DE MICHTROOVERS VAN HOITIKA.
Stad en Omgeving.
HET PROCES TEGEN DE
MOORDENAARS VAN DOECA.
De sensatie in het proces, dat voor den
krijgsraad te Boekarest wordt gevoerd tegen
de moordenaars van minister-president Doe-
ca, vormde gisteren de verdediging van den
leider der IJzeren Garde, Celea Codreance,
wien ten laste wordt gelegd, een samenzwe
ring te hebben beraamd tegen minister-pre
sident Doeca. Godreance gaf eerst een over
zicht van de ontwikkeling zijner beweging,
waarbij hij verklaarde geen betrekkingen met
Hitier te onderhouden, en noch materieel,
noch idëel door Rome of Berlijn te worden
gesteund. De schoten, welke gelost zijn op
den premier waren de uitdrukking van een
elementaire smart.
Verhoor van Cantacoezino.
In de zitting van gistermiddag van het
Doeca-proces is generaal Cantacoezino ver
hoord, die als lief van de IJzeren Garde een
reeks dreigbrieven had geschreven aan den
minister van buitenlansche zaken Titoeles-
coe en den vermoorden minister president-
Doeca. De generaal verklaarde, dat de
IJzeren Garde slechts langs legalen weg
naar de macht bad gestreefd. Overigens was
de strijd van de IJzeren Garde slechts ge
richt tegen de politieke partijen, tegen de
Geneefsche politiek en tegen de vrijmetse
larij.
DADEN VAN TERREUR.
In Spanje.
In Tortosa heeft een bende syndicalisten
de kas van den gemeenteraad beroofd.
In Granada en omgeving verdeelen de
anarcho-syndicalisten vlugschriften, waarin
zij aansporen tot het in brand steken van ker
ken en tot daadwerkelijken strijd tegen de
fascisten.
Voor den ingang van een dorpskerk is een
bom ontploft, waardoor eenige kerkgangers
lichte verwondingen bekwamen.
DE GEBROEDERS SASS.
In Kopenhagen ontmaskerd.
In den loop van het onderzoek tegen de
gebroeders Sass is het de Deensehe politie
gisteren gelukt een belangrijke ontdekking te
doen. Zoo werden in de door de gebroeders
in een pension in de nabijheid van het raad
huisplein bewoonde kamer achter een paneel
ongeveer 3000 Deensehe kronen en 2000
Fransche francs ontdekt, die verborgen wa
ren in batterijen van zaklantaarns Verder
werden inbrekerswerktuigen, een wasafdruk
van een brandkastsleutel en een reeks papie
ren met schetsen van ligging en bouw van
verschillende zaken, notities betreffende pa
trouillediensten der politie e.d. gevonden
Er bestaat thans geen twijfel meer aan, dat
de gebroeders Sass in Kopenhagen ook hun
inbrekershandwerk hebben uitgeoefend.
5 COMUNISTEN VEROORDEELD.
In Bulgarije.
Vijf jeugdige communisten, die op 3 Sep
tember j.1. deelgenomen hadden aan een de
monstratie voor het Duitsche gezantschap
en die een voor het gebouw opgestelde poll
tiepost hadden aangevallen en verwond, zijn
heden veroordeeld tot gevangenisstraf van I
tot 2 jaar.
COMMUNISME IN ZWITSERLAND.
Het „Berner Tageblatt" publiceerde giste
ren onthullingen over communistische revo-
lutionnaire plannen. Zwitserland is daarbij
wegens zijn bijzonderen geografischen toe
stand een bijzondere rol toegedacht. De do
cumenten zouden afkomstig zijn uit de com
munistische centrale te Moskou. Daarin
wordt verklaard, dat Zwitserland door de
eigenaardigheid zijner internationale samen
stelling de imperialistische verbinding vormt
fusschen zijn buren in Noord en Zuid Deze
bezetting van Zwitserland kan de botsing
tusschen Duitsehland en de overige kapitalis
tische landen bespoedigen. Zij kan door re
volutionaire acties gemakkelijk worden
teweeg gebracht. Deze zouden dan tegelijker
tijd de inzet zijn voor een revolutionaire be
weging in geheel Europa en Zwitserland
moet de belangrijkste plaats worden voor
de verspreiding van communistische ideeën.
Het „Berner Tageblatt" vat deze bevelen der
communistische centrale in de volgende
woorden samen; kortom: Zwitserland is uit
verkoren als haard der bolsjewistische ver
woesting in Centraal-Europa. waardoor zij
tot den speelbal der mogendheden zal wor
den. De oorlog zal de oude bolsjewistische
these een burgeroorlog worden. De do
cumenten zouden voorts betrekking hebben
op de revolutioneering van het Zwitsersche
leger, de samenwerking inet de sociaal-demo
craten in Zwitserland en de financiering van
het Zwitsersche communisme. De Zwitsersche
communistische partij zal een jaarlijksche
subsidie worden verleend van twee miliioen
Zwitsersche francs. De gelden zullep binnen
komen via de bureaux te Parijs, waarbij de
communist Muenzenberg een rol zal spelen.
Als zetel van het conspiratieve militaire
bureau is Genèv-e gedacht'
SPOORWEGRAMP IN DEN OERAL.
Negen dagen geheim gehouden.
Naar eerst thans wordt vernomen, heefi
op 12 dezer een spoorwegongeluk plaats ge
had op het station Tavatoei in den Oeral
Een personentrein is op een goederentrein ge-
loopen, waarbij 33 personen werden gedood
en 68 gewond, van wie 22 ernstig.
Over de wijze waarop het ongeluk is ge
beurd, wordt vernomen, dat een personen
trein met te groote snelheid en zonder op het
onveiligsignaal te letten op een rangeeren
den goederentrein is ingereden. Vijf perso
nenwagens en drie goederenwagens zijn vol
komen vernield. De beide locomotieven zijn
zoo zwaar beschadigd, dat zij eveneens vol
komen onbruikbaar zijn geworden.
De voor het ongeluk aansprakelijke per
sonen zijn gearresteerd en moeten zich dezer
dagen verantwoord voor het gerecht te
Swerdlowsk.
In verband met dit treinongeluk heeft de
„Prawda" heden een artikel gewijd aan de
misstanden bij het treinverkeer. De execu
tieve yan de partij zou hebben besloten on
middellijk 300 met speciale bevoegdheden be-
kleede controle-commissarissen naar de
stations, wagenparken en materieeldepots te
zenden. Later zullen in totaal 2000 tot 300b
dezer controleurs bij de spoorwegen werk
zaam zijn.
HET TERRORISTENPROCES VAN
BELORADO.
Op den derden dag der behandeling van
het terroristenproces werd het verhoor van
den hoofd'beklaagde Oreb beëindigd. Oreb
wees er o.m. nog op, dat ook in Hongarije
kampen bestaan van Joego-Slavische emi
granten. O.m. op enkele kilometers van de
grens van Joego-Slavië. Voorts zou Oreb
door de leiders der emigranten zijn gedu
peerd zou hij toen het besluit hebben ge
nomen den aanslag tegen koning Alexander
niet te doen plaatsvinden, nadat hij zich te
Agram persoonlijk had overtuigd van de ont
zaggelijke populariteit van den koning. Nadat
een politieagent was gedood, en een tweede
gewond, wilde hij naar Hongarije vluchten,
doch hij werd gearresteerd.
Vervolgen» werd verhoord beklaagde
Podgoreletz, die volledige bekentenis aflegde,
doch verklaarde, te zijn bedreigd.
DE SMOKKELENDE GEZANTSCHAPS
SECRETARIS.
Het om de smokkelarijen van den gezant
schapssecretaris van de Fransche legatie te
Sofia opgewaaide stof begint thans weer
eenigszins te gaan liggen De uit Parijs her
waarts gezonden autoriteit is naar Parijn
t uit te brengen Eind
naar Sofia terug om
teruggekeerd om rapport uit te brengen. Eind
van deze week keert hij naar Sofia terug om
het onderzoek te beëindigen en Herardy naar
Frankrijk te brengen. Het schijnt inhisschen
te zijn komen vast te staan, dat Gérardy
zich ook schuldig gemaakt heeft aan verduis
teringen ten nadeele van de kas der legatie en
wel tot een bedrag van 1 miliioen francs.
UIT HET LOGBOEK VAN DE
„SIR1US".
Plotseling onderbreking.
Het logboek van de bemanning van den ver
ongelukten stratosfeerballon „Sirius" is zoo
juist gepubliceerd. Het bevat dramatische bij
zonderheden over deze ongelukkige vlucht.
Uit het logboek blijkt, dat de uit drie kop
pen bestaande bemanning van den ballon
naar leven heeft opgeofferd, om een record
hoogte van meer aan 20 K.M. te bereiken
Toen de ballon een hoogte van 20 K.M. had
bereikt, was verder stijgen volgens het log
boek niet mogelijk. Toen heeft de bemanning
den voor een landing noodzakelijken ballast
overboord geworpen. De luchtvaarders schij
nen zich hierover niet ongerust te hebben ge
maakt, want in het logboek komen beschrij
vingen voor van de prachtige blauw-zwarte
luchtlagen, die zij zagen. Later is in het log
boek geschreven, dat de ballon daalde en ver
volgens dat hij weer steeg Hierna schijnt de
ballon snel te zijn gedaald
Midden in de mededeel ingen omtrent den
luchtdruk houden de aanteekeningen op,
zoodat op dat oogenblik de gondel blijkbaar
van den ballon is losgeslagen en van groote
hoogte omlaag is gestort, hetgeen den dood
van de drie inzittenden ten gevolge had.
RENATE MULLER ERNSTIG ZIEK.
De bekende filmster Renate Müller lijdt
aan een ziekte der inwendige organen. Hoe-
wei geën direct gevaar voor haar leven be
staat, is haar toestand ernstig.
Ontzaglijke brand in Japan.
1000 personen om het leven gekomen
In de stad Hakodate in Japan, die onge
veer 200.000 inwoners heeft, is gisteren een
ontzaggelijke brand uitgebroken, die zich nog
steeds verder uitbreidt.
Men vreest, dat ongeveer 1000 personen bij
deze brand om het leven gekomen zullen blij
ken te zijn.
Naar het schijnt is de brand ontstaan door
het feit, dat verschillende schoorsteenen door
den storm omgewaaid werden.
Een nader bericht luidt:
Te Hakodate zijn naar schatting in totaal
23000- woonhuizen of 80 van het totaal
aantal huizen der stad door den reusachtigen
brand vernield. Het aantal dakloozen wordt
op meer dan 100.000 geschat. Vele vluchte
lingen hebben een toevlucht gezocht op de
schepen in de haven. Vanmorgen vroeg
woedde het vuur nog op vele plaatsen. De
stad is een puinhoop.
Hakodate is de 10e stad van Japan, ge
legen ten Noorden van Tokio aan de kust
van het eiland Hokkaïdo.
JAPAN TEOEN DE BANDIETEN.
Het telegraafagentschap „Schimbun-Rengo
deelt mede, dat op 19 Maart te Sansing aan
de Subgara-rivier in Mandsjoerije een batal
jon 'van het Japansche leger onder leiding
van kapitein Katakawa met bandieten slaags
is geraakt. Katakawa en drie en twintig sol
daten werden gewond en zestig bandieten
ernstig gewond.
Op aanstichting van het Japansche hoofd
kwartier zijn sterke troepenaïdeelingen onder
weg, om de orde te herstellen.
HET CONFLICT IN DE AUTO-
INDUSTRIE.
Roosevelt dankt.
President Roosevelt heeft een telegram ge
zonden aan Collins van de Amerikaansche
Arbeidsfederatie te Detroit, waarin hij zijn
dank uitspreekt voor den goeden wil der ai-
beiders in de auto-industrie, getoond bij het
uitstellen van de staking. Roosevelt verklaart
in het telegram bereid te zijn vandaag een
delegatie der arbeiders te ontvangen.
Hedenavond ontvangt Roosevelt de leden
van de Kamer van koophandel voor de auto
industrie. Men verwacht, dat de industriee-
len zich energiek zullen verzetten tegen er
kenning van de arbeidsfederatie. Vertegen
woordigers van de spoorwegarbeiders heb
ben handhaving hunner looncn op het hui-
TANDPASTA
bijzonder voordeelig
dige peil geweigerd, doch de arbitrage van
Roosevelt aanvaard. Roosevelt verklaarde
zijn plicht te zullen doen en te zullen belet
ten, dat de arbeiders van honger zouden om
komen. 300.000 spoorwegarbeiders en 1 mil
iioen arbeiders in de auto-industrie dreigen
thans dus met staking.
NAAR OPEN ZEE AFGEDREVEN.
Op het laatste oogenblik gered.
In den haven van Constanza raakte een
roeiboot, waarin een 12-jarige knaap speelde
van de wallekant los en dreef zeewaarts af.
Het ongeluk werd eerst een volle dag latex
ontdekt, waarop onmiddellijk een watervlieg
tuig uitgezonden werd, waarmede het gelukte
den totaal uitgeputten knaap te vinden er<
aan boord te nemen.
HERDENKING KONINGIN-MOEDER.
Samenkomst vanwege de Chr.
Oranjevereeniging.
De chr. Oranjevereeniging hier ter stede
heeft gisteravond in het gebouw Waakt en
Bidt een herdenkingssamenkomst gehouden
naar aanleiding van het overlijden van H. M
de Koningin-moeder. E>e zaal was behoorlijk
bezet. Onder de aanwezigen merkten' wij
o.a. op den heer en mevr. van Kinschot, wet
houder Klaver en mr. Veendorp (van de an
dere Oranjevereeniging alhier). Een op
oranje-wit-blauw doek vóór den katheder
hangend portret van de overleden vorstin
was omhangen door zwart krip, zooals ook
om de potten der palmen was aangebracht.
Op verzoek van den heer G. C. Du n,
voorzitter der Chr. Oranjevereeniging, weru
de samenkomst geopend met het zingen van
Ps. 103 8, het bekende „Gelijk het gras",
enz., waarna hij voorging in gebed.
Hierna hield spr. een
gedachtenisrede.
De heer Dun constateerde een behoefte
om samen te zijn op deze herdenkingssa
menkomst en hii heette speciaal welkom de
leden van het dagelijksch bestuur der ge
meente.
Thans komen zij samen, die in tijden van
voorspoed en geluk zich schaarden rondom
het vorstenhuis en thans, nu er rouw is, dit
zeer zeker willen doen.
Dankbaar willen wij de vorstin herden
ken, ging sor. voort. Als leden van het
groote huisgezin van het Nederlandsche volk
willen wij gemeenschappelijk knielen bij de
lijkbaar. God gaf, Goa nam, Zijn Naam zij
geprezen dat is de stemming waarin wij
verkeeren. Wij hebben 55 jaren lang het
voorrecht gehad de hooge Vrouwe in ons
midden te hebben, dat is ons een reden van
groote dankbaarheid.
Dankbaarheid is er ook over het feit, dat
sinds 1890 geen sterfgeval plaats had in ons
vorstenhuis.
Spr. ging in groote trekken de historie na
van ons koningshuis, beginnende met het
overlijden van koningin Sophie, de eerste ge
malin van koning Willem III. En toen kort
daarna ook nog de kroonprins stierf, bleef
hem niet anders dan een geesteskranken
zoon, op wien als opvolger niet was te reke
nen. De eertijds krachtige Oranjeboom stond
op het uitsterven. Toen bracht de oude grijze
koning een jonge bruid uit Duitsehland naar
ons land en spr. zag in haar jawoord een
zegen Gods, in tegenstelling met hen, die
lachten om dat huwelijk tusschen een ouden
man en een jong meisje. De jonge prinses uit
een bijna vergeten Duitsch vorstendom volg
de hier een roeping.
Spr. trok een vergelijking tusschen dit hu
welijk en het vierde van prins Willem I. Ook
hier werd een opvolger geboren, waardoor
het Oranjehuis bleef voortbestaan.
Dan herinnerde spr. aan den dood van
Willem III en aan den tijd dat koningin
Emma als regentes het roer van het schip
van staat met vaste hand wist te hanteeren,
zóó dat ieder eerbied en respect daarvoor
had, temeer omdat toen de partijstrijd fel
woedde. Daarbij kwam nog op de schouders
der regentes de zorg voor de opvoeding van
Haar dochter, die Zij godsvrucht bijbracht en
liefde voor Haar volk.
Nadat koningin Wilhelmina de regeering
had aanvaard, trok de Moeder zich terug,
zich vooral wijdend aan de lijdenden. Daar
door is Haar leven zoo ontzaggelijk rijk ge
weest, omdat Zij niet vroeg: Hoe word ik ge
lukkig? maar: Hoe maak ik anderen geluk
kig? b
En nu is Zij niet meer, Zij is den weg
gegaan van alle vleesch. Het verzoenend
sterven van Christus was een rustpunt voor
I jaar hart. Nederland treurt, omdat een
zijner edelsten heenging, ons land is armer
geworden, maar het zwaarst treft deze slag
I
onze Koningin, die in de eerste plaats Haar
Moeder verliest. De kleine koninklijke fami
lie is nog kleiner geworden en onze deel
neming gaat allereerst naar Haar. Gelukkig
heeft Zij de zekerheid van de rust die over
blijft voor het volk van God en Zij zal zeker
doorleven het Wilhelmus: „Mijn «chilt ende
betrouwen".
Staande om de lijkbaar achter onze konin
gin bidden wij God, dat Hij Haar de kracht
geve Haar kruis te dragen in blijmoedigheid
Gaarne hadden wij de Koningin-mceder
nog langer gehouden, maar God sprak en
ons past berusting en dankbaarheid voor
wat Hij ons gaf in koningin Emma.
Een telegram aan de Koningin.
Op spr.'s voorstel werd besloten een tele-
ram van deelneming te zenden aan de
oningin, luidende als volgt:
„Aan H. M. de Koningin
De Christelijke Oranjevereeniging te Alk
maar in plechtige herdenkingssamenkomst
bijeen, betuigt Uwe Majesteit haar innige
deelneming met het smartelijk verlies Uwer
hooggeëerbiedigde Moeder, geeft uitdruk
king aan haar oprecht medeleven in deze moei
lijke dagen en bidt U en Uw Huis Gods bij -
zonderen bijstand toe. De voorzitter G. Chr.
Dun."
Het woord aan ds. Warners.
Ds. Warners begon zijn herdenkingsrede
met voorlezing van de boodschap van H. M
de Koningin aan de Tweede Kamer, waarbij
het overlijden van Koningin Emma werd
medegedeeld.
Deze boodschap geeft aan op welke wijze
de christenen dit overlijden hebben te zien,
zei spr.
Op drie punten ervan vestigde hij de aan
dacht, allereerst op de woorden „Onze be
minde Moeder".
Juist omdat wij christenen zijn, zullen onz».
oogen voor de algemeene openbaringen Gods
volkomen geopend moeten zijn en dan kunnen
wij niet anders dan die woorden overnemen
Het grootste deel van Haar leven is Koningin
Emma moeder geweest: Als een moeder heeft
zij altijd de gave gehad zich te geven aan
haar gemaal, haar kind en haar volk, spe
ciaal de lijdenden. Spr. toonde dit aan met
verschillende staaltjes, die de naastenliefde
der Koningin-moeder illustreerden. Zij leef
de mee het eenvoudige, concrete leven.
Het tweede punt uit de koninklijke bood
schap, dat spr. wenschte te onderstreepen,
waren de woorden „met diepe droefheid".
Een christen, die het leven kent, kan die
per lijden. De dood wordt in vele kringen ge
zien als een natuurlijk sluitstuk van het leven
en velen hebben van den Dood een vriend ge
maakt, die met zachte hand het lijden doet
eindigen. Spr. haalde hierbij aan een gedicht
van Boutens.
Maar goddank heeft onze Koningin an
ders gesproken en wij zijn mèt haar bedroefd
De beminde Koningin-moeder met Haar vele
talenten, is heengegaan; laat ons gansche
volk in driefheid worden vereend en heilig
ernstig worden nu de dood zoo luide spreekt.
Het gedenken van de zegeningen van Konin
gin Emma stemt ons tot dank, maar haar
heengaan stemt ons ook tot droefheid.
„Wij bevelen U aan in Godes heilige be
scherming", was het derde punt in bovenge
noemde boodschap, waarop spr. de aandacht
wilde vestigen. Zonder deze woorden zouden
wij als christenen hier niet staan, zei hij en hij
zag daarin een troost in het leed, een troost
die we alleen vermogen te aanvaardden,
als wij in het sterven zien een roepstem van
God. Door het sterven van Koningin Emma
worden wij eraan herinerd, dat het aard-
sche koningschap niet alles is; het hemel-
sche koningschap moge het streven zijn.
Zalig is degene, die gelooven mag niet In
de glorie van den overwinnenden mensch,
maar in die van den overwinnenden God
Dan gaat het om Godcs heilige bescherming
Diepe droefheid is noodig, maar daar heb-
bij wij ons bij neer te leggen als gevolg van
zonde en schuld, maar ook mogen wij ons
toevertrouwen aan Godes heilige bescher
ming. Dan heeft de Koningin-moeder niet
tevergeefs geleefd, noch is Zij tevergeefs ge
storven.
Spr. eindigde met het bekende couplet van
het Wilhelmus: „Oorlof mijn arme scha
pen", enz.
Slotwoord.
De heer J. J. Adriaanse sprak een
slotwoord. De tijding van het overlijden van
de Koningin-moeder kwam onverwacht als
een bom en deed ons weer gevoelen, dat wij
mensch zijn. De dood brengt vaak verbroe
dering en het is merkwaardig, hoe de dood
van de Koningin-moeder ons volk tezamen
bindt. Ook in kringen waar men niet ge
woon is vol eerbied over het koningshuis te
spreken, klinken nu andere stemmen. Konin
gin Emma omvatte heel ons volk met haar
groote liefde, zij bracht het werkwoord
„dienen tot in alle bijzonderheden in toe
passing, Zij was voor ons allen een lichtend
voorbeeld en Zij zal een lichtend spoor na
laten.
Nadat nog gezamenlijk gezongen was,
ging de heer Adriaanse voor in gebed, waar
mee de plechtige herdenkingssamenkomst be
sloten werd.
van
>iDo
„DE GOUDEN Sl ANDAARQh
Lezing van den heer J v
voor „Patrimonium", -eUat
chter
Gisteravond had er in de ChP
in de Doelenstraat een lezimr nu Scb(k)l
den heer J. Vogelaar oï-U
Gouden Standaard." er
Nadat de voorzitter den avona
gebed had geopend en een woord
gedachtenis van H M. de Kun na-
moeder had uitgesproken, kreet
Vogelaar, t.a het voorlezen v«.n
tulen, het w.»ord. rio-
Wanneer Ik aldus spr., een onric
als „De Gouden Standaard" ho €rP
dan verraadt dit de eigenaar ij reel{>
stand, waarin wij thans leven in tt>e"
vroeger dacht niemand aan jen
kam'aard en wanneer er thans ?°udeii
belangstelling voor is, dan bewiw?61
da» er iets niet in orde is. Ora echt
den gouden standaard, in quasi h tot
luta-kwestle te komen, moeten we Va"
nagaan, welke functie het geld eWnl1
inneemt.
In den beginne had men den ruin,
del. Maar zoodra de ruilhandel
grooteren omvang aanneemt, is de Hl
ln natura niet meer doenlijk en
verlangen uit naar een tusscheE/?*
Vaak hangt het ook af van het v il
waarmee men te doen heeft En ia„
merhand gelukt het meer en meer
deren met geld te rullen, doordat
vertrouwen in de tusschenwaardo
stellen. Als waardemeter krikt h*-
een andere functie erbij. Voor ->eld Ir
men Juist metalen, omdat die de minsti
sre eigenschappen bezitten, om als mm
dienst te doen. Later kreeg het geld i»
nog een andere functie bij Het wera H
wettelijk betaalmiddel en het volk wam
door de wet gedwongen „.et als zooda.
nig te erkennen. Maar met ons tewn
woordige uitgebreide ruilverkeer kunnen
we niet volstaan met deze muntstukken
en kwamen naast de reeds ingevoerd
bankbiljetten de giro-rekeningen Men
ziet hieruit, dat geld niet iets bovenna
tuurlijks is, maar zijn waarde ontleent
aan zichzelf. Het geld deelt dus ook In
die andere eigenschappen en is als zoo-
danig aan waarde-verandering onder
hevig. Hetgeen ledereen weleens aan
den lijve ondervonden zal hebben. Vroe
ger zocht men de oorzaak hierin wel ln
de andere goederen, maar al spoedig be
greep men, dat het geld minder waard
geworden was. En dit kan fatale gevol
gen hebben Een van de belangrijkste
elschen is daarom het geld zoo waarde
vast mogelijk te houden. Met enkele
voorbeelden toonde spr. aan, dat een
vaste waardemeter het meest ideaal zou
zijn. In het begin van den oorlogstijd
kv.am het echter wel voor, dat de geld
waarde in den loop van een week zeer
veel kan verschillen, hetgeen moeilijk
werd voor het destijds bestaande be
drijfsleven.
Vóór den oorlog echter hadden we ln
alie landen, waar een gouden standaard
was, een vrijwel idealen toestaan.
Als munteenheid hadden wij ln Ne
derland den gulden, d. w. z. den goud
gulden als tiende deel van een gouden
tientje, die dienst deed als rekenings
eenheid. Juist om dit laatste is het on-
gewenscht, dat het goud te veel plaats
vervangers heeft (zooals rijksdaalders,
guldens enz.), omdat als 't noodig is het
goud garant moet zijn voor zijn plaats
vervangers.
In 1914 b.v. werd een bankbiljet van
10 niet meer geaccepteerd, omdat bet
vertrouwen erin geschokt was. Een run
op de Nederlandsche Bank bleef niet uit.
Ook t.o.v. het buitenland was dit v®h
groote beteekenis. Want voor handel m«
het buitenland beschikt men over
dere ruilmiddelen 4>v.: wissels. De
ternationale handel hangt af van vraag
en aanbod en omdat destijds ook En«
lar.d den gouden standaard nog haa»
konden wij precies berekenen hoeve»
gulden het pond waard was. t
Het stijgen en dalen van de wwe»
legde men vast tusschen de zoog
goudpunten. En aldus bewogen de muu
ten in het gouden verkeersnet zich
vei 11^ -
Toen echter vele landen over fpogen
tot een uitvoer-verbod, was ook ons
daartoe gedwongen. En eigenlijK
men daartoe ook in ons den go
standaard prijs gegeven, alhoew
gulden zich in den tijd zeer goed g
den heeft.
De ervaringen van een PaPl€rt? ~rf>m
daard zijn niet schitterend. D
mogen we blij zijn ,dat ons lancl
April 1925 weer tot den terugkeer
den gouden standaard overging-
verleende weer dispensatie tot c
voer van goud. Hetgeen echter ge
wil zeggen, dat men .overg.innifH<,rh vef
goud-uitgeven voor binnenland»
keer, omdat de regeering bevreesd
165. De oplichters waren er nog verder mee langs de kust ge
varen, zoodat de beide vliegeniers een paar heel krachtige ter
men lieten hooren, wat hun in deze omstandigheden wel te
vergeven was. Opnieuw een korte heftige woordenwisseling
met een paar mannen, die hun handen uitgestrekt hielden.
166. De bestuurder greep geld uit zijn zak entclving*1,1
vieze zwarte handpalmen van een der mannen, die e liet
in de mond bracht en een eigenaardig schel Huitsign-
hooren. Het ging ze door merg en
elkaar, en.,.. gelukkijV
been, tot driemaal a
