NEDERLAND IN 1933.
Vereenigingen.
Jubilea.
Langdurige
Echtvereenigingen.
Personalia
Necrologie.
Varia.
De omgeving
Grootsche en ook zwarte gebeurtenissen.
Overal nood tengevolge van de crisis.
De gemeentelijke autonomie aan banden.
Andere richting in de landsregeering.
besluit om medewerking te verleenen
aan het verzoek van de Neutrale
Schoolvereeniging.
Afgewezen een verzoek van het
Algemeen Comité van Verweer tegen
terreur in Duitschland om ten aanzien
van Duitsche leveranciers een boycot
toe te passen.
Besloten werd, de tweede gemeen
teschool op te heffen. Verder werd
besloten, een school op te richten voor
het centraal 7de en 8ste leerjaar in de
2de gemeenteschool en aan het hoofd
daarvan het hoofd van de opgeheven
2de gemeenteschool, de heer K. Bos te
plaatsen. Het maximum-aantal leer
lingen per klas op de lagere school
werd op 45 gesteld.
Ter verkrijging van een lager ren
tetype, werd goedgevonden, dat de ge
meente het geld, benoodigd voor den
bouw van 30 woningen door de Ver-
eeniging voor Volkshuisvesting, en
voor 24 gemeente-woningen, niet van
het Rijk, maar op andere wijze zal
leenen.
De Krebbesteeg krijgt den naam
Van der Boschstraat.
13 Juli. Besloten werd langs de ge-
heele Zuidzijde van de Nieuwesloot een
verhoogd voetpad aan te leggen.
27 Juli. Van Gedep. Staten was be
richt ingekomen, dat het raadsbesluit
om in Alkmaar een open zwembad te
stichten, dat 110.000 zou kosten, niet
was goedgekeurd. B. en W. weigerden
een voorstel te doen tot het stichten
van een sportfondsenbad.
Besloten werd den Hoeverweg in
onderhoud en beheer over te dragen
aan het Hoogheemraadschap Holl.
N oorderk wartier.
Afwijzend beschikt op het verzoek
van verlofhouders om de belasting op
biljarten af te schaffen.
7 Sept. Afwijzend beschikt op een
adres van het Comité van Actie om in
Alkmaar een Sportfondsenbad met
overdekte inrichting te stichten; ge
raamde kosten 135.000, waarvan de
N. V. Sportfondsen 20.000 beschikbaar
zou stellen. Besloten werd, een Com
missie te benoemen, die verschillende
plannen, ook dat van een Sportfondsen
bad, onder de oogen zou zien.
5 Oct. De heer D. J. Govers'wegens
zijn 25-jarig raadslidmaatschap gehul
digd.
Het boschplan aan den Bergerweg
vastgesteld.
Den aannemer van den onderbouw
van de Bokkebrug wordt 3900 toege
kend wegens geleden schade en als
restant van de aanneemsom.
Aan den exploitant van den Stads-
Autobusdienst werd een subsidie toege
kend van 3999.
Commissie ingesteld, die zal heb
ben te onderzoeken op welke wijze in
de gemeente moet worden voorzien in
de behoefte aan een naar de eischen
des tijds ingerichte bad- en zwemin
richting.
11 Nov. Het gemeentelijk subsidie
voor Maatschappelijk Hulpbetoon tot
530.000 verhbogd.
Besloten werd 18 H.A. weiland aan
den Bergerweg te bebosschen en als
villa-terrein in exploitatie te nemen. De
kosten hiervoor zijn geraamd op
400.000.
De Burgemeester deelt mede, dat
hij tegen 15 Jan. aan de Koningin ont
slag uit zijn ambt heeft aangevraagd.
16 Nov. Besloten werd, de Berger-
brug met 6M M. te verbreeden. Ge
raamde kosten 27000.
Besloten werd de z.g.n. St. Nicolaas-
markt definitief te verplaatsen van het
Hofplein naar de Laat.
Met de behandeling van de be
grooting verlaten de heeren Govers,
Pingers, Vogelaar, Hoytink en Sietsma
uit protest de vergadering, die daarop
geschorst wordt. In de avondvergade
ring namen zij weer aan de behandeling
van de begrooting deel.
17 Nov. De begrooting vastgesteld.
27 Jan. De Speeltuin-Vereeniging T.
O. G. opgericht voor Tienenwal en om
geving.
30 Jan. Viering van het 20-jarig be
staan van de dames-afdeeling van de
Gvmnastiekvereeniging „De Halter".
2 Febr. De afd. Alkmaar van de Ned.
Reisvereeniging vierde haar 10-jarig
bestaan.
15 Febr. De afd. Alkmaar van den
Ned. Bond van Koffiehuishouders en
Slijters bestond 40 jaar.
28 Febr. Werd in Alkmaar opgericht
een afdeeling der Hervormde Gerefor
meerde Staatspartij.
12 Maart bestond de Gemengde Zang-
vereeniging „De stem des volks" 20 jaar
11 Mei. Oprichting van een afdeeling
der Christel. Middenstandsvereenieing
IJ Mei. Herdenking van het 40-jarig
bestaan van de afd. Alkmaar van den
Alg. Ned. Bouwarbeidersbond.
20 Mei. Oprichting van een Voetbal-
vereeniging van de Alkmaarsche kaas
dragers.
23 Sept. 20-jarig bestaan van de afd
Alkmaar van den Alg. Ned. Bond van
Handels- en Kantoorbedienden.
29 Oct. Oprichting van een afdeeling
van de Orde van de Goede Tempelieren
Hun 25-jarig jubileum vierden achter
eenvolgens onze plaatsgenooten
Schaddenhorst, H. van Drunen, L.
Paap, G. Bierman, G. Jimmink, H. Boe
reboom P. E. Doodenhuis, K. Breek, C.
Kwadijk, J. H. M. Strang, A. Fledderus,
M. D. A. de Jong, S. de Jong, Joh. Over
toom, L. Volkers, W. Schut, Dr. A. K
Dijkhuizen, N. J. Waals, C. C. Walraven
S. Pool, L. Denneman, M. Lutterot.
Hun 40-jarig jubileum vierden achter
eenvolgens in het voorbije jaar de heer
Jan Hoorn, C Heinis, P. Bullelooper, B
Landman en L. van der Vegt.
Een gouden jubileum vierde de firma
H. van Gijzen, de Beurtdienst Gebrs.
Kaan, de heer C. Bregman, de heer A.
M. de Jong, de heer P. Nagel en pastoor
Baetsen.
Een bizonder jubileum was dat van
de Openbare Leeszaal, die 17 Nov. 25
aar bestond, en dat van de Alkmaar
sche Synagoge, welke 4 Juni 125 jaar
had bestaan, alsmede dat van de Han
delsschool, die 3 Mei 25 jaar bestond.
Het Gem.-Slachthuis herdacht 1 April
zijn 25-jarig bestaan.
Het aantal gouden huwelijksfeesten
was in het afgeloopen jaar niet zoo
groot als in het vorige. Het werd achter
eenvolgens gevierd door de echtparen:
P. Beeldman, Bergen, P. Kopjes te Alk
maar, J. Langeveld te Bergen, J. Ter-
steeg te Alkmaar, Jac. Delver te Alk
maar, J. van der Zande, S. Post, J. C.
Streicher, L. Hondius en C. Bakker,
allen te Alkmaar.
Hun gouden huwelijksfeest vierden
ook nog: de echtparen J. W. SI ijker te
St.-Pancras, J. N. Kieman te N.-Schar-
woude, J. W. Lek te Bergen, Wester te
Schermerhorn, C. van den Kommer te
Uitgeest en Akkerman te Schoorldam.
21 Jan. Ds. Hak nam zijn benoeming
te Arnhem aan.
31 Jan. Afscheid van mej. J. S. Famy
als hoofd der Meisjesschool.
23 Maart. De heer E. van der Laan
nam afscheid als leeraar van de Rijks-
landbouwwinterschool te Schagen.
1 Juni. Wegens het bereiken van den
65-jarigen leeftijd legde de heer M.
Koopman, leeraar in het smeden aan
de Ambachtsschool, na 38-jarigen dienst
zijn functie neer.
30 Juni. Mr. D. Basterd nam afscheid
van zijn ambt als Kantonrechter.
1 Juli. De heer Bourgogje, assistent
lste klasse aan het postkantoor, verlaat
den dienst met pensioen.
15 Juli. De heer G. Tjalsma trad als
Directeur van de Rijkskweekschool af.
19 Juli. De heer Beijleveld legde zijn
ambt van leeraar in de wis- en natuur
kunde aan de Rijkskweekschool neer.
23 October. Huldiging van den heer
D. de Boer bij zijn 70sten verjaardag.
29 Nov. De heer M. van der Weijst
benoemd tot Inspecteur van het Middel
baar Onderwijs.
24 Jan. G. J. Schardam, wethouder te
Oudorp.
1 Febr. S. E. Hamburger, bekend
antiquair.
15 Febr. W. H. M. Pels, bestuurslid
V. V. V.
23 Febr. Jb. Bakker, kerkmeester in
de parochie St. Willebrordus te Heiloo.
22 Maart. A. Versteege, oud-Directeur
~ra.ii r]p Handolo«ohool.
7 April. Ir. W. F. Koppeschaar, oud-
leeraar H. B. S.
11 April. N. Kranenburg Jesse, oud-
leeraar R. H. B. S.
22 April. C. Bogtman Az., oud-wet
houder van Bergen.
18 Juli. J. M. Jansen, drukkerspatroon.
24 Juli. A. Wijlacker, schouwburg
directeur.
10 Aug. Ds. P. Groot Jz., Oudorp.
20 Aug. Willem Hart, tooneel-direc-
teur.
2 Sept. J. C. L. Wijdeman, oud
bestuurslid van de Hanze.
13 Sept. T. Basjes, veiling-leider.
5 Oct. Mr. C. J. de Lange te Heiloo.
9 Oct. J. J. T. Kooy, voorz. van Kin
dervoeding.
2 Nov. Van Ginkel, commies van
s'Rijks Directe Belastingen.
1 April. Mevr. OttBillenkamp neemt
11 Nov. F. N. J. R. de Meulder, pastoor
te Ursem.
19 Nov. Mej J. M. Bosch van 's Gra
vemoer, muziekpaedagoge te Bergen.
19 Nov. Ds. Zillinger Molenaar, voor
malig predikant te Warmenhuizen.
23 Dec. De heer P. v. d. Horst, siga
renfabrikant en tabakskerver. Bekend
Alkmaarsche burger.
5 Jan. Officiëele opening van de
nieuwe Ververij en Wasscherij van de
firma S. Krom.
22 Febr. Officiëele opening van de
hoofdpost Brandweer aan de Nieuwe
sloot.
28 en 29 Maart. Bakkerij-tentoon
stelling in het Gulden Vlies.
10 April. Volkslogement aan de Kei
zerstraat totaal uitgebrand.
11 April. Het Muziekpark door B. en
W. gegund aan den heer L. D. van der
Horst te Amsterdam voor 1000 per
jaar.
19 April. Aanbesteding verbouw post
kantoor tot telefoonkantoor. Laagste
inschrijver de heer A. H. Feberwee te
Deventer voor 40468.
25 April. Herdenking 400sten geboor
tedag van Prins Willem van Oranje.
26 April. Verkiezingen voor de Twee
de Kamer.
17 en 18 Mei. Congres Nederl. Krui-
deniersbond.
25 Mei. Opening Familiebad „De Ber-
germeer".
27 Mei. Monumentendag te Alkmaar.
21 Juni. Aanbesteding door Rochdale
van 62 woningen, één winkelhuis en
5 bergplaatsen op een terrein aan den
Bergerweg; raming 165.000. Werk ge
gund aan de firma Doedens en Schilder
te 't Zand voor 155.251.
22 Juni. Congres Nederl. Rijwielpad-
vereenigingen.
27 Juni. Eerste steenlegging Gerefor
meerde kerk Oudegracht.
17 Juli. Botsing tusschen twee mo
torrijders op den Bergerweg, waarvan
één 20 Juli overleed.
8 en 9 Sept Gezondheidscongres te
Alkmaar.
13 Sept Auto-ongeval aan den onbe-
waakten overweg tusschen Koedijk en
Schoorl, met het gevolg, dat het 16-jarig
zoontje van den bestuurder, den heer
Jb. Koster uit Beverwijk, den volgenden
dag in het Centraal Ziekenhuis te Alk
maar overleed.
28 Sept. Mevr. de Boervan Rijk
spontaan en hartelijk gehuldigd in
Alkmaar.
29 Sept. De 40-jarige H. van den
Kommer uit Uitgeest door een gederail
leerde grinttrein bij de remise gedood.
7 October. Mr. Wendelaar benoemd
tot lid der Tweede Kamer.
9 October. Grootsche herdenking
Alkmaar's Ontzet. Prinses Juliana be
zoekt de stad.
11 October. Het café Het Zijper Wa
pen aan het Hofplein totaal uitgebrand.
12 October. De ammoniakfabriek bij
de gasfabriek uitgebrand.
14 October. Mr. Wendelaar gekozen
tot voorzitter van de liberale staats
partij, de Vrijheidsbond.
1 November. De periodiek-aftredende
leden van de Kamer van Koonhandel bij
enkele candidaatstelling herkozen.
24 Nov. Pakhuis fa. Meiboom, Oude
gracht, uitgebrand.
15 Dec. Inbraak bij den heer Maas
Geesteranus te Heiloo; 700 ontvreemd.
13 Jan. Aan den heer J. Zijp Kz.,
burgemeester van Venhuizen, met in
gang van 15 Febr. op zijn verzoek eer
vol ontslag verleend.
19 Jan. Zilveren ambtsjubileum ds.
G. de Leeuw, Harencarspel.
22 Jan. De heer C. Brinkman, oud
burgemeester te N.-Scharwoude, her
denkt den dag, waarop hij vóór 55 jaar
tot organist bij de Hervormde gemeente
werd benoemd.
31 Jan. Jhr. Strick van Linschoten,
burgemeester van Beverwijk, vraagt
met ingang van 1 Juni zijn ontslag.
30 Maart. Mr. G. J. Bisschop, burge
meester van Hoorn, vraagt om gezond
heidsredenen tegen 1 Mei ontslag.
1 April. De heer G. Meijer te Koedijk
25 jaar koster en doodgraver.
1 April. Mevr. Ott'Billenkamp neemt
na 40-jarigen diensttijd afscheid van het
openbaar onderwijs te Oude-Niedorp.
5 April. De heer A. Peereboom vraagt
ontslag als burgemeester van Ilpendam.
4 Mei. De heer A. van Diepen uit Ur
sem 50 jaar als zelf-kazer op de Alk
maarsche markt.
2 Juni. Tot burgemeester van Bever
wijk benoemd mr. H. J. J. Scholtens,
vroeger burgemeester van Houten.
15 Juli. De heer H. J. Conijn gehul
digd wegens 40-jarig lidmaatschap van
de Commissie van Plaatselijk bestuur
van de N. en Z. Holl. Reddingmaat
schappij te Egmond aan Zee.
4 Aug. De heer Erardus 25 jaar in
dienst bij de firma J. Eecen Gz. te Oud-
carspel.
TïKlCtrt!fttVftTx <ÜTI- ^"ug^ltii-
zang te Oudkarspel na 36-jarige prac-
tijkvervulling.
1 October. De heer P. Pranger 25
jaar directeur van het Harmoniegezel
schap Excelsior te N.-Scharwoude.
23 October. De heer K. Zijp herbe
noemd tot burgemeester van Abbekerk.
1 Nov. De heer J. Breebaart vraagt
met ingang van 1 Jan. ontslag als bur
gemeester van Barsingerhorn.
3 Nov. De heer A. Ham Pz. 50 jaar
in dienst van den polder Wijdenes en
Oterleek.
25 Nov. De heer P. Velzeboer 50 jaar
directeur van het R. K. Kerkzangkoor
te Uitgeest.
21 Dec. Aan dei heer C. de Groot,
burgemeester vat Zuid- en Noord-
Schermer op vezzoek eervol ontslag
verleend.
5 Jan. Inbraak bij den Burgemeester
van Hoogwoud; 1500 ontvreemd.
9 Jan. Roofoverval op den landbou
wer M. de Wit te Oude-Niedorp; 2000
ontvreemd.
10 Jan. Te Obdan rijdt een vracht
auto uit Amsterdam op een groepje spe
lende meisjès; één terstond gedood en
drie gewond, waarfan één den volgen
den dag overleed.
17 Jan. Aankooj van het duingebied
te Egmond door Pjov. Staten.
18 Jan. De heerJ. de Groot, melkrij
der te Schagerbruj rijdt per ongeluk
zijn twee-jarig zooitje dood.
Motie van Mr Wendelaar in Prov.
Staten om het liekin de duinen te Ber
gen te verwijdermet 35 tegen 21
stemmen verworpo.
22 Jan. De 20-jarige Yreeker aan den
onbewaakten ovelveg te Heiloo met
vrachtauto door du trein gegrepen en
gedood.
24 Jan. Te St. Rncr: s een oud kerk
hof van het vroegre Vroone opgegra
ven.
30 Jan. Gefingerde inbraak bij den
administrateur var het G. E. B. te
Heiloo.
1 FebrOpenin' Prinses Julianahuis
te Egmond aan Ze.
2 Febr. Bij denlandbouwer H. Hoog-
vorst te Callantsog 16 koeien in de
vlammen omgekoien.
27 Febr. Gedep Staten vernietigen
het raadsbesluit vn Heiloo, waarbij af
wijzend was bescjkt op een aanvrage
van de Vereenigrg voor Christelijk
Nationaal schooloderwijs.
14 en 15 Maart. Herdenking 25-jarig
bestaan V. V. V. téBergen.
4 April. Openinjdoor Min. Ruys de
Beerenbrouck van et vierde paviljoen
deoi s!' Vy.illebrord'stichting te Heiloo
21 April. De begpoting van Egmond
keurd66 °r aten n*et goedge-
hiuwleii'een gesteld onderzoek
blijkt, dat de achtetallige vorderingen
over 1930, 19331 en 932 der tuTnders in
de Mei Langedijkegemeenten, St. Pan-
cras en Warmenhtfen bij de Midden-
standsvereenigingen 400 000 bedraagt.
23 Mei. Ernstig ongeval op den onbe
waakten overweg te Medemblik. 4 racht-
auto werd door den trein gegrepen;
twee dooden en één zwaar gewonde.
2 Juni. Vrachtauto verwondt een
vijftal kinderen te Bergen.
2 Juni. Luxe auto uit Groningen
botst bij de Stolpervlotbrug tegen een
motorrijder, waarvan de bestuurder na
20 min. overleed.
7 Juni. De 24-jarige landbouwer M.
Schenk uit Wieringerwaard bij het
zwemmen te Bergen aan Zee verdron
ken.
13 Juni. De kruisbessenpluk in de
Bangerd gestaakt, omdat de bessen
slechts 4.20 per 100 K G. opbrachten,
waarvan de vracht, emballage en markt-
geld niet kon worden betaald.
19 Juni. Inwijding der consecratie
het Moederhuis en klooster te Heiloo
door Mgr. Aengenent uit Haarlem.
1 Juli. Officieele opening Bio-vacan-
tie-oord te Bergen aan Zee.
2 Juli. Auto te Purmerend in het
Kanaal gereden; 7 inzittenden verdron
ken.
6 Juli. Officieele ingebruikneming
van het Muziekpark te Heiloo.
9 Juli. Aanvang Muziekconcours te
Heiloo ter gelegenheid van het 35-jarig
bestaan van Eensgezindheid aldaar.
15 Juli. Officieele opening Troelstra-
oord te Egmond aan Zee.
25 Juli. De Raad van Koedijk besluit
om een aanvrage tot de Kroon te rich
ten om een bijdrage van het Rijk in de
kosten van de huishouding der ge
meente.
4 Aug. De Raad te Z.- en N. Schermer
verwerpt het voorstel om de openbare
school te Driehuizen op te heffen, het
geen door den Minister was verzocht.
8 Aug. De Raad van Oterleek wijst
het verzoek van den Minister af om de
openbare school te Oterleek op te heffen.
De Raad van W. Graftdijk neemt een ge
lijk besluit en verleent concessie aan
De Rijp voor gaslevering in Graft.
10 Aug. De Raad van Heiloo besluit
tot den aanleg van een weg naar Eg
mond; geraamde kosten 200.000.
10 Aug. De Raad van Schoorl besluit
tot opheffing van de O. L. S. te Groet en
tot stichting van één centrale openbare
lagere school in de gemeente, mits het
Rijk de kosten ervan betaalt.
18 Aug. De Raad van Bergen besluit
tot het instellen van een kampeerverbod.
25 Aug. De Raad van H. Hugowaard
besluit overeenkomstig het verzoek van
den Minister tot opheffing van twee
openb. lagere scholen in de gemeente.
6, 7 en 8 Sept. Herdenkingsfeesten in
de Schermer tot viering van het 300-
jarig bestaan van den polder.
8 Sept. Inbraak in de bakkerij De
Tijdgeest te Winkel; 500 ontvreemd.
15 Sept. De Raad van Egmond hand
haaft ondanks een beslissing van den
Raad van State ongewijzigd de niet-
goedgekeurde begrooting.
24 Sept. 300-jarig bestaan van de
Hervormde kerk te Egmond aan den
Hoef herdacht.
25 Sept. Officieele opening afsluitdijk
en onthulling van het monument op De
Vlietter.
6 October. De fundamenten van het
kasteel Egmond blootgelegd.
9 October. Bezoek van Prinses Juliana
aan het Christelijk Koloniehuis te Eg
mond aan Zee.
12 Dec. De gemeenteraad van Egmond
aanvaardt de voorwaarde der regeering
voor het verleenen van steun ten behoe
ve van de huishouding der gemeente.
23 Dec. Opening van de Jeugdherberg
„De Zevensprong" te Petten.
Als we op den dag van Oudejaar ons over
geven aan mijmeringen en peinzerij over het
vergankelijke en den snellen loop van een
jaar, komen zeker haast als vanzelf die din
gen naar voren die grooten indruk hebben
gemaakt in heel het land, gebeurtenissen
waarbij bleek hoezeer ons Nederlandsche
volk zich toch nog één voelt, alle splitsingen
en schotjes-politiek ten spijt.
Wij denken aan dien Septemberdag, toen
circa 100.000 menschen in het Amsterdam-
sche Stadion een grootsche hulde brachten
aan de koningin bij de herdenking van haar
35-jarig regeeringsjubilé. En dan gaan onze
gedachten terug naar dien eersten Oranje,
die ons volk leidde in het verzet tegen de on-
dUÜit*hKJl'lg r**n g^owotonovrijheixi door den
Spaanschen koning, aan wien deze streken
onderworpen waren. Deze Oranje, prins Wil
lem I, bijgenaamd de Zwijger, was 300 jaar
geleden in Duitschland geboren en deze dag
werd in heel ons land in verschillende bijeen
komsten opgewekt herdacht en dankbaar
werden de verdiensten gememoreerd van
dezen buitenlander, die onzen volksaard zóó
goed begreep en zich zóó zeer aanpaste bij
de toestanden hier te lande, dat thans, drie
eeuwen later, nog getuigd wordt„Nederland
en Oranje één!" De indrukwekkende huldi
ging in April te Delft, de stad, waar de
groote Zwijger door moordenaarshand viel,
zal nog lang in herinnering blijven.
Een herinnering van minder roemruchtig
gehalte dringt zich voorts bij ons op: de
massa-dienstweigering van inlandsche ma
rineschepelingen te Soerabaja in Februari, in
diezelfde maand nog gevolgd door de mui
terij op het in de haven van Oleh-leh liggen
de oorlogksschip Zeven Provinciën, een ge
beurtenis die ver buiten onze landsgrenzen
de aandacht trok en zeker als een gelukkig
zeldzaam feit geboekstaafd zal blijven in
onze geschiedenis. De herinnering aan deze
gebeurtenis is de laatste weken nog eens weer
opgefrischt bij de berechting der muiters, die
tot zware straffen werden veroordeeld en
waarbij de moorddadige bom, het verzaken
van zijn plichten door den commandant
Eikenboom en de houding der overige officie
ren en veel andere op deze muiterij betrekking
hebbende punten nog eens weer naar voren
kwamen, zoodat wij meenen hierover thans
niet meer te moeten uitweiden.
ij willen hier echter nog wel even wijzen
op den stroom van nationalisme, die na de
dagen van de Zeven Provinciën over het land
ging. Daar was b.v. allereerst het veel stren
ger optreden tegen redenaars, die in open
bare vergaderingen hur temperament wat te
weinig beheerschten. De heer Sneevliet, leider
van het N A S., was het eerste slachtofferr
hij werd wegens opruiing gearresteerd en
daarna veroordeeld tot vijf maanden gevan
genisstraf na welken straftijd hij zitting
nam als Kamerlid. Na hem volgden nog
eenige politiekers: de Kamerleden Wijnkoop,
de Visser en Roestam Effendi. die er echter
allen heel wat licht>r afkwamen.
Voorts wijzen wij nog op de order van den
minister van defensie, nog in Februari uitge
vaardigd, waarbij aan ambtenaren van zee-
en landmacht werd verboden lid te zijn van
of steun te verleenen aan groepen of vereeni
gingen op soc.-dem. grondslag of bladen van
die richting te lezen, waarvan de lijst geleide-
Iiik nog werd aangevuld en uitgebreid In
dit verband zii nog even herinnerd aan de
houding van den burgemeester van Kromme
nie en het lid van Ged. Staten van Noordhol
land, den heer Miehels, ten aanzien van het
marineblad Het Anker en voorts aan het
proces tegen den bond van minder marine
personeel fin deze Decembermaand gevoerd
voor de Alkmaarsche rechtbank), waarbij het
ging om een eisch van den officier van
justitie tot het ontnemen van de rechtsper
soonlijkheid aan dien bond. Bedoelde burge
meester kreeg van hoogerhand een terecht
wijzing. die een openlijke schuldbelijdenis tot
ffevolg had en in de jongste Statenzitting
van dit gewest werd de heer Miehels genoopt
tot een verklaring, waarin hij zei, voortaan
voorzichtiger te zullen zijn met het plaatsen
van zijn handteekening.
Maar niet alleer tegen de linksche en
uiterst linksche partijen werden maatregelen
genomen, ook tegen de juist in dit jaar zoo
sterk ontwikkelde strooming van het fascisme
richtte de regeering zich in dit geval het
huidige ministerie-Colijn, dat in het laatst
van Mei (als crisis-kabinet) na de verkiezin
gen in April optrad, nadat op 14 Febr. het
kabinet-Ruys de Beerenbrouck de portefeuil
les ter beschikking van de koningin had ge
steld en de Kamer ontbonden was met in
gang van 8 Mei (een ontbinding op termijn).
Van de maatregelen, die bedoeld waren als
vprwpprmiddel naar beide kanten, noemen wij
het verbod van 't dragen van kleedingstukken
en opzichtige onderscheidingsteekens, waaruit
een bepaald staatkundig streven blijkt (be
kend als uniformverbod), het verbod voor
ambtenaren om lid te zijn van verschillende
daarbij met name genoemde organisaties en
ten slotte de bepaling dat ambtenaren zich
moeten onthouden van elke openbare actie
tegen de overheid en haar beleid.
Verschillende gemeentebesturen volgden de
regeering hierbij en verboden het gebruik
maken van gemeentelijke gebouwen of -terrei
nen voor de niet gewenschte politieke
partijen (b.v. Haarlem in Sept.)
De Radio-controlecommissie kwam in
October plotseling tot de ontdekking, dat de
Internationale, waarmee de VAR A-uitzen
dingen al sinds jaar en dag waren besloten,
revolutionnair is en verbood het verdere uit
zenden ervan, waarna al heel spoedig ook
andere socialistische liederen uit den aether
werden gebannen.
Datgene wat de eene partij noemde reac-
tionnaire wind en wat door anderen be
schouwd werd als een eindelijk ontwaakt
nationaal verantwoordelijkheidsbesef, waaide
ook over Indië, het gebied waar zich de mui-
terit, de onmiddellijke oorzaak van een en
ander, afspeelde, en uitte zich in een ver
scherpt optreden tegen nationalisten en com
munisten. Het eerste bewijs ervan was de
arrestatie van negentien Chineesche onder
wijzers en onderwijzeressen, verdacht van
verspreiding van communistische pamfletten;
daarna volgde de arrestatie van ir. Soekarno
en van den leider van Indische vakvereenigin-
gen Soerjopranoto.
De regeering en de nood der
tijden.
"f°<J en de malaise in allerlei takken
van bedrijf nam nog toe, welhaast geen
enkele, tak van bestaan ontkwam er aan en
ook dit jaar ja dit jaar vooral werden
aan de regeering allerlei problemen ter op
lossing voorgelegd en maatregelen aanbe
volen, die bij inwilliging zeer zeker een
deel der bevolking baat zouden brengen,
maar een ander deel nog dieper in den put
zouden helpen (wij denken hier b.v. aan het
gevraagde executie-verbod en het met klem
geeisehte optreden tegen hooge hypotheek
renten). De taak van de regeering om den
juisten weg te vinden in den warwinkel van
allerlei wenken is lang niet gemakkelijk en
zeker mag men bij de beoordeeling van de
door haar genomen crisis-maatregelen be
denken, dat de beste stuurlui aan den wal
staan.
maatregelen vielen de steun
aan de bollentrekkers, de landbouwmachfi-
gingswet, de evenredige vrachtverdeeling, de
beperking van den veestapel met 200.000
runderen de saneering van het bollenkwee-
Kersbedrijf, enz. enz. Daarbij kwam nog de
tusschen komst der regeering inzake de loo-
nen in het bouwbedrijf en het atucadoorsvak
(als middel om den bouw door particulieren
en nvereen'Kingen te doen toenemen, maar
welke maatregel niet gewenschf werd door
de Landelijke Federatie, zoodat een vrij lang
durige staking noodig was om den wensch
der regeering in vervulling te doen gaan) en
