DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. BLOEDIGE BOTSINGEN IN PARIJS. Strijkkwartet „Galvet" Barricaden-oorlog op de Elysée. De regeering-Daladier in de meerderheid. Alkmaarsche Kamermuziek toeniging Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk f 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letten; naar plaatsruimte. B'ieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v h. HERMs. COSTER ZOON, Voor dam C 9, postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33. No. 32 Directeur: C. KRAK. Woensdag 7 Februari 1934 Hoofdredacteur: Tj. N- ADEMA. 136e Jaargang Dit nummer bestaat uit twee bladen fixiQjetii&sch Owczkht Na een zeer rumoerige zitting bleef de nieuwe Fransche regeering in de meer derheid, toen Daladier de kwestie van vertrouwen stelde. DE REGEERINGSVERKLARING. Vele dooden en gewonden. Critieke dagen. Pleinen oi slachtvelden? Veiligheidsmaatregelen de Kamer. voor Honderden arrestaties. Nieuwe botsingen met de politie. lVat vandaag de aandacht trekt (Zie voor nadere bijzonderheden eventueele laatste berichten). Schouwburg „HARMONIE". VRIJDAG 9 FEBRUARI 1934 H ET BESTE FRANSCh E KWARTET ALKMAARSCHE COURANT. De Fransche Kamer heeft gisteren in haar zitting de door den minis ter-president Daladier aan het voor stel tot verdaging van alle interpel laties, behalve die van Dommange, Ybernegaray en Franklin-Bouillon en de communisten, verbonden kwestie van vertrouwen goedge keurd met 283 tegen 196 stemmen. Er heerschte een nerveuse spanning in het kamergebouw, toen de regeering-Daladier zich aan het parlement voorstelde. Toen de regeering-Daladier de zittingszaal binnen kwam, werd zij door de afgevaardigden der linkerzijde toegejuicht, terwijl afgevaardig den der rechterzijde opmerkingen maakten. Minister-president Daladier betrad dade lijk het spreekgestoelte en las de regeerings- verklaring voor, waarbij hij herhaaldelijk van rechts geïnterrumpeerd werd, terwijl de linkerzijde dan met bijval antwoordde. En kele malen moest Daladier zijn redevoering onderbreken, éénmaal was het rumoer zelfs zoo groot, dat de president der Kamer zich genoodzaakt zag de zitting te schorsen nog voordat de premier zijn verklaring had afge legd. In de regeeringsverklaring deed de regee ring opmerken, dat een schandaal, voortgeko men uit eenige individueele tekortkomingen, sedert een maand de actie der kamer verlamt, de partijen tegen elkaar in het harnas jaagt, het land demoraliseert, en den tegenstanders van het regime de gelegenheid verschaft, de aanvallen te hervatten, welke de republikein- sche waakzaamheid in het verleden wist af te slaan. Laten wij uit deze benauwde atmosfeer tre den, aldus de verklaring, en het volledig licht doen schijnen door moed en energie te too- nen. Vervolgens herinnerde de regeering aan haar daden sedert haar samenstelling. Zij stemde toe in het samenstellen eener enquê te-commissie, en terwijl deze commissie, die uit vertegenwoordigers van alle partijen zal bestaan, het aan het licht komen der waar heid zal verzekeren, zal het parlement den wetgevenden arbeid moeten hervatten met het goedkeuren van wetsontwerpen, waarbij de spaarders doeltreffend worden beschermd en de aanneming der begrooting vóór 31 Maart 1934 wordt verzekerd, ten einde te vermij den dat het streven gedurende achttien maan den van vijf achtereenvolgende regeeringen steriel blijft. Terwijl zij, die niets om handen hebben, ongeduldig wachten op de onjuiste of juiste berichten over de schandalen, terwijl anderen de revanche voor geleden échecs meenen te vinden, vraagt de landbouwer zich af hoe hij zijn oogst zal verkoopen; de arbeider ziet zijn loon gekort en vreest de bedreiging der werkloosheid; de handelsman en de in dustrieel strijden tegen de steeds scherper wordende buitenlandsche concurrentie; de middenstand gaat gebukt onder de duurte; het leven der. jeugd is onzeker wat de toe komst betreft. De verkozenen van het volk zijn in rechtstreeksch contact met het volk in alle provincies, zij kennen zijn lijden, zijn be duchtheden en hoop, is het mogelijk zon der het te beleedigen te gelooven dat ge de voorkeur geeft aan de hartstochtelijke twisten boven het vervullen van den plicht, waarvoor Frankrijk u het mandaat heeft gegeven? De schandalen gaan voorbij, de problemen blij ven. Wil de republiek haar arbeid voortzet ten dan zal zij ze moeten oplossen. Voorts verkondigt de regeering haar be sluit het muntstelsel te handhaven, de credie- ten ter bestrijding der werkloosheid te doen aannemen,, de economische activiteit des lands te verlevendigen, de handelsbalans te verbeteren door een zakelijke politiek, die be rust op handelsverdragen met wederzijdsche concessies. Tegenover het ongeruste en verdeelde Europa willen wij opnieuw bevestigen onzen vredeswil en ons streven naar de veiligheid van Frankrijk, in welk verband de geheele politiek kan worden samengevat in deze twee voorwaarden: internationale samenwerking en nationale defensie. Trouw aan den Vol kenbond en aan beproefde vriendschapsban den zal Frankrijk duidelijk van zijn vasten wil voor den vrede getuigen en teneinde geen twijfel te laten aan het zuivere oordeel der volken, zullen wij nóch door verblindheid nóch door zwakheid ons land tezamen met geheel Europa laten wegglijden naar nieuwe catastrophen. I>e vrede is een ideaal, waar naar het niet voldoende is te verlangen, doch waarnaar moet worden gestreefd volgens loyale methoden, met elimineering van ijde- len schijn en gevaarlijke dubbelzinnigheden. De regeering doet een dringend beroep op het parlement tot herstel van het vertrouwen, tot redding van de democratie, tot eerbiedi ging van de wet in het parlement, dat de wet maakt, en daarbuiten. „In bewogener tijden hebben onze groote voorouders de energie gehad om het democra tische stelsel te handhaven, thans moeten de republikeinen eensgezind hun voorbeeld vol gen, als zij het voortbestaan willen verzeke ren van een van de weinige regeeringen van vrijheid, die er nog in de wereld bestaan. Wij doen een beroep op hun eensgezindheid in het belang van het vaderland". Nadat de regeeringsverklaring in de Ka mer was voorgelezen, maakte de president van de Kamer bekend, welke interpellaties waren ingediend. De minister-president verklaarde accoord te gaan met de directe behandeling der inter pellaties van Lommange, Ybarnegaray en Franklin Bouillon, zoomede met die van de communisten, terwijl hij de verdaging eischte van alle andere interpellaties. Aan dit voor stel verbond Daladier de kwestie van vertrou wen. De Kamerpresident kondigde hierop aan, dat een voorstel was ingediend ter zake van hoofdelijke stemming. Aangezien hij evenwel de door dit voorstel vereischte handteekenin- gen niet kon lezen, moest de zitting even worden onderbroken. Na de hervatting der zitting verklaarde Bouisson, dat het voorstel reglementair was en om vier uur begon de stemming, welke on geveer 45 minuten in beslag nam. Het resultaat was, dat de kamer de door den minister-president aan het voorstel tot verdaging van alle interpellaties, behalve de reeds hier bovengenoemde, verbonden kwestie van vertrouwen goedkeurde met 283 tegen 196 stemmen. Nadat het resultaat der stemming bekend was gemaakt en eenige afgevaardigden het woord hadden gevoerd, legde Daladier den nadruk op zijn vast besluit, het regiem te be schermen tegen demonstraties. Hij twijfelde eraan, of deze betoogingen van zekere oud-strijders werkelijk in overeenstemming waren met den wensch van hen, die den oor log hebben meegemaakt. Van de gearresteer den zijn de meeste geboren na 1900. „I k wil niet, aldus Daladier, dat in Frankrijk een vierde macht opkomtin den vorm van straat- betooginge n". Tenslotte stelde hij een korte onderbre king der zitting voor, opdat de fracties het eens zouden kunnen worden óver hun spre kers. Dit voorstel verwekte een groot ka baal, zoodat de Kamerpresident met moeite de orde kon herstellen. Toen vervolgens afgevaardigde Henri Haye persisteerde bij zijn voorstel hoofdelijk te stemmen over de toelating van zijn inter pellatie, doch Daladier ter vermijding van overbodig tijdverlies voorstelde de behande ling van alle interpellaties te verdragen, brak een ontzettend rumoer uit. Tardieu betrad hierop het spreekgestoelte, doch hij kon niet aan net woord komen. Den president bleef niets anders over dan de zitting opnieuw te schorsen. Na een korte pauze werd de zitting voort gezet. Tardieu protesteerde tegen de door den minister-president voorgestelde verdaging van alle interpellaties. Hij werd tijdens zijn toelichting voortdurend geïnterrumpeerd. Hierop werd overgegaan tot stemming over het Voorstel te verdagen. De minister president had opnieuw de kwestie van ver trouwen gesteld, en bleef opnieuw in de meerderheid met 360 tegen 220 stemmen. Toen werd de zitting verdaagd tot heden Terwijl de Fransche Kamer gisteren in een soort paniekstemming vergaderde en de leden elkaar in niets ontzagen de ergste scheldwoorden vlogen van bank tot bank was het op de Place de la Concorde een zingen en tieren, dat hooren en zien je verging. Het werd daar op dat plein een echte avond van oproer en de bereden politie voerde charge na charge uit. Geleidelijk namen de betoogingen op dat plein en op de Champs Elysées bij de Madeleine-kerk een ernstiger karak ter aan. De tierende menigte won voort durend meer terrein en drong langzaam op naar de Seine-oever, om vervolgens door te trekken naar het parlementsge bouw. Hier was echter de toegang krach tig afgezet. Intusschen was het op verschillende plaatsen reeds tot zeer hevige botsingen gekomen, waarbij verscheidene perso nen, w.o. ook vrouwen, werden gewond. Het rumoer werd ontzettend en de po litie, die o.m. met 20 manschappenwa- gens, elk met 50 leden van de mobiele garde bemand, bij het stadhuis klaar stond, moest al heel gauw uitrukken, om de 1000 andere agenten en de repu- blikeinsche garde te paard te steunen. Onder al dat kabaal werd er in de kamer zelf verder vergaderd, maar ook daar werd het rumoer steeds heviger en een helsch kabaal ontstond, toen van de rechterzijde werd geroepen: „Daladier heeft bevel gegeven te schieten" Vanuit het kamergebouw kon men hei straatgevecht duidelijk volgen. Men zag, hoe de betoogers een autobus in brand staken. De ruiten van de bus wer den ingeslagen en de glasscherven be nut als' projectielen tegen de politie. Tegen den gloed der brandende autobus teekenden zich wilde schaduwen af en bij dat spookachtige licht zag men, dat er gewonden vielen. Verschillende manschappen van de garde républicaine moesten zich met ernstige hoofdwonden onder geneeskun dige behandeling stellen. Ook verschil lende paarden werden gewond. Verschei dene malen chargeerde de bereden poli tie met blanke sabel. Op de Champs Elysées richtten demonstranten, die lid zijn van de vereeniging van oud-strij ders, barricades op van banken en hek ken. Zij hadden werktuigen meege bracht, waarmede zij het asfalt stuk sloegen. De Metrostations bij het stad huis en de Kamer waren afgezet en de treinen passeeren de stations zonder stoppen. Over de geheele linie werd de politie teruggedrongen. Teneinde de menigte te beletten de brug, die naar de Quay d'Orsay leidt te overschrijden en zich naar de Kamer te begeven, bood zij de opdringende massa krachtig tegenstand en zag zich ten slotte genoodzaakt van de vuurwapenen gebruik te maken. Tegen acht uur werden een honderdtal schoten gelost. Af gevaardigden en voetgangers vluchtten achter de groote ijze ren hekken van het kamerge bouw, welke onmiddellijk ge sloten werden. Vele nieuwsgie rigen namen de wijk in het ministerie van buitenlandsche zaken. De stemming was meer dan opgewonden. Met steenen en knuppels trokken de betoogers op de politie af: Tal van agen ten van politie werden ge kwetst Geruchten spraken zelfs van dooden, doch dat is nog niet bevestigd. Tegen 21 uur 30 liepen de betoogingen op de Pace de la Concorde geleide.ijk af. De demonstranten trokken in lange rijen langs de Madeleine, waar de bere den garde republicaine verscheidene malen op de menigte inreed om deze te verspreiden. De Place de la Concorde bood het uiterlijk van den daar gele ver den strijd. Op drie plaatsen branden de overblijfse len van omgegooide auto's. Een soort barricade, die de betoogers gevormd had den met uitgetrokken boomen en andere voorwerpen strekte zich uit tot dicht bij de brug. Af en toe zag men een Roode- Kruis-wagen met gewonden over het plein rijden. Een paar ruiterlooze paar den galloppeerden zonder zadel en teu gels voort, totdat zij door de politie ge vangen werden. Het plein lag bezaaid met stukken ijzer, glassplinters en stee nen, die tot projectielen hadden gediend. Een lid van de bereden garde répu blicaine loopt langzaam naar de ver- bandplaats. Hij draagt een helm in de hand en vertelt, hoe hij van zijn paard gevallen is, doordat hij door een naar zijn hoofd geworpen projectiel getroffen is. In zijn helm zit een groot gat. Op de brug naar de Kamer is een politieauto verschenen, die naast de reeds aanwezige wagens is gaan staan, zoodat passeeren daar onmogelijk is. Het ministerie van marine op den hoek van de Piace de la Concorde en de Rue Royale vertoont nog de sporen van een bestorming; verscheidene ruiten zijn vernield. Terwijl een golvende menigte de po litie handen vol werk geeft op de Place de la Madeleine, rukt van de groote Boulevards een nieuwe stoet oudstrij ders op, wier vlaggen door de massa juichend worden verwelkomd. Luid schallende spreekkoren juichen onon derbroken: „Vive Chiappe". Voor het Théatre des ambassadeurs is weer een autobus, de derde reeds, in brand gestoken. Op de Elysées demen- streeren oud-strijders en camelots du roi; de eersten dragen blauiv-wit-roode v'aggen en opschriften mee. Een straat- redenaar verklaart: „Wij willen geen partij meer, wij willen geen bedriegers in de kamer. Wij willen slechts één éénig Frankrijk zijn, zooals wij zouden zijn, wanneer het tot een oorlog tegen de „boches" zou komen. Wij kunnen ons zelf regeeren. Naar de Kamer!" Na beëindiging van de Kaïnerzitting was het Kamergebouw bijna aan alle kanten door betoogers omringd. Hierop werd bevel gegeven de wandelgangen en de zittingszaal te ontruimen. Alle lichten aan den voorkant van het gebouw werden gedoofd en de voor ingangen naar de Kamer werden gesloten. De afgevaardigden, toeschouwers en journa listen, die deelgenomen hadden aan de zit ting, moesten het gebouw aan den achterkant verlaten. Voor de woning van den voorzitter van de Kamer werd een afdeeling brandweei geposteerd, om zoo spoedig mogelijk te kun nen ingrijpen, wanneer zulks noodig mocht zijn. De leden der regeering zijn onmiddellijk na beëindiging van de zitting in kabinets raad bijeengekomen cm den toestand te be spreken en te onderzoeken. Tijdens de demonstraties, waarvan op het oogenbük den afloop nog niet kan worden overzien, zijn verscheidene honderden arres taties verricht. Een groot aantal personen is gewond; het juiste aantal is nog niet bekend. Of ook, zooals geruchten beweren, dooden gevallen zijn, is evenmin bekend. Inmiddels is het op de Champs Elysées we derom tot een heftige botsing gekomen tus- schen betoogers en politie. Er wordt weer geschoten Bereden garde républicaine chargeert her haaldelijk en wordt door de betoogers beko geld met alle mogelijke projectielen. Op de groote boulevards is het tot botsingen geko men tusschen een communistischen stoet en een afdeeling oudstrijders. De communisti sche betoogers schreeuwen hun leuze „Chiap pe in de gevangenis", terwijl de andere be toogers schreeuwen: „Daladier moet neerge schoten worden" Op verschillende plaatsen in de stad wordt geschoten. Onder de gewonden bevindt zich ook de directeur der stedelijke politie. Volgens een mededeeling van de politieprefectuur zijn de oudstrijders en de leden der vaderlandsch gezind organisaties de kern der betoogingen. In totaal zouden een 6000-tal hunner op straat zijn. Na den kabinetsraad verklaarde de minis ter van justitie, dat hij een onderzoek zou in stellen tegen onbekenden wegens benadeeling van de veiligheid van den staat, ophitsing tot moord, tot handtastelijkheden en brandstich ting. De onderstaatssecretaris van den minister president, Martinot-Deplat, heeft zich per soonlijk tegenover de demonstranten ge plaatst en toen men hem daarop aansprak De nieuwe Fransche regeering is gistermiddag na een zeer rumoerige zitting in de meerderheid gebleven. (Dag. Overzicht.) Bloedige botsingen in Parijs tus schen het straatpubliek en de poli tie. Vele dooden en gewonden. (Bui tenland.) Duitsch tankscheepje in de lucht gevlogen. (Buitenland.) Stavisky collega's vertellen. (Bui tenland.) Het straperlo-proces. (Rechtsza ken.) Radio-rede van minister Mar- chant over het onderwijs. (Binnen land.) „Zaanland" heeft ongelijk. (Bin nenland.) De wielrenner Jan v. Hout rijdt een voerman met zijn auto dood. (Binnenland.) Noodlanding K.L.M.-vliegtuig. (Luchtvaart.) verklaarde hij: „In zulke gevallen moet men zijn plicht doen, maar men doet het met een bloedend hart". De nieuwe prefect van politie van Parijs, Bonnefoy Sibour, die het optreden van de politie leidt, verklaarde- „Ik heb van daag 10.000 man ter bescherming van Parijs tot mijn beschikking. Ik zal nog meer man schappen oproepen, wanneer dat in de eerst volgende dagen noodig zal zijn. De politie macht moet meester blijven van het terrein". Om 10 uur werd voor het Kamergebouw een afdeeling infanterie opgesteld om voor alle gevallen gereed te zijn. In het verloop van de botsingen zijn 2 ge- menteraadsleden gewond en deze gewonden, evenals 6 andere gemeenteraadsleden zijn door de politie weggeleid. Verscheidene ge- menteraadsleden waren nl. uit het afgezette raadhuis vertrokken en hadden zich aan het hoofd gesteld van een optocht van de patriot tische jeugdvereeniging. Een verklaring van Daladier. Om 23 uur 15 (Fransche tijd) heeft de eerste minister Daladier de pers de volgende verklaring verstrekt: „De oproep tot rust en koelbloedigheid, die de regeering hedenmor gen in de pers heeft gepubliceerd is door de oudstrijders opgevolgd, die geweigerd hebben zich aan te sluiten bij beroepsagitatoren. Daarentegen hebben sommige patriottenbon- den steeds weer opgeruid tot opstand en ge tracht een coup de force uit te voeren tegen het republikeinsche regiem en zijn met revol vers en messen gewapend tegen de politie op getreden. De garde républicaine en de mo biele garde zijn overvallen. Aan den kant van de handhavers van orde zijn talrijke ambtenaren gekwetst. Door een onderzoek naar de persoonlijkheid der gearresteerde be toogers is het bewijs geleverd, dat het hier een gewapenden aanslag betreft op de veilig heid van den staat. Dank zij de kalmte en koelbloedigheid van de handhavers van de orde zijn deze aanval len afgeslagen en hebben de onruststokers hun doel niet bereikt. De noodige maatrege len, om iedere nieuwe poging te voorkomen, zijn genomen. De regeerir.g is zich bewust van haar plicht jegens het land, de orde en de vrijheid. Zij is vastbesloten met alle mid delen die de wetten haar verleenen, de veilig heid van de bevolking en de onafhankelijk heid van het republikeinsche regiem veilig te stellen. Zij rekent ter ondersteuning van al deze taken op de medewerking van het Fransche volk. dat verre van zich te buigen voor de eischen van een minderheid, vast be sloten is vast te houden aan zijn instellingen van vrijheid. De verlieslüst. Tegen middernacht werd officieel medege deeld, dat 15 personen bij de betoogingen zijn gedood, 200 betoogers werden gewond, 90 politiemannen bekwamen verwondingen. De botsingen duren intusschen voort. De betoogingen duren voort. Op de Champs Elysées en de Place de la

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1934 | | pagina 3