekt
alles weer naar de ouderlijke woning, waar
de ouders nu ook grootouders geworden
zich gereed gemaakt hebben, om allen te
ontvangen Er is een Kerstboom opgemaakt,
cadeautjes hangen er aan en liggen er onder,
cadeautjes voor hen, die straks komen, voor
hen, die eens per jaar, met Kerstmis, thuis
komen. O, de ouders hebben al wekenlang
gewacht op hun kinderen, ze hebben de lo
geerkamers ingericht, ze hebben voor aardi
ge verrassingen gezorgd. Want straks komen
ze.
En danDan komt plotseling het ra
diobericht, meldende een spoorwegramp,
meldende, dat meer dan honderd dooden te
betreuren zijn
Weg is de blijdschap, weg is het heerlijke
Kerstfeest. Wel staat de Kerstboom klaar,
hangen de cadeautjes er aan, maar de licht
jes worden niet ontstoken: er komt geen
glans in de huiskamer, doch er is rouw gek»,
men.
Nog verkeeren de ouders in onzekerheid
Wellicht, dat hun kinderen niet bij de droeve
lijst hooren. Misschien leven ze nog.
De uren kruipen voorbij. Elke minuut
schijnt een etmaal te zijn Er wordt gete
legrafeerd, getelefoneerd, doch een verlos
send antwoord blijft uit. En dan, na uren
van smartelijk en angstig wachten komt het
telegram
De Kerstboom zal niet verlicht wordende
blijdschap van den morgen is veranderd in
groote droefenis. Nooit zal het huisgezin
weer volledig zijn, nooit zal de blijde lach
weerklinken bij den Kerstboom. Want wel
zal de tijd de wonde helen, maar als over een
jaar opnieuw Kerstfeest gevierd wordt, zai
de wonde weer opengereten worden
Zoo is het in tal van Fransche huisgezin
nen geweest. Tientallen huisgezinnen, hon
derden misschien, zijn in diepen rouw gedom
peld. Doch daarnaast zijn bloedverwanten,
buren en kennissen in bijna even smartelijken
rouw gedompeld, omdat ze meeleven met de
getroffenen.
Frankrijk is in rouw gedompeld. Het ge
heele land heeft zeer droeve en donkere
Kerstdagen beleefd en de geheele wereld
heeft met dit land meegevoeld. Overal be
greep men, dat een paar honderd menschen
nimmer weer zullen lachen, nimmer weer
aan het werk zullen gaan De dood heeft hen
verrast.
De klokken luidden, maar het was geen
blijde jubel. De klokken luidden een dooden
galm
o
Hoe is de ramp kunnen gebeuren?
De „Oeuvre" van hedenmorgen bevat ern
stige beschuldigingen aan het adres van de
leiding der Chemin de Fer de L'Ouest, de
spoorwegmaatschappij, die de lijnen tus-
schen Parijs en Élzas-Lotharingen exploi
teert en die door het blad verantwoordelijk
gesteld wordt voor de noodlottige ramp bij
Lagny.
Het blad verwijt de onderneming tal van
gebreken in de bedrijfsleiding, waarvoor zij
het locomotiefpersoneel van den sneltrein
naar Straatsburg verantwoordelijk wil stel
len, terwijl het onderzoek duidelijk heeft aan
getoond, dat er grove fouten zijn begaan,
waarvoor heel wat hooger geplaatste perso
nen en functionnarissen dan een stoker en
een machinist verantwoordelijk waren. On
danks den dichten mist heeft de maatschap
pij Zaterdagavond vóór- en na-treinen laten
loopen, terwijl bijvoorbeeld de Chemin de
Fer du Nord om dezelfde reden integendee.
verscheidene treinen heeft laten uitvallen.
Het vertraagde vertrek der treinen van het
Gare de L'Ouest te Parijs was niet veroor
zaakt door den mist, doch door den slechten
toestand der locomotieven, waarvan verschei
dene toevoerbuizen waren bevroren. Uit be-
zuinigingsovegwegingen had men vele arbei
ders uit de locomotiefwerkplaatsen ontslagen
waardoor dit mogelijk werd.
Het heeft op de publieke opinie te Parijs
bovendien een zeer eigenaardigen indruk ge
maakt, dat het bericht van het ernstige on
geluk pas laat in den nacht bekend werd,
terwijl de ramp reeds tegen 8 uur 's avonds
was geschied.
De Parijsche politie-perfect Chiappe ver
klaarde tegenover een verslaggever van de
„Oeuvre", dat hij pas tegen half twaalf 's
avonds van het ongeluk op de hoogte werd
gesteld. De maatschappij had echter niette
min geen assistentie gevraagd. Chiappe
acht het vanzelfsprekend, dat hij dezelfde
maatregelen reeds eerder zou hebben geno
men, indien hij tijdig van den omvang en de
gevolgen van de ramp op de hoogte zou zijn
gesteld.
o
Dc machinist en de stoker.
Op de locomotief van den trein, weike het
onmetelijke ongeluk veroorzaakte, stonden de
machinist en de stoker, vereenigd in het tra
gisch noodlot, dat zich over hun trein en
over den expresse voltrok, en zij hielden zich
krampachtig vast aan hun machine, zooals
een ruiter zich vastklemt aan de manen van
een paard, dat op hol is geslagen. En toen,
na de laatste stuiptrekking van de locomotief,
toen deze haar alles verwoestend werk had
verricht, klommen de beide mannen, de 43-
jarige machinist Marcel Daubigny en de 31-
jarige stoker, Henri Charpentier, beiden wo
nende in Parijs, in dezelfde straat, langzaam
van hun machine.
Voorzichtig, langzaam, alsof zij wilden
vertragen het oogenblik, dat zij hun voeten
zouden zetten in de hen omringende ver
schrikking Zij klommen er aan den rechter
kant af, terwijl de menigte der aan het onge
luk ontkomenen uit den sneltrein naar
Straatsburg, zich aan de linkerzijde van de
spoorbaan ophield. En als in een droom lie
pen de beide mannen daar, heen en weer,
schijnbaar niets hoorende of ziende van de
afgrijselijke scènes, welke zich om hen heen
afspeelden, en die zij misschien voor halluci
naties hielden.
Zoo werden zij gevonden door de autoritei
ten van Lagny en door de gendarmes, die be
sloten hen te isoleeren en zoo zag men daar
het vreemde schouwspel, dat de machinist en
de stoker twintig meter van elkander verwij
derd, op stukken van een bank zaten, be
waakt door gendarmes, kijkende met staren
de oogen naar de vreeseüjke tooneelen voor
hen, welke verdoezelden in den grijzen mist,
van tijd tot tijd verlicht door walmende fak
kels en carbidlantaarns. Op hun handen
korstte 't bloed, van kwetsuren, welke zij
hadden opgeloopen, op hun zwarte gezichten
trokken tranen bleeke voren
Kort daarop verscheen het parket uit
Meaux, mr. Albucher, procureur van de re
publiek, mr. Réboul. rechter van instructie
en mr. Trucbert, griffier. Reeds een uur na de
ramp waren zij aanwezig en zij bleven daar
tot 's ochtends zeven uur, onafgebroken bezig
met het hooren van den machinist en den sto
ker en van getuigen. Toen namen zij hun be
slissing: aan Daubigny en aan den stoker
Charpentier werd medegedeeld, dat zij zich
als gearresteerd hadden te beschouwen, ver
dacht de ramp te hebben veroor
zaakt door onoplettendheid. De
ze harde beslissing maakten op beide man
nen, van wie de eerste een 22-jarigen staat
van dienst heeft, waarop ook maar niets is
aan te merken en de ander reeds negen jaren
tot groote tevredenheid zijn arbeid verricht,
een verlammenden indruk. Weenend werden
zij naar een taxi gevoerd, welke hun naar
het huis van bewaring te Meaux overbracht.
Een onderhoud met den machinist.
Een redacteur van een der Parijsche bla
den had kort voor de arrestatie van den
machinist en den stoker met eerstgenoemde
nog een onderhoud.
Ik ben 43 jaar en 23 jaar bij de Maat
schappij. Ik voerde mijn machine al acht ja
ren op deze lijn en ik kende haar als mi]
zelf. Wat gebeurd is, is verschrikkelijk. Neen,
er niet aan denken, deze verschrikkelijke din
gen niet meer zien!"
En toen, na enkele oogenblikken:
De trein had het Oosterstation met een
vertraging van 1 uur en 18 mintuen verlaten.
Ik wist, dat de ParijsNancy-expresse mij
een dozijn minuten vóór was, maar daar
behoefde ik geen rekening mee te houden,
voor mij telden alleen maar de signalen.
Bij Noisy had ik een snelheid van
zeventig kilometer, welke ik liet oploopen tot
honderd, toen ik Chelles gepasseerd was.
Tengevolge van den mist bedroeg het uit
zicht ongeveer tachtig meter en ik handhaaf
de de honderd kilometer, hoewel ik normaal
een snelheid van 110 tot 115 kilometer zou
hebben gereden.
Ik zag duidelijk den seinmast, hij was
„wit", dat wil zeggen, dat de weg vrij was.
Weinig seconden later bemerkte ik de roode
vuren van den trein vóór mij. Ik was er twin
tig meter van af
Dan, terwijl ik de remmen aanzette,
voelde ik den schok en de explosie, en dan
een wolk van splinters.
Daarna weet ik niets meer
Ik wou, dat ik dood was, laten ze met
mij doen, wat zij willen, maar ik heb geen
knallen gehoord van seinpatronen en de
lichtseinen stonden op veilig.
De stoker bevestigde eveneens, geen waar
schuwingsknallen te hebben gehoord, «o de
seinlichten had hii niet gelet, want hij was
met den tender bezig.
Nog een verhaal van een oog
getuige.
De Augsburger ingenieur Georg Mueller,
die in den trein ParijsStraatsburg heeft ge
zeten, heeft aan een blad in de stad zijner
inwoning een relaas van de ramp gegeven,
waaraan nog het volgende wordt ontleend:
Onze trein was zeer vol en daarom reed er
een voor- en een natrein. Ik ging met den eer
sten trein en had reeds van te voren een ge
voel van onbehagelijkheid. Na een half uur
rijden barstte plotseling een geweldige knal
los. Het licht ging uit en de bagage viel om
laag. De reizigers werden door elkaar ge
worpen. Ik had den indruk, dat er een bom
aanslag op den trein gepleegd was. Angst
kreten weerklonken in het duister. Niemand
wist, wat er gebeurd was. Het mistte sterk;
op twee meter afstand kon men de dingen ai
niet meer herkennen. Geleidelijk werden lich
ten ontstoken. Wij bevonden ons in een ruïne
De wagens van den trein, waar de onze bo
venop was gereden, waren geheel vernield.
Het duurde twee uur, voor er een hulptrein
arriveerde, die het noodige reddingsmate
riaal meebracht en de niet gewonde passa
giers verder bracht. De hulpverleening was
zeer slecht georganiseerd. Verscheidene be
velen kruisten elkaar; geen van de verant
woordelijke menschen wist, wat hem te doen
stond. Ik kreeg geen verlof om naar huis *e
telegrafeeren. In plaats van 's morgens
10.50 kwam ik pas 's avonds 8 uur te Augs-
burg aan.
De familie van den heer Mueller hoorde
door de radio van het ongeluk. Zijn echtge-
noote wist, dat hij met den noodlottigen trein
uit Parijs was vertrokken. Tevergeefs wachtte
de wanhooige vrouw met haar beide kinderen
op het station. Des te grooter was de vreugde
toen de man en vader Zondagavond onge
deerd thuiskwam.
Het aantal dooden met twee
vermeerderd.
Twee bij het spoorwegongeluk te Lagny
zwaar gewonden zijn gistermiddag in een
Parijsch ziekenhuis overleden, waardoor het
aantal dooden is gestegen tot 223. Men is er
inmiddels in geslaagd alle slachtoffers te
identificeeren.
In de verschillende Parijsche ziekenhuizen
zijn 68 gewonden opgenomen, terwijl een
aantal anderen te Lagny wordt verpleegd.
Er verkeeren in totaal nog 11 personen in
levensgevaar, waarbij de crisis binnen 48 uur
wordt verwacht.
HET BELGISCHE
POLITIESCHANDAAL.
Raakt het in den doofpot?
De vele en opzienbarende verrassingen die
men ons verleden week in de zaak-Pauwels
meende te mogen aankondigen, schijnen ach
terwege te zullen blijven. Sedert eenige
dagen veriuidt er niets meer over den verde
ren gang van het onderzoek en daar inmid
dels de vreeseüjke treincatastrofe in Frankrijk
de aandacht geheel in beslag is komen
nemen, begint het schandaal der politie
commissarissen reeds min of meer in het ver
geetboek te geraken. Men wordt er nog
slechts aan herinnerd door de berichten om
trent de invrijheidstelling van telkens nieuwe
verdachten, aldus het Hbld.
Gisteren en eergisteren werden naar gemeld
de beide ambtenaren van liet departement van
arbeid en een Brusselsch" commissaris van
politie op vrije voeten gesteld. Gisteren open
den de deuren van het huis van bewaring
zich voor den heei Van der Meulen, den
hoofdcommissaris van politie van Schaarbeek,
die als een der eersten was gearresteerd. En
reeds verluidt, dat dezer dagen de heer Gil-
bert, de hoofdcommissaris van Leuven, even
eens uit de hechtenis zal wonden ontslagen.
Op het oogenblik bevinden ach dus van
de acht oorspronkelijk gearresteerden alleen
nog de spiritus rector van het heele zaakje
n.1. de oude heer Pauwels alsmede de hoofd
commissaris vati Brussel Angerhausen en zijn
Ukkdsche collega Crespin in arrest.
ERNSTIGE GASONTPLOFFING TE
HEILBRON.
Te Heilbron in Duitschland heeft een
hevige gasontploffing plaats gehad tenge
volge waarvan een gebouw ten deele werd
verwoest en een groot aantal ruilen der om
liggende huizen werd vernield. Eén persoon
liep ernstige brandwonden op in het gelaat
en aan de handen. De brand werd spoedig
gebluscht.
DRIE WEGWERKERS DOOR TREIN
GEGREPEN.
Allen gedood.
De sneltrein VannesParijs is gisteroch
tend ingereden op een groep wegwerkers,
van wie drie zijn gedood en een ernstig ge
wond. Door den dikken mist had de ploeg
baas den sneltrein niet zien naderen.
KOUDE DRIJFT WILDE ZWIJNEN
UIT DE BOSSCHEN.
Groote troepen wilde zwijnen worden
door de hevige koude uit de bosschen in Po
len verdreven en komen de boerderijen op.
Een 32-jarig 'boerenknecht, die de beesten
van het erf wilde jagen, werd door een
groot zwijn aangevallen en met de slagtan
den gedood.
De hongerige dieren richtten in de moes
tuinen groote vernieling aan.
JOSEPH LEOPOLD UIT
CONCENTRATIEKAMP ONTSLAGEN.
De Oostenrijksche persdienst deelt mede.
dat de leider van den vroegeren gouw Be
neden Oostenrijk der N.S.D.A.P., Joseph
Leopold, Zondag uit het concentratiekamp
van Woellersdorf is ontslagen.
GOETHE-MEDAILLE VOOR
ENGELSCH GELEERDE.
Rijkspresident Von Hindenburg heeft den
Engelschen geleerde Campbell Dodgson, die
twintig jaar chef van de afdeeling gravures
en teekeningen uit de hand aan het Britsch
Museum is geweest, de Goethe-medaille voor
kunsten en wetenschappen verleend. Dodgson
is speciaal een goed kenner van de gravures
van Albrecht Duerer.
MIJNONGELUKKEN IN POLEN.
Tn de Polska mijn te Altenau, waar,
zooals men zich wellicht herinnerd in
October jj.1. door een instorting 10 mijn
werkers werden bedolven, doch nog
tijdig gered konden worden, zijn giste
ren bij het uithakken van een nieuwe
schacht de wanden ingestort, waardoor
vijf arbeiders werden bedolven Men
kon drie hunner dadelijk bevrijden
Het Fransche spoorwegongeluk
(Dag. Overzicht;.
Het Belgische politie-schandaal.
(Buitenland).
Felle koude in Amerika. (Buiten
land).
De Pelikaan op de thuisreis.
(Luchtvaart).
De „Postjager" vandaag uit Athe
ne vertrokken (Luchtvaart).
Bij Terneuzen een auto te water
gereden; twee dames verdronken.
(Binnenland).
De Ned Bioscoopbond en het Bu-
ma. (Binnenland).
Onder leiding van dr. Colijn en
de heele regeering is een comité ge
vormd, dat gelden zal inzamelen ter
financiering van kostbare experi
menten op luchtvaartgebied. (Lucht
vaart).
Tijdens de raadsvergadering te
Egmond aan Zee nam gistermiddag
de heer Hartman ontslag als raads
lid en verliet even daarna de zaal.
(Gemeenteraden).
(Zie voor nadere bijzonderheden
eventueele laatste berichten).
Een hunner was nog slechts in leven, de
beide anderen waren op slag gedood.
Het bergingswerk wordt voorgesteld om
de twee overige slachtoffers van onder
het puin te bevrijden
In de Casimir mijn in de Dombrawo
werden twee mijnwerkers door het in
storten van een pijler gedood. Het lijk
van een hunner kon worden geborgen,
terwijl dat van den ander nog niet is
gevonden.
LICTOR-PALEIS IN ITALIË.
Er is een prijsvraag georganiseerd vooi
een ontwerp voor een „Lictorpaleis", waar
de zetel van de Fascistische Partij en de ten
toonstelling der Fascistische revolutie zullen
worden ondergebracht, door de Fascistische
Partij in samenwerking met het gemeente
bestuur van Rome en de Itaüaansche Konink
lijke Academie.
Het paleis zal gebouwd worden halver
wege de Via Impero aan de linkerzijde, ge
zien in de richting van het Coloseum, tegen
over de basiliek.
Aan de prijsvraag zal slechts kunnen wor
den deelgenomen door Italiaansche architec
ten, die lid zijn van de fascistische vakgroep
De prijsvraag sluit op 15 April a s.
VRACHTBOOT GESTRAND.
Op de kust van Portugal.
De Portugeesche vrachtboot Angra, welke
1542 bruto-registerton meet, is gisterochtend
bij Oporto in moeilijkheden geraakt en aan
den grond geloopen. Het was onmogelijk de
reddingsbooten te laten uitvaren, niettemin
heeft men de bemanning van de Angra, die
uit 34 koppen bestaat, kunnen redden. Eenig»
schipbreukelingen zijn ernstig gewond.
BRAND IN EEN MIJN.
In de mijnen van Foesjoen nabij Moekden
is een brand uitgebroken. Volgens de eerste
schattingen zijn acht personen om het leven
gekomen en zestien gewond, terwijl elf mijn
werkers worden vermist. De oorzaak van den
brand is nog niet opgehelderd.
UITVAART VAN MACIA.
Groote deelneming.
Een groote menigte, uit alle deelen van
Catalonië, is ie Barcelona aangekomen om
de uitvaart van kolonel Macia. den piesident
der Cata.aansche Generaliteit, bij te wonen.
Meer dan 400.000 personen schreden gedu
rende den ganschen nacht langs het stoffelijk
overschot.
De winkels zijn gesloten, maar de schouw
burgen bleven gedurende den nacht open om
de menigte een onderdak tt verschaffen.
Alca'.a 7amora de president dv Spaansche
republiek heeft het stoffelijk overschot een
laatsten groet gebracht.
Men meldt nader omtrent de uitvaart van
Macia. dat president Zamora, na een bezoek
te hebben gebracht aan dc familie van den
overledene, zich onderhield met de leden van
de Catalaansche regeering.
Te half elf zette de lijkstoet zich in bewe
ging; de kist was geplaatst op een affuit en
werd gevolgd door een atdeeling soldaten
met vaandels met den chef van het Catalaan
sche leger aan het hoofd.
De president der republiek, de ministers
van marine en arbeid, delegaties van de Cata
laansche gemeentebesturen en van het Cata
laansche parlement, leden der regeering van
Catalonië en de autoriteiten van Barcelona
volgden de kist, vergezeld van een reus
achtige menigte.
