DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De Fransche regeeringsverklaring.
No. 40
Uit het Jlademmt
Vrijdag 16 Februari 1934
üxigetii&sch Oaeczicht
Doumergue behaalt een groote overwinning
mei 402 tegen 125 stemmen spreekt de kamer
haar vertrouwen uit t.o.v. deze regeering.
DE DEBATTEN.
JiuUmlatid
136e Jaargang
Wat vandaag de
aandacht trekt
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk jf 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENs
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letten naar plaatsruimte.
B'ieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3, redactie 33.
Directeur: C. KRAK.
Den Haag, 15 Februari 1934.
TWEEDE KAMER.
Eindelijk is dan toch de Tweede Ka
mer gereed gekomen met de Begrooting
van Suriname. Nog vier sprekers hebben
zich intusschen doen hooren alvorens
minister Colijn aan bet woord kwam. De
eerste spreker van heden was de heer
Joekes (v.d.), die bevordering van de
vruchtencultuur en oprichting van een
conservenfabriek bepleitte, terwijl hij
ook voor emigratie op ruime schaal zeer
veel gevoelde.
De heer Van Kempen (lib.) was het in
vele opzichten met hem eens, doch hij
had een forscher geluid van den Minis
ter verwacht en gehoo» t op een positief
werkprogram. Evenals de heer Joekes
keurde hij het optreden tegen den com
munist De Kom goed.
Ook de heer Wendelaar (lib.) pleitte
voor een krachtigen steun aan Suriname
tep wille van zijn cultuur. Men bevorde-
re den maisbouw en make propaganda
voor een emigratie op ruime schaal.
Nadat de heer Sneevliet (rev.-soc.) ge
klaagd had over het despotisch optreden
van de Koloniale Staten en over het
financieel beleid van het moederland,
kwam de Minister van Koloniën, de heer
Oiijn. aan het woord. Niet ten onrechte
wees hij er op, dat 25 jaar geleden de
zelfde geluiden over Suriname zijn ge
hoord. Dat stemt tot voorzichtigheid bij
het maken van plannen en zeker ook bij
het doen van beloften. Van kolonisatie
plannen toonde hij zich volkomen af-
keerig. Dat loopt toch op niets uit. De
Regeering mist overigens de noodige
middelen om thans grootsche plannen
ten uitvoer te brengen. Van al het mooie,
dat men in de toekomst ziet, achtte de
Minister enkel de bevordering van de
vruchtencultuur iets bereikbaars.
Uitvoerig verdedigde de Minister het
overheidsbeleid in zake de geestelijke
verzorging, om vervolgens het regee-
ringsbeleid tegenover het optreden van
den communist De Kom te verklaren en
het beleid van het bestuur van Suriname
in verdediging te nemen in de dagen dat
De Kom onrust tra rhtte te verwekken en
de goeverneur heeft ten slotte het ver
standigste gedaan door den man naar
Nederland te expedieeren. Verder ver
dedigde hij de toepassing van de anti-
revolutiewet en het beleid van het be
stuur van Suriname nam hij ten slotte
geheel voor zijn verantwoording.
De Surinaamsche Begrooting is na
's ministers rede zonder stemming aan
genomen met de communisten en den
heer Sneevliet als tegenstemmers.
Hierna is de Indische Begrooting aan
de orde gekomen en we hebben heden
nog twee sprekers er over mogen hoo
ren. Eerste spreker was de heer Van
Boetzelaer van Dubbeldam (c.h.), die in
het algemeen instemde met het kolo
niaal beleid van de Regeering, docb
meende, dat zij er naar moest trachten
door een beroep op de ambtenaren ze
tot vrijwillige medewerking in den be-
zuinigingsarbeid te prikkelen. Een uit
voerige rede heeft hierna de heer Feber
u ?eh°uden. Hij heeft daarbij op zui-
ni.vheid ook bij raming aangedrongen,
gepleit voor een actieve handelspolitiek,
fflaar gewaarschuwd tegen het denk
beeld om de rentebetaling van de schuld
oc'ic maar voor korten tijd stop te zet
ten. Noode berustte hij in de salarisver
laging van het ambtenaarskorps, maar
wanneer het erg nijpt, moet het moeder
land desnoods bijspringen. Met het op
treden tegen de demagogie in Indië kon
hij ten volle meegaan.
De Kamer is hierop tot Dinsdag uit
een gegaan.
EERSTE KAMER.
De Begrooting van Buitenlandsche
Zaken heeft de Eerste Kamer heden
vlugger afgehandeld dan velen hadden
vermoed, gegeven de vrij groote breed
sprakigheid van sommige leden. Nadat
dt heer De Savornin Lohman (c.h.) gis
ter een vrij scherp requisitoir tegen het
heeid van minister De Graeff had ge
houden, heeft hedenmorgen de heer
Van Lanschot (r.k.) een vriendelijker
woord doen hooren. Hij zweeg liefst over
•do Bel'fiisrhft a* Hiiren niftt.
a -n i Ai-vur-eu. mj zvvtüe, uv.wv -
oe Belgische kwestie om de buren niet
t© prikkelen. Dat we over do zaak dor
Tusschenwaterne moeten lezen in de
kranten en niets van de Regeering
kunnen hooren verdroot hem. Maar
hi] erkende dat de Minister door
zijn plicht tot zwijgen was gebonden, nu
de andere staten zich kanten tegen de
openbaarmaking van de handelingen der
Rijnvaartcommissie.
Het ook in de stukken geopperde
denkbeeld van een verbod van de par
ticuliere wapenfabricago achtte bij ge
heel uit den booze. Wanneer we dan
niet millioenen uit de staaskas zouden
moeten besteden voor den aanmaak van
onze weermiddelen, zouden we geheel
aan het buitenland op dit punt zijn over
geleverd. Wat den Volkenbond betreft,
vertrouwde de spr. op de toekomst: zij
die gelooven haasten zich niet en gelei
delijk zal het pact wel een wijziging
moeten ondergaan, maar de tijden zijn
daarvoor nu niet gunstig. Dat onze ver
tegenwoordiging bij den Volkenbond op
treedt namens de kleine staten droeg
zijn goedkeuring weg. Maar intusschen
zorge men zijn zelfstandigheid hoog te
houden.
De heer Knottenbelt (lib.) keurde de
houding der Regeering in het geval-
Vliegen af. Verder drong hij o.a. aan op
krachtige bevordering van onze vriend
schapsverhoudingen met België. Ook
drong hij aan op de benoeming van am
bassadeurs bij onze buitenlandsche ver
tegenwoordiging.
De heer De Jong (r-k.) vroeg de aan
stelling van goed bezoldigde beroeps
consuls ter wille van een goede voor
lichting van onzen exporthandel. Kan
men voor de betaling daarvan het Sta-
tistiekrecht niet gebruiken?
De heer Briet (a r.) drong aan op pu-
blicite' zake van onze onderhande
lingen met België. Wijders kwam hij er
tegen op de neutraliteit van België als
van geen waarde voor ons te beschou
wen.
De heer Wibaut (s.d.a.p.) zette zijn
idealen in zake den Volkenbond uiteen
en hij hoopte dat deze na het herstel
van de orde een goede toekomst tege
moet zou gaan.
De heer Van Embden (v.d.) verdedig
de in hoofdzaak het denkbeeld van een
algemeen verbod van particuliere wa-
penfabricage als middel om tot alge-
meene ontwapening te komen.
Hierna was Minister De Graeff aan het
woord. Een belangwekkende rede met
overtuiging en levendigheid gehouden.
De Minister gaf in de eerste plaats een
toelichting op het geval-Vliegen en zette
uiteen, dat de heer Vliegen niet tegen de
onderdrukking der muiterij op „De
Zeven Provinciën" was geweest doch
enkel tegen de wijze, waarop dit was
geschied en daarom viel er met hem te
praten, spr. betreurde het nu nog, dat de
heer V., toen hij 7 maanden later door
spr. werd aangezocht om alsnog deel uit
te maken van de delegatie ter Ontwape
ningsconferentie, dit is blijven weigeren.
De Belgische onzijdigheid achtte spr.
voor ons onder de gegeven omstandig
heden van betrekkelijke waarde en er
zijn, gelukkig, nog andere waarborgen
voor onze veiligheid. Op het oogenblik
caderhandelen we niet met België, doch
het moet er toch toe komen en dan moet
er een tractaat komen, waarmede het
Parlement accoord gaat. Omtrent de
Rijnvaartcommissie kon spr. niets los
laten. In den Volkenbond heeft onze
delegatie altijd de noodige voorzichtig
heid betracht en wanneer zij voor de
L'uitsche vluchtelingen in de bres is ge
sprongen, heeft zij dit niet gedaan zon
der voorkennis van alle groote mogend
heden, ook van Duitschland. Wanneer
hij een nota betreffende een herziening
van het Statuut van den Volkenbond
heeft ingezonden dan is dit geschied op
instigatie en na overleg met de kleine
staten.
Het door den heer Lohman gekriti
seerde interview in de Figaro is op de
door dezen aangevallen punten onjuist
ei k'inklare nonsens. Ten slotte bracht
de Minister ironisch den heer Lohman
dank voor zijn belangstelling voor zijn
gestie doch hoopte dat, als hij daarvan
weer eens blijk gaf, hij dan met beter
gefundeerde opmerkingen zou komen!
Wat de particuliere wapenfabricage
betreft, de Regeering gevoelt er veel voor
deze zooveel mogelijk op te heffen. De
minister denkt er over den rang van
ambassadeur bij onze diplomatieke ver
tegenwoordiging in te voeren. Voor uit
breiding van het korps bezoldigde be
roepsconsuls ontbreekt thans het geld.
De begrooting is hierop zonder stem
ming goedgekeurd, waarna de begroo
ting van Justitie onder het mes kwam.
Heden hebben we alleen den heer Kra
nenburg (v.d.) gehoord, hoofdzakelijk in
een pleidooi voor een regeling van de
administratieve rechtspraak. Morgen
voortzetting.
Voor Frankrijk was het gisteren weer een
belangrijke dag. Na de onrustige week van
4—10 Febr. met haar vechtpartijen en haar
regeeringscrisis, heeft de oud-president en
huidige minister-president een nieuwe regee
ring gevormd, die krachtiger zou moeten zijn
dan een lange serie van haar voorgangers.
Dit kabinet heeft reeds eenige keeren verga
derd, zijn program opgemaakt en gisteren
dan was het de dag, waarop het zich aan de
Kamer en den Senaat zou voorstellen.
De Kamerzitting begon meteenige po
gingen van de communisten, om de orde te
verstoren, wat echter mislukte. Om'' 3 uur be
gon de zitting onder leiding van Moncelle.
Toen de premier de zaal binnenkwam, werd
hij door de afgevaardigden der rechterzijde
en van het midden met applaus begroet. Dit
applaus werd overgenomen door eenige radi
caal-socialisten. Op de banken der commu
nisten werd geroepen: moordenaars, weg me,
Tardieu, weg met het fascisme. Weg met de
nationale unie. De communisten eischten
voorts de arrestatie van Chiappe. Ten slotte
keerde de rust weer.
De regeeringsverklaring.
Toen nam de minister-president Doumer
gue het woord en legde de volgende regee
ringsverklaring af, die ongeveer tegelijkertijd
door den minister van justitie Chéron in den
Senaat werd voorgelezen:
„De regeering die zich aan het parlement
voorstelt, is gevormd tot herstel van den
burgervrede tusschen de partijen. Na de tra
gische, pijnlijke gebeurtenissen van de laat
ste dagen heeft zij alle reden om aan te ne
men, dat deze vrede overeenstemt met den
wensch van het land en het parlement, ten
dringend werk van rechtvaardigheid moet
worden uitgevoerd. De burgervrede en de ge
ruststelling der gemoederen zal het mogelijk
maken deze taak te vervullen zonder harts
tocht doch met den wil, de schuldigen, wie
zij ook mogen zijn, op te sporen, te vervolgen
en te treffen. Naast dit werk van gerechtigd
heid is er nog een andere niet minder belang
rijke en dringende taak, die der moreele sa
neering, die de vrijwillige aanvaarding van
een zeker discipline eischt. Zij eischt, van
leidende kringen consequentie en gezag en
van hen, die geleid worden, eerbied voor de
beroepsplicht. De binnenlandsche vrede is
ook noodzakelijk opdat het land zoo spoedig
mogelijk een begrooting krijgt, die spoedig
moet worden afgehandeld om de stabiliteit
der Fransche valuta te beschermen. Een in
evenwicht gebrachte begrooting en een vaste
valuta zullen den verbruiker en den produ
cent vertrouwen inboezemen. De terugkeer
van het vertrouwen zal sterk tot de opleving
van het nationale bedrijfsleven en de vermin
dering der werkloosheid bijdragen.
Ook de buitenlandsche politiek eischt ge
biedend den burgervrede tusschen de par
tijen en de kalmeering der gemoederen. De
vrede onder de Franschen is een krachtig ele
ment tot waarborg van den wereldvrede zoo
wel als van de veiligheid van Frankrijk.
Slechts deze interne vrede zal ons het noodi
ge gezag geven om een nuttige rol in den
Volkenbond en op internationaal gebied te
spelen. Slechts hij zal het ons mogelijk maken
in overleg met de burgers van ons land doel
treffende veiligheidsmaatregelen te nemen,
die Frankrijk tegen gevaarlijke verrassingen
zullen beschermen. Wij verlangen van u dat
ge ons uw vollen steun zult geven, tot wel
zijn van Frankrijk, tot bescherming der par
lementaire instellingen en der republikein
sche vrijheden. Ons land wist zich op critie-
ke momenten steeds te handhaven. Dit is ook
thans geboden. Wij vertrouwen er op, dat ge
dit begrijpt en ons zult helpen".
De debatten na de reieerings-
verklarfng.
De regeeringsverklaring werd door de
meerderheid met levendige instemming ont
vangen De socialisten onthielden zich van
iedere demonstratie, terwijl de communisten
rumoerig bleven.
Na de regeeringsverklaring las de voorzit
ter de lijst der ingediende interpellaties voor
en richtte tot de regeering de vraag, wanneer
zij wilde overgaan tot de behandeling der in
terpellaties Doumergue stelde voor al
le interpellaties uit te stellen tot na
de begrooting. Hij sprak in dit ver
band ook eenige woorden ter motiveering
van zijn houding, waarbij hij in het bizonder
inging op de motieven, welke hem aanleiding
hebben gegeven in dezen moeilijken tijd de
verantwoordelijke functie op zich te nemen.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Hij heeft zich tot taak gesteld de rechtvaar
digheid te laten overheerschen, de begroo
ting af te handelen en nauwlettend te vol
gen, wat zich in het buitenland afspeelt.
Wanneer gij niet blind en doof zijt, riep Dou
mergue in dit verband uit, moet gij zien, dat
hetgeen zich hier en daar in het buitenland
afspeelt, uiterst gevaarlijk is". Hij verbond
hieraan de vermaning de rust en de eenheid
te handhaven.
Nadat een afgevaardigde der uiterste rech
terzijde zich accoord had verklaard met de
verdaging der behandeling van de interpel
laties, kreeg Leon Blum het woord om het
standpunt van zijn fractie uiteen te zetten
Hij protesteerde tegen de verdaging der inter
pellaties. De Kamer staat thans niet slechts
tegenover een nieuwe regeering, doch tegen
over een geheel nieuw politiek systeem. Blum
keerde zich vervolgens in zeer scherpe be
woordingen tegen het fascistisch gevaar,
waarop hij door de rechterzijde werd geïn
terrumpeerd met „provocateur". Hij drong
ten slotte aan op ontbinding van de Kamer.
Vervolgens sprak een vertegenwoordiger
der neo-soeialistische fractie. Deze sprak ais
zijn meening uit, dat het belangrijkste vraag
stuk op het oogenblik van economischen aard
is. De nieuwe regeering brenge een econo
misch program, dat door alle partijen kan
worden aangenomen. Het tijdperk der zuivere
politiek is voorbij.
De socialist Rivière deed vervolgens een
aanval op de politie, die de demonstranten
van rechts ontziet doch ijverig optreedt tegen
die van links. De kamer heeft gecapituleerd
voor de straat.
De sprekers der communistische partij, Do-
rit en Ramette, veroorzaakten door hun aan
vallen op de regeering een helsch rumoer, dat
den voorzitter van de kamer dwong de zitting
voor eenigen tijd te schorsen.
Na heropening voerde de voorzitter van de
radicaal-socialistische fractie Chautemps het
woord. Hij keerde zich tegen de pogingen
om de laatste gebeurtenissen uit te spelen te
gen zijn partij. Spr. eischte samenwerking
van alle republikeinen. Het oogenblik is ern
stig. Een legale regeering, die hét vertrou
wen van de kamer bezat, heeft moeten aftre
den om verder bloedvergieten te vermijden
Doumergue heeft het vertrouwen en de steun
van de radicaal-socialisten voor de beperkte
taak, die hij zich gesteld heeft, n.1. justitie,
begrooting en buitenlandsche politiek.
De links-geöriënteerde afgevaardige Berge-
ry verklaarde tegenstander te zijn van een
verdaging der interpellaties zoowel als van
de regeering als zoodanig. Spr. steunde den
eisch van Léon Blum inzake ontbinding van
de kamer. Het huidige parlement is niet meer
in overeenstemming met den wil van de kie
zers.
Op deze sprekers volgde een reeks woord
voerders van rechts en uit het midden, die
voorstanders bleken van verdaging der in
terpellaties en die algemeen hervormingen
eischten. Ook de afgevaardigde Vallat van
uiterst rechts verklaarde zich bereid vóór de
regeering te stemmen, ofschoon hij oorspron
kelijk van andere meening was De woorden
van den eersten minister hadden hem echter
aanleiding gegeven zekere bezwaren betref
fende de samenstelling van de regeering op
zij te zetten.
De stemming.
Na de debatten werd tot stemming overge
gaan en Doumergue behaalde een buitenge
woon fraaie overwinning met 402 tegen 125
stemmen.
Voorloopig kan dus de nieuwe regeering
aan den arbeid gaan, wetende, dat de kamer
leden iets verstandiger geworden zijn.
DIMITROF, POPOF EN TANEF.
Als Sowjet-Russische onderdanen.
Aangezien de Bulgaarsche regeering ge
weigerd heeft de in Duitschland gevangen
gehouden Bulgaarsche communisten Dimi-
trof, Popof en Tanef te beschouwen als
Bulgaarsche onderdanen, hebben bloedver
wanten van de drie communisten zich door
bemiddeling van de Sowjet-Russische ambas
sade te Berlijn tot de Sowjet-regeering ge
wend met het verzoek den gevangenen het
burgerrecht te verleenen van de Sowjet-Unie
De Sowjet-regeering heeft dit verzoek in
gewilligd.
SAAR-DEMONSTRATIE.
Rede van von Papen,
In het Sportpalast is gisteren te Berlijn
een groote demonstratie voor terugkeer van
het Saargebied naar Duitschland gehouden.
Eenige Saarlandsche vertegenwoordigers
voerden het woord, waarna von Papen een
redevoering uitsprak, waarin hij scherpe cri-
tiek uitoefende op den imperialistischen geest,
waaruit de vredesverdragen van 1919 zijn
voortgekomen en die Europa sedert 15 jaren
„verpest" heeft. Wij aldus spr. strijden
tegen dezen geest en wiilen dien voor altijd
De regeeringsverklaring van Dou
mergue. (Dag. Overzicht).
Is Oostenrijk tot rust gekomen?
(Buitenland).
Habicht voor de Duitsche zanders.
(Buitenland).
S.A. en S.S. zijn militaristisch.
(Buitenland).
Gespannen verhouding Rusland
Japan. (Buitenland.)
Pijnenburg en Wals winnen de
Antwerpsche Zesdaagsche. (Sport
en Wedstrijden).
Het wereldkampioenschap biljar
ten te Groningen begonnen; Wie-
mers wint de beide eerste partijen.
(Sport en wedstrijden).
De ministers de Wilde en Oud in
Drente. (Binnenland.)
Voortzetting behandeling zaak-
Onnes van Nijenrode. (Rechts
zaken.)
Drie personen verwond na een
vergadering der N.S.B. te Schoon
hoven. (Binnenland.)
(Zie verder eventueel laatste
berichten.)
uit de kabinetten der Europeesche politiek
verbannen.
In het verder verloop van zijn redevoering
kwam von Papan ook nog te spreken over de
gebeurtenissen in Oostenrijk, waarover hij
o.m. zeide: Toen 15 jaar geleden de bloedige
burgeroorlog in de straten der Duitsche ste
den woedde, heeft de wereld zich daar het
hoofd niet over gebroken, toen geloofde men,
dat het de wraak was van de overlevenden
op hen, die zij schuldig achtte aan den oor
log. Maar wanneer thans 15 jaar later deze
zelfde burgeroorlog in twee groote Europee
sche hoofdsteden woedt, wanneer men met
machinegeweren en kanonnen vuurt op bar
ricades en arbeiderswijken, dan geloof ik, dat
het iets anders is, dat niet in orde is. En het
schijnt mij toe, dat men door de imperialisti
sche politiek der vredesverdragen niet verge
ten moet, dat de ééne kwestie, die den vrede
uitmaakt ter wereld, alleen het sociale pro
bleem is.
Overgaande tot bespreking van de kwestie
van het Saargebied betoogde von Papen uit
voerig, dat de Duitsche regeering van mee
ning is, dat zij alle reden heeft de wereld te
bewijzen, dat in dit Duitsche grensgebied van
het Westen het Duitsche wezen thuis hoort.
Van een stemming heeft Duitschland dan
ook nooit afgezien. Het doel van de Duitsche
verlangens in dezen was alleen om door
overeenstemming met Frankrijk vóór de stem
ming te vermijden, dat deze niet aanleiding
zou geven tot een nieuw conflict tusschen de
beide groote naties, die iuist thans een nieu
we poging doen tot definitief tot stand bren
gen van den vrede.
STAKEND SPANJE.
De staking der bouwvakarbeiders.
In de gisteren bijeengekomen vergadering
van werkgevers in het bouwbedrijf te Madrid
werden ernstige verwijten tot de regeering,
die verantwoordelijk geacht wordt voor den
ernstigen toestand van dit oogenblik.
De minister van openbare werken ver
klaarde tegenover een aantal journalisten,
dat er onder de stakers oneenigheid was ont
staan. De socialistische stakers willen de
staking blijven voortzetten, terwijl de confe
deratie het werk wil hervatten.
Hedenavond zullen de onderhandelingen
worden voortgezet.
Openbare werken in Madrid.
De gemeenteraad van Madrid heeft be
sloten een overeenkomst aan te gaan met den
staat inzake een plan tot uitvoering van
openbare werken tot een gedrag van verschei
dene millioenen pesetas. O.a. zal een nieuw
viaduct worden gebouwd, parken worden
aangelegd e. d. Duizenden arbeiders zullen
hierdoor werk kunnen krijgen.
„APOSTEL VAN MARX".
Roosevelt's nieuwste functie.
De republikeinsche oud-senator der Vereen
Staten, Moses, heeft, volgens „United Press"
te Boston, een aanval gedaan op president
Roosevelt, dien hij een apostel van Marx
noemde. Hij beweerde, dat Rooseveldt's be
wind „zich op weg bevond naar Moskou". In
zijn op een vergadering gehouden rede drong
hij bij de republikeinsche partij er op aan, ce
Vereenigde Staten terug te voeren naar „het
gezonde verstand". Ook kantte hij zich tegen
de speciale bevoegdheden, welke aan Roo
sevelt zijn verleend. Hij noemde deze on
grondwettelijk en despotisch. Tenslotte ver
zette hij zich tegen de Reconstruction Finan-
ce Corporation, die z.i. streefde naar het
verkrijgen van de leiding over het banksy
steem en het particuliere crediet.